Seminarie Warmond. ISO jaar
ELF AZIATISCHE LANDEN IN
NEW DELHI BIJEEN
Negentien schuldigen in
proces- Wilhelmstrasse
DE WERELD ROND
Berlijnse Volksraad verzoekt Grote
Vier verkiezingen te houden
det
1
Museum Van Looy heropend
PHILIPS RI.llVIEI.Limm
Protest van rechter
Powers
Klein begonnen.... naar grote traditie
VIJFTIG JAAR GELEDEN
Gemeente Haarlem aanvaardt
collectie in bruikleen
Zelfs op de hobbeligste weg kan
het snoer niet lostrillen!
Voor de Pasen
v. Reijsen
Duitse federale regering mag verdragen sluiten
DONDERDAG 14 APRIL 1949
PAGINA 5
B|J EEN NIEUW COSTUUM
EEN
NIEUWE
WIJ
BIEDEN
IETS
APARTS
'l6°- 3.15 -4.15 - 4.50 - 4:95 enz.
De wollen, z.g. kreuk
vrije das f 2.95
F|JNe dessins IN ZUIVER ZIJDE
HAARLEM
HEEMSTEDE
ZANDVOORT
WANDELSPORT
Rloembollentochten
Uit de N. H. Crt. van
April 1899
R.K. Hockeyclub „Alüance"
centen
voor een
Maarten van Heemskerk,
een gespleten figuur
Nieuws van de sportclubs
Scheepvaartberichten
v
U«t een ze*'1(1,1
tidumdj&al'VM m/
Status der B.F.O. in
deelstaten
SALADES - HAM - ROOKVLEES
BRUNSWIJKER METWORST
PRIJSHOUDENDE MARKT
Beurs van New York
n het aardige boek, dat Pastoor van
Ider Loos schreef over de geschie
denis van het Seminarie te War
mond, wordt bij monde van de stich
ters en uitbreiders der gebouwen hoog
opgegeven over de gunstige ligging
van het niéuwe Seminarie „in een ge
zonde lucht en aangename landstreek".
En ze hebben dat goed gezien, of
schoon ze niet wisten, dat na een
eeuw Warmond niet minder bekend
zou zijn door de watersport dan door
het Seminarie.
Het was een stoute ondefneming,
>n het hart van Holland, vlak bij Leiden,
een opleidingsschool te stichten voor
katholieke priesters, die tien jaar ge
leden nog maar „geduld" werden in de
Republiek. Maar de nood drong: het
Convict te Leuven, dat een paar eeuwen
de plaats van een eigen Seminarie voor
de Hóllandse zending had ingenomen,
Werd in 1799 door de Fransen eenvoudig
geconfiskeerd, en het bezit van een
eigen kweek-plaats was voor de Holland
se Katholieken, die zo juist hun vrijheid
gekregen hadden, niet het minst door de
toepassing van de Franse begrippen van
vrijheid en gelijkheid, een kwestie van
to be or not to be. Na andere initiatie
ven werd he knoop doorgehakt door de
Aartspriester Ten Hulscher, die te War
mond een ruime buitenplaats, maar be
scheiden Seminarië-gebouw, aankocht.
Dit oorspronkelijke gebouw is in 1906
Wegens bouwvalligheid vervangen door
een nieuw-bouw, die bij de intussen in
1821 en 1843 volgens de plannen van Th.
Molkenboer verrezen gebouwen aan
sloot. Zoals Molkenboer het Seminarie
bouwde is het gebleven, tot in 1897 een
nieuwe voorbouw verrees. In 1930 werd
naast het bestaande Seminarie een heel
nieuw gebouw gezet voor de Cursus in
be Wijsbegeerte.
Dit Seminarie te Warmond, klein
begonnen en bezocht door alle moei
lijkheden, die nu eenmaal onafschei
delijk verbonden zijn aan alle grote
werken in Gods Kerk, heeft in de ge
schiedenis van katholiek Nederland
een rol van betekenis gespeeld. Het
voornaamste is natuurlijk, dat het Se
minarie jaar in jaar uit de priesters
geleverd heeft, die de zware taak heb
ben, het godsdienstig leven onder
de gelovigen van het latere Bisdom
Haarlem te onderhouden en op hoger
peil te brengen en het katholieke
Geloof bekend te maken aan de bui
tenstaanders. God alleen wéét, in hoe
ver het Seminarie daarin geslaagd is.
Maar volgens menselijk inzicht mag
toch wel gezegd worden, dat de resul
taten gunstig zijn, dat de te Warmond
gevormde clergé het Seminarie tot eer
strekt o- al is de volmaaktheid dan
ook niet bereikt; dat de bestuurders
van het Seminarie hun best gedaan
hebben de Warmondse paedagogie
aan te passen aan de behoeften van de
tijd, zowel in geestelijke vorming als
in de beoefening van verschillende
takken van wetenschap, die de ziel
zorger te pas komen. In het begin had
men nog te kampen met Jansenisti
sche opvattingen over geestelijk leven
en moraal, met de Gallicaanse strevin
gen in het kerkelijk Recht, met onge
wisheid in de wijsbegeerte, met gebrek
ook aan geschikte docenten, met me
ningsverschillen over meer moderne
vormen van devotie. Men moest zijn
weg zoeken, en voortdurend blijft tot
vandaag toe de moeilijkheid van de
beslissing, of men nieuwe vormen en
nieuwe gebruiken moet aannemen of
verwerpen: het is geen gemakkelijke
taak aan een Seminarie leiding te
geven. Bij het 150-jarig bestaan van
deze instelling mag er wel eens op
gewezen worden, dat een hartelijk
gebed hier meer kracht heeft dan ste
riele kritiek op het Seminarie en zijn
kwekelingen, ofschoon opbouwende
kritiek gunstig kan werken.
Het is een zegen geweest voor War-
J"°nd en voor Nederland, dat het Semi-
rie kan bogen op een aantal mannen
Bei, betekenis, die hun werk niet be-
rkten tot het Seminarie, maar die door
Se? arbeM naar buiten prachtig mee-
k werkt hebben aan de emancipatie van
j.®' katholieke volksdeel. Wanneer men
het mooie boek van Gorris over Le
^"ge ten Broek, waarvan we het tweede
t®cl nog altijd wachten, leest over de
h i?tand van ons volksdeel in de eerste
e'ft van de vorige eeuw, dan begrijpt
"en, hoe grote betekenis de stichting had
tit? "Dc Katholiek", het Warmondse
Jüschrift, dat nog voortbestaat in Stu-
e a Catholica. Daarin kwamen Broere
Borret naar voren, en Pluijm en zo-
teli anderen als Wensing, die mee ging
a, en in de geschiedeniswetenschap, zo-
s, later Bottemanne. Zij schreven zo,
*t er naar hen geluisterd moest wor-
ook buiten het Katholieke Kamp.
bot Feye en Van de Burgt waren van
'ekenis in het canonieke Recht.
Een nieuwe glorie-tijd voor het Semi-
<*rie brak aan, toen na het honderd-
llg bestaan de theologische Wetenschap
gedoceerd werd door G. C. van Noort,
jJ6 met zijn merkwaardig talent de
egmatiek in nieuwe banen leidde,
V'ens scherp vernuft zonder vakkundige
t orbereiding. de weg vond naar de
eh moderne behandeling van zijn leer-
Gisteren vierde het groot-seminarie
te Warmond zijn 150-jarig bestaan.
Wij hebben pastoor prof. W. Nolet,
deskundige bij uitstek, bereid ge
vonden een beschouwing te wijden
aan déze voor onze cultuur zo be
langrijke gebeurtenis en brengen
mèl hem hulde aan het grootse werk
van „Warmond".
stof, en die de resultaten ervan neer
legde in een seriq handboeken, die in
heel de Kerk gebruikt zijn. Naast hem
stond Beijsens, 'die de scholastiek Neder
lands leerde spreken, nadat hij ze in on
verdroten studie tot zijn eigendom had
gemaakt. En Vlaming, te Rome canonisch
gevormd, wiens dictaat „De Matrimonio"
door Kardinaal Gasparri bijzonder ge
prezen werd. De schrijver had nl, aan
zijn vroegere studiegenoot een exem
plaar gestuurd, dat de Kardinaal prompt
doorzond aan zijn neef, hier of daar in
Zuid-Amerika verbonden aan een Nun
tiatuur. Deze neef prees het bgek zo, dat
de Kardinaal Mgr. Eras opdroeg, de
schrijver een nieuw exemplaar te vra
gen, dat hij toen ijverig doornam. Met
ere mag genoemd worden Hensen, die
meetelde in de Nederlandse historie-
beoefening. Als dan nog genoemd wor
den Aengenent, die met Aalberse het
werk van Ariëns voortzette, en Groe
nen, de Studenten-Vader, en schrijver
van het boek over het Lijden, dat in
Rome op een Schriftuur-College ge
roemd werd, als het beste, dat de hoog
leraar kende dan is de'lijst lang niet
volledig, maar dan blijkt toch, dat het
jubilerende Seminarie zijn sporen verr
diend heeft.
Vooral de priesters van het diocees
zullen het feest van Warmond als het
hunne beschouwen, en verreweg de
meesten van hen zullen dankbaar ge
denken de figuur van Mgr. Taskin, die
een derde deel van een eeuw ons opge
kweekt heeft, niet altijd met zachte
hand, maar wel altijd met het oog ge
richt zowel op het heil van het diocees
als op het onze.
Moge de Warmondse traditie bewaard
blijven als een bevruchtend element in
Nederland.
W. NOLET
De Bloembollentochten te Hillegom op
2e Paasdag beloven een groot succes te
worden.. De commissie, belast met de
organisatie van deze bekende wandel
tocht, bericht ons, dat de animo om aan
deze wandeltocht deel te nemen groter
is dan ooit te voren. Was de deelname
vorig jaar ongeveer vijf duizend wande
laars, nu kan met reden verwacht wor
den dat het aantal dit jaar met duizen
den zal stijgen en hiervoor is dan ook
een goede reden
De 2e Paasdag zal dé Bloembollendag
zijn. De narcissen en hyacinten zijn
dan in volle bloei, terwijl de vroege
tulpen dan ook reeds een prachtige
aanblik voor de wandelaars zullen vor
men Men kan deelnemen aan de 15 of
25 km. tocht, die langs de meest fraaie
bloemenvelden zal leiden.
De startplaats is Gebouw H.O.B.A.H.O.,
v. Tetsstraat te Hillegom. Aan de trein
en bushalte bevinden zich personen, die
de deelnemers behulpzaam zullen zijn.
Verschilleinde tremen zullen te Hillegom
stoppen. Gestart wordt vanaf 9 tot 12.30
uur.
Een bijzondereherinnering ontvangen
zij, die met succes hebben deelgenomen.
Vele prijzen zijn beschikbaar voor groe
pen van minstens J1 personen.
De grote uitbreiding van het pen
sion en ziekenhuis Sint Joannes de
Deo te Haarlem is begonnen. In een
aangrenzende grote weide graast zo
veel veedat het voor ruim honderd
inwoners en twintig broeders vol- i
doende melk geeft. Het hoofdgebouw
geeft uitzicht op een rustige lande
lijke omgeving.
„Houd 'm, houd 'm, me man zit in
die wagen!" schreeuwde een vrouw
omstreeks 9 uur op de Botermark.
Op een draf liep ze achter een grote
Jan Pleizier aan. Eindelijk haalde zij
de wagen in en greep naar een been,
dat, ze kon het aan de pantalon zien,
aan haar echtgenoot toebehoorde. De
echtvriend verborg zich voor in de
wagen, maar de vrouw hield zich
dapper vast en liet zich mét fladde
rende haren en rokken door de stad
meeslepen. Met manlief ze is naar
huis gegaan en verder trekken wij
ons terug.
De slagers en de Haarlemse Han-
delsvereniging hebben geprotesteerd
tegen de bouw van een gemeentelijk
slachthuis.
De Haarlemse Tramivay-maatschap-
Pij heeft in het afgelopen jaar 707.428
passagiers vervoerd. Nu vervoert de
N.Z.H. er ongeveer vier millioen!
De raad besloot de nieuwe straat
tussen de Wagenweg eit de Koningin
neweg naar de vorige Haarlemse
burgemeester mr. Jordens te noemen.
De dienstdoende schutterij heeft
een promenade met jubelmarsen ge
houden van Den Doelen naar het
excercitieveld voor de cavalerieka-
zerne. De schutters dragen nu het
geiveer aan de schouder, waardoor
het onregelmatig dragen der geweren
op de schouder niet meer in het oog
springt. Een jubelende menigte om
stuwde de schuttersstoet.
ln de Haarlemse gemeenteraad is
men weer aan het kibbelen om een
nieuwe belasting, namelijk op de
vermakelijkheden, in het leven te
roepen. Nog een paar van zulke aar
digheden en de stad loopt leeg.
i
De bedelaar, die de vorige week
aan de Rechtbank verzocht niet te
worden opgezonden naar een bede
laarsgesticht, pmdat h™een rijk meis
je kon krijgen, heeft zijn zin gekre
gen. De man gaat morgen trouwen!
In verschillende gemeenten rondom
Haarlem worden protestvergaderin-
,gen gehouden tegen het wetsontwerp
betreffende de leerplichtwet. Ook
van katholieke zijde sluit men zich
daarbij aan.
B. ztn W. hebben aanbesteed het
overdekken van de Vismarkt. Het
werk werd voor f 2846 gegund aan
de aannemer J. P. A. Nelissen.
Dinsdag 19 April zal in de aula van het
Triniteitslyceum èen juniorenavond .van
de R.K. Hockeyclub „Alliance" worden
gehouden.
Ook ouders, senioren en introducé's zijn
van harte welkom. Dit juniorenfeest
heeft een bijzonder cachet, daar ook een
elftal van de hockeyvereniging „Push"'
uit Breda aanwezig zal zijn. Dit elftal
wordt n.l. Dinsdagnacht in Haarlem on
dergebracht in verband met het Bosch-
plan-tournooi, dat de volgende dag i/i
Amsterdam gehouden zal worden en
waar, onder talloze andere verenigingen,
Push en twee elftallen van Alliance om
de beker zullen strijden,
Twee ondernemende jongemannen, die „ergens" in Nederland een eenpersoons-
duikboot op de kop hebben getikt, brachten onlangs met dit vaartuig een bezoek
aan Haarlem. De X 13 maakt een ererondje.
Gisteren heeft de gemeente Haar
lem tijdens een officiële bijeenkomst
in het Huis van Looy," waar een groot
aantal genodigden aanwezig was, de
collectie schilderijen en tekeningen,
welke de Stichting Van Looy uit de
nalatenschap van de schilder-schrijver
voor onze stad heeft weten te 'behou
den, in bruikleen en het Huis in eigen
dom aanvaard.
Dr. L. M. van Dis, voorzitter van de
Stichting, sprak een inleidend woord.
Het is bijna een eeuw geleden, zo zeid'e
hij, dat in het timmermansgezin Van
Looy aan de Zoetestraat een jongen ge
boren werd, die schilder en schrijver
zou worden van naam. Jacobus, voor
wie het moeilijk was te beslissen waar
mee hij de dag beginnen zou, met schil
deren of met schrijven, hanteerde het
penseel uitsluitend voor zich zelf en
zijn naaste vrienden. Hij was noch tot
exposeren noch tot verkopen van zijn
werken te bewegen. Spr. besprak de
figuur van mevrouw Titia van Looy, die
na de dood van haar man, met grote
toewijding zijn oeuvre beschermde. Haar
ideaal was de gehele verzameling bijeen
te houden. In die tijd stond het Huis
van Looy in theorie open, in de practijk
niet; er moesten verschillende formali
teiten vervuld worden, voordat men toe
gelaten werd. Het is daarom, aldus dr.
Van Dis, niet te verwonderen, dat de
belangstelling van de zijde van het pu
bliek niet groot was. Te pijnlijk is het,
zo ging spr. voort, stil te staan bij de
gebeurtenissen rondom het overlijden
van mevrouw Van Looy en het Huis
met zijn museum. In October 1948 be
gon de verspreiding van het werk van
Jacobus van Looy. Toen ontwaakten
enige Haarlemmers, die een comité
vormden en ongeveer de helft van de
collectie, het meest representatieve, op
kochten. Spr, herdacht div J;'< van<4er
Eist, de overleden eerste voorzitter van
het comité, en bracht dank aan dr. A.
Veenendaal, die het initiatief genomen
hceft.in deze zaak, alsmede aan de twee
suppoosten, de heren Jansen en Schef-
fers, die de schatten, welke Van Looy
naliet, trouw bewaakten. Dr. Van Dis
uitte tenslotte de wens, dat de collectie
uitgebreid zou worden.
Hierna hield de burgemeester van
Historici, die een speciale studie
hebben gewijd aan de door we
relddelen heen verspreide werken
van Maarten van Heemskerk, onze
Noord-Hollandse boerenzoon, hebben
het oeuvre onderscheiden in twee ge
deelten: het italianiserende, zeer voor
uitstrevende der figurencomposities en
het op de Hollandse traditie in normaal
ontwikkelings-tempo voortbouwende der
portretten.
Hoogwerff wil zelfs zo ver gaan, door
de gedachte op te werpen als zouden
het twee verschillende mensen zijn. die
dit werk hebben gemaakt; tot nog toe
zoudlen die twee vereenzelvigd worden
ten onrechte in die ene persoon
van Maarten van Heemskerk; hij spreekt
dan ook van een dubbelganger. Zijn
vèr-gaande conclusie baseert hij op ar
tistieke, technische en psychologische
vergelijkingen en voor de leek mag als
een duidelijke aanwijzing gelden, dat de
signatuur slechts voorkomt op de Itali
aanse werken, terwijl de portretten alle
ongesigneerd zijn.
Wij missen de bevoegdheid om tussen
de mannen der wetenschap in het open
baar een standpunt te gaan innemen.
Misschien juist omdat wij geen deelheb
ben aan de kunst-geleerdheid, redeneren
wij vanuit een andere gezichtshoek, die
van de practijk van het schilder-zijn.
Heel persoonlijk zouden wij niet graag
een tweede van Heemskerk op het ta
pijt willen brengen, want het is voor
één persoon terdege mogelijk in zijn
universaliteit artistiek een dubbel leven
te leiden; het bewijs zou eveneens be
ginnen bij de strikte afscheiding van
de twee werkterreinen. Het monu
mentale is geboren uit een in
Italië levende fantasie en de virtuo
siteit stelt de meester in staat deze fan
tasie zichtbare vorm te geven. Daarnaast
staat het geobserveerde, naar de na
tuur geschilderde portret, dat met
fantasie niets van doen heeft. Het is
geboren uit de ingeboren Hollandse aard
en knoopt aan bij de locale tradities.
Maarten vah Heemskerk is per slot van
rekening een zeer beweeglijke figuur
geweest van grote vaardigheid en pro
ductiviteit. In de paar jaar, die hij door
bracht in het atelier van Scorel, heeft
hij werk gemaakt, waarvan men thans
nog niet weet of het van de leerling of
van de meester is.
In deze ook voor ons niet sym
pathieke kameleon-achtigheid kan
de aanwijzing liggen, om ook de Itali
aanse kleur op de kameleon te aan
vaarden, terwijl de geobserveerde wer
ken, waar geen aanleiding tot italiani-
seren lag, de Hollandse Heemskerk naar
boven is getreden.
Zou het ook voor een Picasso onmo
gelijk zijn nog eens een gewoon natu
ralistisch werk te majeen, en zelfs, zou
het ons bevreemden indien dit eens-
zal geschieden?
Heemskerk heeft in zijn leven ont
zettend hard gewerkt; voor een
deel is zijn werk na het beleg
voor Haarlem naar Spanje verscheept
voor een ander deel door de bijl der
beeldenstormers vernietigd. Van net
ons resterende deel bezit het Frans Hals
museum een elftal exemplaren.
Alvorens naar Italië te vertrekken
maakte hij het voor die tijd opzien
barend ontworpen tweeluik: De H.
Maagd door St. Lucas geschilderd. Hier
leefde hij reeds in zijn gedachten aan
de bron der renaissance en werd hij
door de drank meer bedwelmd dan de
genen die er dagelijks in feite aan dron
ken.
De zijvleugels bij een waarschijn
lijk gebeeldhouwd middenpaneel in
opdracht vervaardigd voor het Drape-
niersaltaar in de Sint Bavo zijn hier te
zien bij het later toegevoegde middem
deel van Cornells van Haarlem. Dit
werk ontstaan na de reis, is dan ook
gaver en rijper dan het genoemde twee
luik.
In een veelheid van figuren is
voorstelling gegeven van de aanbidding
der herders en de adoratie der konin
gen. Het eerste kunnen wij met meer
ontroering zien; het is hartelijker en
men merkt op, hoe in bepaalde figuren
een inleiding wordt gegeven op de ge
moedelijkheid der volkstaferelen van
latere meesters, zoals de Grebber en de
Bray. Het kqningenpaneel is sterk pa
thetisch en loopt vooruit op de com
posities van een Rubens.
Men heeft moeite zich voor te stellen,
dat de tijd, waarin dit werk gemaakt
is, slechts enkele tientallen jaren af
staat vgn de periode der primitieven;
heeft men zich dit echter gerealiseerd,
dan is men onmiddellijk doordrongen
van de grote waarde, die Van Heems
kerk heeft gehad voor de ontplooiing
van de kunst zijner dagen. Met Scorel
en Heemskerk is het Noord-Nederlandse
kunstcentrum stevig gevestigd.
Uit het Ecce Homo reproduceerden
■wij reeds eerder twee détails. De ar
tistieke hoogtepunten liggen hier buiten
het hoofdtafereel. In de kop van het
linker binnenluik is de patroonheilige
Sint Christoffel, een wonder van kleur
en harmonische compositie, te zien. De
profetenfiguren op de buitenluiken zijn
van een gespannen inspiratie, van 'n mo
numentale kracht en daarbij van inge
togener soberheid dan Maarten door
gaans betrachtte. Voet en knie van
Daniël, die als het ware vóór de lijst
uit de zaal insteken, getuigen van een
ontwikkeling der plastische weergave,
die tot dan toe hier ongezien was.
Uit de Doornenkroning reproduceren
wij hier bij het hoofdfragment, dat
prachtig centraal gecomponeerd is en
in het geweld der beulshanden een
sterke uitdrukking geeft aan de gedach
te. De athletiek krijgt hier wel zijn
kans, maar dan in dienstbaarheid aan
en ter ondersteuning en versterking van
Haarlem, mr. P. Cremers,.een rede. Het
is vandaag, zo sprak hij, voor elkeen,
die in de cultuur en historie van Haar
lem belang stelt, een heuglijke dag. Zeer
gaarne aanvaardt het gemeentebestuur
de werken van Jacobus van Looy in
bruikleen. De burgemeester dankte de
Stichting Van Looy en uitte 'n woord van
hulde aan het adres van de suppoosten,
die nu in gemeentedienst zijn gekomen.
Het Huis Van Looy wordt thans een
nieuw kunstcentrum, waar ook regel
matig tentoonstellingen van werken van
andere schilders zullen worden gehou
den. Moge het een levend centrum wor
den, aldus besloot spr.
Tot 8 Mei is de expositie van Van
Looy's schilderijen, welke door de di
recteur van het Frans Halsmuseum, de
heer H. P. Baard, is gearrangeerd, te
bezichtigen.
Men verzoekt ons mede te delen dat er
op Goede Vrijdag geen gymnastieklessen
zijn voor de leden van de R.K. Gym
nastiekvereniging Hercules.
AAGTEKERK 13 v. Adelaide te Melbourne.
ABBEKERK 13 v. Port Soedan te Karachi.
ALMKERK Brisbane n. R'dam p. 13 Messina.
AMSTELLAND A'dam n. B. Aires 12 v.
Montevideo.
BOSCHFONT. vertr. 14 v. Beira n. Momb.
COTTICA 12 v. Paramaribo te Demerara.
DRACO 12 v. A'dam te Gdynia.
GROOTE BEER 13 v. A'dam n. Batavia
HEDEL 13 v. St. John NB. te Rotterdam.
HERA 13 v. Bremen te A'dam.
HERMES 13 v. Santos n. Rio Janeiro.
KATWIJK 12 v. R'dam te Stettin.
LEKHAVEN 13 v. Montevideo te B. Aires.
NOORD WIJK 9 v. Rouen t, Casablanca.
J»H: W1I.I.KM IV 12 v. Jaemei te Kingston.
FR. WILLEM V St. John n. Hamburg p 13
"Düngeness.
RIDDERKERK 13 v. Hamburg te R'dam.
ST. MAASTR. R'dam n. Italië p 13 Gibr.
SUNETTA 13 v. Trinidad te Santos.
WESTLAND 12 v. Rio Janeiro n. Santos.
AALSUM 13 v. Durban te L. Marquez.
AKKRUMDIJK p. 13 Azoren.
ALDABI 13 v. Las Pqlmas
AMSTELDIEP 13 v. Surabaja te Macassar.
CELEBES 13 v. Surabaja n. Panarukan.
JAARSTROOM 13 te Antw.
JAVA 13 v. Surabaja.
JOBSHAVEN 14 v. Libreville te Grandb.
KELBERGEN 13 v. Bona n. A'dam.
MADOERA p. 13 Straat Messina.
LAURENSKERK 13 v. Bombay.
MARIEKERK 12 v. Hongkong te Shanghai.
POLYPHEMUS 13 v. Macassar te. B. Papan.
ROEPAT 14 te Suez verw.
SALAWATI p. 13 Ouessant.
SAMARINDA 13 v. Honolulu te Manilla v.w.
SLAMAT 13 v. Penang te P. Swettenham.
§T. HAARLEM p. 13 Finisterre.
TARAKAN p. 13 P. Soedan.
TARIA 14 V. P. Soedan te Suez.
TJIBODAS 13 v. Sing. n. Brisbane.
ZEELAND 14 v. Surabaja te Banjoew. v.w.
ZUIDERKRUIS 13 v. Sabang 16 te Bat. v.w.
ALBIREO 14 v. R'dam n. B. Aires.
AARDIJK 13 v. Boston te New York.
ALMDIJK 13 v. Houston te N. Orleans.
BERKEL p. 13 Las Palmas.
GAROET 14 v. Antw. te R'dam.
DRENTE 14 v. Batavia te R'dam.
BANTAM p. 13 Gibraltar.
KETTOSONO 12 v. Java te New Yórk.
MODJOKERTO 10 v. Banjoew. te Surabaja.
SALATIGA 14 v. Bat. n. Moest.
TERNATE p. 13 Sabang.
VOLENDAM 19 te Sabang verw. en 23 te
Batavia.
WELTEVREDEN 13 v. Macass. n. B. Papan.
EEMDIJK 13 v. Arthur te Houson.
de bedoeling. Vergeleken bij al dit mo
numentale werk, heeft het Vrouwenpor
tret een serene rust; het is prachtig en
met volle aandacht gemodelleerd en
dringt diep in het wezen der figuur
in plaats van te coquetteren met be
vallige houdingen endramatische ge
baren. Inderdaad een andere zijde van
Heemskerk's talent.
De PHILIPS'rij VI uauio boodt de Stroomkabel door
middel van een vereode klem onwrikbaar vast. Geen
moer of schroef die kan lostrillen en a in bet don
ker zetten. De PHILIPS dynamo, met zijn krachtig»
magneet, zijn compacte bouw, en zijn grote energie,
capaciteit is een voorbeeld van een onovertroffen
Nederlands kwaliteitsproduct. Laat i* rijwiel met
een Philips verlichting uitrusten!
Schaft n zich een nieuwe fiets aan, let er dan op,
dat deze oan een Phiups verlichting is voorzien.
NV PHHIPS VERKOOP-M A AT SCU«PP« VOOS NEOEÏUND EINDHOVEN,
Sfet verend
klemsysteem
houdt
bet snoer
on wrikbaar
Vertegenwoordigers van elf der ne
gentien landen, die hebben deelgeno
men aan de enige tijd geleden gehou
den conferentie van Aziatische landen
te New Delhi, waarin de Indonesische
kwestie werd behandeld, belegden gis
teren in New Delhi een informele bij
eenkomst om te beraadslagen over ver
dere maatregelen, die kunnen leiden tot
een overeenkomst in de Indonesische
kwestie. Pandit Nehru, de premier van
India, leidde de bijeenkomst, waaraaa
verder werd deelgenomen door verte
genwoordigers van Birma, Afghanistan.
Australië, China, Ceylon, Egypte,
Iran, Nepal, Pakistan en Siam.
In een communiqué, dat na de bijeen
komst, welke twee uren duurde, werd
uitgegeven, wordt gezegd „dat men
het er dver eens was, dat de pogingen
tot het bereiken van een spoedige en
bevredigende oplossing van het geschil
in Indonesië, in de geest van de reso
lutie van de Veiligheidsraad van 28 Ja-
Verschillende deelstaten hebben een
begin gemaakt met de behandeling van
de status der Bijeenkomst Federaal
Overleg, ingevolge een besluit van de
B.F.O. van vorige week. In het parle
ment van Oost-Java werd een motie
aangenomen waarin de wens tot uit
drukking wordt gebracht dat de over
dracht der souvereiniteit op een zo
kort mogelijke termijn dient te ge
schieden en dat de Unie eerst hierna
kan worden vastgesteld.
De voorlopige vertegenwoordigende
raad van Zuid-Sumatra nam een reso
lutie aan. waarin wordt goedgekeurd,
dat de deelgebieden, verenigd in de
B.F.O.. waaronder ook Zuid-Sumatra,
ten spoedigste op de juiste plaats er
kend worden als partij in het Indone
sische geschil.
De vertegenwoordigende raad van
Oost-Sumatra verktaarde zich accoord
met een compromis-voorstel betreffen
de deelname van de B.F.O. aan de voor
besprekingen te Batavia „als spreekbuis
van de standpunten van alle deel
staten".
aarten van Heemskerk, hij mo
ge dan in veel onderdelen en
soms ook in een gehele compo
sitie gespeend zijn van geestelijke diep
gang, hiertegenover staat, dat hij voor
het schilderend nageslacht in zijn lust
tot pronken met het zo juist ontdekte
athletische lijf een exposé heeft uitge
stort van de mogelijkheden, die bij hun
uitwerking zeker bijgedragen hebben
tot de bloei van de Nederlandse barok.
Hij heeft laten zien met uitbuiting
wat met het menselijk lichaam als com
positie-materiaal te bereiken is.
Misschien mogen we zelfs veronder
stellen, dat het deze door de antieken
benevelde, gegrepene niet meer ging om
de voorstelling, de gedachte, maar dat
hij heeft gecomponeerd op „beweging",
wat een abstract motief is en waarbij
de in de reëele natuur behorende figuur
slechts een middel is geweest.
De qualificatie van Maarten van
Heemskerk moet dan ook uiteenvallen:
de Hollandse portrettist is het meest
diepgaand, voor de stijlontwikkeling is
de italianiserende fantast het meest be
langrijk.
In onze tijd levend, was hij zeker een
aanhanger geweest van de voorstel-
lingsloze richting' in de kunst,.
L. T.
Het Amerikaanse tribunaal te Neu
renberg heeft gisteren in het proces te
gen 21 voormalige Duitse diplomaten en
hoge regeringsfunctionarissen, bekend
als het proces-Wilhelmstrasse, 19 van
de 21 beklaagden schuldig bevonden op
een of meer punten van de I punten
omvattende aanklacht.
Geheel onschuldig werden bevonden
Meissner en Erdmannsdorf, die op vrije
voeten werden gesteld.
De Amerikaanse rechter Leon Powers
heeft openlijk geprotesteerd tegen de
meeste schuldigverklaringen.
Powers kon de aangeklaagden niet
schuldig achten aan aanvalsoorlog,
moord, slechte behandeling van oorlog
voerenden en krijgsgevangenen, misda
den tegen de mensheid in de vorm van
wreedheden en gewelddaden tegen bur
gerbevolkingen en roof en plundering in
door de Nazi's bezette landen. Volgens
Powers is in het internationale recht
geen argument te vinden voor de be
schuldiging van aanvalsoorlog tegen
Oostenrijk of Tsjechoslowakije, omdat
in het Londens Handvest voor de be
rechting van oorlogsmisdadigers en in
de zittingen van het Internationaal Mi
litair Tribunaal gesproken wordt van
„oorlog" en niet van „invasies".
Hij gaf ook met nadruk te kennen,
dat een Amerikaans tribunaal voor oor-
logsmisdrijven niet bevoegd is om
nieuw internationaal recht te scheppen
of om een gedragslijn, die niet schrifte
lijk is vastgelegd met geweld, tot inter
nationaal recht te verklaren.
Naar aanleiding van de uitroeiing der
Joden verklaarde Powers, dat de getui
genissen van degenen, die in dit ver-
delgifigsprogramma waren ingewijd,
sterk het vermoeden doen rijzen, dat
niet meer dan 100 personen hiervan op
de hoogte waren. Hij uitte de klacht,
dat een vreemde leer van „collectieve
schuld" was toegepast in het oordeel
van de twee andere rechten.
Powers afwijkende mening behoort
tot de felste critiek, die tot nog toe ge
uit is over de Amerikaanse processen
tegen oorlogsmisdrijven
nuari, dienen te worden voortgezet".
Het communiqué bevatte geen verwij
zing naar de latere Canadese resolutie,
die door de Veiligheidsraad is aangeno
men. 0
Een functionaris van het Indische mi
nisterie van Buitenlandse Zaken zette
uiteen, dat de Januari-resolutie de mees
te punten van de resolutie der Aziati
sche conferentie belichaamt
Naar hij mededeelde werd van de gis
teren gehouden bijeenkomst verwacht,
dat zij een hernieuwd aandringen var.
de vertegenwoordigende regeringen oij
de V. N. tot een snelle tenuitvoerlegging
van de Januari-resolutie ten gevolge
zou hebben. Daarnaast zou volgens hem
deze conferentie de Algemene Vergade
ring der V. N. onder het oog brengen,
dat de Aziatische landen het nog steeds
eens zijn en dat zij geen hoge verwach
tingen koesteren van de procedure, die
in de Canadese resolutie wordt aange
geven.
Dinsdagavond Is de totale maansverduis
tering reeds te New York waargenomen.
Gedurende een uur en twintig minuten was
het geheel duister. Het verschijnsel zelf
heeft vijf uur en negentien seconden ge
duurd. De personen, die over een televi
sietoestel beschikten, konden de maansver
duistering volgen, daar de zendstations zich
in verbinding hadden gesteld met de
weerkundige instituten.
Garry Davis, de eerste „wereldburger",
heeft gisteren bekendgemaakt, dat htf de
Russische regering zal verzoeken hem zon
der paspoort of visum de Russische grens
te laten passeren, teneinde bij de burgers
der Sovjet-Unie aanhang te winner, voor
zijn beweging voor het wereld-federalisme.
In een rede voor de Amerikaans-Austra
lische vereniging heeft Dr. Herbert Evatt,
vice-premier van Australië, Dinsdag te
New York verklaard, dat de V. S. en Austra
lië streven naar de ontwikkeling van een
regionale samenwerking binnen het kader
der V. N. voor de verdediging van Zuid-
Oost-Azië en de Stille Oceaan.
AMSTERDAM, 13 April 1949
Op de aandelenmarkt kwamen vandaag
wederom geen grote koersverschillen in
de leidende fondsen voor. De markt opende
met kleine afwijkingen tamelijk prijshou
dend, waarna later met kleine marges
werd gehandeld. Naar aanleiding van het
bericht, dat de Indonesische kwestie op de
agenda van de Algemene Vergadering van
de V.N. werd geplaatst, zetten de Indische
fondsen algemeen wel luier in met lichte
koersverliezen van circa 1 pCt.
Cert. Leverbros Unilever zetten de
stijging vandaag verder voort tot 247,
■waarna het slot op 245 1%) kwam.
Philips monteerde tot 229 om op 228 34
de markt te verlaten.
Onder invloed van de verhoging van het
dividend stegen aand. Alg. Norit 2 pCt.
tot 252. Aand. Nijma werden 2 pCt. lager
aangeboden op 230. Cultuurondememingen
verloren gemiddeld 1 pCt., doch aand. Nisu
konden iets verbeteren.
13/4
12/4
Anaconda Coppei
30-4
30%
Bethlehem Steei
301-2
30%
Chrysler Corp
50%
51%
General Electric
37%
37%
General Motors
58%
59
Hudson Motors
12%
12
Kennecott Copper
45
45
Montgomery Ware
52%
54%
North American Cc
18%
18%
Radio Corp.
12%
12%
Republic Steel
48
47%
Shell Union Off
35%
35%
Southern Pacific
42
42%
Southern Railway
35%
36%
Tidewater
22%
22%
U S Steel
72%
73
Het Beriynse comité van de Volksraad
heeft aan de vier bevelhebbers te Ber
lijn een schrijven doen toekomen, waar
in het verzoekt op 19 en 20 Mei in ge
heel Berlijn verkiezingen te houden
voor afgevaardigden voor de Volksraad.
Het comité heeft de verzekering gege
ven, dat de verkiezingen vrij en ge
heim zullen zijn. Het is de eerste maal,
sedert in Juli 1948 de breuk in de
Kommandantura tot stand kwam, dat
een politieke organisatie, die onder toe
zicht staat van het Russische militaire
bestuur, zich tot de vier Berlijnse be
velhebbers richt.
Naar aanleiding van de geruchten,
GROTE HOUTSTRAAT 88 - TEt, 11456 dat de Sovjet-autoriteiten te Berlijn
(Adv.) binnenkort de blokkade zullen ophef- i
ten, heeft een woordvoerder van het
Britse ministerie van Buitenlandse Za
ken gisteren verklaard, dat men te Lon
den niets afwist omtrent een wijziging
in de toestand te Berlijn. Ook Generaal
Clay legde een dergelijke verklaring af.
Naar de Amerikaanse minister van
Buitenlandse Zaken, Dean Acheson.
Woensdag op een persconferentie heeft
verklaard, zal de Duitse federale re
gering met goedvinden van de V. S.f
Frankrijk en Engeland verdragen kun
nen sluiten en ambassadeurs kunnen
benoemen. Er was enig misverstand ont
staan over de bevoegdheden, die krach
tens het Bezettingsstatuut aan de Duitse
regering werden verleend, aldus Ache
son.
