Molotov moet Russische eindspurt naar
bezit van atoombom leiden
Opheffing Berlijnse blokkade?
Nederland bouwde in 1948
voor 949 millioen gulden
I
Beste organisator in het Kremlin
Nog eens: „Het argentie-program
voor het gezin
Ruim 2500 personen hebben zich voor
Nationale Reserve gemeld
Overzicht van
Wederopbouw
GAAN ONDERWIJZERS STAKEN?
Arnold slechts kort
bij minister Stikker
I
Sovjet-missie onderweg
naar Washington
Het weer.
Leger mag geen afwachtende houding aannemen
HONGARIJE EN BULGARIJE MOETEN ZICH
VOOR DE UNO VERANTWOORDEN
Tot hoofd en hart
Fantastische honoraria
Gemenebest-conferentie
een dag uitgesteld
6 Woensdag 20 april 1949
73ste JAARGANG No. 24440
Het hoofd van „Atoom-
grad'
„Oorlogshelden" winnen
Deskundige voor belegering
Russische stap verwacht via bestaande
handelskanalen tussen Oost en Wést
UNO-BEHEERSCHAP
OVER TRIPOLI?
Verscheidene landen wenden
zich tot Ver. Staten
MOSHE SHARETT OVER
PAUSELIJKE ENCYCLIEK
Boerderij afgebrand
Over processen van Boedapest en Sofia
Materiaal en werkloos
heid
Vragen over repubL
document
Leden Algemeen Bestuur
Nederlandse Antillen
Pater C. M. A. Franke t
Protest tegen afbreken van overleg
in salariscommissie
„DE WAARHEID''
en de zender
BINNEN 'N MAAND EEN
MILLIOEN VOOR DE PAUS
Gematigd optimisme
in Londen
I
^REAUX VAN REDACTIE EN ADMINISTRATIE
SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
^©foon: Redactie 21544; Advertenties 21543
^bonnementen 20800 Postgiro 143480
"'jkantoor Beverwijk: Stumphiusstr. 45,tel.3998
Wrecteur: J. J. W. Boerrlgter.
Hoofd redacteur: Drs. H. W M. van Run.
^nd. hoofdredacteur: W. Sever in.
ritzDaal
16/4
30
30 li
51#
37 li
5944
12'4
4414
S314
19»
35#
42»
35»
23»
7214
NIEUWE
COURANT
'ADVERTENTIETARIEF 28 cents Der mrillmeter-
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroepers Ié cents per m m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentlëo eventueel zonder opgave ven
redenen te weigeren.
ABONNEMENTSPRIJS 35 cents per weeïg
f 1-52 per maand, f 435 per kwartaaL
(Van een bijzondere correspondent)
Jïolotov is belast met de leiding van de Russische eindspurt naar het bezit
*an de atoombom. Franse communistische leiders hebben dit weekend ver
innen, dat hij door Stalin benoemd is tot Hoofd van het Schaduw-commis-
?®tfaat voor Atoomenergie. Hij zal voortaan al zijn energie en tijd kunnen
^steden aan de vooruitgang van de atoombomproductie. De atoombom is nog
'leeds prioriteit nr. 1 in Rusland, en Molotov zal onbeperkte bevoegdheden
bitten.
Koud, flegmatiek, langzaam in zijn
Preken en schijnbaar onbewogen, is
joiotov waarschijnlijk de beste orga-
sator in het Kremlin. Hij brengt voor
ei11 nieuwe taak zijn ontzaglijk prestige
ti z!in spreekwoordelijke onbarmhar-
^gheid mee. Stalin heeft Nicolai
yoznesensky, Hoofd van het Russische
,'anbureau en sinds 1947 hoofd van
Commissariaat voor Atoomenergie,
htslagen. Woznesensky werd twee jaar
Spieden, op 22 Februari 1947, lid van het
r°litbureau.
Molotov heeft Professor Pjotr Ka-
Vitza, Directeur van het Moskouse
Instituut voor Natuurkundige Vraag
stukken, teruggeroepen teneinde de
leiding van de wetenschappelijke staf
op zich te nemen. Professor Kapitza,
een man van rijzig postuur, met een
gladgeschoren gezicht en donker haar
luerkte samen met de Britse pionier
Lord Rutherford aan de universiteit
fan Cambridge. Hij werd door Woz
nesensky achttien maanden geleden
ontslagen, omdat hij „te langzaam"
n>as geweest. Met Kapitza werken drie
beroemde Russische natuurkundigen
samen: Bogolyubov, Skobeltsin en
Landsberg.
Öe Russen maken nog steeds wanho-
0'g jacht op inlichtingen over het laat-
p.o stadium van de atoombom-productie.
rlJ hebben fantastische honoraria aange
boden, betaalbaar in dollars in Zwitser-
-?nd, aan geleerden buiten het IJzeren
°rdijn, om dezen over te halen zich bij
^spitza's staf aan te sluiten. De laatste
■•ranglijst" van het Kremlin, die enige
oagen geleden werd gepubliceerd na
banket, dat door Stalin aan de
£°reaanse marionetten-regering in het
gremlin werd aangeboden, laat zien,
oat Molotov nog steeds „no. 2" is in
Rusland en de waarschijnlijke opvolger
„ah Stalin. De lijst plaatst de hoogste
?°vjet-functionarissen in deze volgorde:
jlolotov, Malenkov, Beria, Woroshilov.
"hkoyan, Kaganovitch.
I»
Lavrenty Pavelitch Beria, hoofd van
6 M.V.D. (Geheime Politie) blijft he
ist met de Security-dienst. Op zijn vijf-
."gste verjaardag werd aan Beria, die
i?ng en kaal is en een bril draagt, de
da Van Lenin gegeven en door de Prav-
a Werd hij genoemd „Wapenbroeder
öan Stalin en vooraanstaand lid van de
Martij Beria heeft „Atoomgrad", de
geheimzinnige stad van 50.000 weten-
Schappelijke atoomonderzoekers om
ringd met een veiligheidsgordel die
JWmtig mijl diep is. Natuurkundigen uit
guitsland, Polen, Tsjechoslowakije en
Roemenië werken nu in de proefstations
foor atoomenergie in de Kazakhdan-
'teppen ten Oosten van de Oeral. Zij
j[ijn hermetisch van de buitenwereld af
gesloten.
Beria heeft buitengewoon veel suc-
®es gehad met zijn taak, die verleden
week in de Pravda beschreven werd
als „een van de meest verantwoorde
lijke opdrachten van de Partij." De
combinatie MolotovBeria zal nu de
laatste pressie uitoefenen op de na
tuurkundigen.
Westerse deskundigen geloven, dat
Rusland nog steeds wordt belemmerd
door technische moeilijkheden in het
laatse productie-stadium. Zij baseren
hun mening op c.'e laatste beschikbare
gegevens uit de USSR en op het feit,
dat de Russen Oost-Europa en de Rus
sische zone in Duitsland koortsachtig
afzoeken naar alle gegevens die zij maar
te pakken kunnen krijgen over het
laatste productie-stadium.
Het ontslag van de minister van De
fensie, Nicolai Boelganin, en zijn ver
vanging door Maarschalk Wassilevsky,
betekent een nieuwe overwinning van
het Rode Leger in het gevecht achter
de schermen met d'e Partij.
Boelganin was het factotum van de
Partij, en voormalig expert op gebied
van het Bankwezen. Wassilevsky, die
het beste militaire talent in Rusland
wordt genoemd, is een beroepssoldaat.
Een voor een hebben de Maarschalken
van het Rode Leger, die na de oorlog
aan de kant werden gezet, toen het
Kremlin verontrust door de popula
riteit die zij genoten, thans hun machts
positie teruggekregen.
Maarschalk Georgey Sjoekov. die in
1946 met een tweede-rangsbaantje ge
noegen had moeten nemen, staat nu aan
het hoofd van 't Russische Derde Leger
in de Balkan dat gestationneerd is in
Odessa en maarschalk Tito bedreigt.
Maarschalk Simeon Timosjenko staat
aan het hoofd van het Vijfde Leger,
dat zijn basis heeft in Tashkent en langs
de gehele Perzische grens ligt. Het
Tweede (Westerse) Leger staat onder
bevel van maarschalk Constantine Ro-
kossovsky. Het commando over het leger
in het Verre Oosten is toevertrouwd
aan maarschalk Rodion Melinovsky, die
momenteel te Vladiwostok is.
De 49 jaar oude generaal Nicolai Chui-
kov. die maarsrhalk Sokolovsky als
militair gouverneur te Berlijk verving,
is een deskundlfee op het gebied van
belegering. Hij verdedigde Odessa, Se-
bastopol en Stalingrad gedurende de
laatste oorlog. Chuikov was slotenmaker
vordat hij dienst nam in het Rode Leger
en klomop tot de rang van generaal.
Hij is middel-groot en zwaar. Zijn bij
naam in het leger is „Goud-tand", om
dat hij een opvallende rij gouden boven
tanden heeft.
Te Washington wordt, aldus U. P., te
verstaan gegeven dat een Russisch voor
stel om een eind aan de blokkade van
Berljjn te maken, min of meer verwacht
wordt in diplomatieke kringen, doch
men acht het mogelijk dat deze stap
veeleer gedaan zal worden via bestaan
de handelskanalen tussen Oost en West
dan door middel van een formele ken
nisgeving op een politiek niveau. Men
gelooft dat de onder Sovjet-invloed
staande „Duitse economische commis
sie" misschien zal worden benut als een
medium van toenadering welke ten doel
heeft zowel de Sovjet-blokkade als de
geallieerde tegen-blokkade te beëindi
gen
Ingelichte kringen menen dat de op
heffing van de wederzijdse transport
restricties misschien een gradueel pro
ces zal worden, dat zal worden uitge
werkt in samenhang met eventuele
nieuwe handelsovereenkomsten tussen
Oost en West.
Gewoonlijk betrouwbare Duitse bron
nen, die in nauw contact staan met het
Russische militaire bestuur bevestigden
gisteren het bericht dat een speciale
missie onder leiding van generaal Leo
nid Georgiev-Malinin naar Washington
onderweg is.
Reeds verscheidene dagen deden hier
geruchten de ronde dat een speciale de-
Menigeen heeft door ervaring ge
leerd, dat mensen, tei goeder
trouw grotendeels, niet zelden
ernstige dwalingen komen. Die valse
fvattingen zijn dan gewoonlijk geen
rUcht van rustige bezinning, doch resul-
pa' van denken, dat door bewogen
SpDoedsleven en driftig begeren sterk
6rtr°ebeld werd.
- Zo ontving ik, enkele weken geleden,
aar aanleiding van het artikel „Ur-
a®htie-program voor het gezin" een brief
&n T. T. uit B., die boos, beslist boos
P me was, om hetgeen ik daarin schreef
de verwaarlozing van de gezins-
vlehst, door het geven van voorkeur aan
et werken in de fabriek.
|Pie brief was geen vrucht van rustige
j^zinning over de vraag of de meisjes
ha geest en gemoed en hart, naar heel
aar rijkdom van menselijke waarde en
f ouwelijke kunde door werken in de
"riek in de regel niet dermate verar-
hp6h, dat hun geluk en dat van het ar-
idersgezin iets zeer riskants wordt.
t_P°or te felle bewogenheid over niet
/men beslist zeer ernstige tekorten bij
jO mevrouwen en door te driftig bege-
„0; dat alle meisjes op dezelfde
z e diensten bewijzen aan de maat-
tn PPij en zich voorbereiden op hun
h,e«omstige taak als huisvrouw, is de
van de briefschrijvende belangrijk
i'roebeld.
j Daardoor ziet zij niet, dat er hon-
tfrden meisjes uit de beter gesi-
e e r d e klasse juist in de grote
cphinen dag in dag uit het zwaarste
JPshoudelijk werk verrichten, omdat
J meeleven met de nood aan hulp, die
in dergelijke gezinnen heerst.
jt> arom ontgaat het haar, dat meis
im die elders een baan kunnen krij-
j?11. die beter betaald wordt, en die veel
in de lijn ligt van hun eigen fa-
i'Ulc-milieu en beslist minder zwaar
tTich uit hogere christelijke beweeg-
«denen en uit liefde voor het arbei-
.£?gezin geven aan familie-denst.
V'i] nneer de briefschrijfster bedenken
Ui,1- dat een vrij grote groep meisjes
u de arbeidersstand, uit zucht naar
fter arbeidsdag en b:
aeid en uit gemis aan voldoende
Vrf'u r- art>eidsdag en bredere bewegings-
Jheid en uit gemis aan voldoende
in jr<^ering voor moeder en kind, het
tikw *etterlijke zin van het woord „ver-
typ?,®11"' om in een kinderrijke familie
riïzaam te zijn', óók daar niet,
bijr de huisvrouw allerminst
hal de Pakken neerzit, dan zal
geri" vonnis over de meisjes uit de ho-
-® klasse aanmerkelijk milder worden.
vo0? briefschrijfster interesseert zich
Poep miin familiekring, 't Zal haar ge-
n doen te vernemen, dat daar
ten °ndergetekende dezelfde gedach-
door den uitgedragen als in dit blad
eigen k J tot uiting worden gebracht. In
Vr P,r®<ie familiekring wordt door „me-
ke a .en de dochters de huishoudelij-
strekt allerminst geschuwd en vol-
Sebi-o» ,n'et als „minderwaardig" werk
j/andmerkt.
zich niet blind staart op het
over i, ®üjk kleine groepje rijke lui, die
tst twee of drie dienstboden be
schikken, doch eens kijkt naar de tien
duizenden middenstandsgezinnen, waar
moeder en dochter dag in dag uit al het
huishoudelijke werk met taaie volhar
ding en toewijding volbrengen, zal in
zien, dat het een volslagen misvatting
is, te menen, dat men de arbeidersmeis
jes het gezin van andere standen wil
laten „opknappen".
Telkens komt als antwoord op ar
tikelen, als door ons gepubliceerd,
dat het arbeidersmeisje zich niet
langer meer leent als „slavin van rijke
mevrouwen", die zelf „geen steek uit
zetten."
Het schijnt T. T. uit B. ontgaan te
zijn, dat ik mijn pleidooi voor hervat
ting van de gezinsdienst door het arbei
dersmeisje allerminst houd. om in rijke
paleizen een bellemeisje een keuken
prinses en een tafeldienster geplaatst te
zien. Mijn diepe belangstelling gaat a 1-
lereerst uit naar de gezinnen, die
zichzelf naar best vermogen helpen,
doch ondanks die zelf-hulp overbelast
blijven, zodat moeder lichamelijk en
geestelijk gebukt gaat onder haar
moeder- en huishoud-werk.
Bemerkingen van bovengenoemde
aard 1 ij k e n iets te zeggen, doch zeg
gen in feite niets. Moeders uit de ar
beidersstand. die voor-gezinsdienst-ge-
schikte dochters hebben, kunnen zelf
toch beslissen, voor welke gezinnen zij
haar dochters willen afstaan. Bovendien
zal geen enkel sociaal vcvlend man. die
goed geordende liefde voor het gezins
leven van ons volk heeft, er aan den
ken. de arbeidersmeisjes te dwingen oi
te pressen bij voorkeur te gaan dienen
in .de hogere kringen", wanneer deze
geen hulp behoeven.
De hulp worde geboden, daar waar
ze werkelijk onmisbaar is; en dat is al
lereerst in gezinnen, waar kinderrijk
dom aanwezig is.
En 't valt juist zo ernstig af te keu
ren, dat kinderrijke gezinnen gewoon
lijk de slechtste kansen maken om aan
hulp te komen.
Wij willen nochtans uitdrukkelijk
waarschuwen tegen de vaak geuite me
ning, dat er geen meisjes uit de arbei
dersstand meer voor familie-dienst te
vinden zijn. Nog altijd zijn er duizen
den in Nederland, die aan dienst in de
gezinnen verre de voorkeur geven bo
ven gaan werken in de fabriek.
Dat zijn meestal juist dochters uit die
arbeidersfamilies, die beseffen, dat noch
het welzijn van het arbeidersgezin, noch
bet welzijn van haar dochters pleegt het
meest gebaat te zijn met het „veel geld
verdienen op de fabriek."
Nog altijd hoor ik in mijn verbeelding
de radikale uitspraak van een jong-ge-
trouwde arbeider, die het fabrieksleven
kende van nabij en die met nadruk op
een vergadering, waar ik over dit vraag
stuk had gesproken, verklaarde: „nooit
zal een dochter van me de fabriekspoort
ingaan."
Vervolg op pag. 9)
legatie naar Washington zou vertrekken
om voorstellen te doen met betrekking
tot de opheffing van de Sovjetblokkade
van Berlijn.
Een Duitse politicus uit de Sovjet-
zone, die niet bij name genoemd kan
worden, vertelde aan United Press,
dat hij met generaal Georgiev Malinin
gesproken had en dat deze de juist
heid van de berichten over zijn mis
sie naar Washington had bevestigd,
Uit welingelichte bron wordt door
U. P. vernomen, dat de ministers van
Buitenlandse Zaken van de Grote Drie
met elkaar contact hebben opgenomen
over de Berlijnse kwestie en besloten
hebben om toe te stemmen in een ge
lijktijdige beëindiging van de Russi
sche blokkade en de Westerse tegen-
blokkade.
Aanvankelijk waren de Westelijke ge
allieerden van plan te eisen dat Rusland
het eerst zijn blokkade zou beëindigen.
Berichten over een mogelijke ophef
fing van de Russische blokkade worden
in Britse regeringskringen niet langer
volkomen genegeerd, maar het blijkt
wel, dat nog geen definitieve vorm ge
geven is aan de plannen.
Generaal Clay, de Amerikaanse gou
verneur voor Duitsland, zeide gisteren,
dat hjj nog niets gehoord had over plan
nen om de blokkade van Berlijn op te
heffen.
Van betrouwbare zijde wordt door
U.P. vernomen,J dat verscheidene lan
den van het Midden-Oosten en Verre
Oosten er steeds krachtiger bij de Ver
enigde Staten op aandringen om onder
beheerschap >yan de V. N. het bestuur
over Tripoli te aanvaarden.
Het p!an kreeg onlangs vaster vorm
toen de Turkse minister vatn Buiten
landse Zaken, Necmeddin Sadak, er bij
de Verenigde Staten op aandrong om
het bestuur van deze vroegere Italiaan
se kolonie over te nemen.
Dezer dagen vonden besprekingen plaats
tussen de drie militaire gouverneurs van
de Westelijke bezettingszones en 14 af ge-
vaardigden van de Duitse parlementaire
raad over het bezettingsstatuut. De
militaire gouverneurs en hun raads
mannen tijdens de conferentie; v. L n. r.
de heer Seydoux, politiek adviseur van
generaal König, generaal König, gene
raal Clay, generaal Robertson en de
politieke adviseur van generaal Clay,
James Riddleberger.
Op een vraag om commentaar op de
recente pauselijke encycliek, waarin de
internationalisatie van delen van Jeru
zalem wordt voorgesteld, zei Moshe
Sharett, de Israëlische minister van
Buitenlandse Zaken, gisteren:
„Indien de wereld bereid is de be
tekenis van Jeruzalem voor het Joodse
volk te erkennen tot een zelfde hoogte
als het Joodse volk bereid is de bete
kenis van Jeruzalem voor de wereld
te erkennnen, bestaat er kans voor een
harmonische oplossing".
Hij weigerde over deze verklaring
uit te -weiden en voegde er slechts aan
toe:
„Onze politiek en onze grondwet bie-
de volledige waarborgen en garanties
voor het behoud van en de toegang tot
alle heilige plaatsen in Jeruzalem".
Dinsdagavond om ongeveer zes uur
ontstond brand in de kapitale boerderij
van de weduwe Boessenkool aan de Ste-
gerensallee te Dedemsvaart. Het vuur
greep. aangewakkerd door de sterke
Westenwind, zeer snel om zich heen. De
brandweer, die spoeaig ter plaatse was,
on niet voorkomen, dat de boerderij tot de
grond toe afbrandde. Vier koeien, twee
kalveren en een paar varkens kwamen
in de vlammen om, alsmede enkele land
bouwmachines.
De brand is vermoedelijk ontstaan,
doordat kinderen met lucifers speelden.
Boerderij en vee waren verzekerd.
1 Verwachting tot Donderdagavond:
Aanvankelijk toenemende bewol.
king met vannacht en in de vroege
ochtend tijdelijk enige regen en ma
tige Zuid-Westelijke wind. Later op
de dag opklaringen en vrij krachtige
Noord-Westelijke wind. Weinig ver
andering in temperatuur.
Zon 5.32—19.47, Maan 3.54—12.01.
Luit.-Kol. Le Fèvre de Montigny,
waarnemend directeur van de Nationale
Reserve heeft medegedeeld, dat zich
thans ruim 2.500 personen voor de Na
tionale Reserve hebben gemeld. De
meesten van hen hebben de keuring
r'eeds gepasseerd, waarbij slechts enke
len moesten worden afgewezen. Het
grootste aantal vrijwilligers is tot nu
toe van Dordrecht en omstreken ge
komen. Men is daar pas op 1 Februari
gestart en toch hebben zich reeds meer
dan 800 personen gemeld. De studen-
tenweerbaarheidskorpsen zijn een grote
steun voor de Nationale Reserve. In
Delft, Leiden, Nijmegen, Tilburg,
Utrecht en Wageningen zijn zij reeds
aan het oefenen. De studenten van Am
sterdam beginnen te volgen evenals die
van Groningen en Rotterdam.
Algemeen begint de actie zich thanfe
te ontplooien, waarbij vooral opvalt,
dat men zich in de ene streek collectief
aanmeldt, terwijl uit andere gebieden
alleen indivduele aanmeldingen bin
nenkomen.
Nederland heeft zich tegenover de
andere deelgenoten van de West-Euro-
pese Unie verplicht een relatief groot
leger op de bouwen. Dit leger zal vele
offers vragen van het Nederlandse volk
en moet daarom zo efficiënt mogelijk
worden opgezet. In deze geest nu moet
gezien worden het formeren van de
nieuwe onderdelen, waarvan luit.kol. le
Fèvre de Montigny de meeste als hulp
diensten beschouwde. Zij kunnen gedre-
De speciale politieke commissie van
de UNO heeft met 17 tegen één stem
(Cuba), bü 31 onthoudingen, een Austra
lisch voorstel aanvaard, Hongarije en
Bulgarije te verzoeken deel te nemen
aan het debat inzake de kwestie van
Kardinaal Mindszenty en de Bulgaarse
predikanten
Bolivia, dat eerst had voorgesteld de
Heilige Stoel, de andere christelijke Ker
ken en de staat Israël uit te nodigen,
diende later een resolutie in om de
kwesties van Kardinaal Mindszenty en
de Bulgaarse predikanten op de agenda
te plaatsen van de vierde zitting van de
Algemene Vergadering in September
aanstaande.
Het debat werd geopend door Costa
du Reis, de Boliviaanse afgevaardigde,
die voorlezing deed van verschillende
herderlijke brieven van Kardinaal
Mindszenty van voor zijn arrestatie,
waarin hij ontkende ooit bij enig com
plot betrokken te zijn geweest. Du Reis
zeide, dat de Kardinaal een bekentenis
was afgedwongen met behulp van mid
deleeuwse martelingen.
Van Franse zijde werd verklaard, dat
de Franse regering de gevallen in kwes
tie beschouwt als symptoom van een al
gemene tendentie in zekere landen naar
weloverwogen vernietiging van de vrij
heid van mening en alle andere vrijhe
den
De Cubaanse afgevaardigde, Gustave
Gutierrez, stelde formeel voor een spe
ciale commissie der V.N. in te stellen
voor een onderzoek ter plaatse.
De Poolse afgevaardigde, Jan Droho-
jowski, zeide, dat het de bedoeling was
van hen, die de kwestie oan de V.N.
hadden voorgelegd, spanning en voor
oordeel te verwekken.
Benjamin Cohen, de Amerikaanse af
gevaardigde, verklaarde, dat de V. S.
niet zouden instemmen met 't instellen
van 'n speciale commissie, zoals door
Cuba voorgesteld, doch van mening wa
ren, dat de Algemene Vergadering haar
steun moest geven aan maatregelen in
het kader van de vredesverdragen. Ook
de Belgische afgevaardigde, Nisot, sprak
zich in deze geest uit, en verklaarde te
vens, dat zijn land steun zou verlenen
aan elk voorstel om de vraag van de
competentie van de V. N. in de betrok
ken kwesties voor te leggen aan het
internationaal gerechtshof te Den Haag.
Het ministerie van Wederopbouw en
Volkshuisvesting heeft een overzicht uit
gegeven van de omvang der bouwactivi
teit in Nederland gedurende 1948. Blij
kens dit overzicht kwam in 1948 voor
een bedrag van 949 millioen aan wer
ken gereed Tevens blijkt, dat het aantal
woningen, dat gereed kwam, hoger was
dan dat in 1936 en 1937. In totaal konden
dat jaar 36.391 woningen worden betrok
ken.
In 1948 kwamen in Groningen 1760 wo
ningen, in Friesland 1710, in Drente 1690,
in Overijsel 2180, in Gelderland 5270, in
Utrecht 1100, in Noord-Holland (zonder
Amsterdam) 2950, in Zuid-Holland (zon
der Den Haag en Rotterdam) 2640, in
Zeeland 2410, in Noord-Erabant 8330, in
Limburg 4720 in Amsterdam 650, in Den
Haag 210, in Rotterdam 580 en in de
Noord-Oost polder 190.
Een deel van de in 1948 gereedgeko
men of goedgekeurde woningen is of
wordt door het aanbrengen van tijde
lijke voorzieningen geschikt gemaakt
voor bewoning door twee gezinnen. 646
duplexwoningen werden afgebouwd.
Door het gereedkomen van 36.391 wo
ningen, door verbouwing en verandering
van bestemming, vermeerderde de wo
ningvoorraad met totaal 37.597 wonin
gen. Tengevolge van afbraak enz. ver
minderde hij met 1758, zodat in 1948 een
totale vermeerdering van de woning
voorraad plaats had van 35.839 wonin
gen.
Het aantal in 1948 gereedgekomen
montagewoningen is in bovengenoemd
aantal van 36.391 gereedgekomen wonin
gen begrepen, evenals het aantal gereed
gekomen woongedeelten van boerderijen
In 1948 kwamen ruim 1700 montage
woningen gereed.
Als men de bouw van bedrijfsgebou
wen in de jaren 1947 en 1948 vergelijkt
met die van voor de oorlog, trekt het de
aandacht, dat van de na-oorlogse be-
drijfsbouw een groter deel naar Noord-
Holland, Noord-Brabant en Rotterdam
ging dan voor de oorlog.
In 1948 werd aan nieuwbouw van be
drijfsgebouwen geproduceerd voor een
bedrag van rond ƒ209 millioen (1947:
ƒ117 millioen).
Goedgekeurd werd in 1948 voor nieuw
bouw van bedrijfsgebouwen een bedrag
van rond 259 millioen (1947: ƒ162 mil
lioen).
De afdeling adviezen bedrijf sbouw
bracht in 1947 en 1948 gunstige adviezen
uit voor nieuwbouw, herbouw en uit
breiding tot een bedrag van ƒ251,2 mil
lioen. Hiervan had 27,7 betrekking op
de metaalnijverheid, 13,3 op de tex
tielnijverheid, 12 op de bedrijven voor
de bereiding van voedings- en genotmid
delen, 13 op de handelsbedrijven en
7,1 op de chemische industrie.
In totaal zijn in 1948 voorts 1130
boerderijengebouwd.
In 1948 was er een voortdurend
gebrek aan bouwmaterialen, in het
bijzonder cement, stenen en pannen.
De hout- en ijzerpositie waren in
1948 gunstiger, ofschoon de eerste
nog altijd dwong tot de handhaving
van de houtbeperkende voorschrif
ten. De houtvoorraad was eind 1948
gunstiger dan aan het begin van dat
jaar.
De werkloosheid onder de bouwvak
arbeiders was in 1948 gering. Op 1 Ja
nuari van dat jaar waren er 6300, op
1 Juli 1900 en op 31 December 8400.
De werkloosheid onder de onge
schoolden was in 1948 iets groter dan
in het jaar tevoren. De totale werkloos
heid onder de mannen van alle groepen
tezamen bedroeg op 31 December 1948:
48.000.
Een beschouwing van de cijfers om
trent de werkloosheid onder de bouw
vakarbeiders per provincie leert, d'at
de werkloosheid op 31 December 1948
in de drie noordelijke provincies,
Overijssel, Noord-Brabant en Limburg
veel groter was dan een jaar tevoren.
In het jaar 1948 werden de volgende
clandestien opgerichte bouwwerken ach
terhaald: 15 woningen, 63 noodwoningen,
97 schuren, 44 werkplaatsen, 17 berg
plaatsen, 18 café's of hotels, 66 loodsen,
16 zomerhuisjes, 30 kippenhokken, 19
woonwagens of woonschepen, 5 kanto
ren, 342 verbouwingen, 8 scholen, 3 hooi
bergen en één garage.
De DUW-kampen waren op 24 Febr.
bezet met 1657 personen, 23 van deze
kampen zijn direct beschikbaar voor
werklozen, met een capaciteit van 2840
personen. Doordat vele dezer kampen
nog onbezet, andere slechts ten dele
bezet zijn, herbergden zij 1170 personen.
Aan 16 kampen werd tijdelijk een an
dere bestemming gegeven.
ven worden met vrijwilligers, die door
hun werkzaamheden in de burgermaat
schappij de juiste geschiktheid bezitten.
Als voorbeeld noemde Luit.-kel le
Fèvre dp Montigny het P.T.T.-personeel
voor de verbindingsdienst en de man
nen van de Nederlandse Spoorwegen
voor de spoorwegdienst
De opleiding van parachutisten denkt
men op de volgende wijze ter hand te
nemen. Aan dienstplichtigen, die voor
hun eerste miltaire oefening onder de
wapens worden geroepen, zal men de
mogelijkheid bieden om tot parachutist
te worden opgeleid. Degenen, die deze
opleiding ambiëren, verplichten zich na
hun eerste miltaire oefening toe te tre
den tot de Nationale Reserve. Ze zullen
dan worden vrijgesteld van herhalings
oefeningen.
In het verband van de Nationale Re
serve zullen zij echter hun geoefend
heid bewaren en hun springtechniek
kunnen verbeteren. Bij het opzetten van
een motor- en vaartuigendienst zal een
beroep op de burgerij worden gedaan
om vrijwillig materiaal af te staan.
Luit.-kol le Fèvre de Montigny kon
geen antwoord geven op de vraag, hoe
de Nationale Reserve zou passen in het
toekomstige Nederlandse leger, omdat,
zoals hij zei, de uiteindelijke vorm en
omvang van het Nederlandse militaire
aandeel in de West-Europese Unie nog
niet was vastgesteld. Het is echter dui
delijk, dat de legerleiding geen afwach
tende houding mag aannemen.
De minister van Overzeese Gebieds
delen heeft nader antwoord gegeven op
vragen van het Tweede Kamerlid V. d.
Goes van Naters over te Djocja gevon
den documenten. Hierover had ook de
heer Tilanus vragen gesteld. Eén docu
ment was toen nader aangeduid. Het
document dient zich zelf aan als afkom
stig van de minister van Defensie der
republiek Indonesia. Door de toenmalige
minister van Overzeese Gebiedsdelen is
op 20 December 1948 in de Tweede
Kamer der Staten Generaal dit docu
ment geciteerd onder vermelding, dat
het een decreet behelsde van de minister
van Defensie van de republiek Indo
nesia om infiltraties te plegen in door
de Nederlanders bezet gebied. Enige
tegenspraak van deze mededeling is nim
mer van republikeinse zijde vernomen.
Op 28 Januari 1949 heeft de Neder
landse vertegenwoordiger in de Veilig
heidsraad dr. Van Royen bij een bestrij
ding van de republikeinse vertegen
woordiger. de heer Palar, naar dit docu
ment verwezen. De heer Palar zweeg.
Officieel wordt medegedeeld, dat de
gouverneur van de Nederlandse Antillen
aan mr. dr. M. F. da Costa Gomez heeft
opgedragen, als zijn gemachtigde over
leg met de Staten te plegen nopens de
benoeming van R. J. Beaujon Jr., mr. dr.
M. F. Da Costa Gomez, C. A. Eman, drs.
E. M. Newton, W. R. Plantz en E. A.
Römer tot leden van het College van Al
gemeen Bestuur.
In de leeftijd van 68 jaar is in het
St. Canisiusziekenhuis te Nijmegen,
voorzien van de H.H. Saromenten der
Stervenden, overleden de zeereerw. pa
ter C. M. A. Franke S.J., oud-rector van
de voormalige St. Josephkapel aan de
Rozenkracht te Amsterdam, retraite-
leider der paters Jezuïeten in het kloos
ter te Venlo. De plechtige H. Requiem
mis is Vrijdag om tien uur in de St
Josephkerk te Nijmegen.
(Van onze correspondent)
De Vereniging van Katholieke Onder
wijzers St. Lebuinus, die gisteren,
Dinsdag, te Utrecht in vergadering bij
één was, nam een zeer krachtige motie
aan, waarin uiting werd gegeven aan
de verbittering over het eenzijdige en
abrupte afbreken van het overleg in
de salariscommissie-Wesselings door de
regering. Op zeer laakbare wijze, aldus
de motie, tracht de regering het in 1946
verkregen rechtsherstel fundamenteel
aan te tasten, door afspraken te schen
den en de onderwijzers opnieuw in een
uitzonderingspositie te plaatsen. Met
alle middelen, die hun ten dienste staan,
zullen de onderwijzers in grimmige ver-
Indien de mensen inzagen hoezeer zij
elkander nodig hebben, zou de wel
dadigheid voor hen minder moeilijk
zijn.
bittering over het onrecht hun aange
daan, hun aangetaste rechtspositie ver
dedigen.
Daartoe werden ook een aantal actie
punten aangenomen, waarnaar bij een
definitief afwijzende houding van de
regering en na overleg met de andere
organisaties, onmiddellijk zal kunnen
worden gehandeld.
Een algemene landelijke eendaagse
proteststaking, eventueel een algehele
staking van onbeperkte duur van alle
leerkrachten by het L.O. in Den Haag.
Stopzetting van deelneming aan schooi
en volksfeesten. Weigering om zitting te
nemen in examencommissies voor
U.L.O., Middenstandsexamens enz..
Een doeltreffende actie om te bewer
ken, dat ouders hun kinderen niet
meer naar kweekscholen sturen, een
strikte beperking van de werkzaam
heden op school tot de door t lesroos
ter voorgeschreven uren.
Een aantal krasse maatregelen dus,
die na enige discussie werden aanvaard
voor 't geval dat de onderhandelingen
weer mislopen. Op 3 Mei komt de sala-
risquaestie in de Kamer
Dit fraais hebben wij Zaterdag in
JJe Waarheid" gelezen:
,£>e zaak-Mindszenty heeft op de
intriges van het Vaticaan het volle
licht geworpen en tevens duidelijk
gemaakt, dat het proces van de
veramerikanisering van het Vati
caan zich al behoorlijk ver heeft
ontwikkeld."
En ook:
,£>e nieuwe zender (Radio Anno
Santo Red.) zal een nieuw pro
pagandamiddel voor de Yankee's
en hun oorlogspact zijn en de r.k.
werkers zullen er hun centjes voor
gegeven hebben."
Juistm dat laatste ziet ,JJe Waar
heid" goed. Radio Anno Santo is h.et
geschenk van de katholieke werkers
van Nederland. Die kennen hun taaie
en hun verantwoordelijkheid. Het
doet hun plezier, dat zelfs ,£>e Waar
heid" van die eensgezindheid zo zeer
overtuigd is, dat ze haar niet anders
dan als een feit durft weer te geven!
Daaraan kan zij dan meteen het re
sultaat meten van haar vuilspuiterij!
Zend nog vandaag een briefkaart
naar Radio Anno Santo, Amsterdam,
plak aan de adreszijde hoogstens een
gulden extra aan postzegels ev bouw
mee aan het monument der katho
lieke eenheid.
(Telefonisch van onze Londense cor
respondent)
LONDEN, hedenochtend.
De conferentie van de eerste minis
ters van het Britse Gemenebest (alleen
Canada wordt, althans voorlopig, verte
genwoordigd door de minister van Bui
tenlandse Zaken, Pearson) zal ten ge
volge van de vertraging van het vlieg
tuig, dat de eerste ministers van Pa
kistan, Australië en Nieuw Zeeland naar
Londen brengt, beginnen op Vrijdag in
plaats van Donderdag.
Het is de bedoeling van Groot-Brit-
tannië's eerste minister, Attlee, voor het
begin van de conferentie afzondeilijke
besprekingen te houden met elk van zijn
collega's van het Gemenebest, zulks om
zich te oriënteren met betrekking tot
het standpunt, dat ingenomen wordt door
de verschillende regeringen t.o.v. het
voornaamste probleem, waarmede de
conferentie zich zal bezig houden, na
melijk de toekomstige positie van de
republiek India in het Gemenebest. Hier
in Londen heerst een gematigd optimis
me over de afloop van de besprekingen.
Het is echter op het ogenblik moei
lijk te zien, welk compromis gestoten
zou kunnen worden om een voortgezet
lidmaatschap van India te verenigen
met het uitroepen van de Indische re
publiek. De tot op heden bestudeerde
voorstellen stuiten op grote tegenstand
bij de leden van het Gemenebest.
Eén van die voorstellen behelsde de
mogelijkheid, dat de koning van Groot-
Brittannië zou worden uitgeroepen tot
koning van het Gemenebest als geheel.
De leden van het Gemenebest, die hem
willen blijven erkennen als hun eigen
constitutionele monarch, zouden hun
oude positie kunnen handhaven, terwijl
republikeinse leden van het Gemenebest
de koning slechts zouden erkennen in
de nieuwe functie. Een tweede voorstel,
dat nogal enige aandacht heeft getrok
ken, is een plan het Gemenebest te ver
delen in gewone leden, d.w.z. de oude
Dominions, die alleen de koning van
Grool-Brittannië erkennen als de consti
tutionele monarch van hun eigen land
en die in de Kroon de basis erkennen
van de eenheid en de verbondenheid,
en de geassocieerde leden, die niet d«
Kroon en het koningschap als bindende
factor zouden aanvaarden, maar die
desondanks in een speciale verhouding
zouden komen te staan tot het Gemene
best
(Van onze Haagse redacteur)
De minister-president van Noord-Rqn-
land-Westfalen. dr. Arnold, is gistermid
dag door minister Stikker ontvangen;
het onderhoud duurde echter slechts
enkele minuten. Hierna verbleef hq nog
geruime tijd voor besprekingen op het
ministerie van Buitenlandse Zaken. Het
bezoek, vlak voor de behandeling van de
grenscorrecties in de Eerste Kamer, heeft
te Den Haag sterk de aandacht getrok
ken.
Sommige waarnemers gaven als hun
mening, dat de korte duur van de ont
vangst bij de minister van Buitenlandse
Zaken erop wijst, dat de onverwachte
komst van de Duitse gast niet zeer ge-
apprecieerd is. Ook werd gisteravond
vermoed, dat de Nederlandse regering
onverkort vasthoudt aan de beslissing
van Parijs en er dus geen reden was
voor nieuwe besprekingen; er zijn echter
eveneens speculaties, dat na de wijziging
in het Belgische standpunt ook van Ne
derlandse zijde de beslissing zal worden
aangehouden, zodat een démarche van
dr. Arnold overbodig zou zijn.
