Erie de Noorman en de valse koning
■a
VIS
■°°xi
Rode legers in China rukken op
naar Sjanghai
De ontmoeting tussen
Leopold en Prins-Regent
Belgische en Luxemburgse
oud-strijders in ons land
Aantal onderscheidingen uitgereikt
Nationaal Katholiek congres
voor Christelijke matigheid
Zullen
we wijting'
stoven?
r
Wij luisteren naar
DE WITTE
TULP
De bezetting van Elten
m
Prijzen zeevis en
vermicelli vrij
ke 0
Premier en vice-premier naar Kanton
Nederlands „Sobriëtas" bestaat vijftig jaar
FEITEN
MAANDAG 25 APRIL 1949
PAGINA
'n l
>n>«?
zü":
V
Debat in Engels
Lagerhuis
Nieuwe vleugels
Achelse Kluis
Plechtig ingewijd
^aÜi. Jonge Werkgevers
lh Nijmegen bijeen
Compromis in koningskwestie?
Geen vliegdekschip van
65.000 ton
Cochin-China sluit
zich aan bij Vietnam
Ned. Kath. Middenstands
bond
Twintig mille voor
retraitewerk
Installatie Mgr. Geise
Als Apostolisch Prefect
te Sukabumi
Z.K.H. Prins Bernhard
aanwezig
Wijziging dienstregeling
AmsterdamBatavia
j
door HELEN CIRVAN
De landdrosten van
de nieuwe gebieden
(Ad*J
yoi*
jief
a
,relce"
e beK!t
«tel^
ze
24*
2?1
Na de val van Nanking: zijn thans de belangrijke spoor- en wegenkruispunten
4s,)anghsoe en Soetsjou door de communisten veroverd. Van Tsjanghsoe uit
«4g men een colonne optrekken naar het belangrijke knooppunt Nanziang, dat
Rechts 32 km van de zes millioen inwoners tellende metropolis at ligt.
e tweede strijdmacht, die Soetsjou bezet heeft, trekt thans op naar Koensjan
men gelooft, dat een derde stoot op het belangrijke strategische kruispunt
•tasjing gericht is. Militaire waarnemers verklaarden, dat met de val van
•tasjing de ontruiming van Sjanghai over land onmogelijk zou zijn geworden.
Berichten uit Hangtsjou meldden, dat
e nationalistische commandant van het
Sebied van Nanking en Sjanghai, erin
geslaagd is, het 4de en 51ste leger suc-
Cesvol op deze plaats terug te trekken.
Andere troepen worden thans in de
Provincies Tsjekiang en Kiangsi gede-
Pioyeerd langs een nieuwe verdedi-
glngslinie, die van Ningpo, via Hantsjou,
Paar Nantsjang (ten zuiden van het
ajang-meer) loopt.
dat
De
regeringstroepen hebben Poekou,
j - aan de Noordelijke oever van de
angtse tegenover Nanking, is gelegen,
ntruimd. Een gedeelte van de stad
st?at in brand.
jDe communistische troepen zetten
-un opmars naar Poekou voort. Voor
°Ver kon worden vastgesteld is de
^oerstand van de nationalisten nog niet
soheel gebroken.
ue Chinese regeringstroepen ontrui-
ï,eri thans Koensjan, bijna 50 km ten
besten van Sjanghai, en trekken zich
,erijg op Sjanghai, aldus een Reuter-
ericht uit Koensjan.
Ben bericht van de Chinese commu
nistische radio, dat te San Francisco is
Pgevangen, maakt de val van Taijoean
ekend, de hoofdstad van Sjansi, die
maanden lang een nationalistische
gelling in het geheel communistische
-°orden is geweest.
Naar verluidt, trachten voorname
jagers van Sjanghai de militaire
bevelhebber te overreden af te stappen
^at> zijn voornemen de stad tot de
Matste man te verdedigen, omdat dit
êïote verliezen aan levens en goederen
*0l> meebrengen. Op het ogenblik trach-
duizenden per boot, trein of vlieg-
P'S de stad te verlaten.
Bit legerkringen wordt vernomen,
"al Sjanghai binnenkort eveneens zal
borden ontruimd, opdat het garnizoen
c,et door de communistische opmars
'Pidwaarts in de richting van Sjanghai
*°rdt ingesloten.
».De Amerikaanse consul-generaal te
?jaPghai heeft Zaterdag de Ameri-
aanse inwoners van Sjanghai aangera-
de stad te verlaten, tenzij zij drin
gende redenen hebben om te blijven,
te j n gezaghebbende zijde werd Za-
•pPoag vernomen, dat generalissimus
ijhang Kai-Sjek te Sjanghai is aange-
amen en thans aldaar verblijf houdt.
®en woordvoerder der regering heeft
bevestigd, dat premier Ho Ying Tsjin
de plaatsvervangende premier, Tsjia
sioeng Te, per vliegtuig naar Kanton
^'trokken zijn.
Volgens Radio-New York hebben de
rt """mmsten geweigerd op het verzoek
v,,r B"tse ambassade in te gaan het
•Uren te staken teineinde de „Amethyst"
n staat te stellen zich terug te trekken
Ult de gevaarlijke zone.
Een „Sunderland"-vliegtuig, dat poog
de de „Amethyst" te bereiken, werd
Zaterdagochtend voor de tweede maal
beschoten. Tijdens de eerste beschieting
het toestel niet getroffen, doch toen
vliegtuig voor de tweede, maal on-
nieuwe vleugels van de Achelse
hlen flie dezer dagen gereed kwa-
to]. zÜn Zondag door Mgr. Cento, Apos-
teuc- Nuntius te Brussel, plechtig in-
ty sa in tegenwoordigheid van Mgr.
ge' JMutsaerts, bisschop van 's-Herto-
0,!, 0sch en de Belgische minister van
POouw, De Man.
m^peds in 1925 werd aan architect Jos.
een d uit Antwerpen opdracht gegeven
tred nieuwe abdij te ontwerpen. Het af-
Uity®n van de toenmalige abt hield de
hipu g der Planncn tegen. Ook de
a0(rWe opdracht in 1937 gegeven, kon
V0eL tijdsomstandigheden niet uitge-
ztn u borden. In 1943 echter kreeg Rit-
JVta högmaais de opdracht en 21
van a 1 °P de 100ste verjaardag
\v0s ue Kluis, kon Dom Columbanus Te-
jV a"t, de eerste steen leggen.
vleugels zijn gebouwd naar de
"'aditie van Citeaux als een trouwe
De fgave van de architectuur der orde.
t>istpUw is> naar de leefregel der Trap-
h, uiterst streng gehouden.
„De
(Van onze redacteurj
Werk vergaderingen van de Kath. Jonge
ö°Qr aVers Vereniging kenmerken zich
ü6r de positieve, onverbloemde inhoud
t>ers„ leidingen, die er door prominente
v°orh3 'ihheden worden gehouden, ter
8e vj®r,eiding op de taak welke deze jon-
deps ®rltgevers in de toekomst wacht. Tij
en ue dit weekeinde in hotel Groot Berg
Ve'E.irt NÜmegen gehouden voorjaars-
betr n8 van deze vereniging, waren
tir. President van de Katholieke Actie,
Scbrii Pb. A. Teilegen en de bekende
°Ver-e£v *r- Edmond Nicolas die spraken
leek'» actuele taak van de katholieke
de „Geboorte van een boek".
°pdraoi*" 'rebegen noemde de Pauselijke
tie vo tot georganiseerde Katholieke Ac-
ke leken een historisch novum, wel-
•Uen acht men au serieux dient te ne
De uit te voeren,
ten i°uge werkgever zal zich vooral moe-
iVerk t diePen in het sociaal charitatieve
tVaa' teneinde de kringen te leren kennen.
Zal hij leiding zal moeten geven. Hij
öe vera .bewust moeten zijn, dat hij me-
?®iiik 'Woordelijk is voor het maatschap-
89a (yeizijn. Met veel klem wees dr. Tel-
(H. vp (ie waarde van de persoonlijkheid
Jonu 'nons' welke waarde door het Chris-
Ur isontdekt en in de Westerse cul-
*hoet uitgedragen. De persoonlijkheid
ï^rkzaa Ptihkeld blijven worden tot zelf-
Var 'U'-'-oid. Hij waarschuwde tegen al
Ver j "ela. ril] waarscnuwae legen ai
hie cjoa '""Kovoerde sociale verzekeringen
hiseer,?rT?e Staat worden geleid en georga-
CaUlstrof 'J noemde een dergelijke toestand
De
Zich da Userie van ir- Nicolas kenmerkte
CC-S, veel geest en eruditie. Het pro-
u'ordt lr i de inspiratie tot werkelijkheid
hand 8 een toelichting uit de eerste
brodup liarlan. de bekende Duitse film
?hschi,?ri:t' is door het Hamburgse Hof
,6gen r, bevonden aan misdaden
Waije uh mensheid. Toen president
blaakte yro'f de uitspraak bekend
he iUj.' werd er op de publieke tribu-
0hhiiridan?.hjuicht, doch het Hof gebood
yerVaard- J stilte. Het proces tegen de
m=Seï va" „Jood Süss" heeft
maanden geduurd.
der vuur werd genomen, is een benzine
tank geraakt. De „Sunderland" slaagde
er echter in Sjanghai te bereiken.
Door de Britse admiraliteit werd Za
terdag bekend gemaakt, dat uit de tot
dusverre ontvangen gegevens blijkt, dat
als gevolg van de beschieting van Britse
oorlogsschepen op de Jangtse 39 Britse
zeelieden zijn gedood, terwijl 34 ande
ren werden gewond. Dit is het totaal
der slachtoffers, dat aan boord van de
oorlogsbodems „Amethyst", „London",
„Consort" en „Black Swan" is geval
len.
Churchill heeft gisteren in het Lager
huis de eis gesteld dat premier Attlee
zich zal verantwoorden over de beschie
ting van de „Amethyst", wanneer het
Lagerhuis Dinsdag weer gaat verga
deren.
Hedenochtend zal het kabinet in
Downingstreet vergaderen, om het
Jangtse-incident in bijzonderheden te
bespreken en de defensie der regering
op te stellen.
(Telefonisch van onze Belgische
correspondent)
Vrijdagavond werd het bericht, dat ko
ning Leopold van België in Zwitserland
een ontmoeting zou hebben met zijn
broer, Prins-Regent Karei, bevestigd
door verschillende agentschappen, waar
onder het Belgische persbureau, dat
nader mededeelde, dat de ontmoe
ting reeds de volgende week zou plaats
grijpen. Het dagblad „Le Soir" preci
seert nog, dat de juiste datum 25 April,
dus a.s. Maandag, zijn zal. Men meent
zelfs, dat de Prins-Regent Donderdag
reeds naar Zwitserland vertrokken is.
De plaats van samenkomst zou de Bel
gische legatie te Bern zijn. Volgens de
zelfde berichten zou op de laatste kabi
netsraad deze mogelijkheid reeds onder
ogen zijn gezien en zou er, op verzoek
van de Prins-Regent, gezien het grote
belang van de ontmoeting, besloten zijn.
dat de eerste minister en de minister
van Justitie de Regent zouden verge
zellen. Zoals men weet, bevindt Spaak
zich reeds enige tijd „met vacantie" in
Zwitserland.
Het spreekt vanzelf, dat wij deze be
richten met hetzelfde voorbehoud mee
delen als in België gedaan wordt. Over
de aard van de besprekingen bestaan er
allerlei gissingen. „Le Peuple" beweert,
dat volgens de secretaris van de koning,
deze absoluut niet van plan zou zijn af
stand te doen, maar integendeel aan zijn
broer wenste mede te delen, dat de „on
mogelijkheid om te regeren" een einde
heeft genomen, en dat hij zo spoedig
mogelijk zijn functie weer wenst nit te
oefenen, nadat er bepaalde schikkingen
getroffen zouden zjjn. Zo zou de koning
zich met name bereid verklaard hebben
om ten gunste van Prins Boudewijn af
stand te doen na onbepaalde tijd en zo
dra de Prins voldoende rijpheid heeft
bereikt om hem op te volgen.
Louis Johnson, de Amerikaanse mi
nister van Defensie, heeft de marine
opdracht gegeven de werkzaamheden
aan het nieuwe vliegdekschip van 65.000
ton, dat de „United States" zou heten,
voorlopig te doen staken. De kiel van
het schip is Maandag j.l. gelegd.
In een memorandum ean de minister
van Marine, zegt Johnson, dat hij het
besluit genomen had na bestudering
van de meningen van de stafchefs en een
bespreking met Truman.
Er was veel verschil van mening tus
sen Marine en Luchtmacht over de plan
nen voor de bouw van het schip.
De territoriale vergadering van Cochin-
China, provincie van Indo-China, heeft Za
terdag met 55 tegen 6 stemmen besloten
zich aan te sluiten bij Vietnam, aldus be
richt het Franse persbureau uit Saigon.
De nieuwe republiek Vietnam zal onder
leiding komen van de ex-keizer van Annam,
Bao-Dai. Bao-Dai is Zaterdag, na een
ballingschap van drie iaar uit Nice naar
zijn vaderland vertrokken.
Ter aanvulling van het bericht over
de benoeming van pastoor G. de Geus
tot bondsadviseur van de Aartsdioc.
R.K. Middenstandsbond verzoekt men
ons mede te delen, dat prof. dr. A.
Ariëns bondsadviseur van de Nederl.
Kath. Middenstandsbond blijft.
Door een royale toezegging van een
bedrag van f 20.000,door het Hoofd
bureau van het Katholiek Thuisfront
kan thans met het retraitewerk voor
de katholieke militairen in Indonesië
begonnen worden. De Hoofdaalmoeze
nier in Indonesië is reeds met het hu
ren van een gebouw en de verdere or-
cot> mautfn rooNOf o snxxrs
57. De valse Omon heeft geen halve maatregelen genomenHet blijkt, dat hij
gedemonteerde stormtorens en stormrammen heeft meegenomen en nauwelijks zijn
deze oorlogswerktuigen in elkaar gezet, of de strijd neemt een aanvang. Onder
dekking van steenslingers en een intensief gebruik van boogschutters slepen de
soldaten lange, zwiepende boomstammen aan Anderen vullen de grachten met
takken, vuil en aarde en koortsachtig wordt er gewerkt om in de slotgrachten
dammen op te werpen, waarover de stormtorens nader kunnen rukkenDe
belegerden zien echter niet met de handen in de schoot toe en in de beschutting
van de stenen borstwering zenden zij salvo op salvo pijlen in de gelederen van de
vijandMet brandpijlen tracht men intussen de stormtorens in brand te schieten,
hetgeen eerst niet wil lukken, daar de torens beschermd worden door druipnatte
huidenDe zon helpt echter een handje en als na verloop van tijd het vocht
verdampt is, slagen de belegerden er inderdaad in één der toren in brand te schieten
welk feit met gejuich begroet wordtToch gaat het er gaandeweg slechter voor
dc belegerde vesting uitzien. Hoewel de boogschutters een zware tol heffen, slaagt de
vijand er in dam na dam op te werpen en nu rukken de stormtorens nader Ene
ziet het gevaar waarin de burcht verkeert en zijn mannen aansporende stormt hij
naar de wallenIn zenuwachtige spanning zien zij de torens hoog boven hun
hoofd naderenDe gezichten hunner tegenstanders zijn duidelijk zichtbaar en
nu daalt met dof geratel van kettingen dc brug neer op de vestingmuur.
ganisatie van het retraitewerk bezig. Soendanees.
Op Eerste Paasdag is te Sukabumi
Mgr. N. Geise OFM als Apostolisch
Prefect geinstalleerd. De Apostolisch
Delegaat voor Indonesië Mgr. de Jonghe
d'Ardoye legde in een toespraak er de
nadruk op, dat de grondslag voor de
Prefectuur was gelegd door de paters
Jezuïten, wier namen steeds verbonden
zullen blijven met de missie van Suka
bumi. Onder de plechtige H. Mis, die
werd opgedragen door de nieuwe Pre
fect, hield Mgr. Geise een toespraak
tot de verschillende bevolkingsgroepen
in het Nederlands, Indonesisch en het
Tweehonderd Belgische en Luxem
burgse oud-strgders, die tijdens het af
gelopen weekend een bezoek brachten
aan ons land, zijn Zaterdagavond voor
een taptoe bijeengekomen op het Plein
in Den Haag. Z. K. H. Prins Bernard
toonde zijn bijzondere belangstelling
door zelf de onderscheiding van Groot
kruis in de Orde van Oranje Nassau te
overhandigen aan de luitenant-generaal
van het Belgische leger J. Piron. Bij
deze gelegenheid heeft de militaire at
taché bij de Belgische ambassade even
eens een aantal onderscheidingen uit
gereikt.
De Belgische en Luxemburgse oud
strijders hadden zich des namiddags
verenigd in de Dierentuin, waar zij ont
vangen werden door een werkcomité,
dat de Kon. Nederlandse Vereniging
„Ons Leger" op verzoek van de mi
nister van oorlog daartoe gevormd had.
(Van onze redacteur)
Ter gelegenheid van het gouden bestaans-
feest van de Nederlandse „Sobriëtas"-ver-
eniging heeft de Nederlandse Katholieke
Federatie voor Matigheid, Zondag in het
Jaarbeursgebouw te Utrecht een nationaal
congres gehouden. De bijeenkomst werd
bijgewoond door een groot aantal leden der
drankbestrijders- en matigheidsorganisaties,
alsmede door een dertigtal Belgische So-
hriëtas-leden en de hooidlegeraaimoezenier
mgr. H. van Straelen.
Na een korte inleiding van dr. C. A.
Verbeek, voorzitter van Sobriëtas en tevens
praeses van het congres, opende de minis
ter van Binnenlandse Zaken, mr. J. H.
van Maarseveen het congres met een korte
toespraak. Hij zeide, dat de regering
de grootste symphatie Leeft voor het stre
ven der matigheidsorganisaties, omdat zij
«rvan overtuigd is, dat hier de zedelijke
en geestelijke volksverheffing op het spel
staan. Uit matigheid komen zelfbeheersing
en zelfoverwinning voort. Wie de matig
heidsgedachte uitdraagt, is apostel der
naastenliefde. „De schoonste titel, die ik
u kan geven", zeide spr., „is die van Chris
telijke idealisten. Wij hebben uw steun
dringend nodig."
Mgr prof. dr. F. Feron, vicaris-generaal
van de bisschop van Roermond, was de
eerste inleider. Sprekend over „de matig
heid in de christelijke levensstijl", stelde
hij de vraag, hoe de christelijke mens ge
stalte krijgt. Wanneer de mens zich. zijn
zwakte bewust wordt, zal hij innerlijk be
wogen worden door drie krachten: het ge
loof in God, door Wiens licht wij het 1 er
ven in zijn juiste proporties zien. Door dit
geloof ontwaakt het vertrouwen in God, uit
welk vertrouwen de liefde tót God geboren
wordt. Deze drie krachten, aldus spr., kun
nen de mens de ware gerechtigheid geven,
die hij nodig heeft. Het is duidelijk, be
toogde mgr. Feron, dat de matigheid zich
in de meest weidse vorm over alle ge
bieden moet uitstrekken. De .ascese kan op
de trap naar de Volmaaktheid niet overge
slagen worden. De ascese, waarin God wordt
voorgesteld als de Vader, die zijn eigen
kinderen zal verdoemen, indien ze ver
keerd handelen, noemde spreker verouderd.
Tussen deze voorstelling en die van de Al-
goede Hemelse Vader, ligt de ware vrücht-
ba re askèsis is. Mgr. Feron riep tenslotte
allen op, om als ware christelijke idealis
ten te strijden voor de matigheid.
Vervolgens voerden enige kerkelijke en
wereldlijke autoriteiten het woord. Namens
Kardinaal De Jong feliciteerde mgr. D.
Huurdeman, de Utrechtse vicaris-generaal
het jubilerende „Sobriëtas". Vervolgens
werd 't bestuur gecomplimenteerd door dr.
Wierenga, namens de Nationale Commissie
tegen het Alcoholisme; rector J. Th.
Kraakman uit Den Haag namens de Neder
landse Katholieke Actie; deken C. J. van
Dijck uit Nijmegen namens de Priester-
Kruis verbonden; dr. Van den Berg, di
recteur-generaal van de Internationale
Volksgezondheid, die tevens namens de
Nationale Volksgezondheid sprak; en ten
slotte pater I. J. de Reijs O. P„ alge
meen aalmoezenier der Belgische So
briëtas, die een korte redevoering hield
wegens het feit, dat de tweede inleider,
de Belgische minister van Volksgezond
heid, F. X. baron van der Straten-Wail-
let, door staatszaken verhinderd was. In
een bèzielend betoog drukte hij er zijn
spijt over uit, dat de jeugd zo weinig
door de matigheidsgedachte wordt ge
grepen.
Het congres stuurde telegrammen van
eerbied, trouw en aanhankelijkheid naar
Z. H. de Paus, Joh. Kardinaal de Jong en
H.M. de Koningin.
Ten slotte kwam de Nijmeegse hoog
leraar, prof. dr. Gerard Brom aan het
woord. Hij betoogde, dat de werkelijk ac
tuele motieven voor matigheid en onthou
ding zijn: het duizelingwekkende snelle
tempo der hedendaagse wereld; de econo
mische crisis, die juist tot de uiterste zui
nigheid noopt; en de geestelijke nood van
ons geslacht, waarin de jeugd besmet is
door genotzucht. Dit alles schijnt men te
genwoordig te vergeten. „Moet ons land
met een schok van schandalen weer wak
ker worden?" riep spr. uit. Hij besloot
met er met klem op te wijzen, dat de mens
in zijn werk de nodige kracht kan vinden,
om de moeilijkheden des levens het hoofd
te bieden.
Na een gemeenschappelijke maaltijd
vormden de honderden Belgische,
Luxemburgse en Nederlandse oud-strij
ders een stoet, welke werd voorafge
gaan door het Belgische marinemuziek
corps en waarin vele tientallen vaandels
werden medegedragen. Begeleid door
fakkeldragers begaf- men zich naar het
Plein, waar een grote militaire taptoe
werd gehouden door de Koninklijke Mi-
liatire Kapel onder leiding van de eerste
luitenant Rocus van Yperen.
Omstreeks negen uur arriveerde
Z. K. H. Prins Bernhard, die zich met
verscheidene der autoriteiten onder
hield.
Na de taptoe werd mededeling ge
daan van het K. B., waarbij luitenant-
generaal Piron benoemd is tot Groot
kruis in de orde van Oranje Nassau.
In een korte toespraak heeft Prins
Bernhard verklaard, dat het hem bui
tengewoon genoegen deed namens H. M.
de Koningin deze onderscheiding te
mogen overhandigen als dank voor al
wat luitenant-generaal Piron en zijn
brigade bij de bevrijding voor ons land
hebben gedaan.
Vervolgens heeft de Belgische mili
taire attaché de onderscheidingen uitge
reikt, welke de Prins-Regent van België
aan een aantal Nederlanders heeft toe
gekend.
Het zijn de •volgende: kolonel C. van
Houten: commandeur in de orde van
Leopold II met palm en toekenning van
het oorlogskruis met palm; majoor L.
Pot, officier in de kroonorde met palm
en het oorlogskruis met palm; majoor
J. C. van Niftrik, officier in de kroon
orde met palm en oorlogskruis met
palm; kapitein H. Speijer, officier in de
orde van Leopold II met palm en oor
logskruis met palm; kapitein J. de Geus,
officier in de orde van Leopold II mei
palm en oorlogskruis met palm; mevr.
E. M. A. van NiftrikGevers, ridder in
de kroonorde met palm en oorlogskruis
met palm; kapitein der Kon. Mare
chaussee J. F. Lameris, ridder in de
kroonorde, overste J. Rodenburg, mi
litaire kruis le klasse en overste J. A.
Nueven, militaire kruis le klasse.
In een korte plechtigheid heeft de
voorzitter van de „vereniging der Bel
gische oud-strijders verbroederingen",
de oud-luitenant-generaal ridder van
Strijdonck de Burkel, Zaterdag een
bloemenhulde gebracht aan de Neder
landse gevallenen van de laatste wereld
oorlog.
Een fraaie bouquet witte lelies met
linten in Belgische kleuren werd voor
de urnenrij neergelegd.
Zondagmiddag zijn de oud-strijders of
ficieel door het bestuur der gemeente
Hillegom ontvangen.
Met ingang van 29 April zal de
dienstregeling van de K. L. M. voor de
AmsterdamBatavia-route een veran
dering ondergaan. De passagiersvlieg
tuigen zullen dan Maandag- en
Vrijdagmorgen van Schiphol vertrek
ken en het postvliegtuig vertrekt
Woensdag. Per week zullen ongeveer
42 passagiers en zes duizend kilogram
post van Amsterdam via Cairo, Aden
en Mauritius naar Batavia vervoerd
kunnen worden.
vraagt
't Vissertje
Recept van de Voedingsraad!
TJ hebt nodig: 1 l'/2 kilo
wijting (voor 4 pers.), zout,
(citroensap), boter of marga
rine, (paneermeel).
Was de vis goed, vooral de
buikholte. Wrjjf ze met zout in.
Leg ze in een vuurvaste schotel,
braadslee of stoofpan, waarin
wat gesmolten boter of marga
rine. Voeg wat water toe. Spren
kel er evtl. wat citroensap op.
Stoof de vis 20 min. in een
matig-warme oven of 10 min.
op een klein vuur gaar. Het vlees
is dan zacht en laat makkelijk
van de graat los. Houd de pan
geslotenBedruip de vis met het
vocht. Bestrooi evtl. de vis,
halverwege de stooftrjd, met
paneermeel. Gebruik het vocht
als saus, desgewenst gebonden
met aardappelmeel of bloem.
Geef er gekookte aardappelen
bij en worteltjes, andijvie, krop
sla of spinazie.
Alle Russische bladen hebben bekend
gemaakt, dat de waarnemend voorzit
ter van de Opperste Sowjet Mir Bashir
Fattakh Ogly Kasumov overleden is.
Kerkelijk blijft het nieuwe gebied
formeel onder het gezag van de bis
schop van Aken. Hij zal echter zijn
macht aan de bisschop van Roer
mond delegeren.
Duitse kranten zullen worden ver
boden. Alle Nederlandse toegelaten.
Vandaag wordt in Wehr een tele
fooncentrale geopend, waardoor te
lefoongesprekken met Nederland
mogelijk zijn. Er is ook tussen
Nieuw Limburg en Nederland een
telexverbinding.
Het postverkeer (verzamelaars
opgelet!) is van vandaag af geheel
open zonder censuur.
De electriciteitsvoorziening blijft
voorlopig in Duitse handen.
Woningen, die clandestien bezet
werden enkele maar zullen
namens de drost weer worden ont
ruimd.
De bewoners moeten alle baar
geld inleveren en ontvangen voor
de eerste week zoveel Nederlands
geld (koers: 1 RM. is 80 cent) als
overeenkomt met 100 RM. per ge
zinshoofd; 100 R.M. voor ieder meer
derjarig kind, 50 voor de echtgenote
en 80 voor iedere arbeider, die men
in dienst heeft. Volgende week kan
men 500 RM. gedeblokkeerd krijgen.
Over de rest mag men voorlopig niet
beschikken. Het gebied blijft veer
tien dagen lang afgesloten en is al
leen te betreden met speciale mach
tiging van de landdrost. Men schat
de duur van het drostschap op een
jaar.
Een Italiaanse commissie is gisteren
per vliegtuig naar Lake Success ver
trokken om de UNO te verzoeken Italië
het bestuur te geven over zijn voor
malige Afrikaanse koloniën. De com
missie vertegenwoordigt 200.000 Afri
kaanse vluchtelingen.
Terwijl in Batavia de delegaties van ons
land en de republiek trachten tot een
vergelijk te komen, gaan de guerilla-
benden voort met het begaan van ter
reurdaden tegen de bevolking en de strijd
tegen het Nederlandse leger. Enige le
den van deze ongeorganiseerde troep
heeft gezworen het haar te laten groeien
tot de Nederlanders van Java verdreven
zullen zijn. Zo men ziet is het haar van
de betreffende „strijders" al aardig lang.
MAANDAG
HILVERSUM II - 415 M. Na 18 uur
ook 245 en 1875 M. 18.15 Tulpenralley,
18.30 gram., 19.00 nieuws, 19.15 leeslamp,
19.30 Actueel geluid, 19.45 Prikkebeen,
20.00 nieuws, 20.05 Jubo, 20.15 strijkork.,
20.45 Camera Obscura, 21.15 piano, 21.45
causerie, 22.00 Sangh en Spel, 22.45
Avondoverdenking, 23.00 nieuws, 23.15
cyclus, 23.45 orkest.
HILVERSUM I - 301 M. 18.00 nieuws,
18.15 causerie, 18.20 trio, 18.30 strijdkr.,
19.00 Radio filmkrant, 19.30 gram., 19.45
Landbouw, 20.00 nieuws, 20.05 Radios-
coop, 22.30 concert, 23.00 nieuws, 23.15
Swing corner.
DINSDAG
HILVERSUM II - 415 M. Vóór 10 u.
ook 245 en na 18 u. ook 245 en 1875 m.
7.45 Morgengebed, 8.00 nieuws, 8.15
Tulpenralley, 8.20 pluk de dag, 9.05
Lichtbaken, 9.30 waterstanden, 9.35 mu-
ziekkalender, 10.00 kleuters, 10.15 gram.,
10.40 schoolradio, 11.00 muziek houdt fit,
11.30 causerie, 11.40 orkest, 12.00 Ange
lus, 12.03 piano, 12.30 mededelingen,
12.33 lunchconcert, 12.55 Zonnewijzer,
13.00 nieuws, 13.20 lunchconcert, 13.45
gram., 14.00 kwartet, 14.30 onder ons,
15.00 schoolradio, 15.30 Sterrenparade,
16.00 zieken, 16.30 Ziekenlof, 17.00 jeugd,
17.15 Wigwam, 17.45 orkest.
HILVERSUM I - 301 M. 7.00 nieuws,
7.15 gymn., 7.30 gram., 7.50 Dagopening,
8.00 nieuws, 8.15 varia, 8.55 vrouw, 9.00
gram., 9.30 Aubade, 10.00 Morgenwij
ding, 10.15 arbeidsvitaminen, 10.50 kleu
ters, 11.00 Soft and Sweet, 11.30 zieken,
12.00 trio, 12.30 mededelingen, 12.33 plat
teland, 12.40 Tulpenralley, 12.45 orkest,
13.00 nieuws, 13.15 mededelingen, 13.20
band, 13.50 gram., 14.00 causerie, 14.30
Radio matinée, 16.25 Berlioz, 16.40 luis
terspel, 17.00 koor, 17.30 orgel, 17.40
Tulpenralley, 17.45 regeringsuitz.
(Copyright Uitg. Do Koepel, Nijmegen)
49
Zijn komst had meer dan één moei
lijkheid opgelost en Elspeth was ver
rukt dat ze in de boot kon stappen. Ze
hield zich, in blijde afwachting, aan de
zijkant vast, toen de wind het zeil vul
de en zij weggleden, want deze manier
van reizen- stond haar wel aan; dit
voortvliegen over het ijs in bijna adem
benemende snelheid vond ze heerlijk.
Daarop week ze rond om te zien of
Pieter het ook zo fijn vond. Hij was
echter even onverstoorbaar als altijd, wat
haast een teleurstelling voor haar was.
Het was zojuist wel aardig geweest,
toen hij tenminste even zijn kalmte ver
loren had bij haar weigering zich door
hem te laten bemoederen. Elspeth's ge
zicht werd plotseling een beetje hatelijk
en ofschoon de wind haar bijna de adem
benam, riep ze hem toe: „Dit is wat
anders dan mij meeslepen, hè!"
Pieter grinnikte maar, met een brede,
vriendelijke glimlach.
HOOFDSTUK XVH
De winkel van de puritein
Het leek maar een ogenblik geduurd
te hebben, en reeds kwamen de daken
van Leiden naderbij, terwijl ze over het
ijs van het bevroren kanaal vlogen. Die
hoge ronde toren was de Burcht, ver
telde Pieter haar. Het was van daar dat
de burgers uitgekeken hadden om hulp
tijdens de Spaanse belegering, toen de
halve burgerij omkwam vóór de dijken
werden doorgestoken en Hollandse
schepen over het land konden komen va
ren om Leiden te bevrijden.
Wat een vreemd gezicht moest het
geweest zijn, schepen te zien varen over
de akkers, dacht Elspeth. Maar het zou
wel erg geweest zijn voor de boeren,
wier huizen en landerijen onder water
waren komen te staan. De ijszeilboot na
derde snel de noordelijke poort van de
stad en ze vergat al spoedig het drama,
dat in vroegere jaren hier plaats gevon
den had. Dit was Leiden, waar ze met
de prins wilde sprekende prins, die
al haar moeilijkheden zou oplossen.
Toen Pieter haar uit de boot hielp,
glimlachte ze dankbaar voor de vrien
delijkheid van de drogist, maar het kost
te haar moeite haar geduld te bewaren,
toen Pieter nog wat met hem bleef pra
ten. Omdat ze maar een deel verstaan
kon van wat zij zeiden, begreep Elspeth
er niets van, toen Hans Loppen opeens
een tulpenbol uit zijn zak haalde en deze
aan Pieter gaf, die eerst weigerde hem
i aan te nemen» waarna zich weer een
heel gesprek ontspon, natuurlijk weer
in het Hollands. Elspeth dacht, dat er
geen eind aan kwam.
„Waarom heeft hij jou een tulp ge
geven?" vroeg ze nieuwsgierig, nadat ze
eindelijk afscheid genomen hadden en
de boot wegzeilde, nagewuifd door de
beide jonge mensen.
Maar Pieter stopte de bol weg in een
van zijn zakken en was daar zo in ver
diept, dat ze de vraag moest herhalen.
„De tulp? O, hij wou, dat ik die aan
nam als een beloning voor het vinden
van dé jongen. Maar dat kon ik natuur
lijk niet doen!"
Pieter voelde bezorgd in al zijn zak
ken, toen hij er bij vertelde: „Maar ik
heb er in toegestemd de bol voor hem
te verkopen, omdat hij niet met de tul-
penprijzen op de hoogte is. De tulp was
hem ter betaling gegeven door een rijke
patiënt. Het is geloof ik een „Anvers",
maar dat zal mijn vader wel precies
weten."
„Heeft hij je ook gezegd, waar de
prins te vinden is?" vroeg Elspeth.
Ja, het bleek, dat de apotheker hen
verwezen had naar de klokketoren. Zijn
broer was daar bij de wacht, en het was
naast het Stadhuis, waar de prins zou
zijn. „Maar we moeten eerst Jan op
zoeken," zei Pieter.
„Jan? Wat hebben we met Jan te
maken? Laten we maar regelrecht naar
de klokketoren gaan."
Pieter, die er echt bezorgd uitzag,
moest er mee voor de dag komen, dat
hij op weg was gegaan bijna zonder een
i cent bij zich. Hij had juist ontdekt, dat
hij geen duit op zak had.
„We kunnen niet voor niets ergens
gaan eten. En je kunt ook niet de hele
weg terugschaatsen naar Haarlem. Ik
kan geen slee voor je huren, als ik geen
geld heb en we zullen dus wat moeten
lenen van Jan," legde hij haar uit.
Elspeth kon niet nalaten te lachen,
toen ze dacht aan al de voorzorgen, die
Pieter genomen had, waarbij hij toch
nog vergeten had geld bij zich te ste
ken. En nu was hij er door in moeilijk
heden. Wat haarzelf betrof, ze was er
helemaal niet door in de war. Ze had
opeens geen honger meer en een slee
voor de terugreis naar Haarlem had ze
niet nodig, want ze zou niet terugkeren.
Al zou het dan niet verstandig zijn, dit
nu al aan Pieter te zeggen, overdacht
ze, en liet hem het geld zien, dat ze zelf
bij zich had.
„Daarvan kunnen we toch in elk ge
val eten. Waarom zullen we de tijd ver
spillen aan Jan, die altijd zelf verlegen
zit om geld? Het is niet waarschijnlijk,
dat hij ons iets lenen kan."
Maar omdat ze in elk geval langs de
universiteit moesten komen, stond Pie
ter er op, daar even te informeren naar
Jan en het speet hem, toen een slaperige
concierge hem vertelde, dat Jan Voort
er niet was; alle studenten waren weg
om de prins te gaan zien.
Elspeth wilde hier geen tijd meer ver
beuzelen. Het is ons er om te doen, dat
wijzelf de prins te zien krijgen. Jan
vind je later wel. Wie weet trouwens,
of we hem nog niet tegenkomen hier."
Pieter was.het met haar eens, dat dit
mogelijk was, maar toen ze in de rich
ting van het Stadhuis liepen, was er op
zijn eerlijke gezicht bezorgdheid te le
zen. Hij vond het blijkbaar heel erg, dat
hij hier gekomen was zonder een duit
op zak. Dat de studenten vrijaf hadden,
zodat hij Jan niet zo licht zou kunnen
vinden, maakte hem verdrietig. Terwijl
hij Elspeth door de kronkelende straat
bracht, langs smalle grachten en over
kleine stenen bruggen, dacht Pieter
meer aan zijn verantwoordelijkheid voor
haar dan aan het bezoek van de prins.
Even later drong het rumoer van vele
stemmen tot hen door; plotseling kwa
men ze uit op een plein, waar honderden
mensen bij elkaar waren. Pieter trok
Milady buiten om de menigte heen,
want het volk lachte en schreeuwde
wel, maar ze drongen ook erg tegen
elkaar aan in hun verlangen can een
glimp op te vangen van de geliefde
prins Frederik Hendrik. Zo gelukte het
hun gemakkelijk bij de klokketoren te
komen, waar ze de broer van Hans Lop
pen vonden, die daar bij de wacht was.
Dirk Loppen ondervroeg Pieter eerst
uitvoerig door een traliewerk, voordat
hij de deur juist ver genoeg opende om
de jongelui binnen te laten, waarna hij
haar direct weer met een smak dicht
sloeg voor de neus van anderen, die
ook naar binnen wilden. De boodschap
van de drogist had hun toegang ver
schaft, al vermoedde Pieter, dat Els
peth's vriendelijke gezicht en haar
schalkse ogen het hunne daartoe bij
gedragen hadden.
Wordt vervolgd)
(vervolg van pag. 1)
De landdrost voor dit nieuwe Neder
landse gebied, dr. A. Blaauboer, die zelf
helemaal nog niet wist hoe hij ontvan
gen zou worden en wat er met hem zou
gebeuren, werd voor het stadhuis door
de Britse autoriteiten ontvangen en
voorgesteld aan Elten's Ehrebürgemeis-
ter, Baron von Lochner, waarna hij in
de burgemeesterskamer een bespreking
had met de Britse contróle-offcier Lt.-
CoL Collins, waarbij 't bestuur formeel
werd overgedragen. Het allereerste pro
bleem dat hierbij werd behandeld was
dat van de 800 Eltenaren die in Emme
rik werken. Deze mensen zullen allen
een voorlopige pas krijgen, zodat zij
vanmorgen op de normale tijd weer op
hun werk in Emmerik konden zijn. Hun
salaris zal in guldens worden uitbetaald.
De verrekening zal via de clearing ge
schieden. De werkgevers in Emmerik
zullen aan de Nederlandse consul in
Düsseldorf opgeven hoeveel arbeiders
zij uit het gecorrigeerde gebied in dienst
hebben. Volgens die gegevens zal men
tewerk gaan. Mochten er dap nog per
sonen zijn, die geen "betaling ontvangen,
dan zullen deze met voorschotten gehol
pen worden.
Vandaag zou de registratie van de bevol
king in het Eltense gebied geschieden. Zij
zouden daarbij in het bezit gesteld worden
van een distributiestamkaart en distributie
bescheiden. Na hun registratie kunnen zij
hun marken inwisselen tegen de koers van
tachtig cent. De eerste week moeten zij het
met een „Lieftinck-rantsoentje" doen, want
zij krijgen slechts Nederlands geld voor 100
mark per persoon en 50 mark per kind. Bij
monde van de ere-burgemeester, Baron von
Lochner, deed het personeel van de ge
meentesecretarie Elten weten, dat zij loyaal
zullen samenwerken met dr. Blaauboer
Terwijl de Landdrost het bestuur over
nam op het gemeentehuis, werden door de
Nederlandse politietroepen de grote gebou
wen van Elten bezet en trokken de Neder
landse marechaussee's in de kazerne van hun
Duitse voorgangers. Zij hadden veel be
kijks. Op de markt liep een dronken vent
te schelden op de Nederlanders. Onmid
dellijk werd hij door de omstanders vast
gegrepen en terwijl men hem de mond
snoerde, werd hij ijlings een nabijgelegen
café binnengebracht.
In het gesprek had de bevolking het over
„National-Stolz", waardoor zij liever Duit
sers waren gebleven. Even later zeiden zij
dat er niet zoveel verzet zou zijn geweest,
wanneer deze grenscorrecties reeds in 1945
hun beslag gekregen zouden hebben, omdat
toen de materiële positie van de Duitsers
veel slechter was dan thans. Hun principe
van „National-Stolz" hangt dus af van hun
materiële welstand. Bij die opmerking zwe
gen zij beschaamd.
Voor de door de Landdrost aangeplakte
proclamatie dromden groepjes mensen sa
men, die de toestand druk bespraken. Het
scheen hen meegevallen te zijn en van veel
verzet was geen sprake.
Zoals bekend, zijn dr. A. Blaauwboer en
de heer H. M. J. Dassen aan H. M. de Ko
ningin voorgedragen ter benoeming tot land
drosten voor de aan Nederland voorlopig
toegevoegde gebieden.
Dr. A. Blaauwboer te Gorichem geboren
heeft het secretariaat waargenomen van het
openbaar lichaam de Noord-Oostpoider.
waarbij hij tevens optrad als plaatsvervan
gend landdrost.
De heer H. M. J. Dassen woont in Heer
len en is sedert 1946 lid der Tweede Ka
mer voor de K.VJ3.
De commandant (naam met bekend
van de Siliwangi-divisie, in Nederland»
uniform. Een deel van de Siliwangi-
divisie voert nog steeds een guerilla-
strijd tegen de Nederlanders.
Blijkens een publicatie in het voedsel
voorzieningsblad zijn thans de maxi
mumprijsregelingen voor gerookte en
gestoomde zeevis ingetrokken. Gerookte
en gestoomde haring is evenwel nog aan
een maximumprijs gebonden.
De maximumprijzen voor vermicelK
en maearonie zijn thans ook vervallen.
In het tijdvak van 24 April tot en met
8 October 1949 zal het prijsverschil tus
sen gesteriliseerde melk en gepasteuri
seerde melk twee cent per liter bedra
gen.
