>>Jan van Galen" strijdend ten onder ör. L. Beel verzoekt ontslag als Hoge Vertegenwoordiger Stanley in Israël I OPHEFFING VAN DE BLOKKADE WORDT 12 MEI NA MIDDERNACHT EEN FEIT AMERIKAANSE REGERING VOLDAAN OVER ACCOORD IN INDONESIË Mariniers verdreven Duitsers van Noordelijke Rotterdamse oever Berechting aanval op Surabaja Nederland in opschudding Tol hoofd en hart Verzoek per luchtpost verzonden Paus critiseert nationalisatie Besprekingen worden te Parijs voorbereid Australië en India stellen voor debat in V.N. uit te stellen - .VHHH „Het weer COMMUNISTEN VOEREN VERSTERKINGEN AAN Adres prot. kerken aan ministerraad ROOFOVERVAL IN DE HOOFDSTAD &1NSDAG 10 MEI 1949 toRfcAUX van redactie en administratie 73ste JAARGANG No. 24457 Een bevoegde Nederlandse ^Uioriieit le Batavia heeft Vandaag op vragen van Ane- bevestigd, dat dr. Beel bij Kroon zijn ontslag heeft bediend en dat deze oni- s^agaanvrage verband houdt ^®t de recente overeenkomst. *iet verzoek om ontslag is ^aandagavond per luchtpost H. M de Koningin afge- ïonden. overmatige bemoeienis van de Staat Teleurstelling te Batavia over accoord REFERENDUM IN NIEUWE NEDERL. GEBIEDEN Den Haag: Is nu niet aan de orde REGERINGSVERKLARING OP DONDERDAG A.S. Instelling commissies DINSDAG 14 MEI 1940 fc? Hier Luchtwachtdienst.... Hoogtepunt Twee commissies ingesteld BESCHULDIGINGEN IN DE „PRAWDA" Om verdediging van Sjanghai te breken MONTGOMERY BIJ GENERAAL KRULS RIJST IN BEGIN JUNI Gevangeniswezen in de Britse zone Auditeur-militair trekt van leer Katholieken zouden processieverbod overtreden ingA SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM ®Jefoon: Redactie 21544; Advertenties 21543 f|?®n"ementen 20800 Postgiro 143480 '*ar>toor Beverwijk: Stumphiusstr. 45,tel.399S directeur: J. I. W. Boerrigter. Jjoofd redacteur: Drs. H. W M. ven Run. wnd. hoofdredacteur: Hf. Severin. NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT ADVERTENTIETARIEF 28 cents oer millimeter-" hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel tarief. Omroepers 16 cents oer m.m.-hoogte. De administratie behoudt rich het recht voor advertentiën eventueel ronder oogave van redenen te weigeren. ABONNEMENTSPRIJS 35 cents oer week, f 1.52 per maand, t 4.55 oer kwartaal. WPS Öe eerst verschijnende Bataviase bla- ha het bekend worden van de ont- Haanvraag publiceren het bericht zon. l/ eommentaar. Ook in republikeinse /•"hSen onthield men zich voorlopig; commentaar. hi?1Ze Parlementaire redacteur tekent ®ri«j aan: "e1 Aneta-bericht, volgens hetwelk H. de Paus heeft in een toe- JProak tot leden van het internatio- congres van katholieke werkge- critiek uitgeoefend op „overma- ,'Se bemoeienis" door de staat met particuliere bedrijfsleven, aldus yn>eldt Reuter. öe Paus verklaarde, dat de Kerk ""Minen zekere grenzen" erkent, dat staat het recht heeft bepaalde in- hstrieën te nationaliseren, „doch het PJolcen van een dergelijke nationali- atiepolitiek tot een bijna normale aai£f van zaken bij het vaststellen an de economische richtlijnen zou en omverwerpen van de natuurlijke a(lng van zaken betekenen." tiw 2i->n lot deelnemers van het con- (V uit Engeland, Australië, België, Duitsland, Italië, Neder- j^jOd en Spanje gehouden toespraak t-a?e de Paus verder nog, dat he.t de Hj.r van een moderne staat is „de be- ift.JUgheid van het particuliere be- j.Ufsieven te bevorderen en niet deze ïjzich te trekken." V.uij voegde hieraan toe: „De. eigenaai C»., de productie-middelen onver- iJSplig of deze in particulier bezit, dan v,' het eigendom van een coöperatie fig' werknemers zijn moet zelfstan- K „I" ec°nomische beslissingen kun- lohi "Ten- Vanzelfsprekend is zijn be- Vi-u "Uger dan die van zijn mede- tid ®rs. doch hij bezit ook de verplich te,? u.®t nationale kapitaal .door zijn kaders, met hun spaargelden, deel jCanngen te doen toenemen.' Sfk is eveneens zeer gewenst, dat kelders, met hun spaargelden, deel gljihen nemen aan de. vorming van het '°hale kapitaal". dr. Beel per luchtpostbrief aan H. M. de Koningin zijn ontslag heeft aange boden, kon vanmorgen in Den Haag geen definitieve bevestiging verkrijgen, omdat men in regeringskringen geen bericht van dr. Beel had ontvangen. Men zou dus moeten aannemen, dat de Hoge Vertegenwoordiger van de Kroon zijn ontslag schriftelijk bij de Koningin heeft ingediend en heeft nagelaten aan het Kabinet hiervan mededeling te doen. Dit feit zou er dan op wijzen, dat er niet bepaald een minzame verstand houding bestaat tussen dr. Beel ener zijds en de regering anderzijds, en meer in het bijzonder zou men mogen zeg gen. dat dr. Beel boos is. Dit laatste nu is ook in Den Haag ge noegzaam bekend uit de telegramwisse ling, die de laatste dagen met de H.V.K. heeft plaats gehad. In deze telegramwis seling heeft dr. Beel op onverholen wijze gedreigd zijn ontslag te zullen nemen, omdat hij in vrijwel alle op zichten tegen de politiek, die de rege ring thans volgt en tegen de door de Nederlandse delegatie onder leiding van dr. Van Royen met de Republikei nen bereikte en door de regering goed gekeurde overeenstemming gekant is. ingewijde kringen in Den Haag zijn dan ook geneigd het Aneta-bericht als juist te beschouwen. De definitieve, officiële bevestiging echter kon men ons hedenmorgen in Den Haag niet geven, omdat men er zelf niet over be schikte. Een woordvoerder van het ministerie van Overzeese Gebiedsdelen te Den Haag had gisteravond nog de berich ten uit Batavia over „sterke geruchten", dat zowel dr Beel als It.-generaal Spoor in verband met de overeenkomst tus sen dr. Van Royen en Moh. Rum hun ontslag zouden hebben aangeboden, te gengesproken. Bedoelde woordvoerder deelde toen mede, dat deze beide autoriteiten aan de Nederlandse regering hebben gerappor- eterd, dat er in bepaalde Nederlandse kringen te Batavia grote teleurstelling en onstemming heerst over de bepa lingen der overeenkomst, welke rappor ten „mogelijk aanleiding hebben gege ven tot misverstand omtrent de persoon lijke houding van dr. Beel en generaal Spoor." Hij deelde voorts mede, dat de leden der Nederlandse delegatie de Ne derlandse regering hebben geadviseerd, de overeenkomst te aanvaarden, Sydney Stanley, die hoofdgetuige was in het onlangs gevoerde onderzoek naar beschuldigingen van corruptie in Britse regeringskringen en over wiens lot on gerustheid was ontstaan, doordat men niets meer van hem vernam na zijn ver trek uit Engeland, is gistermorgen in een Israëlisch schip uit Marseille in Haifa aangekomen. Bü zijn aankomst zei hq tegen de pers, dat hij Sir Hartley Shawcross, de Britse procureur-generaal, heeft uitgenodigd naar Palestina te komen en hem in Tel Aviv te ontmoeten. Stanley verklaarde verder, dat wan neer hij vertelt wat hij weet over de Britse minister van Buitenlandse Zaken Ernest Bevin, de minister zal aftreden. Dr. L. Beel (Van onze Haagse redacteur) Zoals bekend, heeft dr. Arnold, mi- nister-president van Noord-Rqnland- Westfalen, dezer dagen aangedrongen op een referendum in de aan ons land toegevallen grensgebieden. Te Den Haag merkt men dienaangaande op. dat deze kwestie thans niet aan de orde is; bij het te sluiten vredesverdrag zou een volksreferendum voorgeschre ven kunnen worden, doch na de rege ling getroffen in het Parijse Protocol is er geen aanleiding om nu de bevol king van de desbetreffende streken zich óver pro of contra der aansluiting bij Nederland te laten uitspreken. Naar wij vernemen, heeft de regering gevolg gegeven aan haar voornemen, de Tweede Kamer tegen Donderdag a.s. om 13 uur bijeen te roepen voor het aanho ren van een regeringsverklaring. Generaal Tsjoeikof, de Russische militaire bevelhebber in Duitsland, heeft gisteren een order ondertekend tot opheffing van de blokkade van Berlijn op 12 Mei één minuut over middernacht, overeenkomstig de door de Weste lijke geallieerden getroffen voorbereidingen. In de order wordt de opheffing van de Russische maatregelen tegen het verkeer tussen de Westelijke zones en Berlijn bevolen. Ten aanzien van de valuta wordt bepaald, dat de huidige regeling voor de import van Westelijke Marken en buitenlandse valuta in de Sovjet-zone van kracht zal blijven, totdat de valutakwestie opgelost zal zijn. Uit gewoonlijk betrouwbare bron te Londen wordt vernomen, volgens Reuter, dat de drie Westelijke mogendheden de volgende week te Parijs besprekingen zullen beginnen ter voorbereiding van de bijeenkomst van de Raad van Ministers op 23 Mei. Van officiële zijde is eerder verklaard, dat genoemde besprekingen bedoeld zijn om de overeenkomst, welke bij het bezoek van Bevin en Schuman aan Washington ten aanzien van West-Duitsland is ge sloten, aan een onderzoek te onderwerpen. De Amerikaanse regering heeft in een verklaring aan de pers uitdrukking gegeven aan haar „intense en oprechte goedkeuring van de voorlopige over eenkomst tussen de Nederlandse rege ring en de republiek Indonesië, die 7 Mei 1949 te Batavia werd bereikt en waarvan de bepalingen in de naaste toekomst moeten leiden tot herstel van de republikeinse regering in de resi dentie Djokjakarta, het uitvaardigen van een effectief bevel het vuren te staken en het houden van een confe rentie te Den Haag. Het staatsmanschap, dat door beide partijen aan de dag is gelegd bij het bereiken van deze voor lopige overeenstemming. is een goed voorteken voor het succes van de Haagse conferentie". De Amerikaanse regering zal door middel van haar vertegenwoordiger in de UNCI, onder welker leiding de voor lopige overeenkomst werd gesloten, haar volledige steun blijven geven aan het verkrijgen van een politieke rege ling tot wederzijds voordëél van Indo nesiërs en Nederlanders en in overeen stemming met de beginselen, waar men het over eens Is geworden. Tenslotte verklaart de Amerikaanse regering zich gelukkig te achten, beide partijen haar gelukwensen te kunnen aanbieden met de tot nog toe bereikte resultaten. Australië en India hebben in de kleine politieke commissie der V.Nf, voorgesteld, het debat over Indonesië uit te stellen tot de volgende zitting der algemene vergadering. De discus sie in de commissie hierover is tot heden Dinsdag uitgesteld. Toen het voorstel door James Plim- soll (Australië) werd ingediend, zei de voorzitter, generaal Romulo. dit als een motie te beschouwen voor uitstel van alle debat over Indonesië tot de vol gende zitting. Hij stelde voor. deze re solutie in stemming te brengen. On middellijk protesteerden Drohojowski (Polen) en Malik (Sovjet-Unie), die verklaarden, dat de tekst van de reso lutie pas op ditzelfde ogenblik was uitgedeeld en dat de afgevaardigden geen tijd hadden gehad haar te bestu deren. Volgens Plimsoll was het niet de bedoeling de discussie in de war te sturen. Australië en. naar zijn mening, ook India, waren volkomen bereid deze zaak in de volgende zitting der commissie te bespreken. De zitting werd vervolgens tot Dinsdag 15.30 uur verdaagd. Volgens de diplomatieke correspon dent van A.N.P.-Aneta te Lake Svfccess hebben Australië en India, die des mor gens nog vasthielden ran hun plan tot een discussie vóór beëindiging van de huidige zitting, hun mening vermoede lijk in overleg met Palar gewijzigd, wiens voorkeur voor een spoedige dis cussie reeds des ochtends verdwenen was. Romulo zou volgens mededelingen van welingelichte bron voornemens zijn geweest, de commissie onmiddellijk na de beëindiging van het debat over Is raël zelf voor te stellen, de algemene vergadering te adviseren de Indonesische a °°r'°^ 'n voor Nederland één dag oud was, de Duitse pantser- Ns i onverbiddel«jk voortkropen door de Achterhoek en Noord-Brabant, Ik *h Rotterdam al een zware strijd gestreden. Srfrr kt door het geronk van vliegtuigmotoren staarde de wacht der 1) nierskazerne in de vroege ochtend van de 10e Mei naar de lucht: Een *0 >'asEen aangeschoten Tommy?Verroest een Duitser en nog een, Nïe^r nofr. een' Terw'i' de wacht alarm slaat, strijkt een tiental watervlieg- rustig als in vredestijd, op de Maas neer. Mannen klauteren in rubber- iNerhLen roeien a,s bezetenen naar de oever. Geen schot valt. In de stenen Sft i W van de Maasbruggen vinden zij een schuilplaats. De marconist 5® hu,,, contact gemaakt met de Iuchttroepen ten Zuiden van Rotterdam in Vlegi Ian .et v,.'egvel<I Waalhaven. Hij meldt zijn eigen positie en wacht. d J j x-u r, J pvoiwc CII WiHil 11, stilte. Geprepareerd op actie zijn deze mannen onrustig, nu 'Jandehjke stad antwoordt met passiviteit. n Marinierskazerne zijn de man- ntwaakt. Men heeft de radio aan- Kir's is het plein opgelopen. Uit de Nsp fcers schalt een stem.... „de ie0eri„ oezant in Den Haag heeft onz° rn<iiaü hedenochtend een nota over- ?9eru met de mededeling, dat grote ?1e °epen van het Derde Rijk om v.-''sri!ir de Nederlandse grens hebben run 'lrecien. Oorlog! Met één slag Ioj,® mariniers wakker. Daarom de vin e£ ingetrokken! ?Ui(. "otterdam-Zuid patrouilleren de [f om,rS- door de straat. Waalhaven n,(lhij£fjen door een vette rook van ,e Her? °^e' hout en linnen. Heel in Jfi°ÏÏen de granaten van ont- •ticf afweergeschut. Onder de brug jj. een kort commando. „Vorwdrts" de mariniers is alles in rep en la r'° p-!1' o:f vindt wat hij niet zoekt. ®htine liggen de kranten van de }",'l;:S(;r, Sen: 30 April: Interview met v'itair'r? Mei: staat van Beleg. Het .pozag stelt 21 personen in be ll R Verloven ingetrokken. 8. b adi°-rede van minister De Geer ij°°dstraf ^iphol gesloten. Kamerdebat V E voor spionnen en landverra- in6tl tr^ar'n'er bladerde er onbe k's, a Hij denkt onwillekeurig aan P Zi,'n vrouw' ver weg in Den Ê*gt n,, n ui)dig machinegeweer-salvo t> h „„er de straat. De kerels buiten (la Wo binnen: het waren Duitsers' U/1 Ontv emst, droeve ernst. De man- hi °on a,nSeri instructies. De radio, de k. de bet lawaai huiten. het. peronk de i' bet lawaaL buiten, het geronk 'ie 6b j - -alles hertelt het: er zijn In, (hopt? de stad. Die horen er niet, Vt Hari ®b er uit. Een patrouille rukt ^aaspt e,.muren lopend op weg naa>- itj j °n. Ben andere patrouille e richting Maasbrug. Een vier V-b«nst=j Vlifde gaan per auto naar de d, naar het park. „We zullen K°lonel gezegd die heren er vlugger uitknuppelen, dan ze er in kwa men." Nederland is in opschudding: na de vertwijfelde eerste nieuwsgierigheid van de zo vroeg gestoorde nacht, is men gekomen in een nachtmerrie, waarin men nauwelijks gelooft, ook al ziet men parachutisten als bloem- pluisjes omlaag dwarrelen en vliegt er ginds een Junkers aan flarden. Berichten van radio en luchtwacht dienst geven bemoediging enerzijds, angst en verwarring aan de andere kant: geruchten, proclamaties Duitsers in Nederlandse uniformen. „....Kerel de drie mariniers bij de radio kijken elkaar aan dan had Wil lem toch gelijk vanochtend, toen hij niet wou schieten op die vent in de Hollandse uniform, die plotseling de benen nam naar het Maasstation." Ja, er was ge knokt, ze hadden met bootjes een gracht moeten oversteken, om zo de huizen binnen te dringen, van waar uit ze rus tig een potje schijf schoten op de Duit sers. Een charge had hen teruggedreven naar het water van de Maasbruggen. Daar waren de Duitsers geconcentreerd op het eiland in de Maas. Maar ze waren taai en kwamen steeds terug. „Hier Luchtwachtdienst. Vijande lijk eskader boven Schoonhoven, vlie gend in richting Rotterdam...." Ja, ja, het wordt de Duitsers benauwd in Rotterdam-Zuid nu een oude kanon neerboot, de Jan van Galen, de Maas bruggen en de kaden onder vuur neemt. Dat zagen de Jantjes ook, toen ze van ochtend aan de Parkkade de vijand van de dijk dreven en met veldgeschut op Waalhaven gingen paffen. Alleen bij het Witte Huis en bij de gewelven van de Maasbrug hield de vijand stand, al durfde hij niet meer over de brug, want de Jan van Galen lustte ze. Nauwelijks zijn de sirenes verstomd of de Heinkels wervelen omlaag en naar de dakpost van de kazerne bericht oreaden zich bij het park richting Jan van Galen. Het was de zesde aan val, vertelt de bootsman later, maar die ouwe schuit doorstond ze. Traag valt de avond van een lange dag: boven de Maas'hangt een rossige gloed; ook hier en daar in de binnen stad lekken vlammen omhoog. Rotter dammers hokken samen; denken niet aan slapen. In de mariniërskazerne zit ten een paar afgeloste posten bijeen enkelen vielen er reeds: Zouden we de vijand weerstaan?Ze zitten al bij de Moerdijk...." Op de Jan van Galen heerst een lome geest. Dertien luchtaanvallen had het schip vandaag te doorstaan. Vier vlieg tuigen hebben in de modder moeten duiken; aan stuurboord vielen gewon den en ontstond lichte averij. Men is moe van de sensationele dag. Sinds van morgen, toen het bevel kwam op te stomen naar Rotterdam .om er de mari niers bij te staan. Nu, onder de mantel van de lentenacht, heèft de kapitein het schip verhaald naar het park, waar het af en toe spookachtig wordt verlicht door de vuurpatronen van de contact- zoekende Duitsers. In de morgen breekt plotseling een hels vuur los. Van Waalhaven schieten de Duitsers met anti-tank naar de over zij. Een golf Stuka's ontdoet zich van bommen. Het schip dreunt en slingert, doch blijft ongeschonden. De legerberichten melden Duitse voortgang. Nieuwe luchtlandingen bij Valkenburg en Dordrecht. De verove ring van een pantsertrein. Op deze tweede oorlogsdag zitten de Duitsers nog bij de bruggen en in de straten van de havenwijken. Beschieten maar, luidt het bevel, maar pas op voor de lucht. De Van Galen vuurt in de middag een aantal brandbommen op die havenwij ken. Het is hard, verzucht een kanon nier, je eigen geboortestad in as te moe ten leggen, 's Avonds wordt het bestek opgemaakt. Vandaag,- 11 Mei, 16 grote en kleine luchtaanvallen, zonder noe menswaardige averij. Zondagmorgen, 12 Mei, staat de marinierssectie achter de zware mi trailleurs bjj het Witte Huis. Twee dagen en nachten heeft men daar elke vijandige actie beantwoord. Ze weten het, vandaag wordt het dub bel menens; het Witte Huis, een prachtige Duitse observatiepost, en de bruggen moeten in onze handen. Plotseling luchtalarm. 16 sluipmoor denaars duiken omlaag op de weer loze stad. Even later is de mariniers- kazerne een ruïne: het eerste mili taire doelDat is het sein voor verwoede tegenstand. Daar komt het commando: oprukken. Lang zaam, maar verbeten gaan de Rot terdamse zeeduivels voorwaarts en ze bereiken de oprit van de brug. Een sectie heeft reeds een machine- geweerpost op de eerste etage van het Witte Huis in handen. De Duit sers kruipen steeds hoger en schie ten door trappenhallen en lichtgan- gen omlaag. Het baat hun weinig. De marinier wint terrein. Ais de avond van deze zonnige eerste Pinksterdag zijn duisternis over de deerniswekkende stad uitspreidt, is van de noordelijke oever de Duit ser volledig verdreven. Het legerbe- richt vermeldt de Duitse vorderin gen in de Langstraat. De kok op de Van Galen wast de modder van de vierentwintigste aanval van zijn kombuis. Maandag 13 Mei bereikt het Neder landse oorlogsdrama zijn hoogtepunt. De Duitse pantserkolonnes zijn al over de Moerdijk. Rotterdam houdt stand, dank zij de mariniers en de oude kanonneer boot. Elke Stuka beproeft zijn geluk op het schip. De achtermast wordt afge maaid, doch het schip blijft drijven en schieten. In de namiddag ondernemen de Duitsers een laatste poging Rotter dam-Noord weer binnen te dringen. Het eens zo trotse vlaggeschip van de Hol- land-Amerikalijn, de „Statendam", be laden met tierende Duitsers, wordt los gegooid om naar de overkant te drijven, maar de „Jan van Galen" voorziet de manoeuvré en zet het schip in een oog wenk met goedgemikte schoten in gloed. Aan het slot van deze vierde dag komt het zelfvertrouwen bij de Rotterdam mers terug. De mariniers zijn onover winnelijk en de „Jan van Galen" drijft nog. terwijl er plannen worden ge maakt moTgen naar de Maashaven te stomen om de landtroepen behulpzaam te zijn bij de pogingen in Rotterdam- Zuid te landen en de Duitsers daar ook te bestrijden. Bij Rotterdam zal de vic torie beginnen. De Duitse kolos stuwt voort en nadert Rotterdam. Dinsdag 14 Mei; Al te lang duurde deze veldtocht voor het Ober- kommando der Wehrmacht, dat gedacht had het steinreiche Holland in één dag te kunnen overlopen. Maar het handje vol soldaten, die paar mariniers, het oude scheepje, dreigen het plan in de war te sturen. Daar moet een einde aan komen. Tegen het middaguur ligt de „Jan van Galen" aan de ingang van de Maashaven. Het zonnetje strijkt over het bemodderde dek. Na de opwin ding van vanmorgen, de herhaalde bomaanvallen, de lichte treffer op het voordek, is er een moment van verademing. Doch ieder voelt Iets onheilspellends. Is 't het aanzwellend gebulder van de naderende pantser- trein? De berichten over de zware gevechten met parachutisten? De schier hopeloze strijd aan de Greb- belinie? Plotseling de luchtwacht:Eska ders boven Lekkerkerk, richting Rot terdam Het is tien minuten over twee. Dan duiken enkele minuten later de eerste vliegtuigen op. Zelfs van Waalhaven gaan er Heinkels omhoog. De laatste onverbiddelijke troef van een verbolgen vijand. Kwart over twee vallen overal in de stad Rotterdam de bommen. De „Van Galen" vuurt een hel van staal naar de grauwe vogels,doch dan nadert het einde: vier bommenwerpers maken zich los uit de zwerm en duiken tot vlak bo ven de mast Nadat de rook, het stof en het water waas zijn weggetrokken, ligt de „Jan van Galen" half gezonken op haar zij. Symbool van het ondergegaan verzet tot het bittere eind een brandende stad. Verwachting tot Woensdagavond: Wisselende bewolking met aanvan kelijk nog enkele verspreid optre dende buien. Vannacht zwakke, mor gen overdag matige Noordelijke tot Noord-Oostelijke wind. Nog vrij koud met vannacht op vele plaatsen nachtvorst. Zon 4.53—20.20, Maan 19.22—4.14. kwestie op de agenda te laten staan tot dc volgende zitting. Australië en India hopen thans, dat het resultaat van de besprekingen te Batavia zal leiden tot een regeling van blijvende aard in overeenstemming met de resolutie van de Veiligheidsraad van 28 Januari, „Ongetwijfeld vertegenwoor digen Australië en India met dit plan de gehele groep van New Delhi en daar de kans zeer groot is, dat tal van andere landen zich onder leiding van Engeland en Frankrijk met het voorstel zullen verenigen, is de mogelijkheid van een uitvoerig debat over de Indonesische kwestie thans tot een minimum geredu ceerd", aldus de diplomatieke corres pondent van A.N.P.-Aneta. De commissie der V. N. voor Indonesië heeft een rapport gezonden aan de voor zitter van de Veiligheidsraad. Het rap port is ondertekend door de drie leden der commissie en bevat een verslag over de preliminaire conferentie. Aan het slot wordt medegedeeld, dat de commissie voortgaat, te Batavia met beide partijen te vergaderen ter bespreking van de overige agenda-punten. Maandag zijn, naar een communiqué van de UNCI te Batavia meedeelt, twee commissies-ingesteld: een commissie zal zich bezighouden met de terugkeer van de republikeinse regering naar Djocja. Zij zal „de noodzakelijke onderzoekingen doen en voorbereidingen treffen voor deze terugkeer en bestaat uit de Nederlan ders: dr. 's Jacob, mr. E. J. van Hoog straten, kolonel D^oog, een lid van het burgerlijk bestuur en een militair lid en als adviseurs majoor Smit en mr. Lijk- clama; van de republikeinen hebben zit ting: de Sultan van Djocja, dr. H, Laoh, dr. Djuanda, en mr. Sumarto. De tweede commissie, „ter bestudering van maatre. gelen, die moeten genomen worden ter uitvoering van het staken van de gue rilla en de samenwerking bij het herstel van de vrede en de handhaving van rust en orde", bestaat uit: van Neder landse zijde: dr. H. C. Gieben, kolonel Thomson, dr. Van der Velde, terwijl nog andere leden zullen worden aangewe zen; van republikeinse zijde: dr. Lei- mena, dr, Kusumah-Atmadja. De tweede commissie zal Donderdag a.s. bijeen komen. De residentie Djocja heeft een op pervlakte van 3200 vierk. km. en vol gens de volkstelling van 1930 een be volking van ruim 114 millioen zielen. Het sultanaatsgebied' omvat vier regent schappen. De in het gebied gelegen landschappen van de Susuhunan van Solo van de Mangku Negoro en 't gebied' van de Paku Alam, worden mede ter beschikking van de republikeinse re gering gesteld. Naar „Het Dagblad" verneemt, zijn enige dagen geleden twee marine-offi Een woordvoerder van de Amerikaan se ambassade te Parijs zei gisteren, dat Philip Jessup en Charles Bohlen, raads heer in het Amerikaanse departement van Buitenlandse Zaken, op 13 Mei in Parijs zullen aankomen ten eindè voor bereidingen te treffen voor de confe rentie. De pers-secretaris van president Tru man, Charles Ross, heeft gisteren ont kend, dat er enige waarheid schuilt in berichten, als zou maarschalk Stalin een bespreking met president Truman heb ben voorgesteld. Maarschalk Vassily D. Sokolofsky, eerste plaatsvervangende minister voor de Strijdkrachten en voormalig militair gouverneur van Duitslana, uitte gisteren in een artikel in de Prawda ter gelegenheid van de ver jaardag van de overwinning der ge allieerden in Enropa de beschuldiging, dat Engeland en de V. S. in de afge lopen wereldoorlog koppig hebben ge weigerd in een vroeg stadium een aanvang te maken met een aanval op het tweede front, omdat zij de Sovjet Unie wilden laten verzwakken en doodbloeden. Het artikel werd giste ren voor radio-Moskou voorgelezen. Blijkens een communiqué van de Chinese regeringstroepen hebben de communisten Kating, op 25 km. afstand van Sjanghai, bereikt en doen zich daar „sporadische gevechten" voor. Kating ligt 16 kilometer ten Westen van Woe- soeng, een havenplaats welke de ingang van de Whangpoe beheerst. Het Chinese centrale persbureau meldt, dat nationalistische troepen erin geslaagd zijn de communistische opmars ten Zuiden van Kas jan tot staan te brengen. Volgens Chinese bladen bereikt een ononderbroken stroom van versterkin gen de drie communistische legers, die gereed staan de verdediging van Sjanghai te breken. In het belegerde Sjanghai zijn de nationalistische autoriteiten tot requi- sitie van bijna 1000 vrachtauto's en 300 jeeps overgegaan en vormen Chinese en buitenlandse burgers „verdedigingscorp sen", die tegen plunderaars zullen op treden, doch niet tegen de communisti sche troepen. Uit Hongkong wordt gemeld, dat Britse legerautoriteiten cft verdedi ging van het Britse gebied op het Chinese vasteland tegenover het eiland Hongkong hebben geïnspec teerd. Er zullen meer Chinese nationalisti sche troepen hun soldij in zilvergeld betaald krijgen om de geest onder de tioepen te verbeteren, aldus heeft de plaatsvervangende Chinese president Li Tsoeng Jen gisteren gezegd. Hij zeide 'n gedeelte van de in For mosa opgeslagen regeringsgoudvoorraad te hebben verkregen. Montgomery heeft vanochtend te Den Haag een bespreking gehouden met de chefs van staven generaal mr. Kruis, vice-admiraal jhr. E. J. van Holthe en luitenant-generaal C. Giebel. Vervolgens heeft de veldmaarschalk een bezoek ge bracht aan de minister van Oorlog en Marine ad interim en aan de minister president. Dinsdag zou een onofficieel bezoek aan Amsterdam worden gebracht. Zaterdag is in ons land het s.s. „Am- slelstad" aangekomen met 9.000 ton rijst uit Siam. Het restant van onze aankopen in dat land in totaal werd 14.000 ton aangekocht zal met een latere gele genheid worden verscheep. Ook in Ita lië is circa 2.500 ton rijst gekocht, zodat de internationale toewijzing van 18.000 ton aan Nederland thans bijna geheel is gerealiseerd. De nieuwe aanvoer van rijst en het restant van de vorige distri butie maken het mogelijk in de bonnen- lijst van 2 Juni een bon voor alle leef tijdsgroepen voor 250 gram rijst op te nemen. De Amsterdamse politierechter dr. N Muller en de directeur-generaal van het Gevangeniswezen mr. E. A. M. Lamers, resp. voorzitter en lid van de commissie van advies voor het gevangeniswezen en mr. J. Le Poole van de Stichting Toezicht Politieke Deliquenten, brengen op het ogenblik een bezoek aan verschillende strafinrichtingen in de Britse zone van Duitsland, inzondérheid aan de „gevange nissen zonder tralies", waarvan er thans zes in gebruik zijn, terwijl er nog drie worden gesticht. eieren door de TNI ontvoerd, terwijl zij hun verlof doorbrachten in het verlofs centrum te Prapat aan het Tobameer. Het zijn de luitenant ter zee 2e klasse mr A. E. L. Roskott en de luitenant ter zee 3e klasse P. J. Oosterbaan. Sinas de gevangenneming is van beide officie ren niets meer vernomen. Het Bijzondere Krijgsgerecht van de Mariniersbrigade heeft Vrijdag en Za terdag te Surabaja de zaak behandeld tegen acht en veertig leden der T.N.I. en twee burgers, die half Maart hebben getracht een aanval op Surabaja te on dernemen. Van de oorspronkelijke groep sneuvelden bij de gevechten met de al gemene politie ten Zuiden van Surabaja vier en vijftig man, de overige vijftig werden allen gevangen genomen. Alle verdachten verklaarden zich ac coord met de ten laste legging: schuldig aan het misdrijf van opstand en het wederrechtelijk bezit van wapens. De commandant der bende, de tweede luite nant der T.N.I. Sudarmo, had gemeend, als militair het gegeven bevel te moeten opvolgen en had op grond hiervan be zwaar tegen het feit, dat hij xerecht stond als misdadiger en niet als Krijgs gevangene werd behandeld. De auditeur militair, mr. A. G. ,v. d. Hoogte, zette uit een waarom de verdachten niet als krijgsgevangenen worden behandeld: het Koninkrijk is niet in oorlog met de re publiek en er worden derhalve geen krijgsgevangenen gemaakt. Hij vervolg de: „Ondanks alle geschreeuw in de Vei ligheidsraad staat Indonesië nog onder Nederlandse souvereiniteit. Deze ver dachten zijn misbruikt door mensen, die van Indonesië een chaos hebben ge maakt. De republiek is opgericht op de wijze, waarop een marskramer een vlie gende winkel op poten zet en zq ven- hindert al jaren lang, dat Nederland de KoninAlijke Belofte waar kan maken. Haar leiders, die zelf in een wereld van weelde leven, misbruiken simpelen van geest tot het najagen hunner waandenk beelden. Wanneer die leiders thans hier in de zaal zaten, zou ik niet schromen, tegen hen de zwaarste straf te eisen wegens moord en poging tot moord." De uitspraak was, rekening houdend met het feit, dat verdachten waren mis leid, tegen acht en veertig hunner vijf jaar, tegen een burger drie jaar en voor één burger vrijspraak, waarbij het Bij zondere Krijgsgerecht mededeelde, dat de militaire auditie hulp zal verlenen, indien de verdachten een gratieverzoek indienen, hetgeen, naar Sudarmo fnede- deelde, inderdaad zal geschieden. Het contact in overheidszaken van de Oecumenische Raad omvattende de Ne derlands Hervormde Kerk, de Evange lisch Lutherse Kerk, de Hersteld Evan gelisch Lutherse Kerk, de Doopsgezin de Gemeenten, de Remonstrantse Broe derschap, de Oud Katholieke Kerk, de Unie van Baptisten Gemeenten, de Bond van Vrij Evangelische Gemeenten, met de Gereformeerde Kerken en de Christelijk Gereformeerde Kerken heeft zich met een adres tot de Raad van Ministers gewend, waarin er op wordt geweren, dat er in de laatste tijd in Rooms Katholieke kring een streven merkbaar is om op ruimere schaal dan tot dusverre Mnnen de grenzen van art. 177, tweede lid der Grondwet, geoor loofd is, processies te houden. De kerken achten zich verplicht ern stige bezwaren van principiële aard te laten horen. In het adres wordt dan o.m. gezegd: De straat, het terrein, dat alle bur gers gemeen is, wordt tot een kerkge bouw gemaakt en aan de vrije staats burger een visie opgedrongen in lijn rechte tegenspraak met de normen der geestelijke en staatsrechtelijke vrijhe den, die niet alleen voor de grote groe pen van ons volk een onaantastbaar erf goed zijn, maar zelfs aan de Nederlandse natie het aanzijn gegeven hebben. De kerken moeten er bij de overheid op aandringen dat het bestaande pro cessieverbod naar zijn materiële inhoud wordt gehandhaafd. Maandagavond elf uur is een roofover val gepleegd in het gebouw Kerkstraat 261 te Amsterdam, waar de kantoorlo kalen van de Vakgroep Houtbewerking zijn ondergebracht. Een secretaris was nog laat aan het werk, toen gebeld werd. Hij ging naar beneden en opende de deur. Twee mannen drongen de secretaris naar binnen en onder bedreiging lieten zij hem voor zich uit weer naar de tweede etage gaan, waar zij hem van zijn parti culiere bezittingen beroofden. Hier is een kleine worsteling ontstaan, waarbij de secretaris een bloedneus en enkele schrammen opliep. De daders zijn na de schermutseling op de vlucht geslagen. Voor zover de politie kon vaststellen was er verder uit het gebouw niets ont vreemd. De secretaris, die danig ge schrokken was, kon de recherche geen signalement van de beide mannen op geven. Prins Louis van Monaco is gisteren te Monaco overleden. De zwakke beeft voor de mening de wijze beoordeelt haar. Wees een olifant in het verkeer! Gisteren kwamen tn Den Haa? i eren aan van het Cirtrus Mikkenie, die in de Dierentuin zullen optreden. Bij nun wande ling door de stad bleken de olifanten niet geheel op de hoogte te zijn met de verkeersvoorschriften!

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1949 | | pagina 1