Eric de Noorman en lief wapengeridtf
Woorden van Vorstin Juliana gebundeld
Minister v. d. Brink doet beroep op
arbeiders en ondernemers
Industrialisatie van ons
Nieuw kabinet voor
Ned. Antillen
Accoord tussen
Engeland en Italië
Veertig duizend mijnwerkers staken in
kolendistrict Lancashire
DE WITTE
TULP
land noodzakelijk
BETER TREINVERKEER
MET BUITENLAND
Communistische leuzen
in Deventer
Y-
Kwestie der overuren
STAKING OP PARIJSE
EFFECTENBEURS
DINSDAG 10 MEI 1949
PAGINA i
STICHTING v. d. LANDBOUW
HEEFT MOEILIJKHEDEN
Raad van Europa
Aanwijzing Ned. leden
door het parlement?
Emigratie naar Australië
SSilfcÉ.
Gunstig verloop van pokken
epidemie in Batavia
T\
Over trustschap in
Tripolitanië
In haar toespraken geeft zij zichzelf
Bevin terug naar Londen
Politieke commissie voor
toelating Israël in V.N.
laa!ï->eveer 40.000 jonge mensen zoeken
dei-i s een nieuwe plaats in het Ne-
in j,ndse bedrijfsleven. Dit aantal zal
toen k°mende jaren nog belangrijk
nj ®®men. Op ons allen, die reeds een
Hein 'n kei maatschappelijk leven in-
beiS rus' <te taak door gestage ar
iana ®n zelfbeperking aan jong Neder-
Ven instrumenten in handen te ge-
^nder welke het tot lediggang en
js "elijke zowel als geestelijke ellende
geooemd. Deze instrumenten zijn in
Wv, 'hodeme maatschappij, met haai
sterk ontwikkelde productie-
teri O'termate kostbaar. De inves-
Sfii -a' ^'e vereist is om aan een enkele
Ha i 6r 'n de industrie een nieuwe
Hief S ?e bieden, bedraagt gemiddeld
minder dan f 18.000, hieruit ziet
dat het industrialisatieproces niet
oiël sociaIe, technische en commer-
tiël maar oo!c zeer omvangrijke finan-
e vraagstukken oproept.
de minister van Economische
ijj Ken, prof. dr. J. A. M. v. d. Brink.
radiorede op Maandagavond, wei-
het ter inleiding van een voor
0tHr0l
2?.ClU:
gezamenlijk programma der radio-
epverenigingen te houden lezingen-
"isatie.
over het onderwerp der industri-
Öe
grote taak, die voor ons ligt, moet
den volbracht onder moeilijke eco-
^■Hische omstandigheden. Belangrijke
°Hnen van 's lands welvaart zijn op-
droogd of leveren slechts in beperkte
biati
Srod
hun bijdrage aan het nationale
Uct.
lo!uUWe wegen moeten worden ge-
iwcn aan het herstel der oude eco
HOltj- ------
Hien-
'sche betrekkingen, die ook in de
:V/e tijd passen, wordt gestadig ge-
Ondanks deze moeilijke om-
jHaigheden zullen wij doorzetten,
lana weivaartsproces vindt in Neder-
°Hri overwegend plaats middels een
Vo^hemingsgewijze organisatie van de
^aa'brenging. Op de ondernemers rust
een zware plicht. Zij zullen met
- --
Zj; ~r'hgrijkheid en energie de taak, die
volhn verleden met succes hebben
ij„Pracht, ook onder de nieuwe omstan-
sneden moeten volbrengem.
'a«la"naast heeft de overheid een be-
*0r» ke hiding gevende taak. Zowel de
'alln Voor bet sluitend maken van de be-
ha nRsbalans als het streven naar en
heifi naven van voldoende werkgele,ven-
'inr !eggen °P haar een zware verplich
te?- He voortgaande industrialisatie van
taa7®rland is een waarlijk nationale
t),, k. Het is mede om deze reden, dat
liju^nister is overgegaan een afzonder-
trj ..•"rectoraat-generaal voor de indus-
brijtl-satie bü het departement van Eco-
pe,!Schc Zaken in tc stellen, terwiii
in,,' centrale adviescommissie voor de
SesUij alisatie eerlan? zal worden In-
waarin naast ambtelijke leden
lj]^° gouverneur der Nederlandse An-
er> heeft tot leden van het kabinet
a ®oemd: R. J. Beaujon Jr., in het bij-
Wa, er belast met ODenbare Werken,
e rtervoorziening, Landbouw, Veeteelt
He Visserijdr M. F. Da Costa Go-
'ai-ri- (^"ftitie en zaken van algemene
é,- Eman, Sociale Zakep; E. M.
betr ff ?con°mische Zaken, en zaken
l-aa- e de haven- en loodsdienst,
lürit' radiotelegrafie- en telefonie en
Vniï art,' E. A. Römer, onderwijs,
2.lesontwikkeling en Openbare Ge-
L^ndheidsdienst. De benoeming van de
6er r, Plantz tot lid van het kabi-
Jrj gaat op 11 Mei in, daar hij thans
P'reedt als voorzitter der Staten.
vertegenwoordigers van het bedrijfsle
ven, ondernemers zowel als arbeiders
vertegenwoordigers, zitting zullen ne
men.
De leiding gevende taak van de over
heid op het stuk van de industrialisatie
brengt voorts met zich mede, dat zij
zich duidelijk dient uit te spreken met
betrekking tot de richting, die naar
haar mening bij voorkeur dient te wor
den ingeslagen. Zoals reeds aan de Sta-
ten-Generaal werd medegedeeld, ligt het
in de bedoeling tot de indiening van
een nota met betrekking tot de industri
alisatie over te gaan. Overigens dient te
worden bedacht, dat de noodzakelijke
industrialisatie niet in de eerste plaats
tot stand komt door de opstelling van
een schema of plan.
Het is de kracht van de Nederlandse
industrie, dat zij beschikt over vakbe
kwame arbeiders. Dit moet ook in de
toekomst zo blijven. In dit verband zijn
het ambachts- en overig technisch on
derwijs alsmede de scholing, herscho
ling en omscholing van grote betekenis.
Hetzelfde geldt van de voorlichting, met
name bij de beroepskeuze.
De arbeiders zelve en hunne organi
saties, die met betrekking tot de in
dustrialisatie zo een belangrijke taak
hebben te vervullen, dragen ook op uit
gebied een eigen verantwoordelijkheid
(Van onze Haagse redacteur)
Ruim twee jaar reeds worden in de
Stichting van de Landbouw besprekingen
gevoerd om de hele tuinbouw een eigen
plaats te geven in genoemde stichting.
Als voorlopige organisatievorm was ge
kozen een aantal commissies voor de
velschillende takken van de tuinbouw,
doch mede met het oog op het toekom
stig publiekrechtelijk orgaan ligt het
in de bedoeling te kpmen tot een aparte
afdeling, die de belangen van de hele
tuinbouw kan behartigen, gecoördineerd
met die van de overige sectoren. Naar
wij vernemen heeft het overleg slechts
in de secties Groente, en Fruit tot een
accoord geleid, zodat besloten kon wor
den tot oprichting van een hoofdafde
ling Tuinbouw, representatief voor
Groente en Fruit. De technische en
economische organisaties uit de. secto
ren bloembollen, bloemisterij, boom
kwekerij en tuinbouwzaadteelt willen
echter hun zelfstandigheid handhaven
en zijn de mening toegedaan, dat zij,
gelijk voor de oorlog het geval was, de.
verdediging van hun eigen belangen in
eigen hand moeten houden, derhalve
niet dienen ingevoegd bij de interesse
van land- en tuinbouw in hun geheel. De
moeilijkheid doet zich echter voor, dat
thans bijvoorbeeld pij uitvoertransacties
de belangen van bedoelde groe.pen
slechts tot hun recht komen, wanneer
deze gekoppeld worden aan die van b.v.
de veehouderij. Hoewel de knoop nog
niet is doorgehakt, wordt verwacht, dat
de economische, en technische verte
genwoordigers van deze groeperingen
inderdaad de verdere samenwerking in
de Stichting van de Landbouw zullen
verbreken. De hoofdafdeling Tuinbouw
zal dan ook de behartiging van de.
belangen van deze groepen op zich ne
men.
(Van onze Haagse redacteur)
Inzake de te volgen procedure bij de
aanwijzing van leden voor de Raad van
Europa bestaat van regeringszijde ge
neigdheid het parlement in te schake
len. Hoe deze benoeming in haar werk
zal gaan, staat nog niet vast. doch de
mogelijkheid lijkt niet uitgesloten, dat
zij via een initiatiefvoorstel uit de Ka
mer zou geschieden. Omtrent de sug
gestie van „The Economist" Brussel of
Den Haag in plaats van Straatsburg als
zetel voor de Raad te kiezen, vernemen
wij nader, dat art. 11 van het Statuut
met evenzovele woorden zegt: „De zetel
is gevestigd te Straatsburg", doch in
dien de opmerking van „The Economist"
weerklank zou vinden, bestaat altijd de
mogelijkheid, dat de afgevaardigden op
hun eerste bijeenkomst te Straatsburg
een andere zetel zouden kiezen.
De nieuwe dienstregeling der Spoor
wegen, die met ingang van 15 Mei van
kracht wordt, betekent een belangrijke
verbetering van het verkeer met het
buitenland. Zo gaat dagelijks weer een
sneltrein ArnhemMünchen v.v. rij
den. Een paar sneltreinen Keulen
Kleef v.v. worden doorgetrokken naar
en van Nijmegen, terwijl een paar snel
treinen KeulenMünchen-Gladbach v.v.
worden doorgevoerd van en naar
Venlo. De sneltreinen D 134/135 Den
HaagBazel v.v. worden versneld en
gaan dagelijks lopen. Ook de treinen
naar Parijs gaan sneller rijden.
Tijdens een bestuursvergadering van
de polder Walcheren heeft mr. J. A.
Damon Tak opgemerkt, dat de lasten in
de polder zo hoog werden, dat van de
pachtopbrengst practisch niets overblijft
en er op Walcheren een financiële en
economische noodtoestand dreigt te ont
staan. Spreker achtte het noodzakelijk,
dat de regering de lasten op het grond
bezit op Walcheren in een redelijke ver
houding brengt jot die in de niet ge
troffen delen in ons land. Met algemene
stemmen werd een motie aangenomen,
waarin geconcludeerd werd, dat het
moment is aangebroken, dat de ingelan
den, die steeds een kostbare zeewering
zonder hulp van buiten op eigen kosten
hebben onderhouden, een beroep moer
ten doen op de landsoverheid ten einde
hen voor een financieel débacle te be
hoeden.
COP MARTIN TOONDER JTUDiO'S
3. De morgen is koel en nevelig, doch naarmate de dag voortschrijdt stijgt de
warmte en een weldadige zon zendt haar stralen neer op de eenzame ruiter. Eric
is vol goede moed; de dag is veelbelovend en als hij een klein paadje ontwaart
stuurt hij zijn paard het sluimerende woud binnen. Dan, plotseling, schiet hem de
droom te binnen: „ge 'zult daarheen rijden, waar een innerlijke stem u zal bevelen
te gaan klinkt het in zijn binnenste en peinzend overdenkt hij deze woorden.
K\jk, hoe merkwaardig is het: als in n ingeving stuurde hij zijn paard het woud in
„Het is dus zaak mijn eerste ingeving te volgen,*' mompelt onze held en zo spoedig
mogelijk houdt hij zich hieraan. Keer op keer wendt hij de teugel om zijn rijdier
langs een lokkend pad of een verlichte plek in het bos te sturen. In zijn jarenlange
afwezigheid schijnt het, alsof alles veranderd is. Ontelbare paadjes, van welks bestaan
hij nooit het flauwste vermoeden had, duiken aan alle kanten op en maken net
woud tot een doolhof. Langzamerhand raakt Eric ieder gevoel van richting kwijt.
Hij probeert zich op de zon te oriënteren, doch slechts hier en daar dringt een
zonnestraal het duistere woud binnen, zodat deze hulp hem ook ontnomen is. Het
woud wordt dichter en dichter. Geen geluid verstoort de stilte: het lijkt of alles hier
uitgestorven is. Eensklaps verstijft Eric. Een ijl geluid klinkt door het zwijgende
bos. Hij laat zijn paard stilstaan om beter te kunnen luisteren, doch alles is stil.
Juist als hij meent, dat zijn oren hem hebben bedrogen hoort hij het vreemde geluid
weer. Zachtjes en van ver af dringt een onwezenlijke stem, die een geheimzinnig
'lied zingt, tot hem door en een rilling van bijgelomge vrees kruipt over Eric's rug
Voor het bestuderen van emigratie
mogelijkheden voor Nederlanders in
Australië is vandaag daarheen ver
trokken drs. de Groot namens de Cen
trale Stichting Landbouwemigratie. Met
hetzelfde doel zal aan het eind van
deze maand naar Australië vertrekken
de heer H. A. van Luyk. chef van de
afdeling Landbouw van het Rijks
arbeidsbureau.
Dagelijks is men op het Bloemendaalse Strand bezig het Zweedse schip, de C. A.
Benck, een stukje dieper te laten zakken. Lang kan men hier echter niet aan
werken, want ongeveer twee uur na hoogtij is de tijd hiervoor geschikt. Gemiddeld
vijf uur per dag is men bezig om het schip vlot te brengen. Eén meter reeds is het
schip gezakt, doch wanneer de Banck in de oude positie zal liggenis nog niet te
zeggen. Het gebied rondom het schip zal thans op mijnen worden onderzocht.
Dr. Suwadji, de leider van het co-
ordinatielichaam voor de pokkenbe-
strijding, heeft te Batavia medegeeeld,
dat de algemene toestand met betrekking
tot de pokkenepidemie op het ogenblik
gunstig is. Na een periode, waarin het
aantal gevallen op een bepaald niveau
bleef, is er sedert twee weken een dui
delijke daling waar te nemen, zowel te
Batavia als in de ommelanden.
Opschudding in Engelse Kunstacademie Dassententoonstelling
Amerika's vrouwelijke bokser Botsing tussen zon en
maan Een slang in bed
e Koninklijke Kunstacademie in
vj Engeland beleefde op 29 April een
ju, formeel oproer, toen de 71-jarige
- ®sident van de academie tijdens het
log officiële banket, dat na de oor-
(jeg gehouden werd, van leer trok* tegen
moderne kunst. Van verschillende
ston kwamen verontwaardigde kun-
8] baars in het geweer en uitroepen
ijj ..schande" en' „hoe durft U?" waren
1 van de lucht. De president riep
<jr°P luidkeels door de zaal: „Ik ben
jj President en ik heb recht om te spre-
Volgend jaar zal ik goddank niet
®r kunnen spreken". Als om de op
jonden stemming nog te verhogen
Ren de onder al deze bedrijven de re-
dg? te een stortvloed over het glazen
Wm Van c'e feestzaal' hoogtepunt
Haa bereikt, toen de president, die
Rehrf Winston Churchill zat, het vol-
w?6 verhaal vertelde: Kort geleder
Vaï®n de heer Churchill en ik op de
^„Hdeling. De heer Churchill zei tegen
tJ' „Alfred, als we nu eens Picasso
je ,en.k'
"tfgg,e]Pen, als ik hem op zeker lichaams-
\vn®en pak slaag zou geven?" Ik ant-
de: >3ij God, Winston, dat zou ik.
maar".
te oningin Elizabeth van Engeland
A\_ heeft onlangs op de Britse jaar*
4^ beurs gestreepte dassen die d»
'JHikanen te bont zijn bekeken.
zijn erg kleurig" antwoordde de
teiri ëin beleefd toen men haar ver-
bjjae dat deze dassen in Engeland en
Atj/a ieder land ter wereld „behalve in
j®rika" worden verkocht.
w;0ningin Elizabeth, koningin Marv.
W hS Elizabeth, de Hertog van Edin-
bihf en Prinses Mary, zuster van ko-
lin George, pezochten de tentoonstel-
tea ,Van voor export bestemde produc-
8chi!fr Britse industrie en zochten ver-
jhende dingen uit, maar geen dassen
li^mngm Mary droeg een tentoonstel-
WftS!?olclje met het cijfer 1 erop. Zij
Êru^edere der 24 tot dusver gehouden
jaarbeurzen bezocht.
I f.bekende Amerikaanse vrouwe-
hjke bokser zat voor de tweede
£<-. keer in één jaar tijds in de bak.
J^eisi gezelschap gehouden door een
ipgJ? Van 22 jaar, die tegelijkertijd pho-
v it m'buffetjuffrouw en serveerster is.
eis)e was, evenals de vorige maal,
i>e6r .medeplichtige. De aanklager, de
Hij -(jtelson, vertelde aan de politie, dat
jteciinB vurige avond in een restaurant
had, waar het meisje hem
hi: ?nd- HÜ had terloops opgemerkt,
J de laatste tijd „weer wat geld"
yJuE,j.0 Verdiend, en de serveerster had
h ®i aa tegen hem gezegd, dat zij een
va ee meisje voor hem wist. Bin-
h hlign Paai' minuten stond toen miss
?.6lis L de boksende dame, voor zijn
ül,^dat zij samen een paar gezel-
rtjes hadden doorgebracht in een
iwamen, zou "je me dan een hand
aantal café's, kreeg Nelson plotseling
een paar flinke slagen op zijn gezicht,
en toen hij weer bijkwam, bemerkte hij,
dat miss Young en zijn laatste 100 dol
lar verdwenen waren. Tegenover de
politie bekende miss Young, dat zij Nel
son voor vier duiten gegeven had, omdat
hij onaardig tegen haar geweest was. Zij
vertelde: „Ik gaf hem een stevige linkse
en hij ging toen door zijn knieën. Toen
hij weer opstond, gaf ik 'hem nog een
rechtse en toen bleef hij liggen".
Een Amerikaanse radio-omroeper
zag zich na een uitzending, die hij
gehouden had, in een vreemde si
tuatie geplaatst. Voor de radio las hij
een fantastisch verhaal voor dat de maan
uit haar gewone baan was gegaan en
recht op de zon afschoot. De botsing was
onvermijdelijk en vermoedelijk zouden
de eerste gevolgen van deze botsing zich
openbaren in ontzaglijke aardbevin
gen in de buurt van d® Mississippi. Even
later werd de omroeper, die meende dat
deze vondst zo fantastisch was, dat nie
mand het zou geloven, opgebeld door
een luisteraar, die precies wilde weten,
wat er aan de hand was. Van dat ogen
blik af stond de telefoon niet meer stil.
Ook alle krantenbureaux kregen het
zwaar te verduren.
Voor de uitzending had de omroeper
medegedeeld dat alle personen en ge
beurtenissen in de uitzending fictief
waren. Vervolgens draaide hij een gra-
mofoonplaat en toen brak hij plotseling
af voor dit speciale bulletin. Hierna
schakelde hij over naar Washington
waar hij de secretaris van hetWitte
Huis een verklaring liet afleggen. De
luisteraars werd tenslotte aangeraden
alle vrienden en kennissen te waar
schuwen en zich ter beschikking te
stellen van de plaatselijke autoriteiten.
Te Tulsa (Oklahoma) schrok de
heer Jim Philips met een
schreeuw wakker. Er lag een
slang van vier meter bij hem in bed.
Het was een tamme python, die zijn
kamergenoot had geleend voor een
tentoonstelling.
Het beest had het koud gekregen en
was uit zijn kist ontsnapt om bij Jim
in het warme bed te kruipen.
„Ik geloof dat ik geen nacht meer
rustig zal kunnen slapen", zuchtte
Philips.
Volgens gewoonlijk welingelichte
kringen te Londen, hebben Groot-Brit-
tannië en Italië een overeenkomst ge
sloten, volgens welke Italië binnen
twee jaar het trustschap over Tripoli
tanië, onder toezicht van de V. N. zou
verkrijgen.
De overeenkomst is tot stand geko
men bij de Vrijdag j.l. door Bevin en
graaf Sforza te Londen gehouden be
sprekingen, aldus de Londense bron
nen. Italië van zijn kant zou het Brits-
Amerikaans voorstel omtrent Eritrea
willen aanvaarden, volgens hetwelk
Oost-Eritrea door Ethiopië bestuurd
zou worden onder trustschap van de
V. N. en West-Eritrea door de Anglo-
Egyptische Soedan.
Het vergelijk, dat te Londen over
het lot van de voormalige Italiaanse
koloniën is bereikt, is, althans voor het
ogenblik, slechts een voorstel, waarover
de vergadering van de V. N. zich zal
moeten uitspreken.
De Politie te Deventer heeft negen
personen aangehouden, die aldaar de
straten hebben bekalkt met in het En
gels en het Nederlands gestelde leuzen
(o.m. „geen Engelsen hier gewenst"),
gericht tegen de komst te Deventer van
een aantal'' Engelse militiaren. die te
Schalkhaar zijn gelegerd ter instructie
van Nederlandse militairen in het ge
bruik van luchtdoelgeschut. Dezelfde per
sonen hebben zich eveneens schuldig ge
maakt aan het op straat werpen van pam
fletten. waarin geprotesteerd werd tegen
de komst van de Engelsen.
„Moeder van onze Konin
gin", zo ondertekent Prinses
Wilhelmina het inleidend
woord, dat zij schreef bij de
gebundelde toespraken, die
Koningin Juliana vanaf haar
achttiende jaar heeft gehou
den en die onder de titel
„Mijn naam is Juliana", aan
de vooravond van de eerste
Juliana-Koninginnedag zijn
verschenen. Op geserreerde
wijze licht de vorstelijke
moeder in deze inleiding toe,
hoe wij de toespraken van
haar dochter tijdens de bal
lingschap van de ruim
honderd en twintig hier bij
een is dat bijna de helft
moeten verstaan, en tussen de
regels door lezend, begrijpen
wij temeer, met hoeveel ver
trouwen Koningin Wilhelmina
de regeringstaak in de han
den van haar dochter heeft
de gave van het woord. Ze
formuleert bondig en beel
dend en wat het luisteren
naar hetgeen ze zegt (of het
lezen van hetgeen ze gezegd
heeft) altijd weer aantrek
kelijk maakt, is, dat ze haar
hart laat meespreken en dat
ze heel de charme van haar
vitale, pittige geest en haar
warme persoonlijkheid legt
in haar gesproken woord.
Bij haar dankwoord voor
het verleende ere-doctoraat in
de letteren en wijsbegeerte
aan de Universiteit te Leiden,
in 1930, sprak ze uit (pag. 13),
dat „dit doctoraat haar voor
de toekomst een verplichting
oplegde, welk ze hoopte zich
waardig te tonen". Deze bun
del redevoeringen, niet alleen
door haar uitgesproken, maar
ook door haar persoonlijk,
met haar volle toewijding op
en in dit boek te herlezen,
omdat men. naast die mense
lijkheid die ook hier door
schemert, geboeid wordt door
het gezond inzicht, de reali
teitszin, de kernachtigheid en
de sprankelende bezieling.
Haar woorden zijn immer
waarachtig geïnspireerd en
getuigend van een belangstel
ling, die uitgaat boven de
door de levenstaak opgelegde.
En daarom zal men naar
dit boek grijpen en het lezen,
want hpt brengt de persoon
van Haar, die nu onze Ko
ningin is, dichter bij ons,
juist omdat Zij zich in deze
toespraken volledig heeft ge
geven. Niet in het minst in
die, gehouden gedurende de
vijf jaar, dat zij verre van
ons was en waarin zij. ge
tuige deze bladzijden, gevoch
ten heeft voor Haar land en
volk als de waardige Dochter
van haar Moeder, die, zoals
zij in 1940 tot de bemanning
van de „Sumatra" zeide:
„Over het vaderland waakt
als een leeuw".
Men is degene, die het ini
tiatief nam tot deze bunde
ling, M. J. Leendertse, dank
baar, alsook Zomer en Keu-
nAg's Uitgeversmaatschappij,
Wageningen, die dit inhoud
rijke boek typografisch uit
stekend verzorgde.
A. BgL
gelegd en zich volledig heeft
teruggetrokken, nademaal
haar dochter-troonopvolgster
in die moeilijke jaren, waarin
ze uitsluitend op eigen oor
deel was aangewezen, vol
ledig tegen haar taak opge
wassen is geweest.
De aardig gekozen titel
„Mijn naam is Juliana", waar
onder deze lezenswaardige
bundel verschijnt, is ontleend
aan de toespraak waarmee
prinses Juliana in Juni 1940
zich door de radio aan het
Canadese volk voorstelde,
kort na haar aankomst in
Quebec, een rede, waarin ze
al de warmte van haar hart,
haar eenvoud, haar geest en
haar fierheid heeft neerge
legd en waarmee ze wel
stormenderhand haar popula
riteit veroverd moet hebben.
Als men bladert in dit
boek, dat de dikte heeft van
een roman, maar dat meer
ontroering bevat en waarin
meer waarachtig leven trilt
dan in menig brok zogenaam
de litteratuur, dan blijft men
telkens hangen, niet alleen
aan een van de vele uitste
kend gereproduceerde en toe
passelijke foto's, maar ook
aan de tekst. Want koningin
Juliana neeft in hoge mate
gesteld, getuigen hoezeer haar
sterke litteraire begaafdheid,
de uitstekende omgang met
het woord, gestuwd door de
intelligente en bewogen be
langstelling voor het leven,
hier emplooi heeft gevonden.
Door de radio is het vorste
lijk woord veel dichter bij
ons gekomen. Vroeger waren
het slechts enkelen, die een
koninklijke rede aanhoorden,
nu is er wel niemand meer,
die koningin Juliana niet
gehoord heeft. Nog resonneert
in ons die bijzonder mooie,
ontroerende en krachtige rede
bij de inhuldiging, nog herin
neren wij ons de spontane
wijze, waarop onze kroon
prinses, in woorden, waarin
het geluk doorstraalde, haar
verloving meedeelde en later,
na haar huwelijk, in zo tact
volle woorden de medede
ling, die ze ons, alsof dat van
zelfsprekend was, zelf wilde
doen van een komende blijde
gebeurtenis.
Deze eenvoudige, persoon
lijke uitingen, getuigend van
haar grote menselijkheid, zul
len wellicht juist de vrouwen
treffen, maar ook haar rede
voeringen bij officiële plech
tigheden en inhuldigingen
zijn een plezier om te horen
H M. Koningin Juliana, als Prinsestijdens een receptie
van de Hollandse Club te New York.
(Telefonisch van onze Londense
correspondent)
In het uitgestrekte kolenmijnengebied
van Lancashire in Engeland zijn meer
dan veertig duizend mijnwerkers in sta
king, hetgeen een verlies betekent van
ongeveer 400.000 ton kolen per dag. De
staking begon vorige week Maandag
en omvat nu 53 mijnen, terwijl er een
mogelijkheid bestaat dat de staking
zich morgen nog verder zal uitbreiden.
Aanleiding tot de staking was de om
standigheid, dat in een kolenmijn in
het betrokken gebied overuren werden
gemaakt door enkele mijnwerkers, on
danks het feit. dat er besloten was geen
overuren meer te maken, zolang de eis
betreffende het verschaffen van koste
loze kolen aan de mijnwerkers niet was
ingewilligd.
De mijnen in Engeland zijn, zoais be
kend, genationaliseerd en bij de natio
nalisatie nam de nieuwe kolencommis-
sie alle verplichtingen van de particu
liere eigenaar ten opzichte van de mijn
werkers over. Dit hield in, dat in be
paalde mijngebieden aan de mijnwer
kers gratis kolen verschaft werden, ter
wijl elders, waar de mijnwerkers dit
privilege niet genoten, de oude toestand
bleef voortbestaan. Dit leidde tot de
zonaerlinge situatie, dat in sommige mij
nen de arbeiders tot vijftien ton kolen
per jaar gratis ontvingen, kolen, die zij
tegen een speciale prijs van zeventien
gulden per ton grotendeels terugver-
koehten aan de mijnen, terwijl elders
de arbeiders niets ontvingen. Laatstge
noemde arbeiders besloten niet langer
overuren te maken, tot zij eveneens
vrije kolen zouden ontvangen De rege
ring echter, vertegenwoordigd door de
kolencommissie, was niet bereid deze
privileges toe te staan, doch stelde re
delijkerwijze voor, dat een nieuwe
maatregel zou worden getroffen voor
alle mijnen. Hiertegen kwamen evenwel
de meest begunstigden met hun twaalf
tot vijftien ton gratis kolen per jaar in
opstand. Zij bleken niet bereid iets van
hun kolenrijkdom af te staan aan hun
minder begunstigde collega's. Derhalve
bestaat nu in feite een situatie, waarin
een groot aantal mijnwerkers in sta
king is gegaan tegen hun collega's, die
niet bereid zijn afstand te doen van een
gedeelte van hun overtollige gratis ko-
lentoewijzing ten behoeve van andere
mijnwerkers.
Het spreekt vanzelf, dat men hier we
derom te doen heeft met een van de
talrijke wilde stakingen, die de laatste
jaren zijn uitgebroken in de Britse mij
nen. De stakers zullen nu een poging
doen hun staking als officieel te doen
door HELEN GIRVAN
(Copyright Uitg. De Koepel, Nijmegen)
62
Elspeth draaide zich snel om en liep
vlug in tegengestelde richting, want nu
ze de winkel gevonden had, was Jan
wel de laatste, die ze verlangde te ont
moeten. Gelukkig was hij te druk aan
het redeneren met zijn kameraden om
haar op te merken en ze kon slechts
hopen, dat hun discussie hem ook ver
der geheel in beslag zou nemen. Ze
liep met gebogen hoofd langs de rand
van het plein, in de hoop, dat ze dan
minder zou opvallen als Jan en de an
dere studenten voorbij de hoek zouden
komen en naar de universiteit zouden
oversteken. Toen hun stemmen minder
goed hoorbaar werden, haastte Milady
zich weer naar de zaak van de Engels
man. Het was een geluk, dat ze niet
naar binnen gegaan was terwijl Jan er
nog was.
Er was niemand in de winkel, behal
ve de eigenaar, die heel benieuwd naar
haar keek, maar geen woord zei en op
geen enkele manier blijk gaf, dat hij
haar herkende.
„Ik zou U willen vragen...." stamel
de Elspeth aarzelend, een beetje weer
houden door zijn onaangename uiter
lijk. Toen bedacht ze, dat hij een land
genoot van haar was en dat hij alleen
al daarom haar zou moeten aanhoren en
zo mogelijk helpen. Uitvoerig vertelde
ze hem de moeilijkheid, waarvoor zp
stond en verzocht hem tenslotte heel
dringend haar toch vooral zijn sleutel
te lenen.
De winkelier had geluisterd, eerst met
een onverschillig gezicht en daarna
nieuwsgierig, maar zijn enig antwoord
was onverwacht: „Verkoop mij Uw
kist."
„Het is mijn kist niet. U hebt de eige
naar gezien, Pieter Voort".
„En is dan toch de waardevolle in
houd van U?" v
„Ja, de kist is niet van mij, maar toch
is er zoals ik U heb verteld iets in,
dat aan mij toebehoort. Ik zal U goed
betalen voor het gebruik van de sleu
tel", voegde ze er aan toe.
Hugh Gibson keek haar eerst een
beetje ongelovig aan. Toen ze echter
haar goudstuk te voorschijn haalde',
kwam er een felle hebzucht in zijn
ogen, die steeds kleiner werden. Alles
wat hij zei, was echter: „Er is hier geen
sleutel."
„Geen sleutel!" Elspeth kon van schrik
slechts zijn woorden herhalen. „Maar
maar hebt U dan Uw kist niet open
gemaakt?"
De man, wiens sluwe ogen gerieht wa
ren op het goudstuk in haar hand, gaf
niet direct antwoord op haar vraag. Na
een poosje, zei hij met iets achterdoch
tigs in zijn stem: „Wel, als er een sleu
tel zou zijn, hoe zou ik dan zekerheid
kunnen krijgen, dat ik hehi na gebruik
weer zou terugontvangen?
„Denkt U soms, dat ik me zozeer zou
vernederen, dat ik U iets voorloog?" zei
Milady koel. „Van mijn kant heb ik
eerder het recht niet te geloven, dat
U een kist heb gekocht zonder een sleu
tel." "jZe kon niet nalaten hem deze
steek te geven, al begon ze te vrezen,
dat hij de waarheid sprak en dat de
gouden sleutel, die de Spanjaard bij zich
droeg, bij deze kist behoorde en er geen
andere meer was. Ze werd teleurgesteld
en verdrietig en moe haalde ze bet zil
veren doosje uit haar zak.
„Ik zou dit doosje als onderpand kun
nen geven. Als ik de, sleutel terugbreng,
mbet U het mij weer teruggeven."
De winkelier boog zich voorover en
greep kort en goed het doosje uit haar
hand.
Milady's gezicht werd vuurrood.
„Geef het me dadelijk terug," riep ze
verontwaardigd
Maar Hugh Gibson opende kalm de
doos, sloot haar daarna weer, draaide
haar in zijn hand om en haalde vervol
gens zijn schouders op. „Het is een
aardig doosje, maar van weinig waarde.
Ik geef U er een gulden voor."
Elspeth was zo kwaad, dat ze niet
kon spreken. Toch was ze door zijn laat
ste woorden niet teleurgesteld, want het
was duidelijk, dat hij de doos wel graag
wilde hebben en er hoge prijs op stelde.
Tenslotte wist ze haar woede wel zo te
beheersen, dat ze een ander voorstel kon
doen.
„Geef mij de sleutel van de kist, dan
mag U het doosje hebben."
„Loop naar de drommel. Er is- geen
sleutel." Maar hij keek haar niet aan,
terwijl hij dit zei. Er was iets in zijn
sluwe gezicht, dat haar hart weer deed
kloppen met nieuwe hoop.
Geen van beiden had de deur horen
opengaan en Jan zien binnenkomen, die
een boek kwam halen, dat hij bü zijn
laatste bezoek had laten liggen.
„Milady Elspeth!" was zijn uitroep en
hij staarde haar aan alsof hij een gees-
tesverschijning aanschouwde.
Elspeth was niet minder verrast hem
te zien, als hü haar. Haar hoofd was
echter vol van slechts één gedachte,
waarmee ze dadelük voor de dag kwam.
„Och Jan, maak deze man eens duide
lijk, dat ik goed zal passen op de sleu
tel, die ik zo graag van hem wil lener
en dat hij hem stellig terugkrijgt."
„Een» sleutel? Wat voor sleutel? Wat
doe je eigenlijk hier in Leiden, hier in
de winkel van Hugh Gibson?"
„Ik kom om een sleutel voor de kist."
Daar Jan klaarblijkelijk niet begreep,
waar ze het over had, probeerde Els
peth hem vlug met weliswaar niet
erg samenhangende woorden de si
tuatie een beetje te verklaren: Pieter
had dienst genomen in het leger van
de prins en in zijn kist thuis waren tul
penbollen van haar. Ze wees naar de
donkere hpek in de winkel, aan de an
dere kant van de haard. De kist was
gelijk aan die van Pieter. Het was
moeilijk aan te nemen, dat de man hier
niet een sleutel op die kist bezat.
„Als hü mij zijn sleutel wil lenen.
wil ik hem wel een goudstuk voor ge
ven en zelfs zelfs mün mooie zilve
ren doosje"
Jan stond verbüsterd te kijken, wat
geen wonder was. Hij begreep met veel
van haar moeilijkheden, maar haar
verdrietige stem trof hem en hij vond
het flink van haar, dat ze het onderno
men had om helemaal naar Leiden te
gaan om een sleutel te lenen. Elspeth
kwam wat dichter bij hem staan om
hem nog meer voor haar zaak te win
nen.
„Zeg Jan, als er hier een sleutel is,
dan móet ik die hebben. Je begrijpt
toch, dat ik dan alleen de tulpen uit
de kist kan krijgen!"
Hij begreep het niet direct, maar het
lieve, smekende gezicht van het meis
je nam Jan helemaal in en hy draaide
zich om naar de winkelier. „Leen ons
even de sleutel, die het meisje vraagt
Hugh Gibson," zei hij.
„Ik zeg U toch, dat er geen. De
man brak zijn woorden plotseling af
en zijn ogen werden nauwe spleetjes
Hij gluurde naar Elspeth en keek toen
vlug de kamer rond. waarin ze ziob
bevonden, maar ontweek de ogen van
Jan. Vervolgens ging hü achterin de
winkel, opende een oude doos, rom
melde wat in de metalen voorwerpen,
die er blijkbaar in lagen en haalde een
ijzeren sleutel te voorschijn.
„Nou, goed dan. ik zal het goed met
U maken. Ik geef U de sleutel, waar
mee U de kist in Haarlem kunt ope
nen in ruil voor het goudstuk en
de zilveren doos".
(Wordt vervolgd)
erkennen bij hun vakbonden. Er is ech
ter geen kans, dat een staking, die louter
het gevolg is van het egoisme van een
groep collega's, officieel gesteund zal
u'ora'en door de mijnwerkersbond.
De Parijse effectenbeurs is gisteren ge
sloten tengevolge van het in staking
gaan van de beursbedienden voor hoger
loon. Het besluit tot staking werd ge
nomen op een 's morgens gehouden ver
gadering. nadat de afgevaardigden van
de drie grote vakbonden C.GT, Force
Ouvrière en Christelijke Bond mede
deling hadden gedaan van het falen van
onderhandelingen met de regering. Alle
beursoperaties zijn opgeschort behalve
die betreffende de goudmarkt. De beurs
bedienden hebben hun collega's In d$
provincie opgeroepen met hen mede te
staken.
De hoofdcommissie van de consti
tuerende vergadering te Bonn heeft een
op verzoek van de militaire gouverneurs
in Duitsland gewijzigde versie van de
kieswet voor het nieuwe West-Duitse
parlement aangenomen. Heden komt
deze versie in de plenaire zitting.
Ernest Bevin. de Britse minister van
Buitenlandse Zaken, is gistermorgen per
vliegtuig van de R.A.F. naar de Britse
zone vertrokken, na op het vliegveld
Tempelhof het Amerikaanse gedeelte
van de luchtbrug ire ogenschouw te heb
ben genomen. Hij inspecteerde o.m. de
nieuwste Amerikaanse luchtreus, de
Boeing C 97, die juist met meer dan
twintig ton steenkool aan boord was
aangekomen.
Gisteren heeft Bevin eveneens een
onderhoud gehad met Schumacher,
Adenauer en Karl Arnold.
Hedenmorgen is de minister per vlieg
tuig van Melle naar Londen vertrokken.
De tweede politieke commissie der
V.N. heeft gisteren met overweldigende
meerderheid van stemmen zich uitge
sproken vóór toelating van Israël tot
de V.N. op de huidige zitting. Drie en
dertig leden stemden voor en elf tegen
het betrokken voorstel. Dertien leden
onthielden zich. De twee-derden meer-
derhéid, die in de Algemene Vergadering
voor toelating van een lid wordt ver
eist is hiermede bereikt.
De 41-jarige „ex-Hauptscharführer"
Helmuth Schaf er is door de Groningse
Kamer van het Bijzondere Gerechtshof
te Leeuwarden tot levenslang veroor
deeld. De advocaat-fiscaal had tegen
hem twintig jaar geëist. Schafer maakte
tijdens de bezetting deel uit van de staf
S.D.-officieren van het beruchte Schol-
tenshuis en heeft zich o.m. schuldig ge
maakt aan talrijke mishandelingen en
moorden.