WEER BESPREKINGEN TUSSEN OOST- EN WEST-BERLIJN In Sovjet-zone Westerse bladen Prinses Margaret twintig minuten Engelse protestanten helemaal niet met audiëntie ingenomen bracht bezoek van aan Z.H. de Paus HENRI HERMANS OVERLEDEN Bouk Schellingerhoudt ontneemt Schulte de oranje-trui Van Est wint vijfde etappe H i Montgomery voert besprekingen OORLOG" IN EERSTE KAMER Verliezen in Indië Belgen in de aanval Regering wenst Grondwetcommissie met oog op Nederl.-lndonesische Unie Toi hoofd en hart Acheson en Jessup naar Parijs tapatriëring uit Rusland Vulling vacature Overzeese Gebiedsdelen VAN DER WAALS VOOR RAAD VAN CASSATIE WOENSDAG n MEI 1949 73ste JAARGANG Nó. 24458 3?S bekendmaking voor Sovjet burgers in ons land te verwachten }egu 'atld ^°rdeel „Washington Post" Debat over Indonesië in Aig. Vergadering uitgesteld .Het weer OOK EEN RONDLEIDING DOOR DE ST. PIETER Voorman der Katholieke Arbeiders en een bekwaam publicist - Middelkamp naar huis Est UITSLAG VIJFDE ÉTAPPE EN KLASSEMENT Nog geen standpunt bepaald inzake aanstaand terugtrekken van de troepen overzee De aanstaande nieuwe rechtsorde Ronde-T af elconf erentie Van Voorst tot Voorst over Staats secretarissen EEN COMMUNISTISCHE MOTIE INGEDIEND toüÉAUX VAN REDACTIE EN ADMINISTRATIE SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM •eiefoon: Redactie 21544; Advertenties 21545 «Donne^enten 20800 Postgiro 143480 ^^ttoor Beverwijk: Stumphiusstr. 45,tel.3998 Wrecteur; 3. 3. W. Boerrlgtef. hoofdredacteur: Drs. H. W M. ven Run. wnd. hoofdredacteur: W. Sever in. NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT ADVERTENTIETARIEF 28 cent» Der millimeter- hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel tarief. Omroeoers 16 cents Der m.m.-hoogte. De administratie behoudt zich het recht voor edvertentlën eventueel zonder opgave van redenen te weigeren. ABONNEMENTSPRIJS 35 cents per weeïg f 1.52 per maand, f 4.55 per kwartaaL Westelijke geallieerde Kommandatura heeft aan de West-Berlijnse stede- bl b- autoriteiten order gegeven betreffende opheffing van de „tegen- pkkade" om één minuut na middernacht Berlijnse tijd in de nacht van oensdag op Donderdag (een minuut na 23 uur Nederlandse tijd). Professor euter heeft opdracht gekregen de nodige maatregelen tot uitvoering van y z<! order te treffen. tiefF ^et eerst se(,ert November, toen het gemeentebestuur van Berlijn defini- Pla ?esP'itsl werd, heeft er weer een bespreking tussen Oost- en West-Berlijn onh •evonden' en we" over l'e vraa£' wanneer de straatverlichting bij de Poeffing van ,je blokkade, weer in werking gesteld zal worden. en i w'n'cels in West-Berlijn in textiel land goederen, die uit West-Duits- w" zijn geïmporteerd, kondigden gis- prijsverlagingen aan. z,owel in West- als in Oost-Berlijn holn massabijeenkomsten worden ge- tin„ n„ bij gc'ogeohcid van de ophef- dej^jCester' beeH order gegeven Don- f der blokkade in de nacht van pejïsdag op Donderdag a.s. Sern 8SS0r Reuter> de Westelijke bur- -• m°ester, heeft order gegeven Don- ag a.s. op alle trams in West-Berlijn zwart-rood-gouden vlag aan te bren- welke te Bonn is aanvaard als de voor de op te richten Duitse repu- Sen b]iek. j ®et Duitse persbureau ADN (Sov jet ty"6) heeft medegedeeld, dat de „met Mart vergunning verschijnende 'en n VTijelijk in de Sovjet-zone zul- Wi "ogen circu'eren> indien het ver- Scl?.. voor de met Sovjet-licentie ver enende bladen wordt opgeheven." J>e vorige week heeft de Britse gou- Ur> generaal Robertson, op een kor)SC°nferentie verklaard, «vat hee ver- -™. voor met Sovjetvergunning ver- schi Jnende bladen in de Westelijke zo- j 1945 werd een groot aantal Neder- ^hders, die door het Sovjet-leger in ^'-Europa waren aangetroffen door Sovjet-autoriteiten gerepatrieerd. Ook eerste maanden van 1946 keerden 4e en'Se groepen terug. Daarna werd repatriëring van Nederlanders door Sovjet-regering stop gezet, j.^oen de Nederlandse vertegenwoor- te Moskou op vrijlating en repa ssing van de nog in kampen achter- hp!Ücven Nederlanders aandrong, werd v8n "medegedeeld dat de Sovjet-regering Van Sordeel was, dat' de repatriëring beiom£,VJe}"burSers uit Nederland werd hanar e terzake gevoerde onder- naelingen leidden in Juni 1947 tot een te~a"Wrsseling waarbij de Nederlandse sering aanbood daadwerkelijk te be- k.jzen dat van Nederlandse zijde geen '6rnmeringen in de weg worden ge- aan Sovjet-burgers, die uit Neder- naar hun vaderland wensen terug Keren. Te dien einde zouden in alle w^rtandse dagbladen advertenties Sepubliceerd, bevattende in de 1(j3p®rlandse en in de Russische taal een bferi g voor Sovjet-burgers in 'h ?r'and, die wensen te repatriëren", ■hert bekendmaking zou worden r begedeeld, welke faciliteiten voor de van 7?an repatriërende Sovjet-burgers v„?, Nederlandse zijde zullen worden Neend. langdurig voortgezette onderhan- ihpen zegde de Sovjet-regering toe de be Sovjet-Unie achtergebleven Neder- t nbers te zullen vrijlaten ere repatrië- ^n» nadat in de Nederlandse dagbladen bovenbedoelde Bekendmaking" zou verschenen. administratieve maatregel en ter Vqi 'ng van de regeling, welke inge- de sinds 1947 met de Sovjet-rege- roff ^0Penbe onderhandelingen is ge- oVe n> zal derhalve binnenkort worden Vatlrgegaan tot plaatsing in de dagbladen bur be „Bekendmaking voor Sovjet- h-,, ®e.rs in Nederland, die wensen te re vieren". "Washington Post" van Dinsdag een hoofdartikel inzake Indonesië er de titel „Vooruitzichten in Indo- S'®"- Het blad schrijft o.m.: Te Verblikkend, vraagt men zich af, bet be Nederlanders menen te hebben 'ie I;' met hun mislukte militaire ac tief met toevlucht nemen tot de wape- «H ,ln Indonesië heeft levens, schatten dej.jbe, goede reputatie gekost, die Ne- hecJ?nb moeilijk kon ontberen. Het Ver 1 het economisch herstel in het e Oosten vertraagd, het heeft het NT van de V.N. bemoeilijkt door al ib j 'a'ent aanwezige anti-kolonialisme blWe op te wekken. Het ergste van sim; was het ondermijnen van de po- j.Van het Westen in Azië. Dank zij Waterlanders en in enige mate ook be^ zij de Fransen in Indo-China kun- br, be communisten zich aanduiden als ti0tl hjge ware bondgenoten van het na- bsme in het Oosten- nes zou worden opgeheven indien ook de Westelijke bladen vrij in de Sovjet zone zouden mogen circuleren. Veertig uur voor de officiële ophef fing van de blokkade van Berlijn, heb ben de Russen de electriciteitsvoorzie- ning naar gedeelten van West-Berlijn hersteld. Intussen maakten de Russen bekend dat op de volgende bijeenkomst van de door de Sovjets opgerichte Volksraad over de constitutie voor Duitsland ge stemd zal worden. Op 15 en 16 Mei zullen er in de Oos telijke zone verkiezingen gehouden wor den voor de afgevaardigden voor het congres. Spoedig daarna zal het congres voor het eerst vergaderen. Het Amerikaanse departement van Buitenlandse Zaken heeft gisteren de samenstelling van de Amerikaanse de legatie naar de Raad van Ministers van Buitenlandse Zaken, die 23 Mei te Fa- rijs zal beginnen, bekend gemaakt. Behalve minister Acheson zal als zijn plaatsvervanger dr. Philip Jessup komen en voorts: Robert Murphy, waar nemend hoofd voor Duitse en Oosten rijkse zaken van het Amerikaanse de partement van Buitenlandse Zaken, John Foster Dulles, deskundige van de republikeinse partij voor buitenlandse politieke aangelegenheden en Charles E. Bohlen, raadsheer en deskundige voor Russische zaken van het Ameri kaanse departement van Buitenlandse Zaken. Er is nog geen datum vastgesteld voor het vertrek van Acheson en de rest van de delegatie, doch men ver wacht, dat zij tegen het einde van de volgende week naar Parijs zullen vlie gen. Het voorstel van Australië en India om het debat over de Indonesisch^ kwestie uit te stellen tot de volgende' zitting van de Algemene Vergadering is Dinsdag aangenomen met 42 stemmen voor, 6 stemmen tegen en 4 onthou dingen. Tegen stemden de landen van het Russische blok. Guatemala, Cuba, Haïti en Liberia onthielden zich van stemming. Verwachting tot Donderdagavond: Veel bewolking maar overwegend droog weer met vannacht plaatselijk mist en morgen overdag enkele op klaringen. Weinig wind. Iets hogere temperaturen dan vandaag. Zon op: 4.52. Onder: 20.22. Maan op: 20-55. Onder: 4.31. Pa'is Pius XII heejt gistermiddag de Engelse prinses Margaret in een officieuze audiëntie ontvangen. Vaticaanse autoriteiten verklaarden, dat op verzoek van de prinses tijdens haar bezoek geeft journalisten tot het Vaticaan werden toegelaten. De audiënt'e, die gehouden werd in de particuliere bibliotheek van de Paus, duurde 20 minuten Daarna stelde de prinses de leden van haar gezelschap voor, onder wie zich majoor Thomas Harvoy, de secretaris van de koningin, en zijn vrouw bevonden. Zij werden vergezeld door de Britse gezant bij de Heilige Stoel John Victor Thomas Perowne. De regering maak* bekend, dat tot haar leedwezen de volgende verliezen in Indonesië zijn gerapporteerd: Koninklijke Marine: Gesneuveld 8 Mei 1949: mar. 1 Z. M. H. F. van der Horst, stbnr 36044, afkomstig uit Nijmegen; le lt. der mar. G. H. W. Wouters, stbnr 34091, afkomstig uit Hilversum. Koninklijk Ned.-Ind. leger. Gesneuveld 17 April 1949: Jav. sold. 2e kl. inf. Soedjono, stbnr k 124721268, afkomstig uit Indonesië. Gesneuveld 19 April 1949: Soend. sold. 2e kl. inf. Paat, stbnr k 104717137, afk. uit Indon. Gesneuveld 20 April 1949: Jav. sold, le kl. inf. Disan, stbnr 7433, afkomstig uit Indon.; Jav. sold, le kl. inf. Kawan, stbnr 21435, afkomstig uit Indon.; Jav. sold, le kl. inf. Partopawiro, stbnr 1553, afkomstig uit Indon.; Jav. sold. 2e kl. inf. Goetoel, stbnr 1172, afkomstig uit Indon.; Jav. sold. 2e kl. inf. Kadar, stbnr 32606, afkomstig uit Indon.; Jav. sold. 2e kl. inf. Legiman, stbnr 27709, afkomstig uit In don.; Jav. sold. 2e kl. inf. Masiman, stbnr 15838, afkomstig uit Indon.; Jav. sold. 2e kl. inf. Nakim, stbnr 33461, afk. uit Indon.; Jav. sold. 2e kl. inf. Soetomo, stbnr 30794. afkomstig uit Indon.; Jav. sold. 2e kl. inf. Soenoes, stbnr 43225, afk. uit Indon. Gesneuveld 20 April 1949: Jav. sold. 2e kl. inf. Sid jas, stbnr 32790, afkomstig uit Indon.; Bat. korp. inf. Soetagaloeng, stbnr 36968, afkomstig uit Ind.; Bat. sold. 2e kl. inf. Sitanggan, stbnr 35906, afk. uit Indon.; Amb. sold, le kl. inf. Leate- mia, stbnr 19878, afkomstig uit Indon. Gesneuveld 21 April 1949: Jav. sold, le kl. Amatsardi, stbnr 24043, afkomstig uit Indon.; Chin. mil. sold. Tan Tjiaw Ong, stbnr 10963 'a, afkomstig uit Indon.; Tim. sold. 2e kl. inf. Wimpie, stbnr k 24713490, afkomstig uit Indon. Gesneuveld 23 April 1949: Amb. sold. 2e kl'. inf. L. Lalurumele, stbnr k 104719371, afkomstig uit Indon. Overleden t'.g.v. oorlogsverwonding op 23 April 1949: Soend. sold. 2e kl. inf. Emen, stbnr 54823397, afkomstig uit Ind. Prinses Margaret, vergezeld van John Victor Thomas Perowne, Engels gezant bij het Vaticaan, passeert de Zwitserse lijfgarde in het Vaticaan. De prinses ging naar de Pauselijke audiëntie gekleed m een hooggesloten japon met lange mouwen, zwarte sluier en zwarte schoenen, de gebruikelijke kleding voor vrouwen die door de Paus ontvangen worden. De prinses werd ontvangen met het ceremonieel, dat aan koninklijke bezoe kers wordt betoond. Zo waren in de 11 ruime vertrekken, die de prinses door- Te 's-Gravenhage is Dinsdagavond op vier en zeventig-jarige leeftijd overleden het oud-lid der Tweede Kamer en een der voormannen van de Katholieke Ar beiders Beweging Henri Hermans. Hij werd geboren te Blitterswijk in Limburg op 13 Augustus 1874. Na in verschillende plaatsen in Limburg eerst als typograaf en later als journalist werkzaam te zijn geweest, richtte hij in 1898 in Boxmeer de Katholieke Volks bond op. Kort daarna ging hij naar Maastricht, waar hij eerst als secretaris van „Sobriëtas", later als secretaris van de Armenraad fungeerde. In 1918 werd hij bij tussentijdse verkiezing de laat ste vóór de invoering van het evenredig kiesrecht in de plaats van wijlen jhr. Ruys gekozen tot lid van de Tweede Ka mer. Vooral voor de sociale en de Lim burgse belangen, die der mijnen en der mijnwerkers, stond hij steeds op de bres. (Van onze sportredacteur) HELMOND, 10 Mei. Vandaag is het toneel in de Ronde van Nederland veranderd voor een nieuw bedrijf. Niet Gerrit Schulte, die gisteren te Apel doorn als een stormwind door de finish gierde, maar Bouk Schellingerhoudt uit Zaandam is na de vijfde etappe leider in het algemeen klassement. Maar de winnaar van de 214 kilometer tussen Apeldoorn en Helmond was hg niet. Deze triomf komt op naam van de Brabander Wim van Est, die zich 25 kilo meter vóór de finish uit de kopgroep losscheurde en in tomeloze draf naar de eindstreep jakkerde, waar duizenden enthousiaste toeschouwers hem zijn eerste meesterstuk in de rijen der professionals zagen voltooien. Ruim een halve minuut later kwam de Belg Meersman in gezelschap van Keeteleer over de streep en nog dertien seconden daórna veroverde Schellingerhoudt de vierde plaats in de eindsprint van een groep, die uit vijftien renners bestond. Meer dan zes minuten later kwam Schulte binnen, ook aan het hoofd van een sterke groep, maar toch een tikje misnoegd, omdat zijn heftige verdediging tegen het offensief van de Zaankanters en de Belgen hem niets had opge leverd. HELMOND, 10 Mei. Middel kamp, ploegmaat van Schulte, is een van degenen geweest, die de drager van de oranje trui het leven zuur hebben gemaakt door hem, in zijn ontvluchtingspogingen te hin deren. Hij zal het niet meer doen. Vanavond heeft de tweede man van de nationale ploeg zijn trui en rug nummer ingeleverd en de trein naar huis genomen. Adieu, Middelkamp! Ja, ook en vooral dat van de Bel gen, want achter Schellingerhoudt, wiens eerste plaats niet alleen zijn triomf is, maar ook die van de goede samenwerking in de Zaanse équipe, staat als een bedreiging van de su prematie van de Nederlanders in deze tweede vaderlandse Ronde, een mas sief front van sterke Belgen. Meers man, Keeteleer en Van Stayen, die na de drager van de oranje trui de twee de, derde en vierde plaats bezetten in het algemeen klassement, vormen een levend bewijs voor het feit, dat de Zaankanters hun goede verstand houding moet continueren, wanneer zij ditmaal hun oranje trui niet wil len verspelen. Ook vandaag ging de vlam in de eer ste kilometer al weer in het kruit. Het viertal, dat deze ontsnappingspoging ge stalte gaf, was niet bijzonder sterk, maar het animeerde daarna tot een al gemene vlucht, waardoor tenslotte het beeld van de situatie in het algemeen klassement zo volkomen zou verande ren. Kuilman, de Zaankanter, was het eerst weg. Binnen vijf kilometer had hij het hazenpad al gekozen, maar nooit zou hij in zijn opzet zijn geslaagd, wan neer niet de Fransman Bourlon en de „nationalen" De Korver en Blankenauw naar zijn wiel waren gesprongen. Zij liepen één minuut uit, deze vier, maar zonder twijfel zou ook hun lot binnen afzienbare tijd zijn beslist, wanneer niet het grote offensief van Schellingerhoudt en Meersman aan deze brutale ontsnap pingspoging was vastgeknoopt. Eerst waren vijf man uit de groep losgebroken. Savelberg, Vooren, de Fransman Dorgebray en als stoottroep van de Belgische macht, die vandaag tn de bloemen na zijn overwinning in de vijfde étappe van de Ronde zou losbreken, Leenen en Van Kerck- van Nederland, zijn eerste grote zege in de rijen der profs hove. Het zag er allemaal nog niet zo De uitslag van de vijfde etappe (214 km.) luidt: 1. Van Est (Ned. D) 5 uur 15 min. 33 sec.; 2. Keeteleer (Ned. B) 5.16.09; 3. Meersman (België A) zelfde tijd; 4. Schellingerhoudt (Ned. C) 5.16.22; 5. Loos (Ned. B) z.t.; 6. Leenen (België B) z. t.; 7. Van Stayen (België B) z. t.; 8. ex aequo: Le Nizerhy (Frankrijk), Van Kerckhove (België B), Kuilman (Ned. C), De Korver (Ned. A), Lakeman (Ned. B), Voorting (Ned. A), Van den Dun- gen (Belgisch-Ned. ploeg), Bourlon (Frankrijk), Dorgebray (Frankrijk), Callens (België A) en De Ruyter (Ned. E) allen dezelfde tijd als Schellinger houdt; 19. Schulte (Ned. A), 5.22.07; 20. Acou (België A) z. t.; 21. Vooren (Ned. C) z. t.; 22. Middelkamp (Ned. A) z. t. Uitgevallen zijn: Snellen (België B), Verschuren (Ned. E), Beyens (België B) en Van de Verre (België B). Na de vijfde etappe luidt het alge meen klassement: 1. Schellingerhoudt (Ned. C) 26.29.17; 2. Meersman (België A) 26.29.41; 3. Van Stayen (België B) 26.31.21; 4. Keeteleer (Ned. B) 26.31.24; 5. Schulte (Ned. A) 26.33.19; 6. De Hoog (Ned. E) 26.35.15; 7. Middelkamp (Ned. A) 26.37.22; 8. La keman (Ned. B) 26.40.05; 9. Callens (Bel gië A) 26.40.54; 10. Loos (Ned. B) 26.43.22; 11. Van den Dungen (Ned.-Belgische ploeg) 26.44.11; 12. Leenen (België B) 26.46.51; 13. Bogaerts (België B) 26.47.35; 14. Peters (Ned. B) 26.47.51; 15. Voorting (Ned. A) 26.47.57; 16. Van Kerckhove (België B) 26.48.11; 17. Smits (Ned. B) 26.50.58; 18. Grysolle (België A) 26.51 49; 19. De Korver (Ned. A) 26.52.08; 20. Hen driks (België B) 26.53.04. Het ploegenklassement luidt thans: 1. Nederland B 79.54.51; 2. Nederland A 79.58.35; 3. België A 80.02.24; 4. België B 80.05.47; 5. Nederland C 80.24.55: 6 Ne derland E 80.26.57; 7. Nederland D 81.06.24; 8 Ned.-Belgische ploeg 82.40.02; 9. Frankrijk 83.56.26. serieus uit, toen een nieuwe groep zich uit het peloton losmaakte en nu was het er een van meer allure. Meersman en Schellingerhoudt zaten er wiel aan wiel; Lakeman was er bij, Van Stayen, Loos, Keeteleer, De Ruyter, Callens, Van den Dungen, Leenen, Voorting, kortom, al wat hoopte zijn slag te kun nen slaan, wanneer Schulte vandaag niet bij machte zou zijn de oranje trui met brio te verdedigen. (Vervolg op pag. 3) Velen gaan door het leven als op gewonden kinderen, die aan het kermis vieren zijn en tenslotte met ^een prul huiswaarts keren.I Hij was in Maastricht regent van St. Calvariënberg en in Den Haag regent van Bethlehem. Tot het laatst is hij lid gebleven van het college van regenten over de gevangenissen te 's-Gravenhage. De heer Hermans bewoog zich veel op publicistisch gebied. Vóór de oorlog maakte hij deel uit van de hoofdredactie van „De Volkskrant" en voorts was hij hoofdredacteur van het katholieke tijd schrift „Lering en leiding". In 1908 zag van zijn hand het licht een handboek voor de moderne vakbeweging en voorts publiceerde hij een handboek voor de R.K. Werkliedenvereniging. Gedurende de bezetting publiceerde hij clandestien een boek over de standsorganisatie. Daarnaast verschenen talrijke brochures van zijn hand. Ook in de laatste jaren van zijn leven, die hij in huize „Carolus Borromeus" te 's-Gravenhage door bracht, bleef hij de pen voeren. De heer Hermans was ridder in de orde van de Ned. Leeuw, in de orde van Oranje-Nassau en in die van de H. Gre- gorius de Grote. liep, alvorens de bibliotheek te berei ken. detachementen van de Zwitserse en Palatijnse garde opgesteld, die haar groetten. Na de audiëntie werd de prinses door Monseigneur Callari di Vignale, die als Pauselijk kamerheer optrad, rondgeleid door het Vaticaan en de St. Pieterskerk, waar zij geruime tijd vertoefde. In een Vaticaans communiqué, dat na de audiëntie werd uitgegeven, wordt verklaard dat „de Heilige Vader een aangenaam onderhoud met prinses Mar garet heeft gehad." De prinses was het eerste lid der Britse koninklijke familie dat sedert 22 jaar een bezoek aan de Paus heeft ge bracht. Maandag j.I. werd nog door de „Pro testant Truth Society"^ een protest telegram aan koning George VI gezon den. De koning was echter van mening, dat het bezoek van zijn dochter aan de Paus een persoonlijke aangelegenheid van de prinses was. Een woordvoerder van de „Protestant Truth Society" verklaarde gisteren dat het door prinses Margaret aan de Paus te brengen bezoek in flagrante strijd is met de Engelse „Bill of Rights". Hij zei dat krachtens die in 1688 bekrachtigde wet geen enkel lid van de Engelse ko ninklijke familie betrekkingen mag on derhouden met de Heilige Stoel of met de Rooms Katholieke Kerk. Hij meende dat het bezoek van de prinses aanlei ding kan geven tot ernstige protesten. De woordvoerder van een andere pro testantse organisatie, de „Church Asso ciation", zei niet te kunnen inzien waarom de prinses het nodig heeft ge vonden de grens tussen Italië en de Kerkelijke Staat te overschrijden. De „Church Association" heeft een schriftelijk protest ingediend bij de En gelse koning, zo zei de woordvoerder. De vereniging had enkel een korte ont vangstbevestiging ontvangen. De persdienst van Buckingham Palace weigerde gisteren nog steeds een offi- De regering heeft aan de Eerste Ka mer haar antwoord doen toekomen op het voorlopig verslag betreffende de begroting van overzeese gebiedsdelen voor 1949. In dit antwoord deelt de regering mee. dat maatregelen, die strekken om de minister van Overzee se Gebiedsdelen binnen afzienbare tijd van zqn dubbele verantwoordelijkheid te ontheffen, in overweging zijn. Voor wat haar politiek betreft, zegt de rege ring, dat als een bepaalde handelwijze niet dadelijk door ieder kan worden gevolgd, dit geen aanleiding hoeft te zijn om aanstonds te denken aan on zekerheid bij de regering omtrent haar doelstellingen, onvruchtbaar opportu nisme en wijken voor vreemde pressie. Het geuite bezwaar tegen de staats rechtelijke figuur van de z.g. negen mannen, kan de regering niet delen. Zij ziet de negen mannen als haar ad viseurs evenals zulks het geval kan zijn met betrekking tot een groot aan tal andere zaken, waaromtrent de re gering advies behoeft. De regering kan zich moeilijk voor stellen. dat de Ronde-Tafelconferen tie tot een einde zou worden gebracht, zonder dat zekerheid is verkregen om trent de totstandkoming van een deug delijke Indische rechtsstaat. Inderdaad zal bij de verwezenlijking der in art. 208 der grondwet bedoelde nieuwe rechtsorde de taak van het mi nisterie van Overzeese Gebiedsdelen van karakter veranderen, welke veran dering ook in de naam van dat minis terie tot uitdrukking zal behoren te komen. De regering acht het gewenst een grondwetscommissie in te stellen, die haar kan voorlichten zowel omtrent de onderwerpen, die thans binnen het raam der geldende grondwet om herziening vragen, als omtrent de staatsrechtelijke structuur van het nieuwe koninkrijk en van elk der drie gebiedsdelen, waaruit het zal bestaan. Het ligt in de bedoeling, die belan genbehartiging onder de nieuwe rechts orde hier te lande door Indonesische organen, respectievelijk organen van Suriname en de Nederlandse Antillen, te doen plaats vinden. Anderzijds zullen straks Nederlandse organen voor de in Indonesië, Suriname en de Neder landse Antillen te behartigen belangen van Nederland aldaar werkzaam zijn. Dat een constitutionele koning aan het hoofd zal staan der Nederlands- Indonesische Unie, ën deze Unie een staatsrechtelijk karakter zal dragen, blijft een richtlijn voor de regering bij de aanstaande Ronde-Tafelconferentie te voeren overleg. Het behoeft gëen betoog, dat de voorwaarden en modali teiten, waarop een zoveel mogelijk vervroegde souvereiniteitsoverdracht zou kunnen plaats vinden, haar om grenzing vinden in het veertiende hoofdstuk der grondwet, waaraan de regering zich gebonden weet Ten aanzien van de vraag, welk standpunt de regering inneemt met be trekking tot de rechtspositie van onze troepen in Indonesië na de souvereini teitsoverdracht, wordt medegedeeld, dat de regering zich hierover thans nog niet kan uitspreken. Vrees, dat de regering bereid zou zijn mede te werken aan een proce dure, welke de Ronde-Tafelconferentie zou denatureren tot een registratie van hetgeen in voorafgaande onderhandse besprekingen reeds zou zijn overeenge komen, is ongegrond. ciële reden voor het bezoek van de prinses aan de Paus op te geven. De leiders van de Italiaanse regering hebben de prinses gisteren een lunch in bet Quirinaal, de woning van de Ita liaanse president, aangeboden. President Einaudi zat mee aan de lunch, die enkele uren plaatsvond voor dat de Britse prinses een bezoek aan de Paus zou brengen. (Van onze Haagse redactie) Nog vóór de Bijzondere Raad van Cas satie hedenmorgen begon met de behan deling van de zaak A. v. d. Waals, door het Bijzonder Gerechtshof te Rotterdam verleden jaar April tot de doodstraf ver oordeeld, kon de zeer geladen en ener verende stemming in de overvolle zaal van de Hoge Raad aan het Plein te Den Haag zich al ontladen in een zenuwach tige hilariteit. De lamp van een der toe stellen der fotografen gaf bij het instel len een geweldige knal. De president, gestoord bij enkele uitspraken van de Raad en zeer ontstemd, gaf bevel de foto grafen te verwijderen. Direct hierna wordt v. d. Waals binnengeleid. Het begin van de zitting kan een be knopte herhaling genoemd worden van de vorige behandeling. De eerste ver raadzaken van deze V-man, die ontel bare goede vaderlanders uitleverde aan de Sicherheitspolizei, kunnen weinig nieuws meer opleveren. De namen Kwak, Dutilh, Van Tijen, d'Aquin, allen slacht offers van deze V-man van Schreieder, klinken in de hoge rechtszaal. De president stelt verdachte vragen over de geheimzinnige figuur van zekere .John," die de opdrachtgever van v. d. Waals zou zijn en die hem zou hebben aangesteld na mens de Engelse Secret Service. Verdacnte zegt, dat er sprake van was, dat hij naar Engeland zou gaan, maar .John" vond zpn werkzaamheden hier belangrijker. In snel tempo worden de verraadzaken d'Aqum, waardoor twaalf personen, die containers hadden opgevangen nabij Ede, werden uit geleverd aan de SJ5„ en Vorrink. die in Eindhoven werd gegrepen, nadat v. d. Waals zich in het Nationaal Comité had inge drongen, afgewerkt. De verraderlijke rol van verdachte is meer dan duidelijk, maar op onbelangrijke punten tracht hij zich nog te ontlasten. Binnensmonds en dus slecht verstaanbaar voert hij aan, dat Vorrink's werkzaamheden reeds waren gesignaleerd door de S.D. en dat zijn arrestatie slechts een kwestie van tijd was. (De zitting duurt voort). Veldmaarschalk Montgomery heeft Dinsdagmorgen besprekingen gevoerd met de minister van Oorlog en Marine a.i„ mr. W. F. Schokking, de chefstaf generaal mr. H. J. Kruis en luit.-generaal C. Giebel, de chef luchtmachtstaf. Over de aard en het verloop van deze bespre kingen zijn geen bijzonderheden bekend gemaakt. Des middags bracht veldmaarschalk Montgomery een bezoek aan het Mau- ritshuis, waar hij zeer veel belangstel ling toonde voor de tentoongestelde schilderijen. Des avonds woonde hij een voorstelling bij van het Circus Strass burger. De stad Bonn ie gisteravond door de West-Duitse constituerende vergadering gekozen als hoofdstad van West-Duits- land. 33 stemmen werde» uitgebracht voor Bonn en 29 voor Frankfort. De beide communisten onthielden zich van stemming. De uitslag werd met storm achtig applaus op de publieke tribune ontvangen. }9 (Van onze parlementaire redacteur) De belangrijkste beschouwing over Oorlog in het parlement is volgens tra ditie ook gisteren weer geleverd door de heer Van Voorst tot Voorst bij de be handeling van de begroting in de Eer ste Kamer. Hij sprak uiteraard vrij lang over de benoeming van de staatssecre tarissen van Oorlog en Marine, doch terwijl de meeste sprekers over dit on derwerp niet veel belangrijks in het midden wisten te brengen, besprak hij het op een manier, die hout sneed. De korte strekking van zijn betoog kwam neer op de onvoldaanheid ovei de merkwaardige reorganisatie, die zich in beide departementen voltrokken heeft. De beste oplossing is naar zijn mening één ministerie van Landsver dediging onder één verantwoordelijke minister, die het geheel overziet en ook, als bijkomstig voordeel, het internatio naal contact namens dit geheel onder houdt. Thans evenwel heeft men de scheiding tussen de beide ministeries gehandhaafd, zij het dat zij in de per soon van de minister in een personele unie verbonden zijn. Het kan echter niet uitblijven, dat de minister bij Oorlog een groter vinger in de pap zou houden dan bij Marine, en de heer Van Voorst doelde hier kennelijk op de on gelijksoortigheid van staatssecretaris sen, die men heeft benoemd. De positie van de staatssecretaris van Marine is veel meer omvattend dan die van zijn ambtgenoot van Oorlog en daardoor zou de minister op Marine zeker veel minder vat hebben. En wat de veelbesproken kwestie van de politieke kleur van staatsse cretarissen betreft, de heer Van Voorst ziet het zo, dat de hoofdzaak bij de benoeming is de bekwaamheid van de personen en hun bereidheid om voor hun taak de politieke lijn van de minister te volgen. Deze kwesties primeren voor de heer Van Voorst over de politieke gezindheid van een staatssecretaris. Voor het overige deed de heer Van Voorst verscheidene indringende vragen aangaande de positie van de chefs van staven en hun verhouding tot de minis ter in de nieuwe situatie. Deze punten waren hem onduidelijk en hij zag ook verschillend beleid bij Oorlog en Ma rine. Over de defensieplannen, die de mi nister in zijn Memorie van Antwoord ontwikkeld heeft, was de heer Van Voorst tamelijk wel te spreken. Hij zag er eindelijk na vier jaar een teken in, dat er een vaste lijn begint te ontstaan, al had hij verdér nog detailcritiek. Het vervelende is alleen maardat men nog altijd niet weet op welk doel die plan nen gericht worden, zodat men ook niet kan beoordelen in hoeverre ze ver antwoord zijn. En over de kosten zwijgt het verhaal ook nog altijd. In ieder ge val heeft de heer Van Voorst er meer in het bijzonder op aangedrongen, dat men met alle kracht er naar zal stre ven een instructief kader te vor men en dit in kortst mogelijke tijd vol waardig te maken. Tenslotte heeft hij nog enige be schouwingen gewijd aan de territori ale troepen. Hij laakte het, dat men gewone dienstplichtigen onder de wapenen houdt om de taak van de bewaking van speciale objecten en het verlenen van militaire bijstand, waar dit nodig mocht zijn, te ver- nciften. Dit is onnodig, oordeelde hij, want daarvoor kan men het corps politietroepen weer oprichten en hij verwees ook naar de marechaussee. Van de andere sprekers hebben spe-' ciaal de heren Algra (A.R.) en Vixse- boxse (C.H.) stelling genomen tegen de door de socialisten geuite teleurstel ling over het niet benoemen van een socialist in een staatssecretariaat van een der beide defensie-departementen. Over de aflossing der troepen is na tuurlijk ook het een en ander gezegd. De heer Algra heeft niet geheel ten onrechte beweerd, dat er nergens en bij niemand meer vertrouwen bestaat in de beloften, die de regering te dezer zake doet De communist Schoonenberg heeft haastig een motie ingediend waarin onmiddellijke demobilisatie van de Zeven Decemberdivisie wordt ver zocht Aan het begin van de vergadering heeft de Kamer wijlen oud-minister Fiévez herdacht

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1949 | | pagina 1