Nieuwe Haarlemsche Courant | 1949 | 12 mei 1949 | pagina 5

Tijgersprong van Schulte naar

tweede etappe-zege

„Moeder van Kardinaal Mindszenty

Gezantschap te Madrid paste zich
niet bij oorlogsomstandigheden aan

Belgisch offensief bezorgt Meersman
weer oranje trui

Opmars

van Wim
van Est

nnismaking met de rimboekist

m mwM

ZU won f 25*'

IN HET NEDERLANDS VERTAALD

TARRY

Wij luisteren naar

fat yedaaydavondje, z*f fSARANlS

10

Waarom minister Van Boeyen geen visum kreeg

^at er zoal in zit en wat men er
zoal mee denkt te bereiken

e etalages moeten er
lt*nenkort vol van zijn

i mir«

met dit
TAR-RY
recept!

DONDERDAG 12 MEI 1949

PAGINA 5

ACHT KILOMETER VOOR DE FINISH

Set

Zware artillerie

Vijf afvallers

Uitslag en klassement

In Friesland rolt de
kaatsbal weer

Schaakrubriek

m... 'Wm im

ÉHJÜ1

Zondag a.s. courses op
Duindigt en Groningen

Blauw Wit wint met 40
van Helvetia

Niet alleen baart de moeder het kind, zij
wordt daarbij zelf ook geboren: als moeder

I lEREF EN BRITTEN
HEBBEN GELIJK RECHT

Vermou^y

België niet naar de wereld
kampioenschap voetbal

Amsterdams voetbalelftal
tegen Haarlem

Ook vele insinuaties en
valse aantijgingen

(Van onze sportredacteur)

D, dreigend offensief van de Belgen tegen de eerste plaatsen in het alge-
lep,.11 Klassement van de Ronde van Nederland is geen fictie geweest. In een
hei ZWare. etaPPe van meer dan 250 kilometer hebben zij op het juiste moment
hehhSen'?'ik van kun aanva' gekozen en Schellingerhoudt en zjjn Zaankanters
o niets anders kunnen doen dan vaststellen, dat zij er ditmaal niet tegen
^gewassen waren.

lie/l n°s meer gebeurd. Gerrit Schulte, weer „vrij man", nu Middelkamp
victn ger a's een ">lok aan z^n been hangt, is teruggekomen. Het was een
ar',f van beste soort. Een sprong van formaat met Meersman, Keeteleer
i«ren naar een kopgroep van zes en op het Sportpark in Geleen een
hivaw? behaalde sprintzege op Sjefke Janssen. Enkele seconden later
"lijn tMeersman en Keeteleer, maar Schellingerhoudt reed pas negen
W». later de trui' die b'.i maar één dag had mogen dragen, over de finish,
"gen zal zjj voor de tweede maal de schouders sieren van de Belg Meersman.

r ke Belgen hebben er dus geen gras
®v®r laten groeien en zij hebben voor
11,1 greep naar de macht wel een
2ePr passende étappe uitgezocht. Het
f^are werk over bijna 150 kilometer
1,1 het Limburgse heuvelland was
v°or een duel als dit wel bijzonder
g6schikt en moest leiden tot een man-
®elijk gevecht, waarin alleen de bes-
6n konden meekomen. Schellinger-
udt, tot dan toe inderdaad de beste
uit deze Ronde kon dit vandaag
ölet. Misschien was inderdaad zijn rij
wiel daarvan de schuld, maar in ieder
®eval was de Zaankanter ditmaal in
mindere cond'tie dan alle vorige
"agen.

he?°K VandaaS begon een Fransman met
w bombardement. Heel erg vroeg wel,
1(5 he kilometerteller was nog niet
bu t°t vijftien gekomen, toen de licht-
W, trui van Bourlon al uit de groep
tiet ho°t. Het jpeleton had er toen nog
tip zoveel zin 'in en de Fransman kon
tpe.aie manier in Venlo na vijftig kilo-
tp'er op een voorsprong bogen van
dan vier minuten. Maar toen de
ïfok begonnen, werd het anders. Eerst
?p ^eerden de Belgen Leenen, Callens

fc- 9E

kW;

pa 'an Kerckhove weg te komen; daar-
«5p m Snellens, die immers op huis

ging, uit de groep naar voren en
<lie zicb aan bij de Franse vluchteling,
ïe 0en al heel wat minder snel draaide.

v°lgende stoot kwam van Vooren,
dJjS.man en Van Kerckhove en onmid-
*Vs daarop rukten ook Voorting,
Linken, Van der Zande en de Lim
ber Joep Savelberg zich los.

^aar de zware artillerie kwam pas in
Op king op de helling van de Cauberg.
I?. deze nijdige klim bleven Bourlon,
W*eman en Snellens kansloos achter en
Opussen werden in het peleton, dat nu
ktai+ er- een minuut achter was, de
W u6? ln§enomen, die zouden leiden
Ij., het heftige gevecht van deze dag.
tt grootsten van het klassement deden
S„,aan mee: Meersman, Keeteleer en
Ij "ulte; alleen Van Stayen en Schel-
H houdt ontbraken er; tot hun
tAade, zoals later zou blijken. Want
L*?. sterk Belgisch georiënteerde aanval
'ste de strijd.

daar gingen ze dan in stormpas;
ie '-die, Meersman, Keeteleer en JanS-
\iyan Est, de overwinnaar van Hel-
<4 d, Peters en Grysolle. De zes aan
kJF°P kregen bij dit offensief geen
Ka van kans, het peleton met Schel-
tL®erhoudt evenmin. Na een vlucht van

k'. Ir.lïnwi nf/iv L/irlvo/irt ki /l+

bA kilometer bedroeg het verschil al
een a twee minuten; na dertig, drie en
kalf en toen was het wel duidelijk,
«pe fandaag het spel zou worden ge-
door de dertien renners, die in
e draf hun cirkeltocht maakten
IcpA de voorjaarspracht van het zo be-
"ike Zuid-Limburgse land.

v%5ar hiet allen. Bijna zestig kilometer
'p de finish moest Gerrit Peters met
tp jdocte machine naar de achtergrond;
V0 de helling van de Hulsberg kwam
Sp6]!;®h in moeilijkheden met zijn ver-
Vprj'ngsapparaat en (oen hij contact
°°r met de groep, was het voor hem
W v Grysolle stumperde op een mee-
hc],-kkende manier de onschuldigste
tp 'hkjes op; leeg; Van der Zande legde
0°k a n vórder het bijltje bij neer en
«ig de eerzucht van Savelberg om in
>pr huis te winnen was niet tegen de
Hppdhrikkingen van deze monster-

4)1 opgewassen.

Vipheen Janssen, tot nu toe bijna on-
flppj haar in de Tweede Ronde van Ne-
®hd, beet door, nu hij over vertrouw-
j,dgen snelde. Maar hij behoorde tot
kii kleinste helft, want in de laatste
'Otters voor het verlossende einde,
v0or eerst Voorting zijn tol neertellen
Cpp, een ontsnappingspóging, kort na de
Vjpldrg en daarna Van Kerckhove, die
llg kilometer voor Geleen aan de

grote kanonnen was ontsnapt, maar die
tenslotte twee en een halve minuut na
de winnaar op het Sportpark arriveerde.

De winnaar! Wat was de manier,
waarop Schulte acht kilometer voor het
einde Bijna plat op zijn fiets ging, toch
een brutale- uitdaging van het grote
allure van de Belgische koplopers! Maar
een uitdaging, die onbeantwoord bleef,
want de Belgen deden niet veel anders
dan er stillekens verbaasd over staan,
dat na een verschrikking van bijna 250
kilometer iemand dit nog kon. Met
twee, drie sprongen was de Bossenaar
los en riep het grote alarm aller krach
ten en macht in deze groep te wapen.
Maar geen Meersman of Keeteleer kon
op dat ogenblik zo iets presteren. Alleen
Janssen, zo begerig naar een triomf in
eigen streek, kon zich nog aan het wiel
van de geweldenaar vastzuigen -en mee,
vluchten naar' de bloemen en het ge
juich. Hij verloor het sprintje, op korte
afstand, gevogd door Van Est, die na
drukkelijk de aandacht komt vragen
voor zijn grote kracht. Meersman, die
zesde werd, kreeg door de grote ach
terstand van Schellingerhoudt de oranje
trui. maar het is toch voor de tweede
maal Schulte's naam, die aan de geschie

denis van een étappe met glans en
glorie verbonden werd.

De uitslag van deze etappe (245 k.m.)
luidt: 1. Schulte (Ned. A) 6 uur 41 min.
28 sec.; 2. Janssen (Ned. A) z. t.; 3. Van
Est (Ned. D) z. t.; 4. Keteleer (Ned. B)
6.41.29; 5. Franken (Ned. D) z. t.; 6.
Meersman (België A) z. t.; 7. Voorting
(Ned. A) 6.43.17; 8. Van Kerckhove (Bel
gië B) 6.44.52; 9. Savelberg (Ned. A)
6.45.40; 10. Van der Zande (Ned. D) z. t.;
11. Acou (België A) 6.47.17; 12. De Kor-
ver (Ned. A) 6.47.17; 13. Braspenmnx
(Ned. D) 6.48.01; 14. De. Hoog (Ned,. E)
6.48.01; 15. Ex aequo; Grysolle (België
A), Le Nizerly (Fr.), Smis (Ned. B),
Leenen (België B), Loos (Ned. B, Van
As (Ned. D), Rondelez (België A),
Van Sayen (België B), Callens (Bel
gië A); 16. Le Nizerhy (Frankrijk)
6.48.01; 17. Vooren (Nederland C) z. t.;
18. Smits (Nederland B) z. t.; 19. Leenen
(België B) z. t.; 20. Loos (Ned. B) z. t.

Opgegeven hebben Pontet (Fr.) en
Hendriks (België B). Nog 52 renners
zijn in de cours.

Het algemeen'klassement na 6 etap
pes luidt:

1. Meersman (België A) 33 uur, 11
min. 12 sec.

2. Keteleer (Ned. B) 33.12.55.

3. Schulte (Ned. A) 33.14.47.

4. Van Stayen (België B) 33.14.47.

5. Schellingerhout (Ned. C) 33.19.35.

6. De Hoog (Ned. E) 33.23.16.

7. Callens (België A) 33.29.01.

8. Voorting (Ned. A) 33.31.11.

9. Loos (Ned. B) 33.31.23.

10. Van Kerckhove (België B) 33.33.03.

11. Van den Dungen (Belg.-Ned. ploeg)
33.34.23.

12. Leenen (België B) 33.34.52.

13. Van Est (Ned. D) 33.34.53.

14. Bogaerts (België B) 33.37.47.

15. Lakeman (Ned. B) 33.38.24.

16. Peters (Ned. B) 33.33.29.

17. Smits (Ned. B) 33.38.59.

18. De Korver (Ned. A) 33.39.46.

19. Grysolle (België A) 33.39.50.

20. Vooren (Ned. C) 33.41.17.

Het ploegenklassement luidt thans:

1. België A 100.20.03

2. Nederland B 100.22.45

3. Nederland A 100.25.44

4. België B

5. Nederland C

6. Nederland D

7. Nederland E

8. Nederl.-België

9. Frankrijk

100.27.17
100.53.26
101.25.43
101.33. 8
104.09.39
105.01.28

ETAPPE VAN DE TWEEDE RONDE VAN NEDERLAND

JILBURG NOORD-

BRABANT

WOUW

INDHOVEN

AL KtNSWa ARD

y"* L /MBURG

WEERT

13 MEI
KERKRADE -TILBURG

300 Km

België

ÜITTARD

VPELT- PA| AQP-8}

KERKRADE

Te Weidum, in het hartje van de
Friese bouwhoek, is het kaatsseizoen
1949 geopend. Op vele dorpen wordt nu
's avonds na het werk deze echte Friese
sport weer beoefend en in de loop van
de zomer staan tientallen kaatswed
strijden op het programma, waarin de
„parturen" (drietallen) uit de diverse
dorpen elkaar zullen bekampen. De
meer individuele prestaties komen tot
uitdrukkingen in de „door elkaar la
ten"-partijen.

Wat Nederland betreft is het kaatsen
een specifiek Friese sport, welke el
ders in het land niet wordt beoefend.
In vroeger eeuwen werd het kaatsspel
in verschillende Europese landen ge
speeld. Het schijnt oorspronkelijk af
komstig te zijn uit Picardie in Noord-
Oost-Frankrijk. De oude Romeinen
moeten zelfs het kaatsspel al hebben
gekend; zij leerden het waarschijnlijk
van de Grieken. In de veertiende eeuw
was het kaatsen in verschillende Ne
derlandse provincies nog populair; zo
gaf graaf Albrecht van Beieren in 1390
aan de Haarlemmers als bijzondere
gunst een kaatsbaan, gelegen aan de
Houtweg, ten geschenke. Op vele plaat
sen werd het kaatsspel met een racket
gespeeld; in Friesland daarentegen
steeds met de hand.

De Friese kaatsballetjes, welke daar
bij worden gebruikt, worden volgens
bepaalde voorschriften gemaakt. Ze
moeten door de kaatsbonden worden
goedgekeurd. Vroeger waren er kaat
sers, die ze uitstekend konden vervaar
digen, maar tegenwoordig is het een
Franeker schoenmaker, die er ieder
jaar duizenden vervaardigt. Hij ge
bruikt daarvoor kalfshuid en koeien-
haar. Elk balletje weegt 23 gram.

Het gewone Friese kaatsspel wordt
voornamelijk in de Friese kleistreken
gespeeld. De belangstelling is nog
steeds heel groot en ook de jeugd blijft
het oude spel trouw. Zelfs breidt het
terrein van de kaatssport zich de laat-

(V:

an onze Haagse redacteur)

doners van Soest zullen het mis
bar „,rnet dit verslag niet eens zijn.
It Zui stedeHjk journalist moeten wij
N iü elijk deel van hun gemeente-
|H. jj^deze regels tot rimboe verkla-

«e

,tl8s NIWIN voerde ons gisteren

.vele
1 n

e i slinkse omwegen naar „Er
Nederland", waar wij ons bij
ee" on2ert9 re9entie hebben gesugge-
p een buitenpost in de rimboe te

®ci77 c'<' uuiienjjosz iti ae Timooe ie

q eien 9eland. Op een weitje in de con-
i,. °bi,„ w Soest vond de zwoegende

Soest vond de zwoegende
'®<lr tenslotte een grote legertent,
kist kennis maakten met de rim-

twj. cjatUj het is nog niet zó lang gele-
No; e jongens in Indonesië achter
'Pieren

V 6ens

ir°nt,

i^' kirnh,nt' Band Nederland-Indonesië

4* fcaoie jongens in Indonesië achter
V- ®ren voetbal aanholden. Om hen
®®ns af te leren, wil Katholiek
/stront' J>rotestants Interkerkelijk

^I\Vt>uRS Thuisfront, samenwerkend
tO^ide V.jverband, duizend voetballen,
lsten verpakt, naar de buiten-
Behalve die voetbal zit
Ik nog wel iets meer in deze

rimboekist. Om precies te zijn: een kof-
fergramofoon met 25 platen, drie ge
combineerde dam-, schaak- en domino
spelen, een boek hersengymnastiek, een
voetbal met extra binnenbal, een volley
bal met extra binnenbal, een badminton-
spel, een tafeltennisset, een monopoly-
spel, een stratego-soel, een voetbalpomp
met nippel en een gasolinelamp met re-
serve-onderdelen.

Binnenkort kan men coupons kopen a
raison van vijftig cent, een gulden, twee
gulden vijftig en vijf gulden. En als er
vierhonderd en tien gulden bij elkaar
is, kan er weer een kist naar Indone
sië verzonden worden. Hengelaars, ban
ketbakkerspatroons, verzekeringscolpor
teurs, of wie er maar lust toe gevoeld,
kan in georganiseerd verband een kist
aan de jongens overzee cadeau doen.

Een gehucht let wel, vijfhonderd
huizen bij Venlo, gaf reeds het voor
beeld; het oord Soesterberg bracht de
gelden voor niet minder dan vier bij
elkaar en Zeist timmerde er financieel
één samen op één avond. De leerlingen
van de middelbare scholen in Den Haag
gaan huis aan huis aan de bel trekken
om de coupons aan de man of vrouw
te brengen en zo verder. In Juli, dan
prakkezeert de NIWIN al weer over de
Kerstpakketten; Mei en Juni zijn ech
ter gereserveerd voor deze actie: dui
zend rimboekisten naar Indonesië.

ste tijd uit, want ook hier en daar in
de Friese Zuidwesthoek, met name in
Sneek en Lemmer, wordt het spel
thans beoefend.

Behalve het gewone Friese kaatsspel
wordt ook het z.g. jeu-de-pelote ge
speeld. Dit onderscheidt zich op be
paalde punten van het gewone kaats
spel en telt dan ook aanmerkelijk min
der beoefenaren. Toch zijn verschil
lende Friese kaatsers er vaardig in.
Ieder jaar is er een internationale jeu-
de-pelote-ontmoeting tussen drietallen
uit Friesland, België en Frankrijk.

Het hart van de Friese kaatssport
klopt in Franeker, waar op het „Sjuke-
jan" ieder jaar de grote ontmoetingen
worden georganiseerd. Duizenden trek
ken er dan naar toe. Vroeger was het
zelfs zo, dat in Friesland de boeren
knechten zich verhuurden onder het
beding, dat zij op de dag van het
„Frjentsjerter keatsen" vrijaf zouden
hebben.

Met Pinksteren zullen in de oude
Friese academiestad weer grote kaats
wedstrijden worden gehouden. En als
deze zomer het 750-jarig bestaan van
Franeker wordt herdacht, zal een dag
speciaal worden gewijd aan de oude
Friese kaatssport, waarmee Franeker
zo nauw verbonden is.

Ladderwedstrijd. Oplossing van de
.tweezet nr. 883 van N. IJ. J. Termaat,
Alkmaar, eerste publicatie. 1. Dg3 dreigt
2. De5 mat Door de sleutelzet krijgt de
zwarte koning er nog een vluchtveld bij.
Cross-checks met blokkering op e6. 1.

De6t, 2. Td5 mat. 1Re6T,

2. Tc4 mat. Elegant.

De kopij van de rubriek, waarin het
probleem nr. 884 was opgenomen, is
verloren gegaan.

Oplossing van de tweezet nr. 885 van
Termaat, eerste publicatie. 1. Pf4 dreigt
2. Da8 mat. Verschillende thema's zijn
in deze compositie uitgewerkt. De pointe
ligt in het boeiende spel op de witte

koningsvleugel. 1Rbl, 2 Kxfl

mat. Aantrekkelijke cross-checks: 1

Pfxe3t, 2. Kg3 mat. 1Pgxe3t, 2.

Kf2 mat. enz. enz.

Probleem nr. S88

abc d e tgb

Wit geeft mat in twee zetten.

Oplossingen binnen drie weken te zen
den aan Jos. Duvergé, Binnen Brouwers
straat 40, Amsterdam-C. Het is voldoen
de en gewenst, van tweezetten. alleen
de sleutelzet (eerste zet van wit) in te
zenden.

Wereldkampioenschap schaken 1948
Partjj nr. 44.

Klassiek Damegambiet: ruilvariant.

Wit: M. Botwinnik. Zwart: Dr. M. Euwe.

1. d2d4, d7d5; 2. Pgl—f3, Pg8—f6:
3. c2c4, e7e6; 4. c4xd5. (Een door
Botwinnik meer gespeelde ruil, waar
mede hij onder vermijding van allerlei
voortzettingen van het orthodoxe Dame
gambiet direct in de ruilvariant wil ko
men. Het verschil met de gewone ruil
variant bestaat hierin, dat zwart nog
niet Pbd7 heeft gespeeld en dit geeft

Mevr. M. Geeien-Govers, Veemarkt 31a,
Breda, non de hoofdprijs. Negen troost
prijswinnaressen krijgen persoonlijk be
richt Probeer dit heerlijk gerecht

Neem-: 6 afgestreken kopjes TAR-RY,
18 kopjes water. 1 kruidnagel, 2 laurier
bladeren. 2 grote uien (gesnipperd),
3 ons vet spek.

Zet de TAR-RY met water en zout op
met de kruidnagel en laat alles goed
droog koken. Wanneer het bijna gaar is,
de laurier bijvoegen. De uien licht bruin
bakken. Het spek aan dobbelsteentjes
snijden en op spaarbrander heel langzaam
uithakken, het spek moet zacht blijven.
Bij het uithakken deksel op de pan doen.
Nadat laurier en kruidnagel verwijderd
zijn, alles goed dooreen mengen, goed
op smaak brengen en warm opdienen.

B U R G H U L

Doe mee aan deze TAR-
RY Recepten-wedstrijd.

Elke 2 weken een hoofd
prijs van 25.en vegen
troostprijzen voor de bes
te TAR-RY Recepten 500
gram TAR-RY 32 cent

Wessanen «Koninklijke Fabrieken N.V,« Wormerveer
Anno 1765

(Van onze paardensportmedewerker)

Komende Zondag zijn twee grote
paardensportcentra in actie. Duindigt
beleeft zijn vijfde coursedag en Gronin
gen gaat na Veendam de course voor
het Westen inluiden. Ongetwijfeld zal
de belangstelling op deze laatste baan
groot zijn, temeer nu men ook daar met
de totalisator kan kennismaken.

Entrainementen Geersen en De Vries
hebben Duindigt verkozen. Van het
laStste is alleen Nancy Lee in Gronin
gen ingeschreven en er is geen rouw
geld voor verklaard, maar dat zal wel
op een vergissing berusten.

Wij geven voor beide courses aan:

Duindigt: le course: 1. Kentucky
King; 2. Maurits V; 3. Kolonel Deter.
2e course: 1. Brimo; 2. Ramena. 3e cour-
se: 1. Miss A; 2. Luck Heny; 3. Mondra-
gon. 4e course: 1. Qualla; 2. Etoile du
Nord; 3. Grand Prix. 5e course: 1. Juno
Vita; 2. King Spencer; 3. Laetare A.
6e course: 1. Stal Onnesheerd (Grand
Prix, Ramena); 2. Col des Aravis; 3.
Fanianlaire. 7e course: 1. Louis Aschit;

2. Joe Axchit; 3. Happy Saint.

Groningen: le course: 1. Marum's Gre-

gor; 2. Lucky Mix; 3. Nimble's Boy. 2e
course: 1. Legality; 2. Jacob Diamant;

3. Karei Pluto. 3e course: 1. Marathon-
looper; 2. Leidstar; 3. Lucille Scott. 4e
course; 1. Kievit 5; 2. Koerier; 3. Louis
F. H. 5e course: 1. Myrtilus; 2. Meer
koet S.; 3. Margretha Hanover. 6e cour
se: 1. Jopie the Saint; 2. Legality; 3.
Jacob Diamant.

Blauw Wit speelde gisteren te Bern
een wedstrijd tegen de Zwitserse eerste

Een kleine oude boerin
met haar zwarte wijde
plooi-rok en nauw
sluitend jak, een zwarte
hoofddoek over het door
groefde bruingebrande
voorhoofd, een stukgelezen
gebedenboek en een rozen
krans in de vereelte han
den," zo zag een buiten
landse journalist de moeder
van kardinaal Mindszenty,
toen ze in 1945 tegenwoor
dig was bii de wijding van

de herbouwde kathedraal
van Szombathely door haar
zoon. „Met kleine passen
gaat ze door het nauwe
gangetje, dat de mensenme
nigte heeft opengelaten: de
oude moedei van de Prins-
Primaat. Er gaat een ont
roering door het volk. Een
jonge geestelijke brengt
haar eerbiedig naar haar
plaats en het oude vrouw
tje knielt eenvoudig en ern
stig temidden van al die
officiële exe-gasten".

Deze moeder, die hij zo
hoog vereerde, heeft Jo
seph Kardinaal Mindszenty
geïnspireerd tot het schrij
ven van zijn boek „Moe
der", dat bij zijn verschij
nen in Hongarije geestdrif
tig ontvangen, maar na zijn
derde druk als „volks
vijandig" verboden werd
en dat thans bij „De Fon
tein" is verschenen in Ne
derlandse vertaling van
Henk Kuitenbrouwer.

In zijn voorwoord zegt de
eminente schrijver, dat het
plan van dit boek al oud is,
want dat hij in 1909 in de
hoogste klas van het gym
nasium een schoolopstel
moest maken over „De
vreugden en zorgen van
een moeder" en dat de
leraar, nadat hij de zes
kantjes gelezen had, er on
der zette: „Echt doorvoeld,
goed geschreven! Uitste
kend!" Echt doorvoeld Is
ook dit boek in ieder van
zijn tweehonderd bladzij
den; niet slechts door de

spreekt die ontroering wan
neer de omstandigheden, zo
als bij deze Prins der Kerk
en zijn moeder, van een
aangrijpende tragiek zijn,
tragiek waarin de gehele
christenwereld meeleeft. On
getwijfeld zal de belangstel
ling voor de grote figuur, de
held Mindszenty, van wie
men weet dat hij zijn moe
der diep vereerde, menig
een naar dit boek doen grij
pen. En terecht, want het is.
zoals de ondertitel aangeeft:
„een loflied op het moeder
schap", gevloeid uit een even
edele, als kundige en wiize
pen, die gestuwd werd door
een krachtige geest, welke
tegelijkertijd tot de meest
tedere gedachten neigt.

Rondom al wat der moeder
is, groepeert de schrijver
hetgeen hij te zeggen heeft.
En dat is veel en veelzijdig,
in eenvoudige, boeiende stijl
naergeschreven 'en geïnspi
reerd op zijn hoge visie op
de moeder, die hij noemt:
„evenals de priester de mede
werkster van God en de eer
ste apostel van de Kerk".

De moeder van Kardinaal Mindszenty.

waarachtige verering die er
van uitstraalt voor de
grootsheid van het moeder
schap, maar ook omdat er
de liefde voor zijn moeder
in doortrilt, die het kind.
de opgroeiende jongen, de
man verwarmd, gesterkt en
aan het goede gebonden
heeft.

Er is altijd iets zeer ont
roerends in de tedere aanhan
kelijkheid van 'n groot levens
krachtig man voor de ver
sleten kleine vrouw die hem
het leven gaf. Sterker

Toen Mgr. Miklós Knebei,
de in Nederland verblijvende
vertegenwoordiger van het
Hongaarse Episcopaat, die hier
kortgeleden stierf, vlak voor
zijn dood een man van de
pers sprak, vroeg hij hem:
„Laat niet af te schrijven
over Kardinaal Mindszenty.
Want mijn God, men begint
hem te vergeten" Zo lang
dit rijke boek, dat iedereen
iets te geven heeft, gedrukt,
verspreid en gelezen wordt,
zal men hem zeker niet ver
geten. A. BgL

klasser Helvetia. Na een goede wedstrijd
wonnen de Amsterdammers met 4—0.
De rust was ingegaan met een 30
voorsprong voor Blauw Wit. In de eer
ste speelhelft scoorden Heffels 2 x) en
Koekebakker. Na de hervatting pas
seerde Heffels nog eenmaal de doelman
van Helvetia.

(Telefonisch van onze Londense
correspondent)

LONDEN, hedenmorgen
De zonderlinge Ierland-wet, volgens
welke in Engeland woonachtige staats
burgers van de onafhankelijke Repu
bliek Eire dezelfde rechten zullen ge
nieten als de Britten zelf, met inbegrip
van het actief en passief stemrecht,
werd gisteren in het Lagerhuis aangeno
men met 31712 stemmen.

Hoogtepunt van het debat was niet
het onlogisch karakter van het voorstel,
dat aan Ieren in Engeland dubbele bur
gerrechten verleent Attlee zelf gaf
toe, dat de wet „niet geheel logisch"
was het accent viel veeleer, mede
dank zij de onvriendelijke uitbarsting
van Eire's eerste manier, Costello, in
de Dail, op de clausule, welke aan de
zes Graafschappen van Noord-IerlancL
een garantie verleent, dat zij zullen blij
ven behoren tot het Verenigd Konink
rijk zolang niet het Noord-Ierse parle
ment zelf anders besluit. Deze clausule
bestendigt m.a.w. de laatste grote grief

DONDERDAG

HILVERSUM II. 415 M. Na 3 uur
ook 245 en 1875 M. 18.00 gram.. 18.15
land- en tuinbouw. 18.30 Sans souci,
19.00 nieuws, 19.15 orgel, 19.30 repor
tages, 19.45 gram., 19.55 causerie, 20.00
nieuws, 20.05 proloog, 20.15 cabaret.
21.30 competitie. 22.05 causerie, 22 25
piano, 22.45 Avondoverdenking, 23.00
nieuws, 23.15 cyclus, 23.45 gram.

HILVERSUM I, 301 M. 13.00 nieuws
18.15 sport, 18.30 stri.idkr., "i9.00 strip,
19.10 causerie, 19.15 zang en orgel, 19.45
R.D.V.. 20.00 nieuws, 20.05 zoeklicht.
20.20 orkest, 21.45 gram., 22.05 causerie,
22.20 zang en vleugel. 22.45 Skymas-
ters, 23.00 nieuws, 23.15 Skymasters,
23.30 gram.

VRIJDAG

HILVERSUM II, 415 M. Vóór 10 uur
ook 245 en na 18 uur ook 245 en 1875
M. 7.00 nieuws, 7.15 concert, 7.45
Morgengebed, 8.00 nieuws, 8.15 pluk

de dag, 9.00 gram.. 9.30 waterstanden,
9.35 schoolradio, 9.45 schoolradio, 10.05
muziek houdt fit, 11.00 zieken, 11.40
schoolradio, 12.00 Angelus. 12.03 zang
en piano, 12.30 mededelingen 12.33
sextet, 12.55 Zonnewijzer, 13.00 nieuws.
13.20 septet. 13.50 Op de korrel. 14.00
kamermuziek. 14.30 Negen heit de klok,
15.15 operetten. 15.48 cyclus, 16.00 zie
ken 17.00 jeugd. 17.15 koor, 17.45 cau
serie.

HILVERSUM I, 301 M. 7.00 nieuws,
7.15 gymn., 730 gram., 8^00 meuws, 8.18
gram., 8.50 vrouw, 9.00 kamermuziek,
10.00 causerie. 10.05 Morgenwijding,
10.20 gram.. 10.30 vrouw, 10.45 piano,
11.00 voordracht, 11.30 orgel. 12.00 Pa
pavers, 12.30 mededelingen, 12.33 Ronde
van Nederland, 12.38 sport, 12.45 vleu
gel. 13.00 nieuws. 13.15 mededelingen.
13.20 orkest. 14.00 kookkunst 14.20
kwintet, 15.00 voordracht, 15.20 orkest,
16.00 Ramblers. 16.30 jongeren, 17.00
orkest, 17.20 orgel.

van Eire tegen Groot-Brittannië, name
lijk de kunstmatige verdeling van Ier
land.

Bij de stemming de conservatieven
steunden hier natuurlijk de regering
bleek, dat er een vrij groot aantal socia
listen niet op was komen dagen, ondanks
het feit, dat zij van hun fractieleiders
een urgente oproep hadden ontvangen.
Waarschijnlijk is hier echter niet spra

ke van muiterij, ofschoon sommige af
wezige Labourleden zich wellicht niet
publiekrechtelijk wensten te. associëren
met een 'Hoestand, waarvan de conser
vatieve partij in het verleden altijd de
grote voorvechter is geweest. Het is niet
waarschijnlijk, dat de houding van de
Labourpartij ten overstaan van de Ierse
kwestie veel invloed zal uitoefenen op
de Ierse kiezers in Engeland.

Bij-alle vooraanstaande levensmiddelen-bedrijven I"1. ïi.- p. literfles

De Belgische Voetbalbond heeft be
sloten, dat België niet zal deelnemen aan
de wereldkampioenschappen voetbal,
welke in 1950 te Rio de Janeiro gehou
den zullen worden.

België had reeds te kennen gegeven,
dat een vertegenwoordigend elftal naar
Rio zou worden gezonden. De vooraan-,
staande Belgische voetbalclubs hebben
hiertegen geprotesteerd, omdat het in
ternationaal programma voor België in
1950 te zwaar zou zijn en omdat de spe
lers na een competitie te vermoeid zou
den zijn voor het tournooi in Z.-Ameri
ka. Bovendien mist men de zekerheid,
dat de voetballers de nodige vacantie
van hun werkgevers zullen verkrijgen.
Voor alle Belgische spelers is het voetbal
namelijk een nevenberoep.

Voor de stedenwedstrijd Haarlem
Amsterdam, welke ter gelegenheid van
het 50-jarig jubileum van de afdeling
Haarlem van de K.N.V.B. op 17 Mei a.s.
op het verlichte Haarlem-terrein wordt
gespeeld, is de Amsterdamse ploeg als
volgt samengesteld:

Doel: Van Raalte.

Achter: Boonkamp en Wilders.

Midden: Fanger. Altink, Wièrtz.

Voor: Fischer, Michels, Meijer, Wes
ters en Drager.

Reserves: Lakenberg, Wimmers, Van
Oort en Van Veen.

(Van onze Haagse redacteur)

Morele steun hebben de gezantschappen te weinig gegeven, aldus lezen wij
in het tweede deel van het rapport der commissie-Cleveringa over de houding
van Nederlandse diplomaten en consulaire ambtenaren in Spanje en Portugal
gedurende de oórlog. De Gezantschapsraad heeft zelfs eenmaal van een
moedeloze stemming blijk gegeven, die tot een ernstig conflict leidde. De
vermoedelijk in arren moede gegeven raad aan de geïnterneerden om zich in
vredesnaam maar bij de Gestapo te melden om naar Nederland te worden
teruggestuurd, is niet te rechtvaardigen. Verder kan de commissie zich niet
aan de indruk onttrekken, dat wel eens nalatigheid is betoond bij het uit de
kampen afhalen van landgenoten. De klacht betreffende onvoldoende ver
zorging van de Nederlandse gevangenen met aanvullende levens- of genot
middelen en kleding kan de commissie echter alleen maar als onjuist be
schouwen. De Engelse vertegenwoordigers te Madrid uit die tijd bevestigen
dan ook, dat de verzorging van de Nederlanders te Miranda geheel gelijk was
aan die van Britse onderdanen.

hem meer vrijheid bij de bepaling van

zijn opstelling). 4e6xd5; 5. Pbl

c3, c7c6; 6. Ddlc2. (Om de ont
wikkeling Rf5 te verhinderen.) 6

g7g6. (Zwart zet Rf5 toch door. Bo
vendien betekent het fianchetto tot op
zekere hoogte een versterking van
zwart's koningsstelling, welke latere
aanvallen voorkomt) 7 Relg5, Rf8g7;
8. e2—e3, Rc8—f5; 9. Rfl—d3, Rf5xd3. 10
Dcxd3, 00; 11. 00. (Een ongelukkig
toeval wilde, dat deze met een nul te
veel de wereldaether inging; dus lange
in plaats van korte rochade. Opmerke
lijk is echter, dat niettegenstaandé een
spoedig volgend b2b4 vrijwel niemand
aan een vergissing heeft gedacht en de
werdldpers leverde maar weinig com
mentaar op een zo flagrante schending
van de elementaire regels van veilig
heid als b2b4 zou hebben betekend
wanneer Botwinnik inderdaad lang had

gerocheerd.) 11Pb8d7; 12.

Pf3e5, Dd8e8; 13. Pe5xd7, De8xd7;
14. b2b4, Tf8e8. Hier bood Botwin
nik remise aan, hetgeen dr. M. Euwe
aannam.

Met deze uitslag was het wereldkam
pioenschap van Botwinnik. dat prac
tisch gesproken reeds lang vaststond,
ook mathematisch een voldongen feit
geworden.

Niets gelooft de commissie van de
beschuldigingen over het in discrediet
brengen van een kostbare geheime weg
van Perpignan naar Portugal, onder
meer ten gevolge hebbend de dood van
de consul Kolkman te Perpignan.

De beschuldiging terzake het belet
ten van een onderzoek te Madrid door de
minister van Binnenlandse Zaken ver
meldt in de toelichting, dat minister Van
Boeyen in 1943 naar aanleiding van tal
rijke klachten persoonlijk een onderzoek
wilde instellen te Lissabon en Madrid.
Door de tegenwerking van het Neder
landse Gezantschap te Madrid kreeg hij
alvast geen Spaans visum. Deze klacht
richt zich tegen het gezantschap te Ma
drid, d.w.z. hier allereerst tegen de even
tueel aansprakelijke hoogste functionaris
de heer Schuller tot Peursum, maar in
haar vervolg ook tegen de zaakgelastig
de te Lissabon.

De gezant zelf verklaart over dit in
cident, dat de Spaanse autoriteiten de
gezantschappen der door Duitsland be
zette landen bevroren hadden en ze on
der Duitse druk nauwelijks meer er
kenden. Het was dus begrijpelijk, dat
het Spaanse ministerie van Buiten
landse Zaken niet wilde toestemmen in
bezoek van een lid der Nederlandse re
gering aan Madrid. Bij de laatste klacht,
het ondersteunen van foute figuren en
spionnen, lezen wij in het rapport: „Dat
het gezantschap welbewust en dus met
landverraderlijke opzet Duitse spionnen
zou hebben geprotegeerd, acht de com
missie een stoutmoedige, maar onge
loofwaardige aantijging."

Verschillende buitenstaanders had

den wei zeer bepaalde bezwaren tegen
mevrouw Schuller en de broeder van de
oud-gezant te Athene. Bepaalde feite
lijkheden, die mevrouw Schuller wor
den verweten, worden door haar man
ontkend en zijn verder onbewezen ge
bleven. Een nog meer omstreden figuur
was de broeder van de gezant. De com
missie heeft zich over de mate van in
vloed en de gezindheid van deze broer
geen eigen oordeel kunnen vormen.
Aangaande de doorreismogelijkheden
luidt de conclusie: dat de heer Van
Parhuijs geen belangstelling had voor de
gevangenen is een ongegrond verwijt.

Resumerend luidt het oordeel: vele
klachten zijn ongegrond, althans schro
melijk overdreven, sommige zelfs als
kwaadwillige insinuaties zeer te betreu
ren. Bepaalde klachten daarentegen wij
zen op tekortkomingen van het gezant
schap te Madrid, die evenwel niet, zoals
de beschuldigingen telkens suggereren,
wijzen op boos opzet, maar veeleer op
een tekort aan vermogen om zich in
oorlogstijd aan nieuwe en zware eisen
in de dienst van het vaderland aan te
passen.

De indruk heeft bij de commissie
postgevat, dat de heer Kriens, op de
destijds belangrijke post van consulair
ambtenaar in Barcelona, niet altijd erin
geslaagd is op de juiste wijze op te
treden.

Omtrent de vice-consul te Bilbao, de
heer Blitz, deelt de commissie mede, dat
zij slechts twee onbelangrijke klachten
is tegengekomen, die echter als onge
grond moeten worden aangemerkt.

Na dit onderzoek omtrent diploma
tieke en consulaire apibtenaren in
Spanje luidt de slotsom, dat het tussen
de ambtenaren, wier roeping het was in
vriendschappelijke samenwerking voor
Nederland en Nederlanders het beste te
bereiken, aan harmonie heeft ontbroken.

De commissie acht dr. Flaes zeker niet
in de eerste plaats de oorzaak van de
wrijvingen.

Beslissingen minister

De minister van Buitenlandse Zaken
heeft de aanbieding van het rapport aan
de Kamers vergezeld doen gaan van een
aantal opmerkingen. Het onderzoek
heeft in de eerste plaats een aantal te
kortkomingen bij mr. C. H. J. Schuller
tot Peursum naar.voren gebracht, aldus
de minister. De diplomatieke gaven,
waarvan deze gezant anderzijds blijk
heeft gegeven en die er onder meer toe
hebben geleid, dat hij in uiterst moei
lijke omstandigheden in Madrid in func
tie is kunnen blijven en het gezantschap
aldaar in stand heeft kunnen houden,
geven de minister reden hem op zijn
huidige post (Bogota in Columbia) te
handhaven.

Wat jhr. mr. W. E. van Panhuys, des
tijds gezantschapsraad te Madrid, be
treft, ben ik van oordeel, aldus de mi
nister, dat ook hij, ondanks zijn tekort
komingen op voornamelijk administra
tief terrein, gedurende zijn loopbaan niet
alleen in Madrid, maar ook elders blijk
heeft gegeven van goede diplomatieke
hoedanigheden.

De heer Van Panhuys ware dan
ook in de buitenlandse dienst te
handhaven, waarbij, wat de aard van
de hem op te dragen werkzaamheden
betreft, rekening zal worden gehou
den met zijn tekort aan administra
tieve gaven.

Er bestaan ernstige bezwaren tegen
het beleid van de heer A. L. A. Kriens,
vice-consul te Barcelona. Ik ben dan ook
doende te overwegen, welke maatregelen
tegen deze ambtenaar getroffen dienen
te worden, aldus de minister.

Met de conclusie van het rapport over
de heer S. A. Blitz, consul te Bilbao, kan
ik mij geheel verenigen. Voor het nemen
van enigerlei maatregel tegen deze amb
tenaar bestaat dan ook geen reden. Wat
tenslotte dr. R. Flaes betreft, is er, op
grond van het rapport der commissie,
geen enkele aanleiding om zijn beleid
tijdens de oorlog af te keuren.

Bij de samenvatting van het eerste
deel van het rapport werd gisteren in
ons blad een klachtenlijst opgenomen,
welke de indruk vestigt, dat de com
missie-Cleveringa bepaalde feiten aan
de autoriteiten te Madrid ten laste heeft
gelegd. Voor een juist begrip zij er hier
op gewezen, dat de commissie deze tien
klachten, ingediend vanwege het dag
blad „Trouw", slechts als aanknopings
punten voor haar onderzoek heeft ge
bruikt.