Ir
Spanningen en incidenten
in Djocja
Prijsdaling van
textiel?
STARRE SOVJETS HOUDEN NOG EEN WAPEN
BIJ BLOKKADE IN DE HAND
ff
[euwe sprong op
op van zegen
ho
s®?
Debat uitgesteld
tot Dinsdag
„NORA" VERHUIST
NAAR HET GOOI
Weer bedevaarten
naar Kevelaer
Ovaties voor Clay bij zijn afscheid
in gemeenteraad van West-Berlijn
Twee en dertig missionarissen op weg
naar hun post in Indonesië
Lagerhuis keurt Atlantisch Pact goed
Nieuwe directeur
Nationale Plan
SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
®laloon: Redactie 21544; Advertenties 21545
^ponnementen 20800 Postgiro 14348C
'Jrantoor Beverwijk: Stumphlusstr. 45,tel.399S
directeur: 3. 3. W. Boerrtgter.
jjöofdredacteur: Drs. H. W M. ven Run.
hoofdredacteur: W. Severin.
ïsS
Tengevolge van de politieke ontwikkeling
Koffer van piloot der
K.L.M. gestolen
Staatshoofden wensen
H. Vader geluk
België ratificeert het
Atlantisch Pact
Het weer.
NIEUWE DIENST VAN
DE K.L.M.
Broeder koster naar Batavia met een kalme pater,
die wei eens wat te eten wil hebben
Tot hoofd en hart
VRIJDAG 13 MEI 1949
^RèAUX van redactie en administratie
73ste JAARGANG No. 24460
jjge JPI
vÜ2f!e van zijn functie volkomen be-
gpogd is de waarde van het zo juist
sloten accoord te beoordelen, geen
Va= ^Woordelijkheid wenst te aan-
L?fden voor de consequenties van het
5»i,
>*n
Hl
VIJFTIEN JAAR GEËIST
TEGEN EX-DIRECTEUR
Philippijnse g?
VRIJE PRIJZEN HARING
EN HAVERMOUT
if
Communisten op 45 k.m. van Sjanghai
BLIJFT LI TSOENG JEN
NOG LANG AAN?
BEGROTING OVERZEESE
GEBIEDSDELEN
StucadoCTsgezellen
zijn in staking
TOESTAND VAN KARD.
MINDSZENTY HOPELOOS
NIEUWE FUNCTIES VAIN
LUIT-GEN. HÜBNER
Eerste verbinding met
Canada
TOEWIJZING DEVIEZEN
VOOR FRANKRIJK
Voor hen bestaan
geen problemen
CHURCHILL IS HET EENS MET BEVIN'S REDE
ONDERSCHEIDING VOOR
TWEE NED. VERPLEEGSTERS
NIEUWE HAARIEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents oer millimeter-
hoogte. Ingezonden medede^ngen dubbel
tarief Omroepers 16 cents oer m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich net recht voor
advertentiën eventueel zonder oogave van
redenen te weigeren.
ABONNEMENTSPRIJS 55 cents per week,
f 1.52 per maand f 4.55 oer kwartaal.
Wie na al de „ups and downs",
welke het regeringsbeleid inza-
ke Indonesië voortdurend heb-
v" begeleid, nog niet alle interesse
hetgeen in en rondom deze tragedie
beeft verloren, zal er zich onge-
Zat niet over verwonderen, dat het
Renua-g i-b tussen de Nederlandse en
Cophblikeinse delegaties afgesloten „ac-
jjj din vele kringen, zowel hier als
ge Indonesië, heftige beroering heeft
het i t^eze beroering culmineerde in
Plotselinge verzoek om ontslag, dat
Hji
Hoge Vertegenwoordiger van de
°on in Indonesië, Dr. Beel, tot H. M.
fin pO'fgin gericht heeft. De verwar
en? bierdoor veroorzaakt wordt nog
Ont nu tevens het gerucht gaat, dat
Sen legercommandant in Indonesië,
Spoor, binnenkort ontslag uit
gi? functie zal vragen. En zo is de re-
i "Og, op het moment dat zij op het
h '®rtlationale vlak tengevolge van
Si vèrgaande concessies te Batavia
ontv6 goedkeurende schouderklopjes in
Reni gst mocht nemen, met haar bin-
Cai e Politiek opnieuw in een pré-
ïiM situatie geraakt. Want het is toch
ftipLsoed denkbaar, dat de Kath. Ka-
agjuractie het ontslag van Dr. Beel als
w luantité négligeable zal laten pas-
Senen' Daarvoor ligt ook het geval-Sas-
L n°g te vers in het geheugen. Sprak
ft ^oorzitter der Kath. Tweede Kamer-
v„pbe toen reeds over een barst in zijn
gouwen
in de regering, het plot-
5„,öge heengaan van Dr. Beel kan niet
h0g®rs betekenen, dan dat wederom een
autoriteit, van wiens beleid men
u kunnen veronderstellen, dat het
tipt gevoerd overeenkomstig de poli-
tj ke inzichten van een belangrijk deel
ti0ntY°!ksvertegenwoordiging, en die uit
jdige regeringsbeleid,
bet b® jongste Memorie van Antwoord
vaïettende het ontwerp van wet tot
watching der begroting van het De-
jj, silent van Overzeese Gebiedsdelen,
de regering de opmerking, dat
nneer een bepaalde handelwijze niet
flit - door ieder kan worden gevolgd,
'an ?een aanleiding behoeft te zijn om
bjj si°nds te denken aan onzekerheid
lih_"e Regering omtrent haar doelstel-
Miv* onvruchtbaar opportunisme en
tfjkcn voor vreemde pressie. Deze op-
fl?M g van de regering is juist. In-
X>aa®ad behoeft niet ieder de wegen,
tfgjjrlangs de regering haar doeleinden
gjj^bt te bereiken, onmiddellijk te be-
tJpW, ieder kan dit ook niet. Maar,
bobbeer in een korte spanne tijds de
su-Sste functionarissen, noemen wij
^an Mo°k. Sassen en nu Beel,
flat !°ch moet worden aangenomen,
L' 2ij de doeleinden der regering wèl
'fl Pen> met het beleid van Den Haag
botsing kwamen, dan lijkt ons de
W Usie gewettigd, dat dan dit beleid
n.'big consequent is geweest ten
th ge van een verkeerde beoorde-
ofg der situatie, hetzij
door een langs
legen elkaar ingaan van regerings-
3'tanties hier en in Batavia, hetzij
panties - -j
i^er het volgen van een onzekere koers
IL Verband met de binnenlandse
'tenlandse politieke aspecten.
I edere nieuwe phase in de Indonesische
4. kwestie is daarom met hevige schok-
h-.ken gepaard gegaan. Er werd van
l6j' begin af aan geen consequent be
slot gevoerd. De verschillende phases
Vpfph niet op elkander aan, doch tel
len?? maakte men een vreemde sprong,
jo der zelf precies te weten waar men
terecht komen Zo was het met
tJJSgadjati, het Renville-accoord, de
e militaire acties en zo is het ook
te Weer met de jongste overeenkomst
aj-.patavia. Wij hebben in ons hoofd-
op kei van Maandag j.l. reeds gewezen
fin» en°rme risico's, welke de rege-
°P zich neemt met het sluiten van
is accoord, dat eigenlijk geen accoord
to't dmdat de Republiek zich concreet
Pp biets gebonden heeft enS Sukarno
hpv., Hatta zoveel slagen om de arm
lep ï1 gehouden, dat zij nog alle kan-
bp,. bit kunnen. Wij behoeven er ook
Afprdijks op te wijzen, welk een in-
flap het op onze soldaten moet maken,
19 aij thans, na de militaire actie van
HjDec. de residentie Djocja zullen
flih- b verlaten, om Sukarno c.s. weer
te laten. Wij behoeven er even-
fla °P te wijzen, welk een schok het
bpaverschilleride deelstaten moet heb-
tp]i;i gegeven, dat de republiek nu fei-
«taï? als sti
at.
staat, in plaats van deel-
{ferkend wordt,
fla ?l Nieuwsblad van Sumatra schetste
Spu huidige situatie zeer juist, toen het
t:gpCcf. gat het voor de regering geen
Ht!
is, wanneer men de bevolking
van een bepaald systeem bevrijdt,
tltP'arend dat dit een terroristisch, cor-
l^im- systeem is, om dan nauwelijks
flat lIg weken later te komen vertellen
flit - "fen een eventuele terugkeer van
ü'fsteem niet zal tegengaan,
ftipgl' de regering dan ook, om de ge-
«epQeren wat te kalmeren, spoedig met
c^Posé van de huidige situatie is
Üp eP. zal niemand verwonderen,
flisu,. regeringsverklaring, welke de mi-
Van Overzeese Gebiedsdelen gis-
flaat. dag in de Kamer heeft afgelegd
thpp aahleiding van de nieuwe phase, die
is ingetreden, bevat weliswaar
Sep-b'tvoerig overzicht van het overi-
"ep-j. bekende verloop der jongste ge-
enissen, maar een antwoord op de
Vag„ vragen, die rijzen bij dit uiterst
ltins .bccoord, wordt niet gegeven. Be-
tin| lm achten wij alleen de verkla-
fepp.van de minister, dat, wanneer de
'fl (jphkeinse leiders niet zouden slagen
reaHsering van de door hen
•hen P°Htiek, de overeenkomst
BlijV.,1e vervallen,
ftui achtte de regering het inop-
°flts]a thans reeds te reageren op het
Nom? Van Dr. Beel als Hoge Vertegen-
I k7,lger van de Kroon. Wellicht zal
van °bfende debat, dat naar aanleiding
j*s. pcze regeringsverklaring Dinsdag
efppp worden gehouden, enig licht
Hetn °b deze pijnlijke geschiedenis.
I®f*et schijnt, dat Dr. Beel zich vooral
i\m tegen de bepaling in het
a6 geh dat in het vroegere republikein-
°rripie<i geen nieuwe deelstaten zullen
Op,*1 gevormd.
pripC algemene indruk van deze re-
v?«t ^Verklaring is, dat de regering
aan-
zou
dit
r o u
accoord koste wat kost het
d ~uwen, dat tussen Nederland
Republikeinse leiders bestaat
porbp vederzij dse bedoelingen, wil
Daarom deze vèrgaande
fcpc-pcn- Daarom deze vergaande
De«nt r)6s aan de Republiek. Blijkbaar
^1 dus^e regering, dat dit wantrouwen
~6est r de voornaamste rem is ge-
\i tCirn;„Vo°r een werkelijke overeen-
p't and8' bestonden er nog heel
ViHek +re niotieven, waarom de Re-
l„ellt a l°t dusver de uitvoering van
'd hp°c0rd ook saboteerde. Neder-
pjeft thans echter opnieuw zijn
- ff getoond. Dit maakt onze po-
flpvg6latid ^lifeld tegenover Amerika en
v, fflle w. slerker. Of onze positie in fe-
(■p Sen ff.bgen in Indonesië is versterkt,
V# Ifls echter te betwijfelen.
j. De
heeft een nieuwe sprong ge-
dit Hoop van zegen. Laten we
fls^hid- a> deze sprong niet zulk een
W de - Ulleling zal blijken te zijn,
>etpv,g?r'nS de begane grond niet
Ie vinden.
Het officiële overzicht van de toe
stand in Indonesië vermeldde Donder
dag, dat ook in de afgelopen periode
de tendenz van langzaam herstel zich
heeft gehandhaafd. Op enkele plaatsen,
speciaal in middien Java, werden op 1
Mei communistische pamfletten ver
spreid. Te Solo, waar de met het com
munistische F. D. R. (front demokrasi
Rajat) nog actief is, begint de Moslimse
gemeenschap zich rekenschap te geven
van het communistische gevaar, dat
zich ter plaatse openbaart door terreur,
roof en brandstichting.
Te Djocja hebben de inwendige span
ningen, als gevolg van de ontwikkeling
der besprekingten te Batavia, geleid tot
een toeneming van het aantal inciden
ten, waarbij van vuurwapenen werd ge
bruik gemaakt.
In de nieuwe gebieden van Oost-Java
heeft de gunstige ontwikkeling zich
voortgezet. De toestand is echter onbe
vredigend gebleven in het Malangse, te
Probolinggo en te Kraksaan.
In het gebied van de negara Madura
is de laatste tijd het herstel opvallend.
Op Sumatra zette de gunstige ontwik
keling zich voort, hoewel in sommige
streken de toestand nog moeilijk is. Ge
bleken is, dat de grootste theefabriek
ter wereld, Kaju Aru nabij Kerintji, is
verwoest.
Ten zuiden van Purwokerto werd een
groep van vijftig man vernietigd.
In de omgeving van Turen en Ke-
pandjen maakte men dertig terroris
ten onschadelijk.
De Nederlandse troepen hebben ten
zuiden van Garut vijf en twintig en ten
zuiden van Tasikmalaja bij een overval
veertig bendeleden onschadelijk ge
maakt.
Op Sumatra heeft een Nederlandse
patrouille ten zuiden van Padang Si-
dempuan het bivak overvallen van een
sterke bende, die daarbij dertig man
verloor, terwijl alle wapenen in beslag
werden genomen.
Woensdagmiddag zijn uit een hin
derlaag doodgeschoten de heer H. A.
Kernkamp, administrateur van de
De Tweede Kamer heeft Donderdag
middag na 't afleggen der regeringsver
klaring besloten 't debat tot Dinsdag te
verdagen. De voorzitter, dr. Korten-
horst, bracht daarbij de ontslagaanvrage
van dr. Beel ter sprake. H>j raadde aan
het debat tot Dinsdag uit te stellen,
omdat men dan mag aannemen, dat de
officiële gegevens bekend zijn. De re
gering kan bij gebrek daaraan nog geen
inlichtingen verstrekken.
Zowel de voorzitter dr. Kortenhorst
als minister-president dr. Drees hebben
oud-minister Fiévez herdacht. De be
handeling der op de agenda voorko
mende wetsontwerpen werd tot Woens
dag aangehouden. De behandeling van
de interpellatie-Roosjen (A.R.) werd tot
later uitgesteld.
De heren Bruins Slot en Dassen heb
ben medegedeeld, dat hun werkzaam
heden hen beletten nog langer als lid
van de enquête-commissie regeringsbe
leid te fungeren. Als leden werden be
noemd mej. Klompé en de heer Fok-
kema, tot dusver plaatsvervangende le
den.
(Van onze Haagse redactie)
Het Nederlandse radio-ontvangstation
Noordwijkradio, in de wandeling Nora
genaamd, zal in de loop van het vol
gend jaar verhuizen naar de Horster
meerpolder in het Gooi. Daar wordt op
het ogenblik een nieuw radio-ontvang
station gebouwd, met moderne antenne
installaties. Deze vragen n.l. om een
vlak terrein, hetgeen in het duinland
schap bij Noordwijkerhout niet te
vinden is.
In het vrijkomende complex van Nora
zullen de zenders van ons kuststation
Schevenmgenradio worden opgesteld,
wat betreft het verkeer met de Euro
pese wateren. De lange-afstand-zenders
van Scheveningenradio zullen op Koot
wijkradio worden ondergebracht. Des
ondanks zal het kuststation de oude
en alom -ingeburgerde naam Scheve
ningenradio blijven voeren.
Vijftien jaar gevangenisstraf met le
venslange ontzetting uit de burger
rechten en het recht een leidende func
tie te bekleden in het drukkerij- en
uitgeversbedrijf, is voor het Bijzonder
Gerechtshof te Amsterdam geëist tegen
de 55-jarige H. K., uit Bussum, die tij
dens de bezetting als directeur van de
N.V. „De Arbeiderspers" is geweest.
Verdachte beweerde, dat hij voorko
men heeft, dat Mussert de meerderheid
van de aandelen in handen zou krijgen
Hij gaf toe, dat hij de Joodse leden van
het personeel had ontslagen en dat hij
de Duitse instanties heeft verzocht
maatregelen te nemen tegen kranten,
die z. i. niet genoeg pro-Duits en na-
tionaal-socialistisch waren. Hij pro
beerde dan de abonné's van deze kran
ten naar „De Arbeiderspers" over te
hevelen. Hij heeft verder een nog niet
geheel gereed gekomen pers aan de
Duitsers verkocht en medegewerkt aan
de liquidatie van Joodse grafische be
drijven. Tenslotte heeft hij aan de S.D.
de arrestatie van enige personen ver
zocht. Verdachte verklaarde innige spijt
te hebben van zijn daden.
De verdediger, mr. J. A. J. B. Botter-
heim, pleitte clementie.
Uitspraak 23 Mei.
rubberonderneming „Tjibantet", als
mede een nog niet bekende Europe
aan en een ondernemingswachter.
De onderneming was enige weken
geleden vanwege de in deze streek
heersende onveiligheid op militair
bevel gesloten. De administrateur
had zich erheen begeven om de si
tuatie op te nemen.
Twee Indonesische republikeinse lei
ders, de minister van Financiën, Mara-
mis, en C. Tamboe, worden blijkens een
mededeling van een woordvoerder van
het Philippijnse ministerie van Buiten
landse Zaken binnenkort te Manilla ver
wacht.
De aard van hun missie werd niet
medegedeeld, maar waarnemers veron
derstellen, dat het bezoek verband houdt
met het door de republiek aan de Philip
pijnse regering gedane verzoek om een
lening van 1 millioen peso (1.325.000 gul
den).
Blijkens een publicatie in het Voedsel
voorzieningsblad vervallen met ingang
van heden, 13 Mei 1949, de maximum
verkoopprijzen voor gezouten haring,
voor verse haring, voor haringproduc
ten (bokking, Harderwijkers, rolmops,
gemarineerde haring enz). Ook voor vis-
conserven gelden geen prijsbepalingen
meer. Voor havermout gelden eveneens
geen prijsbepalingen meer.
Communistische troepen hebben Kas-
jan, de Zuidwestelijke voorpost in het
verdedigingsgebied rond Sjanghai, ver
overd en bevonden zich gistermorgen op
ongeveer 45 kilometer van Sjanghai,
aldus een communiqué van het garni
zoen van de stad. Een troepenmacht van
twee duizend communistische manschap
pen heeft punten bereikt op veertien
kilometer van Soengkiang, ruim dertig
kilometer ten Zuidwesten van Sjanghai
gelegen.
De politieke raad van het hoofdkwar
tier der nationalistische troepen te Sjang
hai heeft alle regeringsinstellingen te
Sjanghai instructie gegeven binnen twee
weken de stad te verlaten.
Donderdag zijn uit de auto van een
gezagvoerder der K.L.M. op het voor
plein van het vliegveld Schiphol twee
koffers gestolen met een belangrijke in
houd. De koffers zijn gemerkt met de
initialen van de gedupeerde vlieger,
G. J. M. De eerste koffer is een zoge
naamde navigation-bag, inhoudende boe
ken en instrumenten voor de navigatie.
De tweede koffer is een zogenaamde
„B 4-bag", gemaakt van Amerikaans
canvas en kan dubbel worden geslagen.
In de ene helft zat kleding van de pi
loot, in de andere helft een aantal gete
kende traveller-cheques voor Amerikaan
se dollars, de boordkast en een blanco
cheque-boek van de National Bank te
New York, alsmede K.L.M.-papieren.
De Belgische Kamer van Afgevaardig
den heeft gisteren een wetsontwerp tot
verstrekking van een jaarlijkse toelage
van 6 millioen francs aan Koning Leopold
goedgekeurd. Voor de oorlog ontving de
koning jaarlijks 1a millioen francs.
Waarnemend president Li Tsoeng Jen
heeft zijn adviseurs en aanhangers onder
de militaire leiders verzocht naar Kan
ton te komen. Men verwacht, dat hij op
deze conferentie zal beslissen of hij aan
zal blijven.
Verschenen is het eindverslag van de
commissie van rapporteurs der Eerste
Kamer over het ontwerp van wet tot
vaststelling van de begroting van Over
zeese Gebiedsdelen.
In de eerste plaats behoudt men zich
het recht voor, in de openbare beraad
slaging over het wetsontwerp te betrek
ken de regeringsverklaring van Don
derdag, en de discussies daaromtrent in
de Tweede Kamer der Staten-Generaal.
Gaarne zou de commissie, zo mogelijk,
alsnog vernemen, in welke mate, waar
en door wie in de staat Oost-Indonesië
de politieke meningsuiting zou zijn be
perkt.
Over het gehele land zijn nu 1257 stu-
cadoorsgezellen in staking. In Den Haag
circa 450 ongeveer het gehele perso
neel van alle patroons te Amsterdam
staken bij 22 werkgevers circa 207 man,
waarbij dan nog een aantal, dat buiten
de stad werkzaam was. Volgens beide
bonden van stucadoorspatroons die
gisteren een vergadering hielden mag
worden aangenomen dat nog wel een ge
lijk aantal in de hoofdstad aan het werk
is.
Het conflict is ontstaan, omdat de
werkgevers, op advies van hun bonden,
met ingang van 2 Mei besloten hebben
niet langer meer zwarte lonen te be
talen, doch zich te houden aan de voor
schriften van het College van Rijksbe-
middelaars.
West-Berlijn viert het einde van de
blokkade. Een enorme mensenmenigte
van meer dan 150.000 man verzamelde
zich gisteren voor het stadhuis van
Schöneberg, het centrum van de Britse
zone. Ernst Reuter sprak de menigte
toe. De foto, genomen vanachter de
Union Jack, geeft wel een goed beeld
van de mensenzee. (Radiografisch over
gebrachte foto).
De Osservatore Romano van 11 Mei
heeft de teksten gepubliceerd van de
telegrammen, die 24 staatshoofden aan
Z H. de Paus hebben gezonden ter ge
legenheid van Diens gouden priester
jubileum en, van de tiende verjaardag
van de kroning. De tekst van het tele
gram van Koningin Juliana, die in de
Franse taal gesteld was, luidt vertaald
als volg: „Ter geletgenheid van de
tiende verjaardag van Uw Kroning,
bied ik Uwe Heiligheid mijn welge
meende gelukwensen aan en mijn beste
wensen voor Uw geluk. Juliana".
In aansluiting op de berichten omtrent
dc gezondheidstoestand van Kardinaal
Mindszenty wordt thans door een Hon
gaars arts, die er in geslaagd is naar
Wenen te ontvluchten, bevestigd, dat de
tcestand van de Kardinaal inderdaad
reden geeft tot de allergrootste bezorgd
heid. Deze arts verklaarde namelijk, dat
niet alleen de lichamelijke toestand van
de Kardinaal hopeloos is, maar dat ook
zijn geestelijke vermogens dermate zijn
gestoord, dat hjj als krankzinnig moet
worden beschouwd.
Met ingang van 27 Mei a.s. zijn de
groot- en kleinhandelsmarges voor de
textielhandel gewijzigd. De hogere han
delsmarges voor z.g. niet-utility-goede-
ren voor wollen stoffen worden opgehe
ven, waarmede het verschil tussen de
marges op utility- en niet-utility-stoffen,
hetwelk afhankelijk van het artikel tot
1G pCt. bedroeg van de verbruikersprij-
zen, is weggevallen.
Aangezien intussen ook op de interna
tionale wolmarkt een kentering is op
getreden, is het niet onwaarschijnlijk te
achten, dat in de toekomst een zekere
daling der weefselprijzen zal optreden,
welke ook, zij het uiteraard voors
hands in beperkte mate, in de verbrui-
kersprijzen tot uitdrukking zal komen.
Na onderhandelingen met de bezet
tingsautoriteiten van de Britse zone van
Duitsland is het „Katholiek Genootschap
voor Geestelijke Vernieuwing" te Bilt-
hoven er in geslaagd met deze autori
teiten een regeling te treffen, waardoor
het van heden af weer mogelijk zal zijn
bedevaarten naar Kevelaer te houden.
Vergunningen voor deze reis naar
Duitsland worden alleen verleend aan
groepen bestaande uit ten minste vijf
personen, terwijl één van hen de leiding
en de verantwoordelijkheid voor deze
groep op zich moet nemen. Ieder der
deelnemers moet in het bezit zijn van
een geldig Nederlands paspftort; de kos
ten van het benodigde visum bedragen
6.50.
Deze visa en de vergunningen voor
een bedevaart naar Kevelaer kunnen
verkregen worden via het „Katholiek
Genootschap voor Geestelijke Vernieu
wing" te Bilthoven, hetwelk ook nadere
inlichtingen omtrent de voorwaarden
kan verstrekken. Een en ander geschiedt
voor wat betreft de Zuidelijke provin
ciën (beneden de grote rivieren) in nau
we samenwerking met de „Nederlandse
Caritas Missie", Peperstraat 4 te Den
Bosch.
Ondanks de vlotte medewerking bjj de opheffing van de blokkade heeft Bus-
land zijn greep op de West-Berlünse export niet laten verslappen. In de
buitenwijken van de stad werden gisteren alle op weg naar West-Duitsland
zijnde Duitse vrachtwagens, die niet in het bezit waren van passen van Rus
sische of Oost-Duitse economische instanties, door Russische wachten terug
gezonden. Zij beriepen zich op een in Januari 1948 aanvaard voorschrift, dat
aan de koude oorlog in Berlijn voorafging.
De Westelijke mogendheden hebben in de overeenkomst van New York,
volgens welke alle beperkingen daterende van 1 Maart 1948 af worden opge
heven, niet de opheffing van dit voorschrift bereikt, waarmee Rusland dus
nog een blokkadewapen in handen houdt.
In zijn eerste proclamatie betreffende
de beëindiging van de blokkade heeft
generaal Tsjoeikof bepaald, dat voor in
komende vracht niet tevoren een Rus
sische vergunning behoefde te worden
aangevraagd, maar ten aanzien van alle
uitgaande Duitse ladingen uit het door
de geallieerden bezette West-Berlijn en
van alle punten van de Russische zone
behoudt de proclamatie de Russen uit
drukkelijk het recht van controle voor.
Gistermorgen tegen half twaalf plaat
selijke tijd is de eerste goederentrein
sedert de instelling van de blokkade uit
het Westen in het station te Wannsee,
in de Amerikaanse sector van Berlijn,
aangekomen met 769 ton steenkool.
De politie van de Westelijke sector
van Berlijn maakte gisteravond bekend,
dat zij elf personen had gearresteerd
wegens het verspreiden van onder Sov-
jet-contróle staande bladen in de Britse
sector. Deze actie zal waarschijnlijk de
krantenoorlog opnieuw doen ontbran
den die met de opheffing van de blok
kade practisch afgelopen was.
Een zegsman van het Britse hoofd
kwartier deelde mede, dat wanneer de
geruchten over de arrestaties juist wa
ren, dit in het geheel niet in overeen
stemming was met de Britse politiek en
dat het niet op bevel van het militair
bestuur gebeurd was.
Professor Ernst Reuter, de Westelijke
burgemeester in Berlijn, heeft gister
morgen bjj de opening van de speciale
bijeenkomst van de Westelijke gemeen
teraad bij gelegenheid van de opheffing
der blokkade, dank gebracht aan de
Westelijke militaire besturen en ieder,
die bq de luchtbrug betrokken was, daar
zij „Berlqn door een allermoeilijkste
periode heen gesleept hebben".
Professor Reuter verklaarde, dat men
besloten had voorraden aan te leggen,
door te gaan met ontginning van de
bruinkoollagen te Berlijn en met de
plannen voor een electrische centrale in
de Westelijke sectoren.
Vervolgens werd het woord gevoerd
door generaal* Lucius D. Clay, die in
bewogen woorden afscheid nam van de
West-Berlijnse gemeenteraad.
Hij verklaarde: „Ik ben er van over
tuigd, dat mijn collega's het met me
eens zullen zijn wanneer ik zeg, dat wij
allen evenzeer als gü een verenigd
Duitsland zouden willen zien. Dit moet
echter niet tot stand komen ten koste
van de fundamentele vrijheid, zoals
omschreven is in de te Bonn aanvaarde
constitutie. Van een ding ben ik zeker:
dat in de toekomstige bestuursontwikke-
ling in Duitsland de geest van vrijheid,
welke hier in Berlijn zulk een krachtig
fundament heeft gekregen, een steeds
grotere rol zal spelen en dat er, met het
opheffen van de materiële .blokkade
ook een doorbraak is tot stand gebracht
van alle geestelijke blokkade van Ber
lijn.
Waar ik ook ga, aldus generaal Clay,
ik zal met volkomen vertrouwen de rol
gadeslaan, die Berlijn in de vorming
van een Duitse regering zal spelen. Auf
wiedersehen."
Staande bracht de gemeenteraad ge
neraal Clay een minutenlange ovatie.
Professor Reuter bood de generaal
een verzameling aan van 24 foto's van
Berlijn, in leder gebonden, „als een blijk
van Berlijns dankbaarheid voor wat ge
voor deze stad hebt gedaan."
De raad besloot een plein in de nabij
heid van het vliegveld Tempelhof de
naam „Platz der Lufsbruecke" te ge
ven, ter ere van de geallieerde vliegers.
Het Amerikaanse leger heeft bekend
gemaakt, dat luitenant-generaal Cla
rence Huebner plaatsvervangend opper
bevelhebber en militair gouverneur in
Duitsland zal worden, wanneer generaal
Lucius D. Clay Zaterdag a.s. zijn ambt
neerlegt.
De Belgische Senaat heeft gisteren het
Atlantisch Pact met 127 tegen 13 stem
men geratificeerd. Alle tegenstemmers
waren communisten.
De Kamer van afgevaardigden heeft
het pact reeds eerder «deze maand goed
gekeurd. Hiermee is het pact dus door
België geratificeerd.
Naar aanleding van tegen Attlee, de
Britse premier geuite bedreigingen, heeft
Scotland Yard gelast dat de politiemannen,
die Downingstreet bewaken, met revolvers
in plaats van slechts met gummiknuppels
gewapend moeten zijn. In Downingstreet
bevinden zich de woningen van Atlee en
Sir Stafford Cripps, de minister van Finan
ciën.
Verwachting tot Zaterdagavond:
In de kustprovincies overdrijvende
wolkenvelden, nog bijna overal droog
weer. Zwakke tot matige wind,
hoofdzakelijk tussen Noord en West.
Weinig verandering in temperatuur.
In het overige gedeelte van het land
tamelijk heldere en koude nacht met
plaatselijk nevel of mist. Morgen
overdag geleidelijk toenemende be
wolking, maar nog droog weer en
iets hogere temperaturen dan van
daag. Weinig wind.
Zon: 4.48—20.25; Maan: 23.45—5.27.
De K.L.M. zal wederom een nieuwe
transatlantische lijn openen en wel van
Amsterdam via Glasgow, Gander, Mon
ti eal in Canada en Havanna op Cuba
naar Curacao. Deze nieuwe dienst zal
tweemaal per week met Constellations
worden gevlogen. Hij betekent opnieuw
een uitbreiding van het intensieve lucht
verkeer, dat de K.L.M. reeds over de
Atlantische Oceaan onderhoudt.
Het transatlantische luchtnet van de
K.L.M. krijgt nu een lengte van bijna
50.000 K.M.. terwijl het gehele K.L.M.-
luchtnet hierdoor ruim 120.000 K.M. lang
wordt.
Bovendien is deze nieuwe lijn de eer
ste die Canada met het vasteland van
Europa verbindt.
De K.L.M. zal deze lijn Zondag 29
Mei openen.
De reisduur van de nieuwe verbin
ding zal 35 uur bedragen. De frequentie
van de lijn AmsterdamCuragao via
New York 'wordt gelijktijdig, van drie
tot éénmaal per week teruggebracht.
Naar Aneta verneemt, zal de K.L.M.
een nieuwe luchtverbinding openen van
Batavia naar Kanton, waarop het eer
ste toestel op 19 Mei vertrekt via Bang
kok en Singapore.
In afwijking van de reeds gepubli
ceerde berichten over de nieuwe rege
ling inzake de toewijzing van reisdevie-
zen voor toerisme naar Frankrijk deelt
de Nederlandsche Bank mede, dat er
geen zekerheid bestaat, dat de toewij
zing van de deviezen zal volgen binnen
een week, nadat de aanvrage zal zijn in
gediend.
(Van onze verslaggever)
Een halve wagon van de Lloyd Ra-
pide, die gisteren van Amsterdam naar
Marseille vertrok, was in beslag ge
nomen door een gezelschap van 32
missionarissen, die 13 Mei met de
„Kota Inten" naar de missie in Indo
nesië gaan. Zij vormden de meest blij
moedige groep in de ganse trein; bq
hen werd de weemoed om het af
scheid ver overtroffen door de blijd
schap van de nabije vervulling van
een vurig nagestreefd ideaal.
Dat neemt natuurlijk niet weg, dat er
het een en ander is omgegaan in het
hart van de jonge broeder van St. Louis
uit Oudenbosch, toen de trein langs
„zijn" stadje stoomde. En dat neemt ook
niet weg, dat al die missionarissen de
laatste meters vaderlandse grond telden.
Behalve misschien pater Avellinus
O.M.Cap. „Avelinus met één 1 is ook
goed", zei hij met een beminnelijke ach
teloosheid een geestelijke van Ches-
tertoniaanse allure, die met philoso-
phische berusting het gewoel om zich
heen gade sloeg, maar die nochtans „wel
eens wilde weten, of er iets te eten
was".
„Gaat U voor de eerste keer naar
de Missie?" vroegen wij hem in onze
argeloosheid. Er twinkelde iets in
de ogen, die ons van achter het on
aanzienlijk brilletje aankeken, toen
de pater antwoordde: „Ik kwam
verleden jaar voor het eerst na tien
jaar terug uit ,de Missie op West-
Borneo, en nu ga ik weer terug
naar Kushing, twaalf mijl van Pon-
tianak."
(Telefonisch van onze Londense
correspondent)
Met 333 tegen 6 stemmen keurde gis
teren het Britse Lagerhuis de onder
tekening van het Atlantisch Pact goed.
Het was een magnifieke meerderheid en
het gering aantal tegenstemmers, com
munisten en medereizigers, bewees,
dat de propaganda van Moskou in
Groot-Brittannië weinig indruk had
gemaakt. Dat neemt niet weg, dat
een vrij groot aantal Lagerhuisleden,
met uitzondering van enkelen, die
zich van stemming onthielden, het
niet nodig geoordeeld had, aanwezig te
zijn.
Er waren naar schatting slechts 60
conservatieven en 275 socialisten aanwe
zig voor de stemming, iets meer dan de
helft van het gezamenlijk aantal leden.
Aangezien deze absentie vrij gelijk ver
deeld was over de beide grote partijen
is het niet waarschijnlijk, dat men te
doen heeft met een demonstratie.
Bevin, die zowel van Churchill als van
de leider van de liberalen een kolossa
le pluim kreeg voor de rol, die hij ge
speeld had bij het tot stand komen van
het Atlantisch Pact, sprak gisteren alsof
hij geschrokken was over zijn licntelijk
optimistische uitlatingen in Berlijn.
Churchill noemde terecht zijn rede
somber. O.m. liet Bevin duidelijk door
schemeren, dat de situatie in Europa er
zeer slecht had uitgezien op het ogen
blik, dat Amerika het aanbod van de
Marshall-hulp deed.
Hij duidde hier f p
nervositeit, die in 1947 heerste m alle
kanselarijen van de Westerse landen
over dreigend oorlogsgevaar.
Ook bleek Bevin in zijn rede met
voorbedachten rade de indruk te wil
len wekken, dat het opheffen van de
blokkade van Berlijn gaen aanleiding
vormde om zonder meer te geloven m
Ruslands vreedzame bedoelingen. Hij
gaf een onverbloemd overzicht over de
agressieve vijandigheden van Rusland
sinds het einde van de oorlog, en
meende, dat het opheffen van de blok
kade van Berlijn een rechtstreeks re
sultaat was van het tot stand komen
van het Atlantisch Pact. Hij ontkende
met grote nadruk, dat dit pact agres
sieve bedoelingen had, gaf zelfs als
zijn mening, dat beide wereldoorlogen
vermeden hadden kunnen worden in
dien een dergelijk pact had bestaan.
Aan het eind van zijn rede verklaarde
hij: „Ik ben er van overtuigd, dat wij
met het sluiten van het Atlantisch Pact
een van de grootste stappen hebben on
dernomen op weg naar de vrede teza
men met volkeren van eendere gezind
heid".
Trouwens, voor de meesten van deze
paters, fraters en broeders was deze
reis een terugkeer. Broeder Eusherius
had er al twintig jaar Missie achter
de rug en hij ging nu voor de derde
maal, precies zo vervuld van een
hartverkwikkend optimisme, als gold
het zijn eerste reis.
Frater Bernardo, typograaf, ging het
in Malang nog eens proberen, alhoewel
er tijdens een militaire actie, zo had
men hem bericht, zijn gehele hebben
en houden was vernield.
„Laat mij maar gaan", zei pater W.
Thiemann van de Missionarissen van
het H. Hart uit Tilburg, en hij streek
vergenoegd langs zijn korte rossige
baard, „ik ken het leven daar in Nieuw-
Guinea. Ik heb er al zeventien jaar ge
werkt."
Alleen broeder Maxentius O.F.M., die
gaat helpen bij de jeugdzorg in Bata
via, keek een beetje onwennig om zich
heen. Nou ja, tot nu toe was hij koster
in een kerk in Gouda
Ieder van deze geestelijken was be
last met een zeer welomschreven taak:
pastoor in Palembang, directeur van een
kweekschool, promotor van een nog te
stichten seminarie, of onderwijzer aan
een ambachtsschool. Zij vertegenwoor
digden vele orden en vele geestelijke
„rangen." Maar zij waren volkomen eén
in het bewustzijn, dat zij een en dezelf
de grote zaak dienen.
Een Indonesisch probleem? Ach, er
bestaan geen problemen voor deze men
sen. Voor hen bestaat slechts het goede
vervullen van een taak.
(Van onze Haagse redactie)
Naar wij vernemen is de benoeming
te verwachten van mr. J. Vink, chef
van de afdeling Openbare Werken en
Volkshuisvesting te Utrecht, tot direc
teur van het bureau van de Rijksdienst
voor het Nationale Plan. De heer Vink
is de opvolger van dr. ir. F. Bakker
Schut, die, zoals reeds gemeld, benoemd
is tot hoofddirecteur van de dienst We
deropbouw Den Haag.
Het hoofdbestuur van het Nederland
sche Roode Kruis heeft van het Interna
tionale Comité van het Rode Kruis te
Genève bericht ontvangen, dat de Flo
rence Nightingale Medaille is verleend
aan zr. Sjoukje Hoiting van de Gemeen
telijke Sociale Dienst te Arnhem en
aan mej. Eike Flikkema, verpleeghulp
in de mobiele teams van het Neder
landsche Roode Kruis in Indonesië.
De Florence Nightingale Medailie is
de hoogste onderscheiding, die een ver
pleegster gediplomeerd of ongediplo
meerd ten deel kan vallen voor bij
zondere toewijding aan de aan baar
zorgen toevertrouwde patiënten.
I Slechts de matigheid kan tucht en j
stijl aan ons leven geven.
