Nieuwe Haarlemsche Courant | 1949 | 16 mei 1949 | pagina 3

k WERELD ROND

f

Amerikaanse politiek in China en de
weerslag in Europa

BELGIE ZOU OVER NEDERLANDSE HOUDING
NOGAL TELEURGESTELD ZIJN

Libre Belgique publiceert bezwaren

Wij luisteren naar

DE WITTE
TfJLP

B

Helicoptère boven
Hilversum

OPBOUW INTERNATIONALE STRIJDMACHT

State Department over
huipaan W.-Europa

SPANJE NIET IN
ATLANTISCH PACT?

„Verkiezingen" in
Hongarije

vfehen,

Verkiezing „Volkscongres" in
Russische zone

Klein bezettingsstatuut voor
West-Berlijn afgekondigd

Opening douanekantoor
te Visé

Wordt Charlie Chaplin
gedeporteerd?

Vele bevroren vraagstukken weer acuut

j

MAANDAG 16 MEI 1949

PAGINA 3

Wens van senator

Eervol ontslag dr. Brouwer

Eindexamens Toneelschool

HET VERRE VERSCHIET

door HELEN CIRVAN

HET ZIT IN DE LUCHT

Internationaal congres
voor lekenspel

Talrijke senatoren, die tot de twee
Amerikaanse partijen behoren,

."luien bereid zijn een resolutie in te

Jen, waarbij wordt voorgesteld, in
«menwerking met de andere onderte-
Miaars van het Atlantisch Pact, een
"ood verdedigingskorps op te richten,
"Jhternationale Strijdmacht)" genoemd,
r®1 het hoofd te bieden aan elke agres-
!~e' ïo verklaarde Ely Culbertson, een
uteur, dje verscheidene werken over de
hitenlandse politiek heeft geschreven,
JMag voor de senaatscommissie van
mtenlandse zaken.

Culbertson voegde er aan toe, dat het
vevel over die strijdkrachten zou ge-
worden door een verdedigings-
r,mité, waarin twee afgevaardigden der
erenigde Staten zouden zitting hebben
ta .fr'k één stem, terwijl Groot-Brit-
3nië, Canada, Italië en Frankrijk elk
»er één stem zouden beschikken. Aan
la ,andere ondertekenaars van het At-
liit Pact zou een gemeenschappe-
stem worden toegekend.

"Bet Amerikaanse volk dient wel te
,eseffen, dat de Verenigde Staten niet
«loeven te rekenen op hun Westeuro-
lese vrienden als de Amerikaanse stra-
l"Sie ze aan hun lot overlaat, met de
«ofte, ze later te komen bevrijden, „zo

^T,erwacht wordt, aldus U.P., dat Dean
jjheson, minister van Buitenlandse Za
lft "u ^cr Verenigde staten, deze week
1 het Congress een verklaring zal af-
ï)i'ten' dat er voor Spanje en Wekt-
«Husland geen plaats is in het Noord-
^.'mntisch Pact. Hij zal zijn mening
henzetten in een memorandum; ter
"ftntwoording van de vragen, die hem
ti h de zjjde van de politieke commis-
'e bereikten.

Acheson zal in zijn verklaring toe-
en, dat uit militair standpunt be-
de toelating van Spanje misschien
JU goede kanten zou hebben, maar dat

de

Politieke situatie zulks ten enen-

j;,®'0 onmogelijk maakte. Een derge
Jfce verklaring zou hij ten opzichte
Duitsland afleggen. Acheson heeft
.®eös eenmaal, na de druk die door
3 Congress op hem uitgeoefend wordt
Spanje als lid op te nemen, gezegd,
l?i 't Franco-regiem te totalitair was om
J?rvoor in aanmerking te komen. Nu
op hij nog aan zijn verklaring toevoe-
Jj?1, dat Spanje nooit met de andere
]jj«Pemende landen in vriendschappe-
lj1cs berekkingen zou kunnen ver
eren.

Wat Duitsland betreft, is Acheson van
h ®?ing, dat dit land wel zou kunnen
„Mragen tot de verdediging van West-
,jaropa, maar dat er verschillende lan-
jjh Waren, die er op tegen waren het

Rijk te bewapenen,
k Ve voorzitter van de commissie voor
w "inlandse aangelegenheden hoopte
k °e»sdag met de besprekingen over
Atlantisch Pact gereed te komen,
J!aar hij kon nog niet zeggen, wanneer
ratificatie zou plaats vinden.

t>e derde algemene verkiezing, die
•isteren in Hongarije gehouden is, werd
ver het gehele land begunstigd door
.looi lenteweer. Verschillende dorpen
«ebben reeds 'resultaten bekend ge
raakt, die tussen 95 en 100 van de
'®emmen voor het Volksfront tonen. De
o1 hduitslagen voor het gehele land wor-
-*i pas Dinsdag of Woensdag verwacht,
- ®r was geen concurrentie tussen de
r^tijen. De twee partijen, die bij de
k rige algemene verkiezingen in de op-
r'silie waren, hebben zich reeds maan-

I,"'1 geleden bij het volksfront aangeslo-
jJJ- De kiezers konden voor of tegen
j. Volksfront stemmen, of zich van
hirning onthouden.

werd zeer druk gestemd.

Lj *%ens de wet moet iedere kiezer in
ti.' geheim zijn stem uitbrengen, doch
yj* het uitreiken van het stembiljet
de kiezers meegedeeld, dat zij, in-
«ip*1 voor het Volksfront waren, hun
fl hibiljet zonder er iets aan te veran-
1„5?15 in de stembus konden werpen.
„J'en men tegen het Volksfront wilde
it-Jhihen, kon men het biljet op een
ke^egeven plaats met een potlood mer-

Hongaarse minister van Buiten-
JJase Zaken, Laszo Raik, had tevoren
ch verzoek van de Britse legatie van
tv, band gewezen om vier Britse waar-
hiers toe te laten tot de stembureaux.

premier van Australië maakte gis-
6h in een radiotoespraak bekend, dat
het ogenblik besprekingen gevoerd
Het n over he vorming van een Pacific
bis Waarvan Australië, Groot-Brittan-
Uitw.ei1 Nieuw-Zeeland de kern zouden
?"aken.

Franco heeft vandaag voor de
W ehe maal zijn redevoering ter ge-
Htjjhheid van de opening der nieuwe
van de cortes uitgesteld. Blijk-
m de verwachting, dat de V.N. voor
"Vpp hag een beslisisng zullen nemen
bas» he terugkeer van de ambassadeurs
lha„ Spanje, heeft Franco zijn rede
q S Uitgesteld tot Woensdag 17.30 uur.
)ftei ®ciële Duitse functionarissen delen
§0ftT' hat Donderdag j.l. achttien wa-
"0 Van een Russische munitietrein, die
Wb 1was van Stendal naar Maagden-
s. in de lucht zijn gevlogen.

een bericht in de „Sunday
b°0hi''kU^ Barcelona' afkomstig uit ge-

betrouwbare diplomatieke
'Otdr-"' -zal binnenkort medegedeeld

hat Spanje een lening in Ame

wordt verzekerd in een brochure, die
door het Amerikaanse ministerie van
Duitenlandse zaken in het licht is ge
geven, nog voor het program voor mili
taire hulp aan de Atlantisch-Pactstaten
en „aan de andere vrije landen" bij het
Congress werd ingediend.

„Thans zijn de onvoldoende verdedi
gingsstelsels in West-Europa een ware
uitnodiging tot militaire agressie," zo
luidt het verder, „en de groeiende wel
vaart maakt West-Europa tot een ver
leidelijke prooi. De Verenigde Staten
moeten dus al hun kracht inzetten in
een gemeenschappelijk verdedigings
front."

Ongeveer veertien millioen stemmers
uit de Russische zone van Duitsland
werden Zondag ter stembus gedreven
om hun Stem uit te brengen voor de
verkiezing van het „Volkscongres". De
stemming was geheel door de Russen
geënceneerd en bedoeld om hen een
sterker positie te geven op de bijeen
komst van de ministers van de grote
vier te Parijs.

De uitslag van de verkiezingen hoeft
niet betwijfeld te worden, in aanmer-
kin genomen dat het onder Russische
controle staande nieuwsbureau mede
deelde dat 52 percent van de kiezers
reeds in de eerste tien uur van de twee
daagse verkiezingen hun stem uitge
bracht hadden. Vandaag zouden hele
groepen arbeiders van fabrieken gelijk
tijdig naar de stembureaux gebracht
worden. Zij hebben slechts de keuze
te stemmen voor het Volkscongres of
op hun stembriefje „neen" te schrijven.

„De Volksgrondwet" die waarschijn
lijk geratificeerd zal worden vóór de
bijeenkomst in Parijs is bedoeld als
tegenhanger van de Constitutie van
Bonn die onlangs door de West-Duitse
Assemblée werd aangenomen.

De Westelijke geallieerden maakten
Zaterdag bekend dat zij een „klein be
zettingsstatuut" hebben afgekondigd
dat aan het bestuur van West-Berlijn
verstrekkende bestuurs- en wetgevende
bevoegdheden toestaat.

De Westelijke geallieerden hebben
voor zichzelf alleen die bevoegdheden
gereserveerd die zij met het oog op de
veiligstelling van de fundamentele oog
merken van de bezetting in handen
wensen te houden.

De principes werden vastgesteld tij
dens een bijeenkomst op de Westelijke
Kommandantura. Na afloop deelden de
Westelijke commandanten aan het stads
bestuur van Berlijn mede dat „ofschoon
de militaire gouverneurs niet in staat
zijn geweest door de bijzondere om
standigheden waarin Berlijn verkeerde
tot het nemen van een besluit om
Berlijn op te nemen als staat in de toe
komstige Duitse federale republiek, zij
wel hebben besloten de stad de zelfde
privilegiën toe te staan, waarbij echter
aan de kommandantura al die bevoegd
heden voorbehouden bleven die in de
huidige bijzondere omstandigheden ver
eist zijn ter verzekering van veiligheid,
orde en financiële en economische sta
biliteit van de stad."

Voor dit „kleine bezettingsstatuut"
voor Berlijn gelden vrijwel dezelfde be
perkingen als voor het bezettingssta
tuut van West-Duitsland.

Met ingang van 31 Mei is aan de com
missaris van de Kroon voor Oost-Suma-
tra, dr. M. Brouwer, op zijn verzoek we
gens volbrachte diensttijd, eervol ontslag
verleend onder dankbetuiging voor de
gewichtige en langdurige diensten aan
den lande bewezen.

De helicoptère, die zich Zaterdag via
de mobilifoon in Den Haag meldde,
zal binnenkort weer voor de P.T.T.
gaan vliegen. Het vliegtuig zal ge
bruikt worden voor technisch-weten-
schappelijke proeven voor metingen
van de veldsterkte van het P.T.T -
ontvangststation dat binnenkort van
Noordwijk naar de Horstermeerpolder
wordt overgeplaatst. Daarna zullen
deze proeven ook van het zendstation
van de P.T.T.-Kootwijk worden ge
houden.

De officiële opening van het nieuwe
douanegebouw op het stations-emplace
ment van Visé is Zondag een hele plech
tigheid geworden. Tegen half twaalf ar
riveerde daar de extra-trein der N.S. uit
Utrecht met de voltallige directie. Ze
werd begroet door de directeur-generaal
der Belgische Spoorwegen, de heer De-
lory. Onder het spelen van de beide
volksliederen werden de Nederlandse en
Belgische driekleuren gehesen aan de
masten vóór het nieuwe douanegebouw.

In de visitatieloods spraken achter
eenvolgens de heer Delory, directeur-
generaal der Belgische Spoorwegen, en
Ir. Den Hollander.

Ook de heren Massart en de Willigen
spraken nog namens de Belgische en
Nederlandse douane-diensten.

Tenslotte werd het gezelschap ontvan
gen op het stadhuis van Visé, waar bur
gemeester Cuypers en de directeuren van
de Belgische en Nederlandse Spoorwegen
nog .hartelijke woorden wisselden.

De republikeinse senator Harry P.
Cain heeft verzocht de Britse filmacteur
Charles Chaplin te deporteren. In een
verklaring, die hij aan de juridische
commissie van de sendat voorgelegd
heeft, beschuldigde Cain Chaplin er van
gevaarlijk dicht in de buurt van hoog
verraad gekomen te zijn. Cain doelde
op een incident, dat een jaar geleden
voorgevallen was, toen de kwestie van
de deportatie van Hans Eisler behandeld
werd. De senator zei, dat Chaplin een
„verraderlijk" telegram aan de te Parijs
wonende schilder Pablo Picasso gezon
den had. Dit telegram had de volgende
inhoud:

„Kunt u een commissie van Franse
kunstenaars vormen om bij de Ameri
kaanse ambassade te Parijs te proteste
ren tegen het schandelijke deportatie
proces tegen Hans Eisler te New York
en mij een afschrift zenden van het pro
test."

Volgens Cain heeft Picasso zelf erkend
communist te zijn. Hans Eisler is d'e
broer van Gerhard Eisler, die als verste
keling aan boord van het Poolse schip
„Batory" uit de Verenigde Staten ge
vlucht is. Verleden jaar is gelast Hans
te deporteren. Hij vroeg toestemming
om het land vrijwillig te verlaten en
hierin stemde men toe.

Vrijdag zijn de eindexamens voor de
Academie voor dramatische kunst „De
Toneelschool" gehouden in het Leidse-
plein Theater te Amsterdam.

Alle candidaten slaagden, te weten
Emmy Lopes Dias (cum laude), Annie
Bout, Betty van Brussel, Benita Groe-
nier, Tine de Vries en de heren Henk
van Ulsen (cum laude), Sieto Hoving,
Onno Molenkamp en Allard van der
Scheer. Het openbaar eindexamen zal
Zaterdag 11 Juni in d'e Stadsschouw
burg te Amsterdam worden gehouden.

Eric de Noorman en hel wapengeridtf

8. Een bulderende lach van de reus is het antwoord en dan gromt deze, lang
zaam op onze held toekomend: „Ja, ik ben de moordenaar van je vader. En je
uitdaging neem ik aan. Maak je gereed te sterven, want niemand beter dan jij zat
weten, dat geen mens het zwaard van Wogram weerstaan kan!"

Dicht tegen Eric aandringend duwtde reus onze held achteruit en neemt hem
van het hoofd tot de voeten vanuit de half toegeknepen oogleden op. Met flikkerende
ogen kaatst Eric deze blikken terug en 'n ziedende woede dreigt zich van hem meester
te maken. Hij weet, de reus spreekt de waarheid, Wogram's zwaard is onweerstaan
baar; speciaal gesmeed door de handwerkslieden van de tovenaar hauri bezit het
wondere krachten en onze held ziet de toekomst somber in. Hij beseft, dat er een
wonder gebeuren moet, wil hij het van zijn tegenstander winnen, doch zonder

aarzelen maakt hij zich tot de komende strijd gereed. Een ruimte wordt afgebakend
op de voorhof en dan stellen de twee doodsvijanden zich tegen elkaar op. Eric ziet
de moordlust in de ogen van zijn tegenstander en stevig omklemt hij zijn zwaard.
Dan wordt het moment voor de strijd gegeven. Eric doet een bliksemsnelle uitval
en met een gebrul weet de reus nog net op het nippertje achteruit te springen en
de slag met zijn schild op te vangen. Doch dit is de enige maal, dat Eric in de aanval
zijn zal, want ogenblikkelijk stormt zijn tegenstander naderbij en het zwaard van
Wogram flitst door de lucht met een koud schijnsel. Krampachtig zijn zwaard
omklemmend probeert Eric deze slagen te pareren. Het staal slaat op elkaar en dan,
met een scherpe klik, breekt het lemmet van Eric's wapen vlak boven het heft af.
Een gejuich gaat op en met een wrede grijns springt Wogram's moordenaar op zijn
weerloos slachtoffer toe

(Bijzondere correspondentie)

WASHINGTON, Mei.

Lang niet iedereen is het eens met de ietwat verstrooide, maar juist in
haar vaagheid typerende opmerking van een overigens heel deskundige
schrijver in de „New York Times", die dezer dagen terloops te kennen
gaf, dat de gebeurtenissen in China „de grenzen van gewone buitenlandse
politiek te buiten gaan".

Integendeel, de kritiek op de afzijdige houding, door het State Department
nog onder de leiding van Marshall ingenomen, wordt van vele zijden luider.
In afwachting van een congressioneel onderzoek naar redenen en oorzaken
van de gevolgde politiek en haar mislukking, hebben vrijwillige getuigen
reeds uitvoerig en nauwkeurig de gelegenheden aangewezen, die gemist zijn,
of de bochten die verkeerd zijn genomen. En generaal Chennault, de leider
van de „Vliegende Tijgers", die een der beste militaire kenners van China is
en tevens in de driftige felheid van zijn uitspraken een der meest on-Chinese
mensen die men zich denken kan, heeft gisteren voor een Senaatscommissie
nartstocntelyk betoogd, dat China nog best tegen het communisme verdedigd
kan worden, mits aan de nationalisten in het Zuiden en Westen een niet eens
zo pote hulp spoedig wordt verleend. „Afwachten, tot het stof gezakt is",
zoals men de regeringshouding beschrijft, zou volgens hem fataal zijn: als
het stof ooit zakt, zei hij, zakt het over onszelf.

Maar de gemompelde opmerking in
de „New York Times" is er niet minder
karakteristiek om. Zij is, in gewone
woorden omgezet, een verzuchting, dat
wat m China gebeurt, niet te bedoen en
niet te bekijken is, omdat de geschie
denis zich daar voltrekt in een tempo
en een formaat, waar de politiek zelfs
van een land als de V. S., geen vat op
heeft.

Men kan de wijsheid van die verzuch
ting op goede gronden betwijfelen.

Enerzijds is zij te pessimistisch,
omdat, wat onder mensen gebeurt, óók
in China, altijd door menselijk toedoen
enigszins kan beïnvloed worden. Ander
zijds echter, en juist daarin is zij zo
karakteristiek, verraadt zij een veel te
groot, hoewel in dit geval teleurgesteld,
optimisme; want zij gaat er van uit, dat
overal elders dan in China het verloop
van de historie de grenzen van gewone
buitenlandse politiek niet te buiten
gaat, m.a.w. dat die geschiedenis in de
parlementen gemaakt wordt. En dat is,
met het oog op alles wat zich in de vier
jaren sinds V.E. Day heeft rondge
draaid, een bijna naïeve illusie.

heeft afgesloten.

Jacometti, een leider van de
'ft j,Q®ömunistische socialistische partij
het vf (Nenni-Socialisten), heeft op
6ftrtjjr tij congres meegedeeld, dat. de
ft(J y 2ich niet langer beschouwde als
(C<wah de Socialistische Internationale
&es ®sco). De voorzitter van het con-
%tv«ad van de Comisco een telegram
waarin de houding van de
*eiders der partij ten opzichte
he Comisco werd betreurd.
Ssa^liaanse reSering heeft politieke
n*1 hie,'^htonstraties in Rome verboden
beperkingen opgelegd aan de
6WP„ fascistische Italiaanse sociale
ls g'

te'r heeft Zaterdag op de conferen-
abisiïausanne terugtrekking van alle
?ft b be staten uit de door de Arabie-
'st. ette gedeelten 'van Palestina ge-

Selen aantal Russische contrólemaat-

s het goederenverkeer tussen

h''e z°ne van Oostenrijk en de

K?veti ®sOlijke zones zal 25 Mei opge-
akt. orhen, is Zaterdag bekend ge-

2r

in. r5evr.iua^:ncicn militair gouverneur en

jn lS er van de Amerikaanse
liiG Ear°Pa geweest te zijn is gene-

buitci D. Clay Zondag per vliegtuig
«land vertrokken.

(Van onze Belgische correspondent)

Naarmate de datum van in werking treding van de Voor-Unie nadert en de
voorbereidende besprekingen zich concretiseren, concretiseren zich
tegelijkertijd ook weer de gevoelens van bedreigdheid, die er nu een
maal nog steeds zijn en die trouwens eerst langzamerhand zullen kunnen
worden weggewerkt. Benelux wordt al evenmin als Rome in één dag gebouwd
en het is vrij dwaas een wonder te verwachten dat aan iedere partner tege
lijkertijd en op alle punten een grote hoeveelheid winst zou bezorgen.
De Brusselse Libre Belgique maakt zich de laatste dagen weer tot tolk van
de_ malaise, die volgens het blad in sommige Belgische kringen heerst. Die
kringen zijn de kringen der industriëlen, die zich bezorgd tonen bij het onmid
dellijk perspectief van nieuwe concurrentie op hun markt. Het blad beweert
dat deze onrust ook in Nederland bestaat, waar men bang is voor de Belgische
methodes, die minder formalistisch en meer expeditief zijn. Als dit zo is,
menen wjj, bestaat er geen enkele reden waarom de Belgische industriëlen
zich bezorgder zouden maken dan de Nederlanders, die voor dezelfde en
wellicht grotere problemen staan. De conclusie zou dan moeten zijn dat de
Belgische fabrikanten de deken volledig naar zich toe zouden willen halen,
wat niet redelijk, maar ook niet waar is.

Het blad spreekt echter niet alleen
over de fabrikanten, het maakt zich ook
tot tolk van onvoldaanheid bij de re
gering, die niet tevreden zou zijn over
de wijze waarop de zaken zich afwikke
len. Nederland wordt beschuldigd van
een terughoudendheid die men niet
verwachtte inzake de uitvoering van
het protocol dat na de Haagse confe
rentie werd bekend gemaakt. Dit be
treft vooral twee punten. Het eerste is
dat de Nederlanders niet duidelijk hun

bedoeling aangeven inzake het vrijgeven
van de markt en de invoer. De Belgen
wensen het Nederlandse programma be
treffende de afschaffing van de rantsoe
nering en de ondersteuningen aan de in
dustrie te kennen. Zij menen dat de
tijd dringt en dat de voorbereiding van
een nieuw handelsaccoord de bekend
heid met deze gegevens eist. Het tweede
punt betreft de afschaffing van de tex-
tielrantsoenering, waarvan men in Bel
gië niet begrijpt dat zij nog niet plaats

vond in Nederland, terwijl zij zelfs in
Duitsland al van de baan is.

De regering zou ook niet te spreken zijn
over sommige tendenzen, waar men vroe
ger al mee te kampen had, namelijk een
vergunningen-stelsel, lopend over beroeps-
ot regeringsorganismen, dat zo gecompli
ceerd is, dat het de directe betrekkingen
tussen voortbrengers en verbruikers in de
twee landen in de weg blijft staan. Het
gaat niet aan dat Nederland de opheffing
van de moeilijkheden op dit gebied uit
sluitend interpreteert als bestaande in het
verdwijnen van het tekort aan franken.

Men maakt er verder op attent dat de
Nationale Bank, die bij de Haagse Confe
rentie niet betrokken geweest is, geen
nieuwe credieten meer aan ons land wil
toestaan. Als dit zo is, behoeft het niet te
betekenen dat er geen nieuwe credieten
zuilen worden verleend, maar dat zal dan
eventueel langs een andere weg dienen te
gebeuren, bijvoorbeeld door middel van de
Belgische regering, binnen de grens van de
maximum-voorschotten aan de schatkist, ot
via credieten in België.

Dit alles komt dus neer op de eis van
België om in ruil voor de leningen die het
toestaat een aandeel te hebben, een redelijk
aandeel, in het verzadigen van de Neder
landse markt.

Dit principe is overigens erkend, het
wordt alleen volgens de Libre Belgique
niet of onvoldoende in de practijk gebracht.
De administratie in Nederland wekt de in
druk, schrijft het blad, niet tot verwezen
lijkingen te durven overgaan. Voor de Bel
gische onderhandelaars betekent dit een
teleurstelling.

Dit strookt niet erg met de verklaring,
door de minister van Buitenlandse Handel
afgelegd ter gelegenheid van het bezoek
van Prins Bernhard aan de Brusselse Jaar
beurs, dat België zich verheugde over het
feit dat Nederland de bewijzen geeft van
zijn goede wil om de Benelux tot een feit
te maken,...

Het is echter een illusie, die de Ame
rikaan gaarne koestert. Wij hebben en
kele maanden geleden Amerika's afkeer
van verdere Chinese verwikkelingen al
eens in verband gebracht mét de Ame
rikaanse voorliefde voor het wèlbere-
kende plan, met nauwkeurig opgezette
schema's van investeringen en rende
menten, die misschien dan in de prac
tijk wel niet uitkomen, maar die psy
chologisch vereiste zijn om ergens aan
te beginnen. Het is een trek, die mis
schien meer heeft van het Duitse „alles
einkalkulieren" dan van het Engelse
„voortmodderen."

De afschuw van het on-overzichtelijke
(voortkomend, zou men dus kunnen zeg
gen, uit de illusie dat er de „gewone"
geschiedenis wél overzichtelijk is) vormt
ongetwijfeld het meest populaire motief
voor Amerika's huidige afzijdigheid van
het Chinese toneel. Maar tegelijk komt
daarin, misschien voor het eerst, een
besef naar voren, dat er grenzen zijn
aan het bereik en vermogen van de
Amerikaanse politiek en dat de wereld,
hoezeer omvliegbaar, toch nog te groot
is voor de schouders van de jonge At
las. Dat zou eigenlijk een argument
voor isolationisten moeten zijn; maar de
grilligheid van de politieke legkaart
wil alweer, dat actieve hulp aan China
juist haar warmste voorstanders heeft
onder de Republikeinen.

Het ongewende besef van begrenzing deed
zich ook gevoelen bij een veel beperkter,
maar ook veel concreter besluit van de
vorige week, toen de bouw van het 65.000
tons super-moederschip door de minister
van defensie ineens werd afgelast. Afge
zien van de inwendige spanningen tussen
de diverse afdelingen der landsverdediging
leger, vloot en luchtmacht, die ieder hun
eigen strategische visie en daaruit voort
vloeiende eisen hebben, trad hier in ieder
geval scherp aan de dag, dat ook de
enorme defensie der V.S., wat zij aan de
ene kant geven wil, van de andere kant
moet nemen.

Om tot de „gewone buitenlandse .poli-

litiek", dus tot Europa, terug te keren,

ook hier zal de verwachte opheffing van
Berlijn's blokkering en de opening van
nieuwe viermogendheden-besprekingen
over Dnitsland's toekomst de overzichte
lijkheid niet ten goede komen.

Terwijl de debacle in China de vreugde
over het succes van de „stijve" politiek
in Europa niet recht omhoog laat komen,
doet het eerste opdooien van de koude
oorlog al dadelijk vele Europese vraag
stukken, die in bevroren toestand juist
aaneengepast leken, slordig dooreenlopen.
En wat de vorst waterdicht maakte,
brengt Stalin's Meizon aan het lekken.

Terwijl de air-lift nog vliegt, ontrolt zich
ai een verschiet van verwikkelingen, die
de verwachte of vermoede Russische voor
stellen in het leven roepen. Men verwacht
hier van de Sovjets zeer vergaande plan
nen voor het herstel van Duitsland's een
heid, economische uitwisseling met de lan
den achter het „ijzeren gordijn", militaire
ontruiming, politieke ontvoogding. Uit
kracht van zulke voorstellen, meent men,
zal Rusland in heel Duitsland een propa-
ganda-positie zoeken te herwinnen, die het
meer en meer verloren had. terwijl de
Duitse communisten een plaats van aan
zien kunnen verwerven in het politieke
leven. Het Duitse volk krijgt ineens een
zwaar en bijna beslissend gewicht, en het
pas-gebouwde en nog niet gevoerde poli
tieke bestel van West Duitsland zal onder
deze omstandigheden, misschien een zorg
vuldig gebouwd tussenstation zijn, waar de
trein niet eens komt stilstaan.

Generaal Clay heeft weliswaar gisteren
bjj zijn afscheid van Duitsland tot voor-

Berlijners wuiven de laatste toestellen van de luchtbrug
voor het einde van de blokkade na.

zichtigheid en vasthoudendheid vermaand,
gewaarschuwd tegen de beschouwing van
een mogelijk accoord als meer dan een tij
delijke schikking, en een verdere bezetting
van vijf tot twintig jaar nodig genoemd
om de democratie in Duitsland gelegenheid
tot ontwikkeling te geven, vóór zij aan
zich zelf kan worden overgelaten. Daar
tegenover schetste een schrijver als Lipp-
man de lijnen van een ontwikkeling, waar
in de gehele positie van Duitsland volko
men vloeibaar wordt en mogelijk in de
oude bedding van de keizertijd kan terug
keren. Hij voorziet een Russische terug
tocht van groot formaat, welke zich zelfs
tot de landen van Oost Europa kan uit
strekken, met als oogmerk een hersteld,
verenigd en sterk Duitsland, dat in het ge
heel geen communistische inslag behoeft
te hebben bijna zou men zeggen: in
tegendeel om de weg van Bismarck en
Hitler in te slaan naar een bondgenoot
schap met Rusland, hetwelk daarin zelfs
een betere beveiliging zou kunnen vinden
dan in sterke communistische partijen nt
de daarvoor in aanmerking komende lan
den. In hoever zulks uit Marxistisch oog
punt óók slechts een tijdelijke schikking
zou zijn, waarbinnen men gunstiger tijden
zoals de steeds verhoopte economischs
crisis afwachten kan, is een vraag, die
aan de diepte van zulk een perspectief
niet afdoet.

Het is duidelijk, hoe aantrekkelijk zulk
een verschiet moet zijn voor de grote
meerderheid van de Duitsers, en hoezeer
het openen ervan daardoor op zichzelf
de positie van Rusland tegenover het
Duitse volk versterken zou, terwijl ieder
voorbehoud van de Westerse mogend
heden hun als mededingers naar de
„gunst" van het herstelde Rijk onver
mijdelijk ten nadele

zou strekken. Even

duidelijk is, dat Po
len aan de ene kant
en Frankrijk aan
de andere kant in 'n
aldus terugdraaiend
wiel de nodige spa
ken steken. En hoe
wel er iets fascine
rends is in een toe
komstbeeld, dat ons
terugverplaatst naar
de negentiger jaren
van de vorige eeuw
en de stelling schijnt
te willen bewijzen,
dat de buitenlandse
politiek onder hon
derd vormen van
warme en koude
oorlog altijd dezelf
de oude soep op
dient, mag men ook
niet vergeten, dat
tegenover Bis
marck's droom en
Hitler's geloften de
werkelijkheid van
twee verscheurende

Russisch-Duitse
oorlogen staan.

Dooitijd is steeds
het gevaarlijkst en
het aanstaand eind
van de koude oor
log brengt ook voor
de Amerikaanse
politiek hoog water,
dat misschien de
grenzen van de ge
wone buitenlandse
politiek niet te bui
ten gaat, maar in
ieder geval een be
sef van de beperkt
heid van ook de
sterkste vermogens
verlevendigt.

Maandag

HILVERSUM II, 415 M. Na 18 uur
ook 245 en 1875 M. 18.15 sport, 18.30
gram., 19.00 nieuws, 19.15 leesüamp,
19.30 actueel geluid, 19.45 Prikkebeen
20.00 nieuws, 20.05 Jubo, 20.15 orkest,
21.00 causerie, 21.20 orgel, 22.00 strijk-
ork., 22.45 Avondoverdenking, 23.00
nieuws, 23.15 concert.

HILVERSUM I, 301 M. 18.00 nieuws
38.15 varia. 18.30 strijdkr., 19.00 lezing,
19.15 clavecimbel, 19,45 regeringsuitz.,
20.00 nieuws, 20.05 dingen van de dag,
20.15 koor en orkest, 20.50 Ducdalf,
21.10 concert, 22.10 Benelux, 22.25 P. S.,
23.00 nieuws, 23.15 orkesten.

DINSDAG

HILVERSUM II. 415 M. Vóór 10 uur
ook 245 en na 18 uur ook 245 en 1875
M. 7.00 nieuws, 7.15 gram., 7.45 Mor
gengebed, 8.00 nieuws, 8.15 pluk de
dag, 9.05 Lichtbaken, 9.30 waterstan

den, 9.35 zang en piano, 10.00 kleuters,
10.15 gram., 10.40 schoolradio. 11.00
muziek houdt fit, 11.30 causerie, 11.40
zang en orkest, 12.00 Angelus, 12.03 trio,
12.30 mededelingen. 12.33 lunchconcert,
12.55 Zonnewijzer, 13.00 nieuws. 13.20
lunchconcert, 13.45 Cavalleria Rusti-
cana, 14.00 kwartet, 14.30 or.-der ons,
15.00 schoolradio, 15.30 koor, 16.00 zie
ken, 16.30 Ziekenlof, 17.00 jeugd. 17.15
Wigwam, 17.45 Zevenklapper.

HILVERSUM I, 301 M. 7.00 nieuws.
7.15 gymn., 7.30 orkest, 7.50 Dagopening,
8.00 nieuws, 8.15 varia. 8.55 vrouw, 9.00
hersengymn., 9.30 Aubade, 10.00 Mor
genwijding, 10.15 arbeidsvitaminen, 10.50
kleuters, 11.00 zang en piano, 11.30 zie
ken, 12.00 orkest, 12.30 mededelingen
12.33 platteland, 12.40 piano en orgel,
13.00 nieuws, 13.15 causerie, 13.20 Avro-
leans, 14.00 causerie, 14.30 causerie,
14.45 gram. 16.25 Schumann, 16.40 jeugd,
17.00 koor, 17.30 gram., 17.45 regerings
uitzending.

(Copyright Uitg. De Koepel, Nijmegen)

66

„En was die schurk door mijn vader
gezonden?" vroeg Jan woedend.

Mijnheer schudde zijn hoofd. „Nee, hij
was gezonden door je oom, graaf Loren
zo Ramirez. Je vader is overleden en je
kunt aanspraken doen gelden op zijn
bezittingen. Maar graaf Lorenzo had
iemand gestuurd, die je papieren in
handen moest zien te krijgen en ze ver
nietigen of wel de zekerheid mee naar
Spanje nemen, dat je niet meer in leven
zou zijn".

Er kwam een grimmige trek op het
anders in de regel zo vriendelijke ge
zicht van Mijnheer. „Ongelukkig voor
hem, struikelde de dienaar van je
Spaanse oom op het ijs. En dan durven
die Spanjaarden nog te zeggen, dat niet
zij, maar wij, Hollanders, zo lomp en

onhandig zijn.... Hoe het zijjij

leeft nog en je bent bovendien erfge
naam van de eigendommen van graaf
Ramirez!"

„Dat wil ik niet zijn. Daar doe ik
afstand van", verklaarde Jan vurig, ter

wijl zijn zwarte ogen flikkerden. „Ik ben
een Hollander. Ik ga me aansluiten bij
de legergroep van Pieter. om ons land
te helpen bevrijden van de Spaanse
tyrannie", was zijn plechtige belofte.

Er lag weliswaar iets spottends in de
blik, waarmee Mijnheer zijn neef aan
keek, maar toch knikte hij goedkeurend
met zijn hoofd. Opeens klonk Anneke's
stem van de hal. Er was iemand be
neden, die met hem spreken wilde over
tulpen.

Tulpen! Milady herinnerde zich eens
klaps, hoe zij ook met iemand moest
spreken over tulpen en dat ze nu zon
der uitstel naar de herberg moest om
haar tulp te verkopen. Wie kon bij deze
tulpenwaanzin tevoren weten, hoe lang
een bepaalde tulpensoort nog in de
gunst van het publiek zou blijven? Toen
Mijnheer de' kamer verliet, sloot ze vlug
Pieter's kist.

„Het wordt laat. Ik moet vlug naar
de herberg voor het donker wordt", zei
ze tegen Jan.

Ze zouden dadelijk samen gaan, vond
Jan onverwachts; hij zou het portret
en de papieren wel wegleggen, terwijl
zij haar mantel aantrok en haar hoed
opzette. Hij deed, zoals hij gezegd had,
en Elspeth vond hem wachtend in de
grote hal, toen ze zich naar beneden
haastte en onder het lopen de banden
van haar muts vastbond.

Maar onder aan de trap stond ook
Anneke te wachten. Ze zei, dat Mijnheer
graag had. dat Milady even bij hem op
zijn kamer kwam.

„Nu?" protesteerde Elspeth. Wat zou
Mijnheer van haar willen, wanneer hij

een bezoeker had, iemand die hem over

tulpen had willen sprekenOf zou

de bezoeker enkele van haar eigen tul*
pen willen kopen? Maar Mijnheer dacht,
dat zij ze allemaal had verkocht.

Elspeth trok wanhopig aan de linten
van haar muts, terwijl haar ogen van
Anneke naar Mijnheer's gesloten deur
gingen. Als het niet over de bollen was,
waarom moest ze dan bij Mijnheer
komen? Plotseling vroeg ze: „Waar is
Zandvrouwtje, Anneke?"

„De poes?" Anneke trok een gezicht,
alsof ze zeggen wilde: Wat heeft dat er
nu mee te maken. Ze vertelde echter,
dat ze het diertje had gezien in de
kamer van Mijnheer, toen ze de bezoe
ker binnenliet. Maar waar het nu voor
was, kon ze niet zeggen.

Elspeth dacht, dat ze nu wel wist,
waarom Mijnheer haar bij zich liet roe
pen. „Zandvrouwtje zal wel weer iets
misdaan hebben", zuchtte ze.

Anneke grinnikte om het gezicht, dat
Elspeth trok en ging toen de trap op
naar haar moeder, terwijl Elspeth Jan
toevoegde: „Die poes van me wordt
langzamerhand zo'n ondeugd. Ze trekt
zich van niemand iets aan en is een
echte wilde kat geworden. De vorige
week sprong ze op de schrijftafel van
Mijnheer, midden tussen zijn keurig
geordende paperassen, vandaar op een
ander kastje en tenslotte boven op de
grote huiskamerkast. Daar in de hoogte
bleef ze nota bene zitten, totdat Mijn
heer met een stukje lever kwam aan
dragen." Ze kon bijna niet nalaten te
lachen bij de herinnering eraan. „Maar
toen ze de lever zag, sprong de gele

deugniet regelrecht op het hoofd van

Mijnheerop zijn kale bol. Mijnheer

vond het helemaal niet prettig."

„Dat snap ik", lachte Jan luid.

Maar Elspeth keek een beetje onge
rust. „De schelm moet zich nu wel heel
erg misdragen hebben, als Mijnheer
mij daarvoor zelfs laat komen op een
ogenblik, dat hij bezoek heeft. Het zal
wel een poosje ophouden voor ik dat

weer in het reine heb gebrachtEn

het is al zo laat", mopperde ze, terwijl
ze in de richting van de deur van
Mijnheer's kamer ging.

„Geef mij je tulp maar, dan zal ik
hem wel voor je verkopen", was Jan's
voorstel. „Het is helemaal niet nodig,
dat je zelf naar de herberg gaat."

Elspeth keek hem met haar blauwe
ogen over haar schouders aan, en na
dat ze een ogenblik had overwogen,
wat ze zou doen, haalde ze de bloembol
uit haar zak. Ongetwijfeld zou Jan die
even voordelig kunnen verkopen als zij,
of misschien nog wel tegen een hogere
prijs. En wie wist, hoe lang ditmaal de
verdediging van Zandvrouwtje bij
Mijnheer haar zou ophouden? Wat zou
die poes nu weer hebben gedaan?
vroeg ze zich opnieuw af, terwijl ze
haar mantel uittrok, toen de voordeur
achter Jan dichtviel. Met een haastig
gebaar, zodat haar krullen er door in
de war raakten, zette ze haar hoed af
en terwijl die nog aan haar hand ben
gelde klopte ze op de deur. Toen Mijn
heer riep, dat ze binnen kon komen,
opende ze de deur en betrad de kamer.
Ze zag wel, dat de bezoeker nog niet
vertrokken was, maar overigens keek ze

niet zozeer naar hem. Nadat Mijnheer en
zij elkaar even onderzoekend hadden
aangezien en ze nog even vlug haar blik
door de kamer had laten gaan, zei Mi-
lady: „Zandvrouwtje is een ondeugende
kat".

Waar was de schuldige? Deze keer
niet boven op de grote kast in de ka
mer of op een van de andere meubelen
of onder de lange bank.

„Maar het ls nog maar een jong beest
je, al lijkt ze soms al een volwassen kat.
Weest u maar niet boos op haar, Mijn
heer!"

Elspeth sprak met haar lieflijkste
stem, zo vleiend mogelijk. Opeens draai
de de vreemde man bij 't venster zich
om. Elspeth zag het niet, maar voelde
het. Ze keek nu ook om en staarde naar
een verwilderd uitziende, afgetobde
man in een haveloze slordige.jas en slor
dige kleren; blijkbaar had hij weinig
aandacht aan de verzorging ervan ge
schonken. Hij wreef even met zijn han
den in zijn ogen, als wilde hij ze goed
openen.

„Vader!"

Ofschoon Elspeth dit woord uitstoot
te, kwam er geen antwoord. Ze bleef
verbaasd staan, totdat de man tegenover
haar zijn ogen sloot en zijn -hoofd be
woog, als wilde hij een visioen van zich
afschudden. Het was een triest gebaar.
Elspeth vloog de kamer door en legde
haar handen om de fluwelen mouw van
zijn haveloze jas en schudde aan zijn
arm.

(Wordt vervolgd)

Bij een experimentele vlucht bereikte
een raket van de Amerikaanse
Marine verleden week een hoogte
van 84.000 meter en een snelheid van
3600 kilometer per uur. De proefneming
met deze raket, die als een verbeterde
uitgave van de Duitse V II is te beschou
wen, vond als gewoonlijk plaats nabij
White Sands, een afgelegen vlakte in de
staat New Mexico. De gegevens betref
fende de hoogte en snelheid werden ge
registreerd door speciaal hiervoor aan
gebrachte instrumenten. Om te voorko
men, dat deze instrumenten bij de val
vernietigd zouden worden, waren zij
voorzien van een parachute, die zich
automatisch opende.

lij kens berichten van het Britse
ministerie van Landbouw zal de
strjjd tegen de Coloradokever dit
jaar in Engeland met kracht ter hand
worden genomen. Voornamelijk zal hier
bij gebruik worden gemaakt van drie
hefschroefvliegtuigen, die speciaal voor
dit doel met sproei-installaties zijn uitge
rust. Aangezien vorig jaar gebleken is,
dat deze insecten grotendeels uit Noord-
Frankrijk werden aangespoeld, zal de
strijd hier het eerst worden aangebonden.
Door met deze actie reeds zeer binnen
kort een aanvang te maken, hoopt men
er in te slagen het miserabele insect in
de kiem te smoren. Uiteraard zal ook
Nederland van het welslagen van dit
plan ten zeerste profiteren.

„Ons Lekenspel" te Bussum organi
seert in samenwerking met Rudolf
Mirbt en Herr Kent een internationaal
congres voor lekenspel te Vlotho in
Westfalen. Dit congres wordt gehouden
van 1218 September. Tegelijkertijd
verzorgen de „Ghesellen van de Spele-
wei" een aantal voorstellingen in de
Britse zone van Duitsland. Verder orga
niseert „Ons Lekenspel" in samenwer
king met de Stichting „Ons eigen Volk"
in de week van 22 Augustus een toneel
cursus op Drakenburgh. Tenslotte heeft
Anton Sweers de leiding in de toneel-
week, welke te Bloemendaal zal gehou
den worden van 1621 Juii. waarbij ge
doceerd zal worden: regie, spel, voor
dracht en declamatie.