VISHINSKY acht het WESTELIJK PLAN
Seen grondslag voor accoord
1
8
Bibliotheekcongres in de hoofdstad
Meppeler huidenaffaire berecht
Gebieden van Sumatra in een voorlopig
federatief verband verenigd
r
Wij luisteren naar
Plichten van man en vropw
in het gezinsleven
HET GEZEGEND
GESLACHT
Zeventig deelnemers
heren-enkelspel
'OCH KANS DAT HET IN DISCUSSIE KOMT
Ontspanningslectuur in Openbare Leeszalen
Bezwaren tegen Van Royen—Rum-accoord
en de houding van de B.F.O.
J
Levensbeschouwing
moet rol spelen
DEZE WEEK EINDE VAN SPOORWEGSTAKING?
Arsenal contra Zuid-
Amerikaans temperament
Budge schakelt De Mos uit
voor wereldtitel lawntennis
DINSDAG 31 MEI 1949
PAGINA 3
Komt er nog „iets"
Uit conferentie?
A
'°ken.
KRACHTIGE RESOLUTIE
Ontwerp-resolutie
ZWARE BOETEN GEËIST
Luisterwedstrijd K.R.O.
Houding B. F. 0.
FOLKERTS WEER VOOR
DE RECHTER
V..
ZOMERMANOEUVRES
VAN RODE LEGER
Roman door
G. ASTER O.f.m. Cap.
bij tennistournooi Noordwijk
(Telefonisch van onze Parqse correspondent)
PARIJS, Maandagavond,
de critiek op het Westeiyke plan voor de economische en politieke een-
»king van Duitsland, welke hy beëindigde met de conclusie, dat dit voorstel
hp!? grondslag voor een overeenstemming met de Sovjet-Unie kan bieden,
/eft Vishinsky dan voor het eerst ter Parijse conferentie de motieven ter
nd genomen, waarop de Sovjet-Russische propaganda in Duitsland de
ÏDr6 tijd zo nadrukkeiyk heeft geborduurd. Hij heeft namelijk het Weste-
Ae plan o.m. verweten, dat het Duitsland een federaal systeem op wil
l^gen, dat neerkomt op de versnippering van Duitsland; en dat het geen
chikkingen bevat, die het einde van de bezetting doen voorzien, waaruit
..CBleid moet worden, dat de Westeiyken zich de duur der bezetting denken
s Voor onbepaalde tijd.
voorzien de accoorden van
'shington in een bezettingsstatuut
ia®rbij de geallieerden zich een recht
controle voorbehouden op de beslis-
"-n van de Duitse regering, hetgeen
jv^erenigbaar is met- een regering van
ij,'tsers voor Duitsers en met een deel-
U jhe van Duitsland aan het internatio-
leven. Een ander bezwaar, dat
s shmsky tegen het Westelijke plan
Voerde, was de ondemocratische wij-
daarop het in het diepste geheim
ie,® voorbereid, zonder deelname of
|;as maar raadpleging van de Sovjet-
en ^et Duitse volk, in het bijzon-
ij het Duitse volk der Oostelijke zone.
tJ.Was dus een waar dictaat. Het be-
s-fhe bovendien de voorwaarden te
,JPpen, die het het Westelijk kapitaa)
{6|felijk zouden maken, de hand te leg-
W °P 't Duitse bedrijfsleven. En voor
i0' de democratie betrof, in deOostelijke
W6 ^erden de democratische beginse-
•r'< die het plan zo warm aanbeveelt,
h6 hs volop in practijk gebracht. Slechts
Nfascisten waren van hun genot uit
loten.
je!"elk een tegenstelling met het beeld
j6°oden door de Westelijke zones, waar
H democraten aan vervolging bloot-
rij hEn om de door het plan voorzie-
st Vervanging van de regel der een-
.«imigheid door de regel van de abso-
meerderheid in de contróle-or-
®lw af te keuren, greep Vishinsky
'tj,eer naar de karakterisering „dictaat"
!s "Oplegging van de meerderheid aan
k minderheid. Daarna verviel Vishins-
jhogmaals in een aanprijzing van het
'jet-Russische voorstel, behelzende
tL.h het leven roeping van 'n centraal
j6vls orgaan (economische en regerings-
fej.hegdheid onder oppermacht van de
t>e:.'eerde contröleraad), benevens voor
de rhjn het weer ten tonele voeren van
geallieerde Kommandatura en een
'ot u11 gemeenteraad. In tegenstelling
'ld Westelijk plan beantwoordde
OS Vishinsky, dit voorstel aan de
'9h belangen en kwam het tegemoet
li, °e verlangens van het Duitse volk
eenheid en aan het alom gekoes-
teli verlangen naar een vreedzame
Vr'hg van het
hgStuk.
re-
Duitse en Europese
Of iemand nu het woord wenste te
voeren, vroeg toen Vishinky, die van
middag tevens voorzat. Acheson ver
klaarde daarop, dat hij de verwerping
van het Westelijk plan niet begreep en
hij begon met een critiek op de critiek.
De grondwet van Bonn was uitgewerkt
door 65 Duitsers en vervolgens goedge
keurd door de vertegenwoordigers van
47 millioen Duitsers. De voorziene Duit
se regering zou volkomen vrij zijn te
handelen zoals haar goeddacht onder
voorbehoud van geallieerde controle in
zaken die de veiligheid betroffen. De
Duitse regering zou dus wel een vreed
zame internationale activiteit kunnen
ontplooien. De in het Russische voorstel
voorziene Duitse Regeringsraad daar
entegen zou zich slechts met economi
sche en administratieve kwesties mogten
bezighouden en dat nog afhankelijk van
de eenstemmige goedkeuring van de ge
allieerde contröleraad. Ongetwijfeld :s
dus volgens Acheson juist de door de
Russen gewilde Duitse Regeringsraad
geenszins een Duitse regering.
Acheson hinderde het in het bqzon-
der, dat in Vishinsky's opmerkingen
geen gewag werd gemaakt van een
stopzetten of ongedaan maken der her
stelbetalingen uit de lopende Duitse
productie en van de Sovjetisering der
Duitse ondernemingen. Dus, aldus Ache
son, blijven deze gehandhaafd.
Had Vishinsky verklaard, dat het
Westelijke plan het totstandkomen van
het vredesverdrag zou vertragen,, vol
gens Acheson zou de aanvaarding van
het Sovjet-voorstel, dat een aantal stap
pen terug deed, het vredesverdrag ver
tragen.
Minister Schuman, kennelijk nog
naar een brug zoekend, was van me
ning, dat Vishinsky's critiek op het
Westelijk plan zich meer richtte tegen
de methode dan tegen de inhoud.
Maar indien de accoorden van
Washington gesloten zijn door dé drie
is het niet de schuld geweest van de
drie, dat er geen vier waren. Er is
tenslotte geen sprake van een dictaat.
Er is, aldus Schuman, slechts een
voorstel ter tafel gebracht, dat zich
stelt tegenover een ander voorstel.
Bevin vatte tenslotte ten dele deze
opmerking van Schuman weer op en in
zijn interventie kan men een zekere
op Vishinsky uitgeoefende aandrang on
derkennen om althans het Westelijk
plan in discussie te nemen. En inder
daad: heeft Vishinsky eigenlijk niet het
voorstel alleen maar verworpen als basis
voor een accoord? Hetgeen niet precies
hetzelfde is als basis voor discussie
(corr.). In ieder geval, Bevin verklaar
de zijnerzijds zich tenvolle bereid, over
de details te spreken, en hij hoopte
in het bijzonder, dat Vishinsky de voor
lopige oplossing van het bezettingssta
tuut niet zou verwerpen enkel en alleen
omdat anderen het hadden voorgesteld.
Op één punt echter waren de Westelij
ken vastbesloten: het moet tot de ves
tiging van een regering in Duitsland
komen en de grootste moeilijkheid ziet
Bevin daarbij in hfet onaanvaardbare
systeem van herstelbetalingen uit de
lopende productie, waarover achttien
maanden geleden de conferentie van
Londen, gestruikeld was.
Na Bevin maakte Vishinsky een be
gin met een gedetailleerde critiek, para
graaf na paragraaf, van het Westelijk
voorstel en hij beloofde er morgen ver
der mee te zullen gaan. Optimisten con
stateren, dat daarmede in feite het Wes
telijk voorstel in discussie is genomen;
zü achten het laatste woord nog niet
gesproken en zijn overtuigd, dat er in
ieder geval toch „iets" uit de conferen
tie te voorschijn zal komen.
Eric de Noorman en het wapen gericht
CO*. WABTIN TOONOt* ITVCKOI
20. Tevergeefs wacht Eric op de komst van Lauri of een zijner knechten en daar
net gaandeweg donkerder wordt, besluit Eric het geleende zwaard ergens op een
177 het oog lopende plaats neer te zetten. Voorzichtig plaatst hij het wapen tegen
een dikke boom en dan ontwaart hij 'n paar flikkerende ogen, welke hem vanuit het
duister onbeweeglijk aanstaren. Deze ontdekking brengt hem danig in de war en
schielijk keert hij op zijn schreden terug, om het kostbare zwaard voor eventuele
kwade elementen te behoeden, wanneer een zachte stem hem toeroept: „Het is wel!
Ga thans, het zwaard is veilig!" Aarzelend verwijdert Eric zich en met een zeker
gevoel van spijt overdenkt hij, welk een macht dit zwaard hem had kunnen bezorgen
indien hij het gehouden had. Doch deze gedatfite vervliegt even spoedig als zij
gekomen is en snel keert Eric nu naar zijn paard terug. De gehele nacht rijdt hij
door en in de prille morgen van de volgende dag bereikt hij eindelijk zijn koninklijk
slot. Met gejuich wordt hij begroet. Lachend schrijdt Eric tussen zijn mannen door
P7i stormt dan de trappen op naar zijn vrouw. Het weerzien is vol blijdschap en
ook Pum-Pum deelt in de vreugde. ,.Eric" zegt Winonah dan zacht, „is het nu uit
met je wilde haren? Blijf je nu eindelijk thuis en word je een gewone, gezellige man?"
„Ja, meisjeglimlacht onze held, „ik blijf bij jou, bij mijn volk, bij Noorwegen.
Hoewel hm die wilde haren je kan nooit weten, misschien zit er zo hier
en d(fiar nog wel eentje Heel indiscreet gluurt Pum-Pum om het gordijn, maar
dan trekt hij zich tevreden terug. Het kleine kereltje glimlacht ondeugend en met
een gesnuif zegt hij: „Veel goed! Wilde haren weg, meester nou thuis. Nou koning
blijft bij meesteres; wordt gezellige man, alles mooi en waar. Maar meester nooit
worden gewone man!"
EINDE 8e AVONTUUR.
(Van onze verslaggever)
5et stoutmoedige alternatief, waar- 1 dat af uit de geschiedenis van de O.L.B.,
opgericht om de eenvoudige mensen kans
te geven op ontwikkeling. Een recht
vaardiging voor de aanwezigheid van
lichtp lectuur in de O.L.B. zag hij in
zijn prae-advies in de nuttige rol, die zij
kan spelen, maar ook in het contact, dat
zij schept tussen eenvoudige lezers en
de O.L.B.
Er werden bij dit alles nog tal van op
merkingen gemaakt, vooral ook op prac-
tisch gebied; ons ontbreekt de ruimte om
daar op in te gaan Wij kunnen ér nog
slechts melding van maken, dat dr. Ph.
M. vai) der Heyden enkele voorlopige
resultaten mededeelde van een studie
van de vrije-tijdsbesteding onder enkele
bevolkingsgroepen.
stoutmoedige alternatief, waar-
DnaS* openbare leeszalen zich gesteld
jj ueH zien, als zij moesten kiezen of
[J een cultuurinstelling dan wel een
lijd elijke volksgaarkeuken behoren te
in heeft Bernard Verhoeven gesteld
:t6|®en prae-advies, dat hij heeft opge-
V. °P verzoek van de Centrale Ver
te ®hg voor Openbare Leeszalen. Voor
'lis- mene vergadering van deze ver-
V t g' Maandag in het Parkhotel in
V dam gehouden, waren met dat
V Bernard Verhoeven nog vier an-
t6 V Prae-adviezen de achtergrond van
besprekingen over de vraag, of de
Nr bare Leeszalen ontspanningslec-
4 of, zoals dat geformuleerd was,
V. lichtere en lichter-aansprekende
je an" in hun boekenbezit dienen op
:-st^ernen. Het antwoord luidde, met
Kerkingen, bevestigend,
tk^ard Verhoeven stelde met zijn
J{ thatief het vraagstuk algemeen.
W actuele geschil gaat in wezen om
karakter van de Openbare Lees-
C, zeide hij. Steeds heeft men in
C^aalkringen het paedagogische, het
structieve karakter van de lectuur-
Vr2iening, het ontwikkelingswerk
tf r°Pgesteld. Wezenlijk is nu de vraag,
daarin verandering moet worden
wacht om de lectuumood van het
op te vangen.
v lh het huidige stadium is de intocht
J?® de massa de invasie van de wan
bak. Het kan dus slechts gaan om
grenscorrecties. Men kan de openbare
,6szaal er immers wel toe bestemd
K.hten de waarachtige leesdrang
.asschien nog primitief van smaak
y®ar de belofte van ontwikkeling in
oh bergend op te vangen en te
oliën. Men kan de voor de leeszaal
Ohvaardbare lectuur gerust een ni-
lager stellen, waarbij een wer-
phjk aanknopingspunt tussen de
Oeszaal en het Volk ligt bij de Volks-
y'Cratuur A. M. de Jong, Anne de
Hms' lichtte Bernard Verhoeven in
debat toe, en in België: Conscien-
O Em. Claes, Hemeldonok de roman
V?5 het Davidsfonds. Zonder goede
oksliteratuur, zei hij, lost men het
probleem niet op. Het is veel erger,
L men slecht leest, dan dat men niet
6®st.
heer P. V. de Wit stelde in zijn
k5~advies enerzijds dat men geen
moest lokken, die van nature
md staan tegenover de O.L.B. maar
Vj.'hen de deuren niet mag sluiten
hen die voorlopig alleen het lich-
jWw.genre zoeken. Hoog literair gehalte
r® hij niet van primair belang, wel,
■'tig erken van demoraliserende strek-
en weeë of sensatie-verwekken-
Amusementslectuur uitgeschakeld
$<£.r Karsemeyer had in zijn prae-
Ot- lfis de cultuurtaak van de O.L.B. zo
Voftehreven, dat zij geldt voor het hele
W dat zij het volk moet leren den-
>ij door het te leren lezen, d.w.z. dat
biet alleen goede lectuur beschik-
hjg moet stellen, maar ook de lust
Wki, ontwikkelende lectuur moet
NJ- E. de Clerq vulde dat in de dis-
a .eigenlijk nog aan door op te mer-
i?at het brengen van cultuur zich
?cpaalt tot het beschikbaar stellen
■/v., hteraire waarden, maar zich ook
A hitstrekken tot het ondersteunen
k6 11 positieve levenshouding. Voor
At,.Aanvaardbaarheid van eenvoudige
v'«t wilde zij in haar prae-advies
If'1 pd literaire norm stellen, maar eisen
Vi'lin Voud en helderheid in probleem-
«m'?. beweeglijkheid, humor, levens-
en vooral positieve levenshou-
dr. J. Karsemeyer als pater
C^t dus O.F.M. Cap. stelden in het
V Or°ï.eriëens nadrukkelijk, dat zij in
'kstn °°k een opvoedings-instituut
V b te zien. Pater Theobaldus las
>5iiSt®.^en zou te Hamburg een zwem-
lApJ'Jd gehouden worden tussen een
tikki team van de Universiteit van
een Duitse ploeg. De ontmoe-
-Ari.cst echter afgelast worden op
m ..V;m een door de FINA uitgevaar-
tartverbod.
Maandagmiddag is de tweede confe
rentie voor Sumatra er in geslaagd, de
ontstane geschillen uit de weg te ruimen.
Zji heeft een resolutie aangenomen,
waarbij de gebieden van Sumatra zich
dadelijk verenigen in een voorlopig fe
deratief verband. Er werd een uit drie
leden bestaand federatief directorium
gekozen en besloten werd tot de oprich
ting van een federatief college voor Su
matra. De conferentie sprak als haar
oordeel uit, dat een federatie van Su
matra, in het raam van de V., S. van
Indonesië, de meest geëigende staats
vorm is.
De voorlopige federatie zal in beginsel
alle gebieden kunnen omvatten, welke
geografisch tot Sumatra behoren. De
leden van het federatieve college zullen
worden aangewezen door de volksver
tegenwoordigingen der samenstellende
gebieden. Medan werd als zetel van het
secretariaat aangewezen. Als leden van
het directorium werden gekozen dr
Mansur, Abdul Malik en mr. Abbas. De
financiële consequenties zullen worden
gedragen door de deelnemende gebie
den.
Op de conferentie voor Sumatra is
thans een ontwerp-resolutie in be
spreking, die is ingediend door een
commissie van redactie, bestaande uit
de leiders van de delegaties van Zuid-
Sumatra, Oost-Sumatra en de advi
seur, mr. Sukur Soripada van Tapa-
nuli, aldus meldt de speciale corres
pondent van Aneta uit Medan. In deze
ontwerp-resolutie geven de delegaties
'van Benkulen, Djambi, Indragiri,
Lampong, Minangkabau, Riouw, Tapa-
nuli, Sabang, Zuid-Sumatra en Oost-
Sumatra te kennen, dat zij hun goed
keuring hechten aan de bezwaren
tegen het Van Royen-Rum-accoord,
die op 13 Mei door de te Batavia aan
wezige leden aan de minister van
Overzeese Gebiedsdelen telegrafisch
zijn overgebracht.
Zij willen de tegen genoemd accoord
bestaande bezwaren zowel bij de Neder
landse delegatie als bij de commissie der
V.N. nader uiteen zetten en stappen ne-
Twee geldboeten, elk van duizend gul
den of honderd dagen hechtenis, alsme
de drie maal een maand hechtenis en
zes weken hechtenis met aftrek eiste
gisteren de officier van Justitie by de
Economische Politierechter te Assen te
gen de 41-jarige R. M. te Meppel, ge
schorst directeur der N.V. Nederlandse
Huiden- en Wolhandel en Vellenboeterij
te Meppel, voorheen Van Esso. Tegen de
N.V., die door de huidige directeur, de
heer René Michel, werd vertegenwoor
digd, werden vijf geldboetes, elk van
f 10.000 en een van f 25.000 en verbeurd
verklaring van de achtergehouden hui
den geëist.
De behandeling van deze zaak is het
slot van de geruchtmakende huidenaffai
re te Meppel. waarbij genoemde N.V. was
betrokken en welke haar, volgens het
hoofd der deviezencontröle, de heer A.
C. Kiewiet te Rotterdam, bijna twee mil
lioen gulden zou hebben opgebracht als
niet de Meppeler recherche een spaak in
het wiel had gestoken. Deze nam een
partij huiden van ongeveer 23.000 stuks,
vertegenwoordigende een waarde van
f 220.000, in beslag.
Aan de voormalige directeur was o.m.
ten laste gelegd, het zonder vergunning
drogen van huiden met de bedoeling de
ze na de gewijzigde prijsvaststelling te
gen de hogere prijs te verkopen. Daar
om gaf de directeur opdracht op tal van
plaatsen huiden te verstoppen. Deze hui
den werden niet in de administratie op
genomen, wel in een „zwarte" boekhou
ding met gefingeerde nota's (een grote
partij werd ook clandestien aangekocht),
waaruit bleek dat de knoeierijen reeds
van 1946 dateerden.
Omtrent de handel in clandestiene hui
den deelde mr. H. Muijser, secretaris der
sectie Inlandse Huiden te Amsterdam,
mee, dat deze transacties oogluikend
werden toegestaan, omdat het rijksbu
reau van mening was, dat anders de hui
den in de grond gestopt zouden worden
en dus verloren zouden gaan.
De K.R.O. zal hedenavond om 10 uur
(22.00) een herhaling geven van de
K.K.K.-luisterwedstrijd voor het Katho
liek Thuisfront, dat op deze wijze geld
bijeen hoopt te zamelen, om draagbare
orgels te kopen ten behoeve van de R.K.
militairen in Indonesië Vooraf wordt
een godsdienstige plechtigheid uitgezon
den zoals die in de Oost door de sol
daten wordt bijgewoond.
Het hoofdkwartier van vice-premier
Giuseppe Saragat's anti-communistische
partij heeft gisteren meegedeeld, dat
Saragat vóór 16 Juni zijn ontslag bij
de Gasperi zal indienen.
De communistische leiders uit tal van
Europese landen zouden ergens in Tsje-
choslovakije in geheime bijeenkomst
besprekingen voeren, aldus meldt U. P.
uit Praag.
men, zowel bij de U.N.C.I. als bij de
Nederlandse delegatie, om met betrek
king tot de uitvoering van het bereikte
accoord volledig te worden ingeschakeld.
Aldus willen ze de gevaren, die de over
eenkomst voor Sumatra met zich brengt,
afdoende ondervangen.
Deze resolutie zal na behandeling en
goedkeuring ter kennis worden gebracht
van de Ned. regering, de U.N.C.I., de
Ned. en repub. delegaties, de B.F.O. en
de H.V.K.
Bij de algemene beschouwingen over
de gezamenlijke agendapunten, zeide de
leider van de delegatie van Sumatra's
Oostkust, de heer Damrah, dat eerst
nadat de overeenkomst was aangegaan,
de gebieden van Sumatra in de gelegen
heid waren gesteld, hun bezwaren naar
voren te brengen. Ook in de B.F.O. is
de invloed van Sumatra zoveel mogelijk
uitgeschakeld en de belangen van Suma
tra zijn in de B.F.O. vrijwel verwaar
loosd.
De heer Damrah vroeg, het al of niet
uittreden uit de B.F.O. afhankelijk te
stellen van de inwilliging van de vol
gende voorwaarden:
Het erkennen van de huidige waar
nemers in de B.F.O. als volwaardige
stemgerechtigde leden en de taak van de
B.F.O. om ook specifieke gebiedsbelan-
gen harer leden zo nodig naar buiten te
bepleiten en te verdedigen.
De procureur-fiscaal bij de Bijz. Raad.
van Cassatie heeft geconcludeerd tot be
vestiging van het doodvonnis, dat het
Bijzonder Gerechtshof te Arnhem heeft
uitgesproken tegen de 47-jarige R. Fol-
kerts uit Groningen, die in 1944 als SS-er
heeft gevochten en in November van dat
jaar heeft deelgenomen aan het dood
schieten van zes Joodse landgenoten te
Vierhouten.
De Raad heeft de Duitser G. M. Mul
ler, in de oorlog opzichter in het kamp
te Vught, veroordeeld tot veertien jaar
gevangenisstraf met aftrek. Het Bossche
Bijzondere Gerechtshof had hem tot ne
gen jaar veroordeeld.
DINSDAG
HILVERSUM n, 415 m. Na 18 uur ook
245 en 1875 m. 18.10 sport. 18.20 sex
tet. 18.40 gram., 18.50 actualiteiten, 19.00
nieuws, 19.15 orkest. 20.00 nieuws, 2C.05
gewone man, 20.12 luisterspel ..Alkestis"
door Dr. van Buytenen, 22.45 Avondge
bed, 23.00 nieuws, 23.15 orkest.
HILVERSUM I, 301 m. 18.00 nieuws.
18.15 piano, 18.30 strijdkr., 19.00 strip,
19.10 Jan Brusse, 19.15 toneel, 19.30 viool,
19.45 regeringsuitz., 20.00 nieuws, 20.05
zoeklicht, 20.15 cabaret, 21.35 voordracht,
21.45 buitenl. overzicht, 22.00 orkest, 22.20
kamermuziek, 23.00 nieuws, 23.15 gram.
WOENSDAG
HILVERSUM n, 415 m. Vóór 10 uur
ook 245 en na 18 uur ook 245 en 1875 m.
7.00 nieuws, 7.15 Te Deum, 7.45 woord
voor de dag, 8.00 nieuws, 8.15 muziek
bij het werk, 8.45 piano. 9.00 zieken, 9.30
waterstanden, 10.30 Morgendienst, 11.00
reportage. 12.00 gram.. 12.30 mededelin
gen, 12.33 ensemble, 13.00 nieuws. 1315
orgel. 13.45 reportage. 14.45 onder ons.
15.00 koor, 15.45 Alma Musica. 16.15
jeugd, 17.30 gitaar. 17.46 regeringsuitz.
HILVERSUM I. 301 m. 7.00 nieuws,
7.15 gymn., 7.30 strijdlied. 7.33 gram.,
8.00 nieuws, 8.15 gram., 8.50 vrouw, 9 00
orkest, 10.00 causerie, 10.05 Morgenwij
ding. 10.20 kookpraatje, 10.35 vrouw.
11.00 R.V.U., 11.30 gram., 12.00 Accor-
deola, 12.30 mededelingen. 12.33 platte
land, 12.38 orgel, 13.00 nieuws, 13.15 ka
lender, 13.20 orkest, 14.80 gesproken por
tretten, 14.15 concert, 15.00 zieken, 15.30
zang. 15.50 klankbeeld, 16.00 orkest, 16.15
kleuters. 16.30 vragen vrij, 16.55 jongeren,
17.15 orkest. 17.40 piano.
(Van onze correspondent)
De R. K. Charitatieve vereniging
voor Geestelqke Volksgezondheid hield
gisteren te Utrecht een zeer druk be
zochte vergadering waarop het vraag
stuk van de geestelqke gezondheid van
't gezin werd ingeleid door de Z.E.H.
A. Jansen, directeur van de Katholieke
Actie, de psychiater J. Veraart en de
arts C. Mol.
Van officiële Amerikaanse zqde is
gisteravond in Berlijn de hoop uitge
sproken, dat de Berlijnse spoorwegsta
king, die thans 10 dagen duurt,' deze
week eindigt.
Volgens de zegsman zouden de sta
kingsleiders vermoedelijk met een com
promis genoegen nemen. Hun oorspron
kelijke eis is volledige betaling in West
marken. De stakers verlangden tevens
erkenning van de Onafhankelijke Ar
beidsorganisatie als hun wettige onder
handelaar en het opnieuw in dienst ne
men van stakers en employé's, die om
politieke redenen werden ontslagen.
De Russen hebben de Amerikaanse,
Britse en Franse luchtvaartautoriteiten
gisteren laten weten, dat de zomerma-
noeuvres van het Rode Leger begonnen
zqn in een gebied van 11 bq 7 mijl, op
naar schatting 75 mijl ten Westen van
Berlijn, waardoor een van de corridors,
die door de luchtbrug gebruikt wordt,
wordt afgesneden.
De Russen hadden Vrijdag reeds ge
waarschuwd, dat dit gebied gevaarlijk
zou worden voor geallieerde vliegtuigen,
in verband met vuren van geschut en
de activiteit van Russische vliegtuigen
in verband met de manoeuvres. De En
gelsen dienden toen een protest in,
waarbij zij er op wezen, dat de Bucke-
burg-corridor, die door het bewuste ge
bied doorsneden wordt, in 1945 by in
ternationale overeenkomst voor de
vliegtuigen der Westelijke geallieerden
bestemd was.
Russische legerofficieren met dom
mekrachten en koevoeten gewa
pend controleren de rails in een der
Berlijnse stations, die nu in ver
band met de staking gesloten zijn.
De stakers verzetten steeds de wis
sels vndanks het Russische toezicht.
De voorzitter van de vereniging, prof
dr. F. Buytendijk, opende de vergade
ring met een korte algemene beschou
wing over de geestelijke gezondheids
zorg, waarin hij tevens de benoeming
mededeelde van dr. C. T. Kortenhorst
als ere-lid. De naam van de vereniging
is veranderd in die van R. K. Centrale
Vereniging voor Geestelijke Volksge
zondheid, om daarmee de coördinerende
functie van de vereniging aan te dui
den. Spr. kondigde onder de problemen,
waarmee de vereniging zich zal gaan
bezig houden, o.m. aan, de verhouding
tussen man en vrouw, waaraan een stu
diebijeenkomst zal worden gewijd. Hij
karakteriseerde het geestelijk gezond
zijn als: de beschikking hebben over de
vrijheid van beslissing, de vrije keuze
tot handelen.
Nadat Mr. J. de Vreeze, secretaris
der vereniging, het jaarverslag had
voorgelezen, nam de directeur van de
K. A„ de Z.E.H. A. Jansen, het woord.
Hij besprak de invloed van de levens
beschouwing op het gezinsprobleem
en pleitte voor loyale samenwerking
met de overheid en de vele neutrale
verenigingen, die op het terrein der
geestelijke gezondheid werkzaam zijn
Uitgaande van de encycliek „Casti
Connubii" kwam hij tot de vereisten
voor een opleving van de sacramente
le beleving van het huwelijk.
Ook gispte hij het, dat de voorlich
ting aan de kinderen op het moment
niet of zeer onvoldoende geschiedt.
De psychiater, J. Veraart, die op zich
genomen had de psychiatrische zijde
van het probleem te behandelen, gaf
een hoofdzakelijk sociologische beschou
wing, waarin hij enige voorwaarden ont
wikkelde voor een gezond gezin.
Dokter C. Mol sprak tenslotte over
de plichten, die de samenleving heeft
t.a.v. het gezin. Deze plichten liggen
niet alleen op financieel terrein, maar
evenzeer op dat der sociale opvoeding.
Hij pleitte voor vermindering van de
wettelijke echtscheidingsmogelijkhe
den, bestrijding van de abortus provo-
catus en soortgelijke praktijken, maar
daarenboven voor herkerstening van het
huwelijksleven, jeugdvorming in de
jeugdorganisaties, de vorming in en
buiten - schoolverband en een coördina
tie van alle krachten die op dit gebied
werkzaam zijn.
In het schoolartsensysteem en de be
roepskeuze moet de levensbeschouwing
een rol gaan spelen. De huisarts moet
weer meer de vertrouwensman van het
gezin worden, in staat, de gezins
problemen aan te vatten.
Om de maatschappelijke orde te her
vormen is een christelijke heldhaftig
heid nodig. Hier is een apostolische
lekentaak voor de jongeren weggelegd.
Met grote animo, zo constateerde spr.,
maken dezen zich op, het goede gezins
leven te gaan herstellen.
Negen en negentig renners namen te
Mechelen deel aan een wegwedstrijd
over 161 K.M. Winnaar werd de Belg
Van Verre in 4 uur 25 min., vóór zijn
landgenoten Claes en Georges. Braspen-
ninr werd 14e en Frans Pauwels 24e.
De onderrichtingen van hun va
der had het er niet beter op ge
maakt. Zij waren schuw geworden. Er
was hun bijgebracht, dat het in de we
reld slecht was, dat er mensen woon
den, die anderen het bestaan niet gun
nen en op de eerste plaats trachtten
iemand het kostbaarste van zijn bezit,
de godsdienst, te. ontnemen. Zij waren
bang en bleven angstvallig op de hei.
Alleen het harde woord van hun moe
der, die optrad met de kracht van een
waarachtige weduwe, deed hun de
schroom overwinnen om een vrouw te
zoeken. Maar als zij er een gevonden
hadden, keerden zij ijlings naar de hei
terug, bouwden een huis naast dat van
hun vader en deelden de grond.
En van de eerste dag af waren zij er
op uit nieuwe hei te ontginnen en den
nen te rooien, teneinde als hun kinde
ren groot waren, ook voor hen een
boerderij te hebben in deze afgelegen
heid, waarin zij voor de achtervolgin
gen van de wereld gevrijwaard waren.
Wanneer het avond was, kwamen zij
samen bij de haard van hun moeder
of, als het weer goed was, hurkten zij
voor de open deur op de dorpel en
praatten over de weinige dingen, die
onder dergelijke mensen te bespreken
zijn: over hun werk, hun dagtaak, hun
plannen, over hetgeen zij hoorden, dat
in de wereld gebeurde.
Maar nooit zeiden zij iets van het
ene dat hun gedachten beheerste en dat
zij al hun kinderen zouden meegeven.
Het was een stempel, dat een vastbera
den vader hen op het hart gedrukt had,
een onuitwisbare moedervlek, die deze
mensen zou blijven kenmerken als
harde zwoegers in het aardse, maar
mee als onbegrensde eerzuchtigen in
de gebieden van God.
Dat dit eerzucht was en trots om een
uitverkiezing wisten zij niet. Zij dach
ten dat het niets anders was dan een
roeping, waaraan zij gewillig te gehoor
zamen hadden: aan de wereld leiders te
geven, die haar zouden terug voeren
naar de God die zij uitgewezen had.
Want in de mens 'is alles gemengd
en hij weet het niet.
In het huis van Gerrit Jan woonde
zijn oudste zoon. Zijn broers en zwagers
kwamen 's avonds bij hem samen en
wat lag er meer voor de hand dan dat
de gastheer de leiding nam van het
langzame gesprek? Dat hij raad schafte
bij moeilijkheden en dat hij degene
was, van wie men meende,, dat hij de
geest van zijn vader het beste bewaard
had?
Toen hij stierf, nam zijn oudste zoon
de leiding over. Het werd een wet in
de familie, dat telkens de oudste zoon
het Ruis van de stamvader bewoonde
en dat hij voorzat in de vergaderingen,
bijeenkomsten en feestelijkheden die de
familie hield.
Want toen de nederzetting in de hei
zodanig was gegroeid, dat men niet meer
iedere avond met zijn allen bij elkaar
kwam, bleef men zich familie voelen
en ieder wendde zich in moeilijkheden
tot hem, die de erfenis van de stamva
der beheerde. Enkele malen per jaar
en bij bijzondere gelegenheden kwamen
allen naar zijn schuur. Daar werd de
familieband aangehaald. Het werk werd
besproken. Men haalde geruchten op
die uit de wereld naar hier doordron
gen en men ging naar huis met de ver
wonderde overtuiging, dat alle mensen
uit deze streek één van gedachte en
van daad waren.
En in eenderheid gingen de jaren heen.
De huizen zakten scheef. Op de plaggen
en het stro van het dak stond geel gras.
Verweerd en afgebrokkeld stak de buit
van de schoorsteen door de nok de lucht
in. Het hout van de deuren werd aan
gevreten en in de leemstenen kerfden
de geslachten hun namen.
En over de Peel brandde de zon.
pllenste de regen, joeg de storm en riep
de wulp. In dat gebied van wollegras
en vliegdennen werd de zwarte turf ge
stoken, afgestoten en gestookt. Diep
waren de zandwegen uitgehold. Zwaar
spatte de modder in de lente. In de zo
mer dreef, op hoge plaatsen, een woIk
van stof achter de karren aan. In de
herfst werden taaie heiplaggen in de we
gen gezet.
Maar bij alles wat in de seizoenen
gebeurde, stond de koepel van de he
mel onbewogen op de steunpunten van
de horizon en ómvatte dat eindeloos ge
bied van moer en woestheid, waar het
klein gedoe van mensen met hun jacht
naar vruchtbaarheid in wegzonk als een
nietswaardigheid.
Doch de mensen voelden zich niet
klein en machteloos. Het leek hen of zij
machtig waren en heerschappij voerden
groter dan die van zon en jaargetijden.
Want er is een dag geweest, dat de
zoon van Gerrit Jan uit Leuven in de
Peel terugkeerde als een heilig en avon
tuurlijk priester. Onder de lage balken
van het heihuis voelde hij zich beklemd
en toen hij in de schuur zijn eerste mis
opdroeg snikte hij.
Een broer en een zuster van hem wa
ren toen getrouwd. Hun boerderijen,
aan weerszijden van die van hun vader,
stonden recht en nieuw, als pronkstuk
ken, rond dit schamel huis, waarvan de
hanebalken verloren gingen in spinrag
en de ratten knaagden aan de dakspan
ten. Maar toen was zij herschapen in een
kathedraal.
Daarna was er een feestmaal: witte
brood en pannekoek en bier. Slingers en
liedjes.
Toen zij op de middag naar buiten
gingen om de boerderij te bezichtigen
mat de priester de horizon en zijn paard
hinnikte.
Twee dagen later steeg hij op en ver
dween. Hij liet een weemoed achter
en niemand durfde het bekennen. Zij
hadden een broer laten gaan, zoveel
jaren geleden en hadden verwacht een
broer terug te zien, iemand, met wie
men gemakkelijk in contact kon komen
omdat hij dezelfde gedachten en ver
langens had als zij. Doch de broer was
ongeduldig en luisterde maar half naar
wat hem gezegd werd. Hij kon niet op
zijn stoel blijven zitten en had slechts
geveinsde belangstelling voor het gewas
en het vee.
Toen hij weg was voelde men zich
weer onder een. Alleen een zekere trots
liet hij van zijn kort bezoek achter.
Soms wist men in maanden niet waar
hij was. Hij trok de dorpen rond, las
mis in schuren en op afgelegen weiden
Hij sprak met de mensen en wees hen
op hun plicht. Soms vluchtte hq Gelder
in of het Zuiden. Een schaarse brief
gaf de achterblijvenden wel eens inlich
tingen, totdat hij geheel onverwacht
weer voor hen stond om een nacht te
slapen en de H. Mis te lezen. De schuur
werd schoongeveegd en voor het stro
zakken gespannen. En 's avonds aan
het haardvuur vertelde de priester van
de wereld en wat hij er beleefd had.
Daar, op die avonden, vonden de man
nen en vrouwen hun broer terug. Zij
erkenden in hem het deel van hun hart
dat nooit naar boven was gekomen. En
daarmee kwam het nog vaster in hen
staan, dat hun taak niet was op een
klein stukje grond land te bebouwen en
koeien te melken, maar dat uit hun
midden steeds mensen moesten voort
komen, die in de grote wereld hun taak
voor God hadden en de diepste neiging
van hun aller hart aan anderen mee
deelden.
(Wordt vervolgd)
Voor de internationale lawntennis-
kampioenschappen, die vanmiddag te
Noordwijk zijn begonnen, komen in het
heren-enkelspel zeventig spelers uit,
verdeeld over een tiental naties.
Van hen zijn als sterkste acht ge
plaatst in de volgorde van het lotings
schema:
In de eerste helft Gonzales (V.S.),
Puncec (Egypte), R. del Bello (Italië),
Fannin (Z.-Afrika).
In de tweede helft Sturgess (Z.-A.),
R. Balbiers (Chili), Asboth (Hong.) en
Ampon (Philippijnen).
Verder komen in de eerste helft o.m.
uit: A. Roberts (G.B.), Wilton (N.),
Van Swol (N.), Rinkel (N.), Harper
(Australië), Remy (Fr.) en Schaffei
(Egypte).
En m de tweede helft Peten (B.),
Fjerre (Denemarken). Linck (N.), Van
Meegeren (N.), M. del Bello (It„ Oock-
burn (Z.-A.), Lewis (G.-B.), Sanglier
(Fr.) en Matous (Tsj. SI.).
In het darrr«>» enkelspel zijn de ge
plaatste speelsters in de. eerste helft
mej. J. Currey (G.-B.), mej. L. Man-
fredi (It.), mevr. H. Rihbany (V. St.)
en mej. Marvellin (Fr.).
En in de tweede helft mevr. Bossi
(It.), mej. Tuckey (G.B.), mej. G. Hoa-
hing (G.B.) en mevr. H. Straubeova
(Tsj. SI.).
In de eerste helft komen nog als
sterkste speelsters voor mevr. Koop-
mans en mej. Knottenbelt; mej. D. Mc.
Guire (V. S.) en mevr. G. Blaisse
Terwindt (N.).
In de tweede helft spelen o.m. mej.
G. Butler (V. S.), mevr. Nidassy
(Hong.), mej. P. Hermsen (N.) en mej.
M. Rollin Couquerque (N.).
In het heren-dubbelspel zijn de sterk
ste paren SturgessFannin, M. en R.
del Bello, Van SwolRinkel, Gonzales
Ampon en de Zuid-Afrikanen Levy
Cockbum.
Voor het gemengd dubbelspel noemen
we de paren mej. MarvellinSturgess,
mevr. BossiR. del Bello en mevr.
Blaisse TerwindtRemy.
In het dames dubbel combineerden
o.a. mej. Hoahing met mej. Rollin Cou
querque, mej. Marvellin met Nel
Hermsén en mej. Currey met mej. Tuc
key.
Tijdens de wedstrijd FlamengoArse
nal. welke als onderdeel van de Brazi
liaanse trip van de Londense club te
Rio de Janeiro werd gespeeld, kwam
het tot een handgemeen voor het doel
van de Zuid-Amerikanen, zodat de po
litie zicih genoodzaakt zag een zuive
ringsactie in het strafschopgebied uit te
voeren.
Tien minuten na rust, Flamengo leid
de met 21, kwam Bryn Jones in bot
sing met de doelman, deze viel op de
grond en binnen enkele seconden was
een complete vechtpartij aan de gang.
Jones werd daarbij hard in het gezicht
geslagen en moest geruime tijd het veld
verlaten om zich te laten opknappen.
Reeds eerder hadden MacAuley en Val-
lance zich moeten laten vervangen. Vijf
minuten later werd de wedstrijd voort
gezet. Arsenal verloor met 31.
De Nederlander Joop de Mos, die gis
teren bij de wereldkampioenschappen
lawntennis voor profs te Londen zijn
enkelspel in de voorronde tegen Wisard
gewonnen had en daarna in een dub
bel was uitgekomen, kwam gisteravond
voor de derde maal op de baan en wel
tegen de vroegere Wimbledon-kampioen
Donald Budge.
De Amerikaan moest hard vechten
om de baas te blijven, want De Mos
gaf uitstekend partij en zou met een
ie.tsje geluk de tweede set wellicht op
zijn naam hebben gebracht. Twee keer
achter elkaar had hij daar nog slechts
één punt voor nodig, maar Budge redde
telkens de situatie. De Amerikaan won
tenslotte met 62. 97.
De Britse middengewicht kampioen
Dick Turpin heeft in Earls Court van de
Fransman Charron gewonnen door dis
kwalificatie in de vijfde ronde.
7 jachten nemen deel aan Hoek van
HollandHarwich.
Aan de zeilwedstrijd Hoek van Hol
landHarwich, -waarvoor Dinsdagavond
31 Mei om 8 uur het startschot wordt
gegeven, nemen zeven jachten deeL Het
zijn de Nederlandse jachten: Zwerver,
Olivier van Noord, Swarte Beer, Ura
nia en Modalimar. het Belgische jacht
Wyvem 2 en het Britse Whooper J. M.
I