NIEUWE H.V.K.: „EINDE VAN HET OUDE,
BEGIN VAN HET NIEUWE'
Dr. Beel verklaart zijn heengaan
HATTA ZAL INDERDAAD MET
NOODREGERING SPREKEN
Kerkstrijd in Tsjechoslowakije
Krachtige houding van Mgr. Reran
DAGORDER VAN
DR. BEEL
MGR. YU PIN: RODE OVERWINNING EEN
GROTE CATASTROFE
IN HAARLEM KOMT EEN MODELHUIS
Tot hoofd en hart
Het weer
Katholiek Thuisfront
Sjahrir is het niet eens met het accoord
ONDERHANDELINGEN
ZIJN OVERBODIG
Reeds meer dan honderd priesters vermoord
Tot de strijdkrachten
in Indonesië
Honderd vrouwen hebben de eerste steen gelegd
Initiatief „Haarlems Bloei"
Carlton toch hotel?
ONTSLAG HAAGSE BURGEMEESTER ZAL NIET
IN DE RAAD BESPROKEN WORDEN
DONDERDAG 2 JUNI 1949
73ste JAARGANG No. 24476
DR. BEEL DRAAGT ZIJN FUNCTIE OVER
Vereniging van oud-
N.S.B.-ers opgerold
T erroristen-aanslagen
Aankomst op Kemajoran
Mgr. Beran antwoordt
A'DAMNEW YORK
PER TELETYPE
IJSVERWACHTING:
SECRETARIS-KWESTIE
Steun van gemeentebestuur
&iJR£AUX VAN REDACTIE EN ADMINISTRATIE
SMEDESTRAAT S - HAARLEM
■eletoon: Redactie 21544; Advertenties 21545
Abonnementen 20800 Postgiro 145480
Bijkantoor Beverwijk: Stumphlusstr. 45,tel.3998
Directeur: J. W. Boerrtgter.
Hoofdredacteur: Drs. H. W. M. ven Rm>
Wnd. hoofdredacteur: W. Severta.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents oer mflflmeter-
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroeoers 16 cents oer m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave ven
redenen te weigeren.
ABONNEMENTSPRIJS 55 cents per week,
f 1.52 per maand, t 4.55 per kwartaal.
Wanneer een eerste gevechtslinie
front wordt geheten, dan is het
natuurlijk niet Zonder meer
duidelijk wat men onder een
■huis-front heeft te verstaan, en de
toevoeging van het praedicaat „katho-
uek" schijnt beraamd om de zaak nog
^at duisterder te maken. Toch zou
een opinie-onderzoek spoedig uitwij-
2er>, dat vrijwel iedereen die het aan-
Saat en het gaat iedere katholiek
aan althans een vage voorstelling
heeft van het begrip dat men in deze
ietwat singuliere woordverbinding
heeft trachten te vangen. Ja zelfs zal
ue logische tegenstrijdigheid, welke
daarin schuil gaat, aan dat onmiddel-
hjke vage begrijpen ten goede komen,
V'"ant eerst wat hoe dan ook ongewoon
je spreekt onmiddellijk aan en blijft
hangen: het verkrijgt de affichering in
het geheugen gelijktijdig met die voor
de ruiten.
Maar een gans andere zaak is het
nu ook iedereen weet wat het ka
tholiek thuisfront precies is, wat het
beoogt, wat het doet en in welke mate
het ieders taak is zich daarvoor daad
werkelijk te interesseren.
Zolang de mens niet leeft van
brood alleen en een soldaat, die zijn
Plicht voor het vaderland vervult,
Misschien meer mens is dan de velen
die althans pógen van brood alleen
ie leven, mag de geestelijke verzor
ging van onze troepen in Indonesië
Seacht worden te zijn een zaak van
eerste urgentie.
Wat omvat nu deze geestelijke ver
zorging en wie dient zich hiermee te
belasten? Voor iedere katholiek moet
het duidelijk zijn, dat hier onder gees
telijke verzorging niet op de eerste
Plaats moet worden verstaan een vaag
apostolaat, dat zich zou beperken tot
bet alsmaar inspreken van moed en
vertrouwen en andere schone zaken,
doch dat daaronder met een reali
teitszin welke ons, katholieken, bij
Uitstek eigen moet zijn vóór alles
dienen te worden begrepen de toe
diening der Sacramenten, het opdra
gen van het Misoffer en het geven
van geestelijke leiding in al die bij
zondere omstandigheden, welke het
burgerlijke leven nauwelijks of in het
Seheel niet kent. Eerst daarna maar
dan geldend in al haar gewicht
bomt een geestelijke verzorging, die
Piet direct religieus van aard is, doch
ten nauwste met de godsdienstige ver-
2orging in verband staat en betrek
king heeft op wat men gemeenlijk
aanduidt met „het moreel" van sol
daat en leger.
Het is duidelijk, dat de Staat hier
Slechts helpend en bevorderend kan
optreden; de practische bediening zal
P>oeten geschieden door de aalmoeze-
Piers en de rest dat is dan nog heel
veel zal moeten worden gedaan
door ons, die hier een bij uitstek ef
fectief middel in handen krijgen om te
doen blijken van onze in zorgzaam
heid en dankbaarheid beleefde ver
bondenheid met hen, die ginds een
Vaderlandse plicht vervullen in het
P^ang van de millioenen waarvoor
"ederland de verantwoording draagt.
En het is juist deze onzerzijds duide
lijk betoonde verbondenheid, welke
de soldaat in Indonesië bitter hard
Podig heeft om zich bewust te blijven
van de zin zijner inspanningen ginds
eP om deze voor hem draaglijk, zo
Piet betrekkelijk licht, te maken. Al
dus werd het gisteravond te Haarlem
Pog eens duidelijk gezegd in een voor
bet Katholiek Thuisfront hier ter
stede gehouden (opmerkelijk geestige,
Vrijmoedige en boeiende) causerie,
Behouden door majoor aalmoezenier
^an Croonenburg, waarvan men el
ders in dit blad een verslag kan aan
heffen.
Wanneer meri weet, dat er ongeveer
^5.000 katholieke jongemannen in In
donesië onder de wapenen zijn, be
hoeft het geen betoog, dat men zich
Piet mag wijsmaken met een lauw-
hartig verleende hulp op kleine schaal
ie kunnen volstaan. Er dient veel te
Worden gegeven en er dient minstens
SVenveel te worden gedaan. Is het al
ergerlijk, dat de meesten met zoveel
Bandrang hiertoe moeten worden aan-
Sezet, het is kortweg een schande, dat
Pf moet worden gebede ld voor een
berk, die op een begraafplaats van
gesneuvelde militairen zal worden op-
Bericht.
Het Katholiek Thuisfront, dat een
hoofdbestuur heeft in Den Haag en
Verder talrijke parochiële afdelingen
bezit, behoeft jaarlijks honderddui
zenden guldens om zijn zegenrijke en
beslist noodzakelijke arbeid te ver
achten. Beslist noodzakelijke arbeid,
heggen wij, want het gaat hier niet
°Pi een geestelijke hulpverlening, die
Pp alleen op gericht is de jongens wat
°P te monteren zulks zou desnoods,
•Paar dan ook alleen desnoods, ëven-
Ppns aan de heer Lou Bandy kunnen
gorden overgelaten doch het gaat
hier direct om het unum necessarium,
het enig noodzakelijke, en indirect om
het daaraan grenzende: een soort van
B'gehele geestelijke welstand, waar-
°e alle ouders hun kinderen trachten
PP te voeden, omdat het hen tot vol-
!pp menselijkheid brengt Het Katho-
'ek Thuisfront heeft namelijk zijn
*°rgen in wijs beleid ook over deze
Bpnexe gebieden uitgestrekt.,
Zo helpt dit Thuisfront de mannen
Pp jongens overzee, zo steunt het de
Baders en verwanten hier in hun zor-
Spu en moeiten, zo vervult het ten-
Biotte een wezenlijke taak jegens ons
Bsnse volk. Laten wij metterdaad
Prvan doen blijken dit alles terdege te
Pseffen.
Tydens een korte plechtigheid hedenmorgen in het Gedong Indonesia Serikat
(liet vroegere Volksraadgebouw) te Batavia heeft dr. L. J. M. Beel zijn vol
machten als H.V.K. overgedragen aan de heer A. H. J. Lovink. Aanwezig
waren hierbij hoge Nederlandse autoriteiten, leden van de U.N.C.I., het buiten
landse consulaire corps en leiders van de Indonesische federalisten. Ver
tegenwoordigers van de republiek waren niet aanwezig.
Zijn functie aanvaardend zeide de
nieuwe Hoge Vertegenwoordiger van
de Kroon, dat de naaste toekomst be
sloten ligt in de betekenis van het
grote ambt. Het is tegelijkertijd het
einde van het oude bestel en het begin
van het nieuwe. Daarom moet men in
mij ook zien de bijzondere afgezant
van Nederland, die in handen van H.M.
de Koningin de eed heeft afgelegd, naar
vermogen te zullen medewerken aan
de totstandkoming van de nieuwe
rechtsorde in Indonesië en van de V.S.I.
Daarna zal deze functie geheel van ka
rakter veranderen; dan i§ er voor Ne
derland geen taak meer van bestuur
lijke aard in Indonesië.
In die toekomst zullen. Hoge Com
missarissen van Nederland in Indonesië
en van Indonesië in Nederland voor
een belangrijk gedeelte het symbool en
de belichaming zijn van debijzondere
vorm van samejnwerking. welke beide
landen in vrij overleg zullen hebben
afgebakend.
Hij waarschuwde tegen het voortdu
ren van achterdocht en speciaal de op
vatting dat het Indonesische geschil
„slechts een langzame strijd is van mil
lioenen Indonesiërs, om zich zelve te
ontdoen van de banden waarin de
Westerse civilisatie en het Westers tech
nisch vermogen het Oosten gedurende
generaties als een schone slaapster ge
kluisterd hielden.
De scheidende H.V.K., dr. Beel,
betreurde het nu reeds afscheid te
moeten nemen zonder datgene te
hebben kunnen volbrengen, dat van
hem verwacht werd en dat hij zich
zelf had voorgesteld: de voltooiing
van de overgang naar de nieuwe
rechtsorde, welke de bekroning ge
vonden zou hebben in de vorming
van de souvereine en onafhanke
lijke Verenigde Staten van Indone
sië.
Het falen van de besprekingen met de
republikeinse leiders, de toenemende
terreur in de federale gebieden en de
daaruit noodzakelijkerwijs voortvloeien
de tweede politionele actie, de daarop
volgende periode van politieke onzeker
heid en verwarring, alsmede de mis
vattingen, welke omtrent de doelstellin
gen en beweegredenen van het Neder
landse beleid in de internationale we
reld bleven bestaan, maakten het on
mogelijk een weg te bewandelen, zoals
deze na de succesvolle beëindiging van
het overleg in Den Haag met de fede
ralisten zo duidelijk voor ons scheen te
liggen.
Met de aanvaarding van de verkla
ring van de Van RoyenRum-overeen
komst bepaalde de Nederlandse regering
een nieuwe beleidslijn, welke voor mij
consequenties meebracht, welke ik ge
meend heb te moeten aanvaarden. Dr.
Beel wendde zich dan tot de heer Lo
vink. Een nieuwe phase in de oplossing
van het Indonesische vraagstuk is thans
ingeluid. Ik hoop, dat u er in zult sla
gen op korte termijn de problemen op
te lossen. Veel zal van u gevraagd wor
den. Vaak zal het moeilijk zijn de lijnen
vast te houden, die gij voor u zelve hebt
opgesteld. Moge gij in Indonesië weer
vrede en welvaart doen heersen. Spr.
Het republikeins bureau te Singapore
heeft bekend gemaakt, dat de republi
keinse premier Hatta Zaterdag de lei
ders van de republikeinse noodregering
te Kofcpadja op Sumatra zal bezoeken.
Hij zal pogen deze leiders te winnen
voor het onlangs tussen de Nederlanders
en de republikeinen bereikte accoord,
aldus het republikeinse bureau te
Singapore.
Het „Bataviaas Dagblad" tekent bij
het bericht omtrent de huiszoeking in
't kantoor op Kepathihan te Djocja aan,
„dat de inhoud der in beslag genomen
documenten voor bepaalde top-figuren
uit het republikeinse milieu zeer com
promitterend moet zijn".
De Sultan van Djocja heeft het comité
voor ontvangst van de republikeinse
regering te Djocja geïnstalleerd. Voor
zitter is Tadjuddin Noor, voormalig
voorzitter van het parlement van Oost-
Indonesië, vice-voorzitter is Hadjar
Dewantoro.
Tadjuddin Noor is naar Batavia ver
trokken om van daaruit door te reizen
naar Banka, waar hij besprekingen zal
voeren met Sukarno.
Te Madiun wordt verteld; dat de re
publikeinse generaal Sudirman thans in
de bergen tussen Ponorogo en Patjitan
verblijft. Hij zou op zijn vlucht uit
Djocja door twee schoten in de borst
zijn getroffen. Van deze verwonding is
hij nog niet hersteld. Hij zou thans op
treden als adviseur van de T. N. I. en
liet studentenleger in dit gebied.
Sjahrir heeft aan A.P. o.m. verklaard,
dat hij zich niet kan verenigen met de
politiek van Hatta en Sukarno sinds de
tweede politionele actie. De republikein
se leiders op Banka volgen „een twee
slachtige politiek". Hij achtte het waar
schijnlijk, dat zijn Indonesische socialis
tische partij (P.S.I.)-zich van stemming
zal onthouden, als Sukarno en Hatta
naar Djocja terugkeren en de republi
keinse regering het parlement een vo
tum van vertrouwen vraagt ten aanzien
van de pas gesloten Van Royen-Rum-
overeenkomst.
Hij zeide tegenstander te zijn van het
herstel van de republiek te Djocja,
„omdat daardoor de werkelijke toestand
verward zal worden en de aandacht zal
worden afgeleid van de fundamentele
vraagstukken." Sjahrir zou bereid ge
weest zijn Djocja aan de Nederlanders
te laten, „in ruil voor het aangaan door
de Nederlanders van verplichtingen m
het plan betreffende een algemene poli
tieke regeling voor geheel Indonesië."
„Thans gaan wij naar een Ronde-Tafel
conferentie te Den Haag en alles is even
vaag als ooit tevoren", verklaarde hij.
Hij zeide voorstander te zijn van een
gecombineerde republikeinse en niet-
republikeinse delegatie, maar voegde er
aan toe, dat de vorming van zulk een
delegatie zal afhangen van de graad van
„De Rijkspolitie te Amsterdam deelt
y de, dat in het door haar aan de pers
etstrekte bericht over de pogingen om
nieuwe vereniging van N.S.B.-ers op
Nchten, welke plannen door de Rijks-
jPhtie zijn verijdeld, abusievelijk ge-
Proken is van een café aan de Lelie-
p acht, waarin een contactvergadering is
f?houden. Dit' moet zijn een café in de
'euwe Leliestraat.
'fet offer staat boven overwinning
en roem. J
overeenstemming, welke bereikt kan
worden tussen de republikeinen en
federalisten.
Op de grote weg naar Cheribon werd
Maandag tussen Tomo en Kadipaten een
auto beschoten, waardoor de inzittende
Kijahi Mochtar, hoofd der afdeling con
tacten voor Islamietische zaken van het
ministerie van Onderwijs en Eeredienst
van Pasundan, dodelijk werd getroffen.
Nabij Krebet in het Malangse zijn drie
vrachtauto's in een val gelopen. Van de
passagiers werd f 4000 geroofd en de
gehele vracht werd gestolen.
Nabij Singosari. is een autobus door
een bende onder automatisch vuur ge
nomen, zonder gevolgen.
Tussen Malang en Lawang werd een
bus door een bende aangehouden, alle
passagiers werden beroofd van geld en
kostbaarheden. Een naderende auto
deed de bende verdwijnen en redde
daardoor de enige Europese passagier,
wie gelast was uit te stappen.
Een personentrein van Dj ember naar
Surabaja werd Maandagmiddag in het
Pasuruanse tot ontsporing gebracht,
waarna de trein onder vuur werd geno
men, hetgeen onmiddellijk werd beant
woord door de in de trein aanwezige
militairen. Een passagier werd zwaar en
drie licht gewond.
herdacht tenslotte allen, die bij het
streven naar herstel en orde hun leven
offerden.
Om 8.15 uur Batavia-tijd hedenmor
gen was de heer Lovink op het vlieg
veld Kemaj oran aangekomen. Ter be
groeting waren o.a. aanwezig de adju
dant van dr. Beel, lt.-ter-zee Van Raven-
steyn, vice-admiraal Pinke, majoor
Buurman van Vreeden, dr. Van Royen,
dr. Koets, Merle Cochran en de gouver
neur van Batavia, Hilman Djajadinin-
grat.
De nieuwe H.V.K. legde een korte
verklaring af, waarin hij er op wees,
dat geen andere oplossing succes zal
hebben dan die, waarin de meerderheid
der Indonesische volkeren volledig ver
trouwen stelt. Hiervoor is het nodig hun
nationale aspiraties te bevredigen. Ieder
is het daarover eens en wij zijn er op
dit ogenblik dichter toe genaderd dan
ooit tevoren.
Het stoffelijk overschot van Zijne Eminentie Emanuel Kardinaal Suhard is thans
opgebaard in de grote ontvangzaal van het Aartsbisschoppelijk Paleis te Parijs.
Het Tsjech osloWaakse ministerie van
opvoeding he.eft gisteren bekend ge
maakt, dat het toezicht zal uitoefenen
op de benoeming van R.K. geestelijken
in vacatures en alle andere mutaties
in de R.K. hiërarchie. In het tweede
nummer van de „Officiële Gazet voor
Katholieke Geestelijken", welke rege-
ringsuitgave Mgr. Beran onlangs ver
oordeeld heeft, is het decreet van het
ministerie van Onderwijs gepubliceerd,
waarin gezegd wordt, dat geen bekend
making over het bestuur van, of mu
taties in onderwijsinstellingen wette
lijk geldig is, tenzij het in de regerings-
uitgave gepubliceerd wordt. In een
andere verordening van het ministerie
wordt bepaald, dat elke vacature in een
functie, welke door een geestelijke ver
vuld wordt, gemeld moet worden aan
het regionale nationale comité. Dit or
gaan in Praag voert de opdrachten van
de regering in het gehele land uit.
In de Gazet wordt naar aanleiding
van deze maatregelen gezegd: „Met zeer
weinig uitzonderingen ontvangen alle
geestelijken een subsidie van de staat
boven hun salaris, dat uit kerkelijke
fondsen verstrekt wordt. Het was on
billijk, dat tal van priesters in rijke
parochies dezelfde subsidie ontvingen
als die in arme parochies, voor wie het
staatssubsidie dikwijls de enige bron
van inkomsten was. Het is geen ge
heim. dat juist in de rijke parochies
gewoonlijk gunstelingen benoemd wer
den, die zich in geen enkel opzicht door
een positieve houding t.a.v. de construc
tieve inspanningen van ons volk onder
scheiden hebben".
In een herderlijk schrijven aan de
geestelijkheid heeft Mgr. Benin, Aarts
bisschop van Praag, gisteren verklaard,
dat verdere onderhandelingen tussen de
Kerk en de Tsjechoslowaakse regering
overbodig en tevergeefs zouden zijn,
daar in een regeringsverklaring gezegd
wordt, dat slechts staatsscholen op
marxistische grondslag door de staat
zullen worden toegelaten.
De regering had hierdoor de deur
voor verdere besprekingen dichtgesla
gen.
In de krachtigste waarschuwing.
welke Mgr. Beran tot nu toe heeft ge
publiceerd, heeft hij de katholieke gees
telijkheid meegedeeld, dat drie dagbla
den in of bij elke katholieke kerk ver
boden zijn. Eén hiervan is het blad van
de Volkspartij Lidova „Demokracie"
uit Praag, welke voor de communisti
sche machtsovername het orgaan was
van de 9 millioen katholieken in Tsje
choslowakije. De andere bladen zijn
„Lidova Obroda" in Slowakije en „Chris
telijke Vrouwen", dat in Brno wordt
uitgegeven.
De aartsbisschop zegt verder, dat er
een campagne gaande is om katholieken
over te halen petities te ondertekenen,
waarin gevraagd wordt om nieuwe on
derhandelingen tussen de Kerk en het
centrale comité van actie van het na
tionale front, dat het uitvoerende or
gaan is van de communistische politieke
coalitie. En hij vervolgt dan:
„Wjj brengen onder uw aandacht dat
elke samenwerking en collaboratie met
hen, die de rechten en de vrijheid van
de Kerk beperken automatisch excom
municatie tengevolge heeft. Het zenden
van brieven en artikelen naar de dag
bladen, die dergelijke pogingen steunen
is een voorbeeld. Dit heeft ook betrek
king op de (door de regering uitgege
ven) Gazet van de Katholieke Geeste
lijkheid".
De Aartsbisschop schreef verder, dat
de staat van plan is een katholieke actie
buiten de bisschoppen om op te richten.
Deelneming hieraan is verboden en zou
aanleiding geven tot kerkelijke straffen.
De Aartsbisschop gaf vervolgens een
opsomming van de beperkingen, welke
voor de katholieke kerk gelden:
„Alle scholen van de Kerk zijn gena
tionaliseerd. Alle katholieke bladen zijr.
stopgezet. Bedevaartstochten zijn verbo
den. Processies worden niet toegelaten.
Er wordt niet geantwoord op memoran
da, klachten, protesten, verzoeken. Pries-
tern, die 16 ha land hebben, worden
gebrandmerkt als slechte boeren, on
danks het feit, dat zij de beste in het
dorp waren. Boeren, die weigeren het
van pastorieën in beslaggenomen land
te aanvaarden, worden gebrandmerkt
als saboteurs en met zware straffen be
dreigd.
Het is algemeen bekend, dat bij alle
uitgeverijen alle katholieke boeken ge-
confisceerd en vernietigd zijn.
Enige maanden te laat omdat men
aan de Amerikaanse zijde van de lijn
niet op tijd klaar was is gistermid
dag de radio-teletypeverbinding tussen
Amsterdam en New York, die voor
driekwart Aoor de American Overseas
Airlines en voor een kwart door de
K.L.M. wordt gebruikt in werking ge
steld.
Zoals destijds reeds gemeld, is Am
sterdam tot verbindingscentrum van de
A.O.A. gekozen, mede omdat de Ne
derlandse vinding van ir. A. A. van
Duuren, die het z.g. T.O.R.-apparaat
(Teleprinter On Radio) construeerde,
De aftredende H.V.K. heeft heden
morgen vóór de bestuursoverdracht de
volgende dagorder aan de strijdkrach
ten van land-, zee- en luchtmacht in
Indonesië gericht:
„Nu ik mijn ambt als H.V.K. en daar
mede tevens het opperbevelhebberschap
over de land-, zee en luchtstrijdkrachten
in Indonesië neerleg, is het mij een be
hoefte uitdrukking te geven aan mijn
grote bewondering en waardering voor
hétgeen door u allen in de maanden, die
voorbij zijn, is verricht.
Onder de moeilijkste omstandigheden
hebt gij u op bijzondere wijze van uw
taak gekweten. Ik breng eerbiedig hul
de aan de nagedachtenis van hen, die
het offer brachten van hun leven. Hun
verheven voorbeeld blijve een aanspo
ring tot volle plichtsbetrachting. Het is
mij een voorrecht geweest mij uw op
perbevelhebber te hebben mogen noe
men. Ik dank u allen en ik weet er mij
van overtuigd, dat ook mijn opvolger
onder alle omstandigheden op u zal
kunnen rekenen. Mijn goede wensen
vergezellen u. l eve de Koningin".
een nagenoeg storingvrije ontvangst
garandeert. Op de telex van de A.O.A.
in het Hirsch-gebouw te Amsterdam
bleek, dat deze Nederlandste instal
latie inderdaad verbluffend goed
werkte. De berichten, die gisteren
door de Amsterdamse telex-typisten
naar New York werden gezonden, wer
den onverwijld beantwoord, zonder dat
er een enkele storing op de lijn zich
voordeed. Ook de telexkamer van de
K.L.M. op Schiphol rapporteerde uit
stekende resultaten.
Verwachting tot Vrijdagavond:
Tamelijk koude nacht met hier en
daar nevel of mist en weinig wind.
Morgen overdag: toenemende bewol
king met later vooral in het Zuid-
Westen van het land weer enige re
gen, tot matig of vry krachtig aan
wakkerende wind tussen Zuid-Oost
en Zuid-West en iets minder koel.
Zon: 4.2520.52. Maan: 11.07—1.18.
Naar aanleiding van berichten als
zouden burgemeester en wethouders van
Amsterdam bezwaar hebben tegen de
exploitatie van het Carltonhotel als
flatgebouw in verband met de erfpachts-
voorwaarden, vernemen wij van de
eigenaresse van het hotel, dat destijds
overleg is gepleegd met het gemeente
bestuur en overeenstemming was be
reikt. Van moeilijkheden met het ge
meentebestuur is haar dan ook niets be
kend. Omtrent de E. C. A. toewijzingen
(uit het Marshallplan) vernamen wij
nader dat er inderdaad onderhandelin
gen gevoerd worden over deze toewijzin
gen, maar dat er eerst een koper (koop
ster) voor het hotel gevonden zal moe
ten worden, die het Carltonhotel ook als
hotel zal willen exploiteren. De tegen
woordige eigenaresse is daartoe niet be
reid in verband met de geweldige (nieu
we) bedragen, die in de exploitatie zul
len moeten worden gestoken.
De procureur-fiscaal bij het Amsterdams
Bijzonder Gerechtshof mr. F. P. Th. Roh-
ling heeft Woensdag tegen de Oberschar-
führer der S.S., Hans Friedrich August
Lulay twintig jaar geëist. Lulay werd o.a.
beschuldigd van diefstal in Arnhem en
mishandeling van Nederlanders in een
Duitse gevangenis. Uitspraak 8 Juni.
Tijdens een toespraak tot de Far East
Club van de school voor de buitenlandse
dienst van de universiteit van George
town in de Verenigde Staten, zeide mgr.
Yu Pin, Aartsbisschop van Nanking, dat
de tragedie, die zich op het ogenblik in
China voltrekt, een der grootste ca
tastrofen betekent in de wereldgeschie
denis, daar nu een vijfde deel van de
mensheid gedwongen wordt onder het
Sovjet-bewind te leven.
Een communistisch China, zo waar
schuwde de aartsbisschop, is niet alleen
„een bedreiging voor Azië, maar ook
voor de gehele wereld". Het betekent
een morele uitdaging aan het adres van
alle volkeren! Het gaat thans niet om
„Rusland tegen de Westerse wereld"
doch om „atheïsme en materialisme con
tra geloof en zedenwet".
„Onze christelijke levensopvatting, al
dus de Chinese 'Prelaat, leidt tot een
globaal denken, dat gegrondvest moet
zijn op de zedenwet. Wij moeten in de
strijd van het ogenblik om morele waar
den onze plaats bepalen. Heden ten da
ge ligt het grote strijdpunt niet tussen
„rechts en links", maar tussen „wat is
goed en wat is verkeerd."
Verder sprekende over de kerkver
volging in China zeide mgr. Yu Pin
dat gedurende de laatste vier jaren
meer dan 100 priesters en duizenden
gelovigen door de roden zijn ver
moord. „Het communisme, de gezwo
ren vijand van de Kerk, is er op uit,
aldus de Aartsbisschop, elk godsdien
stig begrip in ChiAa te vernietigen.
Mgr. Yu Pin vertelde, dat de Chinese
communisten een nieuwe methode
hebben aangewend in hun poging hun
uiteindelijk doel, de verdwijning van
de godsdienst, te camoufleren. Hij
legde uit, dat de nieuwe methode
der roden uit drie delen bestaat: ten
eerste „Kow Tow", hetgeen betekent
het hoofd buigen ten teken van over
eenstemming; ten tweede „Yao Tow"
het hoofd schudden ten teken van ver
schil van mening en ten derde „Sha
Tow", onthoofding.
„In het communistische China, aldus
mgr. Yu Pin, zal de Kerk in de cata
comben teruggedrongen worden. Maar
waar in die zee van communisme een
eiland van geloof en van vrijheid zal
in alle C. Jamin-filialen te Haarlem en
Heemstede en aan de C. Jamin-carriers
HEERLIJK IJSKOUD IJS
VANILLE DUBBELDIK l0 C.
CHOC. DUBBELDIK j 5 c.
We wonen in deze dagen zoals het
uitkomt of zoals het Huisvestingsbu
reau meent dat het beste voor ons is.
Keus is er niet meer, verlangens zijn
er vele. Legt men echter hier en daar
zijn oor te luisteren, dan hebben voor
al de huisvrouwen een goede kijk op
de eisen, die aan een moderne wo
ning gesteld moeten worden. Nu en
in de komende jaren zullen er dui
zenden woningen gebouwd worden
en waarom zouden we dan niet reke
ning houden met de gezonde opmer
kingen van de vrouwen, die er bijna
de gehele dag in moeten doorbrengen.
Uit deze gedachte is een initiatief van
de Stichting „Haarlems Bloei" geboren.
Zij stelde in het begin van dit jaar een
commissie samen, om de mogelijkheid
van een model-huis te overwegen. En
toen er enthousiasme voor bleek te be
staan. werd aan honderd dames via uit
nodigingen van de U.V.V. de vraag ge
steld: Welk soort huis, wil de heden
daagse huisvrouw hebben?
De vragen gingen o.a. over architec
tuur, ligging ten opzichte van de wind
streken, indeling van de woning en on
derwerpen van algemene aard, die bij
voorbeeld stucadoorswerk, verlichting
enz. behelsden. Tot grote vreugde van
de Stichting kwamen over het algemeen
zeer gedocumenteerde antwoorden bin
nen, die een duidelijk beeld gaven van
wat de meerderheid der Haarlemse
huisvrouwen van een woning eist.
De antwoorden waren zowel van ar
beidersvrouwen, van middenstanders als
academisch gevormden. De bedoeling is
echter niet om een arbeiderswoning,
maar een middenstandshuis met een
huurwaarde van ongeveer f 500.per
jaar te ontwerpen.
Met de binnengekomen antwoorden
ging de commissie verder aan het werk.
Zij bestaat uit de volgende heren: W.
Oosten-Beekman, voorzitter; H. Th.
Fibbe; G. M. Nieuwenhuis; A. Rauwer-
da; C. G. van Gink, secretaris en C. van
Hoewijk, adjunct-secretaris.
Als architect-deskundige verklaarde
zich bereid de heer Huib Tuninga, die
evenwel niet bij een eventuele bouw in
aanmerking komt en als verbindings
man zal optreden voor de komende on
dernemingen.
„Haarlems Bloei" houdt zich met deze
materie bezig, omdat zij meent, dat er
een groot stadsbelang in gelegen is. Het
is haast alles utiliteitsbouw wat de klok
slaat en een model-huis. beantwoorden
de aan de moderne eisen, is op de ach
tergrond geraakt, volkomen onnodig,
Mgr. Paul Yu Pin
overbiyven, daar zal de missionaris zijn
apostolische taak volbrengen."
De Aartsbisschop eindigde zgn toe
spraak met te zeggen:
„Het is nog niet te laat om China te
redden, want waar een wil is, is een
weg! Er zijn nog steeds 150 millioen
Chinezen in vrij China, die bereid zijn
te vechten, indien zij de noodzakelijke
morele steun ontvangen."
(Van onze Haagse redactie)
Op de vraag van het communistische
raadslid, G. Geelhoed, of B. en W. van
Den Haag bereid zijn een spoedzitting
van de gemeenteraad uit te schrüven
teneinde de raad volledig op de hoogte
te brengen van de gang van zaken met
betrekking tot het ontslag van mr. Vis
ser, delen B. en W. mede, dat er geen
aanleiding bestaat deze aangelegenheid
in de gemeenteraad te bespreken, daar
benoeming en ontslag van een burge
meester een aangelegenheid is van de
regering.
Het raadslid W. A. Rensen (P.v.d.A.)
heeft enkele vragen aan B. en W. ge
steld en daarbij opgemerkt, dat de com-
muniqué's die gepubliceerd zijn een on
dermijnende werking hebben op 't over
heidsgezag en dus ook op 't gezag van de
gemeentelijke overheid, èn op de waar
dering van de sfeer van de voormalige
illegaliteit. f Kunnen B. en W. bevorde
ren, dat dergelijke communiqué's ach
terwege blijven, aldus vraagt de heer
Rensen. B. en W. verklaren, dat zij
hiertoe, voor zover zulks in hun vermo
gen ligt, bereid zijn.
In de berichten omtrent de handelin
gen van drs. W. Bos, is deze herhaalde
lijk aangeduid als „secretaris van de
burgemeester". Deze functie bestaat ech
ter niet officieel; de heer Bos heeft zich
zelf zo genoemd.
Intussen heeft deze betiteling aanlei
ding gegeven tot verwarring. Bij sommi
gen schijnt n.l. de mening te hebben
post gevat, dat de zgn. secretaris van de
burgemeester en de officiële gemeente
secretaris een en dezelfde persoon zou
zijn. Het is duidelijk, dat dit niet het
geval is.
omdat het betere niet altijd duurder be
hoeft te zijn.
Nu wordt er gelegenheid geboden, om
alle nieuwigheden, die in de laatste ja
ren zowel voor exterieur als interieur
bekend zijn geworden, toe te passen.
Men kan zelfs met de indeling van een
woning volledig overstag gaan en bij
voorbeeld de keuken een heel andere
plaats geven dan tot nu toe gebruike
lijk. Men kan ook de keuken een veel
grotere plaats geven dan tot nu toe ten
koste van de woonruimte. Wat er op
het gebied van plastic al niet gepres
teerd wordt, grenst bijna aan het onge
looflijke. Wij komen nog nader op de
beantwoording van de vragenlijsten te
rug, maar kunnen nu reeds mededelen,
dat over het algemeen geen plat dak
geprefereerd wordt. Enige uiterlijke
ornamentatie, geen erkers, maar brede,
iets gebogen, verzonden stalen ramen.
Kortweg kan men zeggen, dat de mo
derne huisvrouw, veelal zonder hulp,
weinig gelegenheid tot stofvorming in
het huis wil hebben.
Dezer dagen heeft het hoofdbestuur
van „Haarlems Bloei" een uitvoerig
plan voor de bouw van deze modelwo
ning aan het gemeentebestuur aangebo
den, nadat reeds nlet-officieel met de
wethouder van Openbae Werken, Bouw
en Woningtoezicht en andere instanties
overleg was gepleegd.
Verwacht wordt, dat het gemeente
bestuur alle medewerking zal verlenen
o.a. door een stuk bouwgrond in een
geschikte wijk af te staan en bouwvo
lume ter beschikking te stellen.
Een klein aantal architecten zal een
uitnodiging ontvangen, om een ontwerp
te maken, waarbij zij zich moeten hou
den aan de richtlijnen van de commis
sie en waarvoor zij betaald zullen wor
den. Uit deze bouwschetsen zal dan een
definitieve keuze worden gedaan.
„Haarlems Bloei" moet natuurlijk
geld ontvangen voor de verwerkelij
king van dit mooie plan. Zoals het
eerste exemplaar van 'n nieuwe vlieg
machine of auto veel geld kost. ter
wijl later veel goedkoper geleverd
kan worden, zal ook dit modelhuis
een gelijk lot ondergaan en ongeveer
een waarde van f 40.000 hebben.
Om dit geld bijeen te krijgen, wordt,
als het model-huis klaar is, een loterij
georganiseerd. Iedereen krijgt daardoor
de kans het huis te winnen en als het
een inwoner van Leeuwarden mocht
zijn, krijgt hij een vestigingsvergunning
gegarandeerd cadeau. Men hoopt, uit 't
gehele land bezoekers te trekken o.a.
door excursies. Er zal een boekje ver
schijnen onder de titel „In Haarlem
komt een huis", waarin het gebeuren
wordt aangekondigd, uiteengezet en ge
ïllustreerd.
Ongeveer drie maanden zal deze
hoofdprijs te bezichtigen zijn. De ande
re prijzen zullen zich in het huis be
vinden, bijvoorbeeld moderne meubelen,
kunstvoorwerpen enz. De kijker krijgt
dus een overzicht van de prijzen die aan
de loterij verbonden zijn.
Ongetwijfeld zijn over dit plan in de
toekomst nog vele mededelingen te
doen. Ditmaal willen wij ons bepalen
tot het brengen van hulde aan het ac
tieve stichtingsbestuur van „Haarlems
Bloei", dat twee vliegen in één klap
wil slaan.
Een Eindhovense taxi-onderneming beschikt thans in haar wagens over mobilo
foons. De chauffeur staat voortaan in direct contact met zijn bedrijf. Hij kan
naar alle plaatsen worden gedirigeerd waar hij nodig is, wat een besparing is
op het percentage „lege kilometers", dat, naar men verwacht, van 50 tot 30
procent zal teruglopen. De prijs per kilometer kan dus misschien de laagte in.
De taxi's komen ook sneller voor. Per maand bedragen de kosten van de
mobilofoons in Eindhoven 100.Ze zijn voor een jaar bij de P.T.T. gehuurd.
Het zal ook mogelijk zijn voortaan van een auto uit te telefoneren. Een landelijk
net wordt al opgebouwd. Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht genieten
daarvan de primeur.
