Vreemdeling in Babyion
DE WERELD ROND
D.D.D.
was
Voor wereldolieconcern
1948 gunstig jaar
Vetorecht struikelblok voor regeling van
de Berlijnse kwestie te Parijs
Melkproductie vormt in Nederland de
eerste belangrijke industrie
r
Wij luisteren naar
HET GEZEGEND
GESLACHT
Acheson dient tegenvoorstellen in
Geschilpunt is „zeer
aanzienlijk"
40 MILLIOEN DOLLAR UIT DE MARSHALL-HULP
ZIJN NODIG VOOR HET VEEVOEDER
nog onderschat
Altijd
Yught
Chef-bewaker kamp
staat terecht
Vragen over lezingen
V.
j
„Schoonebeek" verdubbelde haar productie
Demobilisatiedag
te Utrecht
2
WOENSDAG 8 JUNI 1949
PAGINA 3
Het Amerikaanse voorstel
Leven zonder zorgen
x
0
Berlijn is Wenen niet
Persoonsbewijs en legitimatie
Sproeten? $P3)UTOL
,Es ist nicht wahr
Olieverbruik in Nederland
sterk gestegen
Roman door
G. ASTER O.f.m. Cap.
Olieverbruik in Nederland
sterk gestegen.
Z.K.H. Prins Bernhard en
dr. Drees aanwezig
drie Westelijke mogendheden verwierpen gisteren te Parijs een uit twaalf
gunten bestaand voorstel van de Sovjets voor de eenheid van Berlijn onder
en enkel geallieerd commandant die het vetorecht zou hebben op alle be-
'Uiten die door het stadsbestuur genomen zouden worden,
ean Acheson zeide tijdens de plenaire zitting van de Grote Vier, die vier uur
uurde, dat de voornaamste fout van de Russische voorstellen was, dat
Wlunsky alle door het stadsbestuur te nemen besluiten onder het vetorecht
an de commandant wilde brengen.
stemming zouden kunnen komen een
ieder het recht had voor zijn eigen sec
tor naar eigen goeddunken te handelen.
het
Het Sovjet-voorstel dat niet anders
™as dan een uitwerking van Vishinsky's
®erste voorstel bestond uit de volgende
P'mten:
1- Vrije verkiezingen voor Berlijn on-
rjet controle van de vier mogendheden
wlgens de verkiezingsprocedure van
Uctober 1946.
2. Een commissie van Duitsers, sa-
ingesteld op basis van de politieke
Partijen en functionnerend onder con
sole van de geallieerde Kommandatu-
fa> die de voorbereidingen voor de ver-
bezing moet treffen.
.3. De Kommandatura moet de ver-
*Iezingslijsten controleren met dien ver
ende dat aan voormalige Nazzi's stem-
'®cht verleend zal worden, behalve aan
•negenen, die hiervan door gerechtelijke
"'tspraak uitgesloten zijn.
,.4. Alle politieke partijen, die in Ber-
njn geduld worden, hebben het recht
"yndidaten te benoemen.
,..5. Het nieuwe stadsbestuur zal van
"Jdelijke aard zijn.
6. Het nieuwe stadsbestuur zal onder
wntróle staan van de geallieerde Kom
mandatura.
7. Een nieuwe stadsassemblee om een
Ij ondwetsontwerp te maken voor Groot-
eerlijn.
8- De Kommandantura zal belast wor
den met, de controle over de naleving
j'sn de grondwet van de stad, publieke
joligheid, de benoeming en het ontslag
v«n stedelijke autoriteiten, het toezicht
°P veroordeelde oorlogsmisdadigers,
sJadsvervoer, de stadsfinanciën, brand-
•toffen, electriciteit en verbindingen.
9. Het stadsbestuur en de magistraat
tal onder supervisie van de Komman
datura verantwoordelijk zijn voor de
"fianciën. verbindingen, politie, handel
*h de benoeming en het ontslag van
Plaatselijke overheidspersonen.
10. Andere zaken, zoals huisvesting,
Plaatselijke aangelegenheden, juridische
'Westies, opvoeding en kunst, volksge
zondheid, werkverschaffing, personeel,
JOciale verzekeringen, handel en indus-
mie, zullen slechts dan door de Kom
mandatura behandeld worden, wanneer
fon der leden van de Kommandatura
jmt niet eens is met een maatregel, die
®°or het stadsbestuur getroffen is.
11. Alle besluiten van de Komman-
latura dienen unaniem genomen te
^orden.
12. De bezettingskosten dienen tot
minimum gereduceerd te worden.
Acheson verwierp zonder meer het
worstel. Hij zeide, dat alles onder het
wtorecht van de Kommandatura zou
jMlen en dat het enige wat een Berlij-
?®r zou kunnen doen, zonder de kans
wn een veto te lopen, is doodgaan.
Schuman leverde éven koel commen-
lOar op het voorstel als Acheson. Bevin
Zeide dat door deze voorstellen eerst
duidelijk aan het licht kwam op welke
Principes het Oosten en het Westen
®teeds botsten en dat de kans op over
brugging van de kloof zeer gering werd.
Tezelfder tijd kwam het Westen te
^xirschijn met een nieuwe uitwerking
het voorstel dat reeds eerder door
Acheson werd ingediend. Acheson zeide
Pat het voornaamste doel was een stads
bestuur te vormen met zo groot moge-
'iike bevoegdheid en dat de Komman-
<j?tura alleen daar zou ingrijpen waar
b't niet anders mogelijk Whs. Acheson
Jenste dat het stadsbestuur, hangende
uitwerking van een permanente
Constitutie, met gouvernementele be
voegdheid bekleed zou worden.
In een kennelijke poging om tot een
Compromis te geraken stelde Acheson
*Oor om in principe accoord te gaan
Jhet de unanimiteit van de Kommanda-
•bra maar hp voegde eraan toe dat wan-
boer de vier landen niet tot overeen-
De voornaamste punten uit
Amerikaanse voorstel waren:
1. De geallieerde autoriteiten zul
len contröle uitoefenen over de ont
wapening, de demilitarisatie, herstel
betalingen, veiligheid, politieke delin
quenten, verkiezingen en enige an
dere gespecificeerde aangelegenheden.
2. De autoriteiten van Groot Ber
lijn dragen de verantwoordelijkheid
onder supervisie van de geallieerden
voor wetgevende, uitvoerende en ju
ridische zaken, waaronder bescha
ming van de vrije meningsuiting en
de persoonlijke vrijheid, de vrijheid
van gelegitimeerde actie van politieke
partijen, bescherming van de gekozen
afgevaardigden en leden van het
stadsbestuur tegen inmenging in de
uitoefening van hun functie en be
trekkingen met de buitenlandse auto
riteiten behalve met de vier bezetten
de machten.
Een amendement op de tijdelijke
grondwet dat deze onder geallieerde
contröle staat.
De door het Berlijnse bestuur uitge
vaardigde wetten moeten aan de Kom
mandatura worden voorgelegd en zul
len in werking treden tenzij zij binnen
drie weken zijn afgekeurd.
De bezettingsautoriteiten behouden
zich bet recht voor het gehele bestuur
weer in handen te nemen wanneer zij
dit noodzakelijk achten.
De beslissingen van de Kommandan
tura moeten unaniem genomen worden
maar wanneer dit niet mogelijk blijkt
te zijn zal iedere cestorcommandant
individueel die maatregelen nemen die
hem goed dunken.
De bezettingskosten moeten tot een
minimum gereduceerd worden.
Verkiezingen moeten gehouden wort-
den onder supervisie van de vier be
zettende mogendheden.
Onze Parijse correspondent tekent
hierbij het volgende aan:
De half-openbare zitting over resp.
het Amerikaanse en het Sovjet-Russi
sche voorstel een administratieve
éénmaking van Berlijn om zo te zeggen,
een repliek in miniatuur van agenda
punt nummer een die de „Vier" van
middag hebben ingezet, heeft ten over
vloede bevestigd, dat ook hier in de
grond de kwestie der eenstemmigheid
de belangrijkste hindernis op de weg
naar een aCcoord is.
Een onneembare hindernis? Vishinsky,
die ook vanmiddag weer heel wat
woorden heeft gesproken, noemde het
aan de dag getreden geschilpunt „zeer
aanzienlijk", een kwalificatie, die niet
aanstonds tot volslagen wanhoop be
hoeft te stemmen. En morgen gaat de
discussie verder.
Het Amerikaanse voorstel, waarachter
ook de Franse en Britse delegaties staan,
beoogt het administratieve leven van
Groot-Berlijn voor verlamming door het
veto-misbruik te vrijwaren door op de
eerste plaats eep aantal aangelegenheden
aan de Kommandatura (het geallieerde
contrölelichaam voor Berlijn) te ont
trekken en tot de competentie van een
Berlijnse gemeenteraad en -bestuur te
verklaren, wier beslissingen ter zake,
evenals te Wenen het geval is, automa
tisch van kracht worden, tenzij zij ach
teraf en binnen een bepaalde termijn
door de Kommandatura worden afge
keurd. En op de tweede plaats specifi
ceert het Amerikaanse voorstel, dat een
viertal categorieën van onderwerpen be
treft, dat iedere sectorcommandant bij 't
IV
Het zou bepaald getuigen van sterke
Partijdigheid wanneer men niet zou wil-
lf:n toegeven, dat de Britse regering
I°ortdurend een grote bezorgdheid aan
pE dag legt voor het leven en welzijn
;ah haar onderdanen. Een bezorgdheid,
''Elke zich automatisch ook uitstrekt
?ver de toevallige bezoeker uit het bui-
ïphland, die, zodra hij Engelse bodem
?Etreedt, het voorwerp wordt van de bij-
i°bdere attenties van het ministerie van
j 1Ezondheid. Hij verkeert wat dat betreft
!p dezelfde positie als verreweg de mees-
Engelsen, die tegen de kosten van
f'Ekten en andere lichamelijke ongemak-
verzekerd zijn „van de wieg tot het
Staf". Het systeem is in zeker opzicht
pEivonderenswaardig en het zal in En
gland, waar op medisch gebied heel
I edere toestanden heersen dan in Neder-
ïphd, wel de enig mogelijke methode
Sn om leven en welzijn van veertig mil.
:°en Britse onderdanen in zo goed mo-
plijke conditie te waarborgen. Het heeft
Phter ook zijn schaduwzijden, want hoe
?Eer een mens zich verzekert tegen alle
pakbare onaangename eventualiteiten
yph het leven, hoe minder hij aan mate
rie middelen overhoudt om van dat
ie
'EVp
Etitualiteiten niet voordoen, te genie-
en, voorzover zich daarin dergelijke
El afvragen of het veel verschil maakt
«o,
Sociale zorg is een prachtig ding,
'ch in vele gevallen mag men zich toch
«f
men de dokter nu betaalt via ver
achte contributies en via het belasting
wet dan wel rechtstreeks.
d ieder geval schuilt hierin een van
Hp oorzaken, die het leven in Engeland
vaUr maken. Er bestaan natuurlijk nog
meer en veel gewichtiger oorzaken
ijdeze levensduurte. Het verschijnsel
rt algemeen, maar men krijgt toch wel
Hi
mdruk, dat het zich in Engeland in
h" scherper vorm voordoet dan b.v. in
)j®derland. De Nederlandse tourist in
IcSeland mag maximaal drie pond ster
ks per dag uitgeven, maar het is uit
boten, dat hij daarvan op dezelfde
zou ]clmnen rondkomen als van
•f rtig gulden per dag in Nederland.
hij zich volkomen aanpast bij de
t^Ere Engelse levenswijze, wat al heel
Ve°®ilijk is zolang hij in een hotel moet
tJmijven. Overigens moet men erken-
W?> dat de Engelse wetten hem wel
tU ea te dwingen tot een weimg-con-
Eptaie versobering in zijn levensge-
IjOnten. Vóór vijf a zes uur 's middags
er nergens sprake zijn van een bor-
®a om vijf minuten voor tien draaien
i)(! Wipeste pubs het licht alweer uit.
Maaltijden zijn streng geregeld, zo-
hu ^at het uur als wat de prijs betreft.
.prijs is inderdaad laag, doch de
Wip it en de omvang der maaltijden
daaraan dan ook vaak recht even-
e- En voorzover dat niet het geval
is, zorgen de prijzen van de dranken
ruimschoots voor het herstel van het
evenwicht. Dat de prijzen over het alge
meen hoog zijn, is voor het grootste deel
het gevolg van de belasting, die er in
verdisconteerd is. Zijn de directe belas
tingen reeds hoog, behalve voor de
laagst gesalarieerden, die tot 'n inkomen
van vijfhonderd pond sterling per jaar
ongeveer een tiende deel van dat bedrag
aan de fiscus verschuldigd zijn, de in
directe belastingen zijn vaak fantastisch.
Die op bier is ruim honderd procent
van de prijs, die op sigaretten ligt niet
ver beneden de vierhonderd procent, die
op de toch reeds zeer prijzige klfding,
welke niet onder de utilityvoorschriften
valt, bedraagt 66 2/3%, die op meer
luxueuze gebruiksvoorwerpen bewerk
stelligt een verdubbeling van de prijs.
Onder die omstandigheden is het niet zo
verbazingwekkend, dat de helft van het
geld, dat de regering van haar onder
danen krijgt, afkomstig is uit indirecte
belastingen en dat de Engelse roker ipso
facto behoort tot de hoogste belasting
betalers. Waaruit blijkt, dat men de
mens wel kan ontlasten van financiële
zorgen wegens de onprettige kanten van
het leven, doch slechts door hem te be
lasten met soortgelijke zorgen wegens
de prettige kanten ervan.
ontbreken van eenstemmigheid binnen
de Kommandatura in zijn eigen sector
beschikkingen kan treffen, die hem ge
boden lijken.
Het Weense voorbeeld, vond Vishins
ky, gaat niet op, o.m. omdat Berlijn de
hoofdstad is van een vijandelijk land en
Wenen niet. Acheson erkende hiervan de
juistheid en sprak de hoop uit, dat Vi
shinsky zich dat zou herinneren, wan
neer het Oostenrijkse vredesverdrag ter
sprake kwam en in het bijzonder de
kwestie van de herstelbetalingen.
Van het Sovjet-Russische voorstel is,
geloven wij, de quintessens, dat het
voor iedere afzonderlijke sector-com
mandant de mogelijkheid beoogt te
scheppen om de beschikkingen te blok
keren, die de gemeenteraad en het ge
meentebestuur van Berlijn nemen op het
terrein van de hun gelaten bevoegdhe
den, die in het Sovjet-Russische voorstel
overigens niet de zelfde zijn als in het
Amerikaanse. Wanneer namelijk zulk
een beslissing door een commandant be
streden wordt, kan zij pas in werking*
treden, nadat de Kommandatura haar
heeft goedgekeurd. En al haar beslissin
gen, aldus wil het Sovjet-Russische voor
stel, moet de Kommandatura eenstem
mig nemen. Kan de Kommandatura
geen eenstemmigheid bereiken, dan inoet
zij de kwestie in hoger beroep brengen,
d.w.z. bij de geallieerde contróle-raad
voor geheel Duitsland, waar, zoals men
zich uit de discussies van punt een nog
wel herinnert, de Rus ook al eenstem
migheid als volstrekte regeling wil zien
heersen: het keiharde veto, zij het over
de band gespeeld.
In het licht van deze Sovjet-Russische
opvattingen van de taak, die de herstel
de Kommandatura zou hebben, is het
begrijpelijk, dat de Russen een vrije door
de Berlijners ónder geallieerde controle
te kiezen gemeenteraad desnoods dan
wel aanvaarden. De moeilijkheden, die
ilÈ Rus ook daarbij maakt, zullen waar
schijnlijk niet zo heel veel te betekenen
hebben, indien de grote hindernis ge
nomen zal kunnen worden.
Het Tweede-Kamerlid mr. B. Stokvis
(C.P.N.) heeft aan de minister van Ver
keer en Waterstaat gevraagd, of het juist
is, dat nog in de dienstorder van het
hoofdbestuur der P.T.T. van Mei 1949
voor de uitvoering van de dienst der
Rijkspostspaarbank primair als legiti
matiemiddel wordt geëist het produce
ren van een persoonsbewijs, terwijl sub
sidiair wordt gesteld, dat, ter prudentie
van de betrokken postambtenaar, voor
lopig kan worden genoegen genomen
met het vaststellen van de identiteit van
de belanghebbende op andere wijze.
Acht de minister het niet gewenst, dat
aan belanghebbenden, die de wens daar
toe te kennen geven, kosteloze uitrei
king van postlegitimaties plaats Vindt?
Groot Brittannië heeft gisteren als twee
de land het Noord Atlantische Pact gera
tificeerd. De Britse ambassadeur overhan
digde tijdens een korte plechtigheid op het
State Department het document van ratifi
catie. Canada heeft als eerste land op
3 Mei het Atlantische Verdrag bekrach
tigd.
Zondagmorgen om 8.15 uur zal de H. Va
der de heiligverklaring uitspreken van de
Zalige Maria JRosello. De daaraan ver
bonden plechtigheden in de St. Pieter zul
len door Radio Vaticana worden uitgezon
den op de kortegolf in de 19.25, 31 en 50
meter-band.
John Snyder, de Amerikaanse minister
van Financiën, is voornemens 1 Juli a.s.
met twee van zijn voornaamste assisten
ten naar Europa te vertrekken. Hij is van
plan een bezoek te brengen aan bureaux
van de Amerikaanse schatkist in een aan
tal Europese hoofdsteden en besprekingen
te voeren over monetaire en andere pro
blemen.
Het Beierse ministerie van Justitie heeft
gisteren medegedeeld dat voldoende be
wijsmateriaal is verzameld om Ilse Koch,
de vrouw van de kampcommandant in
Buchenwald, opnieuw te berechten, nu op
grond van beschuldigingen welke mis
handelingen van Duitsers in het kamp in
houden.
De Franse Nationale Vergadering heeft
gisteren met 211 tegen 182 stemmen beslo
ten de communistische afgevaardigde Flo-
rimond Bonte zijn parlementaire onschend
baarheid te ontnemen. De procureur-gene
raal had om deze maatregel verzocht in
verband inet op naam van Bonte in het
communistische weekblad „France Nouvel
le" verschenen artikelen (op 2 en 9 Oc
tober van het vorige jaar) welke laster
lijk werden geacht ten aanzien van mi
nisters.
Met algemene stemmen heeft het Ame
rikaanse Huis van Afgevaardigden de wet
aangenomen welke het voor permanent in
de Verenigde Staten verblijvende vreem
delingen mogelijk maakt, ongeacht hun
ras, genaturaliseerde staatsburgers te wor
den. Het wetsontwerp is thans doorge
zonden naar de senaat.
De juridische commissie van het huis
gaf, toen zij twee weken geleden haar
goedkeuring aan het voorstel hechtte, te
kennen dat de wet speciaal bedoeld was
ten behoeve van 84.658 Japanners, die tot
nogtoe onder de immigratiewet van 1924
van het staatsburgerschap zijn uitgesloten.
Het Amerikaanse Departement van Han
del maakte gisteren bekend, dat het aantal
werklozen in de Verenigde Staten in de
maand Mei het na-oorlogse record van
3.289.000 personen heeft bereikt. In April
waren er 270.000 werklozen minder. In
Mei 1948 waren er 1.761.000 werklozen.
Geneesmiddel tegen
huidaandoeningen.
Zuivert de poriën, doet de
jeuk bedaren, verfrist en
sterkt de huidweefsels.
CO» MABTtN IOONOÏB STUOIO'S
6. De ontvangst, die de koninklijke boodschapper op de burcht van Baldon ontving,
was echter verre van vriendelijk.
Zoschamperde de roojdridder. „Koning Eric verzoekt mij aan zijn hof te
willen verschijnen? Wat een éér!" Hij staarde de boodschapper enkele ogenblikken
doordringend aan, als wilde hij de bedoeling peilen, welke achtèr deze boodschap
verborgen was. Een der aanwezigwn fluisterde hem spottend enkele woorden in,
doch hij wendde zich met een ruk van hem af: „Nee, een valstrik is dit niet! Ik
ken Eric! Tot iets oneervols is hij niet in staatzijn verzoek garandeert mij in ieder
geval een ongehinderd vertrek Hij nam plotseling een besluit. Zeg je meester
dal ik zijn uitnodiging aanvaard!" snauwde hij de boodschapper toe. ,£>at zal de
enige manier zijn om er achter te komen wat hij van mij wil!"
En zo kon het gebeuren dat Eric twee dagen later de forse figuur van Baldon
aan het hoofd van zijn mannen over de binnenhof van de koninklijke burcht zag
naderenArrogant en zelfbewust schreed de oproerige vazal "tot vlak voor z*jn
vorstj en sprak op koude toon: „Wat wenst ge van ons, heer Eric. Zeg het snei,
opdat ik spoedig weer kan vertrekken
(Van onze Haagse redactie)
Twee belangrijke aspecten van de
Nederlandse veehouderij komen naar
voren in het rapport, dat de Stichting
voor de Landbouw heeft uitgebracht:
de betekenis van de veehouderij door
velen onderschat en de behoefte aan
veevoeder. Allereerst wordt in de con
fclusie opgemerkt, dat de veehouderij
van primaire betekenis is voor de wel
vaart van Nederland en de eiwit- en
vetvoorziening van de bevolking. Ver
volgens moet de veehouderij een be
hoorlijke omzet bereiken. Dit kan al
leen dan geschieden, wanneer in vol
doende mate veevoeder wordt geïmpor
teerd.
Met dit rapport blijkt, dat de melk
productie de eerste industrie van Neder
land is, dat de varkensproductie een
waarde vertegenwoordigt, welke de
opbrengst der steenkolenmijnen overtreft
en dat tenslotte de chemische industrie
in dit verhand te vergelijken is met de
pluimveehouderij in Nederland.
De Nederlandse landbouw neemt
bijna de helft van de export voor zijn
rekening. Een derde deel van de agra
rische export wordt verzorgd door de
veehouderij.
Uit hoofde van het feit, dat de veehou
derij een zeer belangrijke bijdrage levert
in de totale deviezenopbrengst, meent zij
aanspraak te kunnen maken op de ter be
schikking steling van voldoende deviezen
om deze import van veevoeder mogelijk te
maken.
De veevoederbehoefte bestaat voor ge
deelte uit ruw voeder, dat geheel in eigen
land wordt verbouwd en voor y4 gedeelte
uit krachtvoeder, dat voor een deel uit
eigen land komt. In totaal zal 1.300.000 ton
krachtvoer moeten wordpn geïmporteerd.
De Stichting voor de Landbouw is van
oordeel, dat de veehouderij aanspraak kan
maken op 40 millioen dollar uit het Mar
shall-plan; dit komt overeen met ge-
De Bijzondere Strafkamer van de Ar
rondissementsrechtbank te 's-Hertogen-
bosch heeft J. V. veroordeeld tot twin
tig jaar gevangenisstraf met aftrek. V.
was gedurende de oorlog in contact ge
treden met Joden, die hem geld gaven,
daar hij hun een mogelijkheid voor ont
snapping naar het buitenland beloofd
had. In plaats daarvan echter leverde V.
zijn slachtoffers uit aan de bezetters,
TJpgen hem was levenslang geëist.
Voorts behandelde de Strafkamer de
zaak tegen Friedrich M., die er van
werd beschuldigd in de rang van Ober-
scharführer en later in die van Haupt-
scharführer in het kamp te Vught vele
gevangenen zwaar mishandeld te heb
ben. Verder werd hem ten laste gelegd,
dat hij in Januari 1944 ongeveer zeven
tig vrouwen, die in het kamp waren ge
ïnterneerd, ingesloten heeft in een cel
van de gevangenis van dat kamp, waar
over hij als chef-bewaker was aange
steld. In deze cel, groot ongeveer 3.80 bij
2.30 meter, werden de vrouwen gedu
rende twaalf uur vastgehouden tenge
volge waarvan tien personen om het
leven kwamen. M. ontkende alle schuld
en verschuilde zich voorzover dit mo
gelijk was achter zijn meerderen.
De getuigen waren echter positief in
hun verklaringen en noemden M. de
ergste sadist van het kamp. 19 Juli
wordt deze zaak voortgezet.
deelte van de totale Marshallhulp aan Ne
derland.
Ook het vraagstuk van de afzet der
productie is in dit rapport bezien. T.a.v.
de afzet van zuivelproducten refereert
het rapport aan de resultaten van
de studie der Melkbestemmingscommis-
sie, waarvan de publicatie binnen niet
al te lange tijd tegemoet kan worden
gezien. Voor de afzet van rundvlees
ziet men geen moeilijkheden, omdat
voorlopig niet meer dan 300.000 stuks
voor de slacht is te verwachten, hetgeen
minder is dan Nederland voor de oor
log gebruikte. Met betrekking tot het
varkensvlees verwacht men een expqrt-
mogelijkheid van 1 tot 1% millioen. 1%
tot 2 millioen varkens kunnen in het
binnenland worden geconsumeerd, waar
mee men dan het vooroorlogse peil van
de varkensvleesconsumptie bereikt.
Hiervoor acht men een jaarlijkse omzet
van 3 millioen varkens noodzakelijk.
Bij een redelijke prijs der eieren ten
slotte verwacht men een uitgebreide
exportmogelijkheid.
Het Tweede-Kamerlid mr. B. J. Stokvis
(C.P.N.) heeft indertijd, zoals bekend, naar
aanleiding van een op 10 Maart 1949 door
een beroepsofficier in het Stedelijk Gym
nasium te Haarlem gehouden lezing voor
de leerlingen van deze onderwijsinrichting
enige vragen gesteld aan de minister van
Oorlog. Deze heeft thans mede namens de
mnister van O., K. en W. o.m. geantwoord,
dat in overleg met de minister van O., K.
en W. door de Legervoorlichtingsdienst een
aantal lezingen is gehouden op scholen voor
voorbereidend hoger- en middelbaar onder
wijs ter voorlichting van de leerlingen van
de hoogste klassen omtrent het beroep van
officier en de mogelijkheden tot opleiding
voor dit beroep op de Koninklijke Mili
taire Academie te Breda.
10 Maart 1949 is in het Gemeentelijk
Gymnasium te Haarlem door een van de
officieren, die voor deze lezingen waren
aangewezen, een dergelijke voordracht ge
houden, waarbij de rector van dit gymna
sium tegenwoordig was. Na afloop van de
lezing was er gelegenheid tot het stellen
van vragen. Een der scholieren heeft daar
bij de vraag gesteld, waarom in de striid
tegen Indonesische guerillastrijders wel eens
kampongs in brand worden gestoken en of
dit geoorloofd is. De vraag stond buiten de
inhoud der lezing.
De officier had echter geen bezwaar haar
te beantwoorden en heeft daarbij een uit
eenzetting gegeven welke oorzaken, zoals
de praktijk heeft geleerd, aanleiding kun
nen geven tot het in brand steken van
kampongs of gedeelten daarvan.
WOENSDAG
HILVERSUM n. 415 m. - Na 18 uur
ook 245 en 1875 m. - 18.00 koor, 18.30
R.V.U., 19.00 nieuws, 19.15 causerie, 19.30
causerie, 20.00 nieuws, 20.05 proloog,
20.15 causerie, 21.30 orkest, 22.45 Avond
overdenking. 23.00 nieuws, 23.15 concert.
HILVERSUM I, 301 m. - 18.00 nieuws,
18.15 varia, 18.20 piano, 18.30 strijdkr.,
19.00 lezing, 19.15 kwartet, 19.30 jeugd,
19.40 causerie, 19.45 klankbeeld, 20.00,
nieuws, 20.05 dingen van de dag, 20.15
soc. nieuws, 20.20 concert, 21.10 luister
spel, 22.00 opera, 22.45 boekbespr., -23.00
nieuws, 23.15 orkest, 23.40 kwartet.
DONDERDAG
HILVERSUM II, 415 m. - Vóór 10 uur
ook 245 m. - 7.00 nieuws, 7.15 gram. 7.45
Morgengebed, 8.00 nieuws, 8.15 pluk de
dag, 9.00 vrouw, 9.05 muziek houdt fit,
9.30 waterstanden, 9.35 orkest, 9.40
schoolradio, 10.00 orgel. 10.15 Morgen
dienst, 10.45 koor, 11.00 zieken. 11.40
schoolradio. 12.00 Angelus, 12.03 piano,
12.30 mededelingen, 12.33 lunchconcert.
12.55 Zonnewijzer. 13.00 nieuws, 13.20
lunchconcert, 13.45 Roeromme, 14.00 ork.,
14.40 onder ons, 15.00 gram., 15.15 kamer-
ork., 16.00 lezing. 16.45 piano, 17.00 jeugd,
17.30 zang en voordracht, 17.50 regerings-
uitzending.
HILVERSUM I, 301 m. - 7.00 nieuws.
7.15 gymn., 7.30 gram., 7.50 Dagopening,
8.00 nieuws. 8.15 varia, 8.55 vrouw, 9.00
gram., 9.30 Soft and sweet, 10.15 arbeids
vitamine, 10.50 kleuters, 11.00 orgel, 11.45
causerie. 12.00 kwintet, 12.30 mededelin
gen 12.33 Spionnetje. 12.38 Skymasters,
13.00 nieuws, 13.15 mededelingen. 13.20
orkest, 13.50 gram., 14.00 causerie, 14.15
conc., 15.00 Klimop, 16.00 Notedop, 17.00
jeugd. 17.20 dr. Portielje, 17.30 Swing.
17.50 gram.
De Koninklijke Petroleum Mij. te
's-Gravenhage, met de Shell Transport
and Trading Co. te Londen moedermaat
schappij van meer dan 400 ondernemin
gen, verspreid over de gehele wereld,
brengt in haar jaarverslag over 1948 een
activiteit en vooruitgang der olie-indus
trie in beeld, welke ontzag inboezemen.
De productiecijfers geven, op een en
kele uitzondering na, alle grote stijgin
gen te zien, zo kon door uitbreiding van
de afzet, gepaard aan een zeer gunstig
prijsniveau van de producten, voor de
„Koninklijke" een 25 pet. hogere netto
winst worden geboekt in vergelijking
met 1947, t.w. f 83 millioen tegen f 67
mill, in 1947, waaruit 9 pet. (onv.) di
vidend wordt uitgekeerd. Het winstcij
fer van alle mijen te samen kan over
1948 worden gesteld op 'n bedrag, gelijk
waardig aan f 476 millioen.
Bijzonder sprekend is, dat de pro
ductie steeg met 20 pet. tot 48 millioen
kilogramton, terwijl de wereldproduc
tietoeneming daartegenover 13 pet. be
draagt en dit jaar voor het eerst de
productie van Roemenië en Oostenrijk
moest uitvallen.
Hieromtrent wordt opgemerkt, dat de
Astra Romana in Roemenië sinds Maart
Twee afgezanten van Bodegravens poorters bieden de vertegenwoordiger van de
regerende vorst in het Zuid-Hollandse gewest, meester L. A. Kesper, en de
burgervader, J. J. Croles, ieder een Hollandse kaas aan ter gelegenheid van de
opening der voorjaarsmarkt in het oude stadje.
11
Zijn geld zowel als zijn geslacht zijn
tenslotte in drie dure dochters dood
gegaan.
Dat is natuurlijk een verhaal van der
tig jaar later, maar men moet naar het
eind zien om de onbelangrijkheid van
een mens, die zich groot waant, te be
grijpen.
Toen de dochters twaalf waren, gin
gen zij naar deftige kostscholen in
Frankrijk. Daar werden he.t nuffige da
mes, die de neus ophaalden voor het
moeras en de hei; en de oude heer
alleen maar goed vonden om geld af
te schieten en hun grillen in te willi
gen.
Zij kwamen terecht in Parijs. De we*
reld daar heeft te veel geld om onder
wereld genoemd te worden, maar zij
is geheim genoeg om een buitenstaan
der blind te laten.
Daarom weet men ook weinig van
het lot van Gisèle, Henriëtte en Mar-
guarite. Het contact met hun slappe
vader bestond jarenlang uit enkel che
ques met zulke sommen aan geld, dat
men niet begrijpt hoe Etienne, die van
huis uit toch een zuinige peelboer
was, maar steeds weer, zonder bezwa
ren, aan die aanvragen heeft kunnen
voldoen, als men niet voor ogen houdt,
dat hij meende juist in zijn dochters
toegang te hebben tot de wereld van
het grote, die hij zich immer gedroomd
had.
Maar dat is ie.ts van later jaren en
vrij onbelangrijk. Mijnheer Etienne en
zijn leven zou al lang onder de dwaas
heden van het menselijk geslacht te
loor zijn gegaan, als hij geen daad ge
steld had, die tot op onze dagen door
werkt.
De daad past geheel in het leven van
Etienne. Dat zij zulke gevolgen zou heb
ben zag hij niet. Hij was te dom om
vooruit te zien en te kortzichtig om
met andere dan zijn eigen belangen re
kening te houden. Maar de Peel is er
door van aanschijn veranderd.
Het gebeurde in de Napoleontische
tijd.
Het is begrijpelijk, dat iemand als
Steven, met zijn hoge gedachten, door
'n komeet als Napoleon werd gegrepen.
Hij was de man, die het zo gesmade ge
wone leven van deze wereld in stuk
ken trapte, die de conventie en intrige
overhoop liep en er eigenmachtig een
samenleving voor in de plaats stelde, die
ruim en groot was; waarin men tot da
den in staat was en waar men kon
dromen.
Met de grootste belangstelling volgde
Steven, vanuit zijn besloten kasteel, de
heldentochten van deze imperator door
Europa. Alles wat over hem geschreven
was las hij. Alle platen, die van hem
werden uitgegeven verzamelde hij in
leren mappen en hij bladerde er dik
wijls in.
In Napoléon zag hij zichzelf. Hij vond
er de verwerkelijking van zijn eigen
droom. Uit een uithoek van Corsica was
deze man de wereldgeschiedenis inge
stapt. Hij had Frankrijk tot orde ge
bracht.
Maar een droom kent geen grenzen.
Daarom waren de legers door Europa
getrokken en als zij gekund hadden,
hadden zij het heelal overmeesterd. Dag
aan dag zat Steven in de grote eiken
houten zaal van zijn kasteel. Hij bestu
deerde de verre veldtochten,- verzamel
de wapens en tropheeën, die hij aan de
muur hing en kende alle bevelhebbers
en legeronderdelen bij naam en waarde.
Wel geen groter ogenblik beleefde hij,
dan toen hij vernam, dat ook zijn eigen
land en dus ook hijzelf met zijn kasteel
en zijn bezittingen, volledig onder de
heerschappij van de keizer gekomen wa
ren in het ene rijk, dat zijn grenzen
steeds verder uitstrekte.
Met de grootste nauwgezetheid be
ijverde hij zich de besluiten van de im
perator na te komen en er voor te wa
ken, dat ook anderen het deden.
Het enige waarover hij zich bedroef
de was, dat hij te oud was om, anders
dan in zijn dromen, de keizer te volgen
op zijn veldtochten naar Spanje, Oos
tenrijk erf Pruisen en dat hjj tenminste
geen zonen had, die hij de keizer kon
afstaan.
Met de inlijving bij Frankrijk werd
het laatste beetje zelfstandigheid aan
Nederland ontnomen. Een vijftien jaar
tevoren hadden, in naam van de rede,
frans gezinde heethoofden de Prins van
Oranje en daarmee een Nederlandse re-
regeringstraditie uit 't land verbannen.
Zij waren Franktijk gaan navolgen, dat
op het gebied der ideeën de toon aan
gaf. Het land werd een republiek. Al
lerwegen verrezen de vrijheidsbomen en
men verachtte alles wat ouderwets was.
Uit de Franse revolutie kwam de
krachtige persoonlijkheid van Napoleon
naar boven. Hij werd van soldaat en af
gevaardigde eerste consul en keizer.
Ook in het buitenland had het Franse
gist doorgewerkt en Napoleon had daar
veel sympathie. Lodewijk Napoleon werd
koning van Nederland en vier jaar la
ter werd, na de Belgische, ook de Ba
taafse zuidgrens van de kaart gevaagd.
Parijs was de hoofdstad geworden en
Napoleon keizer. Het leger droeg zijn
adelaar en de departementale diensten
smolten samen.
Op het bestuur kwam het bewuste en
brute stempel van de kleine heerser.
Juist in dit overrompelende van zijn
optreden lag de grote macht van de
keizer. Hij had niet nodig lang over een
te nemen maatregel na te denken. Zijn
kracht was, dat hij de meest ingewik
kelde situaties met één blik doorzag en
ze, met één beslissing kon laten verlo
pen zoals hij het wenste. Daarmee had
hij niet alleen de naam verworven, dat
lüj een beter bestuurder was dan alle
anderen. Hij bracht anderen ook in de
waan, dat hij hen altijd enkele jaren
voor was en daardoor dreef hij hen op
tot een wanhopige snelheid. Hij kreeg
zelfs de naarri, dat hij de geschiedenis
naar zijn hand kon zetten.
Hijjtyas snel en hard. Hij bracht orde
in het onredderde Frankrijk en wist zijn
gulzige macht steeds verder uit te brei
den. Alles trok hij aan zich. Wat hij
om zich heen verzamelde waren dwepe
rige vazallen.
Steven Gerrits was een van de perso
nen, die door de rijzende zon van Na
poleon geheel verblind werden. Hij be
wonderde hem in zijn postuur, zijn op
treden, doorzicht en volharding. Napo
leon werd voor hem een ideaal, dat al
het zwajte en minderwaardige in deze
wereld vertrapte en het ophief tot iets
groots. Napoleon was de man, die orde
stelde op de chaos, die de wereld wist
te bezielen en haar voortjoeg tot de ver
wezenlijking van een diep doordacht,
systematisch ideaal.
Dat dit bij Steven tot blindheid leid
de is niet verwonderlijk, als men be
denkt, dat zoveel groter en verstandiger
mensen door Napoleon verblind wer
den. Maar bij Steven leidde het tot een
verblindheid, die de gang van dit ver
haal geheel zal omdraaien.
(Wordt vervolgd)
1948 geacht wordt in een toestand van
„gedwongen ontbinding" te verkeren
door nationalisatie door de communisti
sche regering. De Nederi. regering en
ook die van de V. S., Engeland. Frank-
België hebben hiertegen gepro
testeerd.
Naarmate de communistische druk op
de Hongaarse economie toenam, ging het
daar slechter met de zaken der mij. Het
zelfde kan aldus de directie gezegd
worden van alle andere landen achter
het IJzeren Gordijn.
De raffinaderijen, die de Kon. Shell
bezit in de Nederi. Antillen. Venezuela,
Trinidad, Argentinië, de VS., Canada,
Engeland. Nederland, Frankrijk. België,
Duitsland Italië en Australië werkten
in het algemeen gedurende het gehteie
jaar op volle kracht.
In Indonesië maakte het herstel on
danks vele moeilijkheden goede voort
gang met een hoogst bevredigend resul
taat, culminerend In een toeneming der
productie in Zuid-Palembang, die in
1947 356.900 kgt bedroeg, tot niet min
der dan 1.325.800 kgt.
In het Tandjoengveld dienen de put
ten ingesloten te blijven, tottet een 10-
duims pijpleiding naar Balik Papan en
de bouw van een kraakinstallatie aldaar
gereed zullen zijn.
Grote voldoening bestaat bij de direc
tie over 't feit, dat pioniersarbeid werd
bekroond door .de toevoeging van
Nieuw-Guinea aan 's werelds olie-pro
ducerende gebieden.
Het totale verbruik van aardoliepro
ducten in Nederland is in 1948 gestegen
tot rond 2.6 millioen ton of 52 pet. meer
dan in 1938. Shell Nederland had in de
verkoop van deze producten een bevre
digend aandeel. De stijging werd groten
deels veroorzaakt door grotere afname
van stookolie voor de energie-voorzie
ning.
De ontwikkeling van de concessie
„Schoonebeek" (ong. 15.000 ha. in
Zuid-Oost Drente en de Noord-Oosthoek
van Overljsel) is zeer voorspoedig ge
weest. Nam de productie toe van
213.000 kgt in 1947 tot bijna 500.000 kgt
in 1948, einde 1948 was zij reeds weer
opgelopen tot ong. 50.000 kgt. per maand.
De diepboring ten Westen van Coe-
vorden in de „Schoonebeek"-concessie
trof gas onder hoge druk aan op een
diepte van 2785 meter. Zodra de daar
voor geschikte zware boorinstallatie
zal zijn aangekomen, zal de verdere ver
kenning van dit nieuwe terrein plaats
vinden. De diepboring te Delft werd op
gegeven.
In 1948 onderging de productie van
stikstof meststoffen van de Mij. tot Expi.
van Kooksowengassen (Mekog) te IJmui-
den een zodanige verhoging, dat de
grens der capaciteit werd bereikt. Men
is doende de bestaande capaciteit tot
het drievoudige uit te breiden.
21 Juni a.s. zal vanwege de Nationale
Demobilisatieraad in de Stadsschouw
burg te Utrecht een belangwekkende
bijeenkomst worden gehouden.
Om 10.30 uur zal Z.K.H. Prins Bern
hard de bijeenkomst openen waarna
minister-president W. Drees zal spreken
over het onderwerp: „een taak, een
plicht voor land en volk". De minister
van Oorlog, mr. W. F. Schokking. en de
oud-minister van Oorlog mr. J. Mey-
nen zullen daarna het woord voeren.
Na de middagpauze (van twaalf tot
twee uur) wordt de film „Soldaten over
zee" vertoond en dan spreekt de com
missaris der Koningin in Limburg mr.
dr. F. J. M. A. H. Houben, voorzitter
van de Provinciale Demobilisatieraad,
over: „wat kunnen wij gewestelijk en
plaatselijk doen?". Ds. J. H. Sillevis
Smitt, hoofdvlootpredikant stelt ten
slotte de vraag aan de orde: „Wat spre
ken wij dus af?", waarna Z. K. H. Prins
Bernhard de bijeenkomst zal sluiten
Deze bijeenkomst heeft tot doel het
werk ten behoeve van de militairen, die
weldra in grote regelmaat naar Ne
derland terug zullen komen, te stimu
leren.
