Tsjechische politie doet inval in het
paleis van Mgr. Beran
Minister Van Maarseveen naar
Indonesië vertrokken
Sake van der Wall-paviljoen
officieel geopend
Nieuwe zege van Nederlands elftal
ill - -
Twee medewerkers de Aarts
bisschop ter plaatse gearresteerd
lit
Maandag beslist einde van de
conferentie der Grote Vier
Gisteren nog geen overeenstemming
In rubberbootjes door de branding
Tot hoofd en hart
Een wet van 1874....
Breuk tussen Moskou en
Belgrado aanstaande?
Realistisch aan de optimistische kant"
REVOLUTIE IN PRAAG EEN WAARSCHUWING
Nationale Reserve is van groot belang
„Jeugd van Nederland"
„Belangstelling van particulieren en
autoriteiten levensvoorwaarde
Zal het schip weldra
vlot komen?
„Kota Inten" huistoe
K. v. Dongen ter sprake
in raad van Rotterdam
Delegaties naar Banka
vertrokken
Het weer.
Op zoek naar door de Duitsers gelegde
an ti-in vasiem ijn en
VRIJDAG 17 JUNI 1949
o
73ste JAAKCAtfC Nfe. 74488
België deponeert ratificatie van
het Atlantisch Pact
Generaal Kruis over West-Europese Unie
5000 IRAAKSE SOLDATEN AAN
SYRISCHE GRENS
C. A. Banck op de bank
wspi
s-,
'Mv,
Sake van der Wall een
symbool
FRANSE REGERING TREKT
VERLOVEN DER POLITIE IN
Duikers in actie
BoKtAUX VAN REDACTIE EN ADMINISTRATIE
SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544; Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postgiro 14348C
Bijkantoor Beverwijk: Stumphiusstr. 45,tel.399S
Directeur: 3. 3. W. Boerrigter.
Hoofdredacteur: Drs. H. tl M. ven Run.
Wnd. hoofdredacteur: tl. Severin.
HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents Der mlWmeter^
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroepers 18 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentlën eventueel zonder opgave van
redenen ie weigeren.
ABONNEMENTSPRI3S 35 cents per week,
I 1.52 per maand, f 4.55 per kwertaaL
Kaar United Press uit Praag meldt, heeft de Tsjechische politie Woensdag
een inval gedaan in het paleis van Mgr. Beran, de Aartsbisschop van Praag.
Verschillende vertrekken werden doorzocht en de kanselier van de Aarts
bisschop, pater Dörner, en pater Kucera werden gearresteerd. Gisteren stond
een met een tommygun gewapende agent voor het paleis op wacht. Volgens
nog niet bevestigde berichten mag Mgr. Beran zich niet buiten het paleis
begeven.
United Press trachtte gisteren ver-
Schillende malen telefonisch verbinding
te krijgen met het paleis, maar er werd
niet geantwoord.
Dinsdag arriveerden enige hoogge
plaatste personen van het ministerie
van Opvoeding en enige leden van het
communistische actiecomité op het paleis
en zij deelden kanselier Dörner mede,
dat zij volgens een wet, die in 1874 van
kracht" geworden was, het recht hadden
een regeringspersoon te installeren om
alle kerkelijke papieren te controleren.
Dörner zeide, dat hij daarover niet kon
beslissen zonder eerst overleg gepleegd
te hebben met mgr. Beran.
De regeringspersonen stemden er in
toe te wachten en de aartsbisschop, die
buiten de stad vertoefde, werd onmid
dellijk gewaarschuwd. Mgr. Beran keer
de terug en deelde de regering mede,
dat hij zich hiertegen verzette.
Mgr. Beran riep daarna de bisschop
pen bijeen op zijn paleis en tijdens deze
bijeenkomst, die Woensdagmorgen plaats
vond, kwamen tien politie-agenten, die
de sleutels vroegen van de consistorie
zaal. Vervolgens werden door het hele
gebouw posten uitgezet en stelde de
politie een onderzoek in in de consis
toriezaal. Naar verluidt heeft de politie
ook een onderzoek ingesteld in de stu
deerkamer van de aartsbisschop, waarbij
alle papieren en documenten nauwkeurig
onderzocht werden.
Toen de politie Woensdag arriveerde
en om de sleutels van de consistorie
zaal vroeg, heeft mgr. Beran ze na enig
aarzelen overhandigd. Het onderzoek
duurde tot iaat in de nacht.
Gistermorgen stond een agent gewa
pend met een tommygun op wacht aan
de ingang van het paleis. De hele dag
bleef het echter verder rustig en van
bijzondere activiteit in of buiten het
paleis viel niets te bespeuren.
Een zegsman van het ministerie zeide,
dat hij niets afwist van een politieon
derzoek in het paleis.
In deze gebeurtenis vindt de steeds
toenemende spanning tussen kerk en
staat haar climax. Vorige week deelde
het nieuwe door de regering uitgege
ven blad voor de geestelijkheid mede,
dat in alle seminaria politieke leer
krachten zouden' worden aangesteld. Op
10 Juni werd aangekondigd, dat zich
een groep geestelijken verzameld had
den in een door de regering gesteunde
„katholieke actie".
Sinds die dag staan in alle kranten
„Volgens te Londen ingekomen berich
ten verwacht men, dat Rusland alle di
plomatieke en handelsbetrekkingen met
Joegoslavië zal verbreken", aldus de
„Daily Telegraph", die er aan toevoegt:
„De Westelijke mogendheden maken
zich reeds klaar om Maarschalk Tito
hulp te bieden."
Men verwacht, dat de thans aan de
gang zijnde besprekingen tussen Joego
slavië en het Westen beëindigd zullen
zijn, voordat de USSR de breuk met
Tito ruchtbaar zal maken. Te Londen
is men van oordeel, dat Joegoslavië
niet in aanmerking komt voor Marshall
hulp, maar men meent, dat de Ver
enigde Staten op een andere wijze kun
nen helpen.
De Britse ambassadeur in Belgrado,
sir Charles Peake. heeft gisteren ver
klaard, dat Engeland waarschijnlijk bin
nenkort met maarschalk Tito tot over
eenstemming zal komen inzake een
handelsverdrag met een looptijd van vijf
jaar.
Volgens een onofficiële schatting zou
het verdrag de ruil van goederen
tot een bedrag van 200 millioen pond
sterling behelzen.
Engeland zou Joegoslavië fabrieks-
producten leveren in ruil voor timmer
hout, graan en ander voedsel.
Sir Charles is gisteren per vliegtuig
uit Londen naar Belgrado vertrokken.
In de afgelopen dagen heeft hij in Parijs
geconfereerd met Bevin.
dagelijks grote lijsten met namen van
geestelijken, die hun handtekening ge
plaatst zouden hebben onder een docu
ment, waarin zij hun instemming betui
gen met deze groep.
Waarnemers zijn van mening, dat de
regering tot de jongste stappen is over
gegaan om op deze wijze te verhinde
ren dat Mgr. Beran maatregelen kan
treffen om de regeringscampagne tegen
te gaan. Naar verluidt, hebben vele
geestelijken de Aartsbisschop ervan
verwittigd, dat zij de pro-regeringsver
klaring hebben ondertekend tegen hun
wil.
België heeft gisteren als derde de ra
tificatie van het Noord-Atlantisch Pact
on het Amerikaanse departement van
Buitenlandse Zaken gedeponeerd. Dit
is reeds eerder gedaan door Canada
(3 Mei) en Engeland (7 Juni).
De V.S.. .Frankrijk. Nederland en
Luxemburg moeten nog volgen al
vorens het verdrag van kracht wordt.
De regering der V.S. schijnt krach
tige druk op het Amerikaanse Con
gress te willen uitoefenen om nog tij
dens de huidige zitting het militaire
hulpprogram ter ondersteuning van het
Atlantisch Pact er door te krijgen. Men
leidt dit af uit het ongewone feit dat
Tom Connally, de voorzitter van de
Senaatscommissie voor buitenlandse
betrekkingen, gisteren in een officiële
verklaring heeft aangedrongen op snel
le behandeling van het bewapenings-
plan „in het belang van de wereld
veiligheid''.
Volgens de „New York Times" is
men er van overtuigd, dat Connally
niet alleen maar zijn persoonlijke me
ning uitsprak, doch tevens die van het
State Department.
De Sovjet transport-chef gen.-majoor
P. A. Kashnin lacht ongewoon joviaal
tegen persfotografen, die de vergade
ring van de economische- en transport
experts van de „Grote Vier" kwamen
belegeren. Ondanks de goodwill, die ge
toond werd, kwam men toch niet tot een
oplossing in de Berlijnse transportcrisis.
partijen er over beschikken. Dit zelfde
is gebeurd met het gebruik van gas in
de afgelopen oorlog.
Generaal Kruis achtte een instelling
als de Nationale Reserve van zeer groot
belang. Hij noemde het beschamend,
dat het Nederlandse volk dit niet in
ziet, al zijn de tekenen in dit opzicht de
laatste tijd wat gunstiger. Het Neder
landse volk is in staat aan deze eisen te
voldoen voor wat betreft het benodigde
aantal manschappen. Het moreel -van
de Nederlandse troepen, die in Indone
sië onder uiterst ongunstige voorwaar
den hun taak verrichten bewijst, dat de
Nederlander een goed soldaat is.
(Van onze verslaggeefster)
Tijdens een vergadering van het
departement Oost-Brabant van de Ne
derlandse Maatschappij voor Nijver
heid en Handel heeft Donderdag in
het Philips Ontspanningsgebouw te
Eindhoven generaal mr. H. J. Kruis
gesproken over Je militaire aspecten
voortvloeiend uit het West-Eropees
Pact. Een aantal burgemeesters uit
omliggende gemeenten, de loco-bur
gemeester en wethouders van Eindho
ven, de president-directeur van de
Philipsbedrjjven, ir. P. F. S. Otten, ir.
F. J. Philips en tal van andere voor
aanstaande personen waren hierbij
aanwezig.
Generaal Kruis wees er op, dat in
deze tijd, waarin overal de oorlogs
dreiging gevoeld wordt, het niet zo zeer
nodig is zich af te vragen: hoe verdedi
gen we ons als er oorlog komt?, maar
veeleer: hoe kunnen wij trachten c.e
oorlog te voorkomen? De revolutie te
Rraag betekende voor ieder, die de
communistische ideologie niet wenste,
een harde waarschuwing. Praag was de
stimulans voor een versnelde aaneen
sluiting en voor het in werking treden
van de West-Europese Unie. Wanneer
deze samenwerking succesvol wil ver
lopen is het nodig, dat de krijgsmach
ten der samenwerkende landen met el
kaar harmoniëren, dat er zoveel mo
gelijk eenheid komt in het materieel en
in d'e tactische en strategische doctrine.
Om dit te bereiken werd het West-
Europese Chefs-van-Stavencomité ge
sticht, dat geregeld te Londen verga
dert.
Generaal Kruis stelde de vraag of
het mogelijk is zich in deze wereld met
haar moderne strijdmiddelen te verde
digen en door het scheppen van die mo
gelijkheid de oorlog te voorkomen. Spr.
was van mening, dat verdediging in
derdaad mogelijk is, maar dat de ma
nier van verdedigen geheel zal moeten
afwijken van de oude methodiek. Over
de atomische middelen gaf hij als zijn
mening, dat men er zich wel voor zal
wachten deze te gebruiken als beide
De minister van O., K. en W., prof.
dr. F, J. Th. Rutten, heeft Donderdag
avond over radio Hilversum een rede uit-,
gesproken, waarin hij het doel van de
tentoonstelling „Jeugd van Nederland",
die 19 Augustus in het RAI-gebouw te
Amsterdam wordt geopend, heeft toe
gelicht.
De tentoonstelling „Jeugd van Ne
derland" is bedoeld als een appél aan
ons volk om in goede samenwerking te
streven naar 100 procent zorg voor onze
jeugd. Kennis en inzicht in de kinder
lijke aard wil de tentoonstelling ver
schaffen.
H. M. de Koningin is beschermvrouwe
en Z. K. H. Prins Bernhard ere-voor-
zitter van de „Stichting Tentoonstelling
Jeugd van Nederland" De regering is
niet achter gebleven. Zij heeft de voor
bereiding moreel en financieel gesteund.
Kolonel Hoesni Zaim, de leider van de
Syrische interim-regering, heeft giste
ren aan de gezanten van de V. S., En
geland, Egypte en Saudie-Arabië mede
gedeeld, dat 5000 soldaten van het leger
van Irak aan de Syrische grens zijn sa
mengetrokken.
Kolonel Zaim verklaarde, dat Syrië
de „noodzakelijke voorzorgen om zijn
grenzen te beschermen" heeft genomen.
Men heeft de geschillen tussen beide
landen in verband gebracht met het
plan om Syrië, Irak en Trans-Jordanië
te verenigen.
Volgens andere berichten heeft Syrië
er zich bij Groot-Brittannië, Frankrijk
en de V. S. over beklaagd, dat Irak po
gingen doet om de Westelijke mogend
heden er toe te brengen de op 25 Juni
in Syrië te houden volksstemming niet
te erkennen.
Vóór zijn vertrek naar Indonesië per
K.L.M.-lijntoestel, stond hedenmorgen de
nieuw benoemde minister van Overzeese
Gebiedsdelen, in het restaurant op Schip
hol de pers te woord. „Mijn reis heeft
geen andere bedoeling," zo zeide hij,
„dan mij te oriënteren over de toestand
in de Oost. Ik blijf twee en een halve
week weg. Ik zou wel langer willen,
doch dat. is niet mogelijk in verband met
de aanstaande Ronde-Tafelconferentie
en de voorbereidende werkzaamheden."
„Kunt u iets zeggen over de wrijving,
die er zou bestaan tussen de groepen
van Sjarifuddin, Sukarno en Tan Ma-
lakka?" „Dit moet u hen zelf vragen."
was het antwoord van de minister. „Ik
ga juist naar de Oost om mij van alles
op de hoogte te stellen."
„Denkt u, dat het republikeinse gezag
groot genoeg is om tot staking van de
vijandelijkheden te komen?"
„Ik ben noch te optimistisch, noch te
pessimistisch. Ik ben realistisch aan de
optimistische kant."
In „De Vrije Pers" te Surabaja zou
gestaan hebben, dat de Nederlandse re
gering misschien wel bereid was, de
Ronde-Tafelconferentie te laten door
gaan, zelfs als de order „staakt het vu
ren." niet geheel bevredigend werd na
geleefd. Hiernaar gevraagd, antwoordde
minister Van Maarseveen: „Wij zijn re
alistisch. Ik kan niet aannemen, dat dit
het standpunt van de regering zou zijn.
Het zou niet wel aangaan, te confereren
als het schieten voortgang vindt.
„Wanneer denkt u, dat de Verenigde
Er bestaat gegronde hoop, dat het
Zweedse vrachtschip „C. A. Banck", dat
sinds 1 Maart, toen het bij stormweer
vlakbij de Bloemendaalse duinen strand
de, nog deze maand vlot zal komen.
Reeds driemaal achter elkaar is men bij
hoge vloed er in geslaagd het schip m
de richting van de zee te verplaatsen,
doordat het vrij kwam in de gegraven
geul. De laatste maal, Woensdagmorgen,
legde het gevaarte 18 meter af en werd
door ver in zee liggende ankers in zijn
nieuwe positie vastgelegd. Het achter
schip is thans op de eerste bank, zodat
men er ook bij laag water niet meer
omheen kan lopen. Een waterhoogte
van ongeveer een meter in de geul,
waarin de „Banck" zich thans bevindt,
is reeds voldoende om het schip te doen
drijven, aangezien het een vlakke kiei
heeft, die 60 cm. breed is.
Het wachten is thans op hoge water
stand of springvloed.
W'nr drie maanden geleden aan de
Schalkwijkerweg te Haarlem nog een
stuk land lag vol gras of stenen, ligt
nu een fraai tuinbouwbedrijf rond een
eenvoudig, maar degelijk paviljoen. Het.
eerste paviljoen van de werkinrichting
voor verstandelijk en lichamelijk mis-
deelden van de „Nazorg" en het was
niet louter symboliek, dat men hieraan
de naam verbonden had van de grote
stuwer van dat werk, de onlangs over
leden wethouder Sake van der Wall.
Het paviljoen met zijn rode dakpan
nen had gistermiddag iets gemoedelijks,
toen daar in aanwezigheid van talrijke
autoriteiten de officiële opening door
Haarlems burgemeester verricht werd.
Behalve burgemeester en mevrouw
Crcmers bevonden zich onder meer on
der de aanwezigen Baronesse De Vos
van Stcenwijk, de wethouders A. An-
genent, F. Noordhoff, D. Geluk, de ge
meentesecretaris Th. Wesstra, wethou
der H. Disselkoers uit Heemstede, wet
houder A. van Leusen uit Velsen en
verschillende hoofden van gemeentelijke
diensten.
In zijn openingswoord memoreerde
wethouder Noordhoff de toelichting bij
het raadsbesluit inzake de bouw van
een werkplaats voor een centrale ar-
beidsinrichting van Nazorg, waarin naar
voren werd gebracht, dat voor een der
gelijke inrichting een afdeling tuinar-
beid onmisbaar is, dw.z. tuingrond met
kassen en gebouwen voor binnenarbeid,
waar zwakzinnigen en ontslagen ge
stichtspatiënten tewerkgesteld worden.
Vele moeilijkheden moesten overwon
nen worden, eer de bouw van het eer
ste Nazorg-paviljoen ter hand genomen
kon worden. Maar in Maart van dit jaar
was het toch zover, dat de tuinbaas met
een twaalftal jongens en mannen het
pionierswerk kon beginnen.
Het Nederlands Elftal speelde gisteravond zijn vijfde wedstrijd in dit seizoen en oehaalde zijn derde overwinning.
Met 41 wonnen de Oranjehemden te Helsinki van de Finnen, een resultaat, dat gezien de veldmeerderheid en
het spel der Nederlanders zeker verdiend genoemd mag worden. Van Roessel (op de knieën) heeft op deze foto juist
het eerste doelpunt gemaakt. De Finse doelverdediger Sarnola greep vergeefs naar de bal. Achter Sarnola, op de
mg gezien, Wilkes. Het verslag van deze succesvolle wedstrijd, vindt men op pagina 3.
■v'Jt ƒ7
Burgemeester Cremers verzocht mevr. v. d. Wall het naambord van het Sake
van der Wall-paviljoen te willen onthullen, waarmede het nieuwe Nazorg
paviljoen was geopend. Foto: Burgemeester Cremers bedankt mevr. v. d. Wall
voor de onthulling. Rechts de heer E. P. Schuyt, directeur van Nazorg.
„Duizenden kruiwagens grond wer- den, d.w.z. dat er meer dan een mil-
den verplaatst", zo zeide de wethou
der. „Er is gespit, geschoffeld, geplant
en na slechts enkele maanden kunnen
we ons er nu van overtuigen, wat er
onder deskundige leiding te bereiken
is." En aan de hand van enkele mar
kante voorbeelden illustreerde spre
ker, hoe de arbeid ook voor deze
mensen de beste therapie is.
De wethouder betreurde het, dat om
trent de uitbreiding van de arbeidsin-
richting nog geen positieve mededelin
gen gedaan konden worden, omdat er
rekening mee valt te houden, dat de
terreinen voor Nazorg dienen te worden
ingepast in algemene uitbreidingsplan
nen van de gemeente. Hij besloot met
zijn waardering en dank uit te spreken
aan het adres van de directeur, de heer
E. P. Schuyt, die zich met alle krachten
aan dit sociale werk gegeven heeft en
nog geeft.
De burgemeester onderstreepte hiema
nog eens deze woorden van waardering
en wees er veryolgëns op, hoe vooral
voor dit werk de belangstelling van
autoriteiten en particulieren eén levens
voorwaarde is. Met dankbaarheid her
innerde hij aan het werk van de vier
particuliere instellingen op dit gebied,
waarvoor alleen al door particulie
ren in nog geen vijf en twintig jaar
f 125.000.was opgebracht.
Na bijzondere dank te hebben ge
bracht aan de directeur van Openbare
Werken, de heer M. Maas, en de direc
teur van Hout en Plantsoenen, de heer
J. Dorresteijn, herdacht de burgemees
ter in sympathieke bewoordingen de
harde, maar bescheiden werker, wijlen
wethouder Sake van der Wall, die hij
een waarachtig symbool noemde voor
dit werk.
„Dit gebouw is reeds enige tijd in ge
bruik, en daarom geloof ik, dat de ope
ning zinvoller is door een handeling,
waardoor iedereen weet, dat Sake van
der Wall en Nazorg onafscheidelijk
verenigd zijn."
Het gezelschap trok daarop naar hui
ten, waar mevrouw Van der Wall de
doek verwijderde yan het gevelbord,
waarop de naam van het paviljoen ge
schilderd stond.
Tenslotte was het de directeur van
Nazorg, de heer E. P. Schuyt, die met
klem van argumenten aantoonde, hoe
ook voor onvolwaardigen arbeid van
het grootste belang is.
„In Nederland zijn er 300 a 400 dui
zend lichamelijk en geestelijk misdeel-
lioen mensen in gezinsverband dagelijks
mee te maken hebben."
Naar spreker vertelde, zijn er in
Haarlem 5000, zodat in onze stad onge
veer 20.000 personen er mee te maken
hebben. En bepaald indruk maakte de
directeur, toen hij aan de hand van en
kele sprekende gevallen liet zien, hoe
er weer vreugde kwam in die gezinnen,
doordat zo'n onvolwaardige in dit tuin
bouwbedrijf met plezier werkte. Ook hij
sprak de wens uit, dat de uitbreidings
plannen spoedig werkelijkheid zouden
worden.
Na afloop maakten de aanwezigen een
rondgang door de tuinen en daar kon
den zij met eigen ogen aanschouwen,
dat al die woorden niet ten onrechte
waren gesproken!
Staten de situatie rijp achten voor het
vertrekken van Marshall-hulp aan In
donesië?"
„Dat zou ik ook graag willen weten U
zoudt het aan de Amerikanen zelf moe
ten vragen."
Over de luchtvaartverbindin'g met
Indonesië via India wenste de minister
zich niet uit te laten. Hij achtte dit een
delicate kwestie, waarover voorlopig
beter gezwegen kan worden.
Dit is de tweede luchtreis van de mi
nister. Hij is nog nooit eerder in de Oost
geweest. „Mijn eerste luchtreis," zo zeide
hij, „maakte ik in 1947, van Rome naar
Amsterdam." De minister gaat vergezeld
van drie adviseurs: dr. Idenburg. mr.
Van dre Valk en kolonel Van Gulk.
Woensdagmiddag is uit Tandjong
Priok vertrokken de „Kota Inten" met
repatriërende militairen van de Kon.
Landmacht, het K.N.I.L.. de marine en
de mariniers.
De Franse regering heeft voor Zater
dag a.s. alle verloven ingetrokken van
de Parijse politie en tienduizend politie
mannen en leden van de Garde Répu-
blicaine bevolen zich gereed te houden
om in te grijpen, wanneer het op die
dag zal komen tot botsingen tassen com
munisten en Ganllisten.
De voorzorgsmaatregelen volgden op n
eerder deze week door de communisten
tot de werkende bevolking van Parijs
gerichte oproep tot verstoring van een
Zaterdagmiddag te houden plechtige
herdenkingsbijeenkomst op de negende
verjaardag van de geboorte van de Fran
se verzetsbeweging. De plechtigheid zal
door Generaal De Gaulle worden bij
gewoond. De herdenkingsbijeenkomst
wordt georganiseerd door de sterk Gaul
listisch beïnvloede Parijse gemeenteraad
en wordt gehouden in een arbeiderswijk
in het Zuidelijk deel van de stad. Bij
die gelegenheid zal de Avenue d'Or-
leans, waarlangs generaal Leclerc met
zijn tweede Franse pantserdivisie op 24
Augustus 1944 Parijs binnentrok worden
herdoopt tot Avenue Général Leclerc.
De ministers van buitenlandse zaken
der Grote Vier zijn in de afgelopen
nacht om 25 minuten na middernacht
uiteen gegaan zonder inzake Duitsland
of Oostenrijk tot overeenstemming te
zijn gekomen. Zij besloten echter dat de
huidige conferentie Maandag a.s. zai
worden beëindigd, onverschillig of al
dan geen overeenstemming is bereikt.
In de even voor half een geëindigde
zitting namen zij de volgende besluiten:
1. Zij zullen uiteengaan tot Zondagmid
dag half vier. op welk tijdstip zij hun
onderhandelingen in geheime zitting zul
len voortzetten.
In de Rotterdamse gemeenteraad
is het Donderdagmiddag gekomen
tot een discussie over de verwijde
ring van twaalf van Kees van Don-
gen's schilderijen uit het Museum
Boymans. Wel had het A.R.-raads
lid, de heer M. Oudkerk, zijn inter
pellatie-aanvraag ingetrokken, maar
het communistische raadslid, H.
Goudkuil, had zijn plaats ingenomen.
De communistische woordvoerder
trok hevig van leer tegen het beleid
van B. en W. in deze zaak. Hij vroeg het
college niet meer en niet minder dan
deze z.i. overhaaste stap te niet te doen.
In zijn antwoord merkte de loco-bur
gemeester op, dat B. en W. reeds kort
na de opening van de tentoonstelling
hoorden van bezwaren uit kringen van
de burgerij. Velen bleken gekwetst te
zijn in bepaalde gevoelens en toen van
AR.-zijde speciale bezwaren naar voren
kwamen, hebben B. en W. zich ernstig
met deze zaak bezig gehouden.
De loco-burgemeester betreurde het
dat, naar hij zeide, de beslissing zo laat
genomen was. Er bestaan bezwaren te
gen dit repressief verwijderen. Dit is
door preventief overleg te voorkomen.
Het college is voornemens het doen van
voorstellen welke dit preventief overleg
mogelijk zullen maken, te overwegen.
Wethouder Van Tilburg zei verder dat
de wnd. directeur van Boymans, die bij
de samenstelling van de tentoonstelling
alleen oordeelde op artistieke gronden,
de algemene verantwoordelijkheid van
B. en W. wat simplistisch had gezien.
Hij verklaarde tenslotte dat B. en W.
niet beleid zijn hun stap te niet te doen.
Van verschillende kanten werd dan
het woord gevoerd. Van A.R.- en van
K.V.P.-zijde achtte men de beslissing van
B. en W weloverwogen en verstandig;
van V.V.D.-zijde verklaarde men de
geste van B. en W. te betreuren. Mr.
Donker, fractievoorzitter der P.v.d.A.,
kwam met een motie, waaruit een ver
holen hfkeuring van het beleid van B.
en W. sprak. De, raad nodigt B. en W.
uit deze zaak opnieuw in overweging te
nemen.
Tenslotte werden, na re- en dupliek,
de moties in stemming gebracht. Die van
de heer Goudkuil werd verworpen met
alleen de communisten en de V.V.D.
voor. De motie-Donker werd eveneens
verworpen, n.l. met 26 tegen 15 stem
men. De K.V.P.-, A.R., C.H. en C.P.N.-
fracties waren eensgezind tegen, de
P.v.d.A. en de V.V.D.-fractie waren niet
eenstemmig.
2. Maandag zal voor het eerst sedert
tien dagen een plenaire zitting worden
gehouden, welke meteen de slotzitting
zal zijn.
De vier ministers hebben kort na
middernacht hun langdurige pogingen
tot het bereiken van overeenstemming
afgebroken. Bevin zou om tien uur van
morgen per vliegtuig naar Luxemburg
vertrekken om daar een vandaag en
morgen te houden conferentie van de
landen der West-Europese Unie bij te
wonen. Die conferentie zal ook worden
bijgewoond door minister Schuman
De vier ministers maakten bekend dat
de geheime besprekingen van gisteren
geheel gewijd zijn geweest aan een mo
dus vivendi voor Duitsland en aan een
vredesverdrag met Oostenrijk. In een
communiqué maakten zij bekend dat zij
echter nog geen overeenstemming m
zake beide vraagstukken hadden be
reikt.
De tot n a het middernachtelijk uur
voortgeduurd hebbende zitting was de
tweede van gisteren. De eerste middag
zitting duurde bijna 5 uren.
Zoals aangekondigd, zijn respectieve
lijk Donderdagavond en Vrijdagochtend
de republikeinse delegatie onder leiding
van mr. Rum en de federale delegatie
van staatshoofden en premiers van deel
staten naar Banka vertrokken. Heden
avond wordt het gehele gezelschap te
rugverwacht.
Hedenavond biedt de H.V.K., de heer
Lovink. ten paleize een diner aan de
republikeinse en Nederlandse delegaties
en aan de leden van de U.N.C.I. aan.
Voor het bezoek van de Amerikaanse
journalisten is een zeer uitgebreid pro
gramma opgesteld. De dag van aan
komst wordt door de gouverneur van
Batavia en ommelanden een welkomst-
lunch aangeboden. Voorts staan een re
ceptie door het bedrijfsleven, een ont
vangst ten paleize en een reeks excur
sies op het programma, waarbij een reis
naar Djocja, waar de Sultan de gasten
ontvangt, naar Banka, waar Sukarno
een persconferentie houdt, en tochten
naar Makassar, de Taradjalanden. Bali,
Pontianak en Sumatra.
Aan het vervoer van de evacué's, die
van Djocja naar Batavia willen reizen,
wordt thans in opdracht van de Indone
sische regering ook deelgenomen door
het m.s. „Tawali" van de N.V. Stoom
vaart Maatschappij „Nederland". In twee
a drie weken zal een groot aantal eva
cué's van Semarang naar Batavia wor
den vervoerd. De „Tawali" heeft reeds
drie reizen van Semarang naar Batavia
gemaakt. Per reis worden ongeveer 1000
evacué's vervoerd.
Verwachting tot Zaterdagavond:
Over het algemeen veel bewolking
maar overwegend droog weer. Meest
matige wind tussen West en Noord.
Aanhoudend kond weer.
Zon 4.19—21.83. Maan 1.80—11.27
Dag in dag uit is een groep van 50
onverschrokken jonge kerels werk
zaam langs het Noordzeestrand. Deze
groep, de „Khatie mine party", een
onderdeel van de Mijnopruimings-
dienst, „kamt" een „trook van onge
veer 1 K.M. breedte uit, waarin tie
Duitsers de zogenaamde „khatiemij-
nen", anti-invasiemijnen, legden.
De khatiemijn bestaat uit een beton
nen blok, dat een halve ton weegt. In
het blok is een gat. waarin de spring
lading, bestaande uit hexonite, is ge
legd. Op het blok is een ijzeren drie
poot gezet, waarop de stoothoorn staat,
die de lading in het blok tot'ontspringen
moet brengen. In totaal is de mijn plus
minus twee meter hoog. De Duitsers
legden deze mijnen, die een onderdeel
vormden van de anti-invasie versper
ring. op een diepte van 4 tot 7 meter.
Kort na de oorlog werd een begin ge
maakt met het opruimen van deze
khatiemijnen, waarvan er ongeveer
10.000 langs de kust van Zeeuws-Vlaan-
deren tot Ameland lagen. Toen werkte
de „khatie mine party" met meerdere
groepen en in bijna drie jaar tijd wer
den 8000 khatiemijnen onschadelijk ge
maakt. In Januari 1948 begon de tegen
woordige groep van 50 man haar werk
en sindsdien zij., al weer 600 khatie
mijnen geruimd, waarvan over een
strook van 500 meter ter weerszijden
van ue gestrande C. A. Banck alleen al
11. Nu werkt de groep tussen Bloemen-
daal en IJmuiden hoofdzakelijk in op
dracht van oe Waterstaat. Waterstaat
heeft bepaalde stukken afgebakend, die
naar belangrijkheid gecontroleerd moe
ten worden, want in werkelijkheic.
werkt ae K.M.P. nu als controle-appa
raat. In de loop der jaren zijn namelijk
een groot aantal van deze mijnen ver
zand en zo nu en dan komen deze door
het verschuiven van de zanubanken
weer vrij.
De K.M.P. maakt voor het ruimen
van de khatiemijnen gebruik van Ame
rikaanse rubberboten, die door hun
elasticiteit geen invloed hebben op de
stoothoorn. Werkte men met vletten,
dan zou het stelig meermalen voor
komen, dat een vlet op een mijn zou
stoten, die soms vlak onder de opper
vlakte van de zee liggen en vlet met
bemanning zou onherroepelijk in ce
lucht vliegen. Bij het opsporen der mij
nen varen van het strand twee rubber
boten door de branding en keren na
een kilometer terug. Beide boten hebben
een sleeplijn, die, verbonden met elas
tisch draad, over de bodem worct ge
sleept. Alles wat de sleeplijn op de
bocem van de zee ontmoet, wordt on
middellijk verankerd met een boei.
Zijn op een bepaalc. gedeelte een tien
tal boeien „uitgezet", aan komen de
duikers in actie. Deze duikers zijn ge
kleed in zogenaamde „p-pakken". die
veel lijken op &e pakken van de „kik
kermannen". De duiker onderzoekt
waaruit de vangst bestaat Blijkt een
khakiemijn verankert, dan wordt een
springlading van K.G. hexonite naast
de mijn gelegd. Door middel van een
stroomstoot wordt te mijn, van een
plaats op veilige afstand, opgeblazen.
Heel vaak worden de stukken beton en
ijzer dan tot ver op het strand geslin-
gerc.
Iedere dag. zomer en wint» werkt
de groep en pas als de temperatuur 5
graden Celsius beneden nul is, wordt
het werk stil gelegd. De samenwerking
in de groep, die hoofdzakelijk uit zee
miliciens bestaat, is uitstekend. Naar
schatting zal ceze groep nog vier jaar
actief moeten blijven om de nog over
gebleven khatiemijnen op te sporen en
onschadelijk te maken.
Als een mens niet meer kan werken,
dan beseft hi) pat wat hij verruimd
yheeft.
