Monument van Joh. van Duuren
te Santpoort onthuld
Republikeinse regering 5 Juli
weer in Djocja?
Saltan van Djocja hoorde niets...
St. Gregoriusdag te Haarlem
Doodstral voor Berg
gehandhaafd
agenda
Grote Houtstraatfeest
ingezet
Zware aardbeving
geregistreerd
Belangrijke historische rede van dr, Kraas
tijdens officiële herdenking
HERINGA WUTHRICH
Indrukwekkende
manifestatie
MAANDAG 27 JUNI 1949
PAGINA 2
Provinciaal Ziekenhuis IVO jaar
GESCHENK VAN BURGERIJ
Aanbieding monument
Electrische Installaties
Grondverw arming
Van oude Grieken tot
Joh. van Duuren
H. Mis op kerkhof en
ziekenlof
Eindexamens
Eindexamen Kennemer
Lyceum
Eindexamens „Sancta Maria"
OPVOEDING EN
BEROEPSKEUZE
Ouderavond
Orgelbespeling
Softball
R.K. Schaakclub „H.W.P."
Burgerlijke Stand
LAATSTE NIEUWS
WIE KOMEN ER THUIS
MET DE „KOTA INTEN?"
WANDGEDIERTE
De muziek
Psychiatrisch rapport
gewenst over Kotalla
HEEMSTEDE
BOUW VAN 14 DUPLEX-
WONINGEN
Excursie naar Hoorn
BLOEMENDAAL
Opbrengst collecte
Burgerlijke Stand
Een prima organisatie en een zon
overgoten middag hebben er voor ge
zorgd, dat Zaterdag 25 Juni èn voor het
Provinciaal Ziekenhuis èn voor de bur
gerij uit Santpoort en Bloemen daal een
onvergetelijk hoogtepunt is geworden in
de viering van het 100-jarig bestaan van
het Provinciaal Ziekenhuis. Duizenden
belangstellenden stonden langs de fraaie
lommerrijke route opgesteld om te ge
meten van de ruim anderhalve kilometer
lange stoet en ook alle patiënten en het
verplegend personeel, die langs de route
in het park een plaatsje hadden gekre
gen, waren opgetogen over het feeste
lijke schouwspel.
Even voor half drie was uit Sant
poort-dorp een optocht vertrokken, ge
vormd door plaatselijke muziek- en
sportverenigingen, met bestemming het
Philipspark, waar intussen de andere
deelnemende verenigingen waren opge
steld. Hoe goed de organisatie klopte,
blijkt wel uit het feit, dat precies om
4 minuten over drie de Haarlemse Poli
tie Fanfare en de Hoogoven Harmonie
startten voor hun muzikale rondgang en
tevens marswedstrijd en 4 minuten la
ter vertrokken de andere verenigingen
vanuit het Philipspark. Langs de gehele
route, die door de ruim anderhalve kilo
meter lange stoet keurig werd uitge-
marcheerd, stond een dichte haag van
mensen, die terecht niets van dit kleu
rige schouwspel wilden missen. Enkele
stukken van de route waren speciaal
gemarkeerd en daar was een jury aan
wezig om een oordeel te vellen over de
passerende verenigingen.
Na afloop van de rondgang stelden
het Haarlemse Politie corps en
de Hoogoven Harmonie zich op in de
hoofdingang van het Provinciaal Zie
kenhuis. Ook de gehele leidende staf
van het ziekenhuis, alsmede tal van
genodigden hadden zich hier opgesteld,
om het nu volgende défilé gade te slaan.
Enige minuten later volgde de stoet,
die aan de ingang werd opgewacht door
politie te paard, een buitengewoon grap
pige imitatie, uitgevoerd door patiënten.
Langs de gehele route in het schit
terend verzorgde park stonden alle
patiënten en het personeel opgesteld,
dat, met de staf, volgens dr. G. Kraus
tiidens de latere bijeenkomst, werd
genoemd „het onuitwisbaar geheugen
van deze enclave". Dit défilé be
schouwde hij en met hem de patiën
ten en het verplegend personeel
als een der hoogtepunten van het
festijn.
Na de rondgang door het park, waar
ook duizenden niet-patiënten stonden
opgepakt, verliet deze schitterende en
kleurrijke stoet, nog steeds aanschouwd
door een onafzienbare rij van toe
schouwers, het park, nu naar het eind
punt in de Neethof.
Het défilé was het hoogtepunt, doch
om dit te animeren, was hieraan een
marswedstrijd verbonden, waarbij de
volgende prijzen werden behaald-
Muziekverenigingen:
Soli Deo Gloria, Driehuis, 71 punten,
le prijs; Haarlemse Politie Fanfare, 69
punten, le prijs; O. K. K., Bloemendaal
(het corps van het Prov. Ziekenhuis)
66 punten, le prijs; Wilhelmina, IJmui-
den,- 62 punten, 2e prijs; Crescendo,
Spaarndam, 59 punten, 2e prijs; Hoog
oven Harmonie, IJmuiden, 55 punten.
3e prijs.
De Haarlemse Politie Fanfare, als
mede de Hoogoven Harmonie past een
bijzonder woord van hulde voor hun
keurig gedisciplineerd optreden en de
indruk die zij maakten tijdens de tocht
en vooral by de opluistering van het
défilé.
Sportverenigingen:
R. K. S. V. Leonidas, Haarlem, le pr.;
C. S V. Fit, Santpoort, 2e prijs; R. K.
5 V. Velsen, 2e prijs; Bloemendaalse
Gymnastiek Vereniging, 2e prys; Chris
telijke Gymnastiek Vereniging, Umui-
den, 3e prijs; Christel. Gymn. Ver. Her
cules, Beverwijk, 3e prijs; Willen Is
Kunnen, Santpoort, 3e prijs.
Het was voor deze verenigingen een
bijzondere prestatie om met vele jonge
leden deze lange tocht te maken.
Buiten mededinging had zich nog
aangesloten de Wandelvereniging Veri-
bus Unitas van het Provinciaal Zieken
huis, die bij haar entrée een extra warm
applaus in ontvangst mocht nemen.
Hoewel de tocht lang was, waren alle
deelnemers toch zeer voldaan en ont
vingen zij na afloop dankbaar hun prij
zen in het Stations-Koffiehuis te Sant
poort, waar het buitengewoon gezellig
aan toe ging.
Om 6 uur werd in de commissiekamer
van het Provinciaal Ziekenhuis door het
comité uit de burgerij van Santpoort en
Bloemendaal, bij monde van mr. L.
Vorstman, de nieuwe bevolking van de
hertenkamp en de volière, het geschenk
bij gelegenheid van het 100-jarig be
staan van de inrichting overgedragen.
In zijn dankwoord sprak dr. G. Krkus
het als zijn vaste overtuiging uit, dat
dit geschenk een onvergetelijke indruk
zou achterlaten bij allen, die in en om
het huis horen.
Dr. G. Kraus vergat niet in zijn dank
woord in het bijzonder de organisatoren
van deze middag te gedenken, die zowel
het défilé als de verzorging van de die
ren volledig op zich hadden genomen.
O. K. K., het muziekcorps van het
huis. zorgde voor een aardig intermezzo
tijdens de officiële overdracht van het
geschenk. De leden waren zo trots op
hun prijs, dat zij marcherend het ge
bouw binnen kwamen om een ovatie te
brengen aan de patiënten, alsmede aan
het comité en de leiding, die in de
commissiekamer bijeen waren.
Zondagmorgen werden verschillende
kerkdiensten gehouden. Pastoor L.
Beune uit Bloemendaal droeg in de
kapel van het ziekenhuis een plechtige
Hoogmis op, met assistentie van kape
laan J. de Groot als diaken en kapelaan
W. Juffermans als sub-diaken. Pastoor
Beune hield tevens de feestpredicatie.
Vanmorgen om half elf kwam in de
voortuin van het ziekenhuis een groot
aantal genodigden bijeen om getuige te
zijn van de overdracht van het geschenk
van het personeel, gepensionneerde- en
oud-ambtenaren, familieleden van pa
tiënten en patiënten.
De administrateur van het Provinci
aal Ziekenhuis, de heer R. Verbeek
sprak als voorzitter van het jubileum
comité een rede uit, waarin hij namens
velen zijn gelukwensen aanbood aan de
voorzitter van de Commissie van Be
stuur, mevrouw Ribbius Peletier, lid
van Gedeputeerde Staten van Noord-
Holland, de andere leden van de com
missie, de geneesheer-directeur, dr. G.
Kraus en de staf.
Als uitvloeisel van de wet van 1841,
aldus spr., werden 12 krankzinnigenge
stichten ingericht, waarvan „Meeren-
berg" alleen zuiver provinciaal was. Het
werd in de verslagen van de inspecteurs
over de jaren 18601863 het beste in
Europa genoemd, waarvoor de naam
van de eerste geneesheer-directeur dr.
Everts eerbiedig herdacht mag worden.
De Provincie bracht in ruime mate
materiële offers, investeerde in de in
richting een kapitaal van 5 '/2 millioen;
de exploitatiekosten bedroegen in de
voorbije honderd jaar 78i/ó millioen
gulden, waarvan de Provincie 16 mil
lioen als haar aandeel in de verpleeg-
kosten der lagere klasse patiënten voor
haar rekening nam. Zeven en tachiig
prominente figuren uit de Provinciale
samenleving bestuurden het ziekenhuis,
zes geneesheren-directeur, gesteund
door 67 medici hebben een eeuw lang
hun wetenschap en ervaring in diens:
gesteld van de lijdende mensheid, 31
dominé's, R.K. geestelijken en Joodse
leraren gaven hun zorg en steun op
geestelijk gebied. En dan is er een leger
van duizenden, dat verplegend-huishou-
delijk-technisch-administratief optrad.
Wij hebben, ging spr. voort, in een
geest van activiteit en verantwoorde
lijkheidsgevoel, van samenhorigheid en
solidariteit een kleine gemeenschap ge
schapen, waarin zij, die aan onze zor
gen zijn toevertrouwd, zich staande
kunnen houden, hun eigenwaarde en
hun zelfvertrouwen terugvinden. Het.
was deze geest die ons bracht tot een
inzameling van gelden voor een cadeau,
dat deze waarden zou vertolken. Het
zou een gedenkteken kunnen zijn voor
C-onolly, Schroeder van der Kolk en
zeker dr. Everts. De keuze viel echter
op Johannes van Duuren, de eenvoudige
man, die zijn geloof in de kracht van
de mensenliefde, de goed menselijke
daad en het geschonken vertrouwen
bewaarheid zag. Spr. ging dan uitvoerig
op deze figuur in, waarbij wij mogen
verwijzen naar een artikel de vorige
maand aan Van Duuren gewijd.
De beeldhouwer H. Richters heeft het
aangedurfd de uitvoering van een mo
nument op zich te nemen, dat met een
herinnering aan het werk van Van Duu
ren, vooral beklemtoont dat de grote
waarde en het hogere beginsel bij de
verpleging van geesteszieken is gelegen
in de grondgedachte dat de menselijke
persoonlijkheid eerbied eist en eerbied
toekomt.
Hij heeft in twee menselijke figuren
tot uitdrukking gebracht, hoe de éne
mens, die in wanhoop dreigt onder te
gaan, weer wordt opgeheven door de
sterkere en teruggevoerd tot het licht
Op het voetstuk heeft de Jubileum-
Commissie, met een kleine variant op
hetgeen van Van Duuren werd getuigd,
de woorden laten aanbrengen:
Meer noch leidde hen
menschlievendheid
en gevoel voor
mensehenwaarde
i 1 s sWiBWSSHk IBé
Op het voorplein van het Prov. Zieken
huis is vandaag een monument onthuld
ter herdenking van het 100-jarig be
staan. Het monument, dat het symbool
uitbeeldt van verpleegde en verpleger,
is vervaardigd door de Amsterdamse
beeldhouwer H. Richters uit Franse
kalksteen. In het voetstuk zijn de re
gels „Meer nog leidde hen de mensch
lievendheid en gevoel van menschen-
waarde" gebeiteld.
oiOSCUPËN:
Rembrandt: Hallo Noord 777 (14 j.), 2,
4.15, 7 en 9.15 u.; Cinema Palace: Black
Angel (18 j.), 2, 4.15, 7 en 9.15 u.; Luxor:
Copacabana (18 j.), 2, 4.15, 7 en 9.15 u.;
Frans Hals: De laatste etappe (18 j.), 2.30,
7 en 9.15 u.; City: San Antonio (18 j.),
2.15, 4.30, 7 en 9.15 uur.
Maandag 27 Juni:
's Avonds muzikale rondwandeling door
binnenstad ter gelegenheid van 40-jarig be
slaan van Grote Houtstraatvereniging.
Dinsdag 28 Juni
ConcertgebouwLeerlingenuitvoering
Haarlemse Muziekschool, 19.30 uur.
Grote Kerk* Orgelbespeling 89 uur.
HAARLEM
Défilé voor het honderdjarig Provinciaal Ziekenhuis te. Santpoort.
Links en rechts van het voetstuk zijn
kleine figuren aangebracht, welke de
herinnering aan Van Duuren en zijn
eerste vrouw levend zullen houden. Spr.
deelde mede, dat 't v/erk van Richters
het comité grote voldoening heeft ge
geven.
De middelen, de feestcommissie toe
gevloeid, waren zó ruim, dat daaruit be
halve het monument tevens de aanles
'van eenopenluchttheater kon
worden bekostigd.
Een openluchttheater plaats biedende
aan 740 bezoekers, waarvan de kosten
aan materiaal en arbeidsloon eveneens
uit de ingekomen gelden konden worden
bestreden.
Maar het mooiste van deze geweldige
aanwinst voor het ziekenhuis is wel ge
legen in het feit, dat al het grondwerk
is verricht door de patiënten, die in een
korte spanne tijds 1200 m3 zand ver
plaatsten, en met de overige door hen
aan dit object gegeven arbeid, voor ruim
f. 3000.aan arbeidsloon voor dit doel
bijdroegen.
stimulans moge zijn, tot steeds grotere
vervolmaking van „de geest van Sant
poort" en dat onze patiënten, zowel als
Dat dit theater voor de toekomst een
het personeel gedurende een reeks van
jaren getuigen mogen zijn van vele
schone openluchtspelen, hoopt de feest
commissie van harte.
Tenslotte droeg spreker het monument
aan het bestuur over. Mej. Ribbius Pele
tier aanvaardde het volgaarne en wees
van haar kant op de goede geest, die in
het ziekenhuis heerst.
Bij deze bijeenkomst, die geopend
werd door de Commissaris van de
Koningin, dr. J. E. de Vos van Steenwijk,
waren o.a. aanwezig de directeur-gene
raal van de Volksgezondheid, dr. P.
Muntendam, de inspecteur van het toe
zicht op het krankzinnigenwezen, de
voorzitter van de Nederlandse Maat
schappij tot bevordering van de genees
kunde en van de Nederlandse Vereni
ging voor Psychiatrie, de Officier van
Justitie, het voltallig college van Ged.
.Staten en talrijke leden van Prov. Staten,
hoogleraren in de psychiatrie, de burge
meesters van Bloemendaal enz. enz.
Na een woord van welkom deelde de
voorzitter mede, dat het H. M. de
Koningin had behaagd de heer A. Mie-
chels, oud-lid van Ged. Staten, oud-
voorzitter en thans lid van het bestuur,
te benoemen tot ridder in de Orde van
de Nederlandse Leeuw. De heer R. v.
Beek, hoofd-administrateur, is benoemd
tot officier in de Orde van Oranje Nas
sau.
In de zaal „Musis Sacrum" begon om
half twaalf de officiële herdenkingsplech
tigheid
De geneesheer-directeur, dr. G Kraus,
wilde niet de geschiedenis van de honderd
jarige schetsen, omdat hei gedenkboek
daarover voldoende inhoudt, maar de ach
tergrond waartegen de herdenking op het
gebied van de verpleging van geesteszieken
moet worden gezien, de achtergrond, die
een belangrijk en wezenlijk deel is van de
beschavingsgeschiedenis. Dè kern van de
verpleging rust op eerbied voor de persoon
lijkheid van de zieke evenmens. De wor
dingsgeschiedenis van onze huidige hou
ding is er een met veel heuvels en dalen,
een bonte afwisseling, een grote bewogen
heid
Spr. ging ver terug in de geschiedenis en
stelde vast, dat er in Griekenland in de
zesde eeuw vóór Christus religieuze centra
v/aren, bestemd voor de behandeling van
zieken en ook van geesteszieken. Vooral
wat betreft de suggestieve therapie deden
deze centra niet ondèr voor onze huidige
sanatoria. Onder Romeinse invloed verruw
den de methoden en het gewelddadig ver
drijven van demonen nam een grotere
plaats in. In de eerste eeuwen na Christus
werd de psychiatrie losgeweekt van de be
oefening van de geneeskunde. Het werk
van vele eeuwen werd stopgezet en net
zou gedurende meer dan duizend jaar blij
ven stil staan. Geestesziekte werd een ma
nifestatie van de duivel; duizenden pa
tiënten werden vermoord. Dr. Kraus ging
uitvoerig in op het verloop der behande
ling in verschillende landen en schetstt de
enkele lichtpunten die hier en daar gecon
stateerd konden worden. De Franse Revo
lutie bracht verademing. Pinel en Ferms
verlosten de patiënten uit hun boeien
er de arbeidstherapie begon haar pril
ste ontwikkeling. Maar hun werk bleef
aan de persoon gebonden. In Engeland was
de toestand ook zeer ernstig totdat in 1829
Conolly het sein gaf voor de strijd van het
no-restraint stelsel.
Uit tal van Engelse berichten uit hét
midden der eeuw blijkt, dat Meerénberg
het eerste gesticht op het vasteland was,
dat het nieuwe stelsel invoerde. Daniel
Hack Tuke, die de inrichting in 1853 be
zocht, gewaagde van een „noble institu
tion". In de Verenigde Staten was het de
onderwijzeres Dorothea Dix, die een om
wenteling omstreeks 1850 in de verpleging
bracht. Zij trof 9000 patiënten vastgeklon
ken aan en diende een memorandum bij
het Congres in. Zij schreef in 1856 in giet
gastenboek van „Meerenberg"„1 have
visited this very admirable Institution
In Duitsland, waar Langermann de dwang
trachtte uit te bannen, bleven de toestan
den over het algemeen lang achterlijk
Schroeder van der Kolk opende in ons
land de strijd in 1837 en Johannes van Duu
ren, de eenvoudige opzichter van het Cel-
lenbroederenhuis te Nijmegen, die zijn tijd
een eeuw vooruit was, mag de pionier der
moderne behandelingsmethoden genoemd
worden. Terwijl hij werkte werden in 1842
in ons goede vaderland nog patiënten in
een kerker voor een kleinigheid getoond.
Wij waren nauwelijks verder dan net oude
Rome tweeduizend jaar geleden.
Schroeder van der Kolk bouwde het thans
100-jarige ziekenhuis. De eerste patiënt
was een aanzienlijk man uit Amsterdam.
Duizenden van elke rang en stand hebben
hem gevolgd.
Dr. Kraus wees er tenslotte op. dat de
patiënten in gevaar komen zodra de eerbied
voor het individu verzwakt. De jongste ge
schiedenis, de massale waan van de heer
lijkheid van het Germaanse ras, waaraan
duizenden geesteszieken ten offer vielen
bewijst dit.
De geneesheer-directeur sprak, de hoop
uit, dat bij een volgend jubileum van het
Provinciaal Ziekenhuis getuigd zal kunnen
worden: Hier hebben sedertdien slechts
vrienden van de geesteszieke gewerkt
Dinsdagmorgen om 9 uur wordt op het
St. Adelbertuskerkhof te Bloemendaal
een H. Mis opgedragen^ voor de ziéle-
rust van de aldaar begravenen. Om 4.30
u. wordt in de parochiekerk van de Al
lerheiligste Drieëenheid het ziekenlof
gecelebreerde, dat per radio wordt uitge
zonden.
Aan de H.B.S. voor meisjes aan de
Tempeliersstraat zijn geslaagd de dames:
H. van' Asch A, M. Don, E. M. Brand,
T. L. ten Broeke, A. J. Bus. T. Dekker.
T- E. Dikkeboom, N. B. Duncker, G. L.
Eschauzier, T. A. M. Eijkelboom, M. M.
Fortgens, C. C. T. C. Groot, G. Heymel,
A. G. E. Hulsebosch, M. Iking, J. J. M.
van der Kemp. W. de Korte, A. Looyen,
A. J, Meyer. G, Moerdijk, T. J. Persson,
A. S. Regouin, E. M. Schippers, A. Schot,
J. W. van Schravendijk, B. M. Smit,
I. Stigter, D. L. van Straten, L. J. van
Toombergen. M. W. A. van der Vlies,
J. S. Voors, M. H. F. Voors, H M. M. C
Witmer. H. H IJzerman.
Afgewezen: 11.
Aan de Meisjes-H.B.S. ,,'t Kopje" zijn
geslaagd voor het eindexamen H.B.S.
B (6-jarige cursus) de dames: G.
Bruinsma, R. Bruinsma, N. Han Yang
Nio, I. van Leeuwen, A. Nauta. Afge
wezen 1.
Voor het eindexamen B.B.S. B van het
Kennemer Lyceum zijn geslaagd de heren:
A. J. Berkman, A. Bootsman, J. D. Busé,
J. Cannegieter, J. P. Coeling, W. Duvalois,
J. Geurtsen, J. Kop, W. H. PottHofstede,
A. Vogels, H. Vos, J. H. Vromen, H. T. öa-
dings, A Bestebroer, W. G. Elias. R. H.
Janssen, C. M. Klapp, A. Kolman, M. F.
Pieper, H. H. J. v. d. Poel, D. Schoute, W.
Swaab, E. Vogel, J. H. v. Walraven, J. Wig
man, en de dames M. E. le Ruytte, C. Ver
boom, S. M. Raap.
Afgewezen 6, teruggetrokken 3 candi
dates
Geslaagd voor het eindexamen Afde
ling Gymnasium de dames:
A. Anne Else Herckenrath, «Bloemen
daal; Annie Pels, Bloemendaal; Helen
Rietbergen, Haarlem; Ria Spierings
Haarlem; Sefa Wassenaar, Haarlem.
B. Bep van den Berg, Bloemendaal;
Els Jansen, Bloemendaal; Marijke van
der Heyden, Haarlem; Annie Spronk,
Haarlem, Afgewezen: 1.
Plebaan Filbry
Plebaan Filbry is in de Mariastich-
ting opgenomen. Nader vernamen wij,
dat levensgevaar thans geweken is.
Het - vraagstqk opvoeding en beroepskeuze
staat tegenwoordig wel in het teken van de
belangstelling. Over dit onderwerp zal de
eerw. broeder Pius uit Den Haag heden»
avond acht uur spreken in het jeugdge-
bouw aan het Teylerplein voor de ouders
in de parochie van St. Jan.
Dinsdag 28 Juni 1949, 's avonds van 8
tot 9 uur zal de heer George Robert, het
orgel van de Grote Kerk bespelen. Het
programma vermeldt: Meinen Jesum lass
ich nicht, J. G. Walther. Prelidium en
Fuga D. gr. t„ J. S. Bach; Andante, C.
Franck; Petite suite scholastique, D. de
Sévérac; Tweede Choral, H. Andriessen.
Dindagavond wordt in het Heemsteed-
se Sportpark de belangrijke competitie
wedstrijd GymnasionH.C.K. gespeeld.
Beide teams zijn na tal van grote over
winningen nog ongeslagen, zodat een
spannende, boeiende wedstrijd verwacht
kan worden. Tijdens het spel zal een
uitleg van de spelregels gegeven worden
door de heer J. Kammeijer.
Uitslagen zomercompetitie: E. J. de Ree
N. Hoogland 10; M. v. OschH. v. d. Velde
10; Th. J. SchoorlJ. v. d. Berg 10; A.
HablousG. Beelen 0; J. HoldorpJ. P.
de Lange 01; G. BurgmanJ. Reeuwijk
y2Yzi H. HartendorpJ. P. v. d. Meer 1—0;
A. RosenhartM. L. Stevens 01; Th. Spook
J. Meijer 01; A. KomenB. Spoor 01;
H. M. J. C. VerstegenB. F. Overdijk 10;
G. EnsinkG. v. d. Stoop 01; P. Stam
P. J. Holtkamp 01; W. VosseG. J. M. v.
Lunenburg 01; J. HaverkortE. Spook
10; G. BeelenG. J. M. v. Lunènburg
1—0.
Gehuwd; 25 Juni F. Elferink en G.
Stevens.
Geboren: 24 Juni A. Hoekstra-Aarts,
z; 25 Juni B. J. Lutgendorff-Fris, z; 23
Juni A. Bootsman-Winkler, z; 25 Juni
L. W. M. Heerens-Houben, z; 24 Juni
W. Hanekroot-Geijs, d; A. Mulder-Wijn,
d; 25 Juni J. Wolterman-van de Reep, d;
S. L. Vermeer-Postumus d; 24 Juni M.
L. Beerenhout-Langbehn, d; B. van
Sintmaartensdijk-van der Monde, d; 23
Juni E. Beerenhout-Mesman, d.
Overleden: 23 Juni A. H. Hartkamp,
82 jaar, Zijlweg; 24 Juni C. J. de Vries,
63 jaar Neptunusstraat.
Op feestelijke wijze is Zaterdagavond
de Viering van het 40-jarig bestaan van
de Grote Houtstraatvereniging ingezet.
De Harmonie Crescendo stelde zich om
streeks half acht op het Houtplein op
en vandaar ging het met het bestuur van
de jubilerende vereniging aan de kop
van de stoet en begeleid door veel pu
bliek door de vlaggende Grote Hout
straat naar de Grote Markt, waar een
muziektent was opgericht. Hier gaf
Crescendo tot 10 uur een concert, dat
veel belangstelling trok.
Hedenavond zal Crescendo in het ka
der van de jubileumweek weer een mu
zikale wandeling maken. Dan gaat het
echter niet alleen door de Grote Hout
straat, maar ook richting Haarlem-Zuid.
Voor het huis van de heer A. L. de
Jong in de Johan van Oldenbarneveldt-
laan, die eveneens jubileert, namelijk
als 40-jarig lid van de vereniging, zal
het muziekcorps 'n serenade brengen en
eveneens voor de woning van de ere
voorzitter, de heer A. van Weerden, aan
de Hcemsteedse Dreef.
Het het troepentransporlschip „Kota
Inten", dat 15 Juni uit Tandjong Priok
is vertrokken en vermoedelijk op 13
Juli in Rotterdam zal aankomen, repa
triëren de volgende personen uit Haar
lem en omgeving uit Indonesië naar
Nederland (achter de namen van hen,
die uit Haarlem komen, vermelden wij
geen plaatsnaam): P. Aarsen, Hoofdweg
1538, Nieuw Vennep; J. N. Baalbergen,
Golf weg 8, Noordwijk aan Zee; H. L.
Bohte, Sloterweg 200, Haarlemmermeer;
P. Boukes, Langepoellaan 14; J. van
Denzen, Zeestraat 69, Noordwijkerhout;
W. Elderbroek, Haven 96, Hillegom; J.
v. d. Eng, Wetsergeest 8, Uitgeest; T. de
Hart, Groenlaan 18, Beverwijk: W. Har-
tog, Tugelastraat 36; H. Heemskerk, Ha
vikstraat 53; H. Holman, Kedoesstraat
10; J. F. Huyzenveld, Peperstraat 28,
Beverwijk; D. Kraayer, Ohmstraat 21,
Wormerveer; R. A. Kuyper, Tuinwijk
laan 45; D. W. Lammers, 2e Loosterweg
141, Hillegom; C. Lammers, Wilhelmina-
plein 20, Bennebroek, L. Molling, He
rensingel 163; L. W. Schuit Best, Maris-
plein 11, Heemstede; J. Sman, Zaanweg
2, Wormerveer; P. A. Sparreboom,
Drilsmaplein 25; M. Steeg, Stationsweg
122, Hillegom; M. v. d. Stroom, Horn-
weg 26, Haarlemmermeer; A. J. Stroom-
bergen, Vossendwarsstraat 22, Hillegom;
J. P. Trieling, Koningstraat 12, Bever
wijk; B. Tromp, Rijksweg 310, Santpoort,
K. Vis, 3e Poellaan, Lisse; J. de Vries,
Ambachtstraat 8, Hillegom; J. de Vries,
Bilitonstraat 29, Heemstede; G. M. de
Graaf, Narcissenstraat 36, Santpoort; H.
J. Jacobs, Peter Mauritslaan 24; A. Sa-
lentijn, Schermerstraat 12 rd; J. Ruts,
Leidsestraat 35; J. M. de Graaf, Hoofd
straat 93, Santpoort; S. Kuurstra, Zui-
dertuindorplaan 14; E. F. L. Teusse,
Harddraverslaan 31, Santpoort; H. L.
Ebskamp, Neptunusstraat 54; C. J. v. d.
Hoven, Boekenrodestraat 4; P. H. J.
Lubbers, Zijlstraat 51; C. P. J. Smit, Slo
terweg 9, Badhoevedorp; R. Priebee,
Iepenlaan 14, Bloemendaal; C. Hekman,
Th. Weijerstraat 14, Beverwijk; G.
Schoon, Rijksstraatweg 59; K. Baan,
Prov. Ziekenhuis, Santpoort; M. N. Mo
lenaar, Voorhelmstraat 63; H. Assen
delft, Schoollaan 133, Bennebroek; W.
Bijl, Oranje 190; C. Duivenvoorden,
Zeestraat 17, Noordwijkerhout; C. M.
Hurkmans, Brouwersvaart 100; J. C.
Ketting, Koraperzijstraat 9; H. J. W.
van Leen, le Hogerwoerddwarsstraat
22; J. F. v. d. Mark, Kortenaarstraat 15;
S. Rond, Nieuwstraat 17, Wormerveer;
J. A. van Slooten, Brouwersstraat 116;
J. Tervoort, Arendsweg 173, Beverwijk;
J. J. Vaars, Pladellastraat 56; F. W. L.
Weber, Leeuweriklaan 28, IJmuiden-O.;
H. J. van der Zon, Grote Houtweg 197,
Beverwijk; W. Zonneveld, Brekersweg
8, Castricum; M. v. d. Zwan. Cleypad
12, Noordwijk aan Zee; J. Erdtsiech,
Barbarossastraat 5; J. A. Claessen, Delft-
laan 21; W. H. van Hage, Haven 4,
Lisse; J. H. Augestijn, Engelszstraat.
De passagierslijst ligt ter inzage op
ons bureau, Smedestraat 5, Haarlem.
Absolute verdelging. Onder geheimh. en
schrift, gar. Wij verdelgen alle ongedierte.
Zuiveringonderneming „RADICAAL"
Gen. Cronjéstraat 135 Telef. 11657
(Adv.)
Zaterdagochtend werd te 7.40 te Batava
een geweldige aardschok waargenomen,
die vijf minuten aanhield. Het epicen
trum van de aardbeving bevindt zich
ongeveer 200 km. ten Noord-Oosten van
Batavia, in de Javazee. De schok was
zo geweldig, dat de seismograaf er door
defect is geworden.
Indien de situatie het toelaat, zal de
Sultan van Djocja 3 Juli een telegram
naar Banka en Batavia sturen voor de
overkomst van de republikeinse rege-
gering naar Djocja. Indien dit doorgang
vindt, wordt de republikeinse regering
5 Juli verwacht, aldus deelde de Sultan
van Djocja exclusief aan Aneta mede.
Zo ooit een datum in de geschiedenis
der St. Gregoriusvereniging in het Dio
cees Haarlem geboekstaafd zal blijven
als een hoogtepunt, dan zal het de na
oorlogse 26e Juni 1949 zijn. Zelden zal
er in de geschiedenis der kerkmuziek
in Nederland, laat staan in de dioce
sane afdelingen, zulk een waarlijk
grootse spontane belangstelling bestaan
hebben als gisteren voor deze St. Gre
goriusdag in de aloude St. Bavostad.
Uit alle delen van het bisdom, vanaf
het Zuidelijkste puntje van Zeeland tot
aan de spits in Texel hadden de zan
gers gehoor gegeven aan de enkele
maanden geleden gestelde oproep.
De organisatoren hadden zulk een
enorme toeloop niet durven te denken.
Te elfder ure moest men vele der
oorspronkelijke plannen, in verband
met plaatsruimte, totaal reorganiseren,
en helaas, de inschrijving tot deelname
afsluiten. Ware er meer ruimte geweest,
dan had men rustig op minstens enkele
honderdtallen meer kunnen rekenen
Er heerste rondom station en de Leid-
sevaart reeds in de morgenuren een
aparte sfeer, van aanrijdende sutobus«
sen, groepen zangers, die de omgeving
verkenden, leiders voor de orderegeling
etc. Kortom men proefde dat er iets op
til was. Dank zij de uitstekende, orga
nisatie ging ook in de kathedraal alles
gesmeerd, zodat klokslag half 12 de
plechtige H. Mis werd begonnen.
Het H. Offer werd opgedragen door
r astoor J. Duyves (voorzitter der Dioce
sane St. Greg. Ver. Bisdom Haarlem),
geassisteerd door kap. C. de Wit als
diaken en kap. Tol als sub-diaken Wat
het muzikale gedeelte betreft, daar
over aanstonds in meer gedetailleerde
vorm.
Pastoor Duyves' hoofdgedachte in zijn
korte preek onder de H. Mis was voor
namelijk gericht op de eenvoud, die de
ware kerkzanger moet bezitten om in
de volheid van een christelijk gemoed
aan anderen te kunnen geven, en de
gelovigen te begesteren naar het grote.
Zingen in de. geest van de woorden van
de Introïtus van deze dag: quoniam
ur.icus et pauper sum ego, omdat ik
eenzaam en arm ben.
Nadat er een gezamenlijke koffie
tafel gehouden was, begon 's mid
dags om 3 uur de bijeenkomst, weder
om in de Kathedrale Basilièk, die een
bijzonder cachet kreeg door de aanwe
zigheid van Z. H. Exc. mgr. J. P. Hui
bars.
Even vóór de. binnenkomst van
de bisschop had dr. P. J. de Bruyn
uit Arnhem in een gloedvolle en
heldere redenaarstrant aan alle
aanwezigen een rijke gedachte mee
gegeven over zijn hoofdonderwerp:
„Eeuwig is de stem van Christus;
Eeuwig is de stem van de Kerk."
Spreker stelde het doel uiterst nauw
keurig inzake het kerkzangerschap:
Een apostolaat in de kerk, een roeping
n.l. „het woord" te geven in de meest
indrukwekkende gedaante der mu
ziek. De stem in de functie Van Gods
heerlijkheid te mogen bezingen. Inder
daad een gedachtenwereld op zich, die
we als kerkzanger wel eens vergeten.
Ook in dit opzicht waren de bezielende
woorden van dr. De Bruyn zeker niet
overbodig.
Mgr. Huibers sprak er zijn overgrote
vreugde over uit, dat zovele zangers op
gekomen waren naar Haarlem. Naar
aanleiding van enkele encyclieken der
laatste Pausen, sprak Zijne Hoogw. Exc.
zeer duidelijke taal over Gregoriaans,
Polyphonie, Scolae en instituten voor
kerkmuzikaal onderricht. Laten wij God
danken, zo besloot Zijne Hoogw. Exc.
zijn toespraak, Die ons allen de goede
geest gegeven heeft. Hierna geschiedde
de wijding van het door de verenigde
zangers geschonken Gregoriusbeeld, een
symbool om te getuigen van de ernst in
het streven, zó te zijn als SL Gregorius
het heeft voorgesteld. Pastoor Duyves
bedankte alle directe en indirecte mede
werkers voor het vele en grootse werk
dat er heden verricht is.
Laat mij wat dit gedeelte aangaat met
één grote deur in huis vallen: Velen met
mij hebben de ontroering en diepe in
druk ondergaan toen daar ruim 2300
mannenstemmen in een massale volks
zang zingend gebeden hebben. Het pro
blematische rondom dit feit was dit keer
bijzaak. Dit was zó schoon, dat ik met
géén woorden ook maar iets meer zou
kunnen verduidelijken. Plotseling werd
ons duidelijk wat er bedoeld wordt met
„Volkszang". Het heeft mij achteraf
alleen maar gespeten, dat er niet méér
door allen gezongen is geworden. Stel
u eens voor, zulk een machtig Credo,
onder de Hoogmis. Ik ben er van over
tuigd dat de meest verstokte anti-volks
zang-personen, in één slag bekeerd zou
den zijn geweest. Nogmaals, dit was
een hemels feest!
De aan de Ned. St. Greg. Vereniging
opgedragen missa „Miserere nostri Do
mini" van Jaap Vranken, (Uitg. v. Ros-
sum), werd in zijn geheel gezongen
tijdens de Hoogmis door het kathedrale
koor o.l.v. dr. A. Kat. Ongetwijfeld een
knappe en zeer gedegen compositie. Men
treft er prachtige staaltjes van contra-
punctiek in aan, een feit waar we tegen
woordig niet te veel meer op getracteerd
worden. Plaatsruimte ontbreekt me om
dieper op deze compositie in te gaan; wel
licht komen we er nog eens apart op
terug. Hoofdindruk was echter: Mis
schien is de melodie een weinig te veel
opgeofferd aan de diepe vorm-rijkdom.
Persoonlijk beleefde ik wel reeds veel
vreugde aan enkele passages in Sanctus,
Benedictus en Agnus Dei. Wat uitvoering
betreft vele mooie plingen, alleen stond
het koor zeer ongunstig opgesteld. Voor
'n eerste uitvoering mag men echter nog
niet de volle eis gaan stellen. De wijze
van uitvoering van het Gregoriaans door
de Scola van Warmond, was fraai van
klank, maar weinig geestrdiftig. Waar
om al die ellenlange verleningen van
streepjes en episema's? Ook de mars
achtige staccato-effecten die het kathe
drale koor in de „Exsultate Deo" van
Palestrina liet horen, lijken mij voort
te komen uit een ietwat overdreven zorg
voor acoustische versmeltingen.
Van de middaguitvoering noem ik de uit
stekende weergave van H. Andriessen's „Te
Deum." Ook het Magnificat was verzorgd,
had alleen wat meer spanning kunnen ver
dragen.
Het „Oratio pro Episcopo" van Ol. Koop
had ik verwacht in de oorspronkelijke ge
mengde bezetting. Vanzelfsprekend valt ei
in een bewerking veel weg hetgeen voor
de juiste indruk van het werk ook niet be
vorderlijk is, en tevens voor de componist
niet pleizierig. De twee Maria Antiphonen
van Strategier zijn mooie werkjes, waarbij
jammer genoeg de onzuiverheid even om
de hoek kwam kijken.
Over de zang in de Vespers verwijs ik
naar de volkszang.
Tot slot nog de organisten van deze dag.
Jan Schouten heeft de moeilijke orgelpartij
in de Mis van Vranken alleszins aanvaard
baar gespeeld, zonder dat de poly-
metriek ernstig met de zangpartij in
botsing kwam. Ook hierbij geldt overigens
het feit van een eerste uitvoering, om nog
veranderingen in tempi e.d. aan te bren
gen. Kees Bornewasser speelde Intermezzo
en Finale uit de Orgel-symphonie van H.
Andriessen en wist door accuratesse zijn
spel Vboral doorzichtig te houden. Jam
mer dat na de plechtigheid de kerk ieeg-
stroomde en men Alb. de Klerk's machtige
improvisatiekunst niet als slot meenam, of
schoon dit onderdeel duidelijk op het pro
gramma stond vermeld. Afgezien van dit
laatste, wat ik wel betreur, had de rest een
prachtig verloop, waar we organisatoren
van harte proficiat mee kunnen wensen.
JAN LAARVELD.
Hij zeide, dat Dinsdagmiddag om twaalf
uur de overdracht van de civiele dien
sten geschiedt. Woensdagmiddag volgt
de ontruiming van de stad door de Ne
derlandse troepen en Donderdagmiddag
de officiële overdracht van de residentie
Djocja aan de Sultan.
Pas na deze overdracht mogen rood
witte vlaggen gehesen worden.
Donderdagmiddag zal de Sultan een
verklaring uitgeven en die dag om 20 u.
Indonesische standard-time zal hij voor
Radio-Djocja spreken. De avondklok zal
na de overdracht gehandhaafd blijven.
In een bekendmaking van kolonel Van
Langen wordt o.m. gezegd dat in de
stadsgedeelten, zolang deze nog onder
Nederlands gezag staan, het 29 Juni aan
ieder verboden is zich buitenshuis te be
geven. Dit geldt niet voor de militaire
waarnemers, Nederlandse militairen,
Nederlandse bestuursfunctionarissen en
personen, die door kolonel Van Langen
gemachtigd zijn.
De Sultan van Djocja heeft aan Aneta
omtrent de beschieting hij de terugkeer
uit Prambanan (zie ons bericht op de
voorpagina) verklaard geen enkel schot
te hebben gehoord.
De Bijzondere Raad van Cassatie te
's Gravenhage heeft het beroep van de
42-jarige Karl Peter Berg, tijdens de
bezetting commandant van het concen
tratiekamp Amersfoort, verworpen. De
door het Amsterdamse Bijzondere Hof
opgelegde doodstraf werd in het arrest
van de Raad een gerechtvaardigde straf
genoemd omdat „B. het leven van hon
derden gevangenen in Amersfoort tot
een voortdurende kwelling heeft ge
maakt en bovendien nog schuldig is aan
het afslachten van Russische krijgsge
vangenen en andere afschuwelijke moor
den."
De raad had nog geen eindbeslissing
genomen in de zaak tegen Joseph
Kotalla, berucht kampbewaarder in
Amersfoort. Alvorens de strafmaat de
finitief vast te stellen het Amster
damse Bijzondere Hof heeft requirant
destijds tót de doodstraf veroordeeld
achtte de Raad het gewenst een psychia
trisch rapport te laten uitbrengen. De
zaak werd derhalve voor onbepaalde tijd
geschorst.
De Bijzondere Raad van Cassatie heeft
het beroep van twee „Silbertanne"-
moordenaars, de 34-jarige W. A. Polak
uit Utrecht en de 35-jarige B. Slop uit
Voorburg verworpen. Beiden maakten
deel uit van het „Sonderkommando"
Feldmeyer en hebben in opdracht van
de Sipo verschillende onschuldige Ne
derlanders lafhartig vermoord. Door dit
arrest behouden deze requiranten de
doodstraf.
Zaterdagavond werden de feestelijkheden ter gelegenheid van het 40-jarig
bestaan van de Grote Houtstraatvereniging geopend met een mars met muziek
over het nieuwe plaveisel.
De raad der gemeente Heemstede
komt Woensdag 29 Juni om 4 uur bijeen,
voor het laatst onder voorzitterschap
van jhr. J. P. W. van Doorn.
Voorgesteld wordt over te gaan tot de
bouw van 14 duplexwoningen op een
terrein aan de Javalaan. Bijna 3000 m2
grond zal daartoe van het grondbedrijf
gekocht worden voor f 29980. Een cre-
diet voor de bouw is nodig van f 229.500,
benevens f 10200 voor kosten van hét
aanbrengen van duplexvoorzieningen;
van het Rijk zal 'n bijdrage van f 138000
gevraagd worden tegen een rente van
4%. Verder vragen B. en W. een crediet
van f 3500 voor de aanleg van een trot
toir langs de te bouwen woningen en
voor de plaatselijke verbreding van de
Slotlaan.
Voorgesteld wordt een uitbreidings
plan vast te stellen voor het terrein, be
grensd door de Clusiuslaan, de Ritzema
Boskade, de Bakkerkade en Melchior
Treublaan. Aldaar zullen 13 woningen
worden gebouwd.
Zaterdagmiddag ondernam de vereni
ging „Oud-HeemstedeBennebroek"
een excursie naar Hoorn per touring
car. waarvoor flinke belangstelling be
stond. Na aankomst in Hoorn om pl.m.
kwart voor vier werden o. 1. v. de
heer S. H. Boot, de vroegere secreta
ris van het Streekmuseum te Hoorn,
thans te Heemstede woonachtig, de
verschillende bezienswaardigheden,
waaraan Hoorn inderdaad rijk is, be
zichtigd en reeds bij de intrede in het
stadje werd de aandacht gatrokken door
een kerk, waarvan het uu-werk als
een uithangbord buiten de voorgevel
stak inplaats van in de toren bevestigd
te zijn.
Op de Kaasmarkt aangekomen gaf de
heer Boot een verklaring over het ont
staan van het stadje en wees de plaats
aan waar voorheen de oude. Zuiderzee
dijk lag. Ook schonk hij aandacht aan
de rol, die Hoorn heeft gespeeld in de
vrijheidsstrijd tegen Spanje, waarvan
de slag op de Zuiderzee, die zo belang
rijk is geweest, e.en voornaam onder
deel was. Daarna werd overgegaan tot
de bezichtiging van het streekmuseum,
waarin zich o.a. verschillende zeer gro
te historische schilderijen bevinden.
Ook het tegenwoordige stadhuis kreeg
een bezoek en ook hier waren verschil
lende mooie schilderijen aanwezig
Nadat een bezoek aan de verschil
lende straten was gebracht, waarin nog
vele goed bewaarde oud-Hollandse ge
vels zijn te zien, geflankeerd door vaak
monsterachtige dingen van een halve
eeuw terug, werd een kopje thee ge
dronken en zocht men langzamerhand
de touringcar weer op. Er werd daarna
nog een kort bezoek gebracht aan de
bekende Oosterpoort, die zeer goed be
waard is gebleven en toen werd het
stuur weer naar Heemstede gewend
Na aankomst te Heemstede dankte de
voorzitter van de vereniging, de heer
H. Disselkoen, de deelnemers voor hun
grote belangstelling en zegde namens
het bestuur toe te trachten in de nazo
mer nogmaals een soortgelijke excursie
te organilseren. Aan de. heer Boot werd
dank gebracht voor zijn leiding en de
voorzitter eindigde zijn toespraak met
op te merken, dat de liefde voor het
plaatselijke oude. de liefde voor het
pliatselijk nieuwe volstrekt niet be
hoeft uit te sluiten. I
De opbrengst van de collecte t. b. v.
de Reclassering is voor Bloemendaal
1.585,83.
ZAND VOORT. GEBOREN: i. Piek-
ma en G. Seeuwen, 2 d; J. van den
Bos en M. S. van Turenhout, 3: C. A.
J. M. van Dooren en C. Donker, d.
ONDERTROUWD: J. A. Mes en W. ri
de Jong.
GETROUWD: G. Heidebrink sn G. G-
Kerkman.
OVERLEDEN: H. D. Weenink—Hei-
da, 60 j.
