MOEDIG HERDERLIJK SCHRIJVEN VAN DE
TSJECHOSLOWAAKSE BISSCHOPPEN
Berlijnse spoorwegarbeiders weer
aan het werk
m
1
De katholieken der gehele wereld
voelen zich met U verbonden
Na ultimatum der Westelijke
bezettingsmogendheden
Meer dan 1500 priesters gearresteerd
achter het IJzeren Gordijn
r
Wij luisteren naar
Vierduizend van het voorste
legioen in Den Bosch bijeen
HET GEZEGEND
GESLACHT
tuHÏsal
Loyaliteitsverklaring
der Roemeense kerken
Kanselier Figl vreest
geen staatsgreep
Loon voor 75 procent
in West-Marken
In Albanië werden drie bisschoppen vermoord
Ook in Roemenie alle
bisschoppen in arrest
Een democratisch
wereldvakverbond
Ook Mgr. Jozef Grosz
wijkt niet
Legeroefeningen
op de Veluwe -
R.K. SMEDENBOND
Jaarvergadering te
Nijmegen
J
Brabantse durskes en Volendamse
bulletjes zusterlijk tezamen
Koningin opent
Padvindsterscentrum
Driemaal vonnis:
doodstraf
MAANDAG 27 JUNI 1949
PAGINA 3
Regering sluit negen
kloosters
Blijft trouw
Alleen Katholieke Kerk
buigt niet
DE GAULLE—DE
GAULLE
Mgr. Beran belasterd
Tegenhanger tegen
communistische W.F.T.U.
Hij weigert Hongaarse
Volksrepubliek te erkennen
Bedevaart naar Heiloo
GEN.-MAJ. DE RUYTER
OVERLEDEN
D-day Bond zonder Naam
Limburgse Sociale
Studieweek
Sociale rechtvaardigheid:
nu
Stoffelijke resten gevonden
bij kamp Vught
Jagdcommando Pieters
Het episcopaat van Tsjechoslowakije heeft Zondag een scherpe beschuldiging
aan het adres van de Tsjechoslowaakse communistische regering gepubliceerd,
waardoor de oorlog tussen kerk en staat een nieuw hoogtepunt heeft bereikt.
Zy beschuldigt de regering van misleiding, vervalsing, ontvoeringen, diefstal
en talrijke andere daden, die ten doel hadden de kerk en de vrijheid van
godsdienst te vernietigen.
Zij publiceerde een herderlijke brief, die zeker een mijlpaal in de geschiedenis
van de Katholieke Kerk in Tsjechoslowakije zal worden.
Het is zoveel als een „witboek" over de onophoudelijk gedwarsboomde onder
handelingen tussen de Rooms Katholiek en de communistische regering
over een nieuw accoord tussen kerk en staat.
De Bisschoppen met aan 't hoofd
de feitelijk in gevangenschap verkeren
de maar nog steeds strijdende aartsbis
schop Josef Beran gebruikten de her
derlijke brief om hun gelovigen het wa
re verhaal te doen van de huidige stand
van zaken. Zij zeggen dit middel te
baat te nemen daar zij alle andere com
municatiemiddelen missen tengevolge
van de regerings-confiscatie en censuur.
Zij gaven alle geestelijken rechtstreeks
last de brief te lezen en deden een be
roep op de geestelijken zich niet door
bedreigingen der politie van lezing te
laten weerhouden. Zij dreigden met ker
kelijke disciplinaire maatregelen tegen
geestelijken die uit lafheid of afvallig
heid de brief niet van de kansel zou
den voorlezen.
Een in Praag ingesteld onderzoek wees
erop, dat de brief in vele kerken en
in de stad en buitenwijken was voor
gelezen, ook in de St. Vitus kathedraal.
In de brief werd gezegd, dat aartsbis
schop Beran feitelijk een gevangene
van de geheime politie is, daar zijn vrij
heid geheel is beperkt.
In het herderlijk schrijven bidt het
episcopaat om Goddelijke genade in ge
val van een vals en onrechtvaardig
vonnis, hetgeen kan betekenen, dat ar
restatie en berechting verwacht wordt.
Niettemin verzekeren de bisschoppen
hun getrouwen herhaaldelijk, dat zij
zich nooit zullen neerleggen bij een door
de communisten afgedwongen accoord
tussen kerk en staat, hetgeen zou bete
kenen, dat de kerk tot knecht van de
staat wordt verlaagd.
De bisschoppen voorspellen in hun
brief voorts nieuwe moeilijkheden voor
de katholieken.
De natie kijkt naar u hoe gij u in
dit historische ogenblik der beproeving
zult gedragen. De katholieken der ge
hele wereld voelen zich met u verbon-
dien. Blijft trouw aan uw bisschoppen
die met u lijden en wankelt niet ook
als hun stem u niet bereikt.
Het 4000 woorden lange herderlijk
schrijven bevatte talrijke beschuldigin
gen tegen de regering.
De bisschoppen schrijven, dat de be
schuldiging der communisten als zou
de Tsjechische katholieke geestelijk
heid op last van het imperialistische Va-
ticaan een accoord tussen kerk en staat
onmogelijk gemaakt hebben, vals is, en
dat de regering dit weet.
Zij zeggen, dat de communisten de on
derhandelingen zijn begonnen met een
van tevoren opgesteld schema voor ver
volging en onderdrukking van de kerk,
welk plan met behulp van politiemaat
regelen „onder gestadig verhoogde
druk" uitgevoerd zou worden.
Alles wat zij gevraagd hadden, aldus
de bisschoppen, was vrijheid van ge
loofsbelijdenis en bijeenkomst, erkenning
van de Paus als de hoogste autoriteit in
kerkelijke zaken, ouderlijk gezag bij de
opvoeding der kinderen, heiligheid .van
familiebanden en geen onderdrukking
van de kerkelijke bladen.
Al deze dingen, zo zeggen de bisschop
pen, zijn de Tsjechische katholieken
door de communistische regering afge
nomen. Zij verklaren dat land van de
kerk is geconfiskeerd, geestelijken ont
voerd, kerkelijke bladen onderdrukt en
afgeschaft en zelfs gebedenboeken ge
censureerd.
Volgens een officieel communiqué uit
Boekarest hebben alle Roemeense kerken,
behalve de Rooms-Katholieke, deze week
van hun loyaliteit getuigd tegenover het
volksdemocratische régime.
Donderdag zijn vertegenwoordigers van
negen kerken onder voorzitterschap van de
Orthodoxe Patriarch bijeen gekomen en
hebben de reorganisatie van hun religieuze
gemeenschappen die door de wet van vier
Augustus 1948, waarbij alle inmenging van
kerkelijke autoriteiten van andere nationa
liteiten geweerd wordt, tot stand is ge
komen, op plechtige wijze gevierd.
Door de conferentie werd na afloop een
communiqué uitgegeven waarin gezegd
werd: „Slechts één kerk toont haar onte
vredenheid. Wij missen alleen de vertegen
woordiger van die ene kerk."
De Rooms-Katholieke Kerk werd in het
communiqué niet met name genoemd, maar
er werd zó kennelijk op gezinspeeld en dè
hele conferentie was zo duidelijk gericht
tegen de katholieken die een scheiding
van het Vaticaan nooit zullen kunnen dul
den, dat misverstand onmogelijk was.
De vertegenwoordigers van de negen
kerken kwamen voor de laatste maal bij
een om de statuten voor de nieuwe kerk
orde gereed te maken.
Volgens de nieuwe wet heeft de regering
de controle overgenomen over alle kerke
lijke bezittingen en jeugd- en vrouwen
organisaties.
Kanselier Leopold Figl heeft het Oosten
rijkse volk Zaterdagavond de verzekering
gegeven, dat de terugtrekking van de be
zettingstroepen na de ondertekening van
het vredesverdrag de veiligheid des lands
niet in gevaar zou brengen.
In een radiorede ontkende hij buiten
landse berichten, dat de communisten in
het land een staatsgreep zouden kunnen
ensceneren naar het voorbeeld van Hon
garije, Roemenië en Tsjechoslowakije.
Het Ainerikaanse ministerie van Buiten
landse Zaken deelt mede, dat de Grote
Vier op 30 Juni te Londen de besprekingen
over de definitieve redactie van het vredes
verdrag met Oostenrijk zullen hervatten.
Samuel Reber, adjunct-staatssecretaris,
zal de Amerikaanse afvaardiging leiden.
De vijftien duizend Berljjnse spoorweg-stakers besloten gisteren eindelijk weer
aan het werk te gaan, nadat hun door de Westelijke geallieerden een ultima
tum was overhandigd.
De leiders van de stakende arbeiders besloten Dinsdag het werk te hervatten
en de autoriteiten verwachten dat tegen het einde van de week het spoorweg
verkeer met West-Duitsland, dat al die tijd stil heeft gelegen, weer normaal
zal functionneren.
De beslissing van de stakers om het werk te hervatten kwam precies op de
dag dat de luchtbrug haar eerste verj'aardag vierde.
8500 ton goederen werden gisteren door de vliegtuigen naar Berlijn aange
voerd. Een vliegtuig dat geladen was met benzine stortte tijdens de landings-
manoeuvre neer, maar de bemanning van het toestel bleef gelukkig onge
deerd.
De Westelijke mogendheden deelden
Zondagavond aan de stakers mede dat
zij nu weer naar het werk terug moes
ten keren daar de werklozenpremies die
tot nu toe door het West-Berlijnse ge
meentebestuur werden uitgekeerd, in
gehouden zouden worden met ingang
van Dinsdag. Als tegemoetkoming be
loofden de Westelijke autoriteiten dat
zij van een loon verzekerd konden zijn
dat tenminste voor 75 pet. in Westelijke
marken uitbetaald zou worden.
Tenminste 60 pet. hiervan zal door de
directie betaald worden in Westelijke
marken en voor de rest staat hef ge
meentebestuur van Berlijn borg.
De Amerikaanse chef-transport reide
te verwachten dat het plaatselijk ver
keer in Berlijn Dinsdag weer hersteld
zou zijn. Hij deelde mede dat de treinen
die thans nog steefis staan te wachten
op het traject van West-Duitsland naar
Berlijn Donderdag naar Berlijn doorge
reden zouden worden en dat tegen het
einde van de week alle diensten weer
normaal zouden functionneren.
De laatste trein uit het V.'esten die
Berlijn binnenkwam arriveerde d'e 30e
Mei.
Men hoopt dat de opheffing van de
staking het werk zai vergemakkelijken
van de afgevaardigden van de geallieer
den die Dinsdag bijeen zullen komen
om de modus vivendi voor Duitsland, die
door de ministers van Buitenlandse Za-
Naar aanleiding van het onlangs on
der het pseudoniem van „Noël de
Gaulle" hier te lande verschenen boek.
„Het carnaval der desparado's", van de
hand van de Nederlandse schrijver ma
joor J. G. de Graaf, verzoekt generaal
De Gaulle mede te delen, dat de door
de auteur gebezigde naam „De Gaulle",
welke in Nederland niet gedragen
schijnt te worden, niets te maken heeft
met die van zijn familie.
ken van de Grote Vier te Parijs werd
opgesteld, nader uit te werken.
De Westelijke mogendheden heb
ben reeds officieel een uitnodiging ver
zonden aan de plaatsvervangend mili
tair gouverneur van de Russische sector
om Dinsdag de besprekingen bij te wo
nen.
De stakers hebben nog steeds weinig
fiducie in de belofte van de Russen
om geen represailles te nemen tegen de
stakers, aan welke belofte een clusule
verbonden was: „mits de stakers geen
misdaad hebben begaan tijdens de sta
king"
De minister van Justitie, Alexei Ce-
picka, waarschuwde de katholieke lei
ders in Tsjechoslowakije Zaterdag dat
zij de consequenties moeten dragen van
de recente staatsvijandige acties. De re
gering verscherpte inmiddels de strijd
tegen de kerk door nieuwe arrestaties
en door sluiting van een groot aantal
kloosters.
Minister Cepicka, die aan het hoofd
staat van de kerksectie van het Centrale
Communistische Actiecomité en die de
voornaamste regelingswoordvoerder was
tijdens de onderhandelingen tussen kerk
en staat, lanceerde verder een felle per
soonlijke aenval op aartsbisschop Beran
die hij er van beschuldigde „leugenach
tige berichten" te verspreiden.
Een katholieke zegsman deelde Zater
dag aan U.P. mede, dat de regering ne
gen katholieke kloosters heeft onteigend
in Slowakije en dat in dat gebied het
aantal arrestaties van kerkelijke func
tionarissen hand over hand toeneemt.
Naar U.P. verneemt worden de richt
lijnen van de strijd der regering tegen
de kerk aangegeven door de tot het
communisme bekeerde voormalige pries
ter dr. Josef Straka.
22. Als een razende danste de tovenaar voor Eric op en neer. Er was een stiite
gevallen. Slechts één trom roffelde zachtjes door. Eric hield de punt van de degen
m het oog. Hij trachtte nog de koorden die hem bonden te breken, maar deze waren
te sterk. Zweet parelde langzaam op zijn voorhoofd. Eensklaps stond de tovenaar
roerloos. Ook de laatste trom zweeg. Stilte, geladen met de spanning van vele
blikken, lag bijna tastbaar over het gehele toneel. Langzaam, met soepele, katachtige
passen naderde de gemaskerde danser, en ditmaal besefte Eric dat dit zijn laatste,
'dies beslissende handeling was. Hij klemde de tanden opeen en staarde de ander
recht in de ogen. Niemand zou kunnen zeggen dat een Viking niet wist te sterven.
De degen was thans' horizontaal gericht, de punt wees recht op het hart van de
Noorman. Nog vijf passen! Nog vier! Nog drie! Nog....
Een hoge gil doorsneed plotseling de stilte. Met ogen groot van verbazing zag
Eric hoe de grotesk-gemaskerde figuur verstarde. De degen viel uit zijn hand,
en met een half gesmoorde kreet zakte hij in elkaargetroffen door een pijl die
uit het oerwoud suisde. Eric staarde strak naar de pijl die zijn leven redde, en voor
een ogenblik vergat hij alles om zich heen.
De pijlpunt was van zuiver goud!
Een geschreeuw van de inboorlingen deed hem haastig opzien. Zij vluchtten. In
■naniek hadden zij zich omgedraaid en renden weg, in wilde angst voor de troep
vreemd uitgedoste krijgers, die nu uit het oerwoud tradenkrijgers, wier wapenen
sieraden, hoofdbanden en gordels glansden in de zon
Uit Vaticaanse bron verneemt een cor
respondent van United Press dat sinds het
einde van de oorlog in de landen achter
het IJzeren Gordijn reeds meer dan vijf
tienhonderd priesters gevangen zijn geno
men.
Het juiste aantal priesters, dat gevangen
genomen of vermoord is, is niet te zeggen
onder de huidige omstandigheden, maar
vijftienhonderd is een cijfer dat gebaseerd
is op de rapporten die tot nu toe binnen
gekomen zijn. In werkelijkheid kan het
aantal nog aanmerkelijk hoger zijn.
Volgens het Vaticaan is in Albanië de
'toestand van de katholieke kerk het ern
stigst. Alle zes de bisschoppen zijn daar
gedood of gearresteerd.
Zondag is te Genève besloten een nieuwe
niet-communistische vakverenigingsinter-
nationale op te richten.
„Alle vrije en democratische vakvereni
gingsorganisaties in de gehele wereld" zul
len er in vertegenwoordigd zijn.
Te Genève zijn 42 millioen arbeiders uit
38 landen vertegenwoordigd. De nieuwe
organisatie, die binnen zes maanden offi
cieel zal worden gevormd, zal een tegen
wicht vormen tegen de onder communis
tische leiding staande Wereldbond van
Vakverenigingen, de W.F.T.U.
Het besluit werd genomen door de 127
afgevaardigden, die het Engelse vakver
enigingscongres (T.U.C.) bijeen had ge
roepen.
De nieuwe internationale verklaarde zich
„bereid algehele steun te geven aan de
Spaanse bevolking in haar vraag naar bur
gerlijke vrijheden en vakverenigingsrech
ten", waar de Spaanse vakverenigingen in
ballingschap in een motie om vroegen.
In de commissie voor opstelling ener
constitutie voor de nieuwe organisatie werd
o.m. de heer Kupers van het Nederlandse
N.V.V. voor de Benelux gekozen.
Monseigneur Josef Grosz, aartsbis
schop van Kamocsea in Hongarije, heeft
geweigerd in te gaan op een uitnodiging
van de Hongaarse regering om de
Volksrepubliek officieel te erkennen,
aldus heeft een welingelichte woord
voerder van het Vaticaan Zaterdag
avond aan een correspondent van A. P.
medegedeeld.
De aartsbisschop heeft de leiding van
de Rooms-Katholieke aangelegenheden
in Hongarije op zich genomen sinds kar
dinaal Mindszenty gevangen genomen en
tot levenslange gevangenisstraf veroor
deeld is.
Hij zou de Hongaarse regeringsautori
teiten uit naam van het gehele .episco
paat rtiedegedeeld hebben, dat hij de
verzochte erkenning niet zou verlenen
omdat dit beschouwd zou kunnen wor
den als een goedkeuring van een poli
tiek régime, dat de Rooms-Katholieke
Kerk openlijk bestrijdt.
TEGEN
aambeien eïï
andere anale
aandoeningen
per pot 75 ct
6 zetpillen 75 et
AAMBEIENZALF ZETPILLEN
ZWITSAL Fabrl.lraa
Drie bisschoppen werden reeds ter dood
gebracht en drie anderen vertoeven nog in
de gevangenis, maar zijn ook reeds ten
dode opgeschreven. In het gehele land zijn
nog slechts twintig priesters over en min
stens honderd geestelijken werden reeds
gedood.
In Joegoslavië is wonderlijk genoeg de
kerk er nog het beste aan toe van alle
landen achter het IJzeren Gordijn. In dit
land vond het eerste kerkelijke proces
plaats tegen aartsbisschop Stepinac van
Zagreb. Ook zijn er hier honderden gear
resteerd, maar de vervolging heeft niet zo'n
omvang aangenomen als in andere landen.
Momenteel zijn nog 2692 priesters in
Joegoslavië aanwezig, die nog het recht heb
ben hun werkzaamheden te verrichten.
In Roemenië zijn alle zes bisschoppen
van de Byzantijns katholieke kerk gevan
gen genomen en driehonderd tot driehon
derd vijftig andere geestelijken werden
gevangen genomen of gedeporteerd.
In Hongarije hebben ministens tweehon
derd geestelijken het lot van Kardinaal
Mindszenty moeten delen. Ook uit dit land
komen echter sporadisch berichten binnen
en naar schatting van het Vaticaan oefe
nen nog ruim 3800 priesters hun plichten
uit.
Ruim honderd priesters zijn, voor zover
bekend, gearresteerd in Polen. Van vele
episcopaten kwamen echter helemaal geen
gegevens op het Vaticaan binnen, zodat
men hieromtrent in het duister tast.
Volgens het Vaticaan zijn in Tsjecho
slowakije reeds honderd priesters gear
resteerd vóórdat Josef Beran de centrale
figuur werd in het geschil kerk-staat. Op
het Vaticaan is men ervan overtuigd dat
nu reeds minstens tweehonderd geestelijken
gearresteerd zijn.
Inlichtingen over de Baltische landen
worden practtsch niet ontvangen.
Maar men weet dat de zes bisschoppen en
honderden priesters daar zijn ter dood ge
bracht of gedeporteerd.
Op de Veluwe zullen binnenkort leger
oefeningen worden gehouden van zodanige
omvang, dat hier voor de eerste maal sedert
de wederopbouw van de Koninklijke Land
macht kan worden gesproken van een ma
noeuvre.
De deelnemende troepen worden gevormd
door vijf infanterie-bataljons, een regiment
veldartillerie, een afdeling lucht^oelartil-
lerie, een of meer eskadrons vechtwagens,
met een eskadron pantserwagens, een ver-
bandplaats-afdeling, een transportcompag
nie, een detachement Koninklijke Mare
chaussee en enkele staven. Het geheel zal
onder leiding staan van de commandant
strijdkrachten te velde, de generaal-majoor
der artillerie, A. Th. C. Opsomer. Geduren
de drie dagen, op 27, 28 en 29 Juli, zullen
de onderdelen gezamenlijk worden geoe
fend, terwijl ook de verpleging en legering
zullen geschieden als in oorlogsomstandig
heden.
Woensdag 6 Juli a.s. organiseert de
Haarlemse Diocesane Katholieke Mid
denstandsbond zijn jaarlijkse bedevaart
naar Heiloo. Als intentie is dit jaar ge
nomen: „De Kerkvervolging in Europa".
(Van onze redacteur)
Zaterdag en Zondag hebben de leden
van de R. K. Smedenpatroonsbond in
Nijmegen hun jaarvergadering gehou
den. Men heeft het aangename met het
nuttige verenigd en naast de langdurige
vergaderingen in het concertgebouw de
„Vereniging" genoten van de rijkdom
aan natuurpracht, die de omgeving van
Nijmegen biedt.
In zijn welkomstwoord kon de bonds
voorzitter, de heer G. Alders, twee
nieuwe leden uit het gecorrigeerde ge
bied bij Limburg begroeten, die voor
het eerst in hun leven een Nederlandse
smedenvergadering bijwoonden.
De heer Alders wijdde vervolgens
enige woorden aan de vakgroepen, die
nog steeds het bedrijfsleven beheersen,
en gevoeld worden als een oorlogs
erfenis. Velen wensen zo spoedig moge
lijk de uitvaart van deze vakgroepen te
kunnen vieren. Anderen staan er onver
schillig tegenover en een derde groep is
er. positief voor, de bedrijfsorganisatie
te laten zoals zij is. De heer Alders wees
er op, dat door de „vakgroep smeden"
zeer veel goeds is verricht, waarvoor
dank verschuldigd is.
Wat betreft de ontwikkeling tot vak
bekwaamheid van de jonge smeden
zeide spr. nog, dat het in de bedoeling
ligt' een documentaire film te laten ver
vaardigen over het smidsbedrijf, ten
einde meer liefde voor dit schone vak
aan te kweken.
Over die liefde voor het ambacht heeft
pater Rubens nog gesproken in een in
leiding, getiteld: „Hoe ons te houden in
deze moderne tijd". Hij zeide, dat het
op de mens in het ambacht aankomt en
niet' op de massamens in de industrie.
Het Tweede Kamerlid, mr. dr. Van
der Heuvel, sprak vervolgens over de
toekomstige positie van de bedrijfsge-
noot. Hij bepaalde zich voornamelijk
tot de internationale en nationale ver
houdingen, die de positie van de mid
denstander in ons land direct en in
direct bepalen. Hij spoorde met klem
aan trouw te blijven aan de principiële
organisaties en positief mede te werken
aan de opbouw van de nieuwe sociale
rechtsstraat, teneinde daardoor alle ge
varen die ons van buitenaf bedreigen te
kunnen keren.
Te Den Haag is Zaterdag in de leef
tijd van 53 jaar overleden generaal-
majoor A. C. de Ruyter van Steveninck,
lid van het Hoog Militair Gerechtshof
en oud-commandant van de Kon. Ned.
Brigade „Prinses Irene."
Generaal-majoor De Ruyter van
Steveninck heeft een belangrijk aan
deel gehad in de bevrijding van het
vaderland. Hij heeft als commandant
van de Kon. Ned. Brigade „Prinses
Irene'' dit onderdeel op een zodanige
voortreffelijke wijze aangevoerd, dat de
geallieerde bevelhebbers onder wie de
brigade streed, herhaaldelijk hun bij
zondere tevredenheid hebben betuigd.
MAANDAG
HILVERSUM n, 415 m. - Na 18 uur
ook 245 en 1875 m. - 18.15 sport, 19.30
gram., 19.00 nieuws, 19.15 leeslamp, „9.30
actueel geluid, 19.45 Wesi-Eur. commen
taar, 20.00 nieuws. K0.05 causerie, 20.15
orkest, 21.30 interview. 21.45 orkest, 22 20
kwartet, 22.45 Avondoverdenking, 23.00
nieuws, 23.15 gram., 23.40 orkest
HILVERSUM I, 301 m. - 18.00 nieuws,
18.15 varia, 18.20 gram., 18.30 strijdkr.,
19.00 kleuters, 19.30 virtuozen, 19.45 re-
geringsuitz., 20.00 nieuws. 20.05 dingen
van de dag, 20.15 ensemble. 20.50 sport,
21.10 P.S., 21.45 lezing, 22.00 concert,
23.00 nieuws, 23.15 gram.
DINSDAG
HILVERSUM IL 415 m. - Vóór 10 uur
ook 245 m. - 7.00 nieuws, 7.15 suite, 7.45
Morgengebed, 8.00 nieuws, 8.15 pluk de
dag, 9.05 Lichtbaken, 9.30 waterstanden.
9.35 orkest, 10.00 kleuters, 10.15 gram.,
10.40 schoolradio, 11.00 muziek bij het
werk, 11.30 causerie, 11.40 koor, 12 00
Angelus, 12.03 zang, 12.30 mededelingen,
12.33 lunchconcert, 12.55 Zonnewijzer,
13.00 nieuws, 13.20 lunchconcert, 13.40
koor, 13.55 kwartet, 14.30 onder ons, 12.00
schoolradio, 15.30 koor, 16.00 zieken,
16.30 Ziekenlof, 17.00 jeugd, 17.15 Wig
wam, 17.45 sextet.
HILVERSUM I, 301 m. - 7.00 nieuws,
7.15 gymn., 7.30 orgel, 7.50 Dagopening,
8.00 nieuws, 8.15 varia, 8.55 vrouw, 9.00
kwintet, 9.30 Aubade, 10.00 Morgenwij
ding, 10.15 arbeidsvitaminen, 10.50 kleu
ters, 11.00 gram., 11.30 zieken, 12.00 Frans
progr., 12.30 mededelingen, 12.33 platte
land, 12.40 Speeldoos, 13.00 nieuws, IJ 15
mededelingen, 13.20 orkest, 13.50 gram.,
14.00 causerie, 14.30 gram., 16.25 Bruck
ner, 16.40 jeugd, 17.00 koor, 17.30 sport,
17.45 regeringsuitz.
(Van onze correspondent)
In Brabants hopfdstad hebben Zondag
ruim vierduizend promotoren en pro-
motrices met pater Henri de Greeve hun
D-Day van de Bond zonder Naam ge
houden. Uit alle windstreken van Ne
derland waren de werkers en werk
sters samengekomen om zich op deze
triomfdag opnieuw te bezielen voor het
grote en mooie ideaal: de naastenliefde.
De Brabanders waren er en de Zeeuwen,
de Friezen en de Limburgers, de bewo
ners van Kennemerland en van Twente,
de Drentenaren zo goed als de Gronin
gers, ia, vrijwel alle provincies waren
hier vertegenwoordigd
De Eerw. heer Henri de Greeve droeg
in de Bossche hallen een plechtige
Hoogmis op tijdens welke hij een
predikatie hield. Dit was voor de
eerste keer, dat zulk een plech
tigheid aldaar geschiedde. Daarna vond
het défilé door Den Bosch plaats, dat
o.a. werd gadegeslagen door mgr. F. N.
Hendrikx, vicaris van het Bossche dio
cees, die wegens uitstedigheid van mgr.
W. Mutsaerts de bisschop vertegen
woordigde. Verder door de Commissa
ris der Koningin, prof. dr. J. de Quay,
en door de loco-burgemeester van Den
Bosch, wethouder M. van Soestbergen.
die met wethouder v. d. Eerenbeemt op
het stadhuisbordes had plaats genomen.
Het was een imposante stoet, die Den
9»
Op de 18e Limburgse Sociale Studie
week, die, zoals reeds werd gemeld, 7,
8 en 9 Augustus in Rolduc gehouden
wordt, zal het zeer belangrijke onder
werp worden behandeld: Sociale Recht
vaardigheid: nü!
Als lesgevers zullen o.a. optreden: dr.
A. Cornelissen. Nijmegen. Het Probleem.
Prof. dr. J. B. Kors O. P. Hilversum.
Sociale Rechtvaardigheid. Mr. W. van
der Grinten, Staatssecretaris, Den Haag
Arbeidsverhoudingen. Prof. dr. R. Hou-
ben, Alg. Secretaris C.V.P. van België,
Brussel. Gezagverhoudingen. J. Colsen
C. M. Brunssum Nieuwe instellingen,
nieuwe mensen,
De sociale predicatie onder het Lof,
bij de opening der Sociale Week, zal ge
houden worden door de zeereerw. heer
L Feiter, aalmoezenier van Sociale Wer
ken. Aan de „praatavond" op de eerste
dag zal voorafgaan een herdenking van
dr. Poels, de stichter van de Rolducse
Sociale Week, door pater Jac. Jacobs
M. S. C.
De tweede dag zal Henri Hermans, de
pionier van de Kath. Arbeidersbewe
ging en meermalen lesgever op de So
ciale Studieweken, worden herdacht
door Jos Maenen.
Bij graafwerkzaamheden voor het
aanleggen van een gasleiding is men
in de omgeving van het voormalige
kamp Vught gestoten op een aantal
stoffelijke resten. Men heeft hier zeer
waarschijnlijk te doen met slachtoffers
der Duitse terreur. De dienst identifi
catie en berging van lijken is inmiddels
gewaarschuwd. Onderzocht wordt, of
nog meer overblijfselen aanwezig zijn.
By K.B. is met ingang van 1 Juli 1949
voor de duur van vier jaren benoemd
tot voorzitter van de Mijnindustrie mr
J. M. L. Th. Cals, te Nijmegen.
Roman door
G ASTER Cap.
27
In de loop der jaren kwamen bij ons
vele veranderingen. Het meest verander
de nog aan de levenswijze van onze
stamvader. Vroeger was hij een boer als
alle anderen, 's Avonds kwamen de men
sen met hem praten en 's Zondags ging
hij de boerderijen rond. Als er een ver
gadering was, zat hij voor en naar zijn
woord werd met bijzondere aandacht ge
luisterd.
Sinds Steven Gerrits het kasteel had
nagelaten, kreeg de stamhouder toezicht
op een uitgebreide administratie. Aan
vankelijk liet hij het eigenlijke werk
over aan de toenmalige rentmeester,
maar toen deze stierf, was het voor
naamste werk, dat bij een bezitsover
dracht nodig is, deskundig geschied en
konden de lopende zaken in het huis van
Gerrit Jan Stevens verricht worden. Zij
bestonden in het bijhouden van een groot
kasboek en het innen der pachtsommen.
Slechts zelden was het nodig een stuk
land op een andere pachter over te
schrijven of verandering aan te brengen
in het lage bedrag dat voor de pacht
was vastgesteld.
Moeilijker was het besteden der gel
den. Volgens het testament moesten zij
aangewend worden om de priesteroplei
ding te bekostigen van zonen uit de fa
milie. Ieder jaar opnieuw moest een lijst
van gegadigden worden opgesteld en
diende uitgemaakt te worden welk be
drag voor ieder van hen beschikbaar
was. In het begin was dit vrij eenvou
dig. Doch toen de familie uitbreidde en
sommigen ook elders gingen wonen, was
het niet alleen nodig, dat men van iede
re jongen naging of hij wel inderdaad
op studie was, maar werd zelfs vereist
dat men, via trouwboekjes en doopregis
ters, het bewijs overlegde, dat de betrok
ken jongen inderdaad familie was van
Steven Gerrits. Dit bracht een vrij ge
regelde en drukke correspondentie met
zich en de kamer in het huis van Gerrit
Jan Stevens begon steeds meer op een
kantoor te lijken.
Het was in deze kamer, dat ik mijn
grootvader bëzig vond. Thans zit ik zelf
in deze kamer aan dezelfde lessenaar.
Ook de rest is weinig veranderd. De
eikenhouten meubels zijn misschien nog
donkerder geworden en daardoor de wit
gekalkte muren nog bleker. Boven de
deur hangt nog hetzelfde gouden kruis
beeld- achter gebold glas en voor mij het
schilderij van de worsteling van Jacob
met de engel. Ik kan mij zelfs niet her
inneren, dat het linnen gordijn voor het
raam ooit vernieuwd werd en het blau
we horretje met zijn barokke lijst is ze
ker hetzelfde gebleven. Hier verandert
niets dan de mensen. En ook zij zijn van
eenzelfde geest.
Van mijn vroegste jeugd af heb ik
deze kamer als iets blijvends beschouwd.
Zij stond vast, tussen al de wisseling van
geslachten en jaargetijden. Het was de
wortel, die ons met het verleden ver
bond.
Ik vond de kamer iets geheimzinnigs.
Zij droeg geschiedenis in zich. Vreemde
wezens leefden erin en je kon nooit we
ten wat zij van zins waren. Soms leek
het op een grafkamer. Het papier rook
muf. Ook in de zomer ging het raam niet
open en bij de eerste herfst werd de ka
chel gestookt. Toch was het er steeds
vochtig en vol schimmel.
Zij was iets heel aparts. Zij stond bui
ten het gewone leven. Het gewone leven
werd geleid aan de haard. Daar werd ge
geten, gepraat en de dingen van de dag
behandeld. Er was nooit iets onverwachts
bij.
In de voorkamer wist je niet wat er
te verwachten was. Daarom ging ik er
zo graag zitten als ik moegespeeld was
Ik zag rond naar al die onwezenlijke
dingen en mijn verbeelding weefde er
geschiedenissen om heen.
Naast mij zat grootvader. Met vreemde
halen zette hij cijfers en letters in een
groot boek. Zorgvuldig ging zijn hand
over het papier. Zijn mond stond open
van de inspanning en op zijn voorhoofd
parelde zweet.
De tijd leek mij stil te staan. Ik leefde
in een droom, waarvan ik niets begreep,
maar die mij vreugde gaf.
Wanneer hij met het boek klaar was,
sloot mijn grootvader het dicht en zette
het in een glazen kast, dicht bij de
haard. Ook het geld lag in de kast, on
der in de laden. Zij waren van binnen
van ijzer. Alleen door op een geheim
zinnige manier de handen te bewegen,
konden zij geopend worden.
Telkens keek ik mijn ogen uit als
grootvader de zware Sint Pietersleutel
van de muur nam, hem in de eikenhou
ten kast stak en omdraaide. Maar nooit
kon ik ontdekken, wat dan nog nodig
was om het geld en de documenten voor
mij neer te leggen. Dat was het groot
ste geheim van deze kamer, een restant
uit de oude tijd, toen alles veel mach
tiger en toverachtiger geschiedde.
Mijn grootvader was de laatste over
levende uit dit tijdperk. Hij kon naar
goeddunken geld te voorschijn toveren
en het weer laten verdwijnen.
Dikwijls mocht ik proberen hem dit
geheim te ontfutselen. Ik draaide aan
de sleutel, dat ik hijgde. Ik betastte de
kast naar geheime knoppen en gleuven,
maar nooit gelukte het mij, de laden
open te maken.
Een vreemde zou er zich over ver
wonderd hebben, dat iemand, bij zulk
een gewichtig werk als het beheer van
een groot familiegoed, kinderen met hun
praatgraag mondje bij zich wilde heb
ben.
Ik had echter altijd vrije toegang tot
de kamer van grootvader en ik meen
de dat het enkel maar uit eigen
belangstelling voortkwam, dat ik er veel
meer was dan mijn broers en dat mijn
grootvader mij veel liever zag komen.
Dikwijls riep hij mij zelfs bij zich als hij
op het punt stond de kast open te ma
ken en had plezier in de belangstelling,
waarmee ik zijn geheimzinnig werk
aanschouwde.
Later pas begreep ik, dat hij mij bij
zich wilde hebben, niet alleen om mij,
maar ook om hemzelf. Ik was de oudste
jongen. Eenmaal zou ik zijn werk moe
ten overnemen. Aan dezelfde lessenaar
zou ik moeten plaatsnemen en het boek
volschrijven op de bladzijden die mijn
voorgangers opengelaten hadden. Daar
om moest ik van mijn jeugd af met dit
werk bekend gemaakt worden. Het
moest mij iets vanzelfsprekends worden.
Terwijl hij langzaam voortwerkte,
praatte grootvader zacht, zodat ik soms
niet wist of hij het tegen mij of enkel
tegen de papieren voor zich had. Want
in de vreemde wereld, waarin hij leefde,
kon het net zo goed zijn, dat het papier
hem verstond. Dit deed mij nog stiller
luisteren en slechts in de hoogste span
ning vragen stellen.
Al de papieren van deze kamer kwa
men voort uit een machtig kasteel, dat
niet meer bestond. De laatste heer had
het aan ons nagelaten om een zonde
uit te boeten. Er moest veel geschreven
worden en nauwkeurig gewerkt, voor
dat die zonde weggenomen was. Bij de
minste fout zou de vloek ook over ons
komen. Ons huis zou in elkaar vallen,
zo goed als het kasteel.
(Wordt vervoigd)
Bosch op deze stralende Zondag te zien
kreeg. De Brabantse lintmuts wisselde
af met het Volendamse bulletje, het
fonkelend goud aan het witte mutsje
•der Friezinnen met de brede Zeeuwse
kap en het strakke mutsje der Twentse
schonen. Mijnwerkers waren er en de
Alkmaarse kaasdragers, militairen en
verkenners. Vlaggetjes wapperden en de
klompen der Brabantse durskes klik
klakten naast de lichte tripjes der Vo
lendamse meisjes. Dat alles werd luister
bijgezet door pittige marsmuziek van
een drietal Bossche muziekcorpsen.
's Middags werd in de Bossche hallen
de grote vergadering belegd, waarop
Henri de Greeve het woord voerde. Hij
noemde deze bijeenkomst de greep op
Nederland, de greep op de harten der
mensen van naastenliefde en idealisme,
die de maatschappij en daarom de we
reld enkel maar ten goede kan komen.
Hij achtte de vierduizend werkers en
werksters als het voorste legioen, de
stoottroepers der naastenliefde, die een
grote en belangrijke taak te vervullen
hebben. Aan de zusterbeweging, de
OSBA, in België, werd een telegram
verzonden, waarna ter ere der Vlaamse
vrienden „De Vlaamse Leeuw" gezon
gen werd.
Een der fraters van Utrecht sprak
over de Jeugdbond zonder Naam. waar
omtrent hij een aantal uiteenzettingen
gaf. Een stijlvol en zeer gevarieerd pro
gramma werd dan afgewerkt door groe
pen uit de diverse provincies. Zo gaven s n
de Friezen volkszang en volksdans ten,
beste. De Brabantse durskes declameer- b
den hun verskes, een mijnwerker zong
evenals de Drentenaren en de Kenne-
merlanders. Het werd één grote fami
lie die in hartelijke eensgezindheid en
op waarlijk charmante wijze zich ver
maakte en daarbij nieuwe geestdrift op
deed voor het ideaal van de Bond zon
der Naam.
H.M. de Koningin, beschermvrouwe
van het Nederlandse Padvindstersgilde,
heeft Zaterdag het nieuwe centrum van
dit gilde .buitenzorg" aan de Amster
damse straatweg te Baarn officieel ge
opend. Ruim 4000 padvindsters uit alle
delen van het land waren op het land
goed bijeengekomen.
Aanwezig waren het voltallig bestuur
van het Nederlands Padvindstersgilde,
de minister van O.. K. en W., prof. dr.
F. J. Th. Rutten en de commissaris der
Koningin in de provincie Utrecht Ko
ningin Juliana, die gekleed was in
hoofdbestuursuniform, arriveerde pre
cies half vijf op „Buitenzorg", waarna
zij tussen 'n haag van de kabouters van
de kring Soestdijk, waarvan prinses
Irene deel uitmaakt, naar haar plaats
werd geleid. De begroetingsrede werd
uitgesproken door mevr. E. v. d. Bosch
de Jongh. Zij schetste de geschiedenis
van het ontstaan van het centrum.
Koningin Juliana, hierna het woord
voerend, feliciteerde het hoofdbestuur
hartelijk met de totstandkoming van
dit centrum.
Daarna ging de Koningin over tot de
opening van het gebouw door het los
knopen van een z.g. weuerssteek, waar
na men zich naar de ontvangstzaal be
gaf. Hier voerde minister Rutten het
woord, die zijn gelukwensen aanbood
met dit fraaie en uitgestrekte landgoed
en opwekte tot een gezond optimisme.
Het Amsterdams Bijzonder Gerechtshof
heeft Zaterdagmorgen uitspraak gedaan in
de zaak tegen de vier topfiguren van het
„Jagdkommando Nord-Westbeter bekend
als het Jagdkommando Pieters.
De commandant Jan Pieters, W. R. C. M.
van de Loo en Cornells Cramer, werden
overeenkomstig de eis tot de doodstraf ver
oordeeld. De plaatsvervangend commandant
A. M. Ullmann, tegen wie ook de dood
straf was geëist, hoorde zich veroordelen
tot een gevangenisstraf van vijftien jaar
met aftrek. Alle veroordeelden kunnen
binnen acht dagen van dit vonnis in hoger
beroep gaan.
Rheumatische Pijnen tergen de mens tot
levensrmoewordens toe
Maar met Kruschen keerde voor mll-
lioenen de levenslust weer.
En toch is Kruschen geen wondermiddel.
Het is alleen maar een natuurlijk middel,
samengesteld uit die zes minerale zouten,
die het gestel nodig heeft om goed te kun
nen functionneren. Die natuurlijke midde
len mankeren veelal aan het gewone dage
lijkse voedsel, dat zelfs soms wel Uw kwaal
in de hand werkt. Met de dagelijkse dosis
Kruschen, elke morgen na het opstaan,
brengt gij het evenwicht weer in stand en
geeft ge Uw bloedzuiverende organen pre
cies die kleine dosis opwekkende kracht,
nodig voor de functies, die het lichaam er
van verwacht. Waarom zoudt ge Uzelf geen
ander mens maken: vlot. fit, welgemoed en
veerkrachtig? In plaats van door te tobben
met stramheid en pijn en de lusteloosheid
•en humeurigheid, die daarvan het gevolg
zijn. Kruschen is verkrijgbaar bij alle
Apothekers en Drogisten.
(AdvJ
