Nieuwe Haarlemsche Courant | 1949 | 5 juli 1949 | pagina 2

STAD EN OMGEVING

WAAR GASTEN BAE2N LAG
EENS WIJK AAN ZEE

Leiders Rode bandieten op
Malakka onvindbaar

PROVINCIAAL SUBSIDIE VOOR BORG
STELLINGSFONDSEN VERLENGD

Provinciale Staten
bijeen

Hoofdkwartier in het
oerwoud

Probleem der onmaatschappelijkheid

De volkstelling in de
badplaats

Splinters

Martelaren

AGENDA

Toeristen-deviezen voor
Denemarken

Badplaats in het land
gedrongen

Graanregeling voor de
oogst 1949

Congres op
Drakenburgh

DINSDAG 5 JULI 1949

PAGINA 2

„HET EDELAMBACHT 1949
TROK REEDS 3000 BEZOEKERS

ZANGCONCOURS VAN
„ST. CAECILIA"
10 en 17 Juli

Eerste plechtige H. Mis

Sluiting schooljaar
„Sancta Maria"

K.A.J. „De Basiliek",
Haarlem V

Nachtelijke aanrijding op
Lange Herenvest

Paard op hol

Burgerlijke Stand

Coloradokever gevonden

Aanrijding

Kennemer Golfclub

Ontkisting van Mgr. Hamer

OVERVAL OP TAXI
CHAUFFEUR

Dader tot 3 jaar veroordeeld

VERZONKEN DORP

Idylle verdreven

Rondom de dorpskerk

Twee processies per jaar

Pauselijke Universiteit

ZANDVOORT

Sterk oud geslacht

VUURWERK

Lunapark

Inschrijving leerlingen

Kerkconcert

BLOEMENDAAL

Zanguitvoering in
Openluchttheater

Spreekuur

nie?duur!

Bel 16161

HEEMSTEDE

Rimboekistenactie Ni win

Serenade aan de oud-
burgemeester

SchoolzWemwedstrij den

LICHT VERDEELDE
MARKT

Beurs van Amsterdam

ff

De tentoonstelling „Het Edelambacht
1949" in het Frans Halsmuseum mag
zich in een bijzondere belangstelling ver
heugen. Zij werd tot op heden door ruim
3000 bezoekers bezocht.

De tentoonstelling, die niet verlengd
kan worden, blijft geopend tot en met
10 Juli.

De plannen tot een uitwisseling van
kunstwerken tussen Gent en Haarlem,
kunnen door moeilijkheden van organi
satorische aard niet verwerkelijkt wor
den. Daar in de zalen van „Het Huis
Van Looij" nog herstelwerkzaamheden
moeten geschieden, zal de zomer-tentoon
stelling dit jaar nog plaats vinden in de
grote tentoonstellingszaal van het Frans
Halsmuseum

Hier zal van Zondag 17 Juli tot en met
21 Augustus een tentoonstelling worden
gehouden van werken van Matthieu
Wiegman. De wethouder van Onderwijs
en Kunstzaken zal de opening Zaterdag
16 Juli verrichten.

Het Haarlems R. K. Gemengd Koor
„St. Caecilia" organiseert 10 en 17 Juli
zijn tweede zangconeours sinas Septem
ber 1940. Het programma begint op 10
Juli, des middags 12 uur, in net Con
certgebouw met een officiële ontvangst
van het hoofdbestuur, de juryleden, het
ere-comité, het uitvoerend comité
en de directeuren en voorzitters van
de deelnemende verenigingen Om
half een begint de concertwedstrijd.
Na een korte middagpauze om 4 uur be
gint ae wedstrijd weer om half vijf. Op
ue 17e Juli wordt begonnen om 12 uur
en half /ijf met een half uur oauze om
4 uur. In de verschillende afdelingen
zullen tezamen 45 koren uitkomen.

Zondag heeft pater Q. van Leeuwen
van de Witte Paters zijn eerste plechtige
H. Mis opgedragen in de St. Liduina-
kerk. Assistentie verleenden hierbij zijn
neven, pastoor Van Leeuwen uit Bur-
gerbrug als diaken en pater Van Leeu
wen uit Bergen op Zoom als diaken. Als
presbyter-assistens fungeerde patsoor L.
Schalke.

Pastoor van Leeuwen hield de feest-
predicatie. Het parochieel zangkoor voer
de de Missa Pontificalis van Perosi uit.

De H. Mis ter gelegenheid van de slui
ting van het schooljaar van het R. K.
Meisjeslyceum „Sancta Maria" wordt
Vrijdag 15 Juli 's morgens om 9 uur op
gedragen in de Kathedraal. De procla
matie is 's middags om 2.30 uur in de
aula van het Christelijk Lyceum.

Zondag- en Maandagavond hebben de
Sajotters van de Kathedraalparochie
ten bate van Kath. Thuisfront een uit
voering gegeven van hun successtuk
„De roman van een krantenjongen."
Hoewel de eerste avond nu niet direct
de juiste stemming bereikt werd, was
de tweede avond het gehalte van het
gebodene zó bijzonder hoog, dat het
publiek door luide bijvalsbetuigingen
zijn instemming betuigde. Cor Steenkist
als de krantenjongen, Jan Heeremans
als Talon en Piet Kuyper als dr. De
Raedt gaven keurige vertolkingen van
de diverse hoofdrollen.

Hedennacht omstreeks 12 uur had op
de Lange Herenvest een aanrijding
plaats tussen een motorrijder, een
vrachtauto en een wielrijder.

De vrachtauto was even tevoren
achteruit uit een garage gereden en
was daarbij dwars op de rijbaan ko
men te staan, even over de helft van
de weg. Op dat ogenblik reed een
timmerman uit de Haarlemmermeer
met zijn echtgenote per rijwiel achter
de vrachtauto in de richting van de
Amsterdamse Poort. Achter deze wiel
rijders naderde uit dezelfde richting
met grote snelheid een motorrijder, die
de wielrijders wilde inhalen. Hij be
merkte blijkbaar de vrachtauto te laat
op, want hij kwam met zijn stuur in
aanraking met de linkerachterzijde van
de vrachtauto, waarna hij naar rechts
vloog en de wielrijder, die inmiddels
voor zijn echtgenote was gaan rijden,
aanreed. Beiden vielen en bleven aan
de rand van het water liggen. Het rij
wiel viel in het water, doch is later
daaruit opgevist. De duo-passagier van
de motorrijder werd van de motor ge
slingerd en kwam op de rijbaan te
recht

Na door de O.D. te zijn verbonden,
zijn de motorrijder, de duo-passagier
en de wielrijder naar het Grote Gast
huis overgebracht.

Aldaar bleek dat de duo-passagier
een diepe snijwond nabij het lin
keroog had opgelopen en enige schaaf
wonden aan beide benen. De wiel
rijder kneusde zijn rechter midden
vinger en linkerknie. De motorrijder,
die buiten bewustzijn was, had enige
snij wonden aan zijn hoofd opgelopen.

Het rijwiel werd nagenoeg geheel
vernield; van het motorrijwiel werd
de voorvork ontzet en de koplamp
vernield.

Op de Emmabrug sloeg Maandag om
half elf een paard op hol toen de broek
riem van het tuig brak. In de bocht
WestergrachtVan Oosten de Bruyn-
straat kwam het gespan tot stilstand,
toen het paard viel. Het dier had een
schaafwond aan het linkerachterbeen
opgelopen; ook de wagen kreeg schade.

GEBOREN J. M. Diekman—Veld
huis, z; C. de GraaffHoogensteirr. z;
G. A. Driessenvan Tol, z; A. Broek
huizenvan der Genugten, z; C. A. van
EerdenEllermeijer, z; J. Molenaar
Kotkowski, z: B. C. WierdaKeveling,
z; A. M. van den HovenLammers, z.
E. M. Jacobsen JensenRijpkema, d;
J. Verhoeven—Schoolenaar, d; G. Hoff-
schlagBakkei, d: E Bellesvan der
Genugten, d; J. M. E. van de Bor
Hoonakker, d; C. Fischerde Breejen
van den Bout, d; N. Crombeende Loo-
ze, d; J. H. Martin Standhardtde
Leng. d; A. DondorpSprey, d; H. C. M
van HaattenWoltring, d; J. F. Bultje
Antonisse, d.

ONDERTROUWD: H. R. Bruce en H.
M. Breet.

OVERLEDEN: C. W van der Landen,
50 j.. Tuinstraat; P. Koper, 3 j., Diaco-
nessenhuis; G. GoemansPrins, 68 J.,
Kamperlaan; J. G. N. Oonkes. 61 j.,
Trompstraat; E. de Weert, 65 j., Dr.
Levdsstraat; G GooyerVilten, 80 j..
Rijksstraatweg; J. van den Ouden—van
Damme, 85 j.. Jan Haringstraat; A. M.
BenjaminMeeuwig, 64 j., Breestraat;
D. Vierhout, 51 i„ Acaciastraat

De bewoner van een huis in de Zuid
polderstraat vond Maandag in zijn ach
tertuintje een coloradokever. Het dier,
is afgeleverd aan de Plantenziektekun-
dige Dienst.

De bestuurder van een zeswielige
vrachtauto moest gistermiddag op de
Rijksstraatweg uitwijken voor een
tienjarige wielrijder, die de macht
over zijn stuur had verloren, doordat
een zakje aardappelen, dat hij op zijn
bagagedrager vervoerde, op de weg
viel. Bij dit uitwijken reed de vracht
auto tegen een uit tegenovergestelde
richting komende personenauto, waar
door deze laatste zwaar werd bé-
schadiga. De vrachtauto kreeg lichte
schade.

Uitslag van de maande! onderlinge
wedstrijd van de Kennemer Golfclub:

18 holes tegen bogey: ir. H. Lambach
(21) 2 op; mr. H. J. Ferwerda (20) 3
down; mevr. N. de Vlugtde Vries (17)
5 down; jhr. B. Th. Elias (30) n. r.; C.
G. van Houten (18) 2 down; L. Sodder-
land (23) 3 down; J. van de Stadt (22)
n. r.; S. J. Schoorl (18) 3 down; G. H.
Kaars Sijpesteijn (16) 3 down; C. de
Visser (13) n. r.; F. Antonietti (15) 3
down; J. C. v. d. Zouwe (24) n. r.; J.
Nienhuys (9) 3 down; mevr. M. Elhorst
Dekker (18) 4 down; J. Sturm (18)
n. r.; C. G. F. Stenger (25) n. r.; E.
Lafebvre (10) 2 dwon; dr. ir. W. J.
Muller (22) n. r.; F. Elhorst (9) n. r.;
mr. Th. Verspyck (16) n. r.

Bij de heden te 's-Gravenhage gehou
den Staatsexamens voor Muziek, slaagde
voor het diploma Orgel, lager onder
wijs. de heer Maarten Kooij te Haarlem,
leerling der muziekschool van Toon
kunst.

Op het Frans Halsplein reed een auto
bus tegen een persoon, die met zijn rij
wiel aan de hand, op het trottoir stond.
De fiets werd ongeveer 15 meter mee
gesleurd. De man kwam er nogal goed
af. De bus moest uitwijken.

Geschiedenis is een interessant vak:
het leert ons onszelf kennen in anderen.
Nog interessanter is de geschiedenis van
de Kerk: zij verhaalt ons van de uitstor
ting van Christus' geest en leven over
de wereld, van het bovennatuurlijk web,
dat sinds Christus in en onder de men
sen werd gesponnen, zij laat ons zien
hoe wij in dat web zijn terecht gekomen
en hoe wij door dat web met alle men
sen van vroeger, van nu en van later,
verbonden zijn. Ieder spint op eigen
wijze mee: biddend of predikend, wer
kend of offerend, lijdend of strijdend.
Maar onder de spinners van alle tijden
hebben de martelaren een bijzondere
plaats: zij mengden hun bloed met dat
van Christus en kleurden het hele web
met het rood der liefde. In hun bloed
zijn de Apostelen en andere Christus-
getuigen uit de eerste jeugd van de Kerk
verbonden met de martelaren van onze
tijd: met mgr. Hamer en de vele ande
ren, die levend verbrand werden door
Chinese revolutionnairen en godsdienst
haters, met Kardinaal Mindszenty en
millioenen onschuldigen, die nu door
rode terreur met moderne wapenen,
ogenschijnlijk „fraaier" dan vroeger,
worden gefolterd.

Nederland weet de martelaren te eren:
Willibrordus, Bonifatius, Jeroen en an
deren hebben hun genade-oord. De ge
sneuvelden in de concentratiekampen
hebben hun schrijvers en lezers. Kardi
naal Mindszenty heeft zijn roemers in
de protestbijeenkomsten en in de pers
en in de gesprekken. En mgr. Hamer
heeft zijn standbeeld in Nijmegen!

Ja, er is iets aardigs met dat stand
beeld, dat ik u moet vertellen. 9 Juli a.s.
wordt dat beeld van die martelaar der
liefde onder begeleiding van het woord
van onze liefdeprediker, de zeereerw.
heer H. de Greeve, plechtig, niet ont
huld, maar ontkist! Moderne hulde, goed,
doch een echte hulde! Na de vernielen
de oorlog moesten er in Nijmegen nood
woningen en noodwinkels komen. Die
konden niet recht op de puinen gezet
worden. Zo kwam het, dat mgr. Hamer,
die trots en ongedeerd van op zijn voet
stuk het Keizer Kerel-plein overschouw-
de, werd „ingekist" en dat aan zijn voe
ten de winkeltjes en huisjes verschenen.
Een uitstekend houten schoorsteentje
slechts verraadde nog aan hen, die het
wisten, dat daar mgr. Hamer zich ver
scholen hield tot betere tijden. Maar de
Nijmegenaren namen het niet! Er moest
eerherstel gebracht. Het nodige geld
werd verzameld, het beeld werd uit de
planken gehaald, over de huizen gehe
veld en op een nieuw voetstuk geplaatst
op een ander plein. Voor de vorm staat
hij ook daar nog „ingekist", maar 9 Juli
staat Nijmegen in feesttooi, lopen alle
Nijmegenaren met een Hamerspeldje en
zingen de kinderen hun beste liedjes om
hun Martelaar bij zijn ontkisting te
eren! Dit is een aardig tintje in de hul
de van Nederland aan zijn martelaren.
Maarer zijn andere vormen, betere,
echtere vormen om onze martelaren te
eren. Zij offerden hun leven, bloedig-
heldhaftig, uit liefde. In hun liefde-offer
moeten wij delen, niet bloedig, doch even
heldhaftig. Hoe kunnen wij ons leven
offeren? Zinnebeeldig: door iets, dat we
voor ons leven nodig hebben, of iets
waaraan we gehecht zijn, of iets dat we
toch eigenlijk zo goed konden gebrui
ken, te schenken voor het werk der zie
lenredding. Zo kunnen wij, kunt u, de
len in het levensoffer der martelaren, zo
kunt u op uw manier martelaar zijn. zo
kan uw bloed, nl. uw gebed en offer,
ook zaad zijn van nieuwe Christenen.

Stelt het niet uit: wordt nü „marte
laar" voor de zielen, b.v. voor de zielen
van Zuid-Celebes, waarheen ondergete
kende, volgeling van de Scheutist mgr.
Hamer, weldra hoopt te vertrekken.
Stelt u met hem in verbinding: hij zal
gaarne als „beul" (is het werkelijk zo
erg?) fungeren om u martelaar te ma
ken ten bate van de mensen, die nog in
de duisternis van het heidendom dolen.

G. VAN SCHIE, Missionaris Onbe
vlekt Hart van Maria, Gen. Bothastr. 4,
Haarlem

Het Gerechtshof te Amsterdam heeft
uitspraak gedaan in de zaak tegen de
21-jarige A. van B. uit Haarlem, die
het vorig jaar met een vriend een over
val heeft gedaan op een taxi-chauffeur.
De rechtbank had hem veroordeeld tot
een gevangenisstraf van vier jaar. Van
B. heeft tezamen met een vriend een
taxi gehuurd. Afgesproken werd de
chauffeur onderweg bewusteloos te slaan
en hem zijn geld te ontnemen. Het Ge
rechtshof veroordeelde hem tot een ge
vangenisstraf van drie jaar, door te bren
gen in een jeugdgevangenis.

Voor het verduisteren van enige rij
wielen werd hem 6 maanden opgelegd
met een proeftijd van drie jaar.

BIOSCOPEN:

Rembrandt: Bataljon der dapperen (18
j.). 2, 4.15, 7 en 9.15 u.; Cinema Palace:
Titanenstrijd (14 j.), 2, 4.15, 7 en 9.15 u.;
Luxor: Het dreigende water (18 j.), 2, 415,
7 en 9.15 u.; Frans Hals: De laatste
etappe (14 j.), 2.15, 4.30, 7 en 9.15 u.;
Spaarne-theater: Sioux-City-Soe (14 j.),
2.30, 7 en 9.15 u.

Dinsdag 5 Juli
Sportpark Heemstede: Circus Frans Mik-
kenie, 8 uur.

Woensdag 6 Juli
Sportpark Heemstede: Circus Frans Mik -
kenie, 3 en 8 uur.

De reismogelijkheden naar het bui
tenland voor Nederlandse toeristen
hebben wederom een uitbreiding onder
gaan, aldus deelt de A.N.W.B. mede.
Met ingang van heden kunnen thans
n.l. ook toeristische deviezen voor rei
zen naar Denemarken wordén aange
vraagd en wel zonder loting. De eerste
toewijzing zal op 11 Juli kunnen ge
schieden.

„Luister, Jan," zei meneer Pieterse,
badgast, tegen zijn oudste, die lui op
het zonnige strand lag, „je komt hier
wel om niets te Joen en te genieten in
een dolce jar niente, maar wanneer je
met vacantie bent, moet je er toch al
tijd op uit zijn de plaats, waar je die
heerlijke tijd doorbrengt, te leren ken
nen; dan neem je zeljs van je vacantie
iets anders mee dan een zalig lui ge
voel."

Jar knikte begrijpend en sloot de
ogen, liet een stroom var. woorden over
ch heengaan en wist na afloop iets
meer over Wijk aan Zee

Een goede vijfentwintig jaar geleden,
toen je vader als jongeman naar Wijk
aan Zee ging wie er eenmaal ge
weest is, komt ieder jaar terug was
Wijk aan Zee vrijwC hetzelfde aardige
dorp als nu. De tijd staat er zo'n beetje
stil. Maar de omgeving is veel veran
derd. Ik herinner me, dat we met de
ol van Amsterdam in Wijkeroog
aankwamen en dan in hobbelende
koetsjes ons over de Koningsweg naar
he.t witte hek lieten rijden, waar het
eldorado van een magnifiek duinland
schap begon. Door bos en heuvels slin
gerde zich een prachtige jveg. vol ga
ten en oneffenheden, waarlangs de
zwetende moedertjes, vuurrood met haar
kinderen in het witte zand zaten uit
te rusten van een vermoeiende wande
ling. Halfweg was een uitspanning,
waar je spuitwater dronk tussen de
dennebomen en hevig streed tegen de
wespen, die je het leven ondraaglijk
wilden maken je lege flesje zat in
een ommezien vol tot je hals over
kop de vlucht nam, weer in de koets,
verder. Langs „Klein Zwitserland",
zoals de Wijk aan Zeeërs het zonder
overdrijving noemden, kwam je dan
tenslotte in de badplaats terecht; waar
ja meteen werd opgenomen in de vrien-
elijke sfeer, die je nergens elders aan
treft.

Maar die idylle is verdreven. Het
witte hek verdween, de koetsjes rijden
niet meer en de wespen zoeken hun heil
elders. Je gaat nu met de trein naar
Beverwijk en snelle bussen brengen je
in tien minuten over een brede rechte,
weg naar het Julianaplein, waar je
opeens weer de oude vertrouwde sfeer
terugvindt in de vriendelijke dorpskerk.

De dorpskerk, herhaalde meneer Pie
terse. Wat zijn bij zo'n kleinood uit de
middeleeuwen dertig of vijfentwintig
jaar. Zelf heb ik iets zien veranderen.
Hoe zal 't over vijfentwintig jaar zijn?

De dorpskerk staat er al van het be
gin van de vijftiende eeuw af. Wijk aan
Zee was toen een vissersplaatsje, waar
reeds eeuwen een kleine kring van bur
gers woonde, die echte Hollanders, alle
eigene cultiveerden en zelfs in hun
godsvrucht bovenal Hollands waren.
Hun patroon was Sint Odulf, die waak
te over het dorp, dat bijna geheel ten
westen van de kerk gelegen was.

Uit een oude kaart van 1539 valt op
te maken, dat de bebouwing van Wijk
aan Zee toentertijd heel anders was

dan nu en bovendien is vrij zeker.
dat het dorp zich daarvoor nog ver
der naar het westen uitstrekte. Een
deel is verzonken in zee, -oals dat
met andere kustplaatsen het geval
was.

Jan opende even de ogen. Hij vond
dit wel bijzonder interessant, vooral
toen hij van zijn vader hoorde, dat het
strand, waarop hij nu lag te domme
len, vroeger dus nog een deel van het
dorp was.

Gingen de mensen vroeger ook naar
het strand wilde hij weten.

Meneer Pieterse zat even in de knel
met het antwoord, maar merkte toen
op, dat er vroeger aan vacantie niet
gedacht werd en dus ook niet aan
strandleven. Rondom de dorpskerk van
Wijk aan Zee, waar nu de pensions
liggen, woonden toen de vissers, die een
hard bestaan hadden en arm waren.
Eeuwenlang is het dorp dan ook onbe
tekenend geweest, terwijl het in tijden
van betrekkelijke welstand door kaper
schepen bezocht werd. Dat gebeurde bij
voorbeeld in 1489, toen vier kapersche
pen van Sluis in Zeeland aanlegden en
ve.el geld opeisten. In 1491 hebben deze
kapers zelfs vele Wijk aan Zeeërs ver
moord en het dorp in brand gestoken.

Weet je, dat de Wijk aan Zeeërs
precies als de Brabanders en Lim
burgers, zonder kans op proces-ver
baal processies door het dorp zouden
kunnen houden, indien zij zich be
roepen op een oude gewoonte? stapte
meneer Pieterse op een ander 'onder
werp over.

De mensen waren er zeer vroom en
hielden jaarlijks twee prachtige proces
sies, één op het feest van Sint Odulf,
in Juni, en één op de Zondag na Sint
Maarten. Het H. Sacrament werd dan
rondgedragen en de beelden van Maria
en Sint Odulf. Het gehele dorp 'was ver
sierd, niemand ontbrak op het appèl,
zelfs de vissers zorgden thuis te zijn.
Toen de hervorming kwam, kon deze
dan ook in Wijk aan Zee geen aanhan
gers vinden, allen bleven trouw aan de
Moederkerk. Men bleef de processies
houden, ondanks een verbod van de bal
juw van Beverwijk, die de Wijk aan
Zeeërs wijselijk maar stil hun gang liet
gaan.

Ondanks alles werd de toestand steeds
moeilijker. Wijk aan Zee verarmde en
is pas weer iets geworden, toen de vis
serij verdwenen was en het dorp een
gezochte badplaats werd. Dat is dus
eigenlijk in de laatste vijftig jaar. In de
eerste helft van de negentiende eeuw
woonden er hoogstens 300 personen.
Rond 1850 kwam er een herberg met zes
logeerkamers, twee badkamertjes en
een koetsje. Over een smal voetpad
langs de Tuniburg moest men he.t strand
bereiken. De doorgang, die nu duizen
den naar het strand lokt, is in 1881 ge
graven.

Meneer Pieterse zweeg, stond op,
gaf zijn zoon een hand en beiden do
ken onder in het donkere water van
de ruisende zee: Wijk aan Zee, bad
plaats met een interessante geschie
denis, bood hun een heerlijke vacan
tie, zo prettig, dat zelfs dagjesmensen
er het volle genot van hebben.

Hedenmorgen kwamen onder voor
zitterschap van dr. J. E. baron de Vos
van Steenwijk de Prov. Staten van
Noord-Holland in vergadering bijeen.
Bij de aanvang der zitting sprak de
heer F. Vermeulen als nestor namens
de Staten zijn dank uit aan het adres
van het College van Gedeputeerden
voor de waardige en tevens bijzonder
feestelijke herdenking van het hon
derdjarig bestaan van het Provinciaal
Ziekenhuis in Santpoort. Bij deze
dankwoorden betrok hij uiteraard ook
al degenen, die hun medewerking aan
deze grote feestviering hadden ge
geven.

Bij de behandeling der agendapunten
ontstond discussie omtrent het voor
stel tot Verlenging van het provinciaal
subsidie ten behoeve van borgstellings
fondsen voor de middenstand. Men
achtte het niet direct mogelijk, dat bij
de toekenning van subsidie door de
verschillende fondsen de concurrentie
zucht invloed zou kunnen doen gelden.
Weliswaar neemt het aantal faillisse
menten toe, doch dat dient meer ge
zien te worden in het kader van de na
oorlogse tijd, nu het normale leven
weer op gang komt en het einde ge
komen is van de gelukzoekende za
kenman. Het voorstel werd aangenomen.

Verschillende sprekers gaven hun
visie op het verzoek om subsidie van
het gewest Noord-Holland van het
Kon. Ned. Zangersverbond te Amster
dam, waarop Ged. Staten afwijzend
hadden beschikt, omdat dit te veel
consequenties met zich mee zou bren
gen en bovendien omdat het verzoek
te vaag was gesteld. Mej. Günther
(P.v.d.A.) stelde voor alsnog een on-

Er is een plan in studie voor de voer-
granen, t.w. rogge, gerst, haver en ge
mengd gewas van de oogst 1949, geen (eve
ringsverplichting meer aan de telers op te
leggen. Deze soorten graan zouden dan
onbeperkt voor vervoedering in het eigen
bedrijf gebruikt mogen worden.

Uitdrukkelijk wordt er door het ministe
rie van Landbouw, Visserij en Voedsel
voorziening op gewezen, dat de voorsenif-
ten inzake de aflevering van en de haroe)
in inlandse voergranen vooralsnog onver
minderd van kracht blijven.

Tarwe van de oogst 1949 zal niet vooi
veevoederdoeleinden mogen worden ge
bruikt. De telers zullen de gehele opbrengsi
op dorsbriefjes moeten verantwoorden oi
zullen een leveringsverplichting krijger in
de vorm van een zgn. „aanslag" Peulvruch
ten en zaden van de oogst 1949 zunen niet
meer aan beperkende bepalingen gebonden
zijn. De afzet van en de handel in deze
producten zal geheel vrij zijn en geleide-
biljetten voor het vervoer zullen niet meer
worden gebruikt.

Op de Pauselijke Rechtsuniversiteit
„Apollinans" slaagde voor het docto
raat in beide rechten op een these over
het „Jus postliminii" met de hoogste
onderscheiding de weleerw, P. L. van
Noort van de Orde der Kruisheren.

derzoek in te stellen en de definitieve
behandeling aan te houden.

Het voorstel tot afwijzing werd aan
genomen.

Bij het voorstel tot het verlenen, van
een bijdrage ad. 1000.aan de Acade
mie voor Voortgezet Economisch Onder
wijs te Haarlem merkte de heer Groen
(K.V.P.) op, dat hier een precedent
wordt geschapen, terwijl men bij de sub
sidie voor het Zangersverbond hiervan
niet wilde weten. Spreker achtte de sub
sidie ook een inbreuk op de gebruike
lijke regel, daar dit onderwijs nog niet
door de staat erkend is en daarvan ook
geen ffcianciële steun ontvangt. Gedepu
teerde Bouman zeide nierop, dat de
Academie reeds voor 1940 was opgericht,
doch dat Zij door de oorlogsomstandig
heden niet had kunnen uitgroeien. Zij
breidt zich nu wél uit en behalve Haar
lem interesseren zich ook andere plaat
sen daarvoor. Inderdaad was de toeken
ning van subsidie inconsequent, doch
het college deed dat bewust, omdat zich
hier iets ontwikkelt dat van groot be
lang kan zijn voor de streek. Nu Haar
lem met een subsidie was voorgegaan
achtte ook het college een kleine subsi
die van 1000.goed, om de Acade
mie een kans te geven te laten zien wat
zij presteert. Het voorstel werd aange
nomen.

Schrijft U nog eens wat over huis
vestingsproblemen, vraagt een le
zer, die blijkbaar graag in zure pap
roert. Nu is er weer een geval van een
dominee, die door de kantonrechter uit
zijn huis gezet wordt en een oud-In
dischman, die er in komt, en een Heem-
steedse familie die er ook in komt en
een politie-inspecteur, die er ook uit
gaat en een burgemeester, die er
niet uit kan komen en een bouwheer,
die naar Den Haag gaat en dan weer
dc dominee die zijn huis niet wenst en
een directeur van het Huisvestingsbu
reau, die er verder niet op in kan gaan
en een woningtoestand, die nog steeds
achteruit gaat. Zo is er iedere week
wat. Ik snij liever niet in m'n vingers,
omdat dergelijke problemen veelal zo
veel kanten hebben, dat ze nooit kant
en klaar komen en dus problemen blij
ven. Want ik houd van de dominee en
van de politie-inspecteur, en van de
oud-Indischman en van meneer Haze-
voet en van het Huisvestingsbureau en
van wethouder Angenent en van alle
mensen, die met huizen-misère zitten.
En die veelzijdige liefde maakt het on
mogelijk om wie dan ook zure pap voor
te zetten.

Niettegenstaande de in Malakka en Singapore afgekondigde noodtoestand
thans reeds een geheel jaar van kracht is, is men er nog steeds niet achter, hoe
eigenlijk de „hersens" achter de terroristische beweging, waardoor het Maleise
schiereiland wordt geteisterd, werken.

Er bestaan een aantal benden, tot een gezamenlijke sterkte van naar schat
ting 3000 man. Zij worden door een 70.000 man sterke macht, uit leger- en poli-
tie-troepen bestaande, die bovendien nog door een kleine luchtmacht Wordt
gesteund, opgejaagd, doch zij wisten door het toepassen van een uitwyKings-
tactiek, tot nu toe aan vernietiging te ontkomen.

Dit feit heeft bij velen de mening doen postvatten, dat de benden onder lei
ding staan van een opperbevel, dat, naar wordt gemeend, wordt gevormd door
het Centrale Uitvoerende Comité van de Maleise Communistische Parti). Men
meent, dat óit comité diep in de oerwouden van het Maleise schiereiland ver
gaderingen houdt, doch het is nog niet definitief bekend, waar het permanente
Hoofdkwartier zich bevindt. In dit verband wordt gedacht aan Penang, Koeala
Loempoer, de hoofdstad van de federatie der Maleise staten, en aan de Siamese
hoofdstad Bangkok.

Een jaar geleden werd de commu
nistische partij voor het gehele Malèise
schiereiland bij de wet verboden ver
klaard, doch een uitgebreide organisa
tie.... dook onder. Leiders, drukpersen
en kantoormateriaal, alles was spoor
loos verdwenen.'

Eerst nu is in het officieel jaar
verslag 1948 over de stad Singapore
onthuld, hoever het communistische
plan ging om Singapore verleden jaar
te „neutraliseren."

Hierin wordt vermeld dat de Maleise
communistische partij, als inleiding tot
een gewapende opstand tegen de rege
ring der Maleise federatie, een plan

(Van onze correspondent)

De onmaatschappelijkheid van een
gezin is in abstracto niet scherp vast
te stellen; er zijn grensgevallen naar
boven en beneden; maar de sympto
men zijn in het algemeen: werkschuw
heid van valide gezinsleden, wanbe
heer van het gezinsinkomen, parasi
taire levenshouding, praecriminele ge
dragingen, echtelijke wanverhoudingen,

Dezer dagen verscheen een publica
tie van het Centraal Bureau voor de
Statistiek inzake de uitkomsten van de
in 1947 gehouden volks- en beroepstel
ling, waaraan ten aanzien van Zand
voort de volgende gegevens worden ont
leend.

Het aantal inwoners op 31 Mei 1947
bedroeg 9025. Hiervan woonden in
Zandvoort 8475 en in Bentveld 550.
Voorts is het totaalcijfer samengesteld
uit 4345 mannen en 4680 vrouwen.

Personen van 70 jaar en ouder telde
de gemeente op genoemd tijdstip on
geveer 355; van 80 jaar en ouder onge
veer 81. Deze cijfers mogen zeker getui
gen van de aanwezigheid van een sterk
oud -Zandvoorts geslacht, aangezien de
ze oudjes ongetwijfeld in hoofdzaak
onder de Zandvoorters moeten worden
gezocht.

Wat het aantal leden van de verschil
lende kerkgenootschappen betreft het
volgende: R.K. 1976 (21,8 N.H. 3521
(39.03 Ger. K. 228 (2,55 Ev. Lu
thers 129 (1.44 Doopsgez. 106
(1,18 Overige kerkg. 317 (3.53
Hierbij wordt aangetekend; dat het mo
gelijk is, dat van één of meer kerken de
kerkelijke grens zich uitstrekt buiten de
burgerlijke gemeente.

Het aantal personen, dat bij geen
kerkgenootschap was aangesloten be
droeg 2748 (30,47

Bij de bevolking, gezien naar werk
kring en nationaliteit, kan als volgt
worden onderscheiden: 8906 Nederlan
ders, 9 Nederlandse onderdanen en 110
buitenlanders. Hiervan vonden om
slechts de voornaamste 'groepen te noe
men 1244 (13.78 hun werkkring
in de Nijverheid; 1167 (12.93 in
Handel en Verkeer; 441 (4.89 in
overheidsdienst, vrije beroepen en on
derwijs; 176 (1.95 in huiselijke dien
sten.

Dagonderwijs genoten (14 j. en oude
ren) 387 (4.29

Van de bevolking bleken 8399 in Ne
derland en 615 in het buitenland gebo
ren te zijn, terwijl van 11 personen de
geboorteplaats onbekend was.

In de provincie Noordholland waren
de meesten geboren en wel 3238
(38.55

Hiervan zullen velen in Zandvoort,
doch ook een aanmerkelijk deel in Am
sterdam hun bakermat hebben.

Het totaal aantal werkenden bedroeg
3241 (90.83 het aantal tijdelijk niet-
werkenden (waaronder wachtgelders en
werkzoekenden, zij, die tijdelijk in mi
litaire dienst zijn, gevangenen en geïn
terneerden begrepen zijn) 326 (9.17

Tenslotte trekt nog de aandacht dat

van de werkende bevolking 2151 (66,4
personen werkzaam waren in de woon-
gemeente en 1088 (33,6 buiten de
woongemeente.

Begunstigd door fraai weer, gaf de
vereniging tot viering van nationale,
feestdagen Zaterdagavond een schitte
rend vuurwerk. Een menigte van naar
schatting 10.000 personen genoot van
de prachtige stukken, welke met de zee
als achtergrond een feeërieke aanblik
boden. Veel succes oogstte het slotstuk
waarin de bouw van de nieuwe water
toren was verwerkt.

In verband met de verjaardag van
Prins Bernhard en de viering van het
koperen huwelijksfeest van het ko
ninklijk echtpaar heeft de vereniging
tot viering van nationale feestdagen van
2 tot en met 10 Juli een Luna-park ge
organiseerd op het terrein aan de He
renstraat. De verschillende attractie-
bedrijven maakten Zaterdag en Zondag
goede zaken.

Woensdagmiddag van 2 tot 4 uur be
staat er in de R. K. school aan de Ko
ninginneweg gelegenheid om nieuwe
leerlingen te laten inschrijven voor de
lagere school en voor de kleuterschool.
Voor de kleuterschool is de minimum
leeftijd 4 jaren.

Dinsdag 5 Juli geeft „Zandvoort's"an-
nenkoor" in de Ned. Herv. Kerk een
concert, waaraan ook „Amsterdams
Vrouwenkoor" medewerking verleent.
Het programma vermeldt o.m. voor het
mannenkoor: „Veni Creator" van Die-
penbrock, „Haes Dies" van A. Vranken
en „Schc-epspreek" van Bonset. Voor
vrouwenkoor: Mis van Caplêt

Voor het examen gemeente-admi
nistratie is geslaagd de heer F. Poots,
adjunct-commies ten kantore van de
gemeente-ontvanger.

De Koninklijke Liedertafel „Zang en
Vriendschap" zal Donderdag 7 Juli,
's avonds van 8.15 uur, een uitvoering
geven in het openluchttheater te Bloe-
mendaal.

De burgemeester zal Vrijdag zijn
spreekuur houden van 10.30 tot 12 uur
De heer C. Schultz, wethouder van So
ciale Zaken, zal 7 en 14 Juli geen spreek
uur houden.

F RE D.PLEIN* HAARt.STR.* kINKERSTR.

Voor de melding van ernstige mis
drijven of ongevallen moet men thans
opbellen telefoonnummer 16161 van de
Bloemendaalse politie. Via dit nummer
alarmeert men de dienst radiowagens.
Men wordt verzocht voor meer gewone
gevallen de politie op de nummers 10960
of 12769 te telefoneren.

De Rimboekistenactie van de Niwin beeft
in totaal f 2600 opgeleverd. Van dit geld
kunnen 6 kisten naar Indonesië worden
gezonden.

Het fanfarecorps „Excelsior" bracht
Maandagavond een serenade aan de oud
burgemeester van Heemstede, Jhr. J p.
W. v. Doorn, die beschermheer is van r.eze
vereniging. Deze serenade was bedoela als
een hulde aan de beschermheer in veroand
met het feit dat hij een week geleden 65
jaar was geworden.

Oud-burgemeester v. Doorn sprak de
muzikanten toe, dankte hen voor de moeite
die zij zich hadden getroost hun veremg'ng
in de jaren dat zij bestaat op het peil van
heden te brengen en wenste hun ook in hun
persoonlijk leven alle goeds toe.

Onder het spelen van een mars defileerde
het corps voor de beschermheer

Onder grote belangstelling werden
Zaterdag in de gemeentelijke zwemvij
vers de jaarlijkse zwemwedstrijden voor
scholieren, georganiseerd door H. P. C
gehouden. In totaal namen er 8 scho
len aan deel, waaronder tWee uit Ben-
nebroek. Er werd door de jeugd over
het algemeen goed gezwommen en ooi-
de vrolijke noot ontbrak niet als er
soms een jeugdige zwemster of zwem
mer door de haast voortdurend in het
touw van de baan verward raakte.

De wisselbeker werd gewonnen door
de Craynesterschool; de medaille voor
estafette meisjes werd gewonnen door
de Bronsteeschool en die voor jongens
door de Gerrit Bargerschool. Daarnaast
werden nog 31 medailles en 45 diploma's
uitgereikt, hetwelk door de heer A. J
Verspoor geschiedde die in zijn slot
woord dank bracht aan allen welke tot
het slagen van deze wedstrijd hadden
medegewerkt.

Zowel oud-burgemeester jhr. J. P. W.
v. Doorn als de wethouders E. J. v.
Lent en H. Disselkoen gaven blijk van
hun belangstelling.

kinderverwaarlozing en onregelmatige
huishouding. Om de therapie te kun
nen vaststellen is men op zoek gegaan
naar de oorzaken van de onmaatschap
pelijkheid.

Men dacht daarbij aan de huisvesting,
maar het bouwen van betere huizen gaf
niet in alle gevallen verbetering, zoals
ook aalmoezen niet hielpen in gevallen
waarvan men dacht, dat alleen armoede
de schuld was. Anderen, die de oorzaak
zochten in psychische en geestelijke af
wijkingen, noemden isoleren en sterili
seren als therapie. Dr. H. van Hooy
O.F.M., privaatdocent in de criminolo
gie aan de Universiteit van Utrecht, dia
over „verschijnselen, qorzaken en gevol
gen" een inleiding hield op het congres
voor de onmaatschappelijkheid, dit week
end op „Drakenburgh" gehouden, meen
de evenwel dat een werkelijke therapie
slechts verkregen kan worden door sa
menwerking van alle instanties, welke
dezelfde zedelijke en geestelijke verhef
fing van het gezin tot taak hebben.

Op het gebied van de practtsche
maatregelen had men in het begin van
de oorlog een oplossing gevonden, die
ideaal leek, toen men na het bombar
dement van Rotterdam de 'onmaat
schappelijke gezinnen niet gelijktijdig
met de normale kon evacueren en hen
daarom in kampen in de vrije natuur
bijeenbracht. Het gebrek aan een wet
telijke regeling in die richting stond
bestendiging van die kampen evenwel
in de weg, zo zette mr. J. H. J Schou
ten, directeur van de Dienst Maat
schappelijke zorg van het departement
van Binnenlandse Zaken uiteen. Er
bestaat overigenszo betoogde deze
inleider verder, geen eenheid van in
zicht.

Ieder gezin dient iif vrijheid te kunnen
streven naar het eigen doel: de vervol
making van de gezinsleden. Zolang de
maatschappij er geen Hinder van onder
vindt mag men met ingrijpen. De overheid
mag echter ingrijpen als de gemeenschap
wordt gedwarsboomd in zijn eigen taak
ofwel dat het gezin tekortschiet tegenover
het doel van ieder der leden. Als het gezin,
de maatschappelijke plichten verwaarloost
werkt het de gemeenschap tegen. Er zijn
echter grenzen aan het ingrijpen. In de
praktijk wordt onderscheid gemaakt tussen
onmacht en onwil. Het particuliere initia
tief moet bij de oplossing van het probleem
voorgaan. De gevallen kunnen dari locaal
worden behandeld. Het toezicht zou dan
komen bij een „Raad voor gezinstoezicht"
waarin deskundigen uit godsdienstige en
sociale richting zitting zouden hebben. Zij
zouden de rechter van advies kunnen die
nen in gevallen van uitspraak over gezins
voogdij. Het gehele gezin zou dan kunnen
worden overgebracht naar een observatie
oord en later eventueel naar een gezins
oord.

Op het weekend werd nog het woord
gevoerd door dr. C. Manse, geneesheer
directeur van de Psychiatrische inrichtingen
„Coudewater' over de psycho.ogische en
psychiatrische aspecten, door drs. J. van
Susante, die belast is met de leiding van
het Instituut voor toegepaste psychologie,
over het onderwerp „Bedrijfskadertraining'
en door mr. L. Brandjes, griffier van de
kinderrechter te Zwolle, over „Nieuwe
richting in de kinderbescherming". Mr.
Brandjes schetste de ontwikkeling van de
kinderbescherming van het repressieve
naar het preventieve werk. In de toekomst
zal vooral de „patronage" moeten worden
bevorderd daan deze vorm van vrijwillige
gezinsvoogdij de beste vruchten afwerpt
Teneinde een zo effectief mogelijke werk
verdeling en terreinafbakening tussen de
verschillende op dit terrein werkzame in
stanties te verkrijgen, bepleitte spr. de in
stelling van plaatselijke sociale en charita
tieve centra, waar ook krachten met grotere
technische kennis aan verbonden kunnen
worden.

had opgesteld, dat voorzag in een slui
ting van de haven van Singapore, door
alle vervoer stil te leggen en de vitale
diensten der stad te verlammen, waar
door het Britse leger niet op het schier
eiland Malakka zou kunnen opereren,
doch zijn bewegingsvrijheid beperkt
zou zien tot het eiland Singapore.

Na een campagne tegen de benden
op Malakka, welke een jaar heeft ge
duurd, treffen de troepen in het oer
woud nog steeds grote kampen aan, met
betonnen emplacementen, uitgerust met
electrisch licht en voorzien van repa-
ratie-werkplaatsen voor militaire uit
rustingsstukken en onderkomens voor
manschappen. Vele van deze kampen
zijn gebouwd, voordat de noodtoestand
op Malakka was afgekondigd. Ook is
gebleken, dat de door de benden ge
bruikte vuurwapens reeds jaren tevo
ren wareiï bijeengebracht.

Door officieren van de Britse gehej-
me dienst is overvloedig bij-

eengebracht, waaruit blijkt dat de com
munisten reeds kort na afloop van de
tweede wereldoorlog zijn begonnen
stelselmatig voorbereidingen te treffen
om de Britten uit Malakka te verdrij
ven.

Te Singapore wordt thans verklaard,
dat het „uit de Maleise volken samen
gestelde leger voor actie tegen de Brit
ten" definitief is teruggeslagen. De in
wendige partij-machine loopt echter nog
gesmeerd. Nog steeds wordt bij bende
leden een overvloed van propaganda
materiaal aangetroffen, dat is gedrukt
op in het oerwoud verborgen drukpersen.

De namen van een aantal leiders der
terroristen zijn aan officieren van de
Britse geheime dienst bekend; er is een
prijs op hun hoofden gezet, doch men
weet nog steeds niet, langs welke kana
len de politiek van de partij ten uitvoer
wordt gelegd. Van gevangen genomen
bendeleden is men te weten gekomen,
dat slechts weinigen der terroristen zelf
de namen of de verblijfplaatsen kennen
van hun hoogste leiders.

Het schijnt, dat gebrekkige verbin
dingen de samenwerking tussen de vech
tende benden en de ondergrondse wer
kers der Maleise communistische party
belemmeren. De benden bezitten blijk
baar geen radio-zend- en ontvangtoestel
len, zodat hun boodschappen over iange
afstanden door koeriers moeten worden
overgebracht. Het is mede hierom, dat
men te Singapore van mening is dat de
met de hogere leiding belaste commu
nisten in afzonderlijke groepen rond
trekken, doch elkander van tijd tot tijd
in de oerwouden van Malakka ontmoe
ten.

Amsterdam, 4 Juli 1949.

Op de aandelenmarkt werd heden ge
opend met een vrij vaste stemming in
vrijwel alle afdelingen. De overeen
komst, die op de Parijse conferentie
door de deelnemende ministers van
financiën werd bereikt scheen nog na
te werken op het koerspeil, dat zich in
het verder verloop ook tamelijk wist te
handhaven. De handel onderging echter
geen grote uitbreiding.

Aand. H. V. A. en ook de minder
courante suikeraand. konden lichte
koersverbeteringen boeken van ca.
pet. Rubberfondsen waren eveneens on
geanimeerd. Het dalende rubberverbruik
en ook de teruglopende prijzen van het
product schenen enige invloed uit te
oefenen.

De internationale waarden sloten
vast op nagenoeg het hoogste punt van
de dag. Aand. Kon. Olie boekten een
avance van ruim 3 pet.

De scheepvaartmarkt gaf beperkte
koersavances te zien van 2 pet.

De staatsfondsenmarkt was hier en
daar een tikje luier, doch Inschrijving
Grootboek 1946 was tot op 97% in
herstel.

(Niet-officiële koersen)

Vorig Opening
slot 5/7

3(4 Nederl. 1948
3-3% Nederland 1947
3 Ned. 62-64 bel. fac.
Inschr. Grtbk. 1946 3 pCt
Ned. Handel Mij. eert.
A.K.U.

Van Berkels Patent
Calvé-Delft eert.
Van Gelder

Kon. Hoogovens eert
Unilever cert.
Ned. Kabel
Philips

Kon. Petroleum
„Amsterdam" Rubber
Holl. Amerika Lijn
Kon. N. Stoomb. Mij
Ned. Scheepv. Unie
RVA

Deii MS. eert.

100
97%gb
97*gb
97*
153%
16G%gb
110 %gb
156gb
144%
182%
2647'sgI

274
233 %gl
303%gl
133%
145
119%
161 %gl
154%
MO%gb

97%
97%
167

271

235

308%

136

120%

162

156