i
Engelse regering dreigt
met noodtoestand
GROTE BRAND IN DE ROTTERDAMSE HAVEN
NOG GEEN ONTMOETING VAN ROVEN-SUKARNO
Onrustige avond in Amsterdam-Zuid
Incidenten op de
Ceintuurbaan
BI
Legercommandant
in Indonesië
.Het weer.
Herkeuring van afgekeurden
Indien havenstaking wordt voortgezet
Dubbele loods aan de Spoorweghaven
volkomen in de as gelegd
Tot hoofd en hart
D
Communisten veroorzaken rel bij première
van „Het IJzeren Gordijn
gen!-maj. buurman van
Maatregelen alleen t.a.v. artsen en tandartsen
Woensdag regerings
verklaring
In comité-generaal
Nog geen officiële uitnodiging ontvangen
Lof voor Ned. troepen
Kortere grenscontrole
te Roosendaal
Per 1 October
Minder geld voor Rode
Kruis overzee
Amerikaanse profs met
ballons de lucht in
Persoonlijke
verantwoordelijkheid
ZATERDAG 9 JULI 1949
73ste JAARGANG No. 24507
VREEDEN BENOEMD
MCGRIGOR PRIJST DE
NEDERLANDERS
Enorme rOOknntWlkKPlinP slepen en in veiligheid te brengen, maar
L.IIUIIIIG I UUIVUIILWIIVIVCIIIIgl d-t bleef miniem> omdat men door de
POGING TOT MOORD?
-
BukbAUX VAN REDACTIE EN ADMINISTRATIE
SMEDESTRAAT 5 HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544; Advertenties 21545
Abonnementen 20800 Postgiro 143480
Bijkantoor BeverwijkStumphiusstr. 45, tel. 399S
Directeur: 3. 3. W. Boerrlgter.
Hoofdredacteur: Drs. H W M. van Run.
Wnd. hoofdredacteur: W. Severin.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents oer millimeter^
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief. OmroeDers 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
ABONNEMENTSPRIJS 55 cents oer week,
f 1.52 per maand, t 4.55 per Icwartaei
(Van onze redacteur)
Het is Vrijdagavond bij de eerste
Vertoningen te Amsterdam van de film
„Het geval Gouzenko" (The Iron Cur
tain) in het Rialto-theater tot ver
schillende ongeregeldheden, veroor
zaakt veelal door opgeschoten commu
nistische jongeren, gekomen.
Tijdens de eerste voorstelling, die
evenals de tweede geheel uitverkocht
was, ontstond er al spoedig na het be
gin van de hoofdfilm onrust in de zaal
toen enkele jongelui met zoutzuur naar
het doek gooiden en ook enkele stink-
bommetjes lieten ontploffen. De politie
die voor het grootste deel in burger, ten
getale van ongeveer twintig in de zaal
aanwezig was, werkte reeds direct ver-
Een zware politiemacht was op de
Ceintuurbaan te Amsterdam gisteren
op de been. Het was wel nodig.
Bü K.B. van 8 Juli 1949 no.'2 is be
noemd bij het K.N.I.L. tot Lt.-generaal,
commandant van het leger en hoofd
van het departement van Oorlog in
Indonesië de met de waarneming van
het Legercommando in Indonesië be-
«7» seneraal-majoor van de generale
,'at van het K.N.I.L., D. C. Buurman
van Vreeden.
Lt.-generaal D. C. Buurman van
vreeden werd op 15 Juni 1902 te Su-
Takarta geboren. Hij volgde de H.B.S.
in Den Haag en Kampen en werd in
1921 cadet aan de K.M.A. te Breda. Op
30 Juni 1925 werd hij tweede luitenant
der artillerie van het K.N.I.L. en op
30 Juli 1928 eerste luitenant. Op 22
Febr. 1939 volgde zijn benoeming tot
kapitein.
Op last van de gouverneur-generaal
vertrok hij in de eerste week van
Maart 1942 naar Australië, waar hij
werkzaam was bij de herschikking van
onze troepen. Op 28 Mei 1942 werd hij
majoor en op 27 Mei 1943 overge
plaatst naar de generale staf. Op 7 Juni
1943 werd hij tijdelijk benoemd tot
kolonel en aangewezen als militaire
attaché te Tsjungking. Op 30 Juni 1944
Werd hij effectief benoemd tot lt. ko
lonel en 14 Februari 1946 tot kolonel.
29 Maart 1946 volgde zijn benoeming
tot generaal-majoor en zijn aanstelling
tot chef van het K.N.I.L.
Gedurende de oorlog was hij nog
enige tijd verbindingsofficier bij het
commando Zuid-Oost-Azië bij de ge
nerale staf van Mountbatten. Lt.-gene
raal Buurman van Vreeden is Officier
in de Orde van de Nederlandse Leeuw,
Ridder in de Orde van Oranje Nassau
en Commandeur in de Orde van het
British Empire. Voorts is hij drager
van het Oorlogsherinneringskruis en
van het ereteken voor Orde en. Vrede.
schillende onruststokers, die leuzen als
„Geen oorlogspropaganda" en „geen fas
cistische propaganda" riepen de zaal, uit.
Later, toen er een irriterend gefluit van
communistische liederen ontstond, volg
de de tweede grotere evacuatie, die eni
ge tientallen personen omvatte. De po
litie moest meermalen hardhandig op
treden en daar aan verschillende som
maties geen gehoor werd gegeven en
verzet werd gepleegd, moest de gummi
stok danig gehanteerd worden. Na deze
zeer onrustig verlopen voorstelling volg
de er een demonstratief applaus "an de
nog aanwezigen, die ongeveer driekwart
van de zaal bevolkten.
De tweede voorstelling verliep aan
vankelijk rustiger.
Intussen waren er ook ongeregeld
heden op de Ceintuurbaan en in de
omgeving, waar niet alleen tal van
communisten maar ook zeer veel
nieuwsgierigen samenschoolden. De
politie, die hier in groten getale aan
wezig was, en die deels bereden was
(te paard, motor of jeep) moest ge
regeld hardhandig optreden. Een
deel van de avond was de Ceintuur
baan voor het rijverkeer gesloten
Vele malen voerde de politie charges
nit, waarbjj gebruik gemaakt werd van
gummistok en blanke sabel. Het lastigst
was de groep van ongeveer honderd
jeugdige raddraaiers, die steeds maar
weer met borden onder het zingen van
een „strijdlied" over het jonge proleta
riaat aan kwam marcheren en die hen
herhaaldelijk uiteengeslagen werd, waar
bij menigeen rake klappen opliep.
In totaal zijn zes arrestanten, alle jon
gemannen van ongeveer 20 jaar, naar
het bureau Pieter Aertszstraat opge
bracht.
Prinses Elizabeth inspecteerde deze
week een parade der „Guards of Honor"
van het vrouwelijk Koninklijk Leger
corps te Shrewsbury Castle. Vlak voor
haar vc\ten viel een sergeant van het
corps flauw; dat is een onaangename
gewaarwording voor een inspecterende
Prinses.
In de Memorie van Antwoord van de
minister van Oorlog en Marine op het
Voorlopig Verslag van de Tweede Kamer
over het wetsontwerp herkeuring van
afgekeurden wordt toegegeven dat de
oproeping in werkelijke dienst van hen,
die vroeger afgekeurd bij herkeu
ring thans geschikt mochten worden ver
klaard, de persoonlijke belangen van de
betrokkenen in vele gevallen zal scha
den. Men diene echter niet te vergeten,
dat zij onbelemmerd hun maatschappe
lijke carrière konden voorbereiden en
opbouwen, eerder dan hun collega's, die,
goedgekeurd, wel moesten dienen.
De minister kan daarom niet inzien
dat 'hier gesproken mag worden van te
verwachten grove onbillijkheden, te
meer niet, omdat door de naar verhou
ding buitengewone belasting van een
kleine groep een grgve onbillijkheid
ontstaat, indien maatregelen ter sprei
ding van die lasten achterwege zouden
blijven.
De minister vraagt zich af, of men zich
het aantal dergenen, die in moeilijk
heden zullen geraken niet te groot voor
stelt. Ook menig destijds afgekeurde
eelt immers zijn carrière eerst gevestigd
op een leeftijd, waarop hij, ware hij tot
gewoon dienstplichtige bestemd gewor
den. de eerste oefening reeds lang ach
ter de rug zou hebben gehad.
Admiraal McGrigor, de opperbevel
hebber der West-Europese vlooteenhe-
den, die gisteren hun manoeuvres in de
Golf van Biscaye hebben beëindigd,
heeft tijdens een bespreking gistermor
gen dé loftrompet gezwaaid over het
aandeel der Nederlanders in de vloot-
oefeningen. De Vulkaan", „Piet Hein"
en „Johan Maurits" kregen een eervolle
vermelding. De schepen verlieten gis
termiddag de Wymouth-baai (Engeland)
en zetten koers naar eigen havens. De
nabesprekingen over de resultaten
zullen nog wel enige tijd in beslag
nemen.
De vier commandanten van Berlijn
zullen Dinsdag bijeenkomen om de
maatregelen te bespreken „ter norma
lisatie van het Berlijnse Jeven", zo
meldt het Duitse nieuwsbureau.
Verhaald wordt, dat er bij de regering
thans alleen ten aanzien van artsen en
tandartsen het stellige voornemen be
staat bij tot stand koming van de voor
gestelde maatregel tot herkeuring van
afgekeurden over te gaan. Vaste voor
nemens ten aanzien van andere catego
rieën bestaan niet.
De minister onderschrijft ten volle dat
nimmer tot herkeuring van welke groep
ook, mag worden overgegaan, wanneer
niet de absolute noodzakelijkheid daar
toe bestaat, terwijl bij inlijving moet
De staking in de Lpndense havens, die
beschouwd kan worden als een voort
zetting van de staking in de havens van
Liverpool en Bristol, heeft eindelijk een
climax bereikt.
Chuter Ede, de Britse minister van
Binnenlandse Zaken heeft gistermiddag
in het Lagerhuis bekend gemaakt, dat
de regering de Koning geadviseerd heeft
ajs. Maandag de uitzonderingstoestand
te proclameren, indien dan het werk nog
niet is hervat. Dit betekent, dat, indien
de staking dan nog wordt voortgezet, de
regering zal worden bekleed met dicta
toriale macht. Zij zal alle maatregelen
kunnen nemen, welke zij gewenst acht
om de voedselvoorziening van het land
veilig te stellen.
In zijn verklaring zeide Ede verder:
vaststaan dat de betrokkenen in militaire I „De staking heeft betrekking op een
dienst nuttig werk doen. dispuut tussen vakbonden in Canada,
waarmee niemand in ons land iets te
maken heeft, en niets van wat wij hier
doen, kan de afloop van dit dispuut be-
invloeden. Canadese schepen komen
naar onze havens, geladen door Cana
dese havenarbeiders. Deze schepen zijn
derhalve niet „zwart" en er is geen
rechtvaardiging voor de omstandigheid,
dat leden van een vakbond er anders
over denken
De vraag is, of de havenarbeiders,
evenals het vorig jaar, zich zuilen
laten intimideren door dit regerings-
ultimatum. Een zeer ongunstig teken is
het feit, dat na het bekend worden van
het ultimatum 400 leden van de Vak
bond van Lichter-, Sleepboot- en Schui-
tenpersoneel besloten om na voltooiing
van de arbeid van vandaag in sympathie-
Een enorme brand, die bergenhoge rookkolommen de lucht inzond, en dan
ook van ver buiten de stad te zien was, heeft Vrijdagmiddag de haven van
Rotterdam geteisterd. Een grote dubbele loods aan de Spoorweghaven van
naar schatting 150 m. lang en 12 m. breed is, vermoedelijk door onvoorzich
tigheid van schilders, geheel in de, as gelegd. De loods was voor driekwart
gevuld met allerhande goederen. Ook een Rijnschip, dat langszij van de loods
in de Spoorweghaven lag, dreigde een ogenblik een prooi der vlammen te
worden. Dit laatste is echter tijdig voorkomen kunnen worden. Van de loods
is nog slechts een ruïne over. Van de goederen is zo goed als niets gered
kunnen worden.
mm en landbouwwerktuigen, naar buiten te
verstikkende rook niet ver genoeg kon
Weersverwachting tot Zondagavond.
In de nanacht op enkele plaatsen
tijdelijk nevel of mist. Overigens
overwegend droog weer met voorna
melijk in de ochtend veel bewolking,
maar later op de dag hier en daar
doorbrekende zon. Meest zwakke
wind, hoofdzakelijk nit Noordelijke
richtingen. Weinig verandering van
temperatuur.
Zondag: Zon 4.3120.58 Maan
21.45—3.49.
Maandag:
22.22—5.05.
Zon 4.32—20.58 Maan
Woensdag a.s. zal de Tweede
Kamer in comité-generaal bijeen
komen ten einde een regeringsver
klaring over Indonesië te aan
horen.
De laatste vergadering in comité-
generaal is gehouden op 7 Februari 1946,
toen ook de Indonesische kwestie aan
de orde was. Voordien was de laatste
vergadering met gesloten, deuren op
15 December 1919.
De politie van Ede heeft op 29 Juni
in het onder deze gemeente behorende
Bennekom de kruidenier R. gearresteerd
wegens diefstal van een portemonnaie
met enige tientallen guldens. De man,
die reeds eerder met de politie in aan
raking is geweest, zou deze in een café
ontfutseld hebben aan een pluimveehan
delaar. De politie heeft de portemonnaie,
die in de tuin van R's woning begraven
bleek te zijn in beslag genomen. R. is
voorgeleid aan de officier van Justitie
te Arnhem.
Nadien is hij weder overgebracht naar
het hoofdbureau van politie te Ede voor
een verder onderzoek in verband met de
mogelijkheid, dat R. getracht heeft zijn
vrouw vergift toe te dienen.
staking te gaan. De havenstaking zelf
breidde zich in de loop van gisteren
verder nit.
Meer dan 10.000 arbeiders hadden zich
gisteravond bij de stakingen aangeslo
ten en 105 schepen liggen nu te wachten
op lossing. De geheime stemming, welke
gisteren plaats vond onder de stakers
over al of niet hervatten van de arbeid,
was een volkomen mislukking Terwijl
2000 stakers officieel besloten de stem
ming te boycotten, onthield zich het
merendeel van de overigen van stem
ming zonder voorafgaande verklaring.
Schilders waren reeds enige tijd be
zig aan de havenzijde van de loods met
het afbranden van de verflaag. Ze ge
bruikten-daarvoor apparaten met buta-
gas. Werklieden op het terrein ver
klaarden, dat ze omstreeks kwart over
drie opeens een grote steekvlam uit de
loods zagen komen. Of dit in verband
gebracht moet worden met de werk
zaamheid van de schilders staat echter
nog niet vast. In ieder geval nam de
vuurhaard zó snel in omvang toe, dat
er aan redden niet te denken viel, of
schoon direct van alle kanten van het
terrein hulp kwam opdagen. Men slaag
de er wel in enige opgeslagen goederen,
die bestonden uit kali, salpeter, chloor,
katoen, verfstoffen, papier, veevoeder
Een rechtstreekse bevestiging van
het gerucht, dat thans te Batavia de
ronde doet, dat dr. Van Royen binnen
kort naar Djocja zal reizen om daar
o.m. Sukarno te ontmoeten, kon in
kringen van de Nederlandse delegatie
aan de politieke correspondent van
Aneta niet worden gegeven. Men zeide,
dat nog geen officiële uitnodiging daar
toe door dr. Van Royen was ontvangen.
In verantwoordelijke Nederlandse
kringen te Batavia wees men in dit
Verband op de redevoeringen, welke
Verschillende republikeinse leiders in
de afgelopen dagen te Djocja hebben
gehouden. Men achtte de toon hier
van wel zeer verschillend van de geest,
V'aarin de vergaderingen van de dele
gaties gehouden werden.
Men hoopte, dat deze regievoeringen
tot 't verleden zullen behoren én dat in
d® komende dagen de republikeinse
leiders gelegenheid zullen winden een
®nder en constructiever geluid te doen
boren. Aan de andere kant wilde men
}a deze Nederlandse kringen niet na
laten te wijzen op het gevaar, dat de
overeenkomst van 7 Mei bedreigt, in-
?Jen de politieke spanningen te Den
jJaag. waarvan persberichten melding
'"aken, tot uitbarsting zouden komen.
ki kringen van de Nederlandse dele
gatie weigerde men op deze berichten
bit Den Haag enig commentaar te ge-
Ven. Men onderstreepte de mogetjjk-
®den voor een blijvende samenwer-
tussen de Nederlanders en de In-
<Hkesiérs, indien thans vim beide zij
den gebruk wordt gemaakt van het
weer opgeleefde wederzijdse vertrou
wen.
Men zeide in deze kringen van de
delegatie vertrouwen te hebben in de
spoedige totstandkoming van het bevel
tot staken van de vijandelijkheden en
het definitieve aanvaarden van de
Ronde-Tafelconferentie door ,de repu
blikeinse regering. Op de in' dit ver
band door de politieke correspondent
van Aneta gestelde vraag of daarna dr.
Van Royen Indonesië zou verlaten, ant
woordde men onder voorbehoud beves
tigend. Het is niet de bedoeling van dr.
Van Royen, zo zeide men, om daarna
te Batavia het resultaat van de inter-
Indonesische voorconferentie af te wach
ten. Op de vraag of het vraagstuk van
de terugtrekking der Nederlandse troe
pen vóór de Ronde-Tafelconferentie ter
sprake zal komen (deze vraag werd ge
steld naar aanleiding vande persconfe
rentie van moh. Rum, waarop hij de hoop
uitsprak, dat zulks zou geschieden),
verwees men naar de agenda van de
Ronde-Tafelconferentie. Het vraagstuk
van de terugtrekking der Nederlandse
troepen zal op de Ronde-Tafelconferentie
behandeld worden, zo zeide men.
Sjafruddin, leider van de noodrege-
ring, is gisteren in Padang aangekomen
met de leden van de missie-Leimena
c.s. Het gezelschap wordt vandaag in
Batavia verwacht en zal Zondag door
reizen naar Djocja
Ofschoon over 't vraagstuk van de R.T.C.
De wezenlijke kleuren zijn helder.
Wat men als donker ziet, komt door
het eigen oog.
pas na de kabinetszitting zal worden
beslist, verneemt de correspondent van
Aneta, dat Hatta als voorzitter van de
republikeinse delegatie naar de Ronde-
Tafelconferentie zal optreden. De re
publikeinse delegatie zal waarschijnlijk
uit ongeveer 20 personen bestaan. Het
aantal afgevaardigden van de B.F.O-
naar de R.T.C. bedraagt 49.
„Kedaulatan Rakjat" geeft een ver
slag van een te Djocja door Hatta ge
houden persconferentie, waarop Hatta
heeft verklaard, dat de republiek ten
aanzien van de kwestie over het aantal
deelstaten in de VSI vasthoudt aan het
beginsel van drie, n.l. de republiek,
Oost-Indonesië en Borneo, conform het
eerste artikel van Linggadjati en hij
voegde hieraan toe „maar aangezien wij
de democratie hoog houden, zal de
constituante later beslissen hoeveel
deelstaten de VSI zullen omvatten. Om
de gang van zaken te vergemakkelijken,
aanvaardt de republiek evenwel voor
lopig de bestaande politieke status quo
volgens de beginselen van de Renville,
d.w.z. zij erkept het bestaan van de
B.F.O.
Rum verklaarde, volgens genoemd
blad, dat een nieuwe militaire actié te
gen de republiek uitgesloten is.
Men wees tenslotte met grote nadruk
In kringen van de delegatie op het voor
beeldig gedrag der Nederlandse troepen,
die Djocja ontruimd hebben. Deze
terugtocht getuigde van volmaakte disci
pline onder de troep, aldus werd gezegd.
Men had daarvoor te meer bewondering,
omdat de redenen van deze ontruiming
gecompliceerd als de politieke situatie
in Indonesië is voor vele soldaten
moeiljjk te begrijpen moet zijn geweest.
Donderdagavond wérd de onderne
ming Telogo door een bende aangevallen
en in de nacht van Donderdag op Vrij
dag werd een aanval uitgevoerd op de
onderneming Tjipring. De laatste aanval
werd zonder verhezen afgeslagen; bij de
verdedigers van Telogo werden twee
personen gewond.
doordringen.
Inmiddels liep ook het rijnschip „Ala-
rich", groot 1358 ton, dat langszij van
de loods in de Spoorweghaven lag met
230 ton kali aan boord, ernstig gevaar.
De luiken hadden reeds vlam gevat en
men dacht niet anders, of ook dit schip
zou prijs gegeven moeten worden. Dit
laatste is echter verhinderd kunnen
worden door resoluut optreden van de
bemanning van het bergingsvaartuig
„Montgommery". van bet bergingsbe
drijf Henk van der Graaf.
In korte tijd werd door de brand
weer, die met veel materiaal was
uitgerukt, een zee van water in de
brandende massa geworpen. Spoe
dig was er geen vuur meer te zien,
maar de rookontwikkeling daaren
tegen was enorm en trok zelfs de
aandacht van vliegtuigen, die over
het terrein van de brand gingen
cirkelen. Doordat de brand op een
afgesloten terrein woedde, kon het
publiek, dat zich direct in massa
in de richting van de rookzuil
spoedde, gemakkelijk op een af
stand worden gehouden. Niettemin
ondervond het verkeer over de
Maasbruggen, doordat er zich veel
auto's en fietsen van nieuwsgieri
gen tussen mengden, enige vertra
ging. Aan de rivieroevers, waar men
een vrij uitzicht bad, was grote be
langstelling.
Inmiddels stortten op het terrein van
de brand de daken in van de getroffen
dubbele loods 3 en 4 en gedeelten van
de wanden, bijna geheel uit hout be
staande, moesten omver worden ge
haald om ongelukken te voorkomen.
Regelmatig klonken ontploffingen nit
de ruineuze massa, vermoedelijk vaten,
die uit elkaar sprongen. Er ging zelfs
een gerucht, dat er in de loods nog
munitie zon liggen van de Duitsers, die
tijdens de bezetting de loods in gebruik
hadden gehad, maar dit is door geen
enkele gebeurtenis bevestigd kunnen
worden. Tegen vijf uur was men het
vuur in zoverre meester, dat het gevaar
voor uitbreiding niet meer bestond en
de nablussing ter hand genomen kon
worden.
De uitgebrande loods was door de
gemeente aan een viertal firma's ver
huurd, die er allen een sectie van in
gebruik hadden, n.l. Furness Scheep
vaart- en Agentuur Maatschappij N.V.,
de groenten- en fruitexporteur D. G.
van den Ende, het internationale expe
ditiebedrijf Feldenhoff en Co. en het
Stuwadoors- en Expeditiebedrijf A.
Vijfvinkel. De schade, die zij geleden
hebben, maar in hoofdzaak door ver
zekering gedekt wordt, is nog niet te
overzien, maar dat er voor kapitalen
verbrand is, staat vast
Naar men meent te weten zijn alle in
de verbrande loods aanwezige werk
lieden tijdig kunnen vluchten. Persoon
lijke ongelukken zijn dan ook niet ge
meld.
Een overzicht van de brand in de
grote dubbele loods aan de Spoor-
weghaven te Rotterdam. Er bleef
niet veel meer dan een ruïne over;
van de goederen kon bijna niets ge
red worden.
Het secretariaat-generaal van de Ne-
derlands-Belgische-Luxemburgse doua
ne-overeenkomst deelt mede, dat de be
voegde Nederlandse en Belgische dien
sten een onderzoek hebben ingesteld
om na te gaan of voor de internationale
treinen, die tussen Nederland en België,
via Roosendaal rijden, het oponthoud
bij de douanebehandeling, kan worden
verkort
Het onderzoek heeft uitgewezen dat
de mogelijkheid bestaat de' grenscontröle
zodanig te organiseren, dat met een
oponthoud van 30 nnuten kan worden
volstaan. Daartoe zullen de Nederlandse
diensten hun controle uitoefenen ge
deeltelijk in de rijdende trein op het
traject RotterdamRoosendaal en vice-
versa, en gedeeltelijk gedurende de tijd,
dat de trein stilstaat te Roosendaal.
In verband met de aansluitingen in
binnen- en buitenland kan deze maat
regel evenwel niet worden ingevoerd
voor de nieuwe dienstregelingen der
Spoorwegen October a.s. van kracht
zijn.
„De begroting van het Nederlandse
Koode Kruis, afdeling Indonesië, wordt
teruggebracht van 47 millioen op 15
millioen gulden", aldus heeft de secre
taris van Staat voor gezondheid, dr.
Karamoy, aan Aneta medegedeeld.
e universiteit van Princetown
stuurt een groep geleerden Tiaar
zee om een nieuwe studie te ma
ken van de geheimzinnige cosmische
stralen, die vanuit het wereldruim de
aarde bombarderen.
De geleerden, gewapend met ballons
die delicate instrumenten aan boord
hebben, zullen van de Westkust ver
trekken met een schip dat beschikbaar
kwam door de medewerking van de
marine en het bureau voor maritiem
onderzoek.
De ballons zullen van het schip
worden opgelaten en naar zeer grote
hoogte worden gestuurd, waar de inten
siteit van de cosmische straling groot is.
De geleerden stellen nu het
atoom gekraakt is veel belang in de
cosmische stralen. Men gelooft dat de
snel-reizende stralen een rol spelen bij
het binden van de krachten der natuur
krachten, die de atoomkern bij el
kaar houden.
Indien er niet een bf andere bindende
kracht was, zouden de atomen uit el
kaar spatten en blijkbaar ook de we
reld zelf. Volgens het huidige bewijs
materiaal zijn de atomen opgebouwd
uit neutronen zonder electrische la
ding, protonen met een positieve lading
en electronen met een negatieve lading.
Aan de experimenten wordt deelge
nomen door twee groepen. De ene on
der leiding van doctor John Winctyer
en de andere onder leiding van Neilson
Whyte. De Winckler-groep zal grote
„Project Shyshoot"-ballons gebruiken
voor de bestudering van primaire cos
mische stralen en hun lading, terwijl
de Whyte-groep het aantal en de om
vang van kern-explosies, welke het ge
volg zvn van cosmische straling, zal
bestuderen.
De experimenten zullen misschien
ook helpen bij het bepalen van de her
komst der cosmische stralen. Vele
theorieën hierover zijn aan de hand ge
daan, doch geen daarvan is nog bewe
zen.
(Van een bijzondere medewerker)
Een belangrijke waarheid, die door
velen moet worden aangeleerd, en
die nooit genoeg kan worden her
haald, is ongetwijfeld deze: de voor
naamste taak van onze maatschappelijke
organisaties is en blijft het vormen van
persoonlijkheden. Dit geldt voor onze
standsorganisaties, voor de Vrouwen
beweging, voor onze jeugdverenigingen
in al haar verscheidenheid.
Waarom we deze bekende stelling nog
weer eens naar voren brengen? Ener
zijds omdat we bepaaldelijk verentrust
worden door sommige nogal aens voor
komende centraliserende strevingen door
overheidsorganen, anderzijds, wijl in
meerdere plaatselijke of parochiële groe
peringen van de.genoemde corporaties
die meest wezenlijke taak gevaarlijk op
de achtergrond begint te raken en wordt
vervangen door een streven „hoe-meer-
activiteiten-hoe-beter".
De conclusie, waartoe de Londense
commissie-Van Rhijn, ingesteld door dr.
v. d. Tempel, destijds kwam, nl. dat het
niet van beslissende betekenis is of de
noodzakelijk geachte voorzieningen het
karakter droegen van sociale verzeke
ring dan wel van sociale verzorging, zal,
gezien de sindsdien opgetreden veran
deringen in het denken, wel niet veel
kans maken een beslissende invloed op
die aanstaande maatregelen te oefenen.
De invloed van de solidaristische
maatschappij-opvatting is daartoe God
dank weer voldoende sterk geworden.
Dat inmiddels het gevaar van de veel
te ver doorgevoerde sociale verzorging
nog reëel aanwezig is, blijkt o.m. uit
het feit, dat in het officieel orgaan van
de vereniging van leiders van diensten
voor sociale zorg de heer A. W. Voors
onomwonden erkent, dat hij in begin
sel voorstander is van onbeperkte
staatszorg. Dit „beginsel" wordt niet
verzwakt door Je toevoeging: ..Lij de
uitvoering van de taak der overheid op
het terrein van het maatschappelijk werk
is ..onbeperkte staatszorg" niet noodza
kelijk."
Reeds meer dan eens hebben we ons
op deze plaats gericht tegen een teveel
aan verzorging. Dit moet naar onze me
ning uiteindelijk bij de individuele mens
leiden tot een verzwakking, meer,
tot een afstomping van de persoonlijke
verantwoordelijkheid, hetgeen op haar
beurt het vormen van de zo gevaarlijke
massageest sterk bevordert
Men heeft uiteraard het recht te vra
gen: wat wilt ge dan wel en hoe wilt ge
die massageest-vorming voorkomen?
Wilt ge misschien terug naar de oude
liberale opvatting,^ zo van Ieder voor
zich en God voor ons allen? Mbet de
overheid worden teruggedrongen tot de
vroegere functie van politie-agent?
Ook wij willen sociale zekerheid; ook
wij zijn voorstander van een zekere
dwang om aan het stelsel van verzeke
rende sociale voorzieningen mee te
doen, persoonlijk of als groep. Maar wij
wensen zeker niet, zoals van tijd tot tijd
valt te beluisteren, te adstrueren, dat
sociale zekerheid het middel is voor alle
kwalen. Immers, de zekerheid van een
in redelijkheid onbezorgd bestaan is
weliswaar een groot goed, maar zeker
niet het hoogste goed Zo menen som
mige sociologen, dat aanspraken op een
goed geheel van sociale wetten zodanig
tot het materiële bezit van de mens
kunnen worden gerekend, dat b.v. in het
geheel geen behoefte meer zal bestaan
aan particuliere bezitsvorming. Wanneer
men de wereld enkel en alleen uit een
materieel gezichtspunt beziet, heeft men
dan niet eens geheel en al ongelijk, hoe
wel we in dat geval nogal verschil van
inzicht vrezen over de mate van nood
zakelijke sociale zekerheid.
Maar particuliere bezitsvorming heeft
nu eenmaal niet alleen materiële bete
kenis. Hoe duidelijk spreekt dit uit de
prachtige verdediging van het eigen
domsrecht door Paus Leo XHI in Rerum
Novarum.
Het recht op bezit is voor de mens
een onvervreemdbaar natuurrecht, niet
alleen omdat er zulk een nauwe per
soonlijke band bestaat tussen het voort
gebrachte goed en de maker, maar
vooral omdat de mens autonoom is in
zijn doel en in zijn aanleg.
Bij de bevordering nu van sociale ze
kerheid dient met deze zelfstandige
mens te worden rekening gehouden. Niet
alleen omwille van die mens, maar ook
omwille van de gemeenschap, die ge
vormd wordt door die op de eerste plaats
autonome mensen. Collectiviseert men
de mens. dan moet de samenleving on
natuurlijk en ongezond worden.
Een goed stelsel van sociale zekerheid
inmiddels is, gezien de ontwikkeling
van onze economische en sociale ver
houdingen, per se onmisbaar geworden.
De menselijke persoonlijkheid dreigt
daardoor geweld te worden aangedaan.
Het particulier initiatief wordt steeds
meer teruggedrongen. Wat is meer voor
de hand liggend dan dat daar waar dit
nog kan en waar de overheid de mens
in ieder geval (behouden elks persoon
lijke verantwoordelijkheid voor de wet)
vrij moet laten, dus het gebied van de
vrije maatschappelijke organisaties, op
de allereerste plaats aandacht wordt ge
schonken aan persoonlijkheidsvorming?
Wij hebben het steeds een van de be
langrijkste verdiensten geacht van de
K.A.B. b.v., dat zij mensen voor func
ties plaatste, van wie men zich toch
wel eens afvroeg: is het mogelijk, dat
die man, die huisschilder, die wever, die
nooit meer dan lager onderwijs genoot,
haar behoorlijk kan vervullen? Nu gaat
het bij deze K.A.B. natuurlijk niet n eer
aan om alléén op die wijze 300.000 leden
tot persoonlijkheden te vormer, zoals zij
dat trouwens nimmer alleen op die wij
ze heeft gedaan. Het is. zien wij het wel,
o.m. de taak van de katholieke maat
schappelijke organisaties de leder, dui
delijk te maken, dat zij allen steeds, in
welke functie dan ook. voor een ver
antwoordelijke taak staan De leden
moeten duidelijk gaan inzien, dat de or
ganisatie slechts een middel is om het
doel te bereiken: de wereld te vullen
met christelijke persoonlijkheden.
Gelijktijdig dient aan de overheid de
eis le worden gesteld zich te onthouden
van al te 4terke ontheffing van per
soonlijke verantwoordelijkheid. De ge
meentelijke, provinciale en rijksoverheid
beperke zich zo veel mogelijk tot haar
eerste en voornaamste taak: leiding te
geveir, te stimuleren, te coördineren, te
bundelen, steun te verlenen.
Nimmer mogen de mensen gaan den
ken, dat in het feit. dat zij belasting be
talen. tevens het voldoen ligt besloten
aan de nieuwe wet. die Christus bracht,
de wet van de naastenliefde. En dit ge
vaar is momenteel reëel aanwezig.
De Amerikaanse, Britse en Franse mili
taire gouverneurs in Duitsland hebben de
Duitse consultatieve raad, bestaande uit
Vier premiers en vijf leden van de wet
gevende vergadering, uitgenodigd tot een
bespreking, welke Vrijdag te Frankfort zal
worden gehouden.
