K.L.M.-CONSTELLATION „FRANEKER" NABU
BOMBAY NEERGESTORT
u
Weer relletjes in de hoofdstad
Tsjechische communisten willen het
contact met Vaticaan verbreken
Opnieuw rouw over
Nederland
44 inzittenden o.w. 13 Amerikaanse
journalisten omgekomen
Vermindering
E.C.A.-hulp?
NOODTOESTAND IN ENGELAND
GEPROCLAMEERD
Gezag over de havens in handen
van een crisiscommissie
7n&& 'TjE&j 'astj/
Tot hoofd en hart
Zes arrestaties
Kousenfabriek in de
as gelegd
Poging tot scheuring in Katholieke Kerk schijnt
mislukt te zijn
.Het weer.
DINSDAG 12 JULI 1949
bureaux van redactie en administratie
73ste JAARGANG No. 24509
WIE FINANCIERT DE
TERUGKEER NAAR DJOCJA?
Vragen van profGerbrandy
De Constellation Franeker van de KLM mei 13 Amerik. jour
nalisten, die op uitnodiging van de Nederlandse regering
een bezoek aan Indonesië hebben gebracht, en een
aantal Nederlandse functionarissen, is bij Ghaikopar, op
vijf kilomeier van hei vliegveld Santa Cruz ie Bombay,
neergeslori.
Hei toestel cirkelde hedenmorgen boven hei vliegveld,
doch kon niet landen wegens hei slechte weer. De controle
autoriteiten hadden enige lijd geen contact met het toestel
gehad. Later ontving hei cöntrole-siaiion een telefonische
boodschap van de waterbouwkundige ingenieur der ge
meente Bombay te Ghaikopar, dat de Constellation in de
heuvels aldaar was neergestort.
Volgens deze ingenieur zijn alle passagiers en de gehele
bemanning bij het ongeval om hei leven gekomen.
Volgens de KLM-persdiensi had hei vliegtuig drie en
dertig passagiers aan boord, onder wie dertien Ameri
kaanse journalisten, en een bemanning van tien koppen.
Slecht weer de
oorzaak?
Twee uren boven
Santa Cruz
Pensionnering op 55-
jarige leeftijd
Ondergrondse mijnbeambten
beraden zich
De omgekomen Amerik.
journalisten
Frans-Spaanse toenadering
Schade van drie ton
,DE KERK ONZE GROOTSTE VIJAND
GÉÉN OPHEFFING VAN
NATIONALE RESERVE
„Hete vuren nog niet
gedoofd"
Nieuwe legercommandant
tot de troep
Koninklijke familie
naar Londen
Voor bijwoning van de
horse-show
SMEDESTRAAT S - HAARLEM
ielefoon: Redactie 21544; Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postgiro 14348G
Bijkantoor Beverwijk: Stumphiusstr. 45,tel.3998
Directeur; J. J. W. Boerrigter.
Hoofdredacteur: Drs. H W M. ven Run,
Wnd. hoofdredacteur: W. Severin.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVEPTENTIETARIEf 28 cents oer millimeter-
hoogte Ingesonaer mededelingen dubbel
tarief Omroepers 16 cents Der m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
ABONNEMENTSPRIJS 35 cents per week,
f 1.52 per maand, f 4.55 per kwartaal.
1«
Met ontzetting vernam het Neder
landse volk hedenmorgen dat een
nieuwe ramp de K.L.M. heeft
getroffen. Nóg liggen de verschrikkingen
van het ongeluk bij Bari, op 23 Juni j.l.,
Waarbij de „Roermond" op mysterieuze
Wijze in zee te pletter sloeg, een ieder
Vers in het geheugen, zelfs zijn de wrak
stukken en slachtoffers nog niet eens
allen geborgen, of een nieuwe ramp dom
pelt talrijke gezinnen in rouw. Thans
vloog het vliegtuig „Franeker" tegen de
heuvels in de omgeving van Bombay
tijdens slecht weer te pletter. Alle vier
en veertig inzittenden vonden een gru
welijke dood. Volgens de eerste berich
ten werden hun lijken overal in de om
geving, waar het vliegtuig neerstortte,
gevonden.
Opnieuw treft zowel de K.L.M. als
het Nederlandse volk een zware slag.
Want heel het volk voelt mee. Een
luchtramp spreekt immers altijd veel
meer tot onze verbeelding dan een on
geluk op de begane grond, omdat de ge
volgen bij een vliegongeluk meestal ook
Veel verschrikkelijker zijn. In de strijd
van de techniek, product van het men
selijk vernuft, tegen de natuurkrachten
Waarschuwen deze laatste voortdurend,
dat de mens nog steeds aan haar onder-
Worpen is, ondanks alle triomfen, die
hij op haar behaald meent te hebben.
Bijzonder tragisch is wel, dat juist in
dit vliegtuig de Amerikaanse journalis
ten zaten, die op uitnodiging van de
Nederlandse regering een bezoek aan
Indonesië gebracht hebben en thans op
de terugweg waren naar de Ver. Staten.
Zij zouden in hun bladen het Ameri
kaanse volk over de werkelijke toestan
den in Indonesië gaan inlichten en
kelen hunner hadden de laatste dagen
feeds opzienbarende mededelingen ge
daan doch thans zwijgen zij voor im
mer.
Onze deelneming gaat ook uit naar de
families van de omgekomen Nederlandse
bemanning en de Nederlandse passagiers.
Ver van het vaderland, in Britsch-Indië,
Vonden de inzittenden van de „Frane
ker" de meedogenloze dood.
Bidden wij in een ogenblik stilte voor
hun zielerust.
De „Franeker", een Lockheed „Con-
atellation" is een van de zogenaamde
weede serie Constellations. Deze toe
snellen hadden een zwaardere uit
voering dan die van de eerste serie.
De „Nijmegen", die op 21 October
1948 bij Prestwick verongelukte en
de „Roermond", die op 23 Juni bij
Bari neerstortte, behoorden tot het
zelfde type. Zoals bekend is de,
„Roermond" het toestel, waarmede de
Amerikaanse journalisten indertijd
naar Indonesië werden vervoerd.
Bij de ramp met de „Nijmegen"
kwamen 41 personen om het leven
n.l. 10 leden bemanning en 31 pas
sagiers. Met de „Roermond" kwamen
11 leden bemanning om en 20 passa
giers. f
Het Tweede Kamerlid, de heer Ger-
hrandy (A.R.), heeft aan de minister van
Overzeese Gebiedsdelen en de minister
Zonder portefeuille de volgende vragen
Besteld:
1. Is het juist, dat in beginsel besloten
Js» dat de regering van Indonesië de
terugkeer der republikeinse regering
haar Djocja zal financieren en dat het
m het voornemen ligt voorlopig een be
drag van tien millioen beschikbaar te
stellen, die voor de eerste uitgaven in
Verband met de terugkeer benodigd zul
ten zijn, alsmede een bedrag van f 300.000
t'oor de kosten der republikeinse dele
gatie? Worden de uitgaven voor het
tweede halfjaar 1949 volgens opgave der
fepublikeinse delegatie geraamd op:
a.Voor het Sultanaat Djocja 45 mil
joen;
b. Voor gebieden buiten dit Sultanaat
200 millioen;
c. Voor de republikeinse delegatie
•haandelij ks f 70.000, wegens aflopen der
Werkzaamheden, totaal^ te stellen op
f 300,000?
.2. Indien de boven aangegeven cijfers
hiet of niet geheel correct zijn, kan de
minister mededelen op welke wijze en
met welke bedragen de regering van
jhdonesië bij de aanhangige regeling is
betrokken in de financiering van de te-
ïhgkeer der republikeinse regering naar
■fJocja?
kir. Van Klef fens heeft gisteravond te
Washington aldus U.P. gedurende
®en uur de Indonesische kwestie en een
Aantal andere vraagstukken besproken
met Dean Rusk, een van de assistenten
Van de minister van Buitenlandse Zaken,
Dean Acheson. Na afloop van de be-
sPfeking weigerde Van Kleffens com
mentaar te leveren.
..The Times van heden schrijft, dat
et overstelpend deel van de bevolking
er republiek voor een spoedige oplos-
hg in Indonesië schijnt te zijn. „De na-
- °hale partij en de fanatieke Masjumi
lir. doen wat 2O kunnen om de rege
er .yan het cease fire te verhinderen
Zlj zullen gesteund worden door de
Weende benden, die van plundering
deli Niettemin schijnt het overstelpend
ev«i ?an de bevolking der republiek,
soo in de andere deelstaten, voor een
Tim 'ge °Plossing te ziim" aldus „The
onwetende weet heel jeel, dis
Hij weet te zwijgen.
Dorpsbewoners, die op de rijstvel
den aan het werk waren verklaren,
dat zij het toestel plotseling te voor
schijn zagen komen uit een dichte
regenbui bij laaghangend wolkendek.
Het vloog met een geweldig lawaai
over hun hoofden en viel een ogen
blik later plat op de helling neer.
Het toestel werd volkomen uit elkaar
geslagen en de wrakstukken werden*
over de gehele helling verspreid, al
dus deze ooggetuigen.
Een reddingsploeg die door stromende
regen naar Ghatkopar terugkeerde, deel
de mede, dat de lichamen der omgeko-
menen zodanig verminkt of verbrand
waren, dat herkenning onmogelijk was.
In haar laatste boodschap heeft de ver
ongelukte Constellation aan het vliegveld
Santa Cruz toestemming gevraagd om te
landen. Het toestel kreeg het sein veilig kort
na 9.15 uur plaatselijke tijd. Daarna heeft
men geen antwoord van het vliegtuig meer
ontvangen.
De plaats', waar de Constellation od
de helling neerviel, ligt ongeveer 5 kilo
meter ten Noord-Oosten van het vlieg
veld en 32 kilometer ten Noorden van
Bombay, bijna in het midden van een
16 kilometer lange heuvelrug, die zich
uitstrekt tussen de Noordelijkste punt
van de haven van Bombay en het
vliegveld Santa Cruz. Het punt is zeer
moeilijk te bereiken, alleen te voet over
de heuvels. De dichtstbijzijnde begaan
bare weg ligt op ongeveer 5 kilometer
afstand.
De verslaggever van Reuter, die bin
nen twee uur uit Bombay de plaats be
reikte en de wrakstukken in ogen
schouw nam, verklaarde, dat het toe
stel ongeveer 15 m. beneden een 120 m.
hoge heuveltop op de helling terecht
kwam. De helling is hier steil en het
toestel kwam buitelend tenslotte in het
dal aan de voet van de heuvel terecht,
waar het blijkbaar in brand vloog, aldus
deze verslaggever. Het verbrandde ge
heel. Volgens ooggetuigen stortte het
toestel om 11.30 uur plaatselijke tijd (7
uur Ned. tijd) neer.
Het hoofd van de politie te Bombay,
de directeur-generaal van de burger
luchtvaart, die zich te Bombay bevond,
de gemeentelijke commissaris van Bom
bay, ambtenaren van het vliegveld en
ambtenaren van het Amerikaanse con
sulaat zijn "it Bombay naar de plaats
van het ongeluk vertrokken. Naar ver
luidt zouden de stoffelijke resten der
slachtoffers naar Bombay worden over
gebracht.
Men zegt, dat de Constellation ge
durende twee uur boven de omgeving
van het vliegveld van Santa Cruz heeft
gecirkeld, doch dat het tengevolge van
het slechte zicht de ligging van het
vliegveld niet kon vaststellen. Het
schijnt tot op 120 meter hoogte te zijn
gedaald om te zoeken naar een lan
dingsterrein, waarna het verongeluxt
zou zijn.
Reuters verslaggever ter plaatse
zegt, dat men een gedeelte van het
vliegtuig thans heeft ontdekt aan
de andere kant van de heuvel het
geen het vermoeden wekt, dat het
vliegtuig vrijwel op de top van de
heuvel verongelukt is en in tyveeen
is gebroken.
Volgens een ziekenbroeder, die te
Ghatkopar terugkeerde, was één vrou
welijke passagier nog in leven, toen öe
eerste reddingsploeg de plaats van het
ongeluk bereikte. Ze lag te kreunen en
overleed spoedig. Het wrak brandde
anderhalf uur lang ondanks de neerval
lende hevige regen.
Ooggetuigen vertelden aan Reuter,
dat de piloot vier keer probeerde naar
beneden te komen, voordat het toestel
verongelukte.
Uit een telefoongesprek, dat het A.N.P.
voerde met het Nederlandse consulaat
in Bombay, bleek, dat de waarnemende
Nederlandse consul (de consul, de heer
G. Velthorst, is op weg naar Nederland!
zich naar het wrak van het vliegtuig
heeft begeven.
Een groot aantal ondergrondse beamb
ten der Limburgse steenkolenmijnen
woonde Zondag te Heerlen een verga
dering bij, die door de R.K. Vereniging
van Mijnbeambten was belegd met het
oog op de nieuwe pensioenregeling voor
mijnbeambten, waarover thans bespre
kingen gaande zijn. Tijdens deze bij
eenkomst werd een geheime stemming
gehouden over de vraag op welke leef
tijd de ondergrondse technici gepension-
neerd moeten worden. De vergadering
sprak zich voor 82 procent uit voor pen
sionnering op 55-jarige leeftijd. Thans
is de situatie aldus, dat op de Oranje-
Nassau-mijnen de ondergrondse technici
op 60-jarige leeftijd worden gepension-
neerd en op de andere mijnen op 55-
jarige leeftijd, mits zij dertig onder
grondse dienstjaren hebben.
Ingenieurs van India houden zich reeds
enige tijd bezig met een plan, waarvan de
uitvoering vijf jaar in beslag zou nemen en
31 y, millioen gulden zou kosten, om het
vliegveld Santa Cruz te vergroten en vei
liger te maken.
In dit plan is eveneens begrepen, de na
burige heuveltoppen af te graven in het be
lang van de veiligheid in de lucht.
De volgende Amerikaanse journalis
ten, die op uitnodiging van de Ne
derlandse regering een bezoek aan In
donesië brachten, zijn omgekomen:
Scripps Howard Newspaper Alliance:
William Newton; Christian Science Mo
nitor: Charles Grate; Foreign Editor
N.Y. Times: Bertram Hulen; N.Y. Herald
Tribune: mrs. Dorothy Brandon;
Houston Post: James Branyan; Chicago
Daily News Syndicate: Nat. A Bar
rows; WOR Radio-station: H. R.
Knickerbocker; Time Magazine: John
Werkley; Mutual Broadcasting System:
Miss Elsie Dick; Business Week: Tom
Falco; Newspaper Enterprise Ass.: S.
Burton Heath; Portland Oregonian en
KGW (National Broadcasting Corp.)
radio station: George Moorad; Denver
Post: Fred Colvig.
De Amerikaanse Senaatcommissie
voor de toewijzingen heeft vandaag de
E.C.A.-hulp voor de periode 1949/50 met
circa 10% verlaagd tot $3.778 millioen en
$50 millioen daarvan bestemd voor een
lening aan Spanje.
Het verrassende amendement tot op
neming van Spanje in het hulpprogram
ma was ingediend door de democratische
senator P. Mc. Caran, en hield in, dat dit
bedrag aan Spanje moest worden ge
leend of anders niet beschikbaar zal mo
gen komen. Bij 't volledige senaatsdebat
hierover wordt sterke tegenkanting ver
wacht. Bovendien moet de maatregel
worden goedgekeurd door de admini
strateur van het Plan-Marshall, Paul
Hoffman. Men gelooft niet, dat het Con
gress dit voorstel zal goedkeuren. Het
druist in tegen de huidige politiek van
Truman ten aanzien van het Spanje van
Franco.
Intussen doet -ook Frankrijk een po
ging tot toenadering tot Spanje. Een
groep Franse banken zal Spanje 15 mil
liard Franse franken lenen voor de we
deropbouw, zoals officieel te Madrid
wordt bekend gemaakt. Het bedrag zal
grotendeels word- n aangewend voor de
aankoop in de komende vijf jaren van
technisch materiaal. Dit crediet wordt in
Spanje beschouwd als een belangrijke
en beslissende stap van Frankrijk naar
volledige hervatting van de normale be
trekkingen met Spanje, die na 1936 wer
den afgebroken.
Een
overzicht van de brand, die hedennacht gewoed heeft in de kousenfabriek
te Hilversum.
Maandagavond is het in het Rialto-
theater te Amsterdam, waar deze week
de film „Het geval-Gouzenko" (The Iron
Curtain) draait, weer rumoerig geweest.
Reeds bij de kaartverkoop des morgens
voor de eerste avondvoorstelling rees 't
vermoeden, dat talrijke kwaadwillige ele
menten des avonds in het Rialto-theater
aanwezig zouden zijn en de politie, die
hierop attent werd gemaakt, had der
halve extra maatregelen getroffen en
onder andere in de zaal verscheidene
agenten in burger geconcentreerd.
De voorstelling verliep rustig, maar
aan het slot begon een deel van het pu
bliek te tieren en te schreeuwen. Enkele
bezoekers vielen een agent in burger aan
en weldra was een formele vechtpartij
aan de gang, die de politie dwong het
publiek uit de zaal te drijven. Om buiten
moeilijkheden te voorkomen, was het
trottoir direct voor het theater leeg ge
houden en waren de bezoekers voor de
tweede avondvoorstelling, die om half
tien begint, op ruim honderd meter af
stand van het theater opgesteld.
Het publiek, dat uit het theater kwam,
werd naar de Eerste van der Helststraat
gedirigeerd en daar zo snel mogelijk
verspreid. Hierbij zijn rake klappen ge
vallen en in totaal werden zes arresta
ties verricht. Een burger kreeg een
sabelsteek, een agent liep een oogwond
op en een tweede agent een dik gezicht.
Nadat het theater leeg was ontdekte
de politie in de zaal een doos met een
rookgranaat en verschillende voorwer
pen, die als wapen dienst hadden moeten
doen, waaronder een zweep, vervaardigd
van een drie-aderige hoogspannings
kabel. Andere soorten wapens werden
bovendien in beslag genomen.
Alles wees eröp, dat van zekere zijde
des avonds gepoogd zou worden ernstige
onregelmatigheden te verwekken, die
door het optreden van de politie, dat ze
ker niet zachtzinnig genoemd mag wor
den, in de kiem zijn gesmoord. Enkele
onschuldige toeschouwers hebben waar
schijnlijk ook klappen opgelopen. Een
Een zeer felle brand heeft omstreeks
middernacht in ruim een half uur tijds
de N.V. Kousen- en Sokkenfabriek Salvo
aan de Noorderweg te Hilversum geheel
in de as gelegd. Ongeveer 10 minuten
voor twaalf werd de brandweer eerst
gealarmeerd, toen de vlammen reeds uit
't dak van het, twee verdiepingen hoge,
fabrieksgebouw sloegen. Toen de brand
weer enkele minuten later arriveerde,
was redden van het hoofdgebouw met
de kostbare installaties en voorraden
onmogelijk. Met een fantastisch geweld
woedde het vuur in de zeer brandbare
voorraad garens. Tot ver in de omgeving
daalde een regen van vonken en bran
dende stukken stof neer. Huizen in het
centrum met rieten daken moesten re
gelmatig worden natgehouden. Een ge
lukkige omstandigheid was het bijna
geheel ontbreken van wind.
Naar wij van de directeur vernamen,
had men juist nieuwe exportorders ont
vangen. Een nieuw fabrieksgebouw werd
voor het bedrijf ingericht aan de Mus-
senstraat te Hilversum. Een deel van
de machines stond reeds ingepakt om
te worden vervoerd. Van de gehele in
ventaris is niets overgebleven. De direc
teur schatte de schade op drie ton. De
brandweer bestreed het vuur met acht
stralen. De burgemeester was op het
terrein van de brand aanwezig.
De grote brand, welke ver buiten
Hilversum zichtbaar was, trok in het
late uur zeer veel belangstelling. Be
woners van enige woningen welke bij
de fabriek gelegen zijn, hadden uit angst
voor instorting hun woningen reeds ge-
evacueerd. Met angstwekkend geweld
stortten regelmatig delen van het oude
gebouw in. Door de strekking van de
houten balken vielen de stukken echter
naar binnen. Over de oorzaak is nog
niets bekend. Er 's echter de dag te
voren in het gebouw gelast.
Een Ajnerikaans vliegtuig van de
luchtbrug is vandaag in de Russische
zone bij Berlijn neergestort.
Het toestel, een C. 54, stortte 75 ki
lometer ten Westen van Gatow neer
Het lot van de bemanning was niet
aanstonds bekend.
(Telefonisch van onze Londense
correspondent)
Londen, hedenmorgen
Gisteren ondertekende de Koning van
Groot-Brittannië een proclamatie, waar
in de uitzonderingstoestand wordt ge
proclameerd op grond van de staking
in de Londense havens, die nu 16 dagen
heeft geduurd. Als gevolg van deze pro
clamatie traden vannacht om midder
nacht 19 noodbepalingen ih werking,
welke de regering in staat stellen alle
maatregelen te nemen, om de orde in de
havens te bewaren en om een chaos in
het haventransport en in de voedselvoor
ziening te voorkomen. Heden zal op
grond van de proclamatie van de uit
zonderingstoestand het hele gezag over
de havens worden overgedragen aan een
crisiscommissie van 35 man. De nood-
bepalingen houden onder meer in, dat
de politie arrestaties zal kunnen verrich
ten zonder arrestatiebevel, dat de P.T.T.
postpakketten, brieven, telegrammen en
telefoongesprekken kan weigeren,
gas en electriciteit kunnen worden af
gesneden, dat bemoeilijking van de ar
beid in de havens strafbaar wordt ge
steld als sabotage; dat troepen te werk
kunnen worden gesieid voor alle haven
arbeid en dat inkwartiering kan worden
In een nieuwe order aan de leden van de Tsjechische communistische partij
wordt de Kerk als de grootste en gevaarlijkste vijand betiteld en worden richt
lijnen gegeven voor een plan om de „pro-Vaticaanse" elementen te liquideren
en alle communicatie met het Vaticaan te verbreken.
In de order wordt verder gezegd: Wij willen het katholieke geloof niet liqui
deren, maar wij willen ieder contact met het Vaticaan verbreken.
In principe zoeken we naar overeenstemming met de Kerk, maar de Kerk
wenst niet op onze voorstellen in te gaan. Met de dag zullen onze eisen echter
zwaarder worden.
Er zijn kameraden onder ons, aldus
de 'verklaring, die gaarne zouden zien
dat de katholieken uit de partij werden
gezet en dat hun zaken onteigend wer
den, maar het is noodzakelijk om tegen
de Kerk te vechten omdat de Kerk op
het ogenblik onze grootste vijand is. De
ze vijand heerst onder de boerenbevol
king. Met een flinke zuiveringsactie kan
de kwestie van de landbouw meteen op
gelost worden. Dan zullen er geen moei
lijkheden meer ontstaan bij het vormen
van landbouw-coöperaties.
Wij willen niet het geloof in ons land
vermoorden, maar wij willen wel alle
banden van het Vaticaan met de Tsjechi
sche hiërarchie verbreken. Wij moeten
een sterk bolwerk bouwen tegen de bis
schoppen.
Over de strijd tussen Kerk en Staat in
Tsjechoslowakije schrijft het conservatieve
Parijse blad „Le Monde" van Maandag:
„De priester Dr. Fiala, een der stichters van
de onder regeringseontröle staande Tsjechi
sche „Katholieke Actie", die door het Va
ticaan veroordeeld is, heeft, daar hij blijk
baar niet langer wenste te collaboreren met
de communisten, er de voorkeur aan gege
ven clandestien het land te verlaten.
Van de priesetrs, die het oprichtingsma
nifest van 11 Juni hadden ondertekend, heb
ben er na de excommunicatie slechts ze
ven geweigerd zich uit de beweging terug
te trekken. Dr. Fiala was een van hen en
uit erkentelijkheid plaatste de regering
hem aan het hoofd van de Caritas-beweging.
Het werd de geëxcommuniceerde priester
echter spoedig duidelijk, dat men een ra
dicaal „progressieve" houding van hem
eiste. Daarop besloot hij de vrijheid te kie
zen en in de schoot der Kerk terug te
keren.
De poging van de regering-Zapotocky om
een scheuring in de Katholieke Kerk in
Tsjechoslowakije teweeg te brengen, schijnt
dus wel mislukt te zijn. Arrestaties en be
dreigingen kunnen daaraan niets verande
ren. De geestelijkheid schaart zich rond
het Episcopaat en de gelovigen vooral in
Slowakije weigeren de officiële richtlijnen
te volgen.
De Franse abbé Boulier bekend als de
rode abbé; hij nam o.a. deel aan het onder
communistische leiding staande vredescon
gres in Parijs Red. die op het ogen
blik in Praag verblijft, is een andere mening
toegedaan. Hij heeft aan de Tsjechoslowaak-
se regering een „religieuze sympathie" be
tuigd, die de Boheemse Marxisten in hun
eigen land niet meer aantreffen. Hij heeft
zelfs een bezoek gebracht aan de minister
van justitie Cepicka, een der felste tegen
standers van de Kerk. Hij heeft tenslotte
verklaard het te betreuren, dat in Frankrijk
„een zekere pers" zegt, dat er in Tsjecho
slowakije geen godsdienstvrijheid meer is.
Van gezaghebbende zijde te Praag ver
neemt Reuter, dat pater Ludwig Smrzlik, se
cretaris bij de Nuntiatuur in Praag, die, zo
als gemeld, verleden week is gearresteerd,
op vrije voeten zal worden gesteld, zulks
als gevolg van de stappen, welke door de
vertegenwoordiger van het Vaticaan te
Praag, mgr. Gennaro Verolino, bij het Tsje-
choslowaakse ministerie van Buitenlandse
Zaken zijn gedaan.
De minister van Oorlog en de minis
ter van Binnenlandse Zaken a. i. heb
ben op vragen van het Tweede Kamer
lid Wagenaar (C.P.N.) betreffende een
mogelijke inschakeling van de lichtin
gen 1941 tot en met 1943 bij de opbouw
van de Nationale Reserve, als volgt ge
antwoord:
Ontkend' wordt, dat de regering de
mogelijkheid in overweging neemt om
de lichtingen 1941 tot en met 1943 in te
schakelen bij de opbouw van een Natio
nale Reserve, indien zou blijken, dat de
vrijwillige aanmeldingen ver ten achter
blijven bij de gestelde verwachtingen.
Eveneens wordt ontkend, dat de vrij
willige inschakeling van bedoelde jon
gemannen geschiedt op aandrang van
veldmaarschalk Montgomery.
Tot dusver hebben zich 7000 vrijwil
ligers uit alle kringen van de bevolking
voor de Nationale Reserve gemeld, welk
aantal zicb nog steeds uitbreidt. Bij de
overgrote meerderheid van ons volk
bestaat de vaste wil zich onder moei
lijke omstandigheden achter de rege
ring te stellen, indien deze tegen al dan
niet uit het buitenland beïnvloede sub
versieve elementen zou moeten optre
den. De ministers zijn dan ook geens
zins voornemens de Nationale Reserve
op te heffen.
gevorderd voor zulke troepen. Gezamen
lijk komen de noodbepalingen neer op
het verlenen van dictatoriale bevoegd
heden aan de crisiscommissie, die vanaf
heden de havens zal besturen.
De proclamatie werd ondertekend aan.
stonds nadat een bijeenkomst van onge
veer 5000 stakers had besloten de sta
king voort te zetten. De Koning onder
tekende de proclamatie in een bijeen
komst van de Privy Council, tot op
zekere hoogte een equivalent van onze
Raad van State. Attlee overhandigde de
proclamatie aan de Speaker van het
Lagerhuis. Minister Morrison stelde
voor, dat men Woensdag een debat
zou wijden aan de proclamatie. Twee
Lagerhuisleden, een communist en een
uit de Labourpartij gestoten „mede-rei
ziger", forceerden een stemming, die
uitliep op het resultaat 315 stemmen
voor en geen stem tegen (daar de beide
dissidenten fungeerden als tellers).
De proclamatie, die ter goedkeuring
moet worden voorgelegd, blijft slechts
een maand van kracht, waarna zij ver
nieuwd kan worden.
Inmiddels heeft de staking zich we
derom enigszins uitgebreid. Bijna 11.000
van de 25.000 Londense dokwerkers
hadden zich gisteren bij de staking aan
gesloten. Meer dan 100 schepen lagen
in de haven te wachten op lossing en
meer dan 2000 man troepen waren aan
het werk om vlees en andere bederfe
lijke levensmiddelen te lossen. Het aan
tal troepen zal heden aanzienlijk wor
den uitgebreid.
Zoals reeds eerder gemeld, vindt de
staking zijn aanleiding in het dispuut
tussen twee Canadese vakbonden, een
dispuut, dat de Britse havenarbeiders
niets aangaat, doch waarin zij deson
danks, onder invloed van communisti
sche propaganda, partij kozen voor de
dissidente, onder communistische leiding
staande Canadese Seaman's Union, zodat
de potsierlijke situatie ontstond, dat men
in Engeland staakte, terwijl ki Canada
doorgewerkt werd.
De havenarbeiders in Londen namen,
behalve een motie om de staking voort
te zetten, nog een andere motie aan,
waarin zij zich bereid verklaarden tot
onmiddellijke hervatting van de arbeid
op alle schepen, behalve op de twee Ca
nadese sehepen, wier komst in de Lon
dense havens de staking deed uitbreken.
De havenautoriteiten wensten zich even
wel niet door de arbeiders te laten voor
schrijven welke schepen wel en welke
niet gelost en geladen zouden worden.
Dit verklaart, waarom de stakende ha
venarbeiders op instructie van de sta
kingsleiding de huidige staking niet een
staking wensen te noemen, doch een
„lockout" van de kant van de werkge
vers.
De volmachten, waarmede de crisis
commissie bekleed is, zullen ongetwij
feld op de duur de stakers dwingen hun
derde agent werd vrij ernstig gewond,
toen hij uit een snel rijdende politiejeep
viel, die vóór het theater plotseling een
scherpe bocht maakte, waardoor de
agent met het hoofd op de straat terecht
kwam. De man liep een ernstige hoofd
wond op en is door de G.G. en G.D. ver.
voerd.
De tweede avondvoorstelling heeft een
volkomen rustig verloop gehad. Het ge
beurde wekte op de Ceintuurbaan uiter
aard veel belangstelling.
De nieuw-benoemde commandant van
de Koninklijke Landmacht en van het
Koninklijk Nederlands Indisch leger,
luitenant-generaal Buurman van Vree
den, heeft zich gisteren met een radio
rede tot de onder zijn bevel staande mi
litairen gericht. Het is gned dat u weet,
aldus de generaal, dat de legerleiding
en ook de regering nauwkeurig op de
hoogte zijn van uw moeilijkheden en
dat. met inachtname van de beperkende
omstandigheid. dat nu eenmaal geen
ijzer met handen kan worden gebroken,
steeds alles voor u wordt gedaan, wat
mogelijk is.
Zij onder u, die tijdens de tweede
wereldoorlog in Nederland of Indonesië
vertoefden, hebben buitengewoon moei
lijke jaren achter de rug. waarin men
vaak voor hete vuren heeft gestaan.
Velen hebben wij, als gevolg van die
hete vuren, moeten achterlaten. Ook in
de jaren, die volgden op de tweede we
reldoorlog, hebben de K.L. en het
K N.I.L. in Indonesië vaak voor hete
vuren gestaan en ook nu moesten wij
velen onzer achterlaten.
Het is te voorzien, dat deze hete vuren
nog niet dadelijk overal in Indonesië ge
doofd zullen zijn. Zolang dat niet ge
schied is, is de bijzondere taak, die u
en mij is opgedragen, nog niet voltooid.
En zo lang deze taak nog niet is vol
tooid, gaan wij, die al zo vaak voor hete
vuren in welke vorm dan ook. stonden,
niet uit de weg voor de moeilijkheden,
welke wij nog zullen ontmoeten.
Naar het A.N.P. verneemt, zullen H.
M, de Koningin, Prins Bemhard en de
Prinsesjes Beatrix en Irene in het White
City Stadium te Londen de national
horse-show, die daar van 22 tot en met
29 Juli wordt gehouden, bijwonen.
H. M. de Koningin blijft niet de gehele
week in Londen. Het ligt in haar bedoe
ling Maandag 25 Juli weer naar Neder
land terug te keren. De Prins en de beide
Prinsesjes blijven ir Londen gedurende
de hele show. De Prinsesjes gaan dit
maal mee, omdat in het White City Sta
dium ditmaal gedurende de horse-show
tal van kinderwedstrijden worden gehou
den. De mogelijkheid bestaat, dat de
Prins Donderdag 28 Juli ook deelneemt
aan een dressuurproef. De horse-show
wordt georganiseerd door de British
Horse Society.
Uit Soestdijk vernemen wij nog, dat
het bezoek een privé karakter draagt.
Het Koninklijk Paar en de Prinsesjes
zullen in een hotel logeren.
Verwachting tot Woensdagavond:
Overdag overwegend zonnig en
warm met later kans op onweer.
Meest zwakke wind uit uiteenlopen
de richtingen.
Zon op: 4.35. Onder: 20.56.
Maan op: 22.55. Onder: 7.44.
hoofd te buigen ten koste waarschijnlijk
van verdere verbittering, die slechts
zal kunnen bijdragen tot verdere con
flicten in de toekomst.
Men is in Engeland algemeen van oor
deel, dat regering en vakverenigings
leiding mede de verantwoording dragen
voor het feit, dat de huidige gevaar
lijke toestand heeft kunnen ontstaan. De
„Manchester Guardian" van hedenmor
gen veroordeelt in een hoofdartikel de
simplistische neiging van regeringsver
tegenwoordigers en vakverenigingslei
ders de staking uitsluitend toe te schrij
ven aan communistische agitatie. ,.Er
heerst incompetentie en zwakheid bij de
vakverenigingsleiders", aldus het blad,
„en een te grote onderworpenheid van
het Ministerie van Arbeid aan dit lei
derschap. De arbeiders zijn misleid. Men
zal ze nu uit de droom moeten helpen."
Ook de „Times", in een hoofdartikel
van hedenmorgen, wijst op het falen
van het leiderschap van de vakvereni
gingen, zowel onder de havenarbeiders
als elders.
Het Britse verbond van transportar
beiders de grootste vakbond in de
wereld met een ledental van 11/3 mil
lioen heeft Maandag besloten alle
communisten, die officiële functies in
de bond bekleden, te ontslaan.
Men gelooft, dat verschillende bezol
digde functionarissen en een groot aan
tal onbezoldigden uit hun functies
len worden verwijderd.
De situatie m Engeland is zo ernstig, dat de noodtoestand afgekondigd moest
worden. De stakers in de dokken steken hier hun hand op ten teken, dat zij
tegen opheffing van kun staking zijn. Zij hadden het Victoria-Park voor hun
bijeenkomst uitgekozen.