NEDERLAND HEEFT KAPITAAL BEZIT VAN
ROND DERTIG STRAALJAGERS
Hartelijke huldiging van pater
Kruitwagen O.F.M.
Het telefoonkantoor van Luchon
£cftfaion
Tour de France-karavaan
viert 14 Juli
Duivels met max. snelheid van 950 km
Openbaar debat na republikeinse
accoord-verklaring
Basis van de
Nationale Reserve
Wij luisteren naar
Etappe door onvolprezen Midi
Sprintzege van Idéé
HET GEZEGEND
GESLACHT
K
Oude-heren-kisten...
Nederlandse samenleving heeft reden tot
dankbaarheid
VRIJDAG 15 JULI 1949
PAGINA 3
Urn uit Buchenwald
bijgezet
Regering en Kamer
WIJDINGEN PATERS
LAZARISTEN
RONDELEN UIT DE
RONDE IV
Was Uw wol veilig In
ALKALIVRIJ
V
.J
Uitslag en klassementen
(Van een onzer speciale verslaggevers)
T~\ e vriendelijke complimenten van Squadronleader J. Linzel, maar u en ik en
13 wij allemaal weten er niets van. Een straaljager is geen monster dat door
de lucht giert als een loeiende storm in November, maar een vriendelijk
oude-heren-kistje, dat op petroleum loopt en dat even licht langs de hemel zwiert
als een libel in de zomerzon. En nu kunt u er met hem over praten en hem vragen
of ze hem deswege in de oorlog al die onderscheidingstekenen op zijn jas hebben
geprikt, hij houdt het vol. Hij houdt het vol tegen alles en iedereen in. En al mag
het dan waar zijn, dat de Friese Maatschappij voor Landbouw enige tijd geleden
nota bene een officieel adres aan de minister van Oorlog richtte, omdat door het
helse lawaai van deze gierende ondingen de halve Friese veestapel minder melk
ging geven, hij trekt er zich niets van aan. Glimlachend heeft hij het bevel
voortaan nauwkeurig die en die minimum-hoogte aan te houden geaccepteerd,
maar voor de rest blijft hij erbij, dat geen kist zo gemakkelijk stuurt als een
Gloster Meteor, waarin je bij een bocht in volle vaart hoogstens even bewus
teloos raakt vanwege de middelpuntvliedende kracht.
zijn duivels. Ze beschikken over een
maximum-snelheid van rond 950
km. en ze hebben werkelijk geen
tien minuten nodig om dertien tot
veertien kilometer hoog te klimmen.
Dalen doen ze als bliksemstralen. In
precies anderhalve minuut is zo'n
Meteor van die enorme hoogte naar
beneden getuimeld en staat de pi
loot glimlachend een sigaret te
draaien.
En dat is dan zo ongeveer de geest,
die alle mannen bezielt op Neerlands
eerste operationele luchtbasis Leeuwar
den. Ze spreken over hun machines in
termen, die de braafste uitspraken van
onze dominee-poëten uit de vorige
eeuw verre in de schaduw stellen en
ondertussen behaalden ze bij de inter-
geallieerde oefeningen in Engeland re
sultaten, waarover zelfs R.A.F.-mannen
bewonderend gefluisterd hebben. En
dat wil wat zeggen.
Kort en goed, het is wel in orde
io Leeuwarden. Nederland heeft
daar sipds vorige maand zijn eerste
twee straaljagerssquadrons en als nu
straks ook het radarnet over geheel
Nederland in orde is, dan hebben
wij, althans wat dit onderdeel be
treft, tenminste een fikse bijdrage
geleverd binnen het kader van de
West-Europese militaire samenwer
king. Want, en dat kunt u zelfs van
ons als leek aannemen, u moet zo'n
kapitaal bezit van rond dertig straal
jagers maar niet onderschatten. Het
Op de Centrale Begraafplaats der
Oorlogsgravenstichting te Loenen op de
Veluwe is vandaag een urn bijgezet be
vattende een gedeelte van de as van
tweehonderd in Buchenwald veraste
Nederlanders. De presidente van de
Stichting, mevr. H. G. van ^.nrooyDe
Kempenaer, heeft er bij deze gelegen
heid op gewezen dat de zorg voor de
«rijks enkel graven" dat zijn de militaire
en burgergraven verspreid over de be
graafplaatsen in ons land, geleidelijk
hoor het ministerie van Oorlog aan de
Stichting wordt overgedragen. Zij hoopt
binnenkort eveneens Nederlandse gra
ven in het buitenland te gaan onder
houden.
Onlangs heeft H. K. H. Prinses Wil-
helmina beslist dat 't wandbord, waar
op de namen der omgekomen Engeland
vaarders vermeld staan en dat afkom
stig is uit het Londens tehuis „Oranje
haven," zal worden aangebracht in de
kapel op de begraafplaats te Loenen.
Gouverneur Peters van Curasao zal
Dinsdag a.s. per vliegtuig naar Neder
land vertrekken voor algemeen overleg.
«U wordt vergezeld door zijn echtge
note.
Bezwaren hebben ze natuurlijk ook.
Om te beginnen zijn ze onmenselijk
duur. Ze slurpen kerozine (dat is eigen
lijk zo'n beetje gewone petrolie, heeft
men ons wijsgemaakt) en de bewape
ning bestaat uit vier 20 mm.-kanonnen,
die per minuut en per kanon zeshon
derd schoten kunnen lossen. Dat is te
weinig en dat is knapjes ouderwets.
Voorts kunnen ze, juist omdat ze zo
razend snel zijn en zo verschrikkelijk
brandstof verbruiken, maar niet onbe
perkt in de lucht blijven. Stel dat ze
tienduizend voet hoog zitten en met
maximum-snelheid moeten koersen, dan
dienen ze toch na een kwartier huis
waarts te keren, want anders loopt de
tank leeg. En als u nu denkt, dat ze
dus tamelijk onhandig zijn, dan moet u
maar eens berekenen welke afstand ze
in dat ogenblik kunnen afleggen. Bo
vendien kunnen ze nog een extra-ben
zinetank meenemen die men na ge
bruik in de lucht rustig kan laten val
len en met die tank en veertigdui
zend voet hoogte kunnen ze een uur en
veertig minuten in de lucht blijven en
meer dan duizend kilometer afleggen.
Ja, hun vermogen is zo groot, dat zelfs
als een van he twee motoren uitvalt
ze nog altijd de snelheid van een ge
wone jager overtreffen. Uiteraard is het
toestel behoorlijk gepantserd. Wanneer
het schiet, filmt het ook. En om nog
even het loeiende geluid ter sprake te
brengen, dat is zo verschrikkelijk, dat
bij het grondpersoneel in Leeuwarden
zelfs klachten over doofheidsverschijn
selen optreden Het is dan ook nog niet
zo verwonderlijk, dat het Friese ve£ er
de schrik van te pakken heeft.
Wii trouwens ook. Sinds wij gezien
hebben, dat bij de start door de aan
gezogen en weer weggespoten lucht
struiken op honderd meter afstand
doorzwiepten als in een razende
herfststorm koesteren wij voor deze
razende hemelbestormers (God ver
hoede dat ze ooit in werkelijke actie
behoeven te komen) meer ontzag dan
liefde. Toch konden wij éven een ge
voel van oprechte trots niet onder
drukken, omdat deze duivels door Ne
derlandse mannen met vaste hand
bestuurd worden. Vooral niet, omdat
ze achteraf deze glanzende dingen nog
oude-heren-kisten nbemden ook.
(Vervolg van pag. 1)
Dit nu is, naar het ons wil voorko
ken, een volmaakt overbodige toezeg
ging. Want wanneer de republikeinse
regering de overeenkomsten van 22
Juni bekrachtigd zal hebben, dan is de
huidige phase van de door de Neder
landse regering gevoerde politieke acti
viteit voltooid, en dan is het moment
°m haar ter verantwoording te roepen
aangebroken, mits men voor een ogen
blik afziet van toevallige andere om
standigheden, die zich eventueel zouden
kunnen doen gelden. Mocht evenwei
blijken, dat de republikeinse regering
uiet de bekrachtiging van de overeen
komsten van 22 Juni volbracht zou heb
ben, dan is de phase van politieke acti
viteit, waar wij thans midden in zitten,
evengoed voltooid, doch op een misluk
king uitgelopen. En dan is er evenzeer
Vanzelf reden om de regering ter ver
antwoording te roepen. Wat betekent
dus deze bereidverklaring van de rege
ring om zich ter verantwoording te laten
roepen? Een gratuit gebaar en niet eens
Voor de galerij, want die was in dit be
sloten geding toch uitgestorven. Nu,
Voor de galerij was het dan ook beslist
biet bestemd.
De regering echter is nog verder
durven gaan. Zij heeft aan de Kamer
biet alleen duidelijk gemaakt op welk
bloment zij ter verantwoording geroe
pen behoort te worden, maar zij heeft
baar zelfs verteld over welke onder
werpen wel en over welke onderwerpen
biet gesproken mag worden. De Kamer
biag haar op dat nader te bepalen tijd
stip ter verantwoording roepen óver de
overeenkomsten van 22 Juni, dus bij-
Voorbeeld over de cease fire en de daar-
biee samenhangende vraagstukken. Maar
biet over alle verdere punten van be
lang (in het Indonesische vraagstuk
leest men hierachter), want deze, zo
*egt de regering, worden voorbehouden
aan de Ronde-Tafelconferentie. Dus de
Kamer mag de regering bij die gelegen
heid niet van tevoren binden aan uit
spraken betreffende bijvoorbeeld de
v.orm van de Unie of betreffende de de
finitieve .oplossing van de militaire
vraagstukken, kortom zij mag de rege
ling niet vastleggen op enig punt, dat
~an de Ronde-Tafelconferentie is over
gelaten.
Men zou zo zeggen, dat de regering
ae Kamer scherp de wacht heeft aan
gezegd onder dat lege gebaar, dat zij
ban wel heeft willen maken. En zou
"ben nu moeten geloven, dat de Kamer
baarom dit geheime debat op touw heeft
fffset, om aldus de pin op de neus ge
hot krijgen? Voorzover de feiten zelf
-rij al niet uitwijzen, verzet de gezonde
li« z*cd t-eSen zulk een veronderstel-
bg. Welnu, dan kan de conclusie geen
andere zijn, dan dat de regering formeel
senomen nogal goed uit dit debat te
-borschijn is gekomen. Haar tegenstan-
e's daarentegen nogal slecht.
Ool toch 20u dit' hoezeer op zichzelf
Zii« J,uist' 6611 te eenzijdige conclusie
c,jn- Want men moet niet vergeten, dat
O® regering midden in haar politiek en
ajr.een uiterst gevoelig moment ter ver-
«Woording is geroepen. Dat zij die
tpjfbtwoording zelf heeft afgelegd en
haar zin; dat zij niet de verant
woordelijkheid op de Kamer heeft ge
nen door het dan te laten aankomen
een interpellatie, dit is een compro-
*VtotWaardoor haar positie nog ver-
wordt. De regering heeft dan
toch maar zoiets als een bereidverkla
ring afgelegd om zich, zij het op het
geschikte tijdstip, te laten ter verant
woording roepen. Het mag een over
bodige bereidverklaring zijn, maar
daarom is zij verdacht. Want zij legt
daardoor vast, dat er wantrouwen tegen
haar bestaat, en men weet, dat dit wan
trouwen vanuit een der regering gezin
de partij is opgekomen. Dat deze partij
dit wantrouwen thans niet officieel
heeft kunnen uitspreken, wil ook nog
niet zeggen, dat zij het uiet te kennen
heeft gegeven, en het wil zeer zeker
niet zeggen, dat zij het niet blijft koes
teren. Dit feit alleen ondermijnt de po
sitie van de regering. Het wantrouwen
groeit aan alle kanten tot schade van
het land, tot schade ook van de oplos
sing, die in het Indonesische vraagstuk
op het spel staat. Het volk weet niet
eens meer welke partij de regering
steunt en welke haar opponeert. Het
heeft het gegronde vermoeden, dat er
een partij of meer partijen zijn, die
haar in naam steunen, althans niet af
vallen, maar haar in werkelijkheid on
dermijnen. Doch men weet van nu af
aan niet meer, wat daar precies van
aan is. Men weet het althans niet meer
uit eigen directe waarneming. Het bui
tenland weet het evenmin, Indonesië
weet het niet, Amerjka weet het niet,
de Veiligheidsraad weet het ook niet.
Zo groeit het wantrouwen, zo woekert
de verwarring steeds verder, zo ligt de
weg voor iedere politieke manoeuvre
hier en elders steeds gemakkelijker
open.
Het gezag van de Kamer heeft een
deuk gekregen van de regering. Het
regeringsfregat echter heeft een gat
onder de waterlijn gekregen van de
Kamer.
Het Tweede-Kamerlid de heer Krol
(C.H.) hegft indertijd schriftelijke vra
gen gesteld in verband met de voorge
nomen keuring van jonge mannen, be
horende tot de lichtingen 1941 tot en
met 1944, ten einde het Rijk te dienen
als vrijwilliger bij de Nationale Re
serve. De ministers van Oorlog en van
Binnenlandse Zaken a.i. menen thans
niet .beter te kunnen doen dan nog eens
te verwijzen naar hetgeen door de mi
nister van Oorlog gezegd is in de Eer
ste Kamer, waarbij hij de hoop heeft
uitgesproken, dat de aanmelding voof de
Nationale Reserve zó talrijk zal zijn dat
de regering niet genoodzaakt zal wor
den de Staten-Generaal opnieuw te
raadplegen over de mogelijkheid, de
lichtingen 1941, 1942 en 1943 onder de
wapenen te roepen. Daaraan heeft hij
toen uitdrukkelijk toegevoegd, dat de
regering deze mogelijkheid niet wenst
te benutten als stok achter de deur,
doch een ernstig beroep wenst te doen
op de vaderlandsliefde van deze groe
pen.
Ook de ministers zijn de mening toe
gedaan, dat de aanmelding voor het
Nationaal Instituut Steun Wettig Gezag
moet blijven berusten op de basis van
vrijwilligheid, mede in verband met de
eisen voor betrouwbaarheid van het in
stituut.
Zondag 31 Juli zal Mgr. Beckmann
(Lazarist), Aartsbisschop van Panama,
in het missiehuis te Helden-Panningen
de H. Priesterwijding toedienen aan: W.
Hermans (Helden), P. Mertens (Helden),
Fr. Beckers (Panningen), A. V. Rijns
oever (Utrecht), H. Swillens (Susteren),
G. Braakhuis (Haarlem), W. Dictus
(Zundert), K. v. Dorst (Roosendaal),
38. En terwijl zijn valse vazal en diens mannen begerig een groot gebouw binnen
drongen, vocht Eric op de trappen van de Zonnetempel voor zijn leven.
Toen Techola zich met opgeheven zwaard op hem stortte, had de Noorman zich
bliksemsnel omgewend. Met een soepele beweging dook hij onder het dreigende
lemmet door. Stalen vuisten sloten zich rond de arm van de eenogige en wrongen
deze zover naar achteren dat hij zijn wapen liet vallen en naar voren schoot. Eer
de anderen enigszins van hun verwarring bekomen waren, had Eric zich reeds van
het zwaard van zijn verslagen vijand meester gemaakt, en toen zij wild schreeuwend
op hem toestormden, hun wapens opgeheven, wist Eric zich uitstekend te weren.
Toch kon het zwaardgevecht op de tempeltrap onmogelijk van lange duur zijn.
Daarvoor was de overmacht te groot. Stap voor stap werd Eric door de rond hem
opflitsende gouden zwaarden de treden opgedreven. Ademloos zag het volk, dat aan
de voet van de tempel was samengestroomd, deze strijd aan. Weliswaar hadden
Eric's woorden diepe indruk op hen gemaakt, doch al sinds eeuwen hadden zfc een
bijgelovige vrees voor de Zonnedienaren en misschien was de oproep van de Noor
man hun wei al te driest voorgekomen. Toen Techola vari de trappen omlaag stortte
was er onwillekeurig een kreet van voldoening opgerezen. Maar voor de rest waren
zij stom en onbeweeglijk.
Tot een stem uit hun midden plotseling een schelle kreet uitte, die door talloze
stemmen werd overgenomen. Die kreet trof Eric in de oren, terwijl hij hoog op da
rrappen zijn wanhopig gevecht voerde, en hij wierp een snelle blik omlaag. In
dichte drommen zag hij de menigte de trap bestormen en zich op de dienaren
storten. Van alle kanten, strekten zich grijpende handen naar de in purper geklede
figuren uit, die angstig schreeuwden.
Het volk der Ozmecs was zijn beschermer, de goudharige ,(Zoon-van-de-Zon" te
hulp gekomen.
P. v. Erk (Zundert), J. Raets (Rum-
pen) en J. Sarneel (Eindhoven). De
diakenwijding aan: J. v. Ginneken
(Roosendaal) en H. de Graaf (Rijs-
bergen).
Maandag 25 Juli a.s. zal Z. H. Exc.
Mgr. L. J. Brems in de Abdijkerk van
de Norbertijnen te Heeswijk de H.
Priesterwijding toedienen aan Ansfried
R. Verberne, Amandus A. Bruyninckx.
Valerianus E. van Thiel, Timotheus A.
Schellekens, Simon R. van Osch en aan
Floribertus H. van Bavel de diakenwij
ding. De wijdelingen zijn Norbertijnen
van de Abdij van Berne te Heeswijk
(Van onze verslaggever)
Een exquis gezelschap was Donder
dagmiddag, op de feestdag van St. Bo-
naventura, in een der zalen van de Rot
terdamse Kamer van Koophandel bijeen
om hulde te brengen aan patel dr. Bona-
ventura Kruitwagen O.F.M. En het werd
zoals de voorzitter van het feest
comité, prof. dr. L. J. Kogier, het uit
drukte een „dubbelzinnige hulde",
nademaal het hier zowel ging om het
gouden priesterfeest als om de vijf en
zeventigste verjaardag van de pater.
Het was ook prof. Rogier, die in een
zeer brillante en 'geestige toespraak de
grote verdienste van de jubilaris schet
ste. Een verdienste die, naar zijn zeggen,
pater Kruitwagen had verworven niet
alleen als geleerde, maar ook als Rotter
dammer en als priester. Een serie
qualificaties, waarin spr. een climax con
stateerde.
„Heel Nederland," aldus prof. Rogier,
„kent de proeven van uw wetenschap."
Een wetenschap, die pater Kruitwagen
beoefende met „sprankelend vernuft,
zonder valsheid." Spr. schetste de jubi
lerende pater als 'n „gevreesd polemist"
en herinnerde in dit verband aan diens
(polemische) bemoeiingen met omstre
den kwesties als de uitvinding van de
boekdrukkunst en het geestelijk vader
schap van de „Imitatio Christi". Prof.
Rogier memoreerde ook pater Kruit-
wagen's „verbluffende blijken van be
langstelling voor sociaal-economische
vraagstukken" en stelde vervolgens vast,
dat zelden „een afgezonderd dienaar van
de wetenschap zó openstond voor de
vragen van de dag."
Sprekende over de jubilaris „als Rot
terdammer" kwam prof. Rogier o.m. tot
de conclusie: „Een Rotterdammer is trots
op zijn stad, getuige pater Kruitwagen
en Erasmus. Hierin," zo riep hij onder
algemene hilariteit uit, „waart gij bei
den, mirabile dictu, het eens. Maar, zo
betoogde spr. tenslotte, niemand heeft in
pater Kruitwagen ooit de priester over
het hoofd kunnen zien: „Heel het vader
land heeft de complete Kruitwagen al
lang aanvaard." Hetgeen in de mond
van prof. Rogier betekende, dat „de Ne
derlandse samenleving des te meer reden
voor dankbaarheid" had, nademaal pater
Kruitwagen „een voorbeeld gaf van
oecumenische zin, zonder dat iemand
heeft kunnen twijfelen aan de hechtheid
van zijn eigen katholieke overtuiging."
Als tastbaar blijk van die dankbaarheid
bood spr. daarna het eerste exemplaar
van een „huldeboek" aan de jubilaris
aan. Een geschrift, waaraan ruim veertig
vrouwen en mannen uit binnen- en bui
tenland hebben meegewerkt en dat be
staat uit een aantal wetenschapoelijke
bijdragen, di(? onderwerpen behandelen,
waarvoor pater Kruitwagen zich in het
bijzonder interesseert.
Prof. dr. F. J. Th. Rutten, minister
van O. K. en W„ sprak bijzonder waar
derende woorden namens de Regering
en deelde onder applaus mee dat de
jubilaris door H.M. de Koningin was
benoemd tot Ridder in de Orde van de
Nederlandse Leeuw. De versierselen
van de onderscheiding speldde hjj daar
na op de Franciscaner pij van de jubi
laris.
De deken van Rotterdam, kanunnik
J. H. Niekel, complimenteerde pater
Kruitwagen namens de kerkelijke over
heid; dr. A. H. Kessen namens de Ver
eniging van Bibliothecarissen en de
provinciaal van de Minderbroeders, de
hoogeerw. pater Apolinarius van Leeu
wen O.F.M. bracht de jubilaris in het
bijzonder dank voor het enthousiasme
en de voortvarendheid waarmee deza
zijn jongere medebroeders in de ge
schiedenis had onderwezen.
Pater Kruitwagen, die heel de stroom
van huldebetuigingen met ware gelaten
heid had ondergaan, sprak een kort
dankwoord, constaterende dat hij zijn
oorspronkelijke uitspraak „als we goeie
vrinden willen blijven, wordt er niet
bedankt" had moeten herzien. Met ken
nelijke spijt gaf de jubilaris te verstaan
dat hij „onmogelijk op alle punten van
prof. Rogier's rede kon ingaan", om ten
slotte toe te geven, dat de gebrachte
hulde hem „in zekere zin" toekwam.
Hij aanvaardde haar echter slechts on
der voorwaarde „dat zij ook beschouwd
In het postkantoor van
Luchon waren twaalf lele-
fooncabines ingericht voor
„de pers". In een daarvan
heb ik negen maal twintig
minuten tot schor wordens
toe „Hallo!" staan schreeuwen
tegen een oor, dat 1200 kilo
meter Noordwaarts'* moest
luisteren en het ondanks
de herhaalde aankondigingen
van Luchonse, Parjjse, Brus
selse en Amsterdamse telefo
nisten eenvoudig vertikte.
Negen maal twintig minuten,
dat is een oceaan van tjjd
wanneer je ze moet door
brengen met nutteloos wach
ten. Het zijn alle oceanen van
de wereld bij elkaar, wanneer
alles wat je aanpakt en alles
waarop je in je ellende gaat
zitten, onmiddellijk zwart
wordt, wanneer je sedert
's ochtends zeven uur uitslui
tend op bananen, sigaretten
en bijna kokend geworden
mineraalwater hebt geleefd.
Luchon. Wij zullen het
nooit vergeten. Niet alleen
om die tijd van wachten op
het moment, dat je alleen
nog maar ontvankelijk bent
voor een warm bed en een
hap eten, maar ook om de
taferëlen, die zich ondertus
sen afspeelden in dat kleine
kokende inferno, met tiental
len anderen, wie hetzelfde
lot trof. Want iemand uit het
Noorden mag dan al eens op
zijn beste Frans en met enige
nadruk informeren, of zij in
dat Pyreneeënstadje nu wel
tot tien kunnen tellen, hij
wordt zo klein en onbeteke
nend als een wielrenner aan
de voet van de Tourmalet,
wanneer de collega's uit het
Zuiden van hun ankers slaan.
Daar in Luchon, waar Dins
dagavond alles mis liep,
waar alle collega's tezamen
een respectabel aantal kilo
grammen aan gewicht heb
ben geofferd en waar de
enormste dingen zijn gezegd
tegen de charmantste telefo.
nistgs ter wereld, is bij tijd
en wijle zo hard gebulderd
door over hun toeren ge
draaide, doch niet van hun
verhalen verloste verslagge
vers, dat de inwoners van
Luchon op hun drempels
kwamen staan kijken alsof
het een apenkooi was. Ik heb
echter nooit zo'n stul: aan
wanhoop overgeleverde na
righeid gezien als de van bo
ven tot onder bestofte Mar-
seillaan, die twee uur lang
iedereen wanhopig maakte
met z'n allesoverstemmend
lawaai, omdat zelfs binnen de
actieradius van 70 km., waar
op zijn stenograaf wachtte,
nauwelijks iets verstaanbaar
was. Hij brulde tenslotte zijn
hartstochtelijk losbarstende
woede zo oorverdovend door
de kokende oven dat de
schrijfmachines een ogenblik
stopten en de Luchonnezen
op hun drempels angstig
terugweken. En toen een ze.
nuwachtige telefoniste hem
na twee uren onvriendelijk-
heden-op-korte-afstand per
abuis nog van cabine 3 naar
cabine 1 en van cabine 1
naar cabine 10 stuurde, zag
het er een ogenblik werke
lijk heel donker uit voor de
Mij., die de ruiten van het
postkantoor had verzekerd.
Toen de Fransman eindelijk
tevreden was gesteld, begon
nen de Italianen het op hun
zenuwen te krijgen. Om plau
sibele redenen zijn de Ita
lianen in Zuid-Frankrijk niet
bijzonder populair en het
doet hun zeker geen goed dat
zij zich gedragen, alsof zij be
halve deze ronde van Frankrijk
ook nog een paar vrij wat be
langrijker dingen hebben ge
wonnen. Misschien kwam het
door hun Fausto, Gino. Maar
ook onderweg zijn zij de groot
ste lawaaimakers van de kara
vaan. Menigeen deed op de
Tourmalet angstig de ogen
dicht toen een van hun volg
auto's met twee wielen over
de afgrond gierde, omdat de
inzittenden op een onmogelijk
stuk weg toch nog de Hol
landse collega's wilden passe
ren. Wanneer de Italianen hun
vlammend epos met verba
zingwekkende hevigheid in hét
koelapparaat van de micro
foon storten, lijkt het alsof de
wanden van de cabine op
barsten staan en nog deze
week is het gebeurd, dat een
van hen bij een poging om
zich vooral maar duidelijk uit
te drukken het raampje van
zijn cel aan diggelen timmer
de. Maar pat is dan in normale
omstandigheden. Wanneer de
boel zo volledig in het honderd
loopt als Dinsdagavond in Lu
chon, kun je even goed on
middellijk de hele brandweer
van Zuid-Frankrtjk in volle
sterkte mobiliseren. Dan schalt
en dreunt en dondert het aan
alle kanten. Dan worden er
stoelen op de grond gebeukt
en deuren met een woedende
slag dichtgeslagen. Dan spuwt
de vulkaan van het Zuidelijk
temperament zoveel verschrik
kelijk vuur, dat zelfs de be
heerste en toch ook niet op hun
mondje gevallen telefonistes
ervan zitten te rillen en
te beven. In Luchon, dat aan
de goede manieren van deze
uiteraard overladen en ge
prikkelde schoner, de hoogste
eisen heeft gesteld, hebben een
paar reputaties een flinke
deuk gekregen.
De tegenvoeter van zoveel
onbeheerste impulsen was die
brave Spaanse collega Rodri-
go Da Guella, die naast ons
zat op het zondaarsbankje der
wachtenden. Van half acht tot
half twaalf, toen wij eindelijk
onze verbinding doorkregen,
van half twaalf tot twaalf
uur, toen wij zonder stem, maar
opgelucht uit de cabine naar
buiten kwamen. „Ik ga nog
maar eens informeren", zei hij
en stapte naar het loket. Het
resultaat was verschrikkelijk,
toen de juffrouw hem tot haar
spijt moest mededelen, dat zijn
telefoongesprek om kwart over
acht was doorgekomen en dat
hij vijf of zes maal zonder re
sultaat was opgeroepen! De goe
de Guella barstte in tranen uit
en duwde een inmiddels op zijn
plaats neergestreken en onmid
dellijk in slaap gevallen collega
van de wankele stoel om het de
juffrouw duidelijk te maken, dat
hij wat anders in de zin had
gehad dan van half acht tot
twaalf uur wortel te zitten schie
ten. Maar zijn verbinding met
Madrid had hij voor deze avond
verspeeld
werd te zijn gebracht aan die millioenen
werksters en werkers, die ieder volgens
hun eigen overtuiging eveneens hun
best doen, maar die niet worden gehul
digd, omdat zij niet san de weg timme
ren".
Twee bruidjes kwamen tenslotte iet
wat schielijk de pater ieder een tuil
bloemen aanbieden, zodat de jubilaris,
met de handen vol, toch nog volkomen
overrompeld terneer zat
(Advertentie)
Een oude kous met dubbeltjes geldt
wel eens als symbool van zuinigheid.
Maar er is een betere manier om te
sparen: zorgen, dat Uw wollen garde
robe als nieuw blijft.
Dat kan op een eenvoudige manier.
Niet wassen in gewone zeep, die wol
doet krimpen, stug worden en slijten,
maar in Alkalivrije Echfalon, waarin
Uw wol als nieuw blijft.
35 cl p«' pak. Natto 100 ge..
VRIJDAG
HILVERSUM I, 301 m. - 18.00 koor,
18.15 lezing, 18.30 strijdkr., 19.00 nieuws,
19.15 zang, 19.30 actueel geluid, 19.45 le
zing, 20.00 nieuws, 20.05 progr. prol.,
20.15 omroepork., 21.15 lezing, 21.35 Se
lecta, 22.05 orgel, 22.45 Avondoverd.,
23.00 nieuws, 23.15 selectie.
HILVERSUM II, 415 m. - Na 18 uur
ook 245 en 1875 m. - 18.00 nieuws. 18.15
felicitaties, 18.40 gram., 19.00 reportage,
19.15 lezing, 19.30 lezing, 19.50 tien voor
acht, 20.00 nieuws. 20.05 zang en piano,
20.30 cursus, 20.55 boekbespr., 21.00
gram., 21.30 orgel, 22.00 buitenl. week-
overz., 22.15 swing and sweet, 22.40 „Van
daag", 22.45 Avondwijding, 23.00 nieuws,
23.15 gram.
ZATERDAG
HILVERSUM I, 301 m. - 7.00 nieuws,
7.15 gymn., 7.30 rhapsodie, 7.45 Morgen
gebed, 8.00 nieuws, 8.15 pluk de dag, 8.55
inleiding op 9.00 Hoogmis, 10.15 kleuters,
10.30 gram., 11.00 Zonnebloem, 11.45 oude
liedjes, 12.00 Angelus, 12.03 piano, 12.30
mededelingen, 12.33 lunchconc., 12.55
Zonnewijzer, 13.00 strijdkr., 13.30 opera,
13.50 film en toneel, 14.10 Metropole-ork.,
14.50 boekbespr., 15.00 cursus. 15.30 sep
tet, 16.00 lezing, 16.10 zang, 16.30 Grego
riaans, 17.00 Wigwam.
HILVERSUM II, 415 m. - Vóór 10 uur
ook 245 m. - 7.00 nieuws, 7.18 gram.,
8.00 nieuws, 8.15 piano, 8.35 orgel, 9.00
Promenade-ork„ 10.00 lezing, 10.05 Mor
genwijding, 10.20 voordracht. 10.35 voor
de arbeiders, 11.35 viool en piano, 12.00
Jan Vogel, 12.30 mededelingen, 12.33
Vincentino, 13.00 nieuws, 13.15 kalender,
13.20 Malando, 13.50 gram., 14.00 A.J C„
14.20 kapel, 14.50 Drents progr., 15.15 om
roepork., 16.00 komt u binnen, 16.15
amateurs, 16.45 sport, 17.00 top hits, 17.30
rijpere jeugd.
(Van onze sportredacteur)
Nimes, 14 Juli. Quatorze Juillet
Feest in Frankrijk. En niemand ale er
aan denkt te werken. Wanneer wij
's ochtends om half acht in de Citroen Pas tegen Montpellier. toen de cy-
klimmen voor de tocht van bijna drie
honderd kilometer door de nu ai trillen-
Me hitte van het weelderige landschap
tussen Toulouse en Nimes, wensen wij
in stilte, dat de renners hetzelfde zullen
doen.
Sta stil. Tour de France, verzuchten
wij. Sta stil bij de onuitputtelijke rijk
dom van deze zondoorzinderde Midi.
Bravo, Idéé, en bravo Van Steenbergen
wij gunnfen u de etappe-zege in Nimes
en de nette premie in Castres. maar
spaart ons vandaag sprintjes en lekke
banden en gebroken kettingen en de
marrages.
Laat ons onverzadigbaar genieten van
het kleurrijke panorama, van de weel
derige wijngaarden en van de pittoreske
dorpjes op de hellingien, trosjes rode da
ken in schilderachtige nonchalance rond
de kerktorens geschaard, van heel de
onvergelijkbare schoonheid van dit aard
se paradijs.
Sta stil, Tour de France, ja, sta van
daag stil en vier ergens Quatorze Juillet
en gun ons het eindeloze vergezicht ever
al dat rood en wit en geel en het groen-
in-al-zijn-schakeringen, op de goudglan
zende velden, de blinkende stromen on
der het azunen blauw van deze wolken
loze hemel. Bedenk dat er nog veel etap
pes komen. Warmer dan dezezwaar
der, dat de eindstreep in Parijs nog bij
na 2000 kilometer ver weg is, dat de
Grote en de Kleine St. Bernhard en de
Val d'Isère wachten. Laat ons genieten
van de lafenis aan de koele bron in de
dorpsstraat, aan een glas wijn onder het
Roman door
G. ASTER O.f.m. Cap.
43
Het geld van de pastoor kwam bij het
onze. Het was bijna genoeg. Wij gingen
nogmaals alle boeren af. De pastoor
liet in het dorp rondgaan.
De moeilijkheid met de grond werd
geregeld, maar niet voordat enkele boe
ren met ü'e stoel in de hand gestaan
hadden. Tegenover ons huis werd een
stuk boomgaard, een akker en een wei
bij elkaar gevoegd. Er kwam een archi
tect, die alles opmat en ons een tekening
liet zien. Wij hadden niéts aan te
merken.
Twee jaar later stond de school er.
De hoofdonderwijzer woonde in het
nieuwe huis. Een andere leerkracht
kwam iedere dag uit het dorp.
Bij de opening w&s de burgemeester
aanwezig, heel de gemeenteraad en tal
rijke vooraanstaande personen uit het
onderwijs. Zij hadden allen het hunne te
zeggen over het nut van de school en
eenparig prezen zij de ondernemings
geest en het juist inzicht ra» de pas
toor, om juist hier een nieuwe school op
te laten richten. Ook „degenen, die hem
daarin bijgestaan hadden" werden niet
Vergeten. Maar wij werden daar lang
niet zo jolig onder als de pastoor, die
tegen iedereen grapjes maakte en de
beste sigaren uitzocht. Wij stonden er
een beetje onwennig bij in ons Zondags
pak. Wij konden geen houding vinden.
Wij hadden de school opgericht om
geheel onder ons te kunnen zijn. Nu
geleek het of zij geheel door vrefemden
in beslag genomen werd' en wij alleen
als toeschouwers geduld werden.
Toen ik achttien jaar werd stond mijn
oom er op, dat ik het werk voor de fa
milie op mij zou nemen. Reeds op mijn
verjaardag zelf kwam hij met enkele
kasboeken aandragen en een paar dagen
later stond alles weer op de plaats van
waar hij het mee naar zijn huis genomen
had.
Van toen af kwam er van mijn boe
renwerk niet veel meer te recht. Het in
nen van de pachtsommen en het uitke
ren van gelden aan priesterstudenten,
met de controle, die daaraan verbonden
was, zou mij nog wel enige tijd overge
laten hebben, maar de bouw van de
school nam mij steeds meer in beslag.
Jan Siegers was goed geweest om de
eerste stoot te geven. Hij was iemand
die in enkele dagen tijds ongelofelijk
veel werk kon verzetten. Maar uithou
dingsvermogen had hij niet. Toen
het er op aan kwam zijn plannen uit te
voeren en de moeilijkheden zich voor
deden, kreeg hij steeds minder belang
stelling voor de onderneming. Ik kon
zoiets net zo goed doen, zei hij. Spoedig
verklaarde hij dat ik het veel beter kon.
Ik was, als-hoofd der familie, de aange
wezen man ervoor. Hij had mij slechts
vervangen zolang ik minderjarig was.
Het ging niet goed met de school. In
een vlaag van enthousiasme was ze er
neergezet, maar het geld wat wij bijeen
gebracht hadden, met hetgeen de pas
toor er bij gedaan had, bleek slechts vol
doende om het gebouw er neer te zetten.
Niet voor het meubilair, de leermidde
len en meer andere dingen waarop wij
niet gerekend hadden.
Dat drukte ons. Want zelfs het stenen
geraamte voelden wij als niet geheel
door onze gulheid neergezet. De pastoor
had er zich tussen gewrongen en wij
konden hem niet afwijzen.
Onze kinderen naar het dorp blijven
sturen zou de pastoor opnieuw bij ons
gebracht hebben met de vraag, waarom
er in onze school geen banken kwamen
en platen aan de muur. Hij zou onmid
dellijk vermoeden wat ons tot deze na
latigheid bracht en als hij het geld niet
had klaarliggen was hij in staat de vol
gende Zondag in de kerk af te kondigen,
dat de hulp der parochianen werd inge
roepen voor de aankleding van onze
school. Wij zouden voor heel het dorp te
schande gezet zijn, omdat wij onszelf
niet konden helpen en die minderwaar
digheid zou ons steeds worden aangere
kend.
Wij waren dus genoodzaakt op een of
andere manier onze school zelf te vol
tooien. Na rijp beraad werd besloten er
geld voor te lenen. Ik ging ér voor naar
Den Bosch en ik vergewiste me ervan,
dat nooit bekend zou werden, dat wij
om geld gebedeld hadden. Daarna zette
ik mijn handtekening onder de verkla
ring, dat wij binnen twintig jaar het be
drag zouden hebben terugbetaald.
Ik heb het steeds als een van mijn be
langrijkste daden beschouwd, dat na
tien jaar reeds de laatste cent was af
gelost. Maar wij hebben er veel voor in
de zorg gezeten. Op slot van rekening
zijn wij arme mensen, die met hard wer
ken juist genoeg verdienen om te leven.
Er kan zelden iets af voor een bijzonder
doel. Voor de bouw van de school had
den we eigenlijk al meer gegeven dan
we konden missen. Een nieuwe omgang
leverde zo goed als niets op, eenvoudig
ftndat er niets meer was.
Wij moesten dus naar andere midde
len uitzien. Na rijp beraad besloten wij
dat voor alle kinderen, die bij ons op
school kwamen, een dubbel schoolgeld
zou betaald worden, waarvan het twee
de bedoeld was als aflossing voor de
schuld. Het was een harde maatregel en
ik heb er veel voor moeten praten om
sommige ouders er van te weerhouden
hun kinderen toch naar de dorpsschool
te sturen. Ik moest hen wijzen op de
plicht, die zij voor heel de familie had
den en in het ergste geval ontsloeg ik
hen 'Voorlopig van het tweede school
geld.
De tweede manier om onze schuld aan
te zuiveren was van nog ernstiger aard.
Zij bestond hierin, dat wij van de op
brengst van het familiebezit slechts de
helft zouden besteden voor het door de
stichter gewenste doel. De andere helft
wendden wij aan voor onze school.
Wij waren ons ten volle bewust, dat
dit een ernstige inbreuk was op iets wat
onze familie uitermate heilig was. Maar
wij namen dit besluit in de overtuiging,
dat wij ons werk in de toekomst slechts
naar behoren konden vervullen als wij
hiertoe overgingen. Zo goed als mate
rieel onze nederzetting uitgroeide en
wij boeren waren van veel ruimer allu
re dan onze voorvaderen, waren wij er
van overtuigd, dat ook onze geestelijke
roeping in de toekomst breder gezien
moest worden. Wij konden niet meer
volstaan met van tijd tot tijd een pries
ter af te staan, hem de wijde wereld in
zenden en ons verder passief houden.
Veel meer dingen vroegen onze aan
dacht. Wij moesten van dag tot dag zelf
actief zijn om de belangen van de kerk
te verzekeren. Wij mochten het niet aan
anderen overlaten. En daarom durfden
wij het aan de letterlijke tekst van het
testament van Steven Gerrits te schen
den en zijn nagelaten gelden gedeeltelijk
aan te wenden voor de voltooiing van
onze school. En daarna Zouden andere
dingen ons opeisen.
Vijf jaar later het was enkele we
ken na mijn trouwen kwam de
pastoor bij mij. zogenaamd om mij
nogmaals geluk te wensen en om te
zien of alle overschotjes van het feest
op waren. Maar ik bemerkte aanstonds,
dat hij met andere dingen rondliep.
(Wordt vervolgd)
loverdak van een kleine buvette, aan de
lieve lach van een schone in Laoastide,
Clermont of Montpellier. Laat ons een
wapenstilstand sluiten en gun ons die
liaison met de golvende schoonheid van
deze verrukkelijke natuur, waar de drui
ven onder de gloeiende warmte van de
eeuwige zon bijna hoorbaar rijpen.
pressen en de palmen het landschap
weer accentueerden en toen langs de
wegen de koren van myriaden krekels
het geronk van de karavaan overstem
den. kwam de actie los, die de hijgende
en dommelende volgers tot de werke
lijkheid van de Ronde van Frankrijk
terugriep. Tevoren was het beeld sober
geweest: renners die afstapten voor
een lekke band en een paar collega's, die
een achterblijver oppikten en hem weer
bij het peleton brachten, achterblijvers
die even op verhaal moesten komen als
Keteleer, Desbats, die na honderd kilo
meter de strijd staakten, als De Santi
en niet te vergeten Vietto, die aan alle
kanten onstuimig werd toegejuicht alsof
hij een voorsprong had in plaats van
een achterstand! Er was nog een ont
snappingspoging van Blanc en van Apo
Lazarides na 50 kilometer, maar deze
waren zo weinig waard als een slag
roompudding op een warme zomermid
dag en voorlopig werd het beeld van de
strijd dan ook beheerst door de „water
dragers," de knechten, die afstapten bij
een bron of een buvette om zichzelf
haastig te verfrissen en een paar bidons
water of een fles bier voor hun meester
mee te nemen. Even probeerde Schotte
nog de orde te verstoren toen hij er in
Mazères, 70 kilometer na de start, tus
senuit trok. Maar toen hij een kleine
voorsprong had. kreeg hij een lekke
band en moest hij zich door het peloton
laten inhalen. In de straten van Mont
pellier eindelijk wij hadden toen onze
portie al gehad was de strijd in het
peloton beslist. Eerst ging Aussenda op
stap, daarna volgden Levêque, Lam-
brecht, Dupont, Muller en Teisseire.
Tot Nimes voerden zij hun voorsprong
op, maar in de eindspurt op de Boule
vard Jean Jaures konden Levêque en
Muller niet bijblijven. De eerste zakte
door een lekke band terug in het pelo
ton, waarin zich alle favorieten bevon
den en dat ruim vier minuten na de
winnaar Idéé aan de finish arriveerde.
De dertiende etappe van de ronde van
Frankrijk ToulouseNimes over een af
stand van 289 km. werd gewonnen door
Idee (lie de France) in 8 uur 29 min. 0.4
sec. 2. Lambrecht (België) op een halve
lengte. 3. Dupont (België B). 4. Aussenda
(Italië B). 5. Teisseire (Frankrijk). 6. Mul
ler (lie de France) 8 uur 30 min. 48 sec.
7 Diederich (Luxemburg) 8.33.20. 8. Kübler
(Zwitserland). 9. Van Steenbergen (Bel
gië). 10. Ockers (België). 11. Dos Reis
(Centraal Zuid West). 12. Brulé (lie de
France). 13. Het grote peleton met alle fa
vorieten. behalve Brambilla en Marinelli.
Desbals heeft tijdens de etappe opgegeven.
Het algemeen klassement luidt: 1. Mag-
ni (Italië B) 84.30.23 2. Fachleitner (Z. O.
Fr.) 84.32.33. 3. Marinelli (He de France)
84.33.04. 4. Dupont (België B) 84.37.34. 5.
Kübler (Zwitserland) 84.40.37 6. Ockers
(België A) 84.41.52. 7. Cogan (W. N. Fr.)
84.42.25 8. Bartali (Italië A) 84.42.57 9.
Coppi (Italië A) 84.44.39. 10. Robic (W. N.
Fr.) 84.45.46. 11. Tacca (De de France)
84.47.48. 12. Lambrecht (België A) 84.52.20.
Het ploegklassement ziet er aldus uit:
1. Italië A 254.22.43 2. De de France
254.22.56 3. West-Noord Frankrijk 254.24.25.
4. België A 254.36.31. 5. Frankrijk A
255.02.26. 6. Zuid-<5bst Frankrijk 255 03.13.
7 Luxemburg 255.14.58. 8. Italië B 255.21.22.
9. België B 255.36.08. 10. Zwitserland
256.33.25. 11. Centrum Zuid-West Frankrijk
256.49.23.
