twee en zeventig wandelaars
CAPITULEREN OP TWEEDE DAG
Wychen-op-zijh-best begroet
sportieve karavaan
Congress moet eerst de feiten
kennen alvorens te beslissen
PARIJSE NAAISTERS STAKEN
1 r_ l
nati
Wmei
Geen geheim rapport als bijlage
NIEUWE BONNEN
GALATHEE
HET GEZEGEND
GESLACHT
OASE IN ZONBESCHENEN
LAND
Athletiekploeg voor
Wedstrijd tegen België
STATUUT RAAD VAN
EUROPA AANVAARD
2
DONDERDAG 28 JULI 1949
PAGINA 3
VIERDAAGSE GEHALVEERD
Otü VIERDAAGSE
^4e MARSDAG 29 JULU -
„De omtrek van de aarde"
9
Nieuwe poging van mevr.
CroesVan Rijsel
Commissie van onderzoek
naar Palam
I4CHS
MÉ
Courses Duindigt
ACHESON OVER BEWAPENINGSPROGRAMMA
stan
aan
Pen.
Ge,
Hoge Commando der
V.S. naar Europa
Eerste Kamer
Alléén communisten
stemmen tegen
Presentaties der nieuwe herfst-
collecties in gevaar
Al
leest
hij
zowel
Vondel
als
Havank
1 hij scheelt zich uitsluitend 1
lu im
scheermesjes
Bommelerwaard gedeeltelijk
onder water gezet
Inundatie tegen de muizen
'n pakje
'n pakje
KWAL IT E I T
Telefoon in de trein Betere televisie Vliegtuigbrand is
te blussen Pijplijn van Le Havre naar Parijs
Roman door
G. ASTER O.f.m. Cap.
(Womdt vamoipé)
Viü^j twee en zeventig uitvallers is de
®aagse-karavaan gistermiddag voor
t, 'weede maal Nijmegen binnenge-
Cati en de 7026 wandelaars, die de
gastvrije Keizerstad bereikten, konden
1, "e"t van het aantal kilometers, dat
(toftVan de glorie scheidt, van hun be-
öan sc'10enen schudden. Langzamer
de eerste marsdag is de bontkleu-
ilfi P het rijke Land van Maas en
bla doorSetr°kkcn. Worstelend met
dn» 4® en sPierPiin, met zonnebrand en
dit bereikte hij Wychen, de oase in
zonbeschenen land, waar bronnen
kü t'saP °PsP°ten uit duizenden ont-
pp flesjes en waar verzorging en
.ntlezing te vinden was voor gewonde
beblaarde voeten.
..Voor vandaag was Wychens bevol-
Pg minstens verdrievoudigd. De ruim
in t uitend inwoners, die dit plaatsje
«omliggende dorpen kan opbrengen,
®rdrongen zich langs het wandelpar-
J?Urs en minstens eenzelfde aantal
«uwsgierigen was per fiets en per bus
alle delen van het land, maar voor
gelijk uit Nijmegen gekomen om de
Venduizend Vierdaagse-wandelaars
zien. De burgemeester van Wychen
as in zijn schik over deze gang van
'ken, ook al zal deze magistraat het
jagend jaar de intocht van de wan-
\i.ars niet meer als eerste burger van
ïchen meemaken, niettemin zal hij
di? van ^et comité zijn arbeid voor
b marsdagen kunnen voortzetten.
marktplein, dat andere jaren het
"iddelpunt vormde van het wandel-
®rkeer door Wychen, was dit jaar
gesneden door een dikke haag kijk-
^tigen, zodat de lopers hun rust op
P®er afgelegen plaatsen zochten. De
2®tehouders die het marktplein om-
'öten, keken op hun neus, want waar
,naers geen stoel op hun terrasjes on-
2®t bleef, konden zij vandaag de
'Ukte best af en waren het de ven-
Jrs langs de weg die de beste zaken
Pakten?
öe vierdaagse, zoals die thans is, met
P"h zevenduizend deelnemers, is uit-
j^Sroeid tot een zo massale beweging,
v de organisatoren zich wel eens af-
agen waar het naar toe gaat wan-
- er de deelneming nog groter gaat
?rden. Het zijn hierbij vooral techni-
he kwesties,die de zaken moeilijk
J?aken. Veertig jaar geléden, toen de
Vrste Vierdaagse-marsen werden ge-
°Uden op parcoursen, die over ver-
Pillende delen van ons land lagen
/-fspreid, startten er in het Gelderse
pbied twee jongelieden en een mili-
9iPe colonne. Thans lopen er zovelen
de marsen mede, dat zij allen teza-
?en in één uur tijds bijna veetiigdui-
?Pd kilometer afleggen, dat is even-
■el als de omtrek van de aarde.
Die eerste marsdagen, veertig jaar ge
leden, werden gelopen onder stromen
de regen, aldus vertelde ons een vete
raan, die de gehele geschiedenis van
de Vierdaagse heeft meegemaakt. De
lopers moesten geheel voor zichzelf zor
gen en hun deelnemerskaarten moesten
zij laten afstempelen bij een advocaat
in de plaatsen van afmars. De machtige
organisatie, die de lopers thans ten
dienste staat, zorgt voor alles. Zij heb
ben niets anders te doen dan te lopen
en te zorgen, dat zjj op tijd binnen zijn.
Vele Nederlandse firma's maken door
schenkingen van duizenden guldens in
natura per dag de meest geperfection-
neerde verzorging van de lopers moge
lijk, terwijl in de talrijke volgwagens
de wandelaars alles kunnen vinden, wat
zij maar zouden wensen.
Inderdaad, er is veel veranderd in de
veertig jaren, die ons van het prille be
gin van de Vierdaagse scheiden. Maar
niettemin is de feestvreugde er op deze
dagen niet minder, zeker nog meer om.
De scherts en de liefde lopen beide on
der één zonnehoed gearmd met de lo
pers mee en de vreugde wedijvert met
de zon, die onbarmhartig kan schijnen,
maar niettemin een vertrouwde gezel is
is op de lange tochten. Door het gebied,
waar de grote strijd om het bezit van
Nijmegen in de jongste wereldoorlog is
gestreden, slingerde zich vandaag de
lange stoet over de heuvels van Mook,
Groesbeek en Berg en Dal. De tocht
voerde langs vele ruïnes, langs zwaar
geschonden bossen en de tragisch be
schadigde Jansberg, die zich ruig en
onbarmhartig verheft langs het zware
parcours. Deze dag heet de zwaarste te
zijn van alle marsdagen, hoewel de wan
delaars met de laatste dag in zicht al
les op alles zullen zetten om de poor
ten van Nijmegen te voet te bereiken.
Neder
smoien
55 KM Route
50KM Route •♦♦•30 KM Route
b>^^SpooMijn^^l^<asheel^^V^l^nspotf
40KM Route
*•-«•30 KM Route
Mevrouw Croes-Van Rijsel gaf onmid-
delijk, nadat zij was hersteld van de ver
moeienissen te kennen, dat zij nog dit
jaar een nieuwe poging zal wagen het
Kanaal over te zwemmen.
Leden van de Commissie van Onder
zoek van de K.L.M. hebben zich naar
New-Delhi begeven om de onderzoe
kingen op het vliegveld Palam voort
te zetten. Palam is de laatste landings
plaats, waarvan de „Franeker" op
steeg, vóórdat het bij Bombay neer
stortte.
Het Indische directoraat voor de
burgerluchtvaart hejeft medegedeeld,
dat het rapport over het ongeluk van
de „Franeker" waarschijnlijk pas de
volgende week geheel gereed zal zijn.
Kris, Kras en Kruimeltjeberuchte wandelaars in de Vierdaagse.
De Nederlandse athletiekploeg, welke
Augustus te Antwerpen tegen België
is als volgt samengesteld:
„lOO m: J. Klein (Vlug en Lenig), B.
?.°)st CAVG 1926); 200 m: G. Scholten
1923), J. Lammers (AV 1945); 400
H. de Kroon (AAC), C. J. E. Ma-
,i6h (Vlug en Lenig); 800 m: A. Kist
i^AC), K. Knop (DOS); 1500 m: W. F.
s'Jkhuis (Trekvogels), H. Harting (De
«•eeuwen).
(s OOO rn: J. Lataster (Avon), W. J.
Jj^oen (AV 1923); 110 m horden: G. v.
fa Hoeven (Lycurgus), Jan Zwaan
AAC); 400 m horden: J. Bakels (AAC),
Woldendorp (Nurmi).
»Jfèrspringen: M. Naaktgeboren (AA
v C), A. Leeuwenhoek (Vlug en Lenig);
losspringen: R. Vernie (Celebes), A.
fte'zer (AV 1923); hinkstapsprong: H.
f: van Egmond (DEM), R. Vernie (Ce-
^°es) of W. J. Schilpzand (AV 1934).
(v^olshoog: C. Lamoree (Haarlem), A.
vleskens (De Bataven); speerwerpen:
B. Lutkeveld (APGS), L. Dammers
AV 1923); discuswerpen: C. Postma
j Uomi), A. G. J. de Bruyn (Vlug en
f§?ig); kogelstoten: A. G. J. de Bruyn
*lUg en Lenig), L. Derichs (Swift),
j X 200 m estafette: J. Klein (Vlug en
Tjhig), Jo Zwaan (AAC), J. Lammers
AV 1945) en G. Scholten (AV 1923).
j\De uitslagen van de draverijen te
Andigt luiden:
i rjarabin-prijs: 2100 m: 1. Lexington
Os-9, 2. Messidor 2, 3. Nanda, 4. Nijl-
ifer S. W. f 2.40, pl. 1.40, 2.10, 2.90.
v-Aarabin-prijs, 2100 m. 2e afdeling: 1.
s'O Maire 1.35.6, 2. Norton Williams,
t My Boy. W.: f 2.10, pl. f 1.20, f 17.70,
l koppel f 8.70.
K onkerprijs, 1300 m.: 1. Overste V.
r\ ®sena, 1.34, 2. Onderduiker G, 3.
f/snje J, 4. Omar Spencer, 5. O. La-
t 2. W.: f 36.30, pl. f 3.90, f 3.60, f 1.50,
§•30, gekopp. f 18.80.
- Offer-prijs 1300 m.: 1. O'Nelly Zora
5 o.l, 2. otella, 3. O Bonni, 4. Ortolaan,
l' Odylia O. W.:f 1.50, pl. f 1.20, f 1.70,
wPel f 6.60.
juAoh-l-Noor-prijs, 2100 m le afd.: 1.
iiaéame B 1.27.4, 2. Lion, 3. MacKinley.
ji. f 1.60, pl. f 1.40, f 2.90, 6.80.
1 A°h-I-Noor-prijs, 2e afd.: 1. Fellow
f »®A, 2. Lady Zora, 3. Leo Axkit. W.:
ïP-70, pl. f 2, f 1.30, f 1.30.
5 Aarachi-prijs, 2000 m.: 1. Missive,
m 4-4, 2. Rosette 2, 3. Taragas. W.: f 2,
V 1.10 f 1, koppel f 1.90.
1 Aabalo-prijs, 1100 m.: 1. Robespierre
f V' 2. Marjoletta, 3. Typhoon. W.:
110, pl. f 1.10, f 1.20, koppel f 1.50.
■^tale omzet: f 42.829.50
aMet is thans zeker, dat Jack Kelly,
Ju Amerikaanse skiffeur, winnaar van
Diamond Sculls van dit jaar, op 26
^8 Augustus op de Bosbaan aan de
zal komen voor het deelnemen
de Europese Roeikampioenschap-
*ïv?e°rges Vallerey, de Franse rugslag-
ohïmer, verbeterde tijdens wedstrij-
c0' te Casablanca het Europees re
st-,?. 100 meter rugslag door deze af
in?0 af te leggen in 1 minuut 4,9 sec.
Wide record stond op 1 min. 5,2
n^?1dag 31 Juli neemt onze landge-
stavo Pronk deel aan de 100 mijl
te prswedstrijd in het Pare des Princes
tn0£ari.is. Deze wedstrijd achter grote
liet over 160.932 km. is sedert 1933
meer gehouden.
strürt de eerste dag van de athletiekwed-
1eUt ScandinaviëVerenigde Staten
jw de Scandinavische ploeg met 104%
O0*- voor het team van
De Amerikaanse minister van Buiten
landse Zaken, Dean Acheson, heeft gis
teren een beroep op het Congress ge
daan, om de beslissing over het ontwerp
tot wapenleveranties aan het buitenland
aan te houden, totdat alle toelichting en
feiten door de regering ter beschikking
zijn gesteld.
Op een persconferentie verklaarde
Acheson, dat de door verschillende le
den van het Congress geopperde bezwa
ren tégen het programma in theorie ge
zond zijn, maar op verkeerd begrip der
feiten zijn gebaseerd.
Het regeringsplan tot militaire hulp
verlening ten bedrage van 1.450 millioen
dollar is een tussentijds plan, aldus
Acheson, om de leemten te vullen tot
het tijdstip, waarop de Atlantische Al
liantie haar eigen organisatie heeft op
gebouwd. Hij zeide voorts, dat alle in
lichtingen, die het State Department in
zake de situatie t. a. v. Rusland heeft,
ter beschikking van het Congress gesteld
zullen worden.
Acheson ontkende tenslotte ten stel
ligste, dat het State Department ge
heime inlichtingen of een belangrijk ge
heim rapport heeft, met behulp Waar
van het Trumans voorstel tot wapen
leveranties er door wil trachten te krij
gen.
Volgens Radio Moskou is het doel van
Truman's programma „het aanwakkeren
van de reeds bestaande oorlogshysterie
en het bang maken van hen, die zwakke
zenuwen hebben", waaraan werd toege
voegd: „De leiders van de buitenlandse
politiek der Verenigde Staten zijn er
klaarblijkelijk op uit hun agenten in
West-Europa een hart onder de riem te
steken. Alle hiertoe strekkende midde
len worden door de regering te Washing
ton bruikbaar geacht, ook dat van de
verkoop van overtollige en verouderde
Amerikaanse militaire uitrusting."
Het Amerikaanse militaire hoge com
mando, de bevelhebbers van land-, zee-
en luchtmacht omvattend, zullen Vrijdag
naar Europa vliegen, om besprekingen
te voeren met de militaire chefs van de
landen van het Noord-Atlantisch Pact
over het programma voor gewapende
hulp aan die landen. Er zullen kwesties
van gemeenschappelijk belang worden
besproken, waarbij de militaire organi
satie krachtens het pact. Tevens zullen
zij zich op de hoogte stellen van de hui
dige omstandigheden in Europa.
Het hoge commando bestaat uit de
legergeneraal Omar Bradley, admiraal
Louis Denfeld en luchtmachtgeneraal
Hoyt Vandenberg. Generaal A. M. Grün-
ther, de leider van de gecombineerde
staf, zal hen vergezellen.
De groep zal Frankfort, Londen, Parijs
en Wenen bezoeken. Tien dagen zullen
met deze reis gemoeid zijn. Gebrek aan
tijd maakt het onmogelijk een bezoek
aan de hoofdstad van ieder der onder
tekenaars van het pact te brengen. Ge
hoopt wordt echter, dat een schikking
kan worden getroffen met de militaire
vertegenwoordigers van de landen, om
deze te ontmoeten in een van vier voor
noemde steden. Een afgevaardigde van
de gecombineerde stafchefs is reeds in
formele besprekingen begonnen met een
afgevaardigde van de Canadese stafchefs
over de kwestie van de militaire orga
nisatie onder het Noord-Atlantisch pact.
Hoewel de chefs afzonderlijk Europese
inspectietochten hebben gemaakt, zal dit
de eerste keer zijn, dat zij gezamenlijk
gaan. Generaal Eisenhower zal de reis
niet meemaken.
COP TOONDER
49. Toen Eric weer boven kwam was het vlot reeds enige meters van hem
verwijderd en de wind maakte deze afs.tand snel groter. Baldon en Aider stootten
een honend gelach uit.
Vaarwelkoning der Noormannen!" schreeuwde de roofridder. „Wees ervan over
tuigd, dat wij het goud eerlijk zullen delen. Eerlijk delen, ha ha ha!" Zijn stem
werd snel zwakker en vol machteloze woede moest Eric toezien hoe het vlot zich
verwijderde. Even stelde hij al zijn kracht in het werk om het vlot na te zwemmen,
doch reeds na enkele slagen zag hij het nutteloze van deze pogingen in en keerde
terug naar Halsa, die op enige afstand van hem zwom.
probeer naar land te zwemmenzei hij scherp. „En spaar je krachten. We
moeten oppassen dat de branding ons niet te pletter slaat tegen de rotsen Zijn stem
klonk onbewogen, doch zijn hart was vervuld van bitterheid.
Het kostte nog de nodige moeite om aan land te komen. Doch eindelijk vonden zij
een smal stuk strand aan de voet van de rotsen, dat omzoomd werd door tropische
jungle. De bijna spookachtige stilte, welke om de rotsen hing, scheen steeds intenser
te worden en toen zij het strand bereikt hadden, stonden zij een ogenblik roerloos
naast elkaar en namen het oprijzende gesteente aandachtig op. Tot Halsa plotseling
zijn hand ophief.
„Daar!" zei hij opgewonden. JLuisterF
De Eerste Kamer heeft gistermiddag
het wetsontwerp over het Statuut van
de Raad van Europa zouder hoofdelijke
stemming goedgekeurd.
Dr. Pollema (C.-H.), die het debat
opende, vroeg zich af, of, als de kapi
taalverliezen in Europa hersteld zijn, als
er een zekere nivellering gekomen is
tussen de economische toestand van
Europa en de Amerikaanse rijkdom en
als er jongere geslachten gekomen zijn,
die deze oorlog niet hebben gekend, of
er dan nog de bereidheid tot samenwer
king zal zijn. Wij moeten alle krachten
inspannen om de grondslag te leggen
teneinde een federatief Europa op
tte bouwen. Hij ziet in de Raad
van Europa een kracht. Hier treedt
een nieuwe macht op, die de klas
sieke diplomatie naar de groon
steekt. Dr. Poliema meende, dat de
Partij van de Arbeid politiek, staatkun
dig en juridisch een internationale sa
menwerking nastreeft, welke in econo
misch opzicht door haar wordt tegenge
houden.
Dr. L. J. C. Beaufort maakte enkele
korte opmerkingen met betrekking tot
de zijns inziens „ietwat strijdlustige Me
morie van Antwoord". Hij besprak de
stemprocedure in het comité van minis
ters, welke hij te gecompliceerd achtte..
De lezing van het statuut noemde hij
een geslaagd product voor denksport.
Hij ging nog even in op de tegenstelling
tussen het Engelse en het Franse stand
punt bij het tot stand komen van het
statuut en merkte op„ dat aan de raad
gevende vergadering wel povere be
voegdheden zijn toegekend. Men moest
rekening houden met de dreiging van
het communisme. Er zijn gevaren, waar
voor nog geen oplossing gevonden is.
Men zal er gezamenlijk naar moeten
zoeken. In de erkenning van verschei
denheid in levensopvatting en in de eer
biediging daarvan moet gestreefd wor
den naar het bereiken van een grote
Europese samenwerking. Alles dient
men samen te trekken op de positieve
doeleinden.
Mr. A. Anema (A.-R.) merkte op, dat
de Raad van Europa een rechtsinstituut
vormt, waarmee de juristen eigenlijk
geen weg weten. Wij kunnen echter
niets anders en meer doen, dan ons af
vragen of hetgeen geboden wordt vol
doet aan hetgeen door de deelnemende
landen nodig wordt geacht. De enige
mogelijke houding is voor ons land actief
afwachten.
Minister Stikker zeide tenslotte, dat
het gewenst is, dat de afgevaardigden
zich bij het bestuderen van de proble
men afvragen of deze niet door andere
internationale organisaties moeten wor
den behandeld. Op deze wijze zal men
doublures moeten voorkomen.
Zij zouden hier overleg kunnen plegen
met zijn departement. Zij staan terecht
vrij en los van de Nederlandse regering,
maar daarom behoeven zij nog niet de
hulp te versmaden, welke het departe
ment wil geven en welke hun taak kan
verlichten.
Het ontwerp van wet werd hierna z.
h. st. aangenomen met aantekening, dat
de communisten geacht willen worden
te hebben tegen gestemd.
Parijs, Woensdagavond.
(Telefonisch van onze Parijse
correspondent)
H'j de meeste grote modehuizen van
Parijs zijn vanmiddag de beroemde midï-
nettes, de naaistertjes, in staking gegaan
en de haute couture is in last. Maandag
a.s. moeten namelijk de presentaties van
de nieuwe herfstcollecties aanvangen,
waarvoor uit het buitenland, vooral uit
de Verenigde Staten, reeds tal van ko
pers met belangrijke orders zijn gearri
veerd. En aan de voorbereidingen legden
de „mains" en de „petites mains" juist de
laatste hand.
De staking is op een order van het bij
de C.G.T. aangesloten syndicaat begon
nen, nadat de patroonsorganisatie een
personeelsafvaardiging nul had gegeven
op het request, dat de bij het algemeen
en het christelijk vakverbond aangeslo
ten bonden hadden opgesteld. Als voor
naamste eis kwam op dit request een
m
AM Er A (ABRIfKFN API LOOORN 8. NEED F
Een groep „midinettes" tijdens de ver
gadering waarin tot staking besloten
werd.
algemene loonsverhoging op basis van
15 francs per uur voor. Op een gister
middag gehouden massabijeenkomst had
den de naaisters van de Parijse haute
couture verklaard, dat zij niet langer
slechter betaald wensten te worden dan
matrassenmaaksteds. Belangstellenden
voorrekenende, dat zij de kostbare stof
fen, die in hun kunstvaardige vingers
kwamen, omtoverden tot nog enkele
malen kostbaarder dromen van jurken
er. andere kledingstukken voor haar
meer gefortuneerde zusteren, dat bijvoor
beeld voor veertigduizend francs ruwe
stof in hun handen tot een exclusief mo
del van tweehonderd vijftigduizend
francs waarde wordt, hebben zij publie
kelijk de vraag gesteld of hun slechte
betaling niet t enhemel schreit.
De modehuisdirecteuren erkennen, dat
hun personeel reden tot ontevredenheid
heeft, maar zij beroepen zich op ver
pletterende belastingen en hoge sociale
lasten, die hun beletten zouden de rede
nen tot ontevredenheid weg te nemen.
Vermoedelijk rekenen zij er ook op, dat
de stakende meisjes niet het doorzet-
tir.gs- en uithoudingsvermogen zullen
hebben van mijnwerkers, hoewel een
hunner zich reeds bezorgd heeft uitge
laten over de vijftig millioen francs om
zet, die hij door de staking in gevaar
ziet komen. De modehuiseigenaren heb
ben de bemiddeling der regering in dit
conflict ingeroepen, maar de naaisters
hebben geantwoord, dat het conflict de
regering niet aangaat en dat zij zullen
volhouden tot aan de verkrijging van
volledige genoegdoening.
In de Parijse wijken, waar de haute
couture troont, Champs Elysées, Fau-
bcurg St. Honoré, Concorde en Made
leine, heeft het personeel van de staken
de ateliers zich op straat begeven om
het personeel van de niet-stakende ate
liers te bewegen zich bij de staking aan
te sluiten. Extra politie was present om,
alsof het metaalbewerkers van Billan-
court gold. zo nodig in te grijpen. De
lieve kinderen bezorgden echter niet de
minste last en verwierven de algemene
sympathie.
De veldmuizenplaag in de Bommeler
waard heeft op versehillende plaatsen
schrikbarende gevolgen gehad. Niet al
leen zijn tal van weilanden door de i
Voor het tijdvak van 31 Juli t.m. 13
Augustus geeft elk der volgende bonnen
recht op het kopen van:
Voedingsmiddelenkaarten 909.
241 Vlees (A, B, D) 100 gram vlees.
242 Vlees (A, B) 300 gram vlees.
243 Vlees (D) 100 gram vlees.
244 Algemeen (A, B, D) 250 gram rijst.
246 Algemeen (A, B) 200 gram kaas of
250 gram korstloze kaas.
254 Algemeen (D) 100 gram kaas of
125 gram korstloze kaas.
(De letters achter de bonnummers
geven de kaarten aan, waarop de be
treffende bonnen voorkomen)
Bonkaarten ZA, ZB, BC, ZD, ZE, MD,
MH 909 (bijz. arbeid, a.s. moeders en
zieken). Geldig zijn de bonnen gemerkt
met de letter T.
Bovenstaande bonnen kunnen reeds op
Vrijdag 29 Juli worden gebruikt.
De niet-aangewezen bonnen 224, 225,
228, 229, 230, 231, 233, 235, 236, 237, 238,
239 van de bonkaarten 905 kunnen wor
den vernietigd.
schadelijke knaagdieren geheel door-
woeld en onbruikbaar geworden, maar
ook hebben zij zich in tal van koren- en
bietenvelden genesteld met alle nare ge
volgen van dien.
De Nederlandse Heide Maatschappij is
nn overgegaan tot een afdoende verdel
gingsmethode, namelijk die van de
inundatie. In Hedel en Kerkwijk in de
Bommelerwaard is men hiermede thans
volop bezig. De hiervoor in aanmerking
komende percelen worden met behulp
van dieselpompen onder water gezet,
waardoor de schadelijke beestjes zonder
uitzondering worden verdronken.
Er is dezer dagen een proef genomen
met telefoongesprekken tussen
een telefoonkantoor en een trein,
rijdende op de lijn BrusselCharleroi.
Het gevolgde systeem berust op twe«
radiotelegrafische stations, die als basis
dienen en verbonden zijn met een ge
wone telefooncentrale. Er wordt uitge
zonden op een golflengte van negen me
ter. Na het proefstadium zullen de. trei
nen op de voornaamste trajecten met
een telefoonapparatuur worden uitge
rust. Men zal dan niet alleen uit de rij
dende trein kunnen opbellen, doch ook
kunnen worden opgebeld.
Men verzekert dat België het eerste
land in Europa zal zijn, dat over zulk
een radiotelefonisch systeem beschikt.
Bovendien bestaat reeds de mogelijkheid
tot het tot stand brengen van een ver
binding tussen een rijdende trein en een
ander voertuig.
De vader van de Franse televisie,
René Barthélémy, lid van de Aca
démie des Sciences, heeft wederom
iets nieuws gebracht op het gebied van
televisie en radar.
Het betreffen zeer belangrijke verbe
teringen voor deze tweede uitvinding; de.
uitvinder heeft het wetenschappelijk
verslag hierover aan de Académie voor
gelegd, waaruit bleek, dat 'n maximum
beeldsterkte mogelijk was door het op
heffen van de z.g. „vaste ochos", zo
zeer bekend bij de technici. Dit zeer be
langrijk resultaat wordt verkregen door
een systeem, waarbij de. langzame elec-
tron-bundels tot hoog-frequenties ge
moduleerd worden, waardoor door op
eenvolgende analyses uit het beeld al
leen de veranderlijke delen gehaald
worden.
Wanneer deze vervolmaking bij de
televisie zou worden toegepast, zou dit
he.t begin van grote vereenvoudigingen
worden. Er zou dan een nieuwe en zeer
belangrijke stap in de richting van
steeds verdere vervolmaking van de
Franse televisie zijn gedaan.
De Franse luchtbeschermingsdienst
heeft onlangs op het vliegveld
Le Bourget bij Parijs een nieuw
model blusapparaat gedemonstreerd,
dat een belangrijke vooruitgang in de
strijd tegen het in brand vliegen van
vloeibare brandstoffen betekent.
Dit lichte en weinig plaats innemende
apparaat stort onder druk een blussen
de damp uit, die in grote wolken de
ramp omhult en de brand onmiddellijk
tot staan brengt.
De uitvinder van dit procédé, de heer
Bernard Lataste, heeft in bijzijn van
het technisch personeel van de veilig
heidsdienst van de Franse luchthavens
verschillende proefnemingen gedaan. Zo
werd een benzine-oppervlakte van on
geveer veertig vierkante meter aan-
54
Om die tijd kregen we ook grote
moeilijkheden met onze boterfabriek.
Het bedrijf was eigenlijk te klein om
goed te kunnen renderen. Bovendien
hadden wij, in onze boerentrots, een in
het land beroemde stier, Xerxes, voor
zware duizenden guldens aangeschaft,
gezamenlijk. Een jaar naderhand kreeg
het beest vlekken en moest afgemaakt
worden. Wij hadden niets meer dan on
overkomelijke schulden. In zeer ernsti
ge vergaderingen werd er over gespro
ken, hoe wij die betaald zouden krijgen.
Het meest redelijke voorstel was, dat
zolang als nodig was alle winst van on
ze coöperatie gebruikt zou worden om
deze put te dempen. Maar de pastoor
kwam. daar tegenop. Hij zei: de winkel,
de boterfabriek, de molen zijn opgericht
om de kerk te bekostigen. De kerk heeft
dat hard nodig, want nog lang niet alles
is betaald. Wanneer nu een van deze
dingen in moeilijkheden komt, moeten
wij niet alles moeilijkheden aandoen. Het
zijn allemaal zelfstandige ondernemin
gen met eigen verantwoordelijkheid. De
stier is door de boterfabriek aangeschaft
en moet er dus ook door betaald wor
den.
Er werd hierna alhoewel moeilijk
besloten per liter geleverde melk een
bepaald bedrag van de boteropbrengst
af te houden. Een week later had men
uitgerekend, dat men twintig jaar lang
onderbetaald zou moeten worden voor
zijn belangrijkste product, eer de dode
stier volledig betaald was.
Er waren boeren, die zeiden, dat ze
dat niet deden. De Franse boer, altijd
een heethoofd, kwam zeggen, dat hij
van de lijst van deelnemers aan de Co-
operatieve Stoomzuivelfabriek Sint Tsi-
dorus geschrapt wilde worden. De vol
gende morgen reed hij zijn melk per
soonlijk naar het oude dorp. Hij kreeg
er de volle prijs voor.
Het liep op ruzie uit, toen wij de
Franse boer opzochten en hem wilden
zeggen, dat het zijn plicht was bij ons te
biijven, in tijden van tegenspoed zowel
als van voorspoed. Hij zei, dat hij niet
van plan was twintig jaar krom te lig
gen voor een stommiteit. De volgende
week ging de pastoor eens met hem pra
ten. Hij was het tenminste van plan,
doch inmiddels waren er reeds vier boe
ren meer naar het oude dorp gegaan.
Het aantal deelnemers aan onze boter
fabriek werd steeds geringer en het
schema van schuldaflossing liep er mee
in de war.
Toen deed de pastoor zijn grote stap
Hij ging naar het bestuur van de bo
terfabriek in het oude dorp. Daar wist
hij te bewerken, dat van de nieuwe deel
nemers hetzelfde bedrag van hun bo-
tergeld zou worden afgetrokken als by
ons, en aan ons uitgekeerd.
Hij was vriendelijk ontvangen: de
mensen wilden hem in alles helpen en
hij moest nog maar eens terugkomen
Dat deed hij ook toen de klachten over
de lage melkprijs bleven aanhouden. Of
er niets op gevonden kon worden? Na
tuurlijk kon dat. Het boterfabriekje was
te klein om te renderen. Zo gauw er een
iets grotere uitgave gedaan moest wor
den zat men vast. Een zaak kon alleen
floreren als zij voldoende achtergrond
en reserve had. Daarom was het mis
schien het overwegen waard of de melk
Biet-aüei^aai in het oude dorp galeneed
kon worden.
„En onze boterfabriek?"
„We willen haar kopen. We kunnen er
onze eigen installatie mee uitbreiden
en het gebouw vindt wel een bestem
ming. Wellicht is het goed voor pak
huis."
„Wat biedt u er voor?"
Men bood een prijs, die op de cent at
de schuld van de stier was.
Mijn zoon had werk gevonden op de
secretarie van een naburige gemeente.
Iedere Maandagmorgen ging hij er naar
toe en 's Zaterdagsmiddags kwam hij
thuis. De vrije avonden besteedde hij
aan zijn liefhebberij, de geschiedenis
van het kasteel. Op de Zaterdagen ging
hij zich ter plaatse oriënteren. Hij maak
te tekeningen, onderzocht het overge
bleven houtwerk, legde een kelder
bloot en bracht soms oude gebruiks
voorwerpen mee naar huis: scherven,
een verroeste ijzeren kom, een stuk
beeld, een mes. Wij moesten soms harte
lijk lachen met de rommel, die hij in
zijn kamer opstapelde. Maar hij stoorde
er zich niet aan.
Het duurde niet lang of de pastoor
had hem ontdekt. Hele Zondagmiddagen,
na het Lof, zat hij bij hem over oude
voorwerpen te praten. Samen gingen ze
soms naar het kasteel en stapten er rond
als een paar landsqëtec?
Toch waren het mensen van geheel
verschillende instelling. Mijn zoon keek
enkel naar het verleden. Alles wat oud
was vond hij kostbaar. Alle onderdelen
wilde hij in elkaar passen. Als het slui
tend was, was hij tevreden. Hij was als
een kind zo blij als hij wist waar iets
bij hoorde, of waar het voor gediend had.
De pastoor overzag het geheel. De
details verwaarloosdé hij. Hij wilde ge
schiedenis kennen, voorzover zij de te
genwoordige tijd kon bevruchten. Zo
kwam hij al spoedig met het voorstel,
dat Jan voor de mensen van de parochie
een lezing zou houden over de oude tijd.
Niemand wist er iets van en men zou er
ongetwijfeld veel belangstelling voor
hebben.
Jan lachte er mee. „Ze vinden me toch
al een gek", zei hij.
„Omdat ze er niets van weten", wierp
de pastoor tegen, „en omdat je de ge
schiedenis niet in de tegenwoordige tijd
weet om te slaan. Alles wat de mensen
raakt, interesseert hen. Ze moeten we
ten, wat er na eeuwen bereikt is."
„Ik zal eens zien of ik iets kan
vinden".
De pastoor kondigde af, dat in de
school een lezing zou worden gehouden
over de geschiedenis der parochie. Wij
gingen er allen naar toe.
gestoken. Toen de blussingspoging met
het tot nu toe algemeen gebruikte ap
paraat geen resultaat gaf, slaagde het
nieuwe toestel er in om in enkele se
conden het vuur te blussen. Tenslotte
werd een vliegtuig-cockpit met benzine
overgoten en in brand gestoken en
slaagde het blusapparaat er in het vuur
binnen twintig seconden te doven. Tot
nu toe was geen enkel toestel krachtig
genoeg om een algemene brand, aan
boord van een vliegtuig ontstaan, te
doven.
Volgens de heer Lataste kan dit ap
paraat ook voor woningbrand gebruikt
worden en zullen er speciale huisblus-
apparaten worden gefabriceerd.
Het jaar 1955 zal tegelykertyd de
honderdste verjaardag van de
eerste wereldtentoonstelling zijn
en de tiende van de overwinning van
de Geallieerden.
Om deze beide feiten te herdenken,
heeft men besloten, op die datum
in Parijs een wereldtentoonstelling te
houden, die een duidelijk beeld zal
geven van de wederopkomst van Eu
ropa en de gehele wereld. Op 7 Juli j.l.
heeft het gemeentebestuur van de
Franse hoofdstad met algemene stem
men dit voorstel goedgekeurd.
Frankryk en Zwitserland zijn over
een gekomen, voor gezamen
lijke kosten een vlieghaven aan te
leggen, die zowel voor de Franse stad
Mulhouse als voor de Zwitserse stad
Bazel zal dienen.
De vlieghaven. die op Fr.'tns grond
gebied op een 12 km. van de grens zal
worden aangelegd, krijgt een verbin
dingsweg met de Zwitserse stad en
deze weg zal exterritoriaal zijn: dus
zal het verkeer van reizigers en koop
waar vrij, zonder enige douane
formaliteiten, plaats kunnen vinden.
De Nationale Vergadering heeft
onlangs besloten een pipe-line te
laten aanleggen tussen La Basse-
Seine (Le Havre) en de omgeving van
Parijs. Dit werk zal twee jaar ver
eisen en het grote voordeel er van
zal zijn dat de transportkosten van de
petroleumproducten aanmerkelijk ver
minderd zullen worden (meer dan
50%).
Het wetsvoorstel voorziet hiertoe ra
het oprichten van een „Soeiété de
transports pétroliers par pipe-line"
(maatschappij voor het transporteren
van petroleum per pipe-line), waarbij
het merendeel van de aandelen in
handen van de Staat (31%), publiek
rechtelijke personen en van verenigin
gen, die aan staatscontrole zijn onder
worpen, zai