Interpretatie van Noord-
Atlantisch pact
I
Met de „Queen Wilhelmina" er op uit
het
wespennest
DE WERELD ROND
EN NU IS HET VA CAN TIE
Regering heeft vertrouwen in V.S.
Uitspraken Raad
van Beroep
Vissers varen op de Noordzee
r
Wij luisteren naar
9t
"7
N.
.J
Eerste kennismaking Jachtend langs de
Hollandse kust Matroos stort zijn hart uit
2
1=
DINSDAG 2 AUGUSTUS 1949
PAGINA 3
Frans-Engelse televisie
overeenkomst
Jongetje at giftige bessen
De perszuivering
Sigarettendiefstal aan
boord van s.s. „Leerdam"'
Regionalisme in Luiers
Dr. Van Eijk hoogleraar
in Surabaia
door
David Duncan
n
Franciscaans Jongeren-
kapittel
Rector A. A. van Laarhoven
overleden
Pater W. Herr S.J. rector
van Retraitehuis te Vught
Benoeming
H.H. WIJDINGEN
De ouders mogen niet klagen: aller
wegen wordt al het mogelijke ge-
afl j.*53311 de schooljeugd-met-vacantie
cant' en Plezier te bezorgen. De va-
ntiescholen zijn haar werkzaamheden
Sonnen; in verscheidene parochies van
lekerote steden hebben geestelijken en
en uitstapjes georganiseerd, ja, hier
ren zi-'n zelfs 8rote groepen kinde
een Vi00r een week naar prachtig gele-
kampen vertrokken. We kunnen
'et nalaten in verband met deze steeds
«roeiende activiteit nogmaals de ouders
op te wijzen, dat het feitelijk niet
ehgaat, de kinderen zo maar van al
le actie te laten profiteren. Wij vragen:
ouden er onder de ouders niet veel
*a®ër mannen en vrouwen zijn, die ook
gedeelte van him vacantie konden
dotteren, om met hun eigen kinderen
die van anderen aan vacantiescholen
o kampweken deel te nemen? Nog vele
aeantie-ondernemingen klagen over
gebrek aan leiders. En het gaat toch niet
«an, de vacantiejeugd maar weer aan
j.e' onderwijzend personeel toe te ver
bouwen. Zeker, wij kennen vaders, die
"Un veertien dagen vacantie geheel heb-
X opgeofferd.
j^-Maar dit aantal kan veel groter zijn.
;tet is wel heel egoïstisch uitgekiend.
We onze kinderen naar een vacantie-
pbool sturen of aan een kampweek la-
deelnemen, om zelf eens rustig uit
J® kunnen gaan. Al is het voor deze zo-
rer te laat, het lijkt ons toch gewenst
®ven de aandacht te vestigen op een
foodzakelijkheid, waarmede volgende
J?reh meer rekening gehouden moet wor-
?6n> nl. deze: dat voor deelneming aan
Jarnpweken en dergelijke op de eerste
Plaats in aanmerking komen de kinde-
uit grote en onbemiddelde gezin-
J'h, in het algemeen dus uit die gezin-
3eb, waar de ouders hun kinderen in-
?er<3aad niet veel kunnen bieden. Want
ztjn tenslotte toch vooral dergeliike
gezinnen, waartoe de vacantiebemoeiing
2'eh bepalen moet.
Na deze inleiding, die eigenlijk nog
**8 een beklemtoning is van de eis: de
5u<iers moeten meer zorg aan hun kin-
?efen wijden, komen we tot wat we be-
Spelen in ons vorig artikel, de bespre-
,ng van enkele richtlijnen in deze va-
abtietijd.
Want nu is het vacantie! Nu is het
auere dag de grote vraag: wat zullen we
ja®t onze kinderen doen? Die vraag
lyft, ondanks alle hulp door anderen
«eboden. Die vraag wordt dwingend
alle moeders die met hun kinderen
C een kleine ruimte moeten samenhok-
en die geen geld hebben, om grote
kleine uitstapjes te maken. Die vraag
gjldt tenslotte voor alle gezinnen: rijk
arm uit of thuis, steeds komen er da-
fX dat de kinderen klagen en zeuren:
k Weet niet wat ik doen moet!
Wat doen we dus in de vacantie?
Natuurlijk kan niemand van ons ver
achten, dat we voor alle gezinnen,
h'®t hun grote variatie, een vacantie-
g'cgram gaan samenstellen. We moeten
bs vanzelfsprekend tot enklele alge-
7®ne richtlijnen bepalen. En weer moe-
,.;n We beginnen met dit éne woord:
j,ces vooral in de vacantie offerbereid.
b wat over voor uw eigen kinderen,
flP^erm u ook, zo mogelijk, eens over
van anderen,
j Dat treft natuurlijk op de eerste plaats
i® ouders zelf. Tracht een vacantie-
ebiming te scheppen. Begin de dag b.v.
i®bs met enige kinderen naar de kerk
J laten gaan Daar wordt maar al te
r®'nig aan gedacht. In grote gezinnen
?°et de kinderen bijgebracht worden,
door te zamen de voornaamste werk
eenheden te verrichten, het hele gezin
,;6 rest van de dag in staat gesteld is
5h de vacantie te profiteren. Beschikt
kle? ®*er wat financiën, dan kunnen
ren boottochten of andere uitstapjes
j._, b§aniseerd worden. Is de beurs te
ep„ab dan kan men spijs en drank bij -
-/'Pakken en de. rest van de dag in
ke k' speelweiden of andere stuk-
dp Wrije natuur doorbrengen. Gaat va-
f graag eens een dagje vissen? Waar-
jbi zou hjj het niet doen? Maar laat hij
uan een paar jongens meenemen, dan
fan moeder met de meisjes de stad eens
'bgaan.
j^ijn er wat grotere kinderen bij, dan
?%i ze het zeker op prijs stellen, eens
ïï®t vader hun eigen stad beter te be-
Jken. Er zijn nog maar al te veel va-
®rs en moeders die van de plaats hun-
inwoning maar bijter weinig weten,
j aarom niet eens een beetje heemkun-
(jj studie begonnen? Heemkunde-studie
|dt een overvloed van mogelijkheden.
wpJ slecht weer kunnen kinderen,
gpbbheer hun belangstelling eenmaal
twekt is, thuis uren lang bezig zijn
l®? het verzamelen van allerlei ma-
«s al uit kranten en tijdschriften. En
V0l een zit te knippen en te plakken,
w'Sen de anderen vanzelf. Stimuleren
5fh T°°ral bij slecht weer, die knutsel-
L°eid. Dagen van regen en slecht weer
tpJJben in deze vacantietijd een ware
tipt tatie zijn. Maar noodzakelijk is het
tp®'- Als vooral de moeders maar we-
aan te pakken.
<JgTaat de goeie beurt van de kamers
\a b1381, wachten tot na de vacantie.
Ppert niet als de kamer een soort
Cuh wordt. We hebben allemaal
boeken, een schaar en een lijm-
kpb Laat dan maar knippen en plak-
hrjjji, laat de kinderen maar uitstalling
ipUuen van alles wat ze bezitten. Als
g0 blaar bezig zijn. Er is door iedere
Cop lcnde ouder op dit gebied ge-
Sein *e bedenken, zonder dat het veel
6pr hoeft te kosten. Maar op de aller-
h6ji'e plaats moet de wil en de bereid-
CjJf. bij de ouders aanwezig zijn de va-
>w'e van hun kinderen te veraange-
Cigbcn. Voor wat extra kinderlectuur
flit, gezorgd worden; ook de kinder-
fie, ndingen van de radio, waarvan in
kij,.5 wacantie veel werk gemaakt wordt.
W ®n beluisterd worden en bieden op
ii6 l. beurt weer tal van mogelijkheden
te T?agen en vooral de regendagen door
Sh-.Tjslotte is er nog de straat! De
at> die alle kinderen lokt. Het is
heel moeilijk ze er vandaan te houden.
Er zijn helaas nog maar al te veel
ouders, die hun kinderen de ganse dag
over de straat laten zwerven. Alleen het
lichamelijk gevaar in vele buurten
moest de ouders dwingen hun kinderen
minder op straat te laten. Maar als het
niet anders kan, als ze eens even „op
geruimd" moeten worden, laat de kin
deren dan in de naaste omgeving blij
ven. zodat te allen tijde enige con
trole op hen uitgeoefend kan worden.
Dat die controle zeer noodzakelijk is,
maar heel vaak totaal vergeten wordt,
zal wel niemand kunnen c.itkennen.
En nu is het vacantie! Laten ook zij,
die zelf geen kinderen hebben, hier eens
aan denken. Er valt zoveel goeds te
doen. Want ondanks alle goede wil en
offerbereidheid der ouders zijn er toch
nog vele gezinnen, waar de kinderen,
door ziekte van moeder of andere om
standigheden, aan hun lot i. c. aan de
straat zijn overgelaten. Wat kan hier
door jongelui en ongetrouwde ooms en
tantes niet een massa hulp geboden wor
den. Wat een verrassing voor »en stel
kleintjes als tante ze komt halen, óm
naar een speeltuin te gaan. Wat een
vreugde voor grotere kinderen als ze
met oom of oudere kennis mee mogen
naar museum of tentoonstelling. Wat
een zaligheid als enkele kinderen door
familie of kennissen te logeren gevraagd
worden. Zeker, zulke dingen gebeuren
al. Maar zouden nog niet veel meer
mensen, zonder te veel moeiten of kos
ten, de vacantie van anderen kunnen
veraangenamen?
Laten we deze gedachten onder elkan
der propageren; het is nu de aangena
me tijd daarvoor, want.... nu is het
vacantie.
De internationale raad van advies
voor de radio-omroep is onlangs in
Zürich bijeengekomen om te trachten
de proposities voor televisie-systemen,
door de diverse landen voorgesteld, te
normaliseren.
Het voornaamste resultaat, dat op
deze bijeenkomst werd bereikt, was het
accoord dat tussen Frankrijk en Enge
land tot stand kwam.
Frankrijk zal, op grond van deze
overeenkomst, zijn roosterconstante,.
die thans voor de dagelijkse uitzendin
gen van de Eiffeltoren wordt gebruikt,
enigszins wijzigen, om een eenheids-
constante voor Frankrijk en Engeland
tot stand te brengen over 405 lijnen.
Aan de andere kant stelt Engeland zich
aan de zijde van Frankrijk om de door
dit land aanbevolen formule voor de
toekomstige televisie, namelijk 819 lij
nen, te steunen bij de internationale
raad.
Tot opvolger van mr. C. L. Torley Duwel,
die van 1918 tot heden net directeurschap
van het Internationaal Juridisch Instituut
bekleedde, is benoemd prof. I. Kisch, hoog
leeraar aan de gem. universiteit te Am
sterdam. Mr. Torley Duwel zal in hoeda
nigheid van adviseur aan het instituut ver
bonden blijven.
Schout Suermondt was 650 jaar geleden
het hoofd van Hattem, dat toen stad
werd. Op het ogenblik is hij daar
weer, om de feesten bij het 650-jarig
bestaan te vieren. In de stadstaveerne
onderhoudt hij zich met de huidige bur
gemeester, de heer K. Toornstra.
De memorie van antwoord op het
eindverslag der commissie van rappor
teurs der Eerste Kamer over het ont
werp van wet tot goedkeuring van het
Noord-Atlantisch verdrag is thans ver
schenen.
Dat de Staten-Generaal bij voortdu
ring invloed zullen uitoefenen op de
uitvoering van het verdrag, acht de mi
nister van Buitenlandse Zaken van het.
grootste belang.
De regering zal niet nalaten het
uiterste te doen om een opheffing van
de onereuze beperking van de wapen
leveranties naar Indonesië te bewerk
stellingen. Zij deelt de opvatting, dat
dergelijke beperkingen niet in overeen
stemming zijn met de verstandhou
ding welke tussen de Noord-Atlanti
sche bondgenoten behoort te bestaan.
De vraag, of er een objectief orgaan
is om uit te maken, of er sprake is van
een gewapende aanval, moet ontken
nend worden beantwoord. Wat betreft
het Atlantisch Verdrag, wordt althans
voorlopig het vaststellen van een ge
wapende aanval geheel overgelaten aan
het subjectieve inzicht der partijen. On
getwijfeld zjjn de V- S. in dit opzicht
voor Nederland verreweg het belang
rijkst en vandaar zijn geruststellende
uitlatingen tot ons gekomen van staats
secretaris Acheson. De V. S. zullen naar
eer en waarachtigheid oordelen, welk
optreden In een bepaalde situatie ver
eist zal zjjn. Indien deze situatie zou
zjjn een gewapende aanval op bijvoor
beeld Noorwegen, dan zal volgens de
heer Acheson een juiste interpretatie van
het verdrag meebrengen, dat de V. S.
gewapende hulp verlenen.
Intussen moge worden vastgesteld,
Te Lunteren is een jongetje na het
eten van vergiftige bessen overleden. Het
was met zijn zusje in de kruidentuin
van de heer D. aan het spelen en plukte
de bessen, die voor medicinale doelein
den bestemd zijn. Het zesjarig meisje,
dat er minder gegeten had, bleef in
leven.
dat het verdrag geenszins bedoelt te
kort te doen aan de betekenis van de
Veiligheidsraad.
Het verdrag van Brussel legt automa
tisch een verplichting op tot militaire
bijstand. Het Noord-Atlantisch Verdrag
legt geen automatische verplichting tot
het verlenen van militaire bijstand op.
De minister is van oordeel, dat, indien
tot deelneming aan zodanige maatrege
len wordt overgegaan, in de gevallen,
waarin de verdediging niet betreft die
van het eigen gebied, voorafgaande toe
stemming tot een oorlogsverklaring aan
de Staten-Generaal moet worden ge
vraagd.
Inzake Suriname en de Nederlandse
Antillen kan worden geantwoord, dat
indien Nederland was blijven aandrin
gen op opneming van deze beide ge
bieden, dit tengevolge zou hebben ge
had, dat ook de Britse en Franse re
geringen verdere uitbreiding van de
werkingssfeer van het verdrag zouden
hebben verlangd. Aldus zou het te veel
zijn oorspronkelijk karakter van be
scherming van een „Noord-Atlantisch"
gebied hebben verloren.
m j»
WvATIBiW P
.cu* tbr.
53. Eric wist Halsa's onstuimigheid te bedwingen. Te scherp realiseerde de Noor
man zich dat zij in een open strijd geen schijn van kans tegen deze overmacht
zouden hebben, om zich tot onberaden stappen te laten verleiden. Hij kon uitstekend
Hulsa's woede en verontwaardiging begrijpen, toen zij machteloos vanuit de struiken
moesten aanzien hoe het hol gesloten werd met een grote steen. Toch slaagae h\)
erin zijn vriend te overtuigen dat zij tot het invallen der duisternis moesten wachten.
Eindeloos langzaam schenen de uren te verstrijken. Eindelijktoen de hemel reeds
rossig gekleurd werd door de ondergaande zon, trokken de inboorlingen weg op
dezelfde manier als zyj gekomen waren: de medicijnmannen en trommelslagers
voorop, daarachter de krygers. Halsa en Eric bleven wachten tot het rhythmische
gebonk der tom-toms in de verte was weggestorven. Toen stond de Noorman lenig
op uit zijn gehurkte houding en haastte zich naar de grot, op de voet gevolgd door
zijn vriend.
De centenaarszware steen voor de ingang bleek aanvankelijk onverwrikbaar Tot
zij eindelijk ontdekten, na veel vergeefse pogingen, dat hij in een soort labiel
evenwicht lag op enkele kleine stenen. Wanneer men vanuit een bepaalde richting
duwde bood hij niet de minste tegenstand. Energiek zetten de beide mannen hun
schouders tegen de steen en rolden hem terzijde
Voor hen lag de donkere opening van de grot. Vochtige, koude lucht kwam hun
tegemoet en vage geluiden stegen, als van heel ver, uit de opening op. Een ogenblik
stond Eric in beraad. Dan, zekerheidshalve zijn dolk trekkend, deed hij een pas
naar voren.
„Kom mee, Halsa! Volg me en houd je ogen open!"
De Raad van Beroep voor de pers
zuivering heeft uitspraak gegeven op het
beróep van Hugo van den Broeck, die
voor de tijd van 14 jaar is ontzet uit
het recht werkzaam te zijn in enige
journalistieke of leidende niet-journalis-
tieke functie in een dagbladonderne
ming. De raad achtte een termijn van
ontzetting van tien jaar de juiste. Voorts
deed de Raad van Beroep voor de pers
zuivering uitspraak op het hoger beroep
van de N.V. uitgeversmaatschappij
„Neerlandia" tegen de uitspraak van dè
commissie voor de perszuivering d.d. 20
Juli 1948, waarbij is bepaald, dat gedu
rende 20 jaar geen persorgaan mag wor.
dne uitgegeven onder de naam „Dagblad
van Noord-Brabant en Zeeland", noch
onder de naam „Limburger Koerier".
De Raad vernietigde de uitspraak van
de commissie voor de perszuivering van
20 Juli 1948 voorzover daarbij is bepaald,
dat gedurende 20 jaar geen persorgaan
mag worden uitgegeven onder de naam
„Dagblad van Noord-Brabant en Zee
land". Het verbod voor de „Limburger
Koerier" bleef echter gehandhaafd.
De Raad van Beroep voor de perszui
vering onthield verder zijn goedkeuring
aan het advies van de commissie voor
de perszuivering, waarbij deze commis
sie de minister van O., K. en W. advi
seert, over te gaan tot de vordering in
eigendom tegen schadeloosstelling van
een aantal goederen, toebehorende aan
de N.V. uitgeversmaatschappij „Neerlan
dia" en aan de NV. „De Residentiebode".
Aan boord van het s.s. „Leerdam"
werd, tijdens het verblijf te Philadel
phia, een partij van 30.000 sigaretten
gestolen. Nadat de kapitein deze roof
aan zijn maatschappij gerapporteerd
had, waarschuwde deze de rivierpolitie
te Rotterdam. Rechercheurs gingen te
Antwerpen aan boord om gedurende
de vaart naar Rotterdam de zaak te
onderzoeken.
Toen de „Leerdam" Vrijdagmorgen
in Rotterdam arriveerde was de zaak
in kannen en kruiken. Vier zeelui, de
30-jarige kabelgast J. B., de 19-jarige
matroos J. B. K., de 18-jarige matroos
W. J. M. en de 19-jarige matroos Chr
v. L„ allen Rotterdammers, bekenden,
terwijl 's avonds nog de arrestatie volg
de van de 17-jarige lichtmatroos J. B
en de 21-jarige matroos S. B., eveneens
afkomstig uit Rotterdam.
De rivierpolitie vond aan boord 10.000
sigaretten verstopt. De resterende 20.000
stuks waren overboord gezet.
DINSDAG
HILVERSUM I, 301 m. 18.00 Sex
tet, 18.20 sport, 18.30 strijdkr., 19.00
nieuws, 19.15 Bach, 19.30 causerie,
19.45 regeringsuitz. 20.00 nieuws,
20.05 gewone man, 20.12 Bach, 21.15
Vragen van deze tijd, 21.30 concert,
22.45 Avondgebed, 23.00 nieuws,
23.15 concert.
HILVERSUM II, 415 m. Na 18 uur
ook 245 en 1875 m. - 18.00 nieuws,
18.15 piano, 18.30 R.V.U., 19.00 Pa
ris vous parle, 19.05 klankbeeld,
19.30 orkest, 20.00 nieuws, 20.05 zoek
licht, 20.15 caberet, 22.45 buitenlands
overzicht, 23.00 nieuws, 23.15 gram.
WOENSDAG
HILVERSUM I, 301 m. 7.00
nieuws, 7.15 gymn., 7.30 suite, 7.45
woord voor de dag, 8.00 nieuws, 8.15
Te Deum, 8.45 Handel, 9.00 zieken,
9.30 sextet, 10.00 Mozart, 10.30 repor-
tage, 11.30 piano, 12.00 gram., 12.30
mededelingen, 12.33 orkest, 13.00
nieuws, 13.15 orgel, 14.00 orkest,
15.00 duo, 15.20 strijkork. 16.00
postzegelverzamelaars, 16.15 jeugd,
17.30 kwartet, 17.50 gram.
HILVERSUM II, 415 m. Vóór 10
uur ook 245 en na 18 uur ook 245
en -875 m. 7.00 nieuws, 7.15 gram.
8.00 nieuws, 8.10 gram, 8.50 vrouw,
9.00 Mozart, 9.30 waterstanden, 9.35
Mozart, 10.00 causerie, 10.05 Morgen
wijding, 10.20 kookpraatje, 10.35
vrouw, 11.00 gram. 12.00 Accorde-
ola, 12.30 mededelingen, 12.33 plat
teland, 12.38 Hawaiians, 13.00 nieuws,
13.15 kalender, 13.20 Flierefluiters,
13.45 gram., 14.00 gesproken por
tretten, 14.15 kamermuziek. 15.00
zieken. 15.30 gram. 15.50 klankbeeld,
16.00 orkest, 16.15 kleuters, 16.30
gram. 16.55 jeugd, 17.15 sextet, 17.45
regeringsuitzending.
(Van onze speciale verslaggever)
Er stapt een heer uit een taxi op
de Parkkade te Rotterdam. Het
is een haastige heer. Hij grabbelt
naar de fooi voor de chauffeur en ter
wijl hij daarmee doende is, poogt hij
tegelijk het schip te monsteren, dat
voor hem aan de kade ligt. Dat schip
moet een oorlogsschip zijn, want het
is helemaal grijs geschilderd. Wie er
een beetje kijk op heeft weet, dat het
de onderzeebootjager „Queen Wilhel
mina" is. Maar de heer heeft er nog
geen kijk op.
„Zou dit hem zijn?" vraagt hij aan
de chauffeur.
„Ik denk het wel", antwoordt deze.
schip slingert erg. Nu ja...."
Slingeren?!
„Ja, maar het zal wel loslopen. De
weerberichten zijn goed."
O.De weerberichten zijn goed.
Een hele geruststelling!
En dan vaart de „Queen"! Comman
dant De Jong geeft zijn bevelen en
met snelle vaart, twintig mijl per uur,
draaft de onderzeebootjager de zee op,
jachtend langs de Hollandse kust. De
koers zal zo blijven tof Den Helder en
dan gaan we om naar Noord-West.
waar de vissers zijn, tweehonderd mijl
Daartoe uitgenodigd door de Ma
rinevoorlichtingsdienst is dfczer da
gen een speciale verslaggever van
ons blad met Hr. Ms. „Queen Wil
helmina" de Noordzee op geweest
ter visserij-inspectie. Van zijn tocht
tot 200 mijl uit de kust en het be
zoek dat hij, midden op zee, aan
een Katwijker logger bracht, van
waar een zieke naar het hospitaai-
kerkschip ,£>e Hoop" moest woraen
overgebracht, vertelt hy in een aan
tal reportages, die deze week zullen
verschijnen. Vandaag treft men de
eerste aan.
Meteen wordt de wagen gestart en de
heer, die nog aarzelt, blijft achter. Een
tikje grijnzend staan wat matrozen toe
te zien. Zij fronsen lichtelijk de wenk
brauwen, wanneer de vreemdeling
aan boord stapt. Matroos le klas Ple
vier brengt de gast naar de officier
van de wacht. „Meneer hier wil u
spreken", zegt hij.
Er is een minuscule, maar comfor
tabele long-room midscheeps. Daar
treden de officier en de vreemdeling
binnen. Zij zijn amper gezeten, of
reeds liggen potlood en bloc-note voor
de verslaggever op tafel. Alsof hij niet
vijf dagen de tijd heeft om alles-wat-
hij-maar-wil-weten op te schrijven.
Maar dat realiseert hij zich dan nog
niet.
Nee, hij realiseert het zich nog niet.
Kijk hem daar met volle toewijding
noteren wat de luitenant ter zee van
de marine zegt. Natuurlijk spreekt die
erover als een marine-minded man.
„Nog te weinig belangstelling voor de
marine, veel te weinig. Geen zorg om
een behoorlijke vloot. Ook de perso
neelssterkte kost hoofdbrekens. Ik ge
loof, dat we over het dieptepunt heen
zijn, ja. Maar de mensen moeten één
ding goed beseffen: de marine is er
tot bescherming van de koopvaardij.
Zo. En nu zal direct de commandant
komen en dan gaan we varen, mijn
heer. Heeft u al eens gevaren? Nee?
U treft het niet zo met de „Queen. Het
(Van onze Haagse redacteur)
Onze Brabantse redactie heeft de aan
dacht gevestigd op het bestaan van
's lands eerste luier-centrale, welke in
het dienstbodenloze tijdperk de huis
vrouw te hulp komt. Deze instelling is
gevestigd te Tilburg en wil van deze
plaats uit ook het Westen des lands be
dienen.
Terstond hierop is de Eerste 's-Gra-
venhaagse Luiercentrale op komen da
gen om ook van haar bestaan te getui
gen. Wij gunnen de Hagenaars hun
eigen luierdienst, temeer daar deze
spreekt over medewerking om „gezon
de mannen en vrouwen van de kinderen
te maken, waarbij de eerste jaren van
grote invloed zijn op de verdere ont
wikkeling".
Welke vlucht echter het streekbe-
wustzijn ten dezen nog moge nemen,
met de vermelding van twee centrales
is de discussie gesloten.
De universiteit van Indonesië heeft
tot gewoon hoogleraar in de scheikunde
aan de faculteit der geneeskunde te Su-
rabaja benoemd dr. B. J. van Eijk, le
raar aan het Barlaeusgymnasium te Am
sterdam,
Hij wordt midden September in Su-
rabaja verwacht.
hier vandaan. Hoor daar! Over de ra
dio zijn ze al aan het praten. „Komt
u maar even luisteren, mijnheer. En
eten gaat u ook." Voor het eerst nut
tigt uw verslaggever in gezelschap van
de officieren de avondmaaltijd. Op
deze warme zomerdag zorgt de hof
meester voor een verrassing: erwten
soep! Wat schriel kijkt de man van
de krant er tegen aan. Hij weet het
niet. Hij heeft zo'n raar gevoel in zijn
maag
Enfin
Wanneer hij later wéér over de rai
ling hangt, is het om te kijken naar
het lichten van de zee. De golven
bruisen om het schip. Het zijn nog
vriendelijke golven, die in zachte rim
pels verglijden. Daarbij geven ze een
gloed als van neonbuizen, grben en
blauw. De commandant vertelt van
Indië en hoe mooi de zee daar is.
„Trouwens de Middellandse zee ook."
In een onverwachte behoefte om zijn
hart uit te storten komt een matroos
met het omstandig verhaal van hoe
hij de zee ziet en het zeemansleven
in het bijzonder. Dat heeft dan be
trekking op een avond, niet lang ge
leden, toen er een meisje in het water
viel. En niemand stak een poot uit en
„ik sprong d'r na, meneer en ik viste
haar op. En mijn goed zag eruit: de
olie droop eraf! En toen wouen ze me
niet in een taxi hebben, maar ik deed
mijn broek uit en zo in mijn onder
broek er in. Maar toen dachten ze aan
boord dat ik dronken was. Afijn, de
volgende dag
De volgende dag moest dan een
soort comité van dankbaarheid naar de
matroos gekomen zijn om hem te fe
liciteren, maar de matroos was aan
het passagieren. In een gewassen en
gestreken broek! En nóg werd hij niet
geloofd. En toch was hij, dat mag
iedereen weten, d'r in gesprongen.
want ziet u, hij
Het zeemansleven
In de radio-kamer luistetr de ver
slaggever nog even naar de schippers.
Overmorgen ziet hij ze z-il. En
dan daalt hij af naar de hut,
waar de luitenants Pels en Polderman
hun leger hebben opgeslagen. In een
veldbed kruipt hij. Hij luistert naar
het gedreun der machines, voetstap
pen op het dek, geruisZacht wiegt
het schip. De zee. de zeeDe zee
is nu als een donkere slapende reus,
die de „Queen Wilhelmina" rustig
over zich laat spelevaren. Vaar wel!
Wat zal de dag van morgen brengen?
X WeS- Meer valt ex niet te zeg-
dn„S u weS bent, zal het er weinig
Saat y of ik boos was of niet. U
v^arv»„ar dat vreselijk koude land
'j hpP u mij verteld hebt, en u zult
>.Mee Taal vergeten."
bracht vefgeet je niet."
1 er daarginds een vrouw op
„Nee.»
x
uMiin ,r en moeder dan?"
2e rs zÜn allebei dood."
haar banden in een niet-
..U,_ nd gebaar uit.
V"Vat""u gebaar uit.
li ®rle<jP„tn?et ik daar nu van denken'
li„ge§aan was u haast naar Chi-
d|geh. Nu ver ln bet Zuiden moet
d„ ®h. NV, ver ln bet Zuiden moet
hv? gaat ~egt u dat u naar bet Noor-
lio bd op' ,5laar ,u zegt dat er daar nie-
®r te i.Wacbt. U schijnt dus overal
aan "Jn dan hier. Misschien denkt
,n u°m of een berg in het
geboren bent, en die boom
of berg betekent meer voor u dan ik."
„Zo is het toch niet. Ik moet ergens
naar toe waar ik mijn brood kan ver
dieners Eerst ga ik naar San Francis
co. Daar heb ik jaren geleden een
poosje gewoond."
„Ik wil er niet meer van horen," zei
ze.
Ik stond op en begon over de zand
bank langs de zee te lopen. Zij bleef
naast mij wandelen.
„Als u niet hier bent, maakt het
niets uit, waar u naar toe bent. Ik ge
loof dat ik gelukkiger zal zijn wan
neer u weg pent. Misschien blijft se-
nor Temple nog een poosje."
Ze keerde zich bruusk om en liep
weg.
Het had geen zin vroeg naar bed te
gaan. Mijn kamer was gelijk een oven,
en daar kwam bij, dat ik me nerveus
voelde. Morgenochtend zou ik met Tim
Taylor naar Acapulco vertrekken en
daar vadaan zou ik noordwaarts naar
de grens reizen. Ergens onderweg moest
ik valse papieren kopen of maken om aan
de grens te laten zien. Of ik moest de
Rio Grande overzwemmen. Van deze
twee mogelijkheden leverde het eerste
de minste gevaar op. Zo moeilijk zou het
niet zijn. Zoveel mensen deden het. Wat
zo vervelend was, was het feit, dat. als
ze mij betrapten ik me voor twee geval
len van paspoortvervalsing te verant
woorden zou hebben, en dan zou ik niet
zo gemakkelijk uit de fuik zwemmen.
Maar ik had mij voorgenomen in mijn
geboorteland als een bedaard burger te
gaan leven en 't had geen zin de aandacht
der autoriteiten op mij te vestigen door
me vrijwillig aan een verhoor te onder
werpen. Ik had 't idee, dat iedereen, die in
Spanje aan de zijde der regeringstroe
pen had gevochten, door de regering
der Verenigde Staten nog steeds als een
verdacht element werd beschouwd.
Voorbarig anti-fascisme noemden ze
zoiets. Goed dan ik zou de grens
oversteken onder de naam Robert Fitz
gerald en mijn eigen naam vergeten.
Voor inijn part mocht Mike Finney in
rook opgaan.
De branding langs de zandbank
maakte een oorverdovend geraas. Zo
lang de golven nog meer dan vijftig
meter van de kust vandaan waren, le
ken het kalme, bedaarde waterheuvels.
Dan stuitten zij op een drempel onder
water en steigerden verwoed. Als een
muur rezen zij tot een hoogte van vijf,
zes meter omhoog, en op hun toppunt
aangekomen, bogen zij zich voorover en
stortten als een geweldige waterval
naar beneden. Sissend rolden de uitlo
pers tot aan mijn voeten en het warme
schuim spatte in mijn gezicht. Zowat
een uur later keerde ik terug naar het
hotel.
Alle tafeltjes op het terras waren ver
laten, behalve dat van Taylor, die een
krant zat te lezen. De anderen waren
allemaal verdwenen. Mijn kamer was
nog veel te heet om aan naar bed gaan
te denken, dus kocht ik drie flesjes bier
en ging ermee naar een tafeltje, waar
vandaan ik op de kreek uitkeek. Nu
verder alle geluid zweeg, begon het ge
raas van de branding langzamerhand
deel uit te maken van de stilte, net zo
als dat met het gezoem van insecten
het geval kan zijn. Ergens in de buurt
verstoorde een vogel of een ander klein
dier af en toe de rust door een vreemd,
hoog toontje, dat bibberend opsteeg en
weer langzaam wegstierf als een tedere
hand, die de duisternis streelde. Toen
kraakte er een stoel naast mij; ik draai
de mij om en zag Phil Temple plaats
nemen.
„Hallo, Fitzgerald," zei hij. „Ik dacht
dat je al naar Ded was. Dat zei Paquita
tenminste."
Ik haalde mijn schouders op en staar
de naar de kreek. Ik was niet gesteld
op een gesprek, maar daarvan trok
Temple zich al bitter weinig aan
„Als ik het wel heb, vertrek je mor
genochtend," zei hy. „Ik wens je dit
maal meer geluk 't Is maar goed dat je
verleden week niet met dat stelletje
schavuiten bent meegegaan."
Hij lachte. „Ze namen je er lelijk tus
sen. Lieten je het meeste werk opknap
pen en veranderden toen hun plannen,
zodat je niet mee zou gaan."
„Als ik het me goed herinner, dan
veranderden zij hun plannen naar aan
leiding van een onwaarschijnlijk ver
haal over een revolutie in Chili, waarop
jij ze getracteerd hebt."
Hij lachte opnieuw. „Maar goed ook.
Toen bleek pas wat voor lui het waren
Ik rook al lang lont. Het is je misschien
wel opgevallen dat ik me niet erg druk
maakte met het opkalefateren van die
boot."
„Dat is ons allemaal opgevallen." Het
vervelende met Temple was dat hij het
nooit scheen te bemerken wanneer je
onbeleefd tegen hem was.
„Zie je wel. Ik wilde eens afwachten
Zo zie je hoe een goede opvoeding haar
diensten bewijst. Ik ben op de hoge
school geweest, zie je."
„Dat had ik nooit gedacht."
„Ja, lang geleden al, hoor. Ik ben al
in geen tien jaar in de States geweest
Maar ik hoorde van Paquita dat jij er
heen gaat. Buitengewoon interessant. De
ene week zet je er alles op om naar
Valparaiso te gaan en de volgende week
ga je naar het Noorden. En weet je ik
heb alsmaar zo'n vermoeden gehad dat
je om de een of andere reden niet naar
die goeie ouwe States terug kon. Of
schoon me dat natuurlijk geen snars
aangaat."
„Nee, geen sikkepit."
„Waarom ben je toch zo terughoudend.
Fitzgerald? Per slot van rekening zijn
we de twee enige werkelijke blanken
hier, afgezien van Taylor, en je weet
wel dat je met Taylor niets beginnen
kunt We moesten wat meer omgang
hebben."
Mensen als Temple kun je maar op
weinig manieren aanpakken. Je kunt
opstaan en weggaan, of je kunt ze de
huid vol schelden. Schelden is echter
geen alledaagse bezigheid voor mij en ik
ben er dan ook weinig in bedreven.
(Wordt vervolgd)
Clement Attlee, de Britse premier, moet
sinds Zaterdag het bed houden. De premier
heeft een lichte kou gevat. Deze ziekte
komt wel zeer ongelegen, daar Attlee we
gens afwezigheid van Bevin en Cripps de
portefeuilles van Buitenlandse Zaken en
Financiën beheerde.
Volgens berichten uit Brussel zou Enge
land er bij de Belgische regering op heb
ben aangedrongen om in het vervolg een
kwart van de uraniumproductie van de
Congo, die nu geheel haar de V.S. gaat,
aan Engeland te leveren. De jaarproductie
aan uranium in de Congo wordt geschat
op 12.000 ton.
De berichten, dat Turkije en Grieken
land er door de Franse ambassades te An
kara en Athene informeel van op de hoog
te gesteld zijn, dat zij uitgenodigd zullen
worden om deel te nemen aan de bijeen
komst van de Raad van Europa te Straats
burg, worden in welingelichte kringen te
Londen bevestigd.
De Wereldbank heeft bekend gemaakt,
dat zij een lening van 12.5 millioen dollars
aan Finland heeft verstrekt voor de mo
dernisering van zijn industrie. In zijn me
dedeling over de lening ontkende de pre
sident van de bank, Eugene Black, dat
deze enigerlei politieke betekenis zou heb
ben.
Joego-Slavië heeft Koesmitsjef Andreja,
Russisch employé van de Russisch-Joego
slavische scheepvaartmaatschappij, uit het
land gezet, aldus meldt het Joegoslavische
persbureau. Beweerd wordt, dat hij op 30
Juli in dronkenschap de Joegoslaven „pa
rasieten en bandieten" noemde.
Mgr. Santin, de bisschop van Triest en
Capodisrtia, heeft bij de Veiligheidsraad
geprotesteerd tegen de „ernstige toestand"
voor de godsdienst in Istrië en in de Joe
goslavische zone van het vrij gebied van
Triëst tengevolge van de politiek der Joe
goslavische autoriteiten, aldus verneemt
Reuter te Rome.
In Breda zijn twee kapittels gehouden
van Franciscaanse jongeren. Ook België en
Duitsland waren hier vertegenwoordigd
Voor de meisjes sprak mevrouw dr. Wa
genaarNolthenius en voor de jongens de
heer Ign. Raassen uit Amsterdam. De hon
derden jongelui luisterden met grote aan
dacht naar deze inleidingen. Praktische be
sluiten werden voor de resp landen geno
men; tevens werd de basis gelegd voor de
Internationale samenwerking Paters Capu-
cijnen uit de verschillende landen woonden
het kapittel bü
Te Meerveldhoven (N.-Br.) is over
leden rector A. A. van Laarhoven, eme
ritus rector van „Eikenburg" te Eind
hoven. Rector Van Laarhoven is geboren
in 1877 en werd priester gewijd in 1902.
Reeds spoedig volgde zijn benoeming
tot professor aan het groot-seminarie
Haaren, waar hij o.m. de Dogmatische
Theologie doceerde. In 1924 werd hij
benoemd tot rector van „Eikenburg" te
Eindhoven, waar hij tot 1947 gebleven
is. Zijn vergevorderde leeftijd en zwak
ke gezondheid dwongen hem tenslotte
zijn werk neer te leggen.
De Hoogeerwaarde pater Provinciaal
der paters Jezuïeten in Nederland heeft
pater W. Herr S.J. tot rector aan het
retraite-huis „Loyola" te Vught be
noemd. Pater W. Herr was voorheen
prefect van het Extemaat van het St.
Canisius-College te Nijmegen.
Zijne Eminentie Joh. Kardinaal de
Jong, Aartsbisschop van Utrecht, heeft
benoemd met ingang van 1 Augustus
tot Aartsbisschoppelijk Inspecteur van
de R.K. Bijzondere Lagere Scholen in
het Dekenaat Klazienaveen de zeer-
eerw. heer J. A. Middelkoop, Pastoor te
Klazienaveen.
Z. H. Exc. Mgr. F. Beckmann C.M.
heeft Zondag 31 Juli in de kapel van
het Missiehuis „St. Jozef" te Helden-
Panningen de volgende H.H. Wijdingen
toegediend: de twee laatste Mindere
Orden aan: J. van Engelen, R. Limber-
tie, J. Muiser, A. Konings, J. Matheu-
sen, M. Reinders, P. Ulst, A. Scharen-
borg, C. Prent
Het H. Diaconaat aan: J. van Ginne-
ken en H. de Graaf.
Het H. Priesterschap aan: W. Her
mans, P. Mertens, A. van Rijnsoever,
H. Swillens, F. Beckers, F. Braakhuis,
W. Dictus, C. van Dorst, P. van Erk, J.
Raets, J. Sameel. Allen van de Congre
gatie der Lazaristen.
