Operatie-afdeling Mariastichting
Het missiewerk op Celebes
CeM&s
Spanje trots op eerlijke armoede
w
Pasklaar maatcostuum....
zonder passen
I
Wat de missionarissen van Scheut tot
stand hebben gebracht
torap3a
De relletjes in Rialto
Met modernste middelen uitgerust
Het Bisschopsfeest
Probe#
AGENDA
QjhostoêiscA V UfrnM'cuodt van WXakassccA.
Gesprek bij de Cibeles
Opzienbarende en tijdbesparende vinding van een
Amsterdams kleermaker
SPOEDIG TOEPASSING
Grootste probleem is
„probleem-Romme"
Bommenwerpers gebruikt
bij Surakarta
DONDERDAG 11 AUGUSTUS 1949
PAGINA 2
STAD EN OMGEVING
DODELIJK SPEL
„St. Genesius"
Voor zweefvliegtuigen
goedgekeurd strandgedeelte
Burgerlijke Stand
AANWINSTEN R.K.
LEESZAAL
HANDBALCOMPETITIE
WEER NABIJ
Keuring nieuwe films
H.S.V. „De Kampioen"
Nannes Schneiders won van
Jack Swevels
Examen Handenarbeid
Examen Hoofdakte
1
S
BLOEMENDAAL
HET OPENLUCHTTHEATER
TE BLOEMENDAAL
Maand programma
LAATSTE NIEUWS
Verklaring van Hatta
Aanval van ongeveer tuies
duizend man
Drie maanden voor daders
Dukw liep stuk
ZWAKKE STEMMING
Beurs van Amsterdam
Ti/8
Beurs van New York
Dat de Mariastichtng in Haarlem en
omgeving een goede naam heeft, is wel
duidelijk gebleken in de vijftig jaar, dat
zij de Haarlemmers en vele anderen van
buiten de stad de helpende hand heeft
toegestoken. Maar ook bij dit ziekenhuis
is die goede naam niet alleen te danken
aan de schijnbaar onvermoeide werklust
van zusters, verpleegsters en doktoren,
maar ook aan de accommodatie, die op
gelijke voet blijft met de eisen van deze
tijd. Een sprekend voorbeeld daarvan is
de pas verbouwde operatie-afdeling,
waaraan ook de „Technische Gids" meer
dan gewone aandacht besteedt.
De afdeling voldeed reeds geruime tijd
niet meer aan de eisen, die de heren doK.
toren er aan meenden te mogen stellen,
zodat besloten werd door bijtrekking
van een naastliggende ruimte een en
ander te vergroten en te reorganiseren.
Doordat er gewoekerd is met de moge
lijkheden, is hier thans een keurige chi
rurgische afdeling gevormd, die aan alle
eisen voldoet en waarmede de doktoren
tevreden zijn. Al blijft men in de Maria
stichting toch nog altijd hopen op de
verwezenlijking van het plan tot het
bouwen van een geheel nieuwe vleugel,
waarin alle bij een moderne chirurgische
afdeling behorende ruimten kunnen wor
den ondergebracht
Het is uiteraard niet eenvoudig om een
operatie-afdeling te bouwen en in te
richten. Want hier zijn het de medicus
en de architect die beiden hun eisen
stellen en deze dienen volkomen met el
kaar in overeenstemming te zijn. Een
gunstige factor is hierbij, dat de chirurg
in de meeste gevallen over een vol
doende Technisch gevoel beschikt om
niet datgene te vorderen, wat technisch
onuitvoerbaar is.
Wij zullen hier geen opsomming geven
van alle tecnnische verbeteringen, die de
verbouwde operatie-afdeling gekregen
heeft. Wij mogen met één enkele vol
staan.
Een wasbak, waarin de instrumen
ten na het gebruik schoon gespoeld
worden, moet vanzelfsprekend aan
minstens één zijde voorzien zijn van
een vlak, waarop deze instrumenten
kunnen worden neergelegd. Hiervoor
kan dus nooit een wasbak gebruikt
worden, zoals wij die in een bad
kamer aantreffen. Een uitstekende
oplossing is in de Mariastichting ge
vonden. Eerst een plaats voor het
Na de Pontificate Hoogmis, die Z. H.
Exc. Mgr. J. P. Huibers Maandag 15
Augustus te 10 uur in de Kathedrale Ba
siliek zal opdragen, zullen, zoals reeds
gemeld, de hoogste burgerlijke autoritei
ten in de plebanie aan de Leidsevaart
worden ontvangen. Ook de recepties, die
hierna volgen (om 12.30 uur voor het
Kapittel, de Monsignori, Ere-kanunik-
ken en Dekens; van 1 tot 2 uur voor
de priesters en van 2 tot 3 uur voor
de religieuzen en leken buiten de stad
Haarlem) zullen in de plebanie wor
den gehouden.
De jongens en meisjes van de Katho
lieke Jeugdbeweging, die via hun lei
ders en leidsters een uitnodiging heb
ben" ontvangen om de plechtigheid om
4 uur des Zondags in de Kathedraal bij
te Wonen, worden verzocht vlaggen
mee te nemen. De jeugd, die niet in de
kerk de Bisschop zal kunnen begroeten,
zal gelegenheid hebben Mgr. Huibers
na afloop van het Lof, ongeveer om 5.30
Uur, hulde te brengen, wanneer de gou
den jubilaris uitrijdt naar de Nieuwe
Gracht.
Drie Haagse jongelui, die in een zan-
derijsloot bij de Ruigenhoek te De Zilk
waren gaan zwemmen, vermaakten zich
met beurtelings om hulp te roepen. De
omwonenden, die het spelletje, spoedig
door hadden, reageerden er ten slotte
niet meer op. Toen op een gegeven mo
ment een der jongens luidkeels om hulp
riep werd er geen aandacht aan geschon
ken, met gevolg dat hij in de. diepte
verdween en verdronk. Het slachtoffer
was de 18-jarige R. uit Den Haag.
De Katholieke Gem. Toneelvereniging
„St. Genesius", die haar seizoen zo
prachtig besloot met „De mooiste ogen
van de wereld", heeft thans in studie
genomen „Maria Stuart" van Von
Schiller, welke tragedie men eind Sep
tember in de Stadsschouwburg ten to
nele hoopt te brengen.
In Januari of Februari zal een blij
spel worden opgevoerd, waarschijnlijk
„Chateau de Bersac." In April en Mei
zal de derde opvoering plaats vinden
met „Blijde dagen," 't spel waarmede
„Comedia" het vorig seizoen vooral in
katholieke kringen zoveel succes heeft
geoogst.
Het strandgedeelte te IJmuiden van
km 54.800 tot km 52.600 bewesten de voet
van de duinhelling is goedgekeurd in die
zin, dat dit strandgedeelte mag worden
gebezigd voor het doen opstijgen van
zweefvliegtuigen met behulp van een
lier.
Geboren: G. Stutvoetvan der Meij, z.;
J. C. H. HollSchooneman, z.; J. Busbroek
Haagsman, z.; C. E. Groot—Stijnman, z.;
P W. RekoertOlivier, z; C. Wesselmg
Glas. d.; L. C. DonkersPus, d.; J. M. van
HeijningenGootjes, d.; W. J. M. Barends
Bertholee, d.; M. Kuijtde Mooy, d.; M. J.
van der BijlNolet, d.; M. H. van der Meij
van Houten, d.; I. B. AlbersAndringa, d.
Ondertrouwd: H. A. M. Goemans en H. E.
de Nobel, B. H. L. E. Walker en H. W.
Govers, A. Cans en J. Grent, C. Hooiveld
en M. M. Mens. G. Versteeg en G. M. Met
selaar, J. Godschalk en P. Mooij, A. San
ders en H. Dijkstra, B. Hilberts en W. Stig-
ter, W. Verschuur en H. L. Ostmann, A.
Zwart en H. G M. Zweers, M. van Beek
en H. M. M. Netz, P. Bakker en C. M.
Kikkert, A. de Graaff en C. M. Dekker, M.
A Dekker en G. van Zijp, G. Eeninkwinkel
en J. H. A. Heijberg, J. G. H. Hiddinga en
J. H. Roessink, M. S. Harms en E. Schoen,
N W. Castien en E. L. Garsten, D. van der
Noot en H. Backer, G. H. Kuvener en H.
Kok, M. Bouman en A. van de Pol, A. van
der Veldt en M. P. Verduin, A. A. Peijra
en W. Zwart, J. J. van Wooning en J.
Steeman, F. Groenevelt en A. Dammiaans,
T. Hogerhuis en T. van der Aar, P. Vol
kerts en N. de Leeuw.
Getrouwd: C. M. van Kollenberg en M.
H Hakvoort, J. W. A. Vreeswijk en H. M.
Kroon, M. J. A. Tholen en C. A. Nijssen,
M. J. Theeuwen en M. J. Joosten, H. J.
Kaasenbrood en E. C. Janus. J. Leuwener
en A. A. Valkenburg, A. van den Broeke
en N. A. Rond, J. B. Minnebo en M. A. van
Lieshout, P. W. Visje en G. G. A. Smits,
A. H. F van der Colk en G. H. J. Blan
ken, P S Weltevreden en J. A. P. van
Iersel, B. Steenbergen en A. van Brederode.
Overleden: B. J Ducro, 65 j.. Schotersin
gel: A. van der Hoven, 70 j.. Glasblazers
straat; J W. Kloot, 3 d., Tuinlaantje; P.
D HofkesSchreutelkamp, 66 J., Dlnkel-
straat; D. C. de Groot, 52 j., Kamper
straat: M. J- Wesseling, 6 m., Berkenrode
straat.
neerleggen van de vuile instrumen
ten, dan de wasbak en daarnaast
weer een plaats om de schoonge
spoelde instrumenten neer te leggen
en dan de ruimte voor de sterilisa
tor. Op deze wijze voorkomt men ge
sleep met de instrumenten en werkt
men efficiënter.
Een ander belangrijk punt op het ge
bied van de zo nodige efficiëncy is de
indeling van de verschillende vertrek
ken, waaruit de operatie-afdeling be
staat, ten opzichte van elkaar. De ver
bouwde opeartiezaal van de Mariastich
ting te Haarlem werd ook zeer practisch
ingedeeld. Men koos hier de ligging der
ruimten zo, dat men altijd volgens ver
keer in een bepaalde richting kan wer
ken: de patiënten komen van de ene
zijde, de chirurg met zjjn instrumenten
van de andere kant. Op deze wijze voor
komt men het kruisen der wegen. Mis
schien lijkt het overdreven, maar men
verzekerde ons, dat het werken volgens
dit systeem in de practjjk reeds grote
voordelen deed blijken.
Aanwinsten van de roman-afdeling
van de R. K. Openbare Leeszaal, Nieu
we Gracht 70:
Hilaire Belloc, Een meesterwerk is
zoek. (Belicht een zeer bepaalde zijde
van de moderne internationale kunst
handel).
Fenna Feenstra, Nelleke's opvoeding;
met vervolg: Maar die vlag verlaten
nooit! (meisjesroman).
E. C. GaskellStevenson, Cranford
(idyllische en humoristische roman).
Erica van Groningen, Langs een om
weg (meisjesroman).
Sanne van Havelte, Hanna's vlucht
(meis j esroman)
Lin Taiyi, Naar nieuwe horizon. (Een
beeld van China in oorlogstijd).
Jo Nabben, De overspelige vrouw (Bij
belse roman).
G. van Otterloo, Ik heb je lief (Levens
roman van Edvard Grieg).
Dick Ouwendijk, De man, die God
werd.
C. E. PothastGimberg, Zo hard als
diamant tmeisj esroman)
George R. Stewart, Storm op komst
(Een meteorologische roman).
Franz Werfel, De verduisterde hemel.
Hoewel de handbalcompetitie pas half
September op volle toeren gaat
draaien zijn er voor die tijd al ver
schillende belangrijke wedstrijden. DEM
opent Zondag de rij met zijn ietwat ver
laat Aardbeientournooi, VVZ met zijn
traditionele Missiesportdag, waaraan
ook handbalsters zullen deelnemen. Om
half twee begint de wedstrijd tussen
een Zaans en een gecombineerd Haar
lems B-elftal. Om tien over twee starten
de ploegen uit A. De Zaanse elftallen
zijn geformeerd uit Blauw Zwart, WSV,
GVO, PSC en Assendelft, het Haarlems
elftal uit DSO, TYBB en Leonidas.
Voor de competitie hebben Zeevogels
(Egmond), USVU (Uitgeest), DLO (Ber
gen) en DLO (Hoofddorp) zich als nieu
we leden laten inschrijven. In de eerste
twee klassen komen uit Blauw Zwart,
DEM. DSO, Vitesse, Leonidas, ADO en
TYBB. In de tweede klas GVO, Vitesse
II, Meervogels, WSV, PSCK, Limmen
en DOP. De mogelijkheid bestaat dat
DOP nog overgaat naar de kring Am
sterdam. De indeling van de overige
clubs is nog niet bekend. Ook komt er
dit jaar een juniorencompetitie, waar
van binnenkort de indeling bekend zal
zijn.
BIOSCOPEN:
Rembrandt: De villa onzer dromen (a. 1.),
2, 4.15, 7 en 9.15 p.; Cinema Palace: De
grote Vace (a. 1.), 2, 4.15, 7 en 9.15 uur;
Luxor: Spring in Parklane (a. 1.), 2, 4.15,
7 en 9.15 u.; Frans Hals: Met muziek door
het leven (a. 1.), 2.30, 7 en 9.15 u.; City:
Lassie komt thuis (a. 1.), 2.15, 4.30, 7 en 9.15
u.; Spaarne-theater: De scherpschutters
(14 j.), 2.30, 7 en 9.15 u.
TENTOONSTELLINGEN
De Vishal (Grote Markt): Aquariumten
toonstelling. geopend 1024 uur.
Aan boord „Mawa" (Turfmarkt): Tentoon
stelling „Gouden Koets", geopend Donderdag
10—13 en 14—17 uur.
Donderdag 11 Augustus
Grote Kerk: Orgelconcert 34 uur.
De films, die vanaf Vrijdag in de
Haarlemse bioscopen worden vertoond,
heeft de Kath. Film Centrale als volgt
gekeurd:
Kleine Melodie uit Wenen (Rem
brandt), 14 jaar; De Pioniers (Palace),
veertien jaar; 't Is feest vandaag
Luxor) alle leeftijden; Spionnen aan
de Theems (Frans Hals), veertien
jaar; Twee Jantjes op stap (City), 14
jaar; De gevangene van Mesquite
(Spaarne), 14 jaar.
Woensdagavond hield de H.S.V. „De
Kampioen" haar vierde en laatste re-
cordrit voor de Staphorst en Du Nord-
beker Bij de A-klasse zegevierde in
de laatste rit B. v. Dijk, die de 50 K.M.
aflegde in 1 uur 23 min. Bij de nieu
welingen zegevierde A. v. 't Hof, die
een tijd maakte over de 40 K.M. van
1 uur 5 min. 15 sec.
Uitslag 4e rit: A-klasse: 1. B. v. Dijk,
1 uur 23 min.; 2. H. Droog, 1 min. 23
min. 10 sec.; 3. H. Kramer, I uur 25
min. 54 sec.
Totale uitslag na 4 ritten: 1. H. Droog,
4 uur 6 min. 42 sec.; 2. B. v. Dijk, 4
uur 7 min. 46 sec.; 3. H. Kramer, 4
uur 10 min. 33 sec.
Nieuwelingen: 1. A v. 't Hof, 1 uur
5 min. 15 sec.; 2. W. Rustman, 1 uur
8 min. 25 sec.; 3. P. de Vries, 1 uur 8
min. 29 sec.
Totale uitslag na 4 ritten: 1. A. v. 1
Hof, 3 uur 17 min. 45 sec.; 2. P. de
Vries, 3 uur 25 min. 3 sec.; 3. W. Rust-
man, 3 uur 26 min. 59 sec.; 4. G. v.
Roon, 3 uur 27 min. 11 sec.; 5. C.
Kroezen, 3 uur 34 min. 5 sec.; 6. J.
Steenbakker, 3 uur 34 min. 9 sec.; 7.
W. Wijkhuizen, 3 uur 36 min. 7 sec.;
8. J. v. d. Wel, 3 uur 40 min. 28 sec.
Ten bate van de NIWIN werden op het
terras van hotel „de Schelp" te Zandvoort
bokswedstrijden gehouden, waarvan de be
langrijkste ontmoeting die was tussen de
kampioen van Nederland bantamgewicht,
Nannes Schneiders en de Engelsman Jack
Swevels over 8 ronden. Het werd een pit
tige strijd, welke de eerste 4 ronden vrij
wel gelijk op ging. In de tweede helft was
Schneiders iets meer in de aanval en de
laatste twee ronden wist hij op zijn naam
te krijgen. Hij werd dan ook tot overwin
naar uitgeroepen.
In de bij partij en waren de resultaten als
volgt: D. van de Nulit (Boxingclub Zand
voort) onbesl. tegen Barbe (Corbett, Am
sterdam), J. Brouwer (De Ring, Haarlem)
wint door opgeven van J. Stuurop (Cor
bett Amsterdam), J. Spit (Ring Haarlem)
w. o. p. van J. Meerland (Corbett Am
sterdam), H. A. Anthonisse (Ring Haarlem)
onbesl. tegen Winkelaar (Corbett Amster
dam).
Voor het examen handenarbeid slaag
den de heren: J. A. H. Smit, H. de Boer,
B de Jager, C. F. Bakker, H. Bosch,
J.' E. Aartsen, C. Th. A. Kerklaan, E.
W. Rosie, M. P. Boender, J. Kok. Af
gewezen: 2.
Voor het examen hoofdakte slaagden:
voor deel A: mej. B. M. L. de Ridder,
Oudorp (akte); mej. E. M. Veeken,
Spanbroek (akte); M. A. Th. Veltman,
Ouderkerk a.d. Amstel (akte).
Voor deel B: M. v. Roon, Vijfhuizen;
mej. M. S. du Saar, Haarlem; B. v. d.
Wateren. Haarlem; mej. B. de Boer,
Amsterdam; P. M. Overschie, Honselers-
dijk; D. P. Porsius, Amsterdam.
In de ouderdom van 76 jaar is te Haar
lem overleden de heer J. C. van Rijn,
die meer dan 40 jaar collectant was van
de parochie van de H. Joannes de Doper
aan de Amsterdamstraat. .Hij was dra
ger van „Pro Ecclesia".
In Februari 1942 landden de Japanners
op Celebes. Zij maakten daar een bruut
einde aan het prachtige missiewerk van
de Missionarissen van Scheut, die sinds
1919 op het eiland werkzaam waren.
Het zou tot September 1945 duren,
dat de eerste missionarissen uit de in
terneringskampen werden vrijgelaten en
naar hun parochies konden terugkeren.
De paters die in Makassar arriveerden,
vonden een totaal uitgewoonde en door
bombardementen beschadigde pastorie
en een door bommen getroffen kerk. De
andere missiegebouwen waren in be
hoorlijke staat gebleven. Met ijver werd
het onderbroken missiewerk weer op
gevat, hersteld en uitgebreid.
Een nieuwe Indonesische parochie
werd opgericht in de buitenwijk Mamad-
jang, met eigen kerkje, pastorie en jon
gensschool. De Medische zusters vestig
den haar eerste stichting in Indonesië te
Makassar en belastten zich met de op
leiding van Indonesische vroedvrouwen.
Zij namen de kraamkliniek en de
kraamverzorging in de kampong van de
St. Melaniastichting over. Een pracht
werk om op deze wijze de Missie te
brengen onder de Indonesische bevol
king van Makassar.
Het katholiek onderwijs werd uitge
breid met twee middelbare scholen. De
toeloop naar het katholiek ziekenhuis
was zo groot geworden dat het, ondanks
de grote financiële lasten, met nieuwe
gebouwen moest worden uitgebreid.
Een eigen opleiding van verpleegsters
en verplegers werd aan het ziekenhuis
verbonden. Deze cursus telde het vorig
jaar 73 leerlingen.
Grootse plannen staan nog op stapel.
De "Medische Zusters, die zich in het
begin van haar apostolaat in Makassar
moesten behelpen met de gebouwen die
zij aantroffen, hebben haar plannen
klaar voor een eigen gebouwencomplex,
waarin de vroedvrouwenopleiding en
kraamverpleging kunnen worden onder
gebracht.
De uitbreiding van het aantal katho
lieken in de stad dwingt tot de oprich
ting van een derde parochie. Al deze
plannen zullen binnen korte tijd worden
uitgevoerd.
De zware Missie van Moena onder de
Mahomedanen gaat slechts in langzaam
tempo vooruit. Toch kon nog een derde
post worden ingericht en de plaatsen
Raha en Lasehao van een eigen kerk
worden voorzien. Het aantal scholen
werd vermeerderd en internaten ge
sticht. Het is voor de missionarissen
taai werk, maar optimistisch zien zij de
toekomst tegemoet. De verschijnselen
die zij onder de bevolking opmerken,
doen hen hopen, dat er eens een grote
toeloop tot het katholicisme te ver
wachten is.
In 1946 werd de missionnering in het
Toradjaland hervat en vol optimisme
gingen de missionarissen weer aan de
arbeid. Zij hadden redenen in overvloed
om optimistisch te zijn.
De merendeels jonge christenen wa
ren trouw gebleven tijdens de bezet
ting. Hun aantal was zel-'s gegroeid.
De werkelijk apostolische ijver van de
geloofsleraren, die voor hun arbeid
niet werden uitbetaald, mag hier wel
met dankbaarheid in herinnering ge
bracht worden. Zij onderwezen be
keerlingen, doopten hen, traden op
als getuigen bij een katholiek huwe
lijk en hielden met angstvalligheid de
doop- en trouwboeken bij. Steunend
op zo'n vaste kern, kon de Missie met
nieuwe moed hernomen worden.
De laatste twee jaren waren succes
vol. Grote dagen beleefde deze Missie,
toen de Zusters J.M.J. er zich kwamen
vestigen om de meisjesscholen en zie
kenverzorging op zich te nemen, toen
vanuit Makale twee nieuwe posten ge
sticht werden, de eerste vier klein-
seminaristen werden ingeschreven en de
kroon op het onderwijs werd gezet: de
opening van een middelbare school.
Eenzelfde bloei gaat West-Toradja te
gemoet, waar een tweede post werd ge
opend met eigen kerk, pastorie, twee
scholen en internaten. Van alle kanten
vraagt men katholiek onderwijs.
Buiten het Toradjagebied werden nog
twee posten gesticht, n.l. Para-Pare en
Paloppo.
Dit is in het kort de geschiedenis van
de Magnalia Dei, de wonderwerken
Gods, waarvan de missionarissen getui
gen mochten zijn. Aan God alleen cc
eer voor deze bloei. Toch blijven ct
missionarissen van Scheut steeds m
dankbaarheid denken aan de pionier van
het eerste uur, hun eerste Apostolisch
Prefect Mgr. Martens. Zij zijn hem veei
dank verschuldigd.
Deze zegenrijke voorspoed werd ook
door Rome erkend. Vorig jaar werd de
Prefectuur tot Vicariaat verheven met
als eerste Apostolisch Vicaris Mgr. N.
Schneiders uit Den Haag.
Tot slot de volgende statistiek, waarin
vergeleken wordt de toestand in het
jaar 1938, toen de missionarissen van
Scheut hun eerste jaar in de Missie van
Zuid-Celebes hadden doorgebracht en
het jaar 1948, tien jaar later.
1938 1948
Hoofdposten 2 10
Bij posten 2 32
Priesters 6 23
Katholieken 2120 6949
Doopsels volwassenen 87 447
Doopsel kinderen 104 417
Lagere Scholen *14 17
Middelbare scholen 0 3
Leerlingen 1152 4335
Fraters 5 7
Zusters 28 53
Onderwijzers 16 53
Dit was een nadere kennismaking
met de Missie van Zuid-Celebes. Er is
nog heel wat te doen. Maar alles komt
goed, als u helpt door gebed en offer.
Tot de volgende keer.
Pater G. v. SCHIE,
Missionaris van Scheut,
Gen. Bothastraat 4, Haarlem.
Giro 417083.
CELEBES zetr
STRAJCT van
Makaas ak
MINAMATA
Golf van
roM'wi
LAND
B anda zee
*»MTt PAO
OENA
WAKAttA*
BOFTOn
CftCM* v«fc> MAT viCAAtAAC
Het maandprogramma van het Open
luchttheater in Bloemendaal vermeldt
voor Woensdag 17 en Zondag 21 Augus
tus voorstellingen van het Ballet der
Lage Landen. Beide avonden aanvang
om 8.15 uur. Het Nederlands Volksto
neel zal Zaterdag 27 Augustus 's avonds
om 8 uur „De Schelmenstreken van
Scapin" en „Esmoreit" opvoeren. Ten
slotte geeft de Koninklijke Militaire Ka
pel onder leiding van kapitein Rocus
van Yperen Woensdag 31 Augustus des
avonds om 8 uur een populair concert.
De gehele maand Augustus zal het ver
lichte Openluchttheater 's avonds tot
11 uur te bezichtigen zijn. Overdag zijn
het theater en het bijbehorende duin
wandelgebied van 's morgens 9 uur tot
zonsondergang voor bezoekers geopend.
(Van een bijzondere corres
pondent in Madrid)
at er ook mag gebeu
ren en veranderen:
de Cibeles blijven. De
Cibeles vormen het hartje
van de stad. Ieder, die er
staat en naar de straten kijkt
welke er samenkomen, weet
dat Madrid een wereldstad is.
Officieel heet deze plek
Plaza de Castela, maar zij
dankt haar naam en popula
riteit aan de Spaanse verte
genwoordigers van het genus
Manneke Pis of Naadje: de
Cibeles.
Twee ijverig waterschep-
pende en gietende engeltjes.
De slechte Fransen, die zo
anti-Spaans zijn. hebben zich
niet tevreden gesteld met de
actie tegen Franco en het
verbreken van de betrekkin
gen; zij hebben vorig jaar het
bericht de wereld ingestuurd,
dat de Cibeles zouden ver
dwijnen, omdat het Madri-
leense gemeentebestuur ge
noeg van hen had.
Maar dit jaar is er iets
ergers gebeurd: de Cibeles
hebben droog gelegen. Zij
deelden in de algemene ma
laise en zij waren er eigenlijk
nog slechter aan toe dan de
andere Madrilenen, die ten
minste 's morgens nog water
hadden. En vlak bij dit be
wijs van ellende trof ik, niet
zo lang geleden, mijn oude
vrienden: op de hoek van de
Cibeles en de Pasco del Pra-
do.
Ik had mij van dit eerste
gesprek sinds zoveel tijd wel
een en ander voorgesteld; ik
had mij voorbereid om door
gezaagd te worden ever di
plomatieke betrekkingen, bui
tenlandse propaganda tegen
Spanje en wat dies meer zij,
en ik wachtte gelaten at
Niets van dit al gebeurde.
Na de hernieuwde kennis
making opende de advocaat
van het gezelschap het ge
sprek over iets veel belang
rijkere: de regen.
Niet over de regen, die viel,
maar over de regen, die al
weken en maanden ontbrak.
Zonder regen kwam er van
de oogst niets terecht. Zonder
regen geen licht en zonder
regen geen kans op een bad.
Vijf weken regen en alles zou
weer beter gaan, meende de
advocaat.
Wij waren met zijn vieren
en dus kwamen er drie com
mentaren tegelijk op zijn me
ning dit volgens goed na
tionaal gebruik.
„Het regent .n Spanje geen
vijf weken," zei ik als domme
buitenlander.
„Als het vijf weken regent,"
meende de student, „dan ver
drinkt de oogst en is zij even
goed naar de haaien."
„Als het vijf weken regent,"
overschreeuwde de ingenieur,
„dan blijft het net als nu."
Zijn stem was het hardste
en bovendien is hij Deskun
dig en dus ging nij alleen
gebruik zijn genomen, werden
de meeste oude centrales ge
sloopt: zij waren immers niet
meer nodig? Bovendien: zelfs
al was er genoeg regen ge
weest, dan hielp dat alleen
voor de watervoorziening en
niet voor de stroom, want die
zal steeds schaarser worden.
Ten eerste wordt er te sloralg
mee omgesprongen en klopt de
distributie niet. En zelfs al was
dat in orde, dan waren we er
nog niet, want elk jaar neemt
de Industrie meer stroom.
„Wij zouden dus", kwam op
nieuw de student, ,,zo gauw
mogelijk zoveel stuwdammen
moeten hebben, dat er zelfs bi]
droogte nog stroom genoeg ls."
„Je bent een verstandige jon
gen. Laten we jouw systeem op
elk gebied toepassen. WIJ kun-
door: „Eerst wat water be
treft. Normaal gebruikt Ma
drid 325 liter per dag en per
man; nu is het rantsoen op
100 gesteld, dat is 150 mil-
lioen per dag. Als 's middags
tegen een uur of twee de
kraan niet meer loopt, bete
kent dat, dat het dagrantsoen
gebruikt is en de hoofdkraan
is dichtgedraaid. Volgens Zeer
Officiële Personen houden we
het op dit rantsoen tot No
vember uit. Ik voor mij zal
opkijken als wij het na een
week of zes nog zo hebben:
hoe warmer het wordt, hoe
meer er zal verdampen en de
regen van de laatste dagen
lijkt veel, maar telt niet. Bo
vendien viel zij vooral aan de
kust en daar worden wij hier
niet nat van. Wat stroom be
treft: de stuwdam van Esla
levert 23% van haar capaci
teit en Alberche 15. In het
Noord-Westen zijn de reser
ves 60%, in Andalusië 6%. Al
deze dammen raken niet vol
door de regen, zelfs van vijf
weken, maar door regen en
sneeuw van een hele winter.
Sommige dammen in Anda
lusië horen nooit leeg te zijn
en zijn pas na twee jaar nor.
male neerslag weer in orde."
„Wü moeten dus" zei de
student „de kolencentrales
weer...."
„Wij moeten niets, want er
zijn niet genoeg kolencentrales
meer. Toen de stuwdammen m
nen dan het graantekort be
straden door de aanbouw van
nieuwe bakkeraen en de peseta
versterken door de stichting
van nieuwe banken."
De advocaat had een ander
idee: „Wa moeten alle centrales
van Spanje op elkaar aanslui
ten: er zan streken als Gallcië
waar zelfs in droge jaren nog
veel water valt. Daarba moe 'en
wij dan nieuwe kolencentrales
bouwen als reserve."
.Dat is waarschljniak de eni
ge uitweg; alleen: hoe betalen
wa dat?"
„Met de uitvoer van de fa
brieken."
„Natuuriak; dat is het. Al
leen: hoe wil je de fabrisken
laten uitvoeren? za liggen luist
stil door stroomgebrek.'
„Door alle stroom die er nog
is en iets blijft er altijo
uitsluitend aan de industrie te
geven."
„Prachtidee: volstrekte duis
ternis voor de burgerij ln net
Slfde jaar van de Overwin Ing
n nog minder water. Laten wa
dat nu nog als psychologisch
mogelijk aannemen Maai als
de opbrengst van de industrie
voor nieuwe centrales gebruikt
wordt, waarvan wil je dan de
mest betalen voor de landbouw,
de verbetering van de irrigatie
en de grotere invoer van le
vensmiddelen? Zelfs Spaanse
arbeiders moeten eten."
„De enige oplossing' begon
ik toen maar na enige suite
„zou dus zan: financiële steun
uit het buitenland, al of niet
na herstel van diplomatieke be
trekkingen." Maa bet resultaat
was niet wat lk gedacht had
„Ik stel mq zo voor" meende
de advocaat, „dat de nieuwe
Amerikaanse ambassadeur met
twee grote koffers zou komen.
De eerste heeft een nieuw pa
tent om regen te maken; in de
tweede zit goud voor de arme
Spanjaarden als oewas van
Washingtons vriendschap.
„Financiële steun" zei de
ingenieur, „kan theoretisch
uit Argentinië komen of uit
de Verenigde Staten Peron
heeft al een slordige duit
gegeven, maar hij is geen
Vincentiusvereniging en heeft
het bovendien zelf niet ge
makkelijk meer. Wat de
Yankees betreft: hUD steun
heeft niets te maken met
diplomatie of democratie,
maar met de economische of
militaire tegenwaarde. Is
Spanje een economisch ver
antwoorde geldbelegging?
Neen. Zal Spanje, ooit, hoe
dan ook, communist worden?
Neen, Wat is het strategische
belang van Spanje? Zijn lig
ging. Aan welke kant zal het
land staan bij een komende
oorlog? Onnodig te vragen;
het Atlantisch Pact heeft
daarmee niets te maken en
zelfs al zou Franco dreigen
met Moskou samen te gaan,
dan zou men in Washington
alleen lachen. Krijgt Amerika
dus alle militaire voorrech
ten, die het wenst? Ja, en hoe
armer Spanje wordt, hoe
weerlozer, hoe afhankelijker
van Washington en zoveel te
minder in staat een lening
af te persen. Het is natuur
lijk mogelijk, dat of de staat
of een of andere bank een
fooi geeft. Overigens: noch
van die steun, noch van de
voorrechten hoeft iets bekend
te worden: als het gèvaar
dreigt komt de zaak immers
toch in orde? Spanje is con
sequent en eerlijk in zijn bui
tenlandse politiek. In de we
reld van vandaag zijn dat
niet-rendabele eigenschappen.
Maar eerlijke armoede is be
ter dan oneervolle rijkdom en
bij de acht zaligheden komt
handelsgeest niet voor. En
tenslotte: wij hadden al tien
keer failliet moeten zijn in de
laatste veertig jaar en we
leven desondanks. Wij zullen
dit ook wel overleven".
Daarmee hebben we de zit
ting opgebroken.
(Eigen bericht)
AMSTERDAM, 8 Augustus. Er zijn in de loop der jaren tonnen gouds voor
uitgetrokken. Internationale vermaardheden van grote bedrijven, fabrieken
en ook particulieren, hebben zich rimpels in het voorhoofd gepeinsd; er zfön
modellen gemaakt en weer als waardeloos vernietigd; systemen bedacht en
als nutteloos weer opgegeven. En nu heeft daar plotseling een 40-jarige kleer
maker in Amsterdam het Ei van Columbus op tafel gezet: een pasklaar maat
costuum zonder passen! Tientallen jaren hebben de grootmeesters-in-het-vak,
de coupeurs in Parys, Londen en New York, het ideaal nagestreefd om zowel
hun klanten als zichzelf het tijdrovende passen van een costuum te besparen.
De geruchten, dat in Amsterdam de
victorie van dit langgezochte maatcos
tuum zal beginnen, doen al geruime
tijd de ronde in binnen- en buitenlandse
vakkringen. Angstvallig heeft men ech
ter gewaakt tegen voorbarige publica
ties en misleidende berichten en eerst
nu zijn we in de gelegenheid voor onze
lezers het eerste tipje op te lichten van
de sluier, die met doelbewuste geheim
zinnigheid over deze sensationele ont
dekking was gespreid. De vinding van
de Amsterdamse kleermaker, wiens
naam wij op diens uitdrukkelijk verzoek
nog niet publiceren, bestaat hierin, dat
hij het systeem heeft gevonden om het
patroon voor een costvum te vervaar
digen, dat zo zuiver is en zo volledig
gebaseerd op het exacte maatnemen, dat
dit costuum aan de hand van het pa
troon ineens kan worden afgemaakt,
zonder dat een of meerdere malen pas
sen noodzakelijk is.
Onmiddellijk nadat de Amsterdamse
kleermaker de zekerheid had, dat zijn
vinding niet op toeval berustte, heeft
hij zich tot zijn huidige raadsman ge
wend. Door diens bemiddeling werden
leidende personen uit vakkringen van
het nationale kleermakersbedrijf van de
vinding op de hoogte gesteld en kreeg
een deskundige met grote bevoegdheid
op het gebied van het maatkledingbedrijf
gelegenheid het geheim van deze vinding
te doorgronden en aan de praktijk te
toetsen. Het resultaat van dit eerste on
derzoek is zeer gunstig geweest, al heeft
het uiteraard niet kunnen verhinderen,
dat men in vakkringen voorlopig nog
een afwachtende houding aanneemt,
omdat het nu eenmaal niet gemakkelijk
is voetstoots te geloven, dat 'n eenvou
dige, particuliere kleermaker heeft kun
nen bereiken wat aan de deskundigen
van grote internationale bedrijven,
met hun tonnen aan kapitaal, tot nu toe
verborgen is gebleven.
De onbetwistbare vakbekwaamheid
van de kleermaker in kwestie kon trou
wens een plausibele grond vormen
voor de stelling, dat deze vinding in
derdaad berustte op zeer bijzondere,
persoonlijke eigenschappen, maar dat
ze niet overdraagbaar was op anderen,
zoals dat het geval zou moeten zijn,
wanneer de Amsterdammer inderdaad
het doel heeft bereikt, dat men al zo
lang nastreeft. De deskundige heeft nu
geconcludeerd, dat het systeem het
welk door de Amsterdammer zelf, ook op
personen met een afwijkende lichaams
bouw al geruime tijd met succes wordt
toegepast, wel degelijk overdraagbaar
is, maar uiteraard wil men in vakkrin
gen de grootst mogelijke zekerheid heb
ben en zover is men op het ogenblik met
de officiële proefnemingen nog niet ge
vorderd.
De voordelen van een eventuele toe
passing van dit systeem zijn duidelijk.
De Amsterdamse vinding betekent zo
wel voor de klant als voor de kleer
maker zelve een enorme tijdsbesparing.
Het vereenvoudigt de werkwijze van
de coupeur, leidt tot stofbesparing
en moet als gevolg van dit alles ten
slotte ook een kostenvermindering ten
gevolge hebben. Tegenover de om
standigheid, dat de taak van de cou
peur nu enige verandering zou kunnen
ondergaan, staat de zekerheid, dat het
persoonlijk element met betrekking tot
smaak en stijl volledig gehandhaafd
blijft, zodat er geen sprake zal zijn van
uniformering.
Uiteraard is de vinding ook belangrijk
als bron voor deviezen en in dit op
zicht interesseren we ons dus voor de
belangstelling uit het buitenland. Die
belangstelling is er inderdaad. Men is
in bepaalde kringen zeer geïnteresseerd
en heeft reeds de vraag gesteld of het
mogelijk is waarnemers te sturen, ten
einde een juist inzicht in deze materie
te verkrijgen. Het zal een ieder dui
delijk zijn, dat de besprekingen en
onderhandelingen met de grootste
voorzichtigheid dienen te worden ge
voerd, omdat men in dit stadium de
waarde van de geheimhouding nauwe
lijks kan overschatten. Dit is trouwens
ook de reden, dat wij het voor 't ogen
blik bij deze, overigens zeer interes
sante, bijzonderheden moeten laten.
Nederland dient by de R.T.C. de za
ken zo te entameren, dat vertrouwen
het kenmerk van de conferentie is, al
dus heeft Hatta in een interview met
Aneta in het vliegtuig op weg naar Den
Haag verklaard. „Hoe langer gerekt
wordt," aldus Hatta, „hoe meer wan
trouwen gewekt wordt". Snelle over
dracht van de souvereinlteit noemde hij
het belangrijkste punt, zeggende, dat „al
het andere gemakkelijk geregeld kan
worden. Het grootste probleem is:
„het probleem-Romme", wiens tactiek
politieke onstabiliteit in Nederland
heeft veroorzaakt", aidus Hatta.
De republikeinse delegatie en de
B.F.O. zullen in Den Haag de bespre
kingen t. a. v. de Unie voortzetten, die
beschouwd kunnen worden als slotbe-
sprekingen van de Inter-Indonesische
conferentie. „Verwacht mag worden.dat
deze besprekingen over de Unie slechts
enkele dagen in beslag zullen nemen".
Over de procedure van de Ronde-Tafel
conferentie zei Hatta tenslotte, dat hij
meende, dat voorzitter der plenaire
zittingen iemand van de ontvangende
partij zal zijn, doch dat het voorzitter
schap bij de informele besprekingen bij
toerbeurt dient te worden vervuld.
Been de vreemdelingen niet uit, advi
seert een instituut, dat met Prl!.s'
beheersing te maken heeft. Er ZU®
deze zomer naar schatting alleen ai
25000 Amerikanen in ons land; we zien
er wel wat in Haarlem, maar niet zóveel,
dat een Hollands sprekende stadgenoo
beslist opvalt. Marken, Volendam en
de kaasmarkt te Alkmaar zijn meer ui
trek. Wij zien er dus geen been in onze
gasten van ver uit. te benen. Trouwens,
wat schiet je er mee op? Een vreem
deling moeten we in de wattA leggen
vertroetelen, van dienst zijn, het beS_
geven wat we hebben. Niet alleen, om
dat goed verzorgde en verwende bui
tenlandse gasten nieuwe gasten en de
viezen kweken, maar meer omdat w
een fatsoenlijk land met fatsoenlijk
bewoners zijn. Ook al verdween ®e
woord „deviezen" weer uit ons wo°7(
denboek, dan nóg hadden we ons he®
eenvoudig en vanzelfsprekend te houden
aan de wetten van beleefdheid. Omd®
we een beschaafd land zijn.
(Onderstaand bericht plaatsten wij reed*
in een gedeelte onzer vorige oplage)-
Omtrent de aanval op Surakarta °P
Zondag hebben Nederlandse militair®
kringen te Batavia toegegeven, dat m
en rond de stad incidenten van mem
dan normale omvang voorkwamen
waarbij van Nederlandse zijde een
krachtige actie gevoerd werd. Details
over de gevechten kunnen echter ni®*
gegeven worden. Een Nederlands woord
voerder heeft echter wel verklaard, da»
de Nederlanders de situatie thans be
heersen.
De correspondent van het ChineS®
dagblad „Keng Po" meldt, dat een aan'
val gedaan werd door circa twee duizeP®
man, die er in slaagden in de stad
infiltreren. Het hierna ontstane vuur
gevecht, waarbij aan beide zijden vim
zware wapens gebruik gemaakt wer»
duurde tot laat in de avond. In de
middag stegen, aldus de „Keng Po", VU»
bommenwerpers op, die het Noord*
Westelijk stadsdeel bestookten, waarW
kanonvuur volgde. Twee jagers bescbo*
ten een kwartier lang het Noordelijk®
stadsdeel met mitrailleurs.
Van de zijde van het militaire uitvoej
rende bureau van de U.N.C.I. werd ver
nomen, dat zich in Solo thans geen groep
militaire waarnemers bevindt. De dichtst
bijzijnde groep bevindt zich te Salatigs»
circa 50 km. ten Noord-Westen van Sol»
(Van onze verslaggeefster)
Tot drie maanden met aftrek van pr®_'
ventieve hechtenis veroordeelde giste
ren de politierechter mr. De Blécourt o®
drie verdachten aan wie ten laste w'*
gelegd de oorzaak te zijn geweest van
relletjes in het Rialto-theater tijdens
vertoning van het IJzeren Gordijn op
Juli j.1. De officier van Justitie, mr-
ron van Dedem, had tegen ieder v,j
maanden gerequireerd. De verdedigster
der verdachten, mr. Clara Enthoven, ha®
vrijspraak gevraagd.
De drie verdachten, de 28-jarige K"
de 30-jarige v. D. én de 40-jarige v. A*
ontkenden ten stelligste een relletje te
hebben willen maken. Zij beweerde®
eensgezind' onverhoeds door de politie
agenten aangevallen te zijn en zich hier
op niet eens te hebben verdedigd.
Toen het door getuigenverklaringen
van de agenten, die persoonlijk die be
wuste avond met de heren hadden af
gerekend, vaststond dat K. de politie
te lijf was gegaan met een stuk tuin
slang, zei K., dat hij zo verdoofd wa»
geweest door de slagen die hem door
de politie waren toegebracht, dat he1
misschien toch wel mogelijk was ge
weest, dat hij er zich mee verweer®
had. Maar meegenomen in het theater
had hij het zeker niet en hij was hele
maal niet met slechte bedoelingen naar
de film gegaan.
Intussen kwam duidelijk vast te staalt
dat zij uit politieke overwegingen
schuld hadden van de vechtpartij in b®j
Rialtotheater, iets wat nog geschraag®
werd door een deelnemingsschrüven va®
communisten uit Haarlem aan deze dri®
toen zy gearresteerd waren.
Dinsdag is een z.g. dukw, een amphi'
bie-voertuig, volgeladen met badgaste^
op de eerste zandbank bij Egmond, »U
dens een vaarritje in zee, blijven ste
ken. Het water sloeg in de kuip en
motor geraakte defect. De motorstran®
reddingboot „President Steyn" heeft
onfortuinlijke badgasten weer op ®e
droge gebracht. De dukw zinkt lang
zaam in het zand weg.
Tengevolge van een grote executie i"c'
ruim 150 kavelingen die heden
had, was de stemming op de officie
markt zeer gereserveerd. Enkele gr°:,
posten moesten ter executiebeurzen wo
den geveild en het is begrijpelijk,
men dan bij een zeer dunne markt nJe
koersdalingen rekening houdt.
(Nlet-offlciële koersen)
Vorig Ope"
3(4 Nederl. 1948
3-3(( Neüerlanö 194?
3 Ned. 62-64 oei. fac.
Inschr Grtbk 1946 3 pCt
Ned, Bande) Mij eert.
AJC.U.
Van Berkels Patent
Calvé-Delft eert
Van Geldei
Kon. Hoogovens eert
Unilever eert.
Neo. Kabel
Philips
Kon. Petroleum
„Amsterdam' Bubbei
Holl. Amerika Uln
Kon. N Stoomb Mil
Neo. Scheepv. ünle
H VA.
Deli Ml] eert
slot
100
97~/3gb
qq
97f,go
153
1761/4
115(4
157
145
188
257%
288 gl
235gl
304)i
136); gb
152
121(4
1514fegb
1561/4 gb
147 (4
97#
177(4
253#
308
134
150
]56
147
Anaconda Coppei
Bethlehem Steel
Chrysler Corp.
General Electric
General Motors
Hudson Motors
Kennecott Coppei
Montgomery Ware
North American Cc
Radio Corp.
Republic Steel
Shell Union Oil
Southern Pacific
Southern Railwa
Tidewater
U.S. Steel
ex dividend
10/8
29%
27 is
53(4
38(4
61(4
12%
50
53%
17(2
11(4
20%
34%
41
34
23%
23%
9/8
29#
27#
53%
38#
61%,
12%
49#
20%