Besprekingen over uitvoering staakt het vuren" President Zaim geëxecuteerd ERIC IN HET RIJK VAN HET MIDDEN 1 EUROPESE RAAD in discussie over het toetreden van Duitsland Katholieke Florinezen komen in ons land studeren HET DE WERELD ROND Leider van staatsgreep na de president Mgr. F. v. d. L00 HUISPRELAAT WESPENNEST Cease fire in de Kamer? j. Belangrijke rede verwacht van Churchill Rechtstreekse verbinding van Republikeins hoofdkwartier met Nederlandse post Als status quo wordt overtreden Vergaderingen van de fracties m Financiering van de woningbouw Oprichting Europees Agentschap Plan van gerepatrieerde missionaris 2 i= DINSDAG 16 AUGUSTUS 1949 PAGINA 3 11 Nederlands protest Boodschap van Sukarno Overwerk blijft binnen bepaalde grenzen Weer groenten naar West-Duitsland L. Lichtveld naar Nederland Nieuwe regering in Syrië Terug verkrijgen Neder- landerschap Middenkoers Reacties ^MiHi Mgr. Verhoeven Ridder in de orde van de Ned. Leeuw SELDEN CHAPLIN OPVOLGER VAN BARUCH? „Indrapoera" naar Indonesië Zevenjarig knaapje verdronken door David Duncan Atlantisch Pact POSTAUTO VERBRAND Zondagavond is te Batavia de tweede 'oraiele bijeenkomst van de centrale gemengde commissie gehouden. Deze werd belegd om het in acht nemen van °e overeenkomst inzake het staakt de vijandelijkheden in Oost- en Midden- Java te bespreken. De centrale gemengde commissie be sloot aan de betrokken plaatselijke ge mengde commissies op te dragen de in cidenten, waarvan in hun gebieden melding is gemaakt, te onderzoeken en hieromtrent rapport uit te brengen. Ook bereikte de centrale gemengde eommissie overeenstemming over de maatregel, dat, wanneer door een der Partijen de status quo wordt overtre den, deze partij onmiddellijk terugtrek king van de betrokken strijdkrachten zal gelasten. Dit Surabaja wordt gemeld, dat Za terdag ten Zuiden van Surabaja een be spreking werd gehouden tussen Neder landse en republikeinse autoriteiten over de uitvoering van de overeen komst inzake staakt de vijandelijkhe den. Generaal-majoor Baay werd ver vangen door de chef-staf van de A-di- Visie, kolonel Rietveld. Aan republi keinse zijde had kolonel Sungkono de leiding. Een rechtstreekse verbinding wordt aangelegd tussen het hoofdkwartier van Sungkono en de dichtsbijzijnde Neder landse militaire post. Tussen de arts van de A-divisie en een republikeinse ge neesheer werden besprekingen gevoerd over de medische hulpverlening aan de T.N.I. Tenslotte hield men een infor mele gedachtenwisseling over de terug- onding van circa 5.000 Chinese burgers baar de plaats van inwoning. Het republikeinse leger heeft 422 Chi nezen toegelaten die ondergebracht wa ren in Indonesische interneringskam pen op Oost-Java. Deze geste is kenne lijk bedoeld om goodwill te kweken nu de order tot het staken van het vuren ia gegeven. Uit betrouwbare onofficiële republi keinse bron verneemt A.P., dat dt Ne derlanders bij de UNO-commissie voor Indonesië hebben geprotesteerd naar aanleiding van de republikeinse poging, °m kort voor het van kracht worden van het bevel staakt het vuren 10 Augustus te middernacht. hun mili taire posities te verbéteren. Een Nederlandse officiële woordvoer- aan wie om bevestiging van het Protest gevraagd werd, antwoordde »>geen commentaar". Dertien gedelegeerden uit ze"ven niet- republikeinse steden sloegen Maandag dc opening van het inter-Indonesische leugdcongres gade, aldus meldt U.P. dit Djocja. De aankomst van twintig gedelegeerdenuit Oost-Indonesië werd nog verwacht. Het congres is uitgeschreven om de Indonesische jeugdbeweging nieuwe kracht te geven en haar te coördineren voor de ..strijd voor de onafhankelijk heid." Sukarno heeft aan de President vooravond van de onafhankelijkheids dag van India een boodschap gezonden aan Tsjarkrarvati Radjagopalatsjari. gouverneur-generaal van India: „Het is onze overtuiging, dat de strijd van India ook de strijd van Indonesië is. Immers, welke krachten kunnen deze gigantische strijd om de vrijheid van Azië, waarin Birma, India en andere landen van Azië in korte tijd successie velijk hun vrijheid verkregen, weer staan? Het is deze gemeenschappelijke strijd van Azië, die in zijn huidige in tensiteit weldra Indonesië volledig zal bevrijden en het een gelijkwaardge plaats zullen verzekeren onder de vrije landen van Azië en de wereld." Padit Nehru, premier van India, heeft Sukarno zijn gelijkwensen doen toe komen ter gelegenheid van de onaf hankelijkheidsdag van de republiek op 17 Augustus. In de nieuw gecreëerde functie van adviseur-generaal van de legercom mandant is benoemd generaal-majoor J. J. Mojet, thans kwartiermeester- generaal in Indonesië. Tot kwartier meester-generaal kolonel G. J. van Leeuwen. Op vragen van het Tweede Kamerlid de heer Cornelissen (V.V.D.) betreffende de bepalingen in zake overwerkvergunnin- gen, heeft de minister van Sociale Zaken o.a. geantwoord, dat de laatste tijd van de bewegingsvrijheid in het grafisch be drijf inzake overwerkuren in ernstige ma te misbruik werd gemaakt, hetgeen voor het Centraal Bureau voor de Grafische Bedrijven, aanleiding was een ernstige waarschuwing tot de ondernemers te rich ten en in tal van gevallen disciplinair op te treden. Er kan naar de mening van de minister niet worden gesproken van een „overwerk- regiem", dat verzachting behoeft. Uiter aard blijft een zeker beleid bij het toe staan van overwerk noodzakelijk en het thans gevoerde beleid is naar de mening van de minister van die aard, dat aan de bestaande behoefte aan overwerk op re delijke wijze wordt tegemoet gekomen. Ook voor deze week is een contingent van 500.000 dollar beschikbaar voor de export van groenten naar West-Duits land. De fruit-export is Donderdag j.l. hervat voor het resterende deel, groot ongeveer 300.000 dollar, van het Juli- contingent dat voor fruit 500.000 dollar bedraagt. Het lid van het College van Algemeen Bestuur van Suriname L. Lichtveld is gisteren per K.L.M. naar Nederland ver trokken voor de afwikkeling van parti culiere zaken. Tijdens zijn verblijf in Suriname werd de heer Lichtveld benoemd tot lid van genoemd college. (Van onze parlementaire redacteur De Tweede Kamer is hedenmiddag "•h 1 uur bijeengekomen om te beraad- *^gen over de jongste nota van de £egering inzake de cease-fire-overeen- *o«nst. De vraag, die iedereen zich Maandagavond stelde, was: wat zal de Earner nu doen? Dit wist de Kamer zelf ^g niet precies. Maandagmiddag r- Üaderde het seniorenconvent en des avonds hield de katholieke fractie een ^rgadering. Ook in andere politieke groeperingen werd druk over en weer Sesproken. Zoals men op het ogenblik de situatie a» bezien, neemt de waarschijnlijkheid ^e. dat de Kamer inderdaad zal over man tot het debat over de cease-fire. u®genen onder de Kamerleden, die SfOndig geporteerd zijn, kunnen thans tamelijk het zakelijk argument aan leren, dat er inmiddels wel het een ah ander gebeurd is, dat een zeker licht de overeenkomst werpt, namelijk de 'anval op Solo en de infiltratie in Su rabaja. Het is wel duidelijk geworden, ^.at deze acties, waaromtrent men nog tijd niet weet of ze ook ongedaan zijn T;blaakt in die zin, dat de opgedrongen ul, geïnfiltreerde T.N.I.-mensen zich K- h°n teruggetrokken, van hogerhand Idolen zijn, kenneliik met het doel op 6 Valreep nog enkele gebieden te be- pten, opdat men ze na de cease-fire v's patrouillegebieden voor zich zou o hhen opeisen. Welke instantie deze cties bevolen heeft is nog een tweede rraag. Men kan er twijfel aan koeste- eh of dit de politieke leiders zijn; erder is men geneigd te veronderstel- dat T.N.I.-instanties deze acties -pbben georganiseerd. Maar als deze Vei s °P touw zijn gezet tegen de be- en tegen d wil van de republi- 6®ins.e regering in, dan zijn zij toch nog dat ulg genoeg, omdat ze dan bewijzen, bet gezag van de regering van Djocja bort is geschoten. S >3 ieder geval kan de Kamer er een ïï£ere aanleiding in vinden, duide- -ï Van haar mening te doen blijken, bei, men hopen, dat zij daarbij zelf- lio rsin§ aan de dag zal leggen- stel' zal de regering zelf veel goed aan 0t. ste«iming kunnen doen, wanneer ze dan tig aHe feiten mededeelt. is °ok een verwachting, dat di rege- ftier badcre mededelingen aan de Ka- doeV, °mtrent de stand van zaken zal er n geworden. Vrijwel iedereen rekent Onp°P het ogenblik op, dat het tot een "baar debat zal komen. Van°?r vrouwen, die door of tengevolge tion-Paar huwelijk de Nederlandse na- ^eliit- t hebben verloren en wier hu- Ohtb op °f na 1 September 1937 is beid 7?en- hestaat thans de mogelijk- berwV- Nederlandse nationaliteit te Eii iSen' de bu5Unnen zich namelijk wenden tot Nederigemeester van hun woonplaats in bd vLand of. indien zij in het buiten- "e geza°°nachtig zijn, tot de Nederland- heq ijgjbt of consulaire ambtenaar bin- ressort van hun woonplaats. Syrië's eerste coalitie-kabinet, sedert deze Arabische natie in 1945 haar onaf hankelijkheid kreeg, heeft gisteren zon der incident de regering overgenomen, nadat president Husni El Zaim Zondag voor het aanbreken van de dag geëxe cuteerd was. De president en premier van Syrië werden voor het aanbreken van de dag van hun bed gehaald door hoge offi cieren van het leger, en in de sombere Muzza Citadel te Damascus als „dic tators" berecht en door een vuurpeleton geëxecuteerd. Een militaire junta van tien man, on der leiding van kolonel Sami el Hin- naoui, nam het bestuur van het land over President' Husni El Zaim, de 54-jarige, kettingrokende „sterke man", die ge- executeerd werd, was op 3C Maart aan de macht gekomen door een onbloedige revolutie. Hij was beroepssoldaat zijn eerste naam Husni betekent kolonel en werd door hen die hem kenden als joviaal beschreven. Doch hij regeerde met krachtige hand gedurende de vier maanden van zijn regiem. Radio Cyprus vertelde dat drie pant serwagens vol met soldaten en officie ren 's morgens om drie uur bij Zaim's woning arriveerden, schoten uitwissel den met de wacht, het huis binnen drongen en hem arresteerden. Het verluidt dat premier Mouhsin el Barazi het weekeind doorbracht in het Libanese dorp Falougha, vanwaar hij teruggeroepen werd naar Damascus on der voorwendsel dat Zaim hem drin gend wenste te spreken. El Barazi werd door een militair es corte regelrecht naar de Muzza Citadel gebracht, die 16 km. buiten de hoofd stad ligt; hij werd, met Zaim, berecht en doodgeschoten. Kolonel El Hinnaoui, die bevel voer de over de eerste colonne van het Sy rische leger tqdens de strijd in Pales tina, riep zichzelf onmiddellijk tot pre sident uit en formeerde een militair commando dat Syrië „tijdelijk" zou regeren. De staatsgreep door hoge officieren Van het leger, onder leiding van kolo nel Sami El Hinnaoui, was niet onbloe dig, vertelde een officieel woordvoer- der. In berichten uit Beiroet is gezegd dat 22 h 28 personen gedood werden toen Zaim en premier Mouhsin El Barazi van hun bed werden gelicht om berecht te worden. Voordat El Hinnaoui zijn nieuwe re giem aan een civiel kabinet toever trouwde, gaf hij opdracht de Zondag avond ingestelde avondklok op te hef fen. In Damascus werd de toestand on middellijk weer normaal. Autoriteiten van het nieuwe regiem zeggen dat de staatsgreep een zuiver interne aangelegenheid was, die Jlzgf' voerd werd door grotendeels dezeliae groep officieren die in Maart j.l- Zaim aan de macht hielp. Zij zeiden, dat de officieren, onder leiding van El Hinnaoui in opst?nj kwamen, omdat Zaim zijn woord had gebroken, dat hij de vereiste hervor mingen zou doorvoeren. Het verluidt, dat het nieuwe kabinet, dat tijdelijk zal zijn, hangende een nieu we grondwet, Zaim's politiek van gr°te vriendschap met Frankrijk zal tvijzi- gen. Naast modificatie van deze politiek wordt verwacht, dat naar betere be trekkingen zal worden gestreefd met Engeland en dat een „houding van sym pathie" jegens de Verenigde Staten zal worden gehandhaafd. Men gelooft, dat de nieuwe regering een middenkoers zal volgen wat be treft de politiek in Arabische zaken, waarbij men geen partij zal kiezen voor het Egyptische en evenmin voor het Hasjemietenblok. Verwacht wordt, dat Saoedi Arabië de eerste Arabische re gering zal zijn, die het nieuwe Syri sche regime zal erkennen. Gisteren confereerde El Hinnaoui met Abdel Aziz, de gezant van Saoedi Arabië Het nieuwe kabinet, onder leiding van premier Hasjim El Atassy, omvat drie politieke partijen en onafhanke- lijken Atassy is een onafhankelijke. Het verluidt, dat Faris El Khoury, Syrië's gedelegeerde bij de V. N., een grote rol speelde bij de vorming van de coalitie-regering. Het Egyptische hof heeft Zondag avond in een officiële circulaire bekend gemaakt, dat koning Faroek een paleis- rouw van drie dagen heeft bevolen in verband met de dood van president Husni El Zaim. De ,,New York Times" zegt, dat er „geen twijfel aan bestaat, dat de twee Syrische staatsgrepen slechts uiterlijke manifestaties zijn van de revolution- naire woelingen in de Arabische wereld, tengevolge van de door Israël toege brachte nederlaag". Waarschijnlijk zal Groot-Brittannië, alvorens een beslissing te nemen inzake de betrekkingen met het nieuwe Sy rische regime, de staatsgreep bespre ken met de Ver. Staten, Frankrijk, Transjordanië en Irak, aldus deelde gisteren een woordvoerder van het Foreign Office mee. Hij voegde er aan toe, dat reeds voorlopige besprekingen hadden plaats gevonden tussen Britse en Transjor- daanse vertegenwoordigers. Groot-Brittannië tracht op het ogen blik vast te stellen of het nieuwe mili taire regime grondwettelijk of on grondwettelijk de macht aan zich trok. Mocht dit laatste het geval zijn dan zou Groot-Brittannië de formele diploma tieke erkenning van de autoriteiten te Damascus kunnen intrekken. v v >"v< v A.!A 2. Het schip, dat Eric aan de horizon had zien opdoemen, naderde snel. Eigenaar dig gevormde, gele zeilen stuwden het vaartuig recht op Eric's kleine boot aan en rret een zekere onrust vroeg de Noorman zich af wat men daarginds van plan was. Op het dek van het naderende vaartuig stond de bevelhebber, omringd door zijn mannen. „Een vreemde, blanke barbaar, heer Toeng Cho," waagde een hunner te mompelen, doch met een kort gebaar gebood deze hem te zwijgen en wendde zich tot de roerganger Geen enkel geluid rees op van het vreemde schip. Somber en zwaar gleed het nader en alleen het klotsen van de golven tegen de brede boeg verbrak de stilte, bric voelde een eigenaardige spanning in zich opkomen. Onwillekeurig tastte zijn hand naar zijn boog Maarschalk Husni Zaim Op Maria-Hemelvaartsdag vierde de Of- ficiaal van het Aartsbisdom, Mgr. F. A. E. H. van der Loo, zijn veertig-jarig priester feest. In tegenwoordigheid van Z. Em. Joh. Kardinaal de Jong, droeg de jubilaris in de kapel van het St. Gregorlushuis te Utrecht een plechtige H. Mis op. Op de hierna ge houden receptie deelde de Kardinaal aan de Officiaal mede, dat Z.H. de Paus hem benoemd had tot Huisprelaat. Mgr. dr. Th. Verhoeven, directeur van het B.K. Centraal Bureau voor het Onder wijs, vierde te Den Haag zijn veertig-ja rig priesterfeest. Na de plechtige H. Mis, die o.m. werd bijgewoond door de Pause lijke Internuntius, volgde een receptie, waarop de minister van O. K. en W., prof. Rutten, mededeelde, dat de jubilaris be noemd was tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw. Z. Em. Joh Kardi naal de Jong deelde mede, dat de jubilaris benoemd was tot Protonotarius. Te Culemborg herdacht de provinciaal van de Augustijnen in Nederland, pater S. van Nuenen, zijn zilveren priesterfeest. Na een plechtige H. Mis volgde in de aula van het Augustijnenklooster de huldgiing, waarbij o.m. het woord werd gevoerd door de as sistent-generaal, pastoor Mackay, en prof. mr. W. Pompe. Mgr. J. G. van Schaik, pastoor van de St. Martinuskerk te Utrecht was 55 jaar priester en vierde tevens zijn dertig jarig pastoraat. Na de H. Mis kwamen zeer ve len in het gebouw van St. Martinus de jubilaris gelukwensen. Tenslotte vierde te Den Haag pater N. G. M. van Doornik, directeur van „Una Sancta" zijn zilveren priesterfeest. Na een plechtige H. Mis in de noodkerk van O. L. Vrouw van Goede Raad, volgde ook hier een druk bezochte receptie. De minister van wederopbouw en volkshuisvesting heeft enige belangrijke veranderingen aangebracht in de finan cieringsregeling woningbouw 1948. Na 1 Sepember a.s. zullen de gemeentebe sturen slechts die aanvragen om toeken ning van een rijksbijdrage in behande ling nemen, die betrekking hebben op op de bouw van woningen, waarvan de inhoud niet meer bedraagt dan 375 m3. In ééngezinshuizen en 3^5 m3 in meer- gezinsnuizen. Ten behoeve van'de huis vesting van grote gezinnen kan bij wij ze van uitzondering de financieringsre geling ook toepassing vinden voor de bouw van woningen van ten hoogste 375 m3 in meergezinshuizen, mits het aan tal woningen, groter dan 325 m3 per complex, niet meer bedraagt dan 15 pet. van het totale aantal. De veranderingen sluiten verder de toekenning van rijks bijdragen uit voor woningen, die tevens bedrijfsruimte bevatten. In de financieringsregeling is een nieuw artikel opgenomen, volgens het welk alle toezeggingen krachtens de fi nancieringsregeling en woningbouw 1947 en 1948, waarvoor de aanvragen vóór 1 September 1949 bij de gemeentebesuren zijn ingediend, slechts dan worden ge honoreerd indien uiterlijk op 30 Juni 1950 met de uitvoering van de bouw een begin is gemaakt. In diplomatieke kringen te Washing ton gaat het gerucht, dat mr. Selden Chaplin, de vroegere gezant van de Ver. Staten in Hongarije, de tegenwoordige ambassadeur in Nederland, dr. Herman B. Baruch. zal opvolgen, indien deze laatste, zijn post zal neerleggen. Bij de ambassade der Ver. Staten in ons land was noch van dit gerucht noch van een eventueel vertrek van dr Baruch iets bekend. Na precies een jaar uit de vaart te zijn geweest, vertrok Zaterdagmiddag uit Rotterdam voor een reis naar Indo nesië de „Indrapoera" van de Kon. Rot terdamse Llyod met 117 passagiers aan boord, voornamelijk moeders met kin deren die in het kader van de gezins hereniging de reis zullen meemaken. Er gaat ook een geschenkzending dieren van diergaarde „Blijdorp" mee, bestemd voor de dierentuin te Batavia. Vertegenwoordigers van de Europese Assemblée bereid den zich gisteravond reeds voor op de kwestie van Duits- lands al dan niet toetreden tot de Europese Raad, die heel wat stof zal doen opwaaien. Churchill zou blijkens mededelingen van zijn assistenten een belangrijke redevoering voorbereiden, waarin nij er bij de Assemblée op zou aandringen de West-Duitse republiek onverwijld uit te nodigen tot aanvaarding van althans net lidmaa'iohap met beperkte rechten. De Britse vice-premier Herbert Morrison zal zich naar verwacht wordt tegen deze motie verzetten. De Franse minister van Buitenlandse Zaken Robeit Schuman zag in de uitslag der verkiezingen een overwin ning van de federale gedachte, in verband met het grote aantal stemmen, dat de christen-democraten wisten te ver zamelen. Schuman was er geen voorstander van Duitsland dit '■aar nog tot de Raad toe te laten. Aan de andere kant zou Frankrijk zich echter niet verzetten tegen een bespreking van de Duitse kwestie tijdens de huidige zitting. Schuman verklaarde, dat het Saargebied als lid met be perkte rechten in de Europese Raad zal worden gebracht voordat enige actie inzake Duitsland wordt genomen. Inmiddels zijn een aantal afgevaardigden van plan een resolutie in te dienen voor de vorming van een Europees agentschap met beperkte functies maar werkelijke be voegdheden vóór het einde van 1950, dit zou volgens ..en de eerste stap zijn naar een definitief federaal regime voor Europa. Een niet alledaagse foto van Churchill, sprekend voor 10.000 mensen te Straatsburg. De Consultatieve Vergadering van de Raad van Europa boekte Zaterdag een succes In haar strijd tegen de overheer sing van de Commissie van Ministers door haar ontwerp voor een agenda door te drijven. De ministers stemden er in toe de zes punten toe te voegen aan de agenda van drie punten die door henzelf was opge steld. Onder de aangenomen punten van de bespreking van de Menselijke Rechten die eerder door de ministers met zeven tegen vier stemmen was verworpen. Het feit dat de raad dit punt weer op haar ontwerp had geplaatst werd be schouwd als een maatstaf voor beide lichamen. Het resultaat was dat de raad toe stemming kreeg van de ministers het punt aan de agenda toe te voegen. Ierland heeft Zaterdag de eerste ronde van zijn strijd om het Ierse verdelings probleem op de agenda van de openbare zittingen der Europese Assemblée ge plaatst te krijgen, verloren. Vrijdag hadden de Ierse gedelegeerden een motie ingediend waarin zij vroegen om „overweging van de beste methoden om de oorzaak van een dispuut tussen leden-staten uit de weg te ruimen en een geschikt apparaat te vormen dat de vreedzame regeling van zulke disputen zou kunnen regelen". Het bureau van de assemblée heeft deze motie onderzocht en de Ierse motie niet voor behandeling vatbaar verklaard omdat zij minder dan tien handtekenin gen droeg (slechts de vier Ierse afge vaardigden hadden haar ondertekend). In een korte plechtigheid in het stad huis van Straatsburg is Winston Chur chill gisteren ereburger van deze stad gemaakt, uit dankbaarheid voor de rol die Churchill in de oorlog gespeeld heeft. Te Utrecht is Zondagmiddag onder „Oog in al" in het Amsterdam-Rijnka naal de zevenjarige A. van O. verdron ken. De iongen was met zijn 19-jarige zuster gaan baden. Aangezien hij de zwemkunst niet machtig was, bleef hij in het afgepaalde ondiepe gedeelte. Zijn zuster was in het diepe water gaan zwemmen en bij haar terugkeer miste zij haar broertje. De te hulp geroepen politie heeft na enige tijd dreggen het lijkje van het knaapje opgehaald. Zaterdagmiddag is het 8-jarige meisje Betsie van Laan uit IJmuiden in het water tussen de pieren verdronken. De 11-jarige G. L. Wagner uit de Schlegerstraat te 's-Gravenhage, is in de Lekhaven aldaar te water gevallen en eveneens verdronken. (Van onze Rotterdamse redacteur) Onder de rond duizend passagiers, die de nieuwe commodore van de Lloyd- vloot Maandagmorgen tezamen met ze ven honden, een kat, twee en twintig aquaria vol tropische vissen en meer dan een millioen pond thee op de „Willem Ruys" naar Rotterdam bracht, was pa ter F. J. J. Cornelissen S.V.D. zeker niet de meest opvallende. Toch brengt deze priesterdie sinds 1925 in de missie op Flores gewerkt heeft, een plan mee, dat de aandacht verdient van katholiek Ne derland. Pater Cornelissen is een van de wei nige Nederlanders, die onder de Japan se bezetting niet geïnterneerd zijn ge weest, hetgeen hij dankt aan de tussen komst van mgr. Yamaguchi, de Japanse bisschop van Nagasaki. Maar niet over oorlogservaringen spreekt hij ons bij zijn terugkeer in patria. Hem houden bezig de geestelijke belangen van 400.000 katholieke Florinezen dat is ongeveer de helft van de bevolking van het eiland, waar hij in het begin van zijn missionneringswerk meewerkte aan de oprichting van een seminarie en waar hij later inspecteur van het onderwijs werd. Flores telt nu ruim driehonderd drie- of vierklassige dessa-scholen met onge veer duizend onderwijzers en ruim vijf tig duizend leerlingen. Het heeft daar naast vijfendertig scholen met zes leer jaren en vier OWO-scholen (opleiding voor volksonderwijzers). Verder is er een normaalschool, ontwikkelt de mis sie op 't eiland het type van de ..Schola Menengah" een soort Middelbare School, waarop in het Maleis wordt onderwezen en wordt er gestreefd naar oprichting van een kweekschool. Op het eerste gezicht geven deze cij fers een bemoedigende indruk van de stand van het onderwijs voor de Flori nezen. Vijf en tachtig procent van de jeugd is katholiek, hetgeen derhalve wijst in de richting van een volledige kerstening van het eiland. Wie vooruit ziet kan het echter niet ontgaan, dat straks het katholieke intel- NATUURAZIJN OP Z'N BEST 14 „Hij gebruikte atabrine. Waarschijn lijk zou hij het toch wel te boven ge komen zijn, maar het brengt me trou wens op een idee. Hé, dat kon wel eens kloppen, al komt het maar op een van de duizend gevallen voor". „Enfin, hij leeft, malaria of geen malaria. Red hun leven, zodat ze ster ven kunnen volgens de wet. Dat is mijn motto". Een hand pakte mijn pols en een vinger taste naar de slagader. "De pols is zowat normaal, 't Zal niet lang meer duren of hij komt bij. Al leen de morfine zit hem nog wat dwars". Mijn pols viel naast mij neer, en de stemmen werden zwakker en stierven weg. Ik opende mijn ogen en zag halver wege de kamer Catherine Tremaine op een stoel zitten terwijl ze naar me keek. Ik probeerde te spreken, maar dadeiijk verdween de gestalte. In plaats daarvan verscheen er een stalen stoel met een donker voorwerp, dat over de rugleuning hing. Het was allemaal erg vaag. Ik knipperde een paar keer met mijn ogen en kon nu beter zien. Het donkere voorwerp over de stoel leek mijn broek wel. Over de armleuning hing mijn overhemd. Een meisje was nergens te zien. Ik had een gevoel of er myriaden in secten op mijn voorhoofd kropen. Ik probeerde ze weg te vegen. Het waren geen insecten. Het was alleen maar zweet, stromen zweet, dat langs mijn gelaat druppelde en over mijn lichaam, zodat het hele bed nat en kil was, be halve waar mijn lichaam rustte. Geluk kig. Dat betekende dat het koortssta dium voorbij was en dat ik gauw weer normaal zou zijn. Bijna normaal ten minste. Ik had nog nooit zo'n hevige aanval gehad. Ik begon nu de brokstuk ken van mijn gedachten samen te voe gen tot een sluitend geheel. Ik moest in de gevangenis zijn, in de ziekenzaal. De koorts was zo plotseling opgekomen, dat ze me natuurlijk op de ziekenzaal had den gebracht in plaats van in een cel. Ze konden me dus nog niet verhoord hebben. Een verpleger kwam binnen en nam een bloedproefje uit mijn oorlel. Daar na werd ik een paar uur met rust gela ten, en intussen overdacht ik de situatie grondig. Het zag er niet zo vrolijk voor me uit. Ik was het land weer binnen ge komen onder een valse naam, en ik had geprobeerd door te gaan voor de broer, respectievelijk de zoon van twee arge loze vrouwen. Zo zou de aanklacht het i althans formuleren. Maar er klopte toch iets niet. Wat hadden die persfotografen ermee te maken en waarom was ik niet door de federale recherche gearres teerd? Ik richtte me op en steunde op een elleboog. Het was een klein, kaal ver trek met witte wanden en linoleum op de vloer. Het bed en de stoel waren, zo als men ze in ieder hospitaal ziet. Er stond een geëmailleerd stalen tafeltje naast het bed, met daarop een karaf met water en een glas. Daarnaast stond een asbak met enkele sigarettenpeukjes erop, en op het plankje onder het tafel blad' lag een krant. Ik pakte de krant. Wat ik op de voorpagina las. deed mijn ogen uitpuilen. Het was een ochtendblad en de helft van de voorpagina was aan mijn foto opgeofferd. Daar stond ik, met mijn hoed achterover geschoven, en met de dikke kerel naast mij samen onder de lui fel van het huis van de Tremaines. Voor een krant was het een heel goede foto. Ik leek er zelfs op. De dikke kerel straal de van trots. Maar wat me als een kogel tussen de ogen trof, dat was de kop die erbij hoorde. In vette letters van wel een decimeter hoog stond daar: PHILIP TREMAINE IN SAN FRANCISCO GEARRESTEERD en daaronder, met een kleinere letter, maar desondanks op tien meter afstand nog leesbaar: DE SINDS TIEN JAAR VOORT VLUCHTIGE TREMAINE, WELBE KEND IN VERBAND MET DE MOORD ZAAK EARL CLARK, DOOR DE POLITIE TIJDENS FEESTELIJKE THUISKOMST VERRAST. Ik ging recht zitten en begon te lezen. Het was een onsmakelijk verhaal. Se dert tien jaar werd Philip Tremaine gezocht in verband met de moord op Earl Clark, een jurist uit San Francis co, die in zijn kantoor in Montgomery Street was neergeschoten. Naar men beweerde, was de moord het gevolg van een ruzie tussen hem en Tremaine, doordat de laatste, juist teruggekeerd uit Europa, de vrouw van Clark in de bar van een sociëteit beledigd had. Tremaine was dronken en wist niet van ophouden, met het resultaat dat Clark hem tegen de grond sloeg. Het was een voorval, dat zich iedere avond in honderden bars herhaalt een voorval, dat gewoonlijk óf verge ten wordt, óf de volgende dag wordt bijgelegd. Maar in dit geval had de ruzie aanleiding gegeven tot schanda leuze berichten in de kranten, omdat beiden, Clark en Tremaine, nu eenmaal tot kringen behoorden, die men graag tot onderwerp van zulk soort schan daaltjes maakt. Tremaine was de toe komstige erfgenaam van een vermogen, en Clark was, onder andere, de rechts kundige adviseur van een redersbond, welks naam ik me nog van vroeger herinnerde. Tremaine kon zich niet permitteren over de tong te gaan, dus stapte hij Clarks kantoor binnen en schoot hem neer. Vijf meisjes secretaressen en steno typisten hadden hem naar binnen zien gaan. Ze hadden allemaal het schot gehoord en waren nog net bij tijds in het privé-kantoor gearriveerd om te zien hoe Tremaine een revolver in zijn zak liet glijden, waarna hij door de andere deur het vertrek uit vluchtte. Men had hem niet kunnen achterhalen. Clark lag dood voorover op zijn lesse naar, getroffen door een kogeL Men vond de kogel terug, maar de revolver niet, aangezien Tremaine die meege nomen had. Alles wees er op, dat dit een moord was, begaan in een dol driftige bevlieging van wraakgierig- hed. Op de andere bladzijden werd het verhaal voortgezet met diverse bijzon derheden. Er waren foto's van Catherine en haar moeder, blijkbaar vlak na de mijne genomen, foto's van twee be droefde mensen in de huiskamer van de villa. Ik vouwde de krant dicht en liet haar op de grond glijden Nu begon het me duidelijk te worden. De politie meende, dat ik werkelijk Philip Tremaine was. En waarom ook niet? Ze hadden mij aangetroffen in het huis van de Tre- maine's: ik was de grens overgekomen onder de naam Tremaine; mijn porte feuille met alle zich daarin bevindende papieren vermeldde de naam Tremaine; en tot overmaat waren daar een moe der en een zuster, die bezwoeren, dat ik hun zoon en broeder was. Werkelijk, ik had me daar een handig stukje werk geleverd. (Wordt vervolgd) lect zal ontbreken om hier de leiders- posten te bezetten. Het duurt nog vier jaar voor men aan de kopklasse van fie Schola Menengah toe is en dan nog kan niet gesproken worden van een volgroeid onderwijs: over het geheel genomen is de bovenbouw onvoldoende. IJverend om hierin verbetering te brengen komt de missionaris, die bij na vijf en twintig jaar zijn beste krachten gaf aan de geloofsverbreiding op Flores. naar Nederland. Gedurende zijn verlof zal hij propaganda maken voor volwaardig middelbaar onder wijs op het eiland, waar het katholi cisme zulke grote mogelijkheden heeft. Dit is een vertrouwd geluld, maar wel bijzonder belangwekkend is, dat pater Cornelissen voorts doende Is begaafde katholieke Florinezen naar ons land te halen om hen in de gelegenheid te stel len (buiten bezwaar van 's lands schat kist!) hetzjj middelbaar hetzij hoger onderwijs te volgen. Wanneer de „Ruys" de volgende keer in Rotterdam komt brengt het schip de eerste drie studen ten mee en er zullen er meer volgen. Deze jongens tvil men onderbrengen bij katholieke families, die hiermede de missie op bijzondere wijze kunnen steu nen. De vermelding van het adres van pater Cornelissen Missiehuis Teterin- gen bij Breda behoeft na het boven staande wel geen verder commentaar. Mr. E. N. van Kleffens. de Nederlandse ambassadeur in de Ver. Staten, heeft het Nederlandse document van ratificatie van het Atlantische Pact bij het Ameri kaanse departement van Buitenlandse Zaken gedeponeerd. Een bellenwagen van de firma Goed hart en De Bruyn, die op weg was naar Schoonhoven en de post van Gouda vervoerde, is in „De Vlist" aangereden door een jeep. De bumper van de jeep vernielde de benzinetank van de post auto, waarna deze in een oogwenk ge heel in lichter laaie stond. Het gelukte de chauffeur een deel van de post in veiligheid te stellen, doch ongeveer twintig zakken post gingen met de auto in vlammen op. De Commissie van Buitenlandse ZaJce» uit het Huis van Afgevaardigden heeft gis teren haar volledige goedkeuring gehecht aan de 1.160.990.000 dollar die de regering heeft gevraagd voor militaire hulp aan West-Europa. De commissie beperkte een- ter de contante uitgaven voor het eerste Jaar tot ongeveer de helft van het totaal. President Peron heeft Zaterdag het orft- slag van de Argentijnse minister van Bui tenlandse Zaken dr. Juan BramugUa aan vaard en tot zijn opvolger Jesus H. Paz Jr. benoemd. Israels eerste minister, David Ben Goe- rion, heeft Maandag ln een rede voor het parlement bekend gemaakt, dat de burgers van de nieuwe staat tussen 18 en 26 jaar dienstplichtig zullen zijn. Verschillende Italiaanse couranten be richtten Zaterdag uit Triëst. dat Comin- form-agenten een aanslag hebben gepleegd op het leven van maarschalk Tito, aan het einde van de vorige maand. Te Rome is gisteren de officiële reactie verschenen van de Communistische Partij in Italië op het decreet van het H. Officie. In de verklaring der Italiaanse communis ten wordt scherp stelling genomen tegen wat zij noemen: „Het clericale obscuran tisme."

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1949 | | pagina 3