Nieuwe Haarlemsche Courant | 1949 | 18 augustus 1949 | pagina 1

KA THOLIEK HAARLEM HULDIGT ZIJN
JUBILERENDE BISSCHOP

Vervroegde souvereiniteitsoverdracht niet
strijdig met Grondwet

Collectieve vacantie der winkeliers
brengt gemoederen in beweging
Klanten ongedurig en middenstand verdeeld

MGR. BERAN PROTESTEERT TEGEN
ZIJN HUISARREST

Amerikaanse hulp voor Tito

„Ik had niet gedacht ooit zo'n
feest te vieren"

1

Wat deed Monty
in Nederland?

Churchill pleit voor toelating van
West-Duitsland

Tot hoofd en hart

I

Prof. Romme: Geen verantwoordelijkheid voor
inslaan van de nieuwe weg

Puzzles en geharrewar

.Het weer.

Aanval op Semarang

Brief aan openbare aanklager van de staat

Haarlems familiefeest

HUH

Raad van Europa

DONDERDAG 18 AUGUSTUS 1949

73ste JAARGANG No. 24540

MIN. VAN MAARSEVEEN IN TWEEDE KAMER

De nieuwe weg

R.T.C. moet slagen

Het ongeluk van Margaret
Mitchell

Vijftig arrestaties in
Modjokerto

Successen van Grieks
regeringsleger

Waardig en schoon. Daarmede is de grooise huldigings-
avönd getekend, die Katholiek Haarlem gisteren in hei
Concertgebouw de-jubilerende bisschop bereidde. Waardig
in de stijlvolle en artistieke versiering verzorgd door de
hoveniers van de Haarlemse afdeling van de L.T.B. in de
hartelijkheid ook, waarmede hei gouden feest ais in één
grote familie werd gevierd, maar bovenal schoon door de
soms majestueuze, soms diep-innige zang en muziek, die
op zo'n heerlijke wijze verzorgd werden door hei koor
„Katholiek Haarlem" en de Haarlemse Orkestvereniging.

Nil EU WE BONNEN VOOR
WERKKLEDING

Feestrede van H. van Os

11

Snelheidspoging na
26 Augustus?

Inenting tegen pokken

Leuzen en realiteit

„Tammen" en „geest-
driftigen" in duel

BUREAUX: SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544; Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postgiro 143480

Bijkantoor Beverwijk: Stumphiusstr. 45, tel. 3998
klachten over de bezorging na 5.30
uur 's avonds 21544
Directeur: 3. 3. W. Boerrigter.
Hoofdredacteur: Drs. H. W. M. van Run.
™nd. hoofdredacteur: W. Severin.

NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT

ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter-
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.

ABONNEMENTSPRI3S 35 cents per week.
f 1.52 per maand, f 4.55 per kwartaal.

De minister van Overzeese Gebiedsdelen, mr. Van Maarseveen, heeft gister-
avond in de Tweede Kamer verklaard, dat nergens in de Grondwet staat dat
een vervroegde souvereiniteitsoverdracht verboden is en dat een vertraagde
toegestaan. Tegen de opvatting als zou er strijd zijn met de Grondwet, komt
Je minister op. Men houdt zich aan de Renville-voorschriften, die niet in strijd
met de bepalingen der Grondwet. Over de vraag of er waarborgen zijn
v°or een deugdelijk bestuur zal, naar spr. vreest, na de R.T.C. nog wel verschil
mening bestaan. Het resultaat der R.T.C. zal eerst kracht verkrijgen als
jj® Weg van art. 211 der Grondwet tot het einde is afgelegd. Gevraagd is, of
"e regering kan garanderen dat gebieden als de Minahassa en Ambon in
yHjheid over hun status kunnen beslissen. Dit is een zaak der conferentie.

**aar er zijn maatregelen getroffen, dat gebieden, die niet vertegenwoordigd
W ter R.T.C., daar adviseurs kunnen hebben. Gelegenheid zal worden ge-
Seven hun belangen te bepleiten.

li ?e regering zal de Kamer gaarne in
enten over de resultaten van de order

^ease fire". Er is verband tussen het
'Cease fier" en de conferentie, maar de
"Pening behoeft er niet door te worden
""gesteld. De regering onderschrijft de
fPening, dat er goede bedoelingen moe
ien zijn, maar deze geven niet alleen de
-oorslag. De gunstige sfeer ter R.T.C.
*al geschapen moeten worden door het
"'Pt nakomen van het „cease fire". Ten
®?nzien van opmerkingen van de heer
jgerbrandy merkt spr. op, dat geen po-
ij.hek schandelijker en eerlozer is dan
jj'e welke zich slechts door sentiments-
"erwegingen laat leiden.

Gevraagd is of de regering bereid is
jukken over te leggen waaruit de fi-
Sabciële en economische gevolgen van
souvereiniteitsoverdracht kunnen
™orden geconcludeerd en waarover ge
debatteerd zou kunnen worden. De re-
??ring acht dit niet opportuun en boven
dien wenst zij niet ter R.T.C. te ver-
'pbijnen met gebonden handen. Een
TOrre verhouding tussen regering en
{panier acht de minister zeer ongewenst.
:r.e republikeinse regering vertegenwoor
digt territoriaal alleen de residentie
^iocja. Maar bedacht moet worden, dat
;e republikeinse regering ook aanhan
gers heeft in andere gebieden. De re-
Sering is niet van mening, dat de Unie
"en superstaat is. Met de beschouwin-
van de heer Oud over de Kroon is
'J het eens. Of naar Unieburgerschap

gestreefd kan worden lijkt de regering
twijfelachtig.

De regering zal alles wat mogelijk is
in het werk stellen om een oplossing
te bereiken als door de heer Romme ge
schilderd in het kader van samenwer
king tussen Oost en West. De middelen
zullen gevonden kunnen worden om
een blijvend samengaan van de vol
keren van Nederland eiv Indonesië tot
een historische werkelijkheid te maken.

De nota en de brief, welke onderwerp
van beraadslaging zijn geweest, werden
voor kennisgeving aangenomen.

In de middagzitting had de heer
Romme (K.V.P.) te kennen gegeven,
een openbaar debat juist te achten.
Hij was het met de regering eens, dat
een zich voortijdig vastleggen op bij
zonderheden ten aanzien van de
R.T.C. schadelijk moet zijn voor de
sfeer, waarin de onderhandelingen
gevoerd dienen te worden. Hij uitte
de hoop, dat de verschillen in ge
voelen zullen verdwijnen.

Spr. herinnerde eraan, dat de heren
Schouten en Schermerhorn op 17 Mei
de toen ingeleide politiek der regering
hebben aangeduid als een waagstuk,
een qualificatie, welke hem niet on
juist voorkwam, maar de vraag was en
is of de regering het bereiken van haar

CVüö onze Haagse redacteur)
Dl Den Haag is het gros van de siga
renwinkels deze week vier dagen geslo-
kh wegens vacantie van de eigenaars.

Dit ls

geen schokkend nieuws; morgen
?°en misschien de slagers in Rotterdam
dergelijks, volgende week de groen-
^handelaren elders. Vraagt men de ko
kers naar hun oordeel over wèl of geen
Cautie voor de middenstand,dan zal
et merendeel spontaan reageren met
antwoord, dat het ook deze mensen
an harte gegund is en dat een wat lan-
periode niemand zou ergeren. An-
ers ligt het echter met de appreciatie
er het nogal eens voorkomende sluiten
an alle zaken in een bepaalde branche
Selfjitertijd.

v Te Den Haag liggen, wat de sigaren-
aticlel betreft, de zaken nu zo, dat mid-
t,"n- in het toeristenseizoen de kooplus-
v®e moet zoeken en sjouwen om een
_'hkel te vinden, die niet gesloten is. In
t? randgemeenten kan men terecht en
Jfr en daar nog in de stad, maar het be-
"P „service" is ten enenmale zoek.
"ij hebben ons tot een middenstands-
j6skundige gewend om toelichting bij
e2e merkwaardige vertoning en weder-
jd blijkt, dat de winkelsluiting een
^Dermate gecompliceerde geschiedenis

Zolang een artikel gerantsoeneerd is
Djft het geval vrij eenvoudig: als de
^hkeliers maar hun bonnen kunnen
passeren, zullen ze graag collectief met
^acantie gaan; dit geldt bijvoorbeeld nu
°2 voor de slagers.

Is de verkoop evenwel vrij, dan rijst
allereerst de vraag of het bedrijf de
^komstenderving kan accepteren:
vicantie is een mooi ding, maar als
kleine zakenman die niet, gelijk
Personeel in dienstverband doorbetaald
toordt er door in moeilijkheden
k°mt te zitten, kan men er beter van
af zien. Dit zal voor elke branche
"■Part bekeken moeten worden.

s„y.arvolgens is er het belangrijke ver-
Sbb tussen stad en platteland. Voor de
^""taalzaken in flinke gemeenten kan
w regeling per branche worden ont-
èftrPen; het dorps winkelt je echter, dat
gi Prood, èn kruidenierswaren, èn dro-
rijartikelen verkoopt, kan bezwaar-
doe aan "Die soorten vacanties mee gaan
Het kan voorts in heel z'n be-
^en opzet toch, juist omdat er zo
andere winkels zijn, misschien
helemaal niet gesloten worden.

h„^at er aan een regeling ten platte-
heei zou vastzitten is dus al een ge-
hi6p aPart hoofdstuk. Nu de steden
D'iti0lS kardinale factor de concur-

he?n2e zeQsman van de middenstand
weerde, dat wij er nog geen flau-
het n^e van hebben hoe wispelturig
ieji.kopend publiek wel is. Gaat de
en ,e 1 van A voor drie dagen dicht
tijd -°ft zi-in concurrent in die korte
z0u Zlch mat uit in de bediening, dan
Zijn volgens deze deskundige A na
■^.Vacantie de klandizie kwijt zijn.
te l3 hebben de indruk, dat dit iets
ai j0Wlber gezien is en bovendien:
s het waar. dan nog heeft ook

de;

vlgjip LULLUsl U/U-1o ituy ItCCJ t UUh/

toch Medaille haar keerzijde. Het zou
haai viogelijk moeten zijn een, zo
rech?Jvettelijke of mettertijd publiek-
Vqor ik-e, regeling te ontwerpen
tioee een vacantie per branche in
lier ."reepen, waarbij iedere winke-
""rJco? Wat het vrij-zijn èn wat de
y?P aan tijdelijke klanten betreft
3n trekken komt.

Dit is echter wel zeker: de zaak is
nog te nieuw voor de middenstand,
men is er niet vertrouwd mee en ze
moet nog verder groeien. In dit stadium
zijn dan de collectieve vacanties van
alle winkeliers tezamen, zonder dat
acht wordt geslagen op de belangen
van de kopers, wel verklaarbaar.

In Den Haag zou aanvankelijk in de
eerste week van Augustus de ene helft
van de winkeliers met vacantie zijn ge
gaan en in de derde week het andere
gedeelte. Later schijnt er geharrewar te
zijn ontstaan; hoe deze puzzle nu ver
der in elkaar zit doet minder ter zake.
Het gaat om het uiteindelijk effect.

Dit was hier, dat men vrijwel ner
gens rookwaren kon kopen en een an
dermaal is het, dat de huisvrouwen
gedwongen worden met warm weer
voor vier dagen vlees in huis te nemen!
Het moge verklaarbaar zijn het
raakt er echter tevens de ongedurig-
h&d van de klanten niet beter od

einddoel er niet door heeft bemoeilijkt.
Voor het handhaven van rust en orde
in Indonesië zijn de strijdkrachten al
leen niet voldoende. Combinatie met
actieve medewerking der bevolking en
vertrouwen zijn nodig. De vraag is of
de gevoerde politiek geëigend is dat
vertrouwen te vergroten. Voor belang
rijke delen der bevolking moet die
vraag ontkennend worden beantwoord.

Er is geen mogelijkheid wijziging te
brengen in de nieuwe weg, welke de
regering is ingeslagen. De Kamer dient
zich het onvermijdelijke van het betre
den van die weg en de moeilijkheden,
welke onenigheid in eigen huis zouden
veroorzaken, te realiseren. Had het
slechts binnenlandse verhoudingen ge
golden, dan had z.i. overwogen moeten
worden of de Kamer consequenties wilde
trekken. Het gaat echter niet slechts om
binnenlandse verhoudingen. Voor het in
slaan van de nieuwe weg aanvaardde
spr. geen verantwoordelijkheid, maar
wel wilde hjj die nemen voor het afwan
delen van die weg, om te bevorderen
dat de regering haar einddoel bereikt.

Met betrekking tot de overgelegde
ncta zeide spr. dat nadere berichten moe
ten worden afgewacht om een oordeel te
vormen. Hij vroeg over welke gegevens
de regering beschikt, die erop wijzen,
dat men van republikeinse zijde ernstig
naar verwezenlijking van het „cease
fire" streeft. Het middel der R.T.C. wilde
spr. aangrijpen om de vitale belangen
der partijen te dienen. Zijn fractie wordt
gedreven door de zucht om Nederland
en Indonesië een rol te doen spelen in
de opbouw van noodzakelijke verbin
dingen tussen het Westelijk en Oostelijk
halfrond. De kans moet gegrepen wor
den om Oost en West niet uit elkaar te
doen groeien.

De heer Schermerhorn (Arb.) sprak
ten aanzien van de R.T.C. zijn voldoening
erover uit, dat het eindelijk zo ver is.
Hij zeide zich niet te kunnen onttrek
ken aan de indruk, dat velen niet be
grijpen, dat de parlementaire democra
tie in oorlogstijd op minder dan halve
kracht werkt. Vloeit daaruit niet voort
de gedachte, dat te weinigen het Indo
nesische problemen verstaan, dat een
sterke verwantschap heeft met een oor
logsprobleem?

Naar sprekers oordeel moet niet ge
sproken worden van het inslaan van een
nieuwe weg. Z.i. heeft de regering de
consequenties getrokken uit een scherp
onderkende situatie.

Tegen alles wat lijkt op prestige-
politiek waarschuwde spr. met klem. In
tussen erkende hij, dat er veel reële
moeilijkheden zijn. Hij zeide, te vrezen,
dat velen over Nieuw-Guinea spreken
van dit sentiment uit: „Dan houden we
er tenminste wat uit over". Daarmede
is Nederland achteruit gesteld. Neder
lands belang ligt in samenwerking met
de V.S.I. Zou er aan de andere zijde
sprake zijn van kwade trouw, dan kan
er niet worden samengewerkt. Dan laat
men Indonesië over aan de chaos. Voorts
betoogde hij, dat noch zij, noch wij ons
kunnen permitteren, de vier milliard
Nederlands kapitaal te laten schieten,
welke in Indonesië zijn belegd. Dr. Van
Royen heeft z.i. lange tenen van beider
lei kleur weten te amputeren. Hij heeft
werk van historische betekenis gedaan.
Wat gebeurt er nu in Batavia, nu de
heelmeesters zijn vertrokken? Tenslotte
betoogde de heer Schermerhorn, dat de
R.T.C. moet slagen.

De commissaris van politie van At
lanta, Herbert Jenkins, heeft medege
deeld, dat hij Hugh D. Gravitt, de chauf.
feur van de taxi, waardoor de thans
aan haar verwondingen overleden Mar
garet Mitchell werd aangereden, heeft
laten arresteren onder beschuldiging
van doodslag.

Verwachting tot Vrijdagavond:
Half tot zwaar bewolkt met slechts
hier en daar enige lichte regen.
Zwakke wind. Temperatuur onge
veer dezelfde als vandaag of iets
hoger.

Zon: 5.29—19.57. Maan 0.90—17.34.

Naar Aneta verneemt, zijn op 16 Au
gustus twee sterke bewapende groepen
naar Semarang opgerukt. De eersve g p
werd vóór het bereiken van de stad
opgevangen en verspreid. De tweede
groep, die verscheidene malen groter
was dan de eerste, bereikte in de och
tend van 17 Augustus de stadsrand en
beschoot het militaire kampement met
mortieren. Ook deze groep werd met
verliezen teruggeslagen.

In aansluiting aan hetgeen in de brief
van minister Van Maarseveen aan de
Tweede Kamer werd gemeld over de in
filtraties te Modjokerto, verneemt Aneta,
dat de geïnfiltreerde groep, die op twee
km. ten Zuiden van de stad was doorge
drongen, de aanzegging tot terugtrekken
van de militaire waarnemers niet wenste
op te volgen. Na ontvangst van dit weige
rend antwoord hebben Nederlandse troe
pen een actie ingezet, tengevolge waar
van circa 50 personen werden gearres
teerd en een aantal wapens, waaronder
machinegeweren, in beslag genomen
werd.

Sedert 15 Aug. zijn te Bandjermasin
verdwenen het hoofd van de daerah
band jar, Mohammed Hanifiah, Kiabesar
Hadji Raden, en het hoofd van het plaat
selijk bestuur te Bandjermasin, Basuni.
In verband hiermede en mede naar aan
leiding van het vuurgevecht in de stad
Bandjermasin in de nacht van 15 op 16.
Aug. trok de resident van Zuid-Borneo
de reeds verleende toestemming tot vie
ring van de 17e Augustus in.

Mgr. Reran, de Aartsbisschop van Praag;, heeft naar kerkelijke autoriteiten
gisteren meedeelden, in een brief aan de „openbare aanklager van de staat"
(een administratieve functie, waarvan niet bekend is door wie zij wordt bezet)
geprotesteerd tegen het huisarrest, dat hem door de Tsjechische regering is
opgelegd. De Aartsbisschop heeft daarmee na twee maanden het stilzwijgen
verbroken, dat hij tot nu toe in acht genomen had, omdat de regering hem
verboden had om zonder verlof met de buitenwereld in contact te treden.
Tevens protesteert Mgr. Reran tegen de aanwezigheid van de regeringsagent
dr. Houska in zijn paleis en tegen het feit, dat geen bezoekers tot hem worden
toegelaten.

„Alle persoonlijke en officiële corres
pondentie voor de Aartsbisschop en zijn
paleispersoneel wordt achtergehouden,"
zo schrijft Mgr. Beran. „Ik ben beroofd
van alle persoonlijke vrijheid en alle
rechten, die ik als Aartsbisschop heb, en
dit zonder enige vorm van politioneel
onderzoek en zonder enig besluit van
een gerechtshof of andere officiële in
stantie."

De bisschop protesteert tegen „de liqui
datie van de bezittingen van het Aarts
bisdom zonder dat de Aartsbisschop hier
van zelfs mededeling is gedaan".

De regeringsagent in 't Aartsbisschop
pelijk paleis heeft dc banktegoeden van
het Aartsbisdom geblokkeerd, aldus Mgr.
Beran, die hieraan toevoegt, dat dr.
Houska als regeringsagent in zijn Con-
sistorium is benoemd krachtens artikel
60 van de Habsburgse wet no. 50, die
dateert van 1874.

Deze wet machtigt de regering om
inspectie of toezicht uit te oefenen op
het werk van het Consistorium, doch
de Aartsbisschop zegt, dat de regering
er niet door gemachtigd wordt om ge
bruik te maken van het officiële zegel
en postpapier van de Aartsbisschop,
om zonder machtiging hiertoe van de
Aartsbisschop het werk van het Con
sistorium over te nemen, om fondsen
te blokkeren, betalingen aan personeel
stop te zetten of het werk van het bu
reau te belemmeren door de corres
pondentie achter te houden.

Ten slotte beschuldigt Mgr. Beran de
communisten ervan, dat zij de tegen hem
gerichte demonstraties in de St. Vitus-

Amerikaanse regeringsautoriteiten
hebben gisteren bekend gemaakt, dat
Amerika aan Joegoslavië verlof gegeven
heeft om materiaal voor een staalfabriek
van een Amerikaanse maatschappij te
Kopen.

Deze beslissing is de grootste, die door
de Amerikaanse regering genomen werd
ter versterking van het Tito-regiem in
zijn strijd met Moskou. Het is de eerste
maal sedert de koude oorlog begon, dat
Amerika er in toegestemd heeft goede
ren, die een oorlogspotentieel vertegen
woordigen, naar een door communisten
geregeerd land te zenden.

Een vertegenwoordiger van de Joe
goslavische legatie in Athene heeft
gisteren, voor de eerste maal na drie
jaar, een bezoek gebracht aan het
Griekse ministerie van Buitenlandse
Zaken. De vertegenwoordiger, Jeselyn
Martinovich, Joegoslavisch zaakgelas
tigde, had een onderhoud met Panayo-
tis Pipinelis, de Griekse onderstaats
secretaris van Buitenlandsche Zaken.
Het onderwerp van bespreking is niet
bekend.

Het Griekse leger heeft bekend ge-

maakt dat de communistische guerilla-
troepen in de Vitsi-geveehtszone ten
Westen van het Prespa-meer verslagen
zijn.

Volgens een legercommuniqué worden
de laatste guerilla-troepen in het gebied
van de Grammos achtervolgd en ver
nietigd.

Voor het eerst na drie jaar wordt langs
de Grieks-Albanees-Joegoslavische grens
door Griekse troepen gepatrouilleerd.

De Joegoslavische regering heeft gis
teren ontkend, dat de Griekse partisa-
nen bij de stad Vitsi door Joegoslavische
troepen zijn aangevallen, zoals gisteren
door de „Vrije Griekse radio" is bericht.
De regering noemde het radiobericht
„vuige laster, uitgedacht door de agen
ten van de Cominform of het centrale
comité van de Griekse communistische
partij".

Het C.D.K. deelt mede, dat de bon
nen voor werkkleding H 17 en L 17 tot
nader order geldig zijn voor het kopen
van werkkleding. Op de bonnen H 17
kan men kopen: een overall, of een
werkpak van drill, keper of satijn, een
lange stofjas, een lange witte jas, een
laboratoriumjas of een mouwschort. Op
de bonnen L 17 kan men kopen: een
werkbroek of werkjasje van keper,
drill, satijn, beaverteen, Engels leer,
manchester of pillow, een korte witte
jas, een koksbuis of een korte stofjas.
De bonnen H 13 t.m. H 16 en L 13 t.m.
L 16 blijven voorlopig geldig.

Een Haarlems familiefeest was het
inderdaad, want alle rangen en standen,
alle organisaties en verenigingen waren
in de ruimste zin vertegenwoordigd.

Een spontaan applaus klonk op, toen
de bisschop na de ontvangst door het
huldigingscomité de zaal binnenkwam,
onder meer vergezeld van de Commis
saris der Koningin in de provincie
Noord-Holland, dr. J. E. Baron de Vos
van Steenwijk, de vicaris-generaal, mgr.
N. L. A. Ammerlaan, deken J. J. A.
Kuilman en zijn broer ir. P. Huibers uit
Wassenaar.

Onder de talrijke genodigden waren
verder nog aanwezig de officiaal van
het bisdom, mgr. C. van Trigt, de regent
van Hageveld, mgr. C. Henning, de ple
baan mgr. F. Filbry, vele pastoors en
kapelaans, de wethouders A. Angenent
en mr. Schreurs, de chef van het kabinet
van de Commissaris der Koningin en
de twee katholieke leden van het Col
lege van Gedeputeerde Staten.

De vreugde om het gouden feest brak
al dadelijk los, toen het koor het
indrukwekkende en tegelijk feestelijke
„Ecce sacerdos magnus" van A. Bruckner
zong. Hierin lag reeds de hulde veran
kerd, die de gehele avond in allerlei
vormen naar voren trad.

Deken Kuilman sloot zich hierbij als
het ware aan in zijn begroetingswoord,
waarbij hij het specifiek Haarlemse ka
rakter van de avond naar voren bracht.

Haarlem Bloemenstad Bisschops
stad. Niet de grootste, maar wel een ge
wichtige stad. Dat voelen de Haarlem
mers en zij kennen het grote deftige

huis aan de Nieuwe Gracht, waarin de
bisschop bidt en werkt.

„Haarlem is u lief geworden in de
dertien jaren, dat u er woont", zo zeide
de Deken. „U bent niet de drukste wan
delaar, maar zo nu en dan zien wij u
gaan naar een kerk en op hoogtijdagen
naar JJW "i°oie kathedraal. U kent niet
alle Haarlemmers, maar alle Haarlem
mers kennen u, ook de niet-katholie-
ken.

Applaus weerklonk, toen de Deken
vertelde, dat de Bisschop bij zijn feest
niet alleen een gift had geschonken voor
de katholieke armen van de stad, maar
ook een gelijk bedrag had beschikbaar
gesteld voor de niet-katholieke.

De met rijke wensen geformuleerde
felicitatie werd tenslotte door alle aan
wezigen met applaus onderstreept.

Het moet de bisschop goed gedaan
hebben, toen daarna dat ragfijne Sancta
Maria van Mozart gezongen werd, waar
bij hij in die rijke Latijnse tekst zijn
mariale devotie geheel terugvond.

De heer H. W. M. van Os sprak daar
na de feestrede uit, gedocumenteerd zelfs
in de inleiding, toen hij tot aller
hilariteit een verhaal omtrent Sint Pau-
lus en een van diens leerlingen erbij
betrok, om te betogen tot welke kwade
gevolgen oratorische wijdlopigheid kan
voeren. In aansluiting daaraan achtte de
feestredenaar het niet ondenkbaar, dat
langdradigheid zijnerzijds de op het
balcon toeluisterende „engelachtige zus
ters, door slaap overmand, naar beneden
zou doen tuimelen", waardoor er remi
niscenties zouden worden opgewekt aan

Mgr. J. P. Huibers wordt in de hal van het Concertgebouw te Haarlem ontvangen

door het huldigingscomité.

zeker schilderij, de „Val der Engelen"
voorstellend.

't Was laatstleden Maandag vijftig
jaar geleden, dat U. monseigneur, met
Uw mede-levieten in Haarlems Kathe
draal binnentradt om van mgr. Bot-
temanne de H. Priesterwijding te
ontvangen.

De gelukkige ooggetuigen van die
wijdingsplechtigheid beseften volko
men de hoge belangrijkheid van het
ogenblik. Zelfs de meest harde na
tuur moest zich buigen voor de ont
roering en gaf het bewijs, dat de
traan de man niet behoeft te ontsie
ren.

Op die gedenkwaardige vijftiende
Augustus 1899 was de Moederkerk, de
Kerk van Nederland, de Kerk van
Haarlem weer een koor van priesters
rijker geworden.

Terwijl de ooggetuigen U op die dag

qua gestalte als de meest üitste-
kende boven de wijdelingen erkenden,
was toch niemand zich bewust, dat U

qua waardigheid eenmaal de meest
uitstékende zou worden: Hogepriester!

De richtingsaanwijzing van Uw wijdende
bisschop was providentieel en als vol
tooide priester als bisschop mocht
U, in glorievolle successie, plaats ne
men in de rij van Haarlems bisschop
pen.

Hoe glorievol, monseigneur, deze suc
cessie ook mag zijn, tóch laat God toe,
dat ze schrijdt langs menselijke banen.

In betrekkelijk beknopte bewoordin
gen gaf spreker vervolgens een over
zicht van de geschiedenis van het bis
dom Haarlem, sedert door het concor
daat met Paus Paulus IV de Neder
landse katholieken in 1559 onttrokken
werden aan de rechtsmacht van Duitse
en Franse bisschoppen. Een historie, die
tijdens het episcopaat van Godfried van
Mierlo, uiterlijk vastliep in de beruchte
„Haarlemse Noon" van Sacramentsdag
1577, toen de soldaten van het Haarlem
se garnizoen de Sint Baaf op de Grote
Markt overweldigden. De tijd van de
Hollandse Missie deed zijn intrede,
waaraan een gelukkig einde kwam. toen
in 1853 de nieuwe Nederlandse Kerk-

(Vervolg op pag. 2)

kathedraal op 19 Juni georganiseerd heb
ben.

Kerkelijke autoriteiten te Praag heb
ben verklaard, dat de Slowaakse boeren
hebben gedreigd hun oogsten in brand te
zullen steken als de communisten de
katholieke geestelijkheid molesteren, al
dus meldt Reuter.

De oppositie van de boeren in Slowa
kije vormt een ernstige belemmering
voor de communisten bij de uitvoering
van hun politiek tegen de Kerk. In Praag
is meegedeeld, dat de boeren van Bohe-
men en Moravië „niet zo fel zijn als de
Slowaken", maar dat reeds talrijke bran
den in boerderijen en graanopslagen
zware schade hebben aangericht. In ker
kelijke kringen beschouwt men een en
ander als een demonstratie van de on
tevredenheid van de boeren over de
communistische politiek ten aanzien van
de Kerk en over de „socialisatie" van de
landbouw.

Het vredelievende Sovjet-legerblad
de „Rode Ster" heeft dezer dagen in
een artikel zijn lezers op de hoogte
gebracht van de waarheid over het
vacantiebezoek, dat Veldmaarschalk
Montgomery onlangs aan Nederland
heeft gebracht.

„Montgomery kwam niet naar Ne
derland om de tulpen te bewonde
ren", zo zegt het blad. Neen, „dage
lijks hield hij er militante toespra
ken, waarin hij de Nederlanders op
riep om de snelheid hunner bewa
pening te verhogen." En hij beklad
de de Sovjet-Unie.'

De Rode Ster weet nog te melden,
dat de Veldmaarschalk Nederlandse
ministers heeft berispt, omdat zij zijn
aanwijzingen op industrieel gebied
niet hadden opgevolgd.

Na sarcastisch gewezen te hebben op
het zoeken van het Nederlandse leger
naar Russisch sprekende officieren en
manschappen, zegt het blad, dat het
Nederlandse volk belang stelt in
vrede en vriendschap met de Sovjet-
Unie en niet toe zal laten, dat het
door Nederlandse militairisten be
drogen wordt.

DE OPERATIE „EDELWEI55*

16 AUG

17AUG

OMGEVING NAMEN

'..PEL-P i

Van 16 Augustus tot 26 Augustus hon
den onderdelen van het leger ver-
plaatssingsoefeningen" tussen Utrecht
en Luxemburg, de zogenaamde opera
tie „Edelweiss." In bijgaande kaart
geven wij een overzicht van het ver
loop van de gehele tocht, die onze spe
ciale verslaggever de komende dagen
zal beschrijven.

Zoals bekend, werd als aanvankelijke
datum voor de poging van majoor
vlieger Flinterman om een Nederlands
snelheidsrecord te vestigen, de datum
26 Augustus genoemd. Waarschijnlijk zal
het echter iets later worden. Wel ligt
het in de bedoeling, dat majoor Flin
terman op genoemde datum een proef
vlucht- zal maken. De kans is groot, dat
de recordpoging zal geschieden op het
strand bij Noordwijkerhout.

Er wordt in het algemeen nogal ge
volg gegeven aan de oproep zich tegen
de pokken te laten inenten. Naar wij
van de Geneeskundige Hoofdinspectie
voor de Volksgezondheid vernemen,
zijn er reeds vrij veel personen, die
daarvoor in verband met de aard hunner
werkzaamheden in het^ bijzonder in
aanmerking komen, ingeënt.

Hier en daar blijkt de mening te heb
ben postgevat, dat de koepokinenting
vrij ernstige gevolgen zou hebben. Naar
aanleiding daarvan deelt men ons
mede, dal er geen enkel geval bekend
is, waarbij inentingen tot min of meer
ernstige gevolgen hebben geleid. Het
ligt echter wel in de aard van de in
enting, dat men zich wel eens een dagje
onprettig kan voelen.

In Wales is dezer dagen verongelukt
dr. Arthur Gilbertson Hutchinson, geo
loog van de Bataafse Petroleum Maat
schappij. Bij een onderzoek van de rot
sen op de kust van Pembrokeshire is hij
naar beneden gevallen. Zijn stoffelijk
overschot is Dinsdag aangespoeld.

(Van onze correspondent)

STRAATSBURG, 17 Augustus.
Aan de vooravond van zijn vertrek naar Cap's Ail, waar hij zijn schilders
ezel weer zal gaan opstellen, heeft Winston Churchill vanmiddag in de Consul
tatieve Vergadering van de Europese Raad met klem aangedrongen op de bijeen
roeping van een buitengewone zitting der Vergadering in de maand December
of Januari aanstaande, voor beraadslaging over de toelating van West-Duitsland.
als geassocieerd lid tot de Europese Raad. Tot deze bijeenroeping kan het Comité
van Ministers met goedkeuring van de voorzitter van de vergadering besluiten,
doch de Britse staatsman wenste vóór het einde van de huidige zittingsperiode
de verzekering te krijgen, dat het ministercomité tot deze bijeenroeping inderdaad
zal besluiten.

De toelating van Duitsland is voor
Churchill veruit het belangrijkste en
grootste vraagstuk; en hij wenste het
te behandelen zonder aanvoering van
gevoelsargumenten of van morele over
wegingen, daar de werkelijkheid nu
eenmaal is, dat zonder de hulp en de
kracht van Duitsland er geen Verenigd
Europa kan zijn. Toen 18 maanden ge
leden de promotors van hetgeen thans
de Raad van Europa is. in Den Haag
bijeen waren, gold voor hen als een der
machtigste motieven voor de schepping
van de Raad dat hij het beste en waar
schijnlijk het enige middel zou zijn om
Duitsland weer in te schakelen in het
leven van Europa. Uitstel der aan de
ordestelling van Duitslands toelating,
tot de gewone zitting van het volgend
jaar opdat de Raad gelegenheid zou
hebben de vorming en gedragingen van
de West-Duitse federale regering af te
wachten, noemde Churchill gevaarlijk.

Churchills wens wijkt af van wat on
getwijfeld de bedoeling is van de meer
derheid der Vergadering, die de Duitse
aangelegenheid wenste te laten rusten
tot de gewone zitting van 1950. Zij be
tekent een wijziging van Churchills aan
vankelijke bedoeling, of althans van
wat hem aanvankelijk als bedoeling
werd toegeschreven, namelijk om
Duitslands opname nog als agendapunt
voor de huidige zittingsperiode voor te
stellen. Of de meerderheid van de Ver
gadering en vooral of het eenstemmig
ministercomité het een verbetering
vindt dat de kwestie van Duitslands
toelating de eer en de plechtigheid van
een buitengewone zitting wordt toege
dacht, staat evenwel zeer te bezien. In
tussen vraagt men zich in conferentie
kringen af, wat Churchills diepere of
werkelijke beweegredenen zijn voor zijn
zo koppig en spectaculair mousseren der
kwestie van Duitslands toelating. De
antwoorden variëren: beïnvloeding van
de Duitse openbare mening; het Sovjet-
Russische gevaar; „reactionnaire" belan
gen.

Behalve door Churchill is vandaag
o.m. het woord gevoerd door de voor
malige Franse minister van Buitenland
se Zaken, Georges Bidault, die zeide
dat Frankrijk van ganser harte hoopt
dat de nachtmerrie van de Frans-
Duitse vijandschap tot het verleden zal
gaan behoren. Wij zijn ons volkomen
bewnst, dat Duitsland tot Europa be-

Wie niet heeft leren gehoorzamen, j
\^vervalt spoedig tot bandeloosheid.j

hoort, zeide Bidault, die de hoop uit
sprak dat het historische litteken dat
de Frans-Duitse grens vormt, in de
naaste toekomst zal genezen.

Bidault was echter van mening, dat
de bespreking van toelating van Duits
land tot de Raad gepaard moest gaan
met de gelijktijdige behandeling van de
toelating van het Saargebied.

Voor het overige lijkt ons de vandaag
met 30 redevoeringen voortgezette en
ten einde gevoerde algemene discussie
over punt 1 van de agenda (noodzake
lijk blijkende politieke structuurveran
deringen in Europa) vooral gekenmerkt
te zijn geweest door een tegenaanval
van de „geestdriftigen" op de „tammen",
'de défaitisten, volgens een gedelegeer
de); van de voortvarenden op de voor-
zichtigen; van zij die snel willen gaan
of hen, die hola roepen.

Tot de tammen, die naar de geest
driftige vrezen in de meerderheid zijn,
moet men nu blijkbaar ook Churchill
rekenen. Althans voor wat de politieke
structuurwijzigingen betreft. Hij ver
klaarde weliswaar te hopen, dat Europa
in de toekomst een sterke continentale
eenheid zou vormen en collectief ver
tegenwoordigd zou zijn in de wereld
organisaties. maar hij spon deze vage
algemeenheid niet uit in enigerlei dé
tails.

Kortom de aanvoerder de Britse con
servatieve oppositie verklaarde zich
voor wat agendapunt 1 betreft het eens
te zijn met het Labour-kopstuk Herbert
Morrison. Deze had te berde gebracht,
dat ook hü het nodig vond een visie te
hebben van een „samenwerkend Euro
pa". Maar alvorens een definitief oor
deel te geven over de eventuele nood
zaak en modaliteiten van structuurher
vormingen wenste hij eerst te weten,
wat voor realiteit er onder al de prach
tige leuzen en concepties schuil ging.

Churchill lichtte Morrison's gedachte
toe met de schertsende opmerking, dat
wie een meisje trouwt eerst wel eens
wilde zien. hoé ze er uit zag.

De gisteren door de heer- Van der
Goes van Naters zo geroemde samen
werking tussen alle socialistische gedele
geerden ter vergadering is voorzeker
van een enigszins mysterieuze aard. De
„waarschuwing tegen enthousiasme",
welke waarschuwing de Franse socialis
tische gedelegeerde, Bail, zo gloedvol
en welsprekend verwierp, dat het pu
bliek hem luide bijviel, en dat de voor
zitter het publiek deswege moest be
rispen, is vooral afkomstig geweest van
Britse Labour-leden en Scandinavische
socialisten, Indien wij reeds zo bedeesd
beginnen, aldus Bail, wat zal er dan
over twee maanden of over 2 jaar nog
van ons over zijn? Men moet véél ver
langen om weinig te verkrijgen.

I