De jeugd vraagt om meer begrip Duizenden kilo's fruit gaan naar de mestvaalt Export blijkt zeer onstabiel te zijn Speciale stichting voor extra-risico 's De man, die Bouwmeester onder handen had DE WERELD ROND Onderling wantrouwen belemmert toenadering Mrs. Roosevelt verklaart hard. Spellman verkeerd te hebben begrepen Een ondergronds dirigent 50 jaar souffleur Zijn onze organisaties te duur? Expositie „Jeugd van Nederland Het probleem der 50.000 Strenge voorwaarden GROTE VIJAND VAN DE BOER: H00IBR0EI V (slot) Communisten in China rukken op Vertrouwensvotum voor Eyskens DONDERDAG 18 AUGUSTUS 1949 PAGINA 4 Z iektekosten verzeker ing Nederlandse musici in Zuid-Afrika Voor plattelander onrustige tijd (Van een onzer redacteuren) Wij zijn aan hei einde van onze serie en wij moeien resu meren. Dai resumé zal echier voor alles een beroep moeien zijn. Een beroep op onze gehele jeugd om voor hei sireven van anderen evenveel begrip ie ionen als zij voor zichzelf opeisen. Wani als ons bij deze kleine siudie één ding is opgevallen, dan wel hei gebrek aan onderling ver- irouwen. In de praciijk van alle dag siaan leden en niei- leden der jeugdorganisaties (vergun ons dai wij om der wille van de zaak hier eenmaal generaliseren) vaak vijan dig tegenover elkaar en dai alleen, omdat naar onze siellige overtuiging beide heizelfde willen, doch elkan ders iaal klaarblijkelijk niet verslaan. Misschien is hei daarom goed dii resumé ie beginnen mei nog eens scherp die beide kampen ie karakteriseren, wani alleen als deze tegenstelling kan worden weggenomen lijki ens hei probleem der 50.000 oplosbaar. Daar is dan op de eersie plaais die overgrote meerderheid ongeorganiseerden. Het geld Correspondentie— Kirk besprak terug gave van leningen Voorstel tot oplossing voft de koningskwestie vertr?e0 i (Van onze redacteur) Duizenden kilo's appelen, peren en pruimen worden momenteel op de fruit veilingen van ons land ..doorgedraaid" en verdwijnen naar de mestvaalt, waar dit kostelijke fruit, enkele dagen te grjjp ligt voor de bevolking uit de om trek en daarna verrot en vergaat. Prac- tisch al het fruit van mindere kwaliteit, dat op de veilingen komt. wordt naar de mestvaalt gebracht, wanneer er geen boeren te vinden zijn, die de vruchten als veevoeder wensen te gebruiken. Ex porteurs noch industrieën tonen enige interesse voor de mindere kwaliteiten van het zomerfruit, dat in enorme hoe veelheden aan de veilingen wordt aan gevoerd. Bij Lent, in de Betuwe, wordt een kreek gedempt met overtollig fruit van de veilingen van Nijmegen en Ressen- Bemmel. Achter de gebouwen van de grote Elster veiling verdwijnt het fruit in diepe kuilen, en ongeveer veertien dagen geleden, toen de fruit-crisis zijn hoogtepunt bereikte, verdween daar hon derd ton, dat op deze wijze voor de con sumptie verloren ging. En thans nog ver huizen duizenden kilo's naar de mest hoop, terwijl er weinig kans bestaat, dat hierin op korte termijn verandering zal komen. Een betrekkelijk gering deel van ons fruit vindt momenteel zijn weg over de grenzen. Kon voor kort Engeland nog gerekend worden tot een van onze grote afnemers, thans wordt dit land over stroomd met zeer goedkoop kwaliteits- fruit uit Italië en België, zodat Duitsland het enige land is, waarheen onze fruit- export zich richt. De nandel met dit land is uiterst onstabiel. Vandaag zijn de grenzen open, en morgen zijn ze mis schien weer dicht. Velen zullen zich ongetwijfeld af vragen, waartoe dit ogenschijnlijk on gemotiveerde doordraaien van duizen den kilo's goed fruit geschiedt. Men kan zich bijv. de vraag stellen, waar om dit fruit niet tegen een zeer lage prijs aan de markt gebracht wordt, waardoor er dan ongetwijfeld afne mers voor te vinden zijn, of waarom het fruit, dat nu ligt te rotten e_i te vergaan, niet ter beschikking wordt gesteld voor sociale doeleinden of iets dergelijks. Men moet deze kwes tie echter uit een zuiver zakelijk oog punt bezien. Brengt men het fruit dat thans wordt doorgedraaid, tegen een zeer lage prijs aan de markt, dan zakt het toch reeds kleine afzet gebied voor 't goede kwaliteitsfruit ais gevolg van koopkracht van ons volk zodanig, dat er door de fruit telers enorme verliezen geleden worden. Thans krijgen zij voor het doorgedraaide fruit gemiddeld 4 cent per kilo vergoed uit het vergoedings fonds van hun vakgroepen, terwijl dit fruit, wanneer het aan de markt ge bracht wordt, niet veel meer dan 6 cent als groothandelsprijs zou opbren gen. De minimumprijzen op de veilingen (Van onze verslaggever) Het bleek eigenlijk een „oratio pro domo" te zijn, de persconferentie, die de Ondervakgroep „Zlektekostenverzeke- ringsmijen" en de „Verenigde Ziekte kosten Assuradeuren" Woensdagmiddag in „Krasnapolsky" te Amsterdam hielden. „We zijn in de laatste tijd zo over de tong gegaan in radio en pers," zei de voorzitter, „dat het nu eens tijd wordt voor een wederwoord." Een zeer groot deel van het publiek is verplicht verzekerd. Veelal laten alleen mensen met een slechte gezondheidstoe stand zich verzekeren en lopen dan druk naar dokter en apotheker, zodat de ver zekeringsmij. de verzekerde wel moet royeren. Somtijds is de reden voor het royement niet op te geven, omdat de me dische rapporten geheim zijn en dat moe ten blijven. Toch werd op de conferentie medegedeeld, dat er zelden geroyeerd wordt en dat altijd eerst waarschuwingen in allerlei vorm worden gegeven. De Ondervakgroep heeft nu een z.g. Model polis opgesteld, welke, als ze vijf jaar van kracht is, niet meer opgezegd kan worden. In de naaste toekomst zullen tien van de vijf en twintig maatschap pijen deze polis invoeren. Hierin is o.a. bepaald, dat geschillen over medische kwesties voorgelegd kunnen worden aan een arbitragecommissie, waarin vooraan staande medici en een of meer juristen zitting hebben. Daardoor is de rechts zekerheid van de verzekerden in de toe komst gewaarborgd. Er zullen dan echter toch nog personen overblijven, die niet verzekerd kunnen worden op de bestaande voorwaarden of die moeten worden geroyeerd. Daarvoor heeft de Ondervakgroep de Stichting V.Z.A. (Verenigde Ziektekosten Assura deuren) opgericht, die deze risico's ac cepteert, maar uiteraard tegen een ho gere premie (120 tot 150 pet. van de nor male), terwijl voorts allerlei financiële dekkingsmaatregelen genomen worden, onderling door de aangesloten maat schappijen. Vijf zijn thans toegetreden, maar men rekent op vergroting van dit aantal. Door bovenstaande maatregelen hoopt men het bedrijf te saneren. De bariton Laurens Bogtman treedt op het ogenblik met groot succes in de Kaap op. De altzangeres Annie Woud geeft dezer dagen eveneens met veel succes concerten in Johannesburg en Pretoria. In laatstgenoemde stad is zij de gast van hr. ms. gezant en mevrouw Van den Berg. Vrijdag j.l. gaf de bur gemeester van Pretoria, de heer J. C. Fourie, te harer ere een cocktailparty. Het eerste concert van Frits Schuur man met het stedelijk orkest van Johan nesburg, dat op 9 dezer in de stads- zaal werd uitgevoerd, is een triomf voor onze landgenoot geworden. Hij debu teerde met een Beethovenprogramma: Ouverture Leonore III, het vierde pia noconcert (soliste: Lili Kraus) en de 7e symphonie. De critici prezen Schuur- man's precisie en krachtige directie. Dirigent en soliste kregen ovaties. Kort geleden is in Engeland versche nen een Bijbel „Basic English". Dit is Engels, samengesteld uit 850 woorden. Voor de bijbel was het echter noodza kelijk er nog 150 woorden aan toe te voegen, waarvan er 50 echt bijbelse uit drukkingen zijn. Zonder deze 150 woor den was het niet mogelijk de inhoud van de bijbel enigermate weer te geven. Aan deze uitgave is acht jaar gewerkt. Prof. Samuel Hooke, de 75-jarige oud testamenticus van de Londense univer siteit, was voorzitter van de vertalings- commissie. zijn reeds zeer laag. De appels en peren van mindere kwaliteit behoeven slechts 6 cent per kilo op te brenger, en de pruimen op sommige plaatsen slechts 3 cent. Wordt deze uiterst lage prijs niet bereikt, dan „draait" de veilingklok „door", hetgeen betekent, dat de mest hopen weer met enkele duizenden ki lo's worden opgehoogd. Dat de fruitcrisis dit jaar ernstiger vormen aanneemt dan voorgaande jaren, komt voor een deel hierdoor, dat dit jaar de vruchten zeer klein zijn geble ven, hoewel de kwantiteit zeer - is De appels en peren zijn veelal slecht van kwaliteit, aangetast door ziekten en ruw van schil. Wanneer de boeren t:j- dig hun bomen hadden gedund, dan zou de situatie heel wat beter zijn geweest. De export van fruit is gebonden aan zeer strenge voorwaarden. De vruchten, die voor export in aanmerking komen, dienen een bepaalde grootte te hebben en weinig van het fruit van thans be reikt deze maat. De kwekers in de Be tuwe koesteren de hoop, dat het win- terfruit groter en beter zal zijn dan dat van thans. Dat de export naar Duits land momenteel, met het kleine fruit nog mogelijk is, komt omdat de door het Uitvoer-Contröle-Bureau vastge stelde maat voor Duitsland is verkleind, zodat meer fruit naar onze Oosterburen kan verhuizen dan voorheen. De prijzen die in Duitsland voor ons fruit worden geboden zijn evenwel uiterst laag, maar ook in het binnenland brengen de vruchten niet veel op. Was het vorige jaar de gemiddelde veilingprijs voor ap pels en peren ca. 35 cent per kilo, thans wordt iets meer dan de helft hiervan, tw. 18 cent, geboden. Verwacht wordt dat de goudreinetten en de bellefleuren, de belangrijkste win- terrassen, binnenkort ook voor een be trekkelijk lage prijs aan de markt zullen worden gebracht. Een aantal Alk- maarse kaasdragers, gekleed in hun traditionele witte pakken, bracht gis teren een bezoek aan Amsterdam. Met een versierde ooot van de brou werij van het kaas- dragersbier gingen zij naar het stad huis, waar burge meester dlAilly hen ontving. De „kaas- vader" bood hem een kaasje aan, terwijl, naar de oude gebruiken van het gilde, een ge stopte antieke pijp en een pint kaas- dragersbier werden toegereikt. Daarna marcheerden zij door de straten van de hoofdstad, waar bij zij in hun kleurige kledij na tuurlijk veel be kijks hadden. Op de foto varen zij door het schilderachtige Kolkje, dat geen vreemdeling bij zijn bezoek aan Am sterdam overslaat. (Bijzondere correspondentie uit New York) „Wij kunnen met de tegenwoordige grondwet niet verwachten dat uit pu blieke fondsen bijgedragen wordt in de bouw of het herstel van parochiële scholen of in de salariëring van het on derwijzend personeel. Het onderwijs brengt echter ook nog andere finan- (Van onze correspondent) De grote vijand van de boer, de hooi- broei, kan zich in deze tijd van het jaar weer doen gelden. Weer slaapt ds boer, die thans zijn wintervoer onder de balken heeft, met zijn sluikse vijand onder één dak en hij verkeert in grote spanning. Want hij weet niet, hoe het hooi zich zal houden: Met hem waken de verzekeringsmaatschappijen, die hun controleurs naar het platteland zenden en in bijna iedere grote boerderij heerst er spanning, wanneer de controleur na gaat of maatregelen genomen moeten worden om de gevreesde hooibroei te gen te gaan. De controleur heeft dan 'n lange roede bij zich, aan het eind waarvan zich een thermometer bevindt. Door ervaring wijs geworden weet hij, waar hij zijn roede in de hooimassa moet steken en na vijf minuten is meer dan één man nodig om het vier a vijf meter lange instrument weer onder de enorme druk vandaan te trekken. Komt de temperatuur niet hoger dan 60 graden F. dan is er niets aan de hand, maar als bij herhaalde controle blijkt, dat deze temperatuur oploopt tot rond 70 graden, dan wordt alarm geslagen en moet de boer gaan „dollen". Hij moet beginnen aan zijn „tweede hooitijd", zo als de boeren dit noemen en een enorm zware taak staat voor de boeg. Want rondom de broeihaard moet een gat ge graven worden, niet zelden zes a zeven meter diep en dan is het maar afwach ten of de broeiing uit het hooi wil trek ken. Anders wordt het, als de roede uit wijst, dat binnen het hart van de hooi-/ massa een temperatuur heerst van 80 soms 90 graden Fahrenheit, want wan neer dan met het „dollen" wordt be gonnen, staat de brandweer gereed, om dat dan de kans groot is, dat, wanneer de lucht het broeiende hooi bereikt, me teen de vlam slaat in het kostbare win tervoer. Dit jaar is er gróte kans op hooi broei. De boeren weten te vertellen, dat dit zijn oorzaak vindt in de weersomstandigheden in het voorjaar. En er is nog een andere oorzaak. De mechanisatie van het boerderijbedrijf schiep een nieuwe methode van hooi in de schuur brengen. Men gaat heel vaak een grote berg hooi vangen in een net, en waar vroeger het hooi door enkele mannen vóór het opber gen in de hooischuur nog eens uit el kaar werd gesmeten, wordt thans zo'n net hooi in zijn geheel in de schuur geborgen. Nog enkele weken, dan ïs het ge vaar voorbij. Dan slaapt de boerenfami lie weer rustig, omdat de strijd tegen de grote geheimzinnige vijand dan als ge wonnen kan worden beschouwd. ciële lasten met zich mee, als de kosten van het transport van de schoolkin deren, de aankoop van niet-religieuze leerboeken en de gezondheidszorg op de scholen. Ook katholieke kinderen, die parochiële scholen bezoeken, moe ten aanspraak kunnen maken op deze „extra-voorzieningen" zoals zij ook reeds, evenals op de openbare scholen het geval is (op grond van de School Lunch Wet) een gratis middagmaal krijgen." Met deze woorden zette Kar dinaal Spellman, aartsbisschop van New York, in een officiële verklaring dezer dagen zijn standpunt nog eens uiteen in de Amerikaanse schoolstrijd die sinds enige weken tot hernieuwde felle polemieken aanleiding had gege ven. De strijd had zich tenslotte geconcen treerd rond Mrs. Roosevelt die over het onderwerp enige krantenartikelen had geschreven en aartsbisschop Spellman. Nu de Kardinaal in zijn laat ste schrijven nog eens uitdrukkelijk verklaart dat parochiële scholen slechts willen delen in de sxtra-voorzieningen, heeft mevrouw Roosevelt te kennen gegeven dat haar de zaak duidelijk is geworden. Aan de door de Kardinaal gepubli ceerde uiteenzetting is met diens in stemming een schrijven van de ver maarde presidents-weduwe toegevoegd, waarin zij uitdrukkelijk beweert geen anti-katholieke gevoelens te koesteren, maar slechts naar aanleiding van vroe gere uitlatingen van de Kardinaal, die zij dus misverstaan had, gemeend had te moeten waarschuwen voor door kerkgenootschappen uit te oefenen druk op de regering. „Deze extra-voorzieningen waarom wij vragen", zo schrijft de Kardinaal ten slotte nog, „ondermijnen geenszins het traditionele Amerikaanse principe van scheiding van kerk en staat. Wij ma ken slechts aanspraak op grondwettige rechten." Het pijnlijke persoonlijk conflict tussen twee zo vooraanstaande Ame rikaanse staatsburgers is hiermee dus geëindigd. (Van onze verslaggever) Heeft u wel eens een niet al te best amateur-toneelgezelschap „Wat niet sterven kon" of „Pukkel en Pukkel" zien spelen? Is het u toen opgevallen dat u de tekst van het desbetreffende stuk eigenlijk twee maal tot u hoorde doordringen: een keer min of meer nijdig gesist van onder de planken en daarna uit de mond van de dappere acteurs en actrices op het toneel? Wel. dan heeft u zo'n dolle avond meege maakt, aan het einde waarvan de spe lers met onverholen trots plegen te ver klaren dat zij „geen snars" van hun rol kenden en dat zij „hardstikke op de souffleur" hebben gespeeld. En u heeft toen uitvoerig gelegenheid gehad de be tekenis van een souffleur vast te stel len, zij het dan ook omdat die betekenis aan de andere zijde van het voetlicht schromelijk werd overschat Er is echter een meer verantwoord toneelspelen mogelijk; en navenant een meer verantwoord souffleren. De neer A. van Otterloo, souffleur aan de Ko ninklijke Schouwburg, die op 8 Sep tember a.s. zijn vijftigjarig jubileum viert, kan daar alles van vertellen. En hij doet dat kennelijk graag. Eén be langstellende vraag van u is voldoende om hem stevig op zijn praatstoel te brengen. Zijn manier van vertellen doet Nieuwe en zeer geheime electronische ap paraten hebben voor Engeland een nieu we phase in de koude oorlog met Rusland gewonnen. Britse radio-ingenieurs hebben namelijk de aether boven delen van Cen traal-Europa vrijgemaakt van het storen door de Russen van uitzendingen in de En gelse taal. Het Britse ministerie van Oorlog meldt, dat het proces tegen ex-veldmaarschalk Fritz von Mannstein op 23 Augustus te Hamburg zal beginnen. Hij wordt beschul digd van 17 oorlogsmisdaden. Z. H. de Paus heeft vijfduizend dollar geschonken voor hulpverlening aan de slachtoffers van de aardbeving in Ecuador. Namens het aartsbisdom New York heeft ook Kardinaal Spellman vijfduizend dollar geschonken voor hetzelfde doel. De War- relief Services van de National Catholio Welfare Conference, het katholieke hulp comité voor oorlogsslachtoffers, schonk een gelijk bedrag. Jerome D'Spusa S.J., rector van het Loyola College te Madras en lid van het Parlement van India, is benoemd tot lid van de India-delegatie bij de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties, welke 19 September wederom te Lake Success bijeenkomt. Dit is de eerste keer, dat een katholiek priester gekozen is als lid van de India-delegatie. Z. H. de Paus heeft gisteren in zijn zo merresidentie de nieuwe Peruaanse ambas sadeur bij de Heilige Stoel, Felipo Orto- carrero, die zijn geloofsbrieven kwam over handigen, ontvangen. In Oost-Slowakije hebben zware stormen en grote overstromingen plaatsgevonden, waarbij 16 personen gedood zijn, aldus het Tsjechische persbureau. Te voren had het persbureau reeds gemeld, dat er in Noord- Moravië bij de Poolse grens grote over stromingen waren geregistreerd, waarbij voor 1.250.000 pond sterling vernield was. 5? Laat men nu toch begrijpen, dat het niet aangaat hen als minder goede ka tholieken of minder goede burgers te doodverven. Laat men inzien, dat men hun stuk voor stuk als personen, als jonge mensen, en niet als groep of als massa tegemoet moet treden. Bij veel van deze jongeren immers en wij schrijven dit waarachtig niet uit licht vaardig optimisme leeft evenveel zorg, evenveel angst en bekommernis om de toekomst van Kerk en maat schappij, als bij welk lid van een jeugd organisatie dan ook. Toetreding bete kent voor hen misschien echter wij stellen het maar zo scherp mogelijk overlopen naar „de zoete jongens en meisjes van de kapelaan". Daartegen bestaan bezwaren en daarom moeten remmingen worden overwonnen, die niet zelden door gebrek aan voldoende voorlichting van de zilde der organisa ties zeOf ontstaan zijn. Hier spelen nu eenmaal tal van subtiele psychologische factoren een rol en naar ons inzicht zou al veel zijn gewonnen als de jeugd organisatie zich door haar gedrag wist te ontworstelen aan het „braafheids- odium" dat op haar rust Want er leeft bij een groot deel van onze niet-georganiseerde jeugd een drang naar daden. Zij zouden zo dolgraag willen toetreden tot een organisatie, waarin hun mankracht kan worden gebruikt in een groot geestelijk avontuur. Zij verfoeien echter misselijke vroomheid, half zachtheid en kinderachtigheid en het zijn juist deze kwalijke eigenschappen, die zij overigens ten onrechte onze jeugdorganisaties toedichten. De 50.000 van Utrecht vragen om een vervodg. Zij willen de angst voor hun toekomst, de angst voor de werkloos heid en de angst voor de oorlog uit bannen in een stroming, die recht op de kern afgaat en die gebruik zal ma ken van de middelen van hun eigen tijd, zodat zij toch vooral het verwijt, halfzacht te zijn, kunnen ontgaan. Voor het grootste, voor de bescherming van Kind en Kerk, kan men op onze jeugd rekenen, voor de rest heeft zij na een tweede wereldoorlog geen oog. Men begrijpe ons wed. Wij willen deze on georganiseerden niet idealiseren, want in deze bovenomschreven instelling schuilt evenveel heroïsme als gebrek aan werkelijkheidszin. Kruistochten vallen er nu eenmaal op het ogenblik niet te ondernemen en wanneer wij de medaille omdraaien en sprekend namens de jeugdbeweging, ook bij hen op meer begrip moeten aandringen, dan zal dat blijken ook. Het is n.l. onjuist, dat de ongeorganiseerden en wij willen nog wel eens herhalen, dat wij het heus niet als ideaal zien, dat heel onze ka tholieke jeugd een uniformpakje draagt zich verontschuldigen met laster en kwaadsprekerij. Het is niet waar, dat onze 450.000 ge organiseerde katholieke jongeren misse lijke, nare, brave wezentjes zouden zijn. Neen, integendeel, wij durven hier ook de stelling poneren, dat zij tezamen een van de beste delen van onze kath. jeugd vormen. Er wordt hard gewerkt, er zijn jeugdleiders en -leidsters, die werkelijk hun gehele persoon inzetten voor het welzijn van de hun toevertrouwde jon geren en het is werkelijk niet fraai, dat ook zij door de buitenwereld met spot worden bejegend. Wanneer men denkt aan het prach tige werk van onze invalide jeugd, wanneer men weet, dat in deze koste lijke zomermaanden jonge mannen en vrouwen zich ver van de bewoonde we reld, ergens in Drente of Overijsel, af zonderen om in debielenkampen te gaan werken, als men ook maar iets kent van het slopende werk onder de a-sociale jeugd, dan gaat men zich aan een zeer lichtvaardig oordeel te bui ten, wanneer men generaliserend de gehele kath. jeugdbeweging als ver ziekt en verburgerlijkt meent te mogen kenschetsen. Goed, er worden fouten gemaakt. In ieder van onze voorgaande artike len hebben wij daarop ettelijke malen de aandacht gevestigd. Wij hebben ge schreven over de te geringe belangstel ling voor het gezin, over spanningen met de/school, over moeilijkheden tussen leek en priester, over de K.A., het probleem jongen-meisje, de overkoepelingswaan zin. Maar desniettemin, ondanks al deze fouten, houden wij staande, dat die zelf de kath. jeugdorganisaties prachtig werk verrichten. Wij houden staande, dat zij niet verziekt en niet verburgerlijkt zijn, maar dat men er de problemen ziet en er aan werkt. Welnu, wie werkt mag fouten maken en wie alleen toeziet, mag niet vergeten, dat critiek een gemakkelijke tijdpassering is. Toch ondanks deze constatering willen wij ook zelf nog eenmaal dit wapen hanteren. Wij willen n.L nog de vraag opwerpen of onze jeugdorganisa ties niet te duur zijn, of de kosten ver bonden aan het lidmaatschap niet zo hoog zijn, dat daardoor al velen werden afgeschrikt. En nu moet men zich niet verdedigen met de opmerking, dat de wekelijkse contributie toch meestal maar ongeveer een dubbeltje bedraagt, want daarmee is het probleem niet gesteld. Het blijft niet bij dit dubbeltje. Er moet meestal nog een uniform komen; op feestdagen wordt iets extra's gedaan, 's zomers wil men op kamp en zo lopen de kosten op. Goed, zal men dan zeggen. Maar er valt altijd te praten. Jawel, maar begrijpt men dan niet, dht juist een groot deel van onze ouders daarover niet praten wil. Men wil het kind de schande niet aandoen ja heus de schande, want zo zal het hier en daar fluisterend in de parochie worden besproken dat open lijk blijkt, dat het voor niets of voor minder lid is. Dit is een probleem. Het is een pro bleem vooral voor onze grote gezin nen en wij zouden er de vraag aan willen verbinden, of men niet be ter dan voor het opbouwen van grote, veelomvattende en gevaarlijke apparaten zijn subsidies zou kunnen besteden om dit probleem voor het normale katholieke gezin weg te ne men. Daarmee, dunkt ons, zou een eerste stap gezet zijn op de weg, die leidt naar grotere belangstelling van de buitenwereld. Onze artikelenserie „Het probleem der 50.000", die wij vandaag beslui ten, heeft reeds verscheidene pennen in beroering gebracht. Wij stellen ons voor deze reacties zeer binnenkort wanneer ook eventuele commentaren op beide laatste artikelen zijn binnengekomen zo enigszins mogelijk gezamenlijk te publiceren. Hiervan zal nog nadere aankondi ging worden gedaan. En die weg is de enig mogelijke. Want, het is waar dat onze jeugdbeweging is vereenzaamd. De belangstelling van onze academici heeft zij verloren en de nodige interesse voor het bedrijf en het maatschappelijke milieu van haar leden heeft zij o.i. nog niet opgebracht. Een leger van personeelsverenigingen en diverse andere, aan het bedrijf ge bonden organisaties doorkruist haar activiteit en alleen als zij zelf vooral op die terreinen vol interessen, vol initiatieven en vol mogelijkheden zal blijken, kan zij zich in de toekomst handhaven. Laten wij het maar eerlijk bekennen. O.i. verkeert de jeugdbewe ging inderdaad in een impasse. Zij twijfelt: worden wij een kern in de massa of grijpen wij de massa zelf? Niemand, die o.i. nu op deze vraag een antwoord zal kunnen geven. Wel kan men vaststellen, dat tal van door ons aangeduide conflicten binnen de jeugdbeweging nu zo spoedig mogelijk zullen moeten worden uit de weg ge ruimd. Men zal moeten begrijpen, dat een leger in oorlog geen tweespalt mag dulden. En zo komen wij als vanzelf tot de vragen, die wij stelden in het kader, waarmee wij deze artikelen inleidden. Er ligt een knuppel in het hoenderhok en was het wel juist, dat hij werd ge worpen? Had Pater Wesseling het recht dwars door alle organisaties heen het kernprobleem van onze jougd op zo indringende wijze aan de orde te stellen. Wij zijn geneigd te zeggen: ja. Mede immers door dat initiatief liggen nu de kaarten op tafel. Hun taal is niet opwekkend. De jeugd van Nederland verkeert in nood. De godsdienstzin ver mindert, de criminaliteit neemt toe. In die wereld staan de jeugdbewegingen. Ze staan er met haar roeping en haar apostolische taak. Ze staan er ook met haar vele fouten en gebreken. Daarnaast staat dat leger ongeorga niseerden en als ons blad met deze artikelenserie nu een bedoeling heeft gehad, dan deze: de kloof te over bruggen, die beide scheidt. Beide tezamen vormen immers de jeugd van Nederland en beide tezamen zullen ze in de komende jaren veel moeiten doen voor datzelfde land, dat noe dan ook terecht is gekomen in een hoek, waar vele slagen vallen. Straks op 19 Augustus zal niemand minder dan H.M. Koningin Juliana in Amsterdam in het R.A.I.-ge- bouw een grootse tentoonstelling ope. nen, gewijd aan de „Jeugd van Ne derland". Moge dat geen leus, maar een be grip zijn en mogen deze artikelen tot de vorming daarvan iets hebben bij gedragen. denken aan de omzichtige rhetoriek van een August Snieders en hij onder streept zijn betoog met de gebaren van een dramaturg-oude-stijl; een korte kromme pijp dient daarbij als dirigeer stok. Deze lichtelijk anachronistische verhaaltrant is helemaal niet vreemd bij de man, die ruim vijftig jaar gele den voor het „Nieuwsblad voor Neder land" „De moord in de Plantanen-villa" als feuilleton uit oude kronieken overschreef en die daarna zeven jaar optrad in stukken als „De Voddenraper van Parijs". De heer Van Otterloo spreekt van „véérzen" en niet van ver zen, dht is duidelijk. Maar toneelspelen bleek toch niet zijn fort. Het ging pas goed toen de jonge Van Otterloo eens voor de aardigheid in het souffleurshok dook. Dat was met een in orde. Al was de latere triomf van Ot-bij-wie-alle-spelers-zich-rustig-voe len natuurlijk nog verre. „Souffleren is een vak, dat je nie mand leren kunt", zegt de heer Van Otterloo en hij is op die verbijsteren de exclusiviteit van zijn beroep op een zeer beminnelijke manier trots. Hij no digde eens iemand uit naast hem te komen zitten in zijn hok. En die uiter aard stille getuige zei na afloop: ,.U leek wel een dirigent". Dat was een qualificatie, die de heer Van Otterloo beviel. „Een souffleur is een dirigent", zegt hij met veel nadruk. „Hij zit er voor om de spelers in het rechte spoor te houden." Dat is overigens lang niet altijd een sinecure, dat in het rechte spoor houden van acteurs en actrices. Neem oiivoor- beeld zo'n geval als in de „Storm" van Shakespeare, wanneer een speler een meter of drie. vier hoog staat. Te voelt dat zo'n man denkt: „Ik versta je niet zelfs al ben je een Onze Lieve Heer onder de souffleurs". Goed dan ga je articuleren en in die tussentijd leg je Een ondergrondse dirigent, A. van Otterloo. met één enkel gebaar een plotselinge „invaller" het zwijgen op. En neem dat andere geval van die actrice, die niet minder dan drie ge" typte vellen manuscript oversloeg- Laat nou het doek maar zakken, z°u je denken. Maar de heer Van Otterloo sloeg aanstonds aan het improviseren en wenkte toen precies op tijd een ander, die met een angstig oog dooj de deur gluurde, met „het vingertje Na afloop kreeg hij een paar kussen van de onfortuinlijke dame, zegt de heer Van Otterloo, niet zonder posthu- me behaaglijkheid. Maar zie, dat is al tezamen het werfc van een dirigent; van een ondergrond8 dirigent. Evenals dat van die andere Van Otterloo, Wllem, zijn neef, die dirigent is; zij het dan ook een boven grondse O ja, de jubilerende souffleur z°" zonder moeite een „psychologie van de toneelspeler" kunnen schrijven. HU heeft Bouwmeester „onder handen g®* had". Die moest je elk woord zevc® maal voorzeggen. Bij Royaards kW®10 je in het krankzinnigengesticht, ma®' Louis de Vries bleef altijd „sublirpj kalm". Anderen verstaan je niet 111 louter zenuwachtigheid. Dat zijn moeilijkste; maar op den duur vertroU* wen ze je en dan is het in orde. De heer Van Otterloo heeft een on begrensde bewondering voor acteurs u» de oude school. En hij kan dan ook nie' hebben dat die piepjonge toneelspeler' tjes zo oneerbiedig over hun beroemd® collega's spreken. Soms wordt hij zen8 „duvels" op die knapen. Bijvoorbeeld a19 ze over Else Mauhs als „Els" spreke»- Zie, dat geeft geen pas. Maar verder geen woord kwaad ook van acteurs ai» Cees Laseur, Paul Steenbergen of The» Frenkel, die toppunt van lof "f „Bouwmeestersbloed" in de aderen heer Die moet je „om de blikskater nl® wegvegen". „Ik voel veel voor mijn vak", zegt o heer Van Otterlo" tenslotte peinzen»- „Als er iets schee loopt, geef ik zelf de schuld". E dan komt het hog® woord er uit: „Een souffleur is een ar tiest". Zijn lieveling®* stukken? Daarop heeft de heer Va» Otterloo gelet oP zijn aanhankelijk* heid aan de ou»^ garde een eniés' zins verrassend woord. „Ik zit h® liefst in de blijsp®* len", zegt hij plaS* tisch. „Nee, ge®? klassieken; Ve mooi, maar tja.--' „Elektra" is bijvoor beeld verschrik^®' lijk". ,ie O ja, een pass>» heeft de heer Van Otterloo beslist voor stukken die vro®6 uit zijn. En d®* mag dan ook na vijftig jaar! De Chinese communisten zetten hun opmars in de richting van Kanton en Hongkong voort. Gisteravond is te Kan ton een uitgaansverbod afgekondigd spoedig nadat bekend werd, dat de com munisten de havenstad Foetsjou, de hoofdstad van de provincie Foekien, had den veroverd Een woordvoerder van het Foreign Office heeft medegedeeld, dat Groot- Brittannië besloten heeft zijn consulaat- generaal te Kanton niet te sluiten. Men ziet in dit besluit, in tegenstelling met de sluiting van het Amerikaanse consu laat-generaal, een teken, dat Groot-Brit- tannië en Amerika in China een ver schillende politiek voeren. Groot-Brit- tannië zou de mogelijkheid open willen laten om betrekkingen te onderhouden met elke de facto-autoriteit. De Amerikaanse minister van Buiten landse Zaken, Dean Acheson, heeft medegedeeld, dat de Amerikaanse am bassadeur te Moskou, admiraal Alan Kirk, Stalin verzocht heeft, dat de Sovjet-Unie actiever zou optreden in verband met de oplossing van het vraag stuk der Amerikaanse leningen in de oorlog in het kader van de leen- en pachtwet. Voorts had hij een verzoek tot Stalin gericht in verband met het storen van de Amerikaanse radio-uit zendingen naar de Sovjet-Unie. Stalin had de zaak naar het ministerie van Buitenlandse Zaken verwezen. De ambassadeur bracht beide punten ter sprake tijdens het beleefdheidsbezoek aan Stalin van Maandag j.l. Sommige waarnemers, die in nauw contact staan met de Amerikaanse am bassade, denken, dat de mogelijkheid van meer handel tussen Oost en West ter sprake is gekómen. Waarnemers beschouwen het door de Sovjets genomen besluit om deskundigen naar de V. S. te zenden voor bespreking van de teruggave van drie ijsbrekers en 21 kleinere schepen als een hoopvol teken. (Telefonisch van onze Belgische correspondent) De Belgische Kamer van de VolE® vertegenwoordiging heeft Woensdag!11 dag, na een vrij lusteloos debat, de 111 tie van vertrouwen in de regering El'^ kens met 125 tegen 64 stemmen en onthouding goedgekeurd. Zowel kath®' lieken als liberalen gaven hun insteP1" ming slechts voorwaardelijk. De voorzitter van de C. V. P. v®£, klaarde, dat zijn partij inzake de ningskwestie uitsluitend bekommerd om de handhaving van de grondwet! lijke waarborgen. Aan de socialistif.cn; woordvoerder vroeg hij in dit verba® of deze met een oppositie door a'< middelen soms enigerlei chantage straatrumoer op het oog had. Van socialistische zijde werd te nen gegeven, dat de nieuwe reger1»9 grote verwachtingen heeft gewekt in pitalistische kringen. a Omtrent de financiële toestand v het land deelde de minister van Fid® a ciën mede, dat het budgetair teK® q over 1949 begin Augustus 4 milliard millioen francs bedroeg. Niettemin v j3 zekerde hij, overeenkomstig het liber®. programma, naar een belastingverlag1 van 25 pet. te zullen streven. De liberale volksvertegenwoordiécj- Lahaye en De Wilde hebben gister»1 dag een wetsvoorstel ingediend tot schaffing van de wet van 19 Jul» e, grond waarvan de koning in de on®0v lijkheid wordt verklaard het land te geren en het regentschap wordt i»s steld. In de toelichting op dit voorstel verklaard, dat de volksraadpleging »|;e de juiste weg is om de koningskwe® j op te lossen, daar deze geen bind® karakter draagt en afbreuk doet aa» prestige der volksvertegenwoordiging) Het thans ingediende wetsvooif jr maakt, volgens beide liberale P° gCft de volksraadpleging overbodig en stf een snelle oplossing van de koni»s kwestie na. Intussen moet de regering-Eysk® thans nog in de Senaat een wensvotum behalen, wat echter, 8®?'ar de meerderheid die de katholieken »®e bezitten, wel geen moeilijkheden !»e zal opleveren. De beroemde filmchimpansee „Marquis" van circus Mikkenie ma?^tenn°iev>°n^ motor een tochtje door Amsterdam. Het valt te begrijpen, dat dit yjarqti's schouwspel bij het toegestroomde publiek grote sensatie verwekte. op de speciaal voor hem geconstrueerde motor.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1949 | | pagina 4