AMERIKA ONDERNAM NOG GEEN STAPPEN INZAKE
MARINEBASIS SURABAJA
Tien jaar geleden begon de oorlog
Alle chauffeurs een vakdiploma
Aanval op T.N.I.
Om kwart voor zes 's morgens op
1 September 1939
Het weer.
Tot hoofd en hart
K
1
Paniek in Pagerbarang
Zetel H.V.K. naar
Buitenzorg?
45 NIEUWE TEXTIEL
PUNTEN
Teleurstelling bij Ned. delegatie ter R.T.C. over
uitvoering Staakt het vuren
Minderheden moeten
gehoord worden
Luchtreus komt boven Nederlandse steden
>,lk trek dit uniform niet
meer uit", zei Hitier
Algehele mobilisatie
in Bolivia
Mgr. Verhoeven bediend
r
Voorlopige Grondwet
voor Indonesië
Gezamenlijke bonden stellen CCV in
Exameneisen opgesteld
naar de praktijk
Veertien millioen niet
verrekend
Amsterdam geen valse
munterscentrum
woensdag 31 augustus 1949
73ste JAARGANG No. 24551
Grootste landverkeers-
vliegtuig ter wereld
Henderson reist af en aan
Geheime zender ontdekt
SALARIËRING BIJ M.O.
Nog steeds het M.G.
BUREAUX: SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544: Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postgiro 143480
Bijkantoor Beverwijk: Stumphiusstr. 45, tel. 3998
Voor klachten over de bezorging na 5.30
uur 's avonds 21544
Directeur: .3. 3. W. Boerrigter.
Hoofdredacteur: Drs. H. W. M. van Run.
Wnd. hoofdredacteur: W. Severin.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter»
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt rich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
ABONNEMENTSPR13S 35 cents per weefc
f 1.52 per maand, f 4.55 per kwartaal.
Een goed bewapende groep van de
Mohammedaanse Darul Islam van
"aar schatting 200 man heeft Pi-
Serbarang ten Zniden van Tegal aange
vallen en de T. N. I. uit deze plaats ver
dreven. Tijdens de gevechten, die ver-
*chcidene dagen duurden, sneuvelden 3
"tan van de T. N. I. en 5 man van de
Darul Islam.
Duizenden personen hebben in paniek
hun huizen verlaten en zoeken nu hun
toevlucht in Balapulang. Het burgerlijk
bestuur in Pagerbarang is echter in tact
gebleven.
De pas opgerichte politie-overvalbri-
gade in Wonosobo heeft een goede slag
gelagen. Reeds verscheidene weken leef
den de bewoners van Wonosobo ir. angst
en vreze voor een bende gewapende
'ampokkers. Enkele mannen van de
evervalbrigade vielen dezer dagen de
bende aan, toen deze van een rampok-
Partij terugkeerde. Daarbij werden de
beruchte garong-leider Harman en zijn
handlanger Sastrodiroen neergeschoten:
beiden waren nog in het bezit van de
Pas geroofde goederen. Andere Dende
rden werden gewond, doch wisten te
bhtsnappen.
Nederlandse kringen te Batavia heb
ben aan U. P. verklaard, dat de plannen
Voltooid zijn om de zetel van de H. V.
*L naar Buitenzorg te verplaatsen wan
neer de souvereiniteit aan de Indonesiërs
overgedragen. Volgens deze plannen
'al de H. V. K. dan zijn intrek nemen
het oude Buitenzorg-paleis. De beide
Paleizen in Batavia, die vroeger de resi
dentie van de It. G.-G. waren, zullen
^aarschqalqk bewoond worden door
de eerste president der Verenigde Sta
gen van Indonesië.
Het ministerie van Economische Za-
"en deelt mede, dat met ingang van
T September .1949 van de textielkaart
"A 905 geldig worden de bonnen ge
kerkt „U één punt", „V één punt",
"U vjjf punten", „V vijf punten", ',,U re-
•erve" ter waarde van 10 punten en
kV
reserve" ter waarde van 15 punten.
Het Franse gerechtshof te Poitiers be
handelt op het ogenblik de zaak tegen
Marie Besnard, die er van beschuldigd
wordt de grootste gifmengster van
Frankrijk te zijn. Zij zou haar man en
nog veertien familieleden, onder wie
haar vader en moeder, vergiftigd heb
ben. De familie Besnard was erg rijk
zodat het vermoeden gerezen is, dat
deze vrouw zich snel van al het fortuin
meester wilde maken.
Sultan Hamid' II is voornemens dezer
dagen de Koninklijke Militaire Acade
mie te Breda, waar hij zijn officiersop
leiding ontving, te bezoeken.
(Van onze parlementaire redacteur)
Het blijft een wonderlijke zaak met het door de „New York Times" uit
Den Haag: gegeven bericht, volgens hetwelk de Amerikaanse regering de
wens te kennen zou hebben gegeven, dat Surabaja in ieder geval in het kader
van de defensie in de Pacific, marinebasis zal worden. Het bericht is enige
dagen nadien door Aneta-New York uitdrukkelijk bevestigd onder mededeling,
dat men te Washington heeft toegegeven deze wens inderdaad aan Indonesië
en aan Nederland te hebben kenbaar gemaakt. Uit Batavia is inmiddels
reeds het bericht binnengekomen, dat men daar nergens van wist. Wij heb
ben thans ook kunnen vaststellen, dat men in regeringskringen te Den Haag
evenmin van enige door Amerika geuite wens in deze richting iets weet.
direct in aanmerking om een van die
bases te worden. Dit is niet alleen een
Nederlandse gedachtengang, doch het
begrip daarvoor bestaat evenzeer bij
de Indonesiërs, die, zoals wij in ons
blad van Zaterdag j.l. meldden, ver
trouwd zijn met het denkbeeld, dat
Surabaja een vlootbasis zal blijven
Misschien is het Amerikaanse bericht
een proefballon geweest, waarop men
reacties wilde zien komen. Die reacties
zijn, ook al is men dan officieel on
kundig van een Amerikaanse wens,
waarvan men voor het eerst uit het
„New York Times"-bericht vernomen
heeft, gunstig.
Intussen verbaast men zich in Den
Haag toch nie.t al te zeer. Wat er dan
ook raadselachtig mag zijn aan dit be
richt, dat nog wel uit Amerika beves
tiging kreeg, het lijkt toch zeer plausi
bel, dat er een kern van waarheid in
moet schuilen, en men neemt dan ook
niet aan, dat het geheel en al uit de
lucht gegrepen is. Er bestaat inderdaad
een groot en dringend defensieprobleem
in de Pacific en het ligt voor de hand,
dat bij de oplossing van dit probleem
de inrichting van enige vlootbases ge
moeid zal zijn. Surabaja komt zeker
De inwoners van Amsterdam, Den
Haag, Rotterdam en Utrecht zullen Zon
dag a.s. tussen 3 en 5 uur een ongewoon
groot vliegtuig op betrekkelijk geringe
hoogte boven hun steden zien cirkelen.
Het is geen Constellation, noch een der
Douglasvliegtuigen met wier vormen wij
langzamerhand vertrouwd zijn geraakt,
doch een Boeing-stratocruiser, die voor
het eerst in zijn kortstondig bestaan in
Nederland zijn opwachting komt maken.
Tweemaal zal het toestel, het flagship
„Great Britain" van de American Over
seas Airlines, met genodigden, onder
wie verscheidene burgemeesters van
grote steden, van Schiphol uit langs de
kust vliegen tot Scheveningen, om daar
na over te gaan tot het brengen van
een groet aan de steden Den Haag,
Rotterdam, Utrecht en Amsterdam.
Deze groet zal bestaan uit het enige
malen cirkelen boven de stad op niet
te grote hoogte. Deze nieuwe verschij
ning in het Nederlandse luchtverkeers
gebied heeft 'n lengte van ruim 33 me
ter en een vleugelbreedte van 43 meter.
Het toestel kan ruim 100 passagiers
vervoeren en voert in zijn vier tanks
31.500 liter benzine mee. De electrische
installaties van dit dubbeldekvliegtuig,
het grootste landverkeersvliegtuig ter
wereld, wegen totaal 1150 kg. De koel-
capaciteit is gelijk aan die van 300 nor
male ijskasten. Het landingsgestel weegt
S500 kg en één luchtband van het lan
dingsgestel er zijn er zes weegt
125 kg.
Zaterdagavond arriveert de stratocrui-
ser op Schiphol. Zondagochtend is gere
serveerd voor de massa-bezichtiging van
het toestel.
Uit kringen van de R. T. C."
verneemt het A. N. P., dat er
in de Nederlandse delegatie
enige teleurstelling bestaat over
de tot nu toe bereikte resultaten
van de order tot staken van de
vijandelijkheden. Ofschoon men het
wenselijk acht, dat iets meer aan
dacht wordt gevestigd op de gunstige
zijde van de situatie dan tot nu toe
gedaan is, immers in verschillende
gebieden is de ontwikkeling inder
daad hoopvol blijft het feit be
staan, dat in het bijzonder in Oost
en Midden-Java (voornamelijk rond
Solo, Semarang en Surabaja) de toe
stand bepaald ernstig is. In deze ge
bieden voert het republikeinse leger
een tactiek van penetratie uit, waar
tegen het Nederlandse leger niet kan
optreden, vanwege het bevel om niet
te vuren. De republikeinse militairen
verschijnen plotseling uit hun schuil
plaatsen in de dessa's en door hun
tegenwoordigheid alleen reeds inti
mideren zij de bevolking. Voorts ver
beteren de republikeinse troepen
Terwijl Stalin en Molotov goedkeurend
toezien tekent Von Ribbentrop, die ruim
7 jaar later te Neurenberg zou worden
opgehangen, op 24 Augustus 1939 als
Nazi-minister van Buitenlandse Zaken,
het Duits-Russisch non-agressiepact,
waardoor de weg gebaand werd voor de
tweede wereldoorlog. Op 1 September
konden de Duitsers zonder door de
Russen daarin gehinderd te worden
Polen binnenvallen.
Om precies 5.45 uur in de ochtend
van de eerste September 1939
begon de Hellschreiber van het
j'ficiële Duitse nieuwsagentschap D.N.B.
j? het Berlijnse bureau van United
£ress een. proclamatie aan de Duitse
|.eWapende macht uit te tikken, welke
Jhdigde met de ondertekening „Adolf
'"tier".
j »De Poolse staat", zo heette het, „heeft
vreedzame regeling van onze be
dekkingen als buren, naar welke ik
5estreefd heb, geweigerd, en in plaats
aarvan een beroep op de wapenen
"daan."
"De Duitsers in Polen worden ver-
«®'8d met bloedige terreur", zo ging het
erder. „Er blqft mij geen ander middel
e'er om een eind aan deze waanzin te
"j^ken, dan van nu af aan geweld tegen-
®ver geweld te stellen. De Duitse gewa
lde macht zal met harde vastbesloten-
S.e,d de strijd voor de eer van het
bitse volk voeren
«Lang leve ons volk en ons rijk", zo
**s het slot.
.,ï(eeds was de Duitse radio begonnen
dd kwartier de proclamatie uit te schet-
i] u1' gevolgd door het „Deutschland
w°er alles" en het Horst Wessel lied
5 de Nazi-stormtroepen.
Duiten, aan de Unter den Linden, in
En Grijze, regenachtige morgenuur, za-
we soldaten van de Duitse lucht-
jj'acht kleine stukken afweergeschut
Jbhannen. Zwart geüniformeerde SS'ers
IC 'n bruin hemd gestoken stormtroepen
v Gonnen de route van de rijkskanselarij
s°ar het Kroll Opera huis, plaats va:i
tijVienkomst van de Nazi-marionetten-
&?bag, af te zetten.
Sa«iltler' zo hoorden we de Duitse radio
Jjjj kondigen, heeft tegen tien uur de
ijsdag in spoedzitting bijeengeroepen,
}V~P datzelfde moment drongen twee
'aai legergroepen onder kolonel-gene-
'aai Werner von Bock en kolonel-gene-
Gerd von Rundstedt in een wijde
tj°g over de Poolse grens, in ijltempo
tjpk de beroemde corridor van Dantzig
^"jkend en Warschau bedreigend.
W°°r de gemotoriseerde Nazi-stoot-
5 ®Pen uit raasden de Stuka's, duik-
p/bnrenwerpers van de Luftwaffe, de
vliegvelden teisterend en de ge-
Poolse luchtmacht vernielend zon-
tw Waarschuwing of voorafgaande oor-
isverklaring.
jaar had Hitier deze oorlog voor-
en nu was hij zo ver.
t'
il
i
k?Un arm voor de Nazi-groet uit lieten
q en nu was mj zo ver.
<ie S1. tien uur 's morgens zag ik Hitier
bf^jlijksdag binnenstappen, terwijl 600
h hemden in dê houding sprongen
s®hietn arm voor de Nazi-groet uit lieten
tva«on. Het gezicht van de Fuehrer
tjjjj Pafferig bleek en verwilderd en
m rauw. toen hij uitkreet: „Mijn
ybld is eindelijk uitgeput".
d'cta?r de eerste maal droeg de Nazi-
LPifn een groenachtig-grijze militaire
rbin m in Plaats Fan het gebruikelijke
«Ni t hemd met swastika armband.
VQo eerder trek ik die uniform uit
ebbe„« w'j onze vijanden vermorzeld
Tien jaar geledenop 1 Septem
ber 1939 begon Hitler ziin Blitz
krieg tegen Polen, welke de inlei
ding was van de tweede wereldoor
log. Joseph W, Grigg versloeg het
begin van het conflict en de crisis
welke er heen leidde als lid van de
Berlijnse staf van United Press.
Grigg, die thans United Press-mana
ger voor Frankrijk is, memoreert
nog eens hoe de aanloop en de start
van de eerste Blitzkrieg uit de ge
schiedenis zich- ontrolden voor een
ooggetuige.
6° schreeuwde hij en stapte toen
hisck tribune af, die een enorme teu-
k^arto ad?laar en de rood-wit en
ha(j e Nazi-swastikabanier tot decor
'ij, °^b hij terugreed naar de kansela-
kCaUt A-hlj de stukken luchtafweerge-
ede' o om be deytig meter langs de
Gestel^ ,st'West-boulevard waren op-
-6tte« hon hij nog steeds de mario-
feh. rvn, de Rijksdag „Heil" horen roe-
*11 eek huiten op straat werd weinig
b-Dufui 0ord en evenmin was er gejuich.
?hitse« d was weer in oorlog en de
die door Hitier de oorlog in
gedreven, waren er onderste
boven van en waren bang.
Die avond gingen in Berlijn bij het
invallen van de duisternis de stads
lichten niet aan. Toen ik ze bijna zes
jaar later weer zag aangaan, was het
in het verminkte, uitgebrande karkas
van een stad in welker ruïnes Hitier
de hand aan zichzelf had geslagen.
In die hete Augustusmaand van 1939
had ik in Berlijn gezien hoe Hitier en
zijn Nazi-beulen de wereld onverbidde
lijk naar de oorlog dreven.
Naarmate de maand verstreek werd
de zenuw- en propaganda-oorlog die
de Nazi's tegen Polen voerden, tot een
gillend-hysterisch crescendo opgevoerd.
Met vlammend-rode koppen vertel
den de onder beheer der Nazi s staan
de kranten van gruwelen die de Polen
tegen de Duitse minderheid in de cor
ridor van Danzig bedreven. In Berlijn
w-erden proefverduisteringen opgevoerd
en schijn-luchtaanvallen gedaan
Boter, koffie en benzine werden
schaars en verdwenen vervolgens. Het
station Friedrichstrasse in het centrum
puilde uit van de Wehrmacht-reservis-
ten, die zich naar hun regimenten
haastten.
De Britse ambassadeur sir Neville
Henderson reisde zo vaak tussen Ber
lijn en Londen met diplomatieke nota's
heen en weer, dat de correspondenten
moeite hadden zijn handelingen bij te
houden.
Op 24 Augustus ondertekenden de
Nazi-minister van Buitenlandse Zaken
Joachim von Ribbentrop en zijn Sov
jet-tegenhanger Vyachaslav Molotov in
Moskou het Sovjet-Duitse non-agressie
pact, dat de weg voor Hitler's oorlog
vrijmaakte.
Die dag wisten wij allen in Berlijn
dat oorlog onvermijdelijk was. Dezelfde
avond stelde de Duitse regering een
scherpe rantsoenering in van voedsel,
kleding, schoeisel, zeep, benzine en vele
andere artikelen.
We gingen naar de stations Frie
drichstrasse en Stettiner om de Britse
en Franse correspondenten die naar
Amsterdam en Kopenhagen gingen, uit
geleide te doen. De Duitsers op de
perrons, die zich een soortgelijke exo
dus herinnerden gedurende de Tsjecho-
slowaakse crisis in September van het
vorige jaar, riepen: „We zien jullie
wel weer over een dag of tien als de
crisis voorbij is." De Duitse man in de
straat kon nog altijd niet geloven wat
zijn ogen hem vertelden dat Hitier
onverbiddelijk zijn zinnen op oorlog
had gezet en dat niets hem kon tegen
houden.
Het jaarlijkse partijcongres van de
Nazi's te Neurenberg, dat begin Sept
zou plaats vinden, werd afgelast.
Vervolgens, een voor een, hield het
vlieg-, trein-, post- en telefoonverkeer
tussen Duitsland en Polen, Engeland en
Frankrijk, op. De straatverlichting in
Berlijn brandde 's avonds nog, doch
licht en zwaar Flak werd opgesteld op
-rr-.-r—rr
hoge gebouwen verspreid over de hele
stad en dag en nacht, om het kwartier,
dreunden de troepentreinen Oostwaarts
door het station Friedrichstrasse.
Laat op de avond van de 31e Aug.
riep Hitier de Poolse ambassadeur Jo
sef Lipski bij zich en overhandigde
deze een ultimatum met onmogelijke
voorwaarden en de ambassadeur had
zelfs niet de tijd om deze naar War
schau over te seinen.
i
Op dezelfde tijd werden de corres
pondenten naar het ministerie van pro
paganda geroepen en werd hun verteld
dat Poolse bandieten zo juist Duitsland
waren binnengedrongen en het radio
station te Gleiwitz in Silezië bezet
hadden.
Die avond zaten we in het United
Press-kantoor op het losbarsten van de
storm te wachten. Die kwam 's mor
gens om 5.45 uur met het tikken, van
Hitler's proclamatie aan het Duitse
leger op de D.N.B.-machine.
Twee dagen later, om elf uur 's mor
gens op een hete Zondagmorgen, ver
namen de Duitsers op hun radio dat
Engeland hun op dat ogenblik de oor
log had verklaard.
Hitler's „kleine oorlog" tegen Polen
was een tweede wereldconflict gewor-
den.
Deze correspondent bleef in Berlijn
om tie eerste twee en een kwart jaar
van de oorlog te verslaan, eerst de „on
echte oorlog" en daarna de Blitzkrieg
in het Westen, tot Hitier op 10 Decem
ber 1941 aan de Verenigde Staten de
oorlog verklaarde. Met andere Ameri
kaanse correspondenten werd hij toen
vijf maanden geïnterneerd te Bad Nau-
heim, in Duitsland.
De oorlog, die ik Hitler op 1 Septem
ber 1949 van Berlijn uit zag ontkete
nen, zag ik op 8 Mei 1945 ook te Ber
lijn eindigen vijf jaar, acht maanden
en elf dagen later temidden van de
nog steeds rokende ruïnes van de stad,
waar de nazi-leider door zelfmoord zich
aan de aardse gerechtigheid had ont
trokken.
Ik zag veldmaarschalk Wilhelm Kei
tel op het Berlijnse hoofdkwartier van
de Sovjet-maarschalk Grigori Zhukov
de uiteindelijke capitulatie van de over
blijfselen van Hitler's leger onderteke
nen.
Ik had Keitel op 1 September 1939 aan
Hitler's zijde in de Rijksdag gezien.
Thans, nu hij naar Zhukov's hoofdkwar
tier te Karlshorst werd gereden, staar
de de Nazi-maarschalk met vertrokken
gezicht naar de rokende, zwarte ruïnes
van de vroegere Nazi-hoofdstad.
Hitler had zijn oorlog gewild en hij
en Duitsland hadden hem gekregen.
JOSEPH
GRÏGG
hun posities ten koste van die der
Nederlandse troepen
Maandag is over dit probleem uitvoe
rig gesproken met de republikeinse mi
litaire autoriteiten, die thans in Den
Haag verblijven. Hierbij werd van Ne
derlandse zijde gewezen op de schade
lijke gevolgen van deze schendingen van
het bestand op de Nederlandse publieke
opinie en daardoor op de successen van
de Ronde-Tafelconferentie. Van republi
keinse zijde noemde men de rapporten
over de infiltraties onjuist en gaf men
als explicatie, dat de republikeinse troe
pen in genoemde gebieden reeds aan
wezig waren ofschoon verborgen. Na
de order tot staken van de vijandelijk
heden zijn zij uit hnn schuilplaatsen te
voorschijn gekomen, zodat zij niet han
delen in strijd met de handleiding tot
uitvoering van de order. Ondanks deze
uitleg is men van Nederlandse zijde van
mening, dat de situatie ernstige gevaren
inhondt.
De rol, die de UNCI hierin speelt, is
noodzakelijkerwijze een van matiging,
aldus Nederlandse delegatiekringen, die
hieraan toevoegden, dat dè vertegen
woordigers van de UNCI in de locale ge
mengde commissies t waarvan er nog
slechts vijf zijn ingesteld, ofschoon er
dertien waren geprojecteerd) zeer be
hoedzaam te werk gaan uit de overwe
ging, dat al te sterke nadruk hunnerzijds
op de schendingen van het bestand zou
kunnen leiden tot consequenties, die
door niemand worden verlangd.
Een ander belangrijk punt, dat op dit
ogenblik in kringen van de Nederlandse
delegatie de aandacht heeft, is de kwes
tie van het „horen" der vertegenwoor
digers van de minderheden en der
„waardevolle belangen".
De Nederlandse delegatie staat beslist
op het standpunt, dat deze vertegen
woordigers niet alleen gelegenheid moet
worden gegeven de vergaderingen der
conferentie bij te wonen, maar ook in
staat moeten worden gesteld hnn stem
te doen horen. Ofschoon volgens het re
glement van orde één delegatie in staat
is het horen der minderheden te verhin
deren, gelooft men in Nederlandse dele
gatiekringen niet, dat enige delegatie dit
reglement zal willen aangrijpen om dit
„horen" onmogelijk te maken. Dit Iqkt
onwaarschijnlijk in de eerste plaats uit
overwegingen van billijkheid en voorts
met het oog op de publieke opinie over
Indonesië in het buitenland, die hierop
zonder twijfel ongunstig zon reageren.
De Boliviaanse regering heeft gisteren
de mobilisatie van alle inwoners tussen
de 19 en 50 jaar afgekondigd.
In overeenstemming met het decreet
zijn in het militaire district La Paz alle
reservisten van 20 tot 24 jaar onder de
wapens geroepen.
De drie belangrijkste steden buiten de
hoofdstad La Paz Cochamba, Santa
Cruz en Potosi zijn in handen van de
opstandelingen.
De opstandelingen, uiterst rechtse na
tionalisten, behoren tot de nationale
rovolutionnaire partij van oud-president
Gualberto Villaroel. De revolutie tegen
de huidige gematigde regering is uitge
broken in een aantal belangrijke steden
van het tingebied in het Andes-gebergte.
Bommenwerpers van de regerings
luchtmacht hebben voor de derde maal
in 36 uur Cochamba, dat op 240 k.m. van
La Paz ligt, aangevallen.
P.T.T.-ambtenaren hebben drie inge
zetenen van Wiip nabijDeventer ge
snapt, die met een geheime zender
aan het werk waren. De zendinstallatie
is in beslag genomen.
Op de algemene vergadering van
leraren bq het Middelbaar Onderwijs,
die gedurende twee dagen te Enschede
werd gehouden, is breedvoerig gespro
ken over de salariskwestie. Er waren
in de vergadering twee stromingen; de
ene richting, voorgestaan door afgevaar
digden uit Amsterdam, Rotterdam en
Den Haag, stelt krachtige actie voor
het hoofdbestuur daarentegen voelt meer
voor georganiseerd overleg. Met 72 te
gen 33 stemmen werd het beleid van
het hoofdbestuur in dezen goedgekeurd.
De voorzitter, de heer W. van La «e,
uit Den Haag, zei in zijn openingsrede,
dat de leraren van het M. O. evenveel
recht hebben op verhoging als de leraren
bij het Nijverheidsonderwijs. De hogere
rijksambtenaren worden tengevolge van
de regeringspolitiek extra zwaar getrof
fen, aldus spr. Zware financiële lasten
drukken hen, daarnaast genieten zij niet
de sociale voordelen van lager gesalari-
eerden. Het is noodzakelijk deze funeste
nivelleringspolitiek met kracht te be
strijden.
Het streven om de Hogere Burger
school zesjarig te maken wordt door de
organisatie van harte toegejuicht, aldus
spr. In welk tempo en op welke wijze
de H.B.S. met zesjarige cursus als het
algemene schooltype tot stand zal komen
is thans nog niet te zeggen. Verwacht
mag worden dat het schriftelijk eind
examen in Nederland een uitbreiding
zal ondergaan, die reeds voor het gym
nasium van kracht is geworden.
Verwachting tot Donderdagavond:
Meest zwaar bewolkt met morgen
plaatselijk enige regen. Zwakke tot
matige, langs de kust nu en dan vrq
krachtige wind tussen Zuid-Oost en
Zuid-West. Tamelijk warme nacht.
Morgen overdag aanvankelijk onge
veer dezelfde temperatuur als van
daag, later in het Westen van het
land echter iets koeler.
Zon: 5.50—19.29 Maan: 17.06—23.27
(Van onze Haagse redactie)
De toestand van Mgr. dr. Th. J. Ver
hoeven, directeur van het R. K. Cen
traal Bureau voor Onderwijs en Op
voeding te Den Haag, die gisteren
voorzien werd van de laatste H.H.
Sacramenten, is op het ogenblik min
der bevredigend. De maagstoomis,
waaraan Mgr. Verhoeven kort geleden
leed, is weer opnieuw ingetreden, ter
wijl bovendien een hartaanval zijn toe
stand dermate verergerde, dat zijn ge
neesheer bediening noodzakelijk acht(
te.
Zoals men weet, heeft Mgr. Verhoeven
op het feest van Maria ten Hemel Op
neming zijn veertig-jarig priesterfeest
gevierd, waarbij hij tot Protonotarius-
Apostolicus werd verheven.
De drukte rond dit feest en die van
de afgelopen maanden schijnen aan zijn
huidige toestand niet vreemd te zijn,
zo deelde men ons hedenmorgen mede.
Franeker bestaat 750 jaar. Gisteren be
gonnen de feestelijkheden waarbij een
der burgers aan de schandpaal werd
gezet.
De delegaties van B.F.O. en republiek
hebben een technische commissie tot
opstelling van de voorlopige grondwet
voor Indonesië benoemd. Deze commis
sie werd reeds aangekondigd in de re
sultaten van de Inter-Indonesische con
ferentie te Batavia.
Het ligt in de bedoeling, dat de com
missie in haar werkzaamheden gelijke
tred zal houden met de resultaten, die
op de Ronde Tafel Conferentie worden
bereikt. Bepaalde punten, waarover de
conferentie overeenstemming bereikt en
die in de voorlopige grondwet moeten
worden opgenomen, zullen dus eerst na
bereikte overeenstemming in de tech
nische vorm van grondwetsartikelen
worden gegoten.
(Van onze Haagse redactie)
f Joewel iedereen, die in het bezit
t~w is van een geldig rijbewijs, zich
chauffeur kan noemen en daar
door het recht verkregen heeft ieder
willekeurig vierwielig motorrijtuig te
besturen, of het nu een „wegluis" is
of een zware vrachtauto of autobus, is
het lang niet zeker, dat de bezitter van
een rijbewijs ook inderdaad elk wille
keurig motorrijtuig kan besturen. Voor
de bedrijven, die van motorische ver
voermiddelen gebruik maken, is het
dikwijls een grote moeilijkheid om na
te gaan of de solliciterende chauffeur
wel vakbekwaam is. Omgekeerd is de
werknemer niet altijd in staat aan te
tonen, dat hij voor zijn functie geschikt
is; dat hij behalve een volledige be
kwaamheid in het besturen van het be
treffende vervoermiddel ook nog over
voldoende technische kennis beschikt
en alles weet van de vele verkeersvoor-
schrifte n.
Hier bestond reeds lang een lacune,
een toestand, die voor alle partijen be
slist onbevredigend was. Van de zijde
van enkele vervoersbonden wordt de
laatste jaren veel gedaan, om in Neder
land een goed geschoold chauffeurscorps
te krijgen en verschillende organisaties
hebben zich beziggehouden met de op
leiding van chauffeurs en met het af
nemen van examens. De juiste oplossing
zal echter pas bereikt worden, wanneer
uniforme chauffeursdiploma's zullen
kunnen worden uitgereikt, die voor
elk vervoersbedrijf de zekerheid inhou
den, dat de bezitter er van de vereiste
vakbekwaamheid bezit.
Om nu deze oplossing te bereiken,
hebben de gezamenlijke verkeers- en
vervoersbonden, alsmede de betreffende
werknemersorganisaties en het Verbond
voor Veilig Verkeer op instigatie van
het ministerie van Verkeer en Water
staat uitvoerige besprekingen gehouden,
die tot resultaat gehad hebben, dat er
een Contactcommissie Chauffeurs Vak
bekwaamheid (C.C.V.) kwam. waarin
vertegenwoordigers van dertien ver
voersorganisaties en vertegenwoordigers
van het ministerie van Verkeer en Wa
terstaat en van het ministerie van O.,
K. en W. zitting hebben.
Mr. A. Greebe, algemeen secretaris
van de E.V.O., werd benoemd tot voor-
Voafc is de blik omhoog nederig
b tik omlaag meedogenloos.
ig, de I
zitter; de heer Westerlakeii van de Cen
trale Bond van Transportarbeiders werd
vice-voorzitter. De secretariaatswerk
zaamheden zullen verricht worden door
de Nederlandse Vereniging van Trans
portondernemingen.
Alle chauffeurs het zijn er 75.000
d 80.000 moeten tn zo kort moge
lijke tijd examens afleggen; dat is al
thans de wens van de C.C.V. Alles ge
schiedt op vrijwillige basis en de
C.C.V. is niet van plan vadertje Staat
om steun te verzoeken in de vorm van
een erkenning of iets dergelijks. De
practijk zal uitwijzen, dat een rege
ringssteun niet nodig is.
Twee diploma's zijn voorlopig inge
steld; een A- of bronzen en een B- of
zilveren diploma. Zij omvatten beide
autotechnische kennis; kennis van ver-
jceersvoorschriften en rijvaardigheid;
algemene vervoerskennis en administra
tieve kennis. Het diploma A kan be
schouwd worden als een soort voordi
ploma. Bij het B-diploma worden n.l.
zwaardere eisen gesteld voor autotech
nische kennis en algemene vervoers- en
administratieve kennis en dit diploma
kan dan ook worden beschouwd als het
algemeen vaardigheidsbewijs. Het wordt
slechts uitgereikt, wanneer de candi-
daat een bewijsstuk van het Verbond
voor Veilig Verkeer of van zijn werk
gever overlegt, waaruit blijkt, dat hij
gedurende één jaar als bestuurder van
een motorrijtuig geen schade heeft
berokkend aan personen of goederen.
Naargelang de onderscheiding die
wij in Nederland
bij het vervoer ma
ken eigen ver
voer, beroepsperso-
nenvervoer en be-
roepsgoederenver-
voer krijgt elke
chauffeur een aan
tekening op zijn
diploma.
De exameneisen
zijn opgesteld naar
de practijk en zul
len voor geen en
kele goede chauf
feur moeilijkhe
den bieden. Het
vak van chauffeur
zal door de instel
ling van deze di
ploma's uniek in
Europa op een
hoger plan gebracht
worden; het ver
keer zal er door ver
beterd worden en
de verkeersveilig
heid zat er door
worden opgevoerd.
In aansluiting op de aantekening
trent het onderwerp verrekening van
vorderingen met andere rijksdiensten
door het Militair Gezag in haar verslag
betreffende de werkzaamheden met be
trekking tot het Militair Gezag ver
klaart de Algemene Rekenkamer, dat
uiteindelijk een bedrag van f 14.588.993.20
onverrekend is gebleven.
Gespecificeerd naar de onderschei
den departementen zijn de bedragen ais
volgt: ministerie van Oorlog f 9.753 413.06.
Wederopbouw en Volkshuisvesting
f 122.818 65, Financiën f 928.137.71. Land
bouw, Visserij en Voedselvoorziening
f 665.643.31, Onderwijs, Kunsten en We
tenschappen f 642.623.82, Econom .che
Zaken f 599.402.29, Verkeer en Water
staat f 456.514.63, Soc. Zaken f 253.769 84,
Justitie f 58.106.40, Overzeese Gebieds
delen f 4.750.90, Marine f 1.81199
In het bedrag der uitgaven ten name
van het ministerie van Oorlog is be
grepen f 102.500 wegens kasvoorschotten
aan de bewakingstroepen Mijnstreek. In
het bedrag der uitgaven ten name van
het ministerie van Finaiw.iën is begrepen
f 22.000 wegens kasvoorschotten aan een
officier, in verband met door de Geal
lieerden beschikbaar gestelde rijksmar
ken. In het bedrag der uitgaven ten na
me van het ministerie van Verkeer en
Waterstaat is begrepen f 44.685 72 we
gens kasvoorschotten aan het Centraal
Transport Bureau afdeling binnen
scheepvaart
Van de hierbedoelde voorschotten wer
den tot dusver geen verantwoordingen
aan de Algemene Rekenkamer overge
legd.
De pogingen om de ontbrekende ver
antwoordingen op te sporen worden
voortgezet.
(Eigen bericht)
Naar aanleiding van berichten uit bui
tenlandse bron (zie ons blad van 30 Aug.)
als zou de politie uit diverse West-
Europese landen een enorm valse mun
ters-complot op het spoor zijn, waarvan
o.a. Amsterdam een belangrijk centrum
zou zijn, hebben wq ons gewend tot d«
Criminele Voorlichtingsdienst.
Men deelde ons mede tot dusver geen
enkele aanwijzing te hebben ontvangen,
die dit vermoeden ten aanzien van Am
sterdam ook maar enigermate wettigt
Ook overigens heeft de Ned. politie zich
met deze zaak nog niet behoeven in te
laten. Men wacht op gegevens van het
Internationaal Bureau in Parijs.
Ook kennis van de motor wordt vereist op het chauffeurs
examen.
