Felle bosbranden op de Veluwe
en in het Sticht
In Heemskerkse moordzaak weer
twaalf jaar geëist
Dappere hulpploegen bestrijden
het vuur
Economische hulp
voor Tito
Hl
NEDERLANDSE TROEPEN
MIDDEN-JAVA TERUG?
UIT
Worden 121 N.-Hollandse gemeenten
tot 58samengevoegd?
Officiële tekst van het protest bij de
Verenigde Naties
Tot hoofd en hart
Roofoverval in Haarlemmermeer
Vacantie-lessen
_Het weer.
Niet roken in bos
of heide
Demontage doorgezet
Ontruiming zou aan
te bevelen zijn
SPLITSING STAD EN PLATTELANDSGEMEENTE
Een afschuwelijk
misdrijf
Actie vindt overal
veel weerklank
k.
Hatta bij de Koningin
DINSDAG 6 SEPTEMBER 1949 x
73ste JAARGANG No. 24556
Leningen van VS. en
Engeland
Manoeuvres in Amerik. zone
Warmste dag van
het jaar
Ivoor I T*| ziet het er niet
X 1 (lui J.Aj,ecr spoedig veel
worden. De kans
'JLZ.
Afschuwelijk misdrijf
TWEE BOERDERIJEN
UITGEBRAND
Positie pond sterling
Twee zwaar gewonden
BUREAUX: SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544. Advertenties 21543
Abonnemehten 20800 Postgiro 143480
Bijkantoor Beverwijk: Stumphiusstr. 45, tel. 3998
Voor klachten over de bezorging na 5.30
uur 's avonds 21544
Directeur: 3. 3. W. Boerrigter.
Hoofdredacteur: Drs. H. W M. van Run.
Wnd. hoofdredacteur: W. Severin.
E HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents 'per millimeter-
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zortder opgave van
redenen te weigeren.
ABONNEMENTSPRIJS 35 cents per w'eek.
f 1.52 per maand. I 4-55 per kwartaal.
Roetzwarte rookwolken stegen Maandagmiddag op boven de bossen van bet
landgoed „Bornia", dat aan de rijksweg nabij station Driebergen ligt. Een vonk
*an een locomotief moet de kurkdroge heide langs de spoorberm aan de lijn
Utrecht-Arnhem hebben aangestoken en in nauwelijks tien minuten tijds bran-de
brede strook bos langs die berm als een fakkel. De felle wind blies het vuur
aan, dat zich in Noordelijke richting een weg baande.
V
Driemaal loeide de brandsirene in
Driebergei. en als dat gebeurt op
een dag, dat de zon verzengend
brandt weten de mensen in 't Sticht
Wel, wat er aan de hand is. Ze kon
den het trouwens duidelijk zien
ook, want al spoedig onderschep
ten de opstijgende rookzuilen het
zonlicht, zodat het zelfs tot in het
dorpje Austerlitz midden op de dag
schemerdonker werd. De vrijwilli
ge brandweer van Driebergen deed
haar best, maar kon alleen niet veel
uitrichten. De burgers echter lieten
zich niet onbetuigd, want zij begre
pen, dat in deze bosrijke streek ge
makkelijk een ramp kon ontstaan,
die aan de recente branden in
Frankrijk zou kunnen herinneren.
Bij honderden stroomden zy daarom
■oe en sloegen met afgehouwen tak-ien
vlammen uit, waarbij de zware rook
*u de verstikkende hitte hen voor een
bijna bovenmenselijke taak stelden. Ook
de bosbrandweren uit de omgeving en
de brandweer uit Zeist, alsmede groep
jes militairen boden de helpende hand.
.De burgemeester van Driebergen-
Rijsenburg ,jhr. P. P. de Beaufort leid
de het blussingswerk met grote energie.
Na ruim twee uur zwoegen, waarbij
de blussers elkaar moesten aflossen.
*on men zeggen, dat het gevaar voor
Uitbreiding bezworep was.
Gelukkig had het vuur de huizen, die
De Verenigde Staten en Engeland zul-
J*U binnenkort Joegoslavië economische
rijstand verlenen in de vorm van direc-
j* leningen ten bedrage van 60 millioen
dollar, zo verneemt XJ.P. te Belgrado.
Binnen tien a veertien dagen zal de
jDnerikaanse export-importbank, welke
•Jas de vorige week er formeel melding
jau maakte dat Joegoslavië heeft ver
acht om een léning van 25 millioen dol-
naar verwacht wordt bekend maken
at goedgunstig is beschikt over een
'fzoek om een lening.
De Britse regering is, naar verluidt,
v°ornemens ongeveer tegelijkertijd be-
f®nd te maken dat een vijf jaar geldig
Ppndelsaccoord met Joegoslavië is ge
goten met hetwelk een wederzijdse goe-
dprenruil gepaard gaat van in totaal 250
puilioen pond en een crediet van onge
ler 9 millioen pond.
j Beide leningen, en wel in het bijzonder
?e Amerikaanse, zijn bedoeld als over
brugging tot het tijdstip waarop de we
reldbank 'n beslissing zal nemen ten aan-
f'en van de door Joegoslavië gevraagde
ipuing van 250 millioen dollar. De com
missie van onderzoek van die bank, die
Ppterdag een onderhoud heeft gehad
maarschalk Tito, zal naar wordt
*erwacht een maximale aanvangslening
jau 50 millioen dollar voorsteilen. Het
s echter mogelijk dat de commissie zal
aanbevelen. voorlopig niet meer toe te
6'aan dan 30 millioen.
Meer dan 110 00C man troepen nemen
®eel aan de manoeuvres van het Ame
rikaanse leger in Duitsland, die van
daag beginnen. Twee „legers", waaron
der strijdkrachten van luchtmacht en
floot, zullen 10 dagen in actie zijn. Een
heden van het in groene uniformen ge
doken leger van de „agressie", dat een
km. lang front beheerst van Fulda
Passau, zouden een offensief inzet-
t6u, gericht op de verovering van het
Jprrein rond het punt waar de Rijn en
Main, nabij Mamz. samenkomen.
„Een volledig bataljon, bestaande uit
manschappen, uitgerust met stalen
Pp'ttien, machinegeweren en breoguns
gistermorgen de grote synthetische
P'iefabriek te Oberhausen binnenee-
jp°kken om de demontageploegen te
?eschermen tegen de verontwaardigde
abrieksarbeidcrs. De demontageploe-
Sph 2ijn met trucks uit Wuppertal en
lisburg naar Oberhausen gebracht.
-De Britse autoriteiten hebben twee
p™arte vlaggen, die ten teken van
jOUw" waren uitgehangen, van de fa-
Jpek laten verwijderen. Gelijk met de-
jp vlaggen, die van de hoogste schoor-
®en wapperden, werden de door de
^beiders aangebrachte opschriften
Jpbtmantelaars, jullie kunt met het
*jpk beginnen", verwijderd.
V-, ie Duitse fotografen, rgsp. in dienst
}5.h United Press, Associated Press en
ij'iernational News Service, werden
de Britten gearresteerd. Als reden
bukv opgegeven, dat afbeeldingen de
vu iieke opinie zouden kunnen beïn-
°eden tegen de demontage.
vooraan in het bos stonden, onaangetast
gelaten, hetgeen ook te danken was aan
het tijdig ingrijpen van de blussers. Aan
gezien de bestuurders van de tremen tij
dig gewaarschuwd konden worden, wer
den ongelukken, die anders bij de onbe
waakte overweg ter plaatse, waar zich
veel publiek had opgesteld, onvermijde
lijk waren geweest, voorkomen. Later op
de middag arriveerden ook een honderd
tal mariniers uit het opleidingskamp
„Woestduin" te Doorn, voorts de brand
weer en bosbrandweer uit Soesterberg
en brandweer van de marechaussee. Van
een naburige uitkijktoren af gezien le
verden de bossen van „Bornia" om
streeks vijf uur des middags een troos
teloze aanblik op. Een grote witte walm
steeg omhoog en deed het brandend deel
van het landgoed een geweldig stoombad
schijnen. Hoewel het vuur gestuit was,
bleek de schade tegen de avond nog
moeilijk vast te stellen. Later in de
avond vernamen wij, dat ongeveer 6 ha.
bos in vlammen opging. „Bornia" is par
ticulier terrein en het eigendom van de
in Driebergen woonachtige jhr. mr. dr.
J. R. Clifford Cocq van Breugel.
rkie-
Inmiddels waren Maandagmiddag Wde-
bos- en heidebranden van aanzien spre.
omvang uitgebroken tussen 01dg,je na_
en Nunspeet op de Veluwe, tg- van ,je
spoorlijn AmersfoortZwolle, .gering bij
spanning van alle krachten is oor u, voor
deze branden tot staan te brerjn dit land
elf ha. bos, meest CO-jarige, het hoogste
welker kronen het vuur gretfi* wederom
had gevonden, is in vlammen o Aldus de
Nog tot laat in de avond zijn dégational*
weren bezig geweest met het naker liet
van de smeulende humus. Ruim t» welke
van de verbrande percelen behoorterkie-
de gemeente Ermelo. Het overige is .«-aag-
ticulier bezit.
Ook is er brand ontstaan nabij het
tweede militaire voertuigenkamp te
Stroe en in de omgeving van Kootwijk.
Hier gingen vrij geringe oppervlakken
aan heide verloren.
0
In verband met de zeer hoge tempera
tuur en de grote droogte doet de com
mandant van de bosbrandweren een
uiterst dringend beroep op allen, die
bos en heide bezoeken om het gebruik
van vuur achterwege te laten.
(Van onze correspondent)
Het was gisteren in ons land de
warmste dag van het jaar. Op de
middag was de temperatuur bijna
overal 33 graden Celsius, dat is veer
tien graden meer dan normaal. Het
was bovendien de warmste Septem
berdag in meer dan honderd jaar.
Wij hebben ons tot het K.N.M.1.
gewend met de vraag, of deze zomer
nog meer records heeft geboekt. Men
bleek in De Bilt deze zomer echter
dlleen bijzonder droog te vinden. De
maand Juni was wel wat kouder dan
gewoonlijk, Juli en Augustus ver-
Ao.onden een zeer afwisselend beeld.
soofi weer was gedurende deze maan-
volmacfji zeer snelle veranderingen
■iig. Een en ander had dit
dat bijna iedere vacantie-
dagen gedurende zijn
Mintfe" heeft. Omdat de
-tte delen van Europa
-tijgen en de depres-
"IV T T oceaan nog be-
-t~K»(-ifï,-vveelheid regen, die
11 vAvTinde aan de droogte
naken, is dan ook nog
gering.
j Rouaan zag Zondag 'n merkwaardig le
ger door zijn straten trekken. Het wa
ren soldaten in uniform van de be
faamde grenadiers van Napoleon en zij
werden gecommandeerd door een offi-
cier-anno-1949. Daarbij kwam nog dat
zij de intocht in Milaan probeerden voor
te stellenDe parade ging vooraf aan
het openluchtspel ,£)e dochter van de
sergeant-majoor", dat in het stadspark
werd opgevoerd.
Verwachting tot Woensdagavond:
Veranderfijke bewolking met hier
en daar een regenbui. Meest zwakke
wind uit uiteenlopende richtingen.
Ongeveer dezelfde temperatuur ais
vandaag.
Zon: 6.0019.15, Maan: 19.325.42
Welingelichte kringen te Batavia heb
ben aan U. P. medegedeeld, dat de Ne
derlanders mogelijk overwegen hun
troepen terug te trekken uit de gebie
den rond Surakarta en Banjumas op
Midden-Java. Zij meldden, dat onder
handelingen over een dergeiykc evacua
tie reeds zijn begonnen, maar dat zij
nog niet over nadere bijzonderheden oe-
schikken. Van Nederlandse noch repu
blikeinse zijde kon hiervan bevestiging
worden verkregen.
De Indonesische redacteur van de
Nieuwe Rotterdamsche Courant, week-
editie te Batavia, die de vorige week
reeds de suggestie opperde of het niet
verstandiger zou zijn, thans reeds in
Midden-Java het republikeinse gezag
te doen uitbreiden, komt deze week op
dit onderwerp terug en zegt: „Nu staat
toch wel min of meer vast, dat in ge
bieden als Surakarta, Madiun, etc. de re
publiek t.z.t. het weer voor hei zeggen
zal krijgen, ook formeel. Het zou met
het oog op een juiste bestuursvoe
ring te overwegen zijn, de republiek
thans reeds zoveel als mogelijk gelei
delijk bestuursverantwoordelijkheid te
verschaffen, aangezien op deze wijze
dan geleidelijk de overdracht zou kun
nen worden bewerkstelligd. Doet men
dit niet, dan dreigt op de dag van de
overdracht een chaos".
De Nieuwsgier overziet in een hoofd
artikel de situatie in Midden-Java,
waar weliswaar het aantal incidenten,
waarbij geschoten wordt, is afgenomen,
doch waar door infiltraties van de
T.N.I. een situatie ontstaan is, die
uiterst gevaarlijk genoemd kan wor
den. Het blad besluit dan: „Dit betoog
heeft tot strekking, thans rechtuit en
zonder omwegen de vraag aan de orde
te stellen of het niet wenselijk zou zijn
dat gebied van Java, dat onmisken
baar republikeins is en dat ongetwij
feld binnen een maand of vier naar de
Soldaten van, het eerste Bataljon
van het Manchester regiment es
corteren een groep Duitse arbei
ders. die vóór de ontmanteling der
oliefabrieken in Oberhausen moe
ten zorgen. De Britse troepen moes
ten de fabrieken bezetten in ver
band met demonstraties der be
volking tegen de ontmanteling.
republiek zal terugkeren, thans reeds
geleidelijk te ontruimen".
Nederlandse gezaghebbende kringen
wensen geen commentaar te leveren op
bovengenoemde suggestie, meldt Aneta
uit Batavia.
De woordvoerder van de republikeinse
delegatie deelde evenwel mede, dat het
republikeinse civiele bestuursapparaat in
staat is, grote delen van Midden-Java
zonder moeilijkheden administratief in
beheer te nemen, indien een tijdschema
wordt opgesteld voor een geleidelijke
overdracht.
Inmiddels is Maandag mr. Wongsone-
goro, voorzitter van de repuolikeinse
vertegenwoordiging in de centrale ge
mengde commissie, uit Djocja naar Sura
karta vertrokken. Naar te Djocja ver
luidt, zou Wongsonegoro aldaar bespre
kingen voeren over de wijze, waarop de
teruggave van de stad aan de republiek
zal geschieden. Te Djocja wordt de mo
gelijkheid, dat deze overdracht reeds in
September geschiedt, niet uitgesloten ge
acht. Ten aanzien van dit bezoek deelde
men van Nederlandse zijde te Batavia
aan Aneta mede. dat, indien dergelijke
besprekingen te Surakarta zouden wor
den gehouden, hieraan van Nederlandse
zijde in ieder geval niet wordt deelge
nomen.
Bü de Vereniging van Nederlandse
gemeenten is verschenen het eerste
gedeelte van het rapport van de pro
vinciale commissie ter bestudering
van de gemeentelijke indeling van
Noord-Holland. Dit deel bevat alge
mene beschouwen over dit Vraag
stuk.
In de inleiding deelt de commissie mede,
dat zij om aan haar opdracht te vol
doen, niet kon volstaan met kleine wij
zigingen in het beloop der grenzen
voor te stellen, waardoor de in de loop
van de tijd ontstane ernstige misstanden
zouden worden weggenomen, maar dat
zij, teneinde te komen tot krachtige
gemeenten, die, voorzover in de toe
komst kan worden voorzien, aan de
steeds groeiende eisen, aan haar en
haar bestuurderen gesteld, kunnen vol
doen, met voorstellen moest komen, die
diep zouden ingrijpen in de bestaande
toestand.
De commissie ontveinst zich niet, dat
de voorstellen waartoe zy uiteindelijk
is .gekomen, ver gaan. Bü aanvaarding
Op Woensdag 9 Maart riep hoofd-in-
specteur L. H. Molenaar te Beverwijk
de pers bij zich, daar hij haar een
belangrijke mededeling had te doen.
Enkele uren later berichtten de bladen,
dat gedeeltelijk door toeval, twist tus
sen de bedrijvers, een twaalf jaar oude
moord was opgehelderd en dat twee
Beverwijkers als verdacht daarvan in
hechtenis waren genomen.
Op 19 Mei werden door de rechtbank
te Haarlem de vrouw M- C. B. en de
man O. schuldig bevonden aan het feit
dat zij op 19 Juli 1937 opzettelijk en
met voorbedachten rade te Heemskerk
de man van de vrouw, C. W. van hét
leven hadden beroofd door hem een
koord of touw om de hals te doen en
aan de lus te trekken, totdat de dood
intrad. Het lijk Werd daarna in de
schuur aan een balk opgehangen.
Men kent de geschiedenis. De vrouw
had een verhouding met O., zocht een
middel om haar man W. uit de weg te
ruimen, stelde hem op een avond voor
een spelletje te spelen, blinddoekte hem
en deed hem het koord om de hals. Om
de indruk te wekken, dat W. die als
zwaarmoedig bekend stond, zelfmoord
zou hebben gepleegd, hing men het lijk
in de schuur op, waarbij O. hulp ver
leende.
Algemeen werd na het gebeurde zelf
moord aangenomen.
De vrouw is later met O. in het
huwelijk getreden en woonde met hem
te Beverwijk. Het huwelijk was een
mislukking en tenslotte is de waarheid
na twaalf jaar aan het licht gekomen.
De Haarlemse rechtbank veroordeel
de de man en de vrouw tot twaalf
jaar gevangenisstraf.
Hedenmorgen werd de zaak van de
vrouw opnieuw behandeld door het
Gerechtshof aan de Prinsengracht te
Amsterdam.
De vrouw M. C. B. was in hoger be
roep gegaan, en verscheen voor het Ge
rechtshof.
Er bestond weinig belangstelling voor
deze zaak.
Jhr. mr. v. d. Does de Willebois, pre
sident van het Hof, opende de zitting
met de gebruikelijke vragen, waarna
de verdachte verklaarde de veroordeling
te zwaar te hebben gevonden.
Op de vraag van de president zei
verdachte, berouw te hebben van haar
daad en dat O. haar er toe had overge
haald.
Zij bekende de ten laste gelegde moord
met alle bekende omstandigheden.
Een meer dan afschuwelijk misdrijf
noemde de president het, waarop de
vrouw zich meende te moeten verde
digen met de opmerking, dat O. haar
De officiële tekst van het protest, dat
voorzien van de vele duizenden hand
tekeningen op initiatief tgm Henri de
Greeve, aan de Verenigde Naties zal
gezonden worden, is als volgt samenge
steld:
„Met nadruk protesteren ondergete
kenden tegen de schending van de God
delijke en menselijke rechten, waaronder
de bevolkingen, die zuchten onder een
communistisch regiem, te lijden heb
ben. Zij protesteren in het bijzonder te
gen de godsdienstvervolging, tegen de
aantasting der menselijke vrijheid en
tegen de onrechtvaardige geestelijke en
lichamelijke kwellingen, welke deze re
geringen systematisch in practijk bren
gen. Zi; vestigen de aandacht der Ver
enigde Naties op haar verantwoorde
lijkheid tegenover God en tegenover alle
volkeren. Het is de plicht der Verenigde
Naties te bevorderen dat de Goddelijke
en menselijke rechten in alle landen
worden geëerbiedigd.
Aan deze plicht beantwoordt ook de
in de artikelen 10, 13 en 14 van het
Charter omschreven taak van de Al
gemene Vergadering. Zij &even uit
drukking aan hun overtuiging, dat
terwille van de thans bestaande ver
houding met de betrokken staten de
bedoelde onrechtmatige toestanden
niet mogen worden geduld. Daarom
verzoeken zij de Verenigde Naties
haar plicht ten volle te vervullen en
al het mogelijk te doen om een einde
te maken aan de onrechtvaardige toe
stand in de betrokken landen. Moge
God baar zegenen in de wrwnTKng
van haar verantwoordelijke taak."
Tot dusverre heeft deze actie een gun
stige weerklank gevonden zowel in Ne
derland als in het buitenland. Z.Em.
Joh. Kardinaal de Jong, evenals de
Apostolische Internuntius, Mgr. Paolo
Giobbe en Mgr. Dr. Jan Olav Smit te
Rome hebben zich bereid verklaard bo
venvermelde tekst van het prot: ;tschrij-
ven mede te ondertekenen. De Katho
lieke jeugdbeweging met haar meer dan
100.000 leden he;ft zich eveneens bij het
protest aangesloten. De Katholieke ar
beidersjeugd heeft eveneens doen we
ten, dat zij van harte instemt met deze
actie. Het Internationaal Bureau der
Kajotters zal aan alle tanden, waar deze
beweging leden telt, verzoeken een
soortgelijk protest aan de Verenigde
Naties te zenden.
Zaterdagavond deelde Henri de Greeve
in zijn- Lichtbaken mede, uat hij in
stemming met de actie en lijsten met
handtekeningen had ontvangen uit
Nieuw-Zeeland. de Verenigde Staten,
Mexico, Brazilië, Chili en Venezuela. In
Pakistan wordt spoedig een landelijk
centrum opgericht, terwijl in Zwitser
land,' de Schweizerische Katholische
Volksverein de actie ter hand zal ne
men. Met Frankrijk en Engeland was
reeds eerder contact gelegd. Pater dr.
Geraets M.S.C. uit Heerlen is verder
dezer dagen naar Duitsland vertrokken,
waar de actie reeds grote bekendheid
heeft en deze thans georganiseerd gaat
worden.
Ieder uitstel in het betrachten van
de rechtvaardigheid is een onrecht
vaardigheid.
tot alles gedwongen heeft en met mes
sen meermalen bedreigde. De president
merkte op. dat verdachte hiervan te
voren nooit iets had gezegd, terwijl
zij ook niet zözeer onder de invloed van
O. kon staan, dat hij haar zijn wil op
drong.
De verklaringen van O. stonden lijn
recht tegenover die van de vrouw. Deze
beweerde, dat alle initiatief van de
vrouw was uitgegaan en dat zij reeds
lang de moordplannen beraamde. Ten
slotte hebben zij samen het plan uitge
voerd tijdens het bekende spelletje, dat
de vrouw „sterfe-kijken" noemde. Zelf
moord werd voorgewend en „de truc ge
lukte", aldus de president.
In de annalen van de rechtspraak zal
deze moord bekend blöven als een van
de afschuweiykste misdrijven, bijna on
begrijpelijk, aldus begon de procureur-
fiscaal, mr. v. Dullemen, zijn requisitoir.
Een totale onverschilligheid voor het
leven van de medemens is getoond. De
wijze waarop het vreselijke feit is ge
beurd, moet beneden alle menselijke
waardigheid worden genoemd, bijna n et
aan te nemen weerzinwekkend. In zijn
lange practijk had spreker nog nooit een
.dergelijke afschuwelijke moord meege
maakt. Redenen voor verzachtende om
standigheden zijn niet aanwezig.
Was het feit direct ontdekt, dan sou
de vrouw tot levenslang zyn veroordeeld.
Twaalf jaar z«n verlopen sinds hèt ge
beurde, dat is een voordeel voor ver
dachte. De opgelegde straf van twaalf
jaar is de juiste en spreker vroeg be
vestiging van het vonnis.
De verdediger van verdachte zei, dat
er tweeërlei bezwaren waren tegen de
opgelegde straf, formele en materiële.
Tussen de verklaringen van de vrouw
en O. zijn opmerkelijke verschillen waar
te nemen. O. werd door de verdediger
als de eerst-schuldige aangemerkt. Ver
dachte is nooit met de justitie in aanra
king geweest en heeft een ongelukkige
jeugd gehad.
Een gelijke straf als voor O. is niet
rechtvaardig en het gerechtshof moge
daar dan ook rekening mee houden.
Verdachte had hieraan niets toe te
voegen. Uitspraak 20 September.
Te Oosterhout in de gemeenté Aal-
berg ontstond Maandagmiddag door on
bekende oorzaak brand in een schuur
bij de boerderij „Rust en Vrede", eigen
dom van en bewoond door J. Breunis-
se. De vlammen sloegen over en spoe
dig daarop stond de gehele kapitale
boerderij in voile vlam. De brandweren
van Valburg en Nijmegen waren snel
aanwezig, doch door de verre afstand
duurde het geruime tijd eer water ge
geven kon worden. Dit had tot gevolg
dat ook de nabij gelegen kapitale boer
derij van J. Gramser werd aangetast en
eveneens geheel verloren ging.
Beide panden waren met riet gedekt.
De daarin terecht komende vonken wer
den door de sterke wind aangewakkerd
en waren niet te blussen. Een tussen
liggende woning, bewoond door twee
gezinnen, die met pannen was gedekt,
kon worden behouden. Van de inboe
dels is slechts een gedeelte gered. Vee
is niet ofgekomen omdat dit in de wei
de was. De verzekering dekt de schade.
Het troepentransportschip „Johan van
Oldenbarnevelt" wordt in de nacht
van vandaag op morgen in de haven
van Amsterdam verwacht De ontsche
ping begint 7 September negen uur.
zal het aantal gemeenten in Noord-Hol
land van 121 tot 58 worden verminderd.
De provinciale grens meent de com
missie tot de meest noodzakelijke wijzi
gingen te moeten beperken.
De provinciale indeling der gemeen
ten Vlieland, Terschelling en Urk werd
echter wel aan een onderzoek onder
worpen. Hoe de commissie zich de
nieuwe gemeentelijke indeling heeft ge
dacht, staat vermeld m het tweede deel
van het rapport dat nog niet verschenen
is.
Herinnerd wordt aan het rapport, dat
in 1940 de toenmalige secretaris-generaal
van Binnenlandse Zaken over deze
kwestie heeft ingediend. In dit rapport
werd voorgesteld, 91 Noord-Hollandse
gemeenten tot 30 te beperken.
Bennebroek 2ou bij Heemstede wor
den gevoegd, Laren bij Blaricum, Naar-
den bij Bussum om enkele frappante
voorbeelden te noemen.
De conclusies van het eerste rapport
zijn als volgt: Er moet een nieuwe
gemeentelijke indeling komen met een
duidelijke splitsing in stad en platteland.
Het platteland moet gaaf gehouden wor
den en beschermd tegen verstedelijking.
Het samenbrengen van een stad en een
plattelandsgemeente in één gemeente is
niet wenselijk. De noodzakelijkheid
wordt erkend om het gebied van de ste
delijke gemeenten te vergroten met aan
grenzend ook landelijk gebied, wanneer
en voorzover dit uit een oogpunt van al
gemeen belang ten behoeve van de or
ganische ontwikkeling der stedelijke ge
meenten wordt gevorderd. Zo ral bij
voorbeeld Velsen niet bij Amsterdam ge
voegd moeten worden.
Er dienen geen normen gesteld te
worden voor een minimum of een ma
ximum aantal inwoners der steden,
wel voor de plattelandsgemeenten.
Voor de bepaling van het meest ge
wenste aantal inwoners op plattelands
gemeenten verdient het aanbeveling
voor een doelmatig bestuur de eis te
stellen van een minimum. Teneinde
een krachtig en veelzijdig gemeen
schapsleven te bevorderen, moet dit
aantal op rond 5000 inwoners gesteld
worden.
Van de andere zijde moet niet te zeer
in de historisch gegroeide toestanden
in Noord-Holland worden ingegrepen. In
speciale gevallen kan het aantal van 5000
dan ook verminderd worden, maar niet
beneden de 2000 gaan. In Noord-Holland
hebben 16 gemeenten minder dan 1000
inwoners, te weten Katwoude, Kwadijk,
Oudendijk, Beets, Miödenlie; Warder,
Schellinkhout, Opmeer, Jisp, Twisk,
Wijde Wormer. Ankeveen, Oterleek,
Zuid- en Noord-Schermer, Oosthuizen
en Wij den es.
De gemeenten, die van 1000 tot 2000
inwoners hebben, zijn de volgende: Ab-
bekerk, Callantsoog, Graft, Schermer-
horn, Opperdoes. Westwoud, Zijpe, Kars
pel, Marken, De Rijp, Wieringerwaard,
Hensbroek Midwoud, St. Maarten,
Oude Niedorp. St. Pancras, Urssem,
Avenhorn, Broek in Waterland. Nibbix-
woud en 's-Graveland.
Uit Grand Rapids wordt vernomen, dat
John Snyder, minister van Financiën
van de V.S., verklaard heeft, dat hij de
besprekingen te Washington zou bijwo
nen met een open oog voor de gezichts
punten van andere landen, daaraan toe
voegend, dat Amerika zo behulpzaam
mogelyk zou zyn.
In antwoord op de vraag, of hij voor
devaluatie van het pond sterling was,
antwoordde de minister, dat 't enige
standpunt, dat hij innam, was om recht
vaardigheid voor iedereen te wensen.
Op dezelfde dag verklaarde hij, dat
indien de V.S. een depressie zouden krij
gen, het de rijkste depressie zou zijn, die
men ooit had gezien. De Amerikanen
hebben 200 milliard liquide spaargel
den en een inkomen van $213.6 milliard.
Uit gewoonlijk goed ingelichte bron wordt
vernomen dat de Britse ambassadeur Sir
Oliver Franks de ambassadeurs van Austra
lië, Nieuw Zeeland, Canada, India, Pa
kistan en Ceylon en de zaakgelastigde van
Zuid Afrika, heeft uitgenodigd voor een
bespreking op de ambassade vandaag ten
einde de resultaten te vernemen van de
conferentie der experts over de dollarcri-
sis. Hierdoor zullen de diplomaten m de
gelegenheid zijn hun mening te kennen te
geven nog voor de aankomst op Dinsdag
van de ministers Bevin en Cripps.
H. M. de Koning-in heeft hedenochtend
de heer Mohammed Hatta, voorzitter
van de republikeinse delegatie ter ron
de-tafelconferentie, in audiëntie ont
vangen.
Maandagavond is in café de Haan op
de hoek Bennebroekerweg-IJweg in de
gemeente Haarlemmermeer op de twee
bejaarde mensen, die dit café beheren
een zeer ernstige aanslag gepleegd. De
dader heeft met nog twee personen die
avond in het café vertoefd. Toen de bei
de andere bezoekers waren vertrokken
is hö alleen achter gebleven en be
stelde nog een flesje bier. De circa 77-
jarige heer de Haan moest daarvoor
naar zijn kelder. Toen hy weer terug
kwam, moet de bezoeker, op hem zqn
gesprongen en hem met een hard voor
werp op het hoofd hebben geslagen.
De Haan's zuster, die te hulp snelde,
werd eveneens geslagen en zakte zwaar
gewond en hevig bloedend ineen De
oude man heeft toen blijkbaar getracht
te vluchten door zijn winkeltje aan de
achterzijde van het huis. Het is hem niet
gelukt tijdig de deur te openen, want
ook daar is hij opnieuw door de onver
laat geslagen.
Buiten de deur is de Haan neergeze
gen. De gehele nacht heeft hü daar ge
legen. De vrouw lag toen nog m het
café. Van voor tot achter ligt het huis
vol bloedplassen. Te ongeveer zes uur
vanochtend is de Haan een beetje bijge
komen. Hij wist een passerende jonge
man te waarschuwen, die terstond "de
politie op de hoogte heeft gesteld.
De slachtoffers zijn naar de Maria-
stichting te Haarlem overgebracht.
Alle kasten en laden bleken openge
rukt, zodat de politie aanneemt, dat roof
het motief van de dader moet zijn ge
weest. De dader moet, naar de palitle
veronderstelt, ook gewond zijn, minstens
moeten zijn kleren onder het bloed z't-
ten.
De toestand van de beide slachtoffers
is, naar hedenmiddag werd meegedeeld,
zorgwekkend.
Naar wij nader vernemen is onge
veer twintig jaar geleden op dezelfde
wijze getracht een aanslag te plegen op
de toen alleenwonende mej. De Haan,
een zuster van de caféhouder.
De vrouw heeft toen echter de on
verlaat met een jachtgeweer door het
oor geschoten, waarop deze de vlucht
(Van' een bijzondere medewerker)
1 H.
AH ls vanzelfsprekend behandelen
we in ons vorig artikel het vacan-
tieprobleem van de nog school
gaande jeugd. Het zijn deze kinderen,
die het eerst in het oog lopen. Zij be
volken voor een groot deel een maand
lang de straat. Trekken zij naar vacan-
tiescholen of in groepen naar buiten,
dan gaat dat heus niet onopgemerkt
voorbij.
Gebeuren er ongelukken en die zijn
dit jaar ook niet uitgebleven, dan wordt
weer veel belangrijker, omdat men
daardoor nog sterker voelt, dat er nog
meer gedaan moet worden. Bij de
schoolgaande jeugd hebben we dus met
een tastbare realiteit te maken. Anders
wordt het echter als we de vacantie van
de oudere jeugd, de jongelui van vijf
tien tot twintig, onder de loupe gaan
nemen. Een deel daarvan, zij het een
klein deel, valt onder de georganiseerde
jeugd. Ook voor deze categorie van va-
cantiegangers is dit jaar het een en an
der gedaan. Via de jeugdorganisaties en
de sportbonden hebben heel wat jon
gelui een week of langer van de natuur
kunnen genieten. Het zal ook hier zeer
gewenst zijn. zolang de ouders zelf niet
met hun kinderen op reis kunnen gaan.
dat de activiteit vergroot, de gelegen
heid uitgebreid en de leiding nog meer
verbeterd wordt. Er zal hier inderdaad
nog heel veel gedaan moeten worden,
om het leger van de niet georganiseerde
jeugd te verkleinen.
Het is de zogenaamd ongrijpbare
jeugd, die in de voorbije vacantie meer
dan ooit gedemonstreerd heeft, dat het
mis gaat met dat deel van de jeugd. De
ongrijpbaren. de vroeg-zelfstandigen, de
eigen-bonen-doppers hebben duidelijk
aangetoond, dat ze met hun, we zouden
bijna zeggen gestolen, vrijheid geen
raad weten. Hoe ze het klaar gespeeld
hebben in zo'n grote massa uit te zwer
men is eigenlijk al geen raadsel meer.
Wie de klachten van vele vaders en
moeders kent, wie hun onmacht door
grondt, die weet, dat er geen tegenhou
den aan is. Het is tegenwoordig de ge
woonste zaak van de wereld, dat zoon
of dochter zegt: We gaan hier of daar
heen met vacantie. Als verzachtende
omstandigheid wordt er nog wel eens
bij gezegd: we gaan met vrienden, of
met vriendinnen. Ook jongens en meis
jes, verloofde paren, trekken er heel
gerust op uit naar kamphuizen en va-
cantieoorden, waar natuurlijk.... aparte
barakken zijn voor jongens en meisjes.
Wat dus zeggen wil, dat ze gedurende
een dag of veertien alleen maar de kor
te nachttijd niet bij elkaar zijn. Sommi
ge van die vacantieoorden herbergen
een priester, die iedere morgen de H.
Mis leest, maar van wie de meeste gas
ten zich verder ook niets aantrekken.
Ouders, die zich tegen dergelijke uit
stapjes verzetten, worden doodgeslagen
met het argument, dat die en die het ook
doen enz. enz. Hoe het zij, het is een
feit dat dit jaar hondërden, misschien
wel duizenden jongens en meisjes, op
eigen gelegenheid in tenten, kampen en
vacantieoorden him vacantie hebben
doorgebracht.
Het ligt niet in onze bedoeling in dit
artikel de zedelijke gevaren van een
dergelijk vacantiehouden te bespreken.
Wij wensen alleen maar de aandacht te
vestigen op het onaesthetische, het ba
nale, dat allerwége te zien was. Wij
kunnen best de zon in het water zien
schijnen en begrijpen heel goed, dat jon
gelui niet als oudemensjes door de bos-
iaantjes wandelen. Maar de manier,
waarop hele groepen jongelui zich ver
tonen. de geluiden die soms uitgestoten
worden, de schaamteloosheid, die aan
de dag gelegd wordt, de banaliteit, die
hoogtij viert, gaan werkelijk de perken
te buiten. Daaraan moet ieder welden
kend mens zich wel ergeren: Dergelijke
tonelen vloeken met 't natuurschoon. De
door deze jeugd veroverde vrijheid
wordt uitgebuit op een manier, die het
ergste doet vrezen voor de toekomst van
deze jeugd. Het heeft er alle schijn van,
dat zij zich bewust zijn, tot de ongrijp
baren te horen; in ieder geval laten zij
duidelijk zien, dat zij doen kunnen, wat
zij willen. Nogmaals we gaan op de ze
delijke gevaren en excessen hier niet
in. Het gewone, massale openbare op
treden zegt al voldoende. Hoeveel va
ders en moeders zijn zich bewust, wat
hun grote kinderen die veertien lange
dagen uitvoeren? Als zij eens een paar
dagen ervan getuige warenMaar
wij staan machteloos, zullen velen ver
zuchten. Ja. inderdaad! Vele ouders
staan machteloos. Misschien door eigen
schuld, omdat zij hun kinderen altijd al
te veel vrijheid gelaten hebben. Mis
schien uit laksheid of onverschilligheid.
Het is tenslotte ook mogelijk, dat vele
ouders niet eens weten, niet kunnen
vermoeden, hoe het daar buiten toe
gaat. Want de jeugd heeft geleerd wat
camouflage is.
Waarom nu, aan het eind van de va
cantie, deze gedachten naar voren ge
bracht? Volgend jaar is dit alles wel
zo'n beetje vergeten en zal alles weer
op dezelfe manier "gaan!
Maar dat is het nu juist, wat we voor
komen moeten. Tenminste trachten te
voorkomen. Want de moeilijkheden die
zich hier voordoen zijn ontzettend groot.
Maar we hebben een heel jaar voor ons.
Tijd om te bezinnen, tijd om plannen op
te werpen en voorstellen te doen. Zoals
katholieke en neutrale sportbonden kans
gezien hebben, duizenden jongelui
onder leiding een kampweek aan te bie
den, zo moet het toch ook mogelijk zijn,
nog meer jongelui, die buiten alle or
ganisatie staan, te verenigen en onder
goede leiding naar buiten te doen
trekken. Heel veel katholieke jongens en
meisjes voelen niets voor 'n congregatie,
houden zich afzijdig van de jeugdbewe
ging, doen gewoonweg nergens aan mee.
Maar als de ouders zelf de handen in
een slaan en b.v. kamporganisaties op
richten, die tot doel hebben, de niet
georganiseerde jeugd goede kampweken
te bezorgen, dan hebben op de eerste
plaats de ouders zelf een houvast en
lopen we vervolgens de kans dat de
oudere katholieke jeugd niet in zo'n
groot aantal een eigen weg, die der
volkomen vrijheid, zoeken zal. Wij moe
ten hier wel met een enkele aanduiding
volstaan. Waar men meevoelt, dat va-
caties-in-yrijheid voor de rijpere jeugd
een groot gevaar vormen, daar zullen
parochiële instanties, als zij tijdig de
za^k onder de ogen zien, ieder op eigen
manier een middel kunnen vinden, niet
om de zaak volkomen in orde te bren
gen, maar om althans het gevaar zoveel
mogelijk te verkleinen. Maarwjj
moeten het aan het slot van deze twee
artikelen nog eens herhalen: de ouders
zelf moeten de handen uit de mouwen
steken. Het is ondoenlijk alles maar
over te laten aan een geestelijke of en
kele mensen, die zich bewust zijn van
de gevaren. Neen, iedere ouder, die in de
zen meent te kunnen medewerken, moet
zich melden in de strijd, die gevoerd
moet worden, om van de on grijpbare-
jeugd-met-vacantie nog te redden, wat
les- te redden
