Lodewijk van Deyssel ERIC IN HET RIJK VAN HET MIDDEN fl KARPETTEN WOLTERING VREDES-KOEMPOELAN IN HET VELSERDUIN Truman s wapenprogram aanvaard gehuldigd, in Renaissancezaal Nieuwe rijkstraktementen voor kerkelijke bedienaren Utopia herleefd r Wij luisteren naar HET WESPENNEST Impressies over runderen Kamerleden zijn overbelast Prof. Van den Oudenrijn 40 jaar geprofest Sweers bij H. Vader H NIEUWE KRUISERS PAS IN 1953 KLAAR RESA - HILVERSUM Eén milliard dollar voor W.-Europa Massagraven ontdekt bij Dachau .J PATTERSON VERSLAGEN DOOR BELLENGER Prachtig record va» Heino op 20.000 M. VRIJDAG 23 SEPTEMBER 1949 PAGINA - Jongetje in de vlammen omgekomen Nieuw Tweede-Kamerlij Reizen naar Rome GROTE COLLECTIE WILTON-AXMINSTER- MOQUETTE-SMYRNA 129.—198.—, 275.—. Audiëntie Geslaagd dank zy TWEE WETSONTWERPEN INGEDIEND BENOEMINGEN Mei 55 iegen 24 stemmen heefi de Amerikaanse Senaai gisteravond Truman's wa penprogramma van 1.314 millioen dollar voor hulp aan de landen van he± Atlan tisch pact en enkele andere bevriende naties goedge keurd. Hei wetsontwerp moet nu nog goedgekeurd worden door een gecombineerde commissie van Senaat en Huis van Afgevaardigden. Hei Huis van Afgevaardig den staat een toewijzing van 819.505.000 dollar voor. Volgens hei wetsontwerp staat 1 milliard dollar ter be schikking van West-Europa, waarvan de helft contant. door David Duncan Van Est en Schulte winnen achtervolgine Voorzitter Olympische Dag Sportsnippers Daar is geen letterlievende, die geen herinneringen heeft aan Lodewijk van Deyssel. De stijl en het streven der tachtigers mochten reeds tot het ver leden behoren, iedere jonge generatie opnieuw raakte in vuur en vlam by het lezen van de felle geschriften, die Van Deyssel had gepubliceerd. En dat bracht Anton van Duinkerken gisteren nog eens met nadruk naar voren, toen hjj de feestrede uitsprak bij de huldi ging, die deze nog enig overgeblevene der tachtigers gisteren in het Frans Halsmuseum te Haarlem bereid werd ter gelegenheid van zijn vijf en tachtig ste verjaardag. Het was het bestuur van de Haar lemse sociëteit „Teisterbant", dat het initiatief had genomen om dr. K.J.L Alberdingk Thijm zoals de nestor van onze Nederlandse letterkundigen gisteren officieel werd aangesproken te huldigen en men had wellicht geen betere gelegenheid kunnen kiezen dan de Renaissancezaal van het museum, welke een stijlvolle entourage vormde voor de korte maar hartelijke huldi ging. Vergezeld van Haarlems burgemees ter, mr. P. O. F. M. Cremers en diens echtgenote, en het bestuur van de so ciëteit, kwam dr. Thijm de zaal bin nen, waar allereerst de burgemeester hem toesprak. Deze memoreerde de verschillende opstellen, die Van Deys sel aan Haarlem had gewijd, en uit de waarderende en schone woorden, die deze over Hollands bloemenstad had neergeschreven, meende hij de conclusie te moeten trekken, dat in die dertig jaar Haarlem een stuk van Thijm's leven was geworden. Wel vroeg de burge meester zich af, waarom nimmer de Haarlemse vrouwen in het loflied wa ren betrokken, waar Van Deijssel schreef, dat zij asgrauw en bleek wa renAl met al noemde de burge meester de verjaardag van Van Deys sel een feest voor Haarlem Mr. Ali Cohen nam de taak over van de voorzitter van de sociëteit, Godfried Bomans, dié momenteel nog in Ameri ka vertoeft, en sprak zijn gelukwensen namens de leden. Met enige hartelijke woorden bood hij de jarige het ere voorzitterschap'aan van de sociëteit. Het meer tastbare blijk van hulde bleef uiteraard niet achterwege, hetgeen hier geschiedde in de aanbieding van de werken van Marsman. Anton van Duinkerken wilde zijn woorden van hulde allereerst zien als een dank namens de letterkundigen. Want het was vooral Van Deyssel ge weest, die heeft laten zien, dat de mens, die zich wijdt aan de letterkunde, zich wijdt aan een ernstige zaak. Van Duin kerken ging min of meer uitvoerig \n op het karakter van Van Deyssel's oeuvre en wees er op, hoe de groot meester van het proza uit de tachtiger jaren zo vertrouwd was met het mys terie der innerlijkheidsoverdracht, zo als hij dat noemde. Geen schrijver in binnen- of buitenland kon hij noemen, die zo het geheim der mededeelzaamheid had verstaan of nog verstaat. De humor, die bij Van Deyssel dik wijls tot zo'n heerlijke satire werd, kon Van Duinkerken moeilijk voorbij gaan en met plezier lanceerde hij nog eens de typisch aan Van Deyssel eigen zijnde uitdrukkingen, waarvan de jeugd op onze middelbare scholen zich zo graag bediende. Een oude „kiek" van Paulus Alber dingk Thijm, eertijds professor te Leu ven en oom van de jarige, was het een voudige geschenk, dat Van Duinkerken namens een hem onbekende dame uit Den Haag aan de 85-jarige Thijm over handigde. Een stoet van bewonderaars en vrien den onder wie vele bekende figuren uit de letterkundige wereld, kwam daarna zijn gelukwensen aanbieden. Onder hen merkten wij op plebaan Mgr. F. Filbry, mr. A. Diepenbrock, pa ter C. Bayer O.F.M., A. Roland Holst, R. Blijstra, Mari Andriessen, Ina Boudier Bakker, Marie van Zeggelen, A. van GoghKalbach, Jo Vincent, Top Naeff, mevr. Jacqueline Royaards, Cornells Vet, Paul Huf, J. van der Woude, C. J. Kelk, Wouter Paap, H. van Tusschenbroek, Garmt Stuiveling en Emil Erens. Na mens de Rederijkerskamer Alberdingk Thijm bood de heer Jan Icas van Dijk zijn gelukwensen aan. Mevrouw Jeanne KloosReyneke van Stuwe had bloe men gestuurd. Bij de huldiging van Lodewijk van Deys sel, die gisteren S3 jaar werd, sprak An ton van Duinkerken in de Renaissance zaal van het Frans Halsmuseum in Haar lem de feestrede uit. Het feestgeschenk, dat hij daarna overhan digde verschafte ju bilaris en spreker het plezier van de ge slaagde verrassing: het was een oud portret van een oom van de jarige: Paul Alberdingk Thijm, een portret, terugge vonden in het fami liebezit van mevr. Pouwels—Schroder in .Den Haag. Prof. dr. M. van den Oudenrijn O.P., hoogleraar in de Bijbelwetenschap aan de universiteit van Fribourg (Zw.), viert 23 September zijn veertigjarig profes- siefeest. Vermoedelijk is zijn naam in de wetenschappelijke wereld meer be kend dan in hot eigen vaderland, dat hij in 1919 verliet. In het buitenland heeft hij eerst zijn studies voltooid in Rome en in Fribourg en er later de wetenschappelijke arbeid ge vonden. die hem de faam bezorgde van een stille, gestadigewerker. Prof. van den Oudenrijn is een van de weinigen, die de graad van doctor in de H. Schriftuur behaalde voor de Pauselijke Bijbelcommissie. Bijbelwetenschap is het vak, dat hij op het ogenblik in Fribourg- doceert, en prof. Van den Ou denrijn is een specialiteit in de talen, die daarmede samenhangen, vooral het Armeens en het Ethiopisch. De meeste van zijn wetenschappelijke publicaties, die hem een grote naam bezorgden, be-' strijken dit gebied. Zo gaf hij vertalin gen in het licht uit handschriften uit de Mechitaristenbibliotheek in Wenen en hij heeft nog tal van manuscripten ter publicatie gereed. Hij publiceerde ook het officie van de H. Dominicus in het Armeens en bij Romen en Zn. in Roermond verscheen van zijn hand in de serie Bijbelse monografieën onder redactie van dr. Jos. Keulers „De zonde in de tuin". De leiding van „Ons Lekenspel", Anton Sweers en pastoor F. Smit en nog enige medewerkers, zijn door de H. Vader in een bijzondere audiëntie ontvangen op Zijn bui tenverblijf Castel Gandolfo. Anton Sweers bood Z.H. de Paus een fraai album in witlederen band aan, waar in 20 foto's waren opgenomen van reli gieuze spelen, die door „Ons Lekenspel" in verschillende landen waren gepropa geerd en geregisseerd. De H. Vader toonde door Zijn vragen grote belangstelling voor het doel en de werkwijze van „Ons Lekenspel" en zeide volgaarne dit idealistische werk te willen zegenen. Hedennacht is bij een korte, doch hevige brand in een bovenwoning in de Molenstraat te Vlissingen. een jon getje van zes jaar omgekomen. In de late namiddag was het aldaar wonende echtpaar van de huwelijksreis terugge keerd. Een jongetje van zes jaar, uit het eerste huwelijk der vrouw, was ge durende die tijd bij familieleden onder gebracht. Het was echter des avonds teruggehaald en naar bed gebracht op een vlieringkamertje, waarin de blik sem is ingeslagen tijdens een onweer. Nu de heer Steinmetz heeft bedankt als lid der Tweede Kamer heeft de voorzitter van het Centraal Stembureau in diens plaats benoemd verklaard mr. J. H. van Maarseveen, die voornemens is te bedanken. Na hem komen resp. tor. P. J. M. Aalberse en mej. W. van Lanschot, die ook zullen bedanken, om dat zy bestemd zijn zo nodig kwali teitszetels te bezetten. Vervolgens komt aan de beurt de heer C. J. van der Ploeg te Haarlem, voorzitter van de R.K. Landarbeidersbond. De Ned. Kath. Reisvereniging orga niseert in 1950 reizen naar Rome op de volgende data: 7 t.m. 18 Maart, 11 t.m. 22 April, 17 t..m. 30 Mei, 20 t.m. 31 Juli, 5 t.m. 15 Aug., 16 t.m. 27 Aug., 4 t.m. 18 Sept. en 19 t.m. 30 Sept. Deelnemers, die lid zijn der vereniging, hebben voorrang. Nadere inlichtingen: Keizers gracht 229 Amsterdam, telefoon 41344. Sinds wij een bezoek hebben ge bracht aan de jubileumtentoonstelling van het Nederlandsch Rundvee Stam boek te 's Hertogenbosch, is onze visie op koeien en haar mannelijke partners grondig veranderd. Hoe heb ben wij ooit kunnen denken, dat run deren lelijk waren? En toch. wij dachten het, vóór wij de bijna negen honderd exemplaren in de Veemarkt hallen hadden gezien. Daar is opeens onze zienswijze veranderd. Ze ston den daar rij aan rij, de zwart-bonten de blaar- of witkoppen en de rood bonten, de mooiste exemplaren van de Nederlandse veestapel. Nee, een koe is niet lelijk als zij daar staat met een huid, die glanst als zijde. Een stier is mooi en imposant, zoals het zware lijf rust op de korte sterke poten en de monumentale kop op de forse nek. Stuk voor stuk werden ze voor de jury geleid, de fiere deelnemers en deelneemsters aan deze rundershow. Sommige keerden terug met een ro zet in oranje, rood, wit of blauw als een getuigenis voor hun kwaliteit en schoonheid. Het was of ze langs de rozet heen ons spottend aankeken: „Nou, wat zeg je er van?" We zeiden niets. Wat zouden wij, leek als wij zijn, hier moeten zeggen. Wij hebben ze met gelijke bewonde ring aanschouwd, de zwart-bonten uit Holland en Overijsel, de blaren uit Groningen en de rood-bonten uit de Zuidelijke provincies. Wij zouden ze allemaal hebben willen bekronen en misschien had de jury dat ook wel gewild. Maar omdat een jury nu een maal jury en diLS critisch is, ontdekte ze precies waarom nu juist de ene nog een klein beetje mooier en beter was da«i de andere. De jury zag dat en misschien zagen het ook de hon derden buitenlanders, die speciaal om de keur van het Nederlandse stam boekvee te aanschouwen waren over gekomen uit Denemarken, Engeland, Frankrijk, België en Luxemburg. Met kennis van zaken ook keken de dui zenden boeren uit ons eigen land naar de magnifieke exemplaren stam boekvee. Ze bespraken de eigenschap pen der beesten en ze keken een beetje afgunstig naar de hun beken de stier van een dorpsgenoot. Het beest loeide.... Wij zijn maar weggegaan, een beet je beschaamd. Wij zullen nooit meer denken, dat koeien lelijk zijn. s 35. Zijn zwaard dreigend geheven stond Eric, vervuld van een woedende veronU wcardiigng, voor de ongure overste van de Pagode der Vergeefse Tranen. Doch de overste was blijkbaar van een geheel ander kaliber dan de monniken, die de Noorman in de gangen hadden trachten tegen te houden. Met een grauw rukte hij een blinkend lemmet te voorschijn en kruiste zijn wapen met dat van zijn tegenstander. De atmosfeer was loodzwaar van gespannen vijandschap en dreiging »Oh, gij dubbelhartige!" riep Tai. „Nu bewijst ge duidelijker dan met woorden, dat gij de hand in dit verraad hebt! Dit zal u duur te staan komen!" De oversze négeerde echter de ziedende filosoof en deed een stap in Eric's richting. „Wat wilt ge van mij, blanke barbaar?" gromde hij tussen zijn tanden. Zijn spieren spanden zich om Eric een onverwachte stoot toe te dienen, maar de Noorman was hem voor. Met een formidabele slag ketsten de wapens op elkaar. De overste wankelde een ondeelbaar ogenblik. Onmiddellijk sloeg Eric ten tweede male toe kletterend vloog het zwaard van zijn vijand tegen de gtond. „Aha, bij Tao, gij hond!" krijste Tai opgewonden, die meer verschrikt scheen door het lawaai dan door het feit, dat zijn grote vriend met de punt van een vijandelijk zwaard geconfronteerd was geweest. „Vrees nu de wraak van de beschermers der prinses!" Eric's vuist greep de overste in zijn pij. Op diens gezicht was een uitdrukking van geniepige woede te lezen, die weldra echter plaats maakte voor een onverholen doodsangst toen de punt van Eric's wapen langs zijn kaak schoof. „En nu zal je sprekenellendeling!" snauwde de Noorman. „Waar is de prinses gebleven?" Zenuwachtig flikkerden de oogjes van de verslagene heen en weer. Zon hij op een list? Eric verstevigde zijn greep en schudde de man woest door elkaar. ,£,aat mij los," kreunde de laatste benauwd. ,JL,aat mij losik zal spreken f uit voorraad leverbaar, uitsluitend le beste kwaliteiten In diverse maten Vrije bezichtiging in onze nieuwe Karpette n-afdeling (le étage). Koopt nü nog voordelig Uw nieuw Ka r p e t Dam Nieuwendijk Damrak Amsterdam Tel. 39444 (4 lijnen) De Staatscommissie voor de Zaken van de Erediensten, ingesteld bij Kon. Besluit van 21 Mei 1946, is van mening, dat het, gezien de in de Grondwet neer gelegde mogelijkheid van uitbreiding van de financiële verplichtingen van de staat jegens de Kerk en gelet op de moei lijke financiële omstandigheden, waarin de onderscheidene kerkgenootschappen door de oorlog zijn komen te verkeren, aanbeveling verdient, thans wederom aanvragen om nieuwe rijkstraktementen aan kerkelijke bedienaren in gunstige overweging te nemen. De minister kan deze mening delen. Dit wordt medegedeeld in de begroting voor 1950 van het ministerie van Finan ciën. Een aanvrage om toepassing van het tweede lid van artikel 178 der Grond wet zou in gunstige overweging kun nen worden genomen, wanneer door sterke uitbreiding van de bevolking of door verplaatsing van groepen van deze zich hetzij een nieuw bevolkings centrum heeft gevormd, hetzij bestaan de bevolkingscentra zodanig zjjn toe genomen, dat een belangrijke uitbrei ding aan de geestelijke verzorging van de bevolking moet worden gegeven, waarbij de draagkracht van de bevol king mede in aanmerking moet worden genomen. De minister is voorts, met de staats commissie, van oordeel, dat wijziging dient te worden gebracht in de admini- De vlaggen van vele landen zullen Zondag in Velserduin gehesen worden, van landen waar de Kerk bloeit in vrede, maar ook van de vele volkeren, die gebukt gaan onder tyrannie en dictatuur. De grote Vredes-Koempoelan van het diocees Haarlem, die twee duizend leiders en leidsters hijeen- brengt, heeft dan een van haar hoog tepunten bereikt. Met het brengen \fen het vuur uit het stafkamp naar de zes leidsters- en leicferskampen wordt deze Koempoe- lan Zaterdag reeds geopend en na een vrolijke mars sluit men de eerste dag met een fakkeloptocht naar het altaar, waar de Completen worden gezongen en Maria haar hulde ontvangt. Na de gezongen H. Mis met vredes- toespraak op Zondag, heeft de grote vlaggenparade plaats, die wordt ge volgd door een bespreking in verschil lende sessies ter verdieping van de vredesgedachte. In de middag spreekt Theo van Steen over gezin en jeugd beweging, waarna mgr. N. Ammerlaan, vicaris-generaal van het bisdom, een plechtig Sluitingslof celebreert. Het romantisch stramien van deze Koempoelan is ontleend aan het boek „Utopia" van de H. Thomas Morus; de kampen dragen dan ook de namen van steden uit dit boek: JVIentiranum, de Leugenstad, Aman» rotum, de Droomstad, en vele ande re. Onder de hoge bezoekers van het kamp zullen zich, behalve Mgr. N. L. A. Ammerlaan namens de Bisschop van Haarlem o.m. bevinden de hoofdcom missaris van de Katholieke Jeugdbewe ging mr. dr. Baron Van Voorst tot Voorst Baronesse van Tuyll van Se- rooskerken-Boreel, grootmeesteresse van H.M. de Koningin, Baron F. C. H. van Tuyll van Serooskerken, deken B. G. Hosman van Beverwijk, burge meester mr. M. M. Kwint van Velsen, wethouder H. de Boer van Velsen, dis trictscommissaris De Jong uit Haarlem van de N.P.V. De K.R.O. zal een klankbeeld van deze Vredes-Koempoelan samenstellen. stratieve practijk, welke in het verleden bij de beoordeling van aanvragen om nieuwe rijkstraktementen is gevolgd. De beoordeling der aanvragen en de ver deling der beschikbare gelden zijn n.l. steeds een der moeilijkste onderdelen der onderhavige aangelegenheid ge weest. Om deze moeilijkheden te onder vangen stelt de minister zich voor de belanghebbende kerkgenootschappen uit te nodigen een Interkerkelijke Commis sie in het leven te roepen, welke tot taak zal hebben de minister van Finan ciën te adviseren omtrent de toewijzing aan de verschillende kerkgenootschap pen van de per dienstjaar beschikbaar gestelde gelden. De verlening van nieuwe rijkstrakte menten heeft zich in het verleden, al thans sedert ongeveer 1900, vrijwel uit sluitend beperkt tot de Nederlands-Her vormde en de Rooms-Katholieke Kerk. De minister, ook ten deze het advies der staatscommissie volgende, is van me ning, dat deze door de feitelijke omstan digheden gegroeide beperking in de toepassing van het tweede lid van art. 178 der Grondwet thans niet gehand haafd kan worden, doch dat alle kerk genootschappen, welke deel hebben aan de uitbetalingen, die krachtens het Grondwetsartikel geschieden, een gelijk recht om het verkrijgen van nieuwe rijkstraktementen zullen moeten hebben. De begroting van het departement van Marine is aan de Tweede Kamer aan geboden. Het bleek onvermijdelijk, al dus de toelichting, het hoogtepunt in de uitgaven voor de aanbouw te verlagen. Uiteraard heeft een dergelijke verlaging haar terugslag op de gereedheidsdatum van bepaalde projecten. Met name zul len hierdoor de beide kruisers en de 6 onderzeebootjagers 1947 instede van in 1952 eerst in 1953 gereed komen. In beginsel, aldus de toelichting, wordt voor deze periode thans de voorkeur ge geven aan het ten laste van de Neder landse begroting brengen van de totale vlootkosten in Indonesië, waartegenover Indonesië, als aandeel in die kosten, een bedrag in 's Rijks schatkist zal storten Z. H. Exc. de Bisschop van Haarlem zal Woensdag 28 September geen audiëntie verlenen. (Bekende Schriftelijke Cursus Vraagt ons prospectus: Eng Frans, Spaans, Kerklatijn, Italiaans NED. M.O. WISKUNDE M.O. KI en K5 (Adv.) (Van onze parlementaire redacteur) Aan het begin van de vergadering der Tweede Kamer heeft dr. Kortenhorst gistermiddag zijn nieuwe periode van het voorzitterschap aanvaard met een kort toespraakje, waarin h|j de regering tevens dank zegde voor de gelden, die zij ten behoeve van de verbouwing van het Kamergebouw heeft willen toestaan Hij hoopte, dat men na het Kerstreces de verbouwing rigoureus kan doorzetten. Men is er alvast zachtjes aan mee be gonnen. De Kamer zal dan voorlopig in de Ridderzaal vergaderen. Verder knoopte hij aan op een reeds door mr. Van Schaik, toen deze nog voorzitter was, gedane suggestie nopens de uitbreiding van het aantal Kamer leden, aangezien in een Kamer van hon derd de leden zwaar overbelast zijn. Het is echter nog lang niet zo ver, dat dit er van zal komen, maar intussen zou ieder Kamerlid een administratieve hulp moeten hebben, die de leden echter uit hun geringe schadeloosstelling niet kun nen betalen. Als de heer Kortenhorst hiermee wilde suggereren, dat de leden een hogere schadeloosstelling moeten krijgen, dan kunnen wij hem daarin vol ledig volgen, doch wij vrezen, dat zij die verhoging wel niet zullen gebruiken om een administratieve kracht aan te stel len, aangezien zij een betere betaling in de eerste plaats nodig zullen hebben om op een betere manier in hun persoonlijke behoeften te voorzien. Men zou dus van regeringswege administratieve krachten tot hun beschikking kunnen stellen, doch daarmee zouden de Kamerleden nog al tijd op hetzelfde harde houtje bijten, zij het dat zij daarbij voortaan de troost zouden kunnen smaken van de aanblik, die een adminisratieve kracht kan op leveren. Bij de Tweede Kamer is ingediend het wetsontwerp tot goedkeuring van toetreding tot het verdrag betreffende de, organisatie van dienst voor de werk gelegenheid (San Francisco, 1948). Naar de mening van de regering is het tref fen van nadere wettelijke voorzieningen ter aanpassing van de Nederlandse wet geving aan het verdrag niet nodig. Eveneens is bij de Tweede Kamer in gediend het wetsontwerp ter goedkeu ring van het op 22 Juli 1946 te New ifork ondertekende statuut van de we reldgezondheidsorganisatie voor Indo nesië van het gelijktijdig ondertekend protocol nopens het internationale ge zondheidsbureau. In de Nederlandse Provincie der Con gregatie van de H. Geest werden be noemd: tot overste van het Provincialaat te Rhenen pater Ant. Rooijakkers, tot overste van het Noviciaat te Gennep pater P. Pelt, tot overste van het Novi ciaat-Postulaat voor- Broeders te Baarle- Nassau-Grens pater Th. de Vries. Aan het Groot-Scholastikaat te Gemert wer den verbonden de paters G. Bettonviel, drs. W. Burmanje en C. Neven; aan het Noviciaat te Baarle-Nassau-Grens pater H. Egelmeers, aan het internationaal Scholastikaat te Rome de paters dr. L. Vogel en J. Strick. Daar het Huis van Afgevaardigden het voor de landen van het Atl. Pact bestemde deel van de Ailitaire hulp tot 580 mililoen dollar heeft terugge bracht, moet het wetsontwerp thans aan een gecombineerde commissie van de Senaat en het Huis worden voor gelegd, opdat een compromis tussen de beide versies bereikt wordt In de Senaat werd geen motie in gediend tegen de toewijzing van 314 Duitse arbeiders, uitgerust met gas maskers, hebben te Etzenhausen, nabij het concentratiekamp Dachau, twee nieuwe massagraven blootgelegd. Dr. Philip Auerbach, de door de Beierse re gering met het onderzoek belaste des kundige, is van oordeel dat in een straal van 33 meter 4000 lijken begraven liggen. Woensdag groeven arbeiders in de zelfde streek negen zeer goed geconser veerde lijken op bij een vroeger Duits schietterrein. De burgemeester van Dachau verklaarde, dat men in dit geval te maken had met de resten van soldaten uit de tijd van Napoleon. Amerikaanse deskundigen zullen de ouderdom der ge beenten pogen vast te stellen. De burgemeester vertelde, dat men aannam, dat in het gebied, dat thans af gegraven werd, tussen de acht en vijf tienduizend slachtoffers van het kamp begraven lagen. Onder deze doden bevinden zich de slachtoffers van de „dodentrein", de pas sagiers van de trein, die aankwam vlak voordat het kamp door de Amerikanen bevrijd werd. Practisch alle inzittenden van de trein waren dood, toen deze in Dachau arriveerde. VRIJDAG HILVERSUM I. 301 m. - 18.15 causerie, 18.30 strijdkr.. 19.00 nieuws, 19.15 koor, 19.30 actualiteiten, 19.45 C.N.V., 20.00 nieuws. 20.05 proloog, 20.15 lichte muz., 20.45 causerie, 21.05 trio, 21.30 koor, 22.00 marinierskapel, 22.45 Avondoverdenking. 23.00 nieuws. 23.15 gram. HILVERSUM n, 415 m. - Na 18 uur ook 245 en 1875 m. - 18.00 nieuws, 18.15 felicitaties, 18.45 gram., 19.00 denk om de bocht, 19.15 regeringsuitz.. 19.30 cur sus, 19.50 tien voor acht. 20.00 nieuws, 20.05 piano en viool, 20.30 cursus, 20 55 boekbespr., 21.00 gram., 21.30 orgel, 22.00 buitenl. overz., 22.15 gram., 22.40 cause rie, 22.45 Avondwijding, 23.00 nieuws. 23.15 concert. ZATERDAG HILVERSUM I, 301 m. - 7.00 nieuws 7.15 gymn., 7.30 gram., 7.45 Morgengebed 8.00 nieuws, 8.15 gram., 9.00 vrouw. 9.05 gram, 10.00 kleuters, 10.15 gram., 11.00 zieken, 11.45 gram., 12.00 Angelus, 12 03 piano, 12.30 mededelingen. 12.33 amuse mentsmuziek, 12.55 Zonnewijzer. 13 00 strijdkr., 13.30 harmonie, 13.50 film en toneel. 14.10 gram., 14.50 boekennieuws. 15.00 koor, 16.00 gezondheidszorg, 1610 piano, 16.30 Gregoriaans, 17.00 jeugd HILVERSUM II. 415 m. - Vóór 10 uur ook 245 m. - 7.00 nieuws, 7.15 gram., 4.00 nieuws, 8.15 orgel, 8.40 gram., 10.00 zie ken, 10.05 Morgenwijding, 10.20 voordr 10,35 arbeiders, 11.35 trio. 12.00 gram. 12.30 mededelingen, 12.33 orkest. 13 00 nieuws, 13.15 kalender. 13.20 Metropole ork., 14.00 jeugd, 14.20 gram 14 50 streekuitz., 15.15 kamerork., 16.00 komt u binnen, 16.15 gevar. progr., 16.45 sport 17.00 gram.. 17.30 jeugd. 46 „Dora Bergeson." „Waar werkt u?" „Bij Dobbs en Offord, advocaten en procureurs. Ik ben stenotypiste." „Bent u wel eens in betrekking ge weest bij de heer Earl Clark?" „Jazeker." „Wanneer was dat?" „Vanaf drie jaar zowat voordat hij ver voordat hij stierf. Het was mijn eerste haan." „Spreekt u wat luider, alstublieft. Was u aanwezig op het kantoor op de dag dat hij gedood werd?" „Ja, mijnheer." „Luicjer, alstublieft. Hebt u de man gezien, die die ochtend zijn privé-kan- toor binnenging, vlak voordat hij neer geschoten werd?" „Jawel, mijnheer." „Hebt u hem goed gezien?" De spieren van haar onderkaak tril den. „Ja, mynheer, ik heb hem gespro ken." „Waarover sprak u met hem?" „Hij vroeg mij of mijnheer Clark aan wezig was." Niles wachtte even en keek Wickers- ham aan. „Tevreden?" „Ga door," zei Wickersham. Niles wendde zich weer tot de getuige. „Miss Bergeson, ik verzoek u de kring van mannen rond te kijken, die hier om de tafel zit. Ziet u daarbij de man, die op de bewuste morgen Clark's kan toor binnen ging?" Ze kreeg een hoogrode kleur en wierp schuwe blikken op de gezichten om de tafel. Haar blik bleef op mij rusten. Waarom, dat weet ik niet, maar een feit was het. Het luchtkasteel van de Tremaines stond op het punt van instorten. Als ze mij aanwees als de man die Clark's kan toor was binnengegaan, en ik werd daarna geïdentificeerd als Mike Fin ney, dan was ik ten dode opgeschreven. „Ik zie mijnheer Tremaine," zei zij. „Daar heb ik u niet naar gevraagd," zei Niles. „Ik heb u gevraagd of u hier aan de tafel de persoon zag, die op de bewuste ochtend het kantoor van de heer Clark betrad." „Ik begrijp niet wat u bedoelt," lis pelde zij. „Ik zie mijnheer Tremaine. Ik herken hem, want zijn foto stond gis teren in de krant. Was hij het dan niet?" „Miss Bergeson," zei Niles ongeduldig, „dat vragen we nu juist aan u. Was hij het?" Ze staarde mij een paar seconden aan. „Ik weet het niet," mompelde zij. „Toen ik de foto in de krant zag, wist ik niet goed wat ik er van denken moest. In mijn herinnering had de man er toch anders uitgezien. Ofschoon het lang ge leden is en zijn gezicht veranderd kan zijn." „T., Miss Bergeson," hernam Niles, „daar is het ons niet om te doen. We weten ook wel, dat er jaren verlopen zijn en wat u in de krant gezien hebt, interes seert ons niet. We vragen u niet- iemand' van dit gezelschap bij naam en toenaam te noemen. Ziet u in deze kring het ge zicht van degene, die Clark's privé-kan- toor binnen ging?" „Wou u dan zeggen, dat het mynheer Tremaine niet geweest is?" Niles graaide in zijn grijze haar. „U hoeft alleen maar ja of nee te antwoor den, miss Bergeson. Ziet u hier het ge zicht van de man, die bij Clark binnen ging?" Ze aarzelde een ogenblik, keerde zich dan snel tot Niles. „Ik moet u iets zeg gen," zei ze. „Kunt u myn vraag bantwoorden?" „Ik moet u eerst iets vertellen, ik moét het tegen iemand vertellen. Er is een vreselijke vergissing gemaakt en ik moet u dat vertellen." „Indien u een verklaring wilt afleg gen, dan kan dat te gelegener tijd ge beuren." „Laat ze vertellen wat ze op 'r hart heeft." zei Wickersham. „Al mocht het ook een belediging van mijn cliënt in houden, dan wil ik toch weten wat hier achter steekt." „We praatten," zei miss Bergeson, zonder Niles' toestemming af te wach ten. „Ik bedoel, ik praatte met de ande re meisjes, nadat de foto van mijnheer Tremaine in de kranten verschenen was; ik heb de andere meisjes opgebeld „Ja, ja, toe maar," zei Niles. „Ik wou u even uitleggen hoe we zo aan het praten kwamen. En we waren het erover eens dat-ie er anders uitzag." „Wie zag er anders uit?" „De foto van mijnheer Tremaine in de krant. Ik vond dat hij niet leek op de man, die ik gezien had. Daarom belde ik de andere meisjes op, om te horen hoe zij erover dachten. Ze vonden het ook. Ze dachten dat er een vergissing in het spel was." „Wat voor een vergissing?" „Het is vreselijk," zei ze, en haar wa terige blauwe ogen werden nu met recht waterig. „We voelden ons allemaal zo miserabel, omdat wij degenen waren ge weest, die de man tien jaar geleden als mijnheer Tremaine beschreven hadden. En toen kwam die foto in de krant, en die leek van een heel andere man." „Kende u mijnheer Tremaine van ge zicht, tien jaar geleden?" „Ik dacht van wel. Hij is daarvoor één keer op kantoor geweest. Alle meisjes stelden erg veel belang in hem, omdat hij ruzie had met mijnheer Clark. En nu begrijpen we pas, hoe vreselijk verkeerd we hebben gedaan door hem te beschul digen, omdat het iemand anders geweest moet zijn." Ze snikte, wat haar bijzon der scheen op te luchten. Wickersham stond op, liep om Ce tafel heen en nam Ferrari's foto's op. Hij ging ermee naar miss Bergeson, legde ze voor haar op de tafel en bedekte met zijn handen de namen die eronder stonden „Bekijk deze foto's eens", zei hij „Was de bewuste man één van deze twee?" Ze staarde door haar tranen heen naar de foto's en- schudde weifelend van neen; dan strekte ze een vinger uit naar de foto uit het dossier van de Fe derale. „Het is al te lang geleden," zei ze. .Maar de man die ik gezien heb, zag er jong uit. Zoals die daar." „Wit u beweren dat dit hem is?" vroeg Wickersham. terwijl hij mijn jeugdfoto omhoog hield. „Nee," zei ze. „Ik heb alleen maar ge zegd dat de man er jeugdig uitzag." Ze begon weer te snikken. „Ik kan er niet meer op zweren! Ik kan het niet. Ik ben zo van streek en ik heb zo'n spijt over wat ik gedaan heb. En de anderen ook!" Wickersham keerde zich triomfantelijk om. „Uitstekend; Grover, wil je de ande re ook nog laten roepen?" „Niet nodig," zei Niles. Hij bracht miss Bergeson naar de deur en liet haar uit. „Dank u," zei hij, „u bent ons van veel nut geweest." Hij sloot de deur achter haar en keerde terug naar zijn plaats aan de tafel. Hij glimlachte nu onverholen tegen mij. Weer was een deel van zijn twijfel op de vlucht ge jaagd De getuige was eerlijk geweest; ze had gezegd dat ik niet de man was, die Clark vermoord had. De naam Phi lip Tremaine kreeg ieder ogenblik eer betere klank. Niles schraapte zijn keel. (Wordt vervolgd) millioen dollar aan Griekenland, Tur kije, Iran, Korea, de Philippijnen en „het algemeen gebied" van China. Voor de definitieve stemming had de Senaat twee amendementen om het be drag voor wapenhulp te verlagen, ver worpen. Aangenomen werd een amendement, dat bepaalt, dat minstens de helft van de wapenverschepingen naar het ouiten- land door Amerikaanse schepen moet worden verricht. Een amendement om 100 millioen dol lar van de totale toewijzing voor de herbouw van door de oorlog vernielde kerken in het bnitenland te besteden, werd verworpen. De wereldkampioen der amateursprin ters, de Australiër Patterson, heeft Don derdagavond in het Olympisch Stadion het hoofd moeten buigen voor zijn sterke Franse rivaal Bellenger tijdens een pro gramma van in totaal 15 ritten, dat heel aardige duels opleverde. Het begon al met de rit waarin de Australiër z|jn meerderheid moest bewijzen tegen onze landgenoot Hijzelendoorn. De Nederlan der reed deze wedstrijd bijzonder goed. Hy ving de wereldkampioen toen die wilde wegspurten op de juiste plaats en wijze op en in een heftig duel op de laatste honderd meter verloor hij ten slotte slechts met zeer gering verschiL Zijn rit tegen Heid won hij; ook nu beantwoordde hij een felle sprong met grote beslistheid en met evenveel élan zegevierde hij ook over de Deen Scnan- dorff en onze landgenoot Willekes, die al zijn ritten verloor. Tegen Bellenger even wel werd Hijzelendoorn door een vroeg tijdige sprong van de Fransman zo vol komen verrast, dat hij zich onmiddellijk gewonnen moest geven, noewel er op dat moment nog driekwart baan gereden diende te worden! In de beslissende rit had Patterson de kop tot op het laatste rechte eind. Toen evenwel kwam Bel lenger onstuimig opzetten en onder hef tig protest van het publiek verkiaaide de jury de Fransman tot winnaar met banddilrte. Drie Nederlandse achtervolgers kwa men in de strijd. Wim van Est reed een zeer goede wedstrijd tegen Van Beek, die van het begin af achter lag en ten slotte met meer dan een kwart baan verschil werd verslagen in de tijd van 6.33.8. Schulte deed er acüt seconden langer over tegen de Belg Van Steen bergen, maar de strijd was hier span nender. al kwam de zege van de Neder lander door een fikse eindsprint ten slotte niet in gevaar. Een stayerswedstrijd in twee series werd gewonnen door Bethery, die res pectievelijk de tweede en de eerste plaats bezette. In de eerste rit gebeurde practisch mets bijzonders en nadat de renners hun posities hadden ingenomen, noteerden we alleen nog maar een aan val van Bethery op zijn landgenoot Le- sueur, die toen eerste was. Die aanval mislukte en Lesueur won vóór Bethery, Bakker, Pronk. Clautier, Meulenman en De Best In de tweede rit was er iets meer leven en nu kon Bethery op zijn beurt de aanvallen van Lesueur baas blijven. De einduitslag werd: 1. Bethery, 2. Lesueur, 3. Pronk, 4. Bakker, 5. Meu lenman, 6. De Best 7. Clautier. De Am sterdammer Krever won een wedstrijd voor amateurs door een ontsnappings poging op het juiste moment, nadat in spanningen van Harmans en Gieseler hadden gefaald. Tijdens athletiek wedstrijden In de Finse stad Abo verbeterde de Fin Viljo Heino het bestaande wereldrecord op de 20.000 meter door deze afstand ln de tijd van 1 uur 2 minuten en 40 seconden af te lessen. Het was een fantastische race, waarin Heino het bijna 8 jaar oude record van de Hongaar Andras Csaplar met een ver betering van 21.2 sec. naar de historie ver wees. Er stond geen wind, en de baan verkeerde in prima staat, maar het was vrij koud en velen gaven Heino daarom weinig kans op succes. De Finse loper stak echter in een prachtige vorm en in enkele ronden was hrj warm gedraald. De gehele wedstrijd, waarin zijn landgenoot Koenoenen en de Zweed Rapp zijn tegen standers waren, bleef hij onder de tussen tijden van Csaplar. De 3000 m. gingen in 9.07.5, de 5000 m. in 15.27. de 10.000 m. in 33.12 terwijl hij de 15.000 m. in 46 min. 49 sec. aflegde. Koenoenen had na de start de kop genomen, doch na 800 m. nam Heino de leiding over om daarna lang zaam op zijn beide rivalen uit te lopen. Naar wij vernemen heeft de heer Lot- sy het voorzitterschap van de Olympi sche Dag neergelegd. In zijn plaats zal nu optreden drs. W. van Zij 11, directeur van het N.O.C. De interlandwedstrijd hockey tussen België en Nederland zal op 23 April te Brussel worden gehouden. Op 2 April wordt te Breda of Eindhoven de ont moeting gespeeld tussen het Nederlands en Belgisch B-elftaL De jaarlijkse semi-interland wedstrijd tussen Zuid-Nederland en Luxemburg zal op 23 October a.s. in het Maurits- Stadion te Lutterade worden gespeeld.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1949 | | pagina 3