RUSSISCHE AT00MSTAD ZOU GEEXPLODEERD ZIJN Duitse geleerden in Russische atoomindustrie? RUSSEN BEVESTIGEN BEZIT ATOOMWAPEN Garry Davis is weer vrij Sovjets bezitten geheim der atoombom in het geheel niet de bedoeling Nu herinnert— men zich... Er zou weer een hom ontploft zijn, ditmaal op de Krim Britten twijfelen aan verklaring FONDSEN VOOR PELGRIMS Vrede-Koempoelan in Velserduin Djocja oefent critiek uit op verrichtingen van de Republikeinse delegatie Tot hoofd en hart Communisten trekken Kwantoeng binnen Wat was van president Truman? Russische bom heeft Atl. pact verzwakt Wir protestieren MINISTER STIKKER NIET BEVREESD De Koempoelan in de aether Pelgrimstocht naar het land Utopia SalimAls besprekingen te verward worden Hatta naar Djocja terug Waarom weer troepenzendingen Mgr. Stepinac en mgr. Beran kardinaal? Lening van 20 millioen aan Joegoslavië .Het weer MAANüAG 26 SEPTEMBER 1949 73ste JAARGANG No. 24573 De Gaulle wear aan 't woord: Zelf op verdediging letten Boodschap van Keizer van Ethiopië iipis - mmSm ■HaüÉÉÜNMHi ïmmf 4 Wmm In verband met H. Jaar Voor o-orlog in Europa Winterdienst N.S. DRIEVOUDIGE VREDES- GEDACHTE MGR. G. MARTENS f Kwestie der troepen Internationale Bank royaal Tito protesteert tegen proces-Rajk Strijd in China BUREAUX: SMEDESTRAA7 5 - HAARLEM Telefoon: Redactie 21544 Advertenties 21543 Abonnementen 20800 Postqiro 143480 Bijkantoor Beverwijk- Stumphiusstr 45. tel. 5998 Voor klachten over de bezorging na 5.30 uur 's avonds 21544 Directeur: 3. J. W. Boerrigter. Hoofdredacteur: Drs. H W M van Run, Wnd. hoofdredacteur: W. Severin. NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT ADVERTENTIETARIEF 28 cents oe' "nilüme'er- hoogte Ingezonden meoedelingen dubbel tarief. Omroepers 16 cents oer m.m -hoogte. De administratie behoudt zich het recht voor advertentiën eventueel zonder opaave van redenen te weiqeren. ABONNEMENTSPRIJS 35 cents pet week. f 1.52 oer maand, t 455 oer kwartaal (Van een bijzondere correspondent) De verklaring van president ,Truman betreffende de in de Sovjet-Unie waargenomen atoom-explosies, heeft in heel de wereld grote sensatie ver wekt. De mededelingen van president Truman en minister Acheson culmi neerden in de constatering, dat de Sovjet-Unie van nu af aan in het bezit van het geheim der atoombom is en in staat is atoombommen te vervaar digen. Op zichzelf is deze mededeliug niet sensationeel, aangezien zowel de vroegere Russische minister van Bui tenlandse Zaken, Molotov, als zijn op volger Vishinsky, herhaaldelijk ver klaard hebben, dat de Verenigde Sta ten niet alleen in het bezit waren van het atoombomgeheim. De Russische pers en de pers in de satellietstaten beroemden zich er evenzeer op, dat ook Moskou in het bezit was van de vreselijkste wapens. Indien de Amerikaanse regering slechts de zekerheid had gekregen, dat Sovjet-Rusland in staat is atoombom men te fabriceren, dan zou zij deze we tenschap zeker niet openbaar hebben gemaakt, doch haar als een militair ge heim hebben bewaard. De vraag rijst dus, welke bedoeling moet wordem toe geschreven aan de sensationele verkla ring van president Truman, juist op een tijdstip, waarop de staatslieden uit de gehele wereld te Lake Success te zamen zijn gekomen. In de lente van dit jaar is er iets van wereldhistorische betekenis voorgeval len. De Russen hebben gehoopt, dat de ontzaglijke catastrophe, die zich in do Russische atoomstad heeft voorgedaan, tenminste gedurende lange tijd geheim gehouden zou kunnen worden. Zij trachtten daarom de aandacht van de wereld van Zich af te leiden en toonden atoomontwikkeling SOWJET UNIE SIBERIE proefexplosie JUL11949 ATOOMSTAD MOSKOU SROTE CT CLOT RON 0P6ERICHT EXPERIMENTEN MET ATOOMBOMMEN ESTLAND 1 Ofschoon maar zeer weinig bekend' ge worden is omtrent de Russische activiteit inzake de vervaardiging van atoombom men, zijn in de loop van de laatste maanden vier feiten bekend geworden: de plaats van een enorme cyclotron, welke niet ver van Moskou werd opge richt; de ontwikkeling van een industrie centrum in. het Aziatische Rusland, hetwelk men reeds de „atoomstad" noemt en tenslotte twee gebieden, waar expe rimenten met atoombommen gedaan worden, zoals de Amerikanen dat in New Mexico, Bikini en Ewinetok deden. zich plotseling zeer toegeeflijk in de Berlijnse kwestie, terwijl de Sovjet diplomaten ook elders een meer tege moetkomende houding aannamen. Men heeft dit toegeschreven aan de „vrede lievendheid" van Stalin. In werkelijk heid had de meer handelbare politiek van de Russen een veel gewichtiger oorzaak, n.I. de ontploffing in de, her metisch van de buitenwereld afgesloten Russische atoomstad, die in haar geheel in het voorjaar van 1949 met ontzaglijke kracht in de lucht gevlogen is en die met één slag een einde heeft gemaakt aan de levens van de gezamenlijke Rus sische- en niet-Russische atoomonder zoekers en van de arbeiders, die hen in hun werk ter zijde stonden. De explosie veroorzaakte een geweld, dat aan een aardbeving deed dmiken. Atmosferische veranderingen traden als gevolg er van op en op honderden kilo meters afstand waren de gevolgen van de ontploffing waar te nemen. De ontwikkeling van de Russische on derzoekingen op het gebied der atoom splitsing had juist dat punt bereikt, waarop aangenomen kon worden dat de Sovjet Unie in staat zou zijn atoom bommen te vervaardigen. Het in de lucht vliegen van de atoomstad zou niet alleen de wetenschappelijke onderzoe kers en hun helpers gedood hebben, maar ook de reeds bereikte weten schappelijke kennis hebben vernietigd. De verklaring van president Truman zou derhalve deze betekenis hebben, dat de Russen thans niet meer in het bezit van het geheim van de atoombom zijn, doch daarvan daarentegen meer dan ooit verwijderd zijn. Het zou op dit ogenblik nog te vroeg zijn om te onthullen op welke wijze de explosie zich heeft toege dragen en welke de oorzaak ervan is geweest. Het gevolg ervan zou evenwel zijn, dat de mensheid door deze ontploffing verlost is van een der grootste gevaren, die haar ooit heeft bedreigd. dat de Russen reeds verscheidene malen te kennen hebben gegeven, dat de Sovjet-Unie het geheim van de vervaardiging van de atoombom ken de. Een jaar geleden zei de Russische minister van Buitenlandse Zaken Andrei Vishinsky in Parijs, dat de Ver. Staten niet langer het monopolie bezaten op het dodelijkste wapen in de geschiedenis van de oorlog. Vishinsky maakte deze opmerking op 1 October 1948 in een toespraak tot de Ver. Naties. Een jaar daarvoor had Vishinsky's voorganger, Molotov, gezegd dat het geheim van de atoombom „niet langer bestond". De Russen zijn. waarschijnlijk in Mei 1947 al op weg geweest naar de ontdekking van het atoomgeheim, Gromyko deelde toen aan de Ver. Naties mede, dat het Amerikaanse monopolie op de atoomenergie een illusie was. In October 1947 echter verklaarde Zdanof, volgens een bericht uit War schau, dat de Sovjet-Unie nog niet over de atoombom beschikte. Hij zei, dat men bezig was met onderzoekin gen. Het Parijse weekblad Samedi Soir schreef op 26 Julvan dit jaar: „De Sovjet-Unie heeft een atoombom". Samedi Soir deelde mede. dat de instrumenten in de V. S. op 10 Juli een atoombomexplosie hadden gere gistreerd, die in de Aziatische gebie den van Rusland moest hebben plaatsgevonden.' Het blad voegde eraan toe, dat een Russische majoor, Silof genaamd, die in Mei naar de Britse sector van Berlijn was gevlucht en later naar Frankfort en Londen was gebracht, had medegedeeld, dat er in Siberië en de Oeral proeven werden geno men met een „atoommengsel", af komstig uit splijtovens, en dat deze proeven bevredigend waren geweest. In Maart van dit jaar landde een Russische legerpiloot, die uit Siberië was gevlucht, in Japan. Deze deelde aan de pers mededat de Russische vliegers de indruk hebben, dat Rus land over een atoombom besch.Uct. De Londense pers opperde Zaterdag de veronderstelling dat de eerste atoom ontploffing in Rusland wellicht is ver oorzaakt door een Beria-Bom. De bladen herinnerde aan berichten, volgens welke Lavrenti Beria, gewezen chef van de Russische geheime politie, de leiding zou hebben van het Russische atoomonderzoek. Hij zou drie „atoom-sieden" hebben gesticht in Centraal-Azië, waar naar Rusland gevoerde Duitse geleerden tegen het einde van de oorlog samen werkten met Russische geleerden. Een hoge Amerikaanse officier heeft Zondag te Frankfurt verklaard, „dat Rusland nooit zo spoedig een atoom wapen zou hebben kunnen ontwikkelen zonder hulp van de Duitse geleerden". Het officiële Russische persbureau Tass iiepft gisteren bevestigd, dat Rus land een atoomwapen heeft en wel sedert 1947. Er was echter „niet de minste reden tot ongerustheid", aldus Tass. Rusland was nog steeds voor stander van een absoluut verbod tot het gebruiken van atoomwapens, zo beweert het Sovjet-persbureau. Tass maakte voor de eerste maal ge wag van de te Washington, Londen en Ottawa uitgegeven .verklaringen over een atoomexplosie in de Sovjet-Unie. In dit verband was Tass gemachtigd be- op Generaal de Gaulle heeft er'Zondag voor gewaarschuwd, dat het Noord-Atlantisch pact veel van zijn kracht verliest nu de Russen de atoombom hebben. „Het pact zou goed zijn als Amerika het monopolie had kunnen behouden; nu in beide kampen atoomwapens zijn, verliest het pact een groot deel van zijn waarde voor Europa. In ieder geval moeten de landen er aan denken, dat Amerika niet verplicht noch er op voorbereid is op grote schaal deel te nemen aan een rechtstreekse en onmiddellijke verdediging van ons con tinent" „Frankrijk moet op zijn eigen verdedi ging letten en een eigen leger opbouwen", aldus de Gaulle. De Gaulle zette uiteen, na maanden ge zwegen te hebben, daar zijn partij in de lente en de zomer veel van haar kracht verloren heeft, dat hij toch nog eens zou trachten zijn land te leiden. Over de Raad van Europa zei hij, dat deze geen werkelijke macht, geen Europees hiandaat, geen werkelijke verantwoordelijk- neid bezit. Er moet een referendum komen van al le vrije Europeanen en Frankrijk moet daartoe het initiatief nemen. Duitsland zou hierbij ook betrokken moeten worden. het volgende te verklaren: „Zoals kend, worden in de Sovjet-Unie grote schaal constructiewerkzaamheden uitgevoerd. Er worden hydro-electri- sche stations, mijnen, kanalen en we gen gemaakt, waarbij het veelvuldig voorkomt, dat men iets moet laten springen. Dit geschiedt met de laatste technische middelen. Het is mogelijk, dat dit de aandacht getrokken heeft buiten de grenzen van de Sovjet-Unie", aldus Tass. Wat de productie van atoom-energie betreft herinnert Tass er aan, dat de minister van buitenlandse zaken, Mo lotov, reeds op 6 November 1947 -heeft gezegd, dat het geheim van de atoom bom reeds lang niet meer bestond. Dit betekende, dat de Sovjet-Unie dit wa pen ook tot haar beschikking had. Onbetrouwbare verklaring In Britse politieke en wetenschappe lijke kringen trekt men de door Tass gegeven verklaring van de in het Wes ten geregistreerde atoombomontpioffing in twijfel. Zelfs indien op grote schaal constructiewerkzaamheden worden ver richt, zo verklaart men te Londen, zou dit betekenen dat de Sovjet-Unie een atoombom kan maken. Men gelooft niet, dat men er in (de Sovjet-Unie reeds in geslaagd is de atoom-energie lonend voor industriële doeleinden te gebruiken. De minister-president van Noord- Rijnland-Westfalen, Karl Arnold, heeft de West-Duitse federale rege ring verzocht een protest in te die nen bij de geallieerde hoge commis sarissen, in verband met de grens correctie, waardoor Nederland een klein stukje land in de nabijheid van Kleef bij Nijmegen, met tien in gezetenen, werd toegewezen. Volgens de berichten hebben meer dan 200 Duitse deskundigen sedert 1945 in de Sovjet-Unie gewerkt. In Duitsland werden tienduizenden on willige Duitsers gedwongen en worden nog gedwongen om in de Peckblende- mijnen in de Sovjet-Unie te gaan wer ken. Ieder ons uranium wordt per vliegtuig naar de Sovjet-Unie gebracht. In 1947 heeft dr. Werner Heisenberg, een van de meest vooraanstaande atoom kenners, verklaard, dat drie van zijn intiemste vrienden in Rusland waren. Het zijn professor Gustav Herz, die voor Duitsland, het cylotron bouwde voor het splijten van atomen en die een autoriteit is in het scheiden van U 235 van het uranium, dr. Robert Doepel, een vooraanstaand physicus uit Leipzig en dr. Ludwig Bevilogua, die met Heisen berg samenwerkte aan de Duitse atoom, splijtoven. Zondag werd bericht, dat dr. Herz in een Russisch regeringsinstituut op de Krim werkt. Volgens het lyiutual Broadcasting Sys tem te New York heeft veertien dagen geleden in Rusland een nieuwe atomi- sche explosie plaats gehad. Het bericht was afkomstig van de correspondent van de radio-omroeji in Stockholm, die mededeelde, dat be trouwbare Zweedse woordvoerders ge zegd hadden, dat de explosie op 14 Sep tember bij de Krim had plaats gehad. H.M. de Koningin heeft hedenochtend op het paleis Soestdijk de gezant van Ethiopië te Londen ontvangen die .ia- mens de Keizer van Ethiopië een bood schap aan de Koningin heeft overhan digd. De Kath. Verkennersbeweging van het Diocees Haarlem organiseerde Zaterdag en Zondag te Velsen een Koempoelan, waar ongeveer 2000 verkenners uit Noord- eh Zuid-Holland, Zeeland en de Waddeneilanden hebben deelgenomen. Hier ziet men de Vlaggenparade, waar bij ieaere vlag het land en de broeder verkenners werden herdacht. Het ligt in het voornemen, ten behoeve van pelgrims, die in het Hei lig Jaar 1950 naar Rome zullen trek ken, speciale fondsen in te stellen, die de Nederlandse deviezenpositie niet zullen aantasten. Tussen de Neder landse en Italiaanse vertegenwoordi gers zijn hierover voorbereidende be sprekingen gaande en hoewel nog geen definitieve resultaten bekend zijn, kan als vrijwel zeker worden aangenomen, dat de fondsen inderdaad gevormd zullen worden. De bedoeling is, in lires luidende te goeden van enkele maatschappijen, zo nodig voor de duizenden pelgrims beschikbaar te stellen. Daarnaast wordt overwogen hoeveelheden Nederlandse producten, die in Italië gewenst zijn, doch buiten de normale handelsbewe ging vallen, te exporteren en de daar voor te ontvangen lires eveneens in het fonds voor de pelgrims te storten. Het kan alleszins waarschijnlijk wor den geacht dat de thans opgeworpen denkbeelden doorgang zullen vinden. Minister Stikker heeft Zondag te New York voor hii zich aan boord begaf van het K.L.M.-toestel dat hem weer terug bracht naar Nederland, verklaard: „Ik ben niet bang dat er in Europa in de nabije toekomst een oorlog zal uitbreken. Het grootste communistische gevaar dreigt in het Verre Oosten naar mijn mening en dan voornamelijk in Japan." De minister zeide dat de devaluatie van de gulden de prijzen in Holland niet van enig belang heeft beïnvloed. „Het zal mis schien nog een flinke poos duren voor dat de devaluatie van invloed op de prij zen wordt en intussen zal de regering trachten de lonen op het huidige peil te handhaven", aldus minister Stikker. Minister Stikker verklaarde Vrijdag tij dens een informele receptie te zijner ere in de Nederlandse Club te New York naar aanleiding van de bekendmaking Van pre sident Truman over de atoomontploffing in Rusland: „Dat kan de Russen misschien over hun minderwaardigheidscomplex heen helpen, hetgeen de wereldsituatie alleen maar ten goede kan komen". Naar aanleiding van de overeenkomst tussen de Nederlandse en Indonesische delegaties inzake vijf punten van het sta tuut der Unie zei hij: „Verschillende vraagstukken moeten nog worden opgelost maar die zijn van louter technische aard." Hij zei dat het accoord tot dusverre het belangrijkste resultaat van de onderhande lingen is geweest omdat het een oplossing heeft gegeven van een moeilijk emotioneel probleem. „Ik ben overtuigd dat de tech nische vraagstukken gemakkelijker opge lost kunnen worden", zei hij. De winterdienstregeling van de N. S. zal 2 October ingaan. Er worden slechts enkele kleine wijzigingen in de treinen loop aangebracht. Een van de belang rijkste verbeteringen, die in het inter nationale treinverkeer bereikt zijn, is het verkorten van het oponthoud te Roosendaal van 50 tot 30 minuten. De Nederlandse douane zal een groot deel van de controle afdoen tijdens de trein reis RoosendaalRotterdam of omge keerd. Van de electrische exprestreinen AmsterdamMaastricht vervalt de laat ste zowel in de richting Maastricht als Amsterdam. De drie overige expres- treinen in beide richtingen zullen te 's-Hertogenbosch stoppen. (Telefonisch van onze Parijse correspondent) Garry Davis werd Za- dagmiddag door de poli tie weer op vrije voeten gesteld. Welke vermaning of waarschuwing hij daarbij heeft meegekre gen is niet bekend, maar zeer wel mogelijk is het, dat hem gezegd is niet opnieuw te beginnen, op straffe van voor onbe paalde tijd in het „De pót" te gaan. De politie was reeds Vrijdag van plan hem daarheen over te brengen, maar het bleek, dat het motief „vagebondage" niet op ging Garry heeft een vaste woonplaats en al tijd vijf francs op zak. De apostel van het geen-ge weld ligt echter overhoop met de voorschriften van de vreemdelingenpolitie en hij kan natuurlijk daarop altijd gepakt wor den. Onvervaard is hij niet temin Zaterdagavond toch weer opnieuw begonnen, maar hij had zijn slaapzak voor de poorten van de Cherche-Midi nog maar ternauwernood ontrold of een brigadier van politie, vergezeld van acht agen ten, namen hem opnieuw mee naar de politiepost. Toen zijn er andere spe lers ten tonele versche nen, medestanders van Garry Davis, wier optre den hij reeds aan het be gin van zijn actie had aangekondigd. De eerste twee waren een dominee Maar dienstweigeraar Moreau blijft ziften en een bankbediende; zij maakten zich eveneens op om de nacht voor de Cherche-Midi door te brengen. Het is hun na tuurlijk al evenmin ge lukt. De dominee heeft nog tijd gehad om de omstanders, journalisten, persfotografen en andere nieuwsgierigen een ver klaring van zijn gedrag te geven: „Ik verricht een symbolisch gebaar op het moment, dat beide bloks de atoombom bezitten. De vrede moet komen van de vereniging der volkeren." Zeer gewillig is daarna het tweetal de politie naar de politiepost gevolgd. Na vijf minuten verscheen een derde supportér van Garry Davis en van de principiële dienstweige ring, een 43-jarige inge nieur en vader van drie kinderen. Nadat dezp zijn slaapzak had uitgerold en verkondigd, dat alle chris tenen „behoren te doen als wij", en nadat hij ge weigerd had gevolg te ge ven aan het politioneel bevel om te verdwijnen, ging ook hij de weg naar het politiebureau. Tot dusver heeft nog geen vierde aanhanger van Da- vis geprobeerd de open gelaten plaats in te ne men. Van Garry Davis en zijn drie gevankelijk weg gevoerde volgelingen was de pers Zondagavond het spoor bijster. De politie weigert mede te delen waar zij thans verblijf houden, naar het heet op bevel van het ministerie van Binnenlandse Zaken, dat een eind wenst ge maakt aan de publiciteit, die Garry's jongste avon turen hebben genoten. En de principiële dienstwei geraar Jean Moreau zit nog altijd in de Cherche- Midi, alleen. Vrijdag 30 September van 19.15 19.30 uur zullen Leni Verstegen, Wim Jansen en Tom Bouws een reportage van de Vrede-Koempoe- lan in het Velserduin voor de K.R.O.-microfoon verzorgen. Vrijdag is te Makassar op 64-jarige leeftijd overleden mgr. G. Martens, van de Missiecongregatie van het On bevlekt Hart van Maria, oud-Aposto lisch Prefect van Makassar. Pater Martens werd in 1908 tot pries ter gewijd, waarna hij in 1909 vertrok naar de missie op de Philippijnen. Ruim 21 jaar heeft hij daar gewerkt. In No vember 1930 keerde hij naar zijn va derland terug. Tot in September 1936 was hij hier werkzaam, eerst als novice meester van het Missiehuis Bisschop Hamer te Nijmegen, later als rector. In 1937 werd hij benoemd tot Apostolisch Prefect van Makassar. In 1948 droeg hij de leiding over aan de nieuwbenoemde Apostolisch Vicaris, mgr. Nic. Schnei ders. De herfst heeft nog maar nauwelijks het Velserduin aangetast. De nazomer bloeit in glorie van een rijke zon. De natuur is mild en schoon, lokt tot ken nismaking met het mooiste, dat Ken- nemerland bezit. Het spel van verken nen wordt hier in de zomermaanden regelmatig beoefend. De Katholieke Jeugdbeweging maakte een dankbaar gebruik van de verkregen toestemming dit uitgebreide gebied te bezoeken; groe pen kwamen en gingen, losten elkaar af. Dit alles was echter klein bij datgene, wat het Velserduin Zaterdag en Zondag te zien gaf: de Diocesane Koempoelan, gewjjd aan de Vredesgedachte, die twee duizend leidsters en leiders bijeenbracht. Toon de tentenkampen waren verrezen, had in het Stafkamp een korte, indruk wekkende plechtigheid plaats. Diocesaan aalmoezenier E. Paap wijdde het vuur. sprak het gebed voor het Heilig Jaar en gebed om vrede, waarna de leden van de diocesane staf het vuur naar de sub kampen overbrachten, om deze te ope nen met hetzelfde gebed en een toe spraak, waarin de bedoeling van deze Vrede-Koempoelan werd uiteengezet. Intussen was op een geschikt en ruim terrein een Zaterdagavondmarkt ver rezen, waar aalmoezeniers, leidsters en leiders deskundig voorlichting gaven op de verschillende terreinen van de ver kennersbeweging. Na het kampvuur werd een goede voorstelling gegeven van „Sint Thomas Morus". Een imponerende fakkeloptocht, Mariahulde en het zingen van de Com pleten in de nu geheel duistere avond besloot de eerste dag. Mag de leek een gebeurtenis als deze een aardig tijdverdrijf vinden voor de genen, die er liefhebberij in mocht heb ben, overtuigend bewees deze Koempoe lan, dat voor de katholieke verkenners de aanraking met de natuur slechts de entourage is, waarbinnen belangrijker, geestelijk en karaktervormend werk ge daan wordt. Aalmoezenier E. Paap heeft van dit werk de eerste facet belicht in zijn toespraak tijdens de prachtige ge zongen Hoogmis op Zondag. Voor het uitdragen van de vredesgedachte is op de eerste plaats de vrede met zichzelf vereist, vrede in eigen hart, vrede met Christus door de oprechte beleving van het christen-zijn. De katholieke verkennersbeweging is zich duidelijk aan het verdiepen. Tijdens de grote vlaggenparade is dit scherp naar voren gekomen. Diocesaan commissaris ir. E. F. E. Bongaerts noemde de bewe ging, die een wereldbroederschap is, een 'bij uitstek geschikt orgaan tot het uit dragen van de vredesgedachte naar bui ten. Zeer velen zien met belangstelling naar de beweging en beoordelen haar waarde naar de gedragingen van de leden. Daarom moet de katholieke ver kenner zijn christendom ten volle be leven en dan uitdragen de gedachte van het dienen. Trompetgeschal kondigde hierna telkens het hijsen van de vlaggen aan. Vrede in Christus aan onze broeders-verkenners in Engeland, in Canada, in Indonesië, in Duitsland werd gezegd, vrede in Christus ook aan de broeders in Polen, in Hon garije en de andere landen achter het ijzeren gordijn. Tastbaar hing de stilte tijdens de ontroerende plech tigheid over de wijde vlakte, waar nochtans duizenden trjeen waren. Verschillende gasten waren na de mid dag aanwezig in het dal waar Theo van Steen de grote sessie leidde. Mgr. N. Ammerlaan. vicaris-generaal van de Bis schop van Haarlem, deken B. G. Hosman van Beverwijk, directeur Van Spanje, dr. Jouai, mevr. Schoenmakersv. d. Donk, van de Katholieke Jeugdraad van het bisdom Haarlem, aalmoezenier Plas- schaert, diocesaan leider vap het bisdom Breda, de heer J. Smit, commissaris van de N.P.V te Haarlem en anderen. Theo van Steen had tot thema van zijn inleiding gekozen: eensgezindheid tussen gezin en jeugdbeweging bete kent vrede. Uitgebreid schetste hij het chaotische wereldbeeld van tegenwoor dig, om tot zijn vreugde te constateren, dat niettemin' veel moois leeft. De kwaal is echter, dat wij de samenhang tussen dit alles zijn kwijtgeraakt. In- plaats van te zoeken naar de juiste een heid en samenwerking, verdelen wij zo gemakkelijk. We zijn gewoon de we reld te scheiden en we vergeten, dat slechts twee indelingen goed zijn: die tussen heiligen en zondaars. De stad Gods en de stad van de duivel, dat zijn de twee machten, die strijden; zii voe ren de enig actuele, de enig reële, de enig bangstigende oorlog. Onze taak te midden van dit alles is: te leven zoals wii geloven. Harmonie, vrede en eendracht te brengen, de waarde van de menselijke persoon scherp te doen uitkomen tegenover de tendens van het socialisme, dat slechts gradueel verschilt met het communisme. Jeugdleiders moeten in deze tijd eert beetje Messias zijn, waaruit volgt dat het leider-zijn een offerleven is. Het is zo mooi dat het spel van verkennen ongedwongen gelegenheid biedt een echt christendom te tonen, een creatief christendom van hoge culturele waarde. Hierbij moet eraan gedacht worden, dat de jeugdbeweging een correctiekan zijn op het gezin, zich tactisch geheel op de gezinnen behoort te richten. Spr. vond het van de grootste beteekenis daarbij de ouders, bijzonder de vaders, in te schakelen. Met een plechtig Lof, gecelebreerd door Mgr. Ammerlaan. werd deze Vrede-Koempoelan gesloten. Een drietal verklaringen, door gezag hebbende politieke persoonlijkheden te Djocja afgelegd tegenover de verslag gever van Aneta. geven blijk van af keuring en scepsis ten aanzien van de resultaten, die de republikeinse delega tie ter Ronde-Tafelconferentie tot nu toe heeft bereikt. De secretaris-generaal van de Partai Nasional Indonesia heeft tegenover de vertegenwoordiger van Aneta te Djocja verklaard, dat de te Namen bereikte overeenkomst een bewijs is voor het zwakke standpunt van de republikeinse delegatie. Hij zeide: „Wij veroordelen de houding van Moh. Hatta. die de andere leden der delegatie, die onder het volk een hechte politieke achtergrond heb ben, bij deze besprekingen niet gehoord heeft." Eveneens legde de republikeinse minis ter van Buitenlandse Zaken, Hadji Agus Salim, een verklaring af. Hij zeide, dat mogelijk Moh. Hatta naar Djocja zal worden ontboden, indien op de R.T.C. de besprekingen te verward zouden worden. De minister voegde er aan toe, dat met een „lichte unie" wordt bedoeld een instelling, die lager staat dan beide betrokken landen, welke in stelling geen enkele bevoegdheid bezit. De Republiek kan £een unie-ministers accepteren, doch wél een bijeenkomst van ministers der beide landen. Tenslotte heeft Mohamad Saleh, de secretaris-generaal van „Masjumi", te Djocja aan de vertegenwoordiger van Aneta medegedeeld, „dat in verband met de uiterst stroeve gang van zaken bij de besprekingen ter R.T.C., het hoofdbe stuur: van „Masjumi" dr. Sukiman heeft teruggeroepen, met het doel, gegevens uit de eerste hand te kunnen verkrijgen over de problemen, die zich op de con ferentie voordoen, voornamelijk over de geheime besprekingen te Namen." Hij verklaarde, dat de Masjumi de te Namen bereikte overeenkomst betreffende het uniestatuut niet kan goedkeuren, omdat dit niet anders inhoudt dan een andere vorm van kolonisatie. De Masjumi zal aandringen op een verkleining van de bevoegdheden der delegatie. De „Times" toont zich zeer ingenomen met de jongste overeenstemming, die tussen de Nederlanders en Indonesiërs Men verwacht, aldus Reuter, dat Zijne Heiligheid de Paus in No vember van dit jaar zal bekend maken dat het college van kardinalen van 70 tot 105 zal worden uitgebreid. Te Va ticaanstad gelooft men, dat de aarts bisschoppen Beran (van Praag) en Stepinac (van Zagreb) in het college zullen worden opgenomen. De laatste vertoeft in de gevangenis in Joego slavië. Hij heeft zestien jaar dwang arbeid gekregen wegens „misdaden tegen de staat". Naar vernomen wordt, is de Paus voornemens dit jaar nog vijftien kar dinalen te benoemen om het college op de vastgestelde 70 te brengen. De toe te voegen 35 kardinalen zouden dan in het Heilig Jaar (1950) worden be noemd. tot stand is gekomen en spreekt van „goed nieuws van groot belang" „De Nederlanders dienen gelukge wenst te worden met hun geduld en edelmoedigheid, de Indonesiërs met hun verbeeldingskracht en politiek vernuft. Uit deze combinatie kan een gelukkige regeling en een nieuwe staat voortko men." aldus de ..Times". De woordvoerder van de republikein se delegatie heeft in verband met publi caties van de Nederlandse regering om trent schema's betreffende de terugtrek king van Nederlandse strijdkrachten uit Indonesië verklaard, dat een van de agendapunten ter R.T C. is de terugtrek king der Nederlandse strijdkraenten uit Indonesië. Er zal conform de besprekin gen op de R.T.C. een totaal nieuw sche ma worden opgesteld voor het afschepen van de Nederlandse strijdkrachten uit Indonesië. „De huidige publicaties van de Neder landse regering hebben generlei verband met de besprekingen ter R.T.C. over deze kwestie." Met wrevel heeft men in republikeinse kringen te Batavia kennis genomen van het besluit der Nederlandse regering om volgend jaar nieuwe troepen naar Indo nesië te zenden, aldus meldt A.F.P. uit Batavia. Men legt er in deze kringen de nadruk op, dat dit niet te verenigen is met het doel van de R.T.C., welke de souvereiniteitsoverdracht voor eind 1949 beoogt. In Nederlandse kringen meent men, dat de enige verklaring hiervoor zou zijn, dat de Indonesische afgevaardigden in Den Haag er in zouden hebben toegestemd, dat de Nederlandse troepen in Indonesië gestationneerd blijven met het oog op de verdediging. Een andere mening is, dat de Nederlanders hun troepen niet eerder terug willen trekken dan twee jaar na de vorming van de R.I.S., terwijl de In donesiërs zouden vragen de evacuatie te doen geschieden gedurende de zes maan den na de vorming van de R.I.S. De Nieuw-Guinea Nederlandse Vrou wenbond en de gemeenschappelijke ac tie van Nederlandse vrouwen hebben twee telegrammen gezonden aan minis, ter-president dr. Drees, waarin zij o.a. aandringen op handhaving van de vol ledige vrije uitoefening van het zelfbe schikkingsrecht als omschreven in het handvest der V.N. voor alle volkeren in het gebied van Indonesië, die zulks op de een of andere wijze te kennen heb ben gegeven, en beveiliging en bescher ming van de bevolking en de Nederland se minderheidsgroep door het K.N.I.L. en niet door het federale leger. Uit betrouwbare bron werd Zondag door U.P. vernomen dat een onderzoe- kingscommissie van de Internationale Bank die een bezoek beeft gebracht aan Joegoslavië zal voorstellen Joego slavië een lening te verstrekken van 20 millioen dollar om de nodige inkopen te doen. Dit betreft dus eenzelfde bedrag als reeds eerder werd geleend aanTito door de Export-Import Bank. Maarschalk Tito heeft, in zgn functie van waarnemend minister van Buiten landse Zaken, Zaterdag persoonlijk een nota aan de Hongaarse ambassadeur te Belgrado, Eresjes Sandor, overhandigd, waarin de Joegoslavische regering protest aantekent tegen het proces te gen Rajk c.s., waarin Zaterdag de von nissen werden geveld. De Albanese regering beschuldigde Zondag Joegoslavië van „het organise ren van agressieve plannen tegen de volksrepubliek Albanië" door aan wel bekende Albanese revolutionnairen huis- Vesting te bieden. De klacht is vervat in een diplomatie ke nota, gericht tot de regering van maarschalk Tito en door radio Tirara verspreid. Het leger van maarschalk Tito is Za terdag herfstmanoeuvres begonnen, die de grootste na de oorlog worden ge acht. Er zijn er, die om hoger te kunnen stijgen, hun overtuiging over boord gooien als een ballonvaarder zijn i ballast. Verwachting tot Dinsdagavond: In de nacht en ochtend op vele plaatsen nevel of mist, overigens droog weer met overdag opklaringen. Meest zwakke wind en weinig veran dering in temperatuur. Zon: 6.33—18.28; Maan: 13.44—20.30. De Chinese communisten, zijn volgens A.P. vandaag hun lang verwachte groot scheepse invasie van de provincie Kwan toeng begonnen. Drie rode legers trok ken de provincie binnen, waarin Kanton is gelegen. Volgens officiële berichten gebruikt het communistische leger, dat 75.000 man sterk is, Loengnan, 140 mijl ten Noord- Oosten van Kanton in de provincie Kiangsi, als uitvalspunt. Een groot gedeelte van de communis tische troepenmacht bevindt zich in de nabijheid vail Hsinfeng, 90 mijl ten Noord-Oosten van Kanton. De democratische senator Brien Mc- Mahon, voorzitter van de commissie nit de senaat en het Huis van Afgevaardig den inzake de atoomenergie en anderen hebben als hun mening te kennen ge geven, dat een nieuw gewichtig ogen blik is aangebroken voor een ontmoe ting tussen Stalin en Truman. Senator McMahon merkte zelfs op, dat president Truman naar Moskou zou kun nen gaan, als dfet de enige plaats is waar de ontmoeting zou kunnen plaatsvinden. De New Yorkse Daily News schreef, dat Stalin waarschijnlijk getuige is ge weest van de atoomexplosie.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1949 | | pagina 1