IN OCTOBER TEXTIEL VRIJ?
„GEMENGD BESTUUR" IN DE
REN VILLE- GEBIEDEN
Polen en Hongarije zeggen vriendschaps
verdrag met Joegoslavië op
ZIJ, DIE VIELEN
GESCHIEDENIS VAN DE LUCHTPOST
Weergoden overtroefd door
techniek en charme
Tot hoofd en hart
Voor kolenoerstrekking geen
verbeteringen op til
LUCHTBESCHERMING
OP NIEUWE LEEST
Belasting kostwinners
vergoeding
Het weer
Militaire kwesties
ter R.T.C.
Tito heeft het verdrag geschonden
Brit ontvoerd
te Boedapest
Luchtmacht op de
voorgrond
Opheffing distributie
courantenpapier
WARMSTE SEPTEMBER
SEDERT 250 JAAR
Republikeinse regerings
verklaring verwacht
Vein blokkade Parijs tot blokkade Berlijn
Terugroeping van
ambassade geëist
Mao Tse Tung hoofd rode
Chinese regering
Hongaarse geheime
politie weer actief
Arrestatie van 26
geestelijken
AMERIKA VRAAGT
GARANTIES
Alvorens militaire hulp
te verlenen
Extra trein ter gelegenheid van
ontmoeting V.S.V.-Haariem
WEST-DUITSE PARLEMENT WIL WEST-BERLIJN
ALS TWAALFDE STAAT IN REPUBLIEK
Dr. Adenauer weer eens ontevredenditmaal
over het verloop der ontmanteling
ZATERDAG 1 OCTOBER 1949
73ste JAARGANG No. 24578
Distributie-barometer
TREIN RAMT BUS
ÉÉN DODE
Spoorbomen niet gesloten
Nieuwe regeling
ARBEIDER VERMOORDT
ZIJN VROUW
Weerbericht
per telefoon
In Westelijk Bohemen
Zondag 9 October
De reis van Prins Bernhard
naar de West
MUTATIES OP AMBASSADES
BUREAUX: SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544: Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postgiro 143480
Bijkantoor Beverwijk: Stumphlusstr. 45. tel. 3998
Voor klachten over de bezorging na 5.30
uur 's avonds 21544
Directeur: J. J. W. Boerrigter.
Hoofdredacteur: Drs. H. W M. van Run»
Wnd. hoofdredacteur: W. Severirt
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter-
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt rich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
ABONNEMENTSPRIJS 35 cents per week.
I U2 oer maand, f 4.55 per kwartaal.
(Van onze Haagse redacteur)
De ontslagen, welke een tifd geleden
aan een kern van het C.D.K—personeel
per 1 October waren aangezegd, zijn
onlangs ingetrokken. Algehele ophef
fing van het Centraal Distributie Kan
toor of overdracht der werkzaamheden
aan een afwikkelingsinstantie is thans
nog niet aan de orde. Wel is het apparaat
zeer sterk ingekrompen.
De verwachtingen omtrent de ontwik
keling of stopzetting van de rantsoene
ring der artikelen, welke thans nog in
distributie zijn. jian men samenvatten
als volgt:
VLEES: Van officiële zijde gaat men
niet verder dan de bekende toezegging
van minister Mansholt, dat dit najaar
de distributie zal worden opgeheven. De
voor de afschaffing door sommigen ge
noegde streefdatum van 1 November
wordt goeddeels speculatief geacht.
KAAS: De rantsoenering van dit arti
kel meent men op „Voedselvoorziening"
te moeten blijven koppelen aan die van
vlees i.v.m. het gebruik als boterham
belegging.
KOFFIE en RIJST: Dit zijn dollargoe
deren, waarmede eigenlijk alles gezegd
is er zijn binnen afzienbare termijn
geen fundamentele wijzigingen in de
voorziening te verwachten, zodat men
wel mag concluderen, dat de distributie
zeker nog deze winter zal voortduren.
TEXTIEL: Hier speelt in belangrijke
mate een rol de totstandkoming van de
Voor-Unie. Wordt in de Benelux de be
oogde phase van eenwording bereikt
dan zal wellicht nóg een korte over
gangsperiode volgen, alvorens dit artikel
v/ordt vrijgegeven. Er is echter reden
voor de verwachting, dat nog in de
maand October de distributie zal kun
nen worden losgelaten en de kans is
groter, dat de datum van opheffing in
het tweede dan in het eerste deel van
deze maand zal vallen.
(Van onze Haagse redacteur)
Naar wij vernemen heeft de regering
het voornemen de z.g. Luchtbescher
ming te doen herleven. Het plan daar
toe bevindt zich nog in een zeer jong
stadium; aan de vorming zal wel niet
vreemd Zijn een vrij recente uitlating
van generaal Eisenhower over de wen
selijkheid van algehele zelfbescherming
der bevolking.
Va" ministerie van Binnenlandse
Zaken is dezer dagen een opwekking
uitgegaan, gericht iot de burgemeesters
om in hun genernjeMeen burgerlucht-
wacht te organiseren, die in 1956 gereed
zou moeten zijn.
Het schijnt echter, dat de opzet van
de nieuwe organisatie een andere zal
zijn dan die van de voormalige lucht
beschermingsdienst.
Hedenochtend half zeven is op de
bewaakte overweg aan de Zanddijk
nabij het station KruiningenIerseke
de eerste trein van Vlissingen naar
Roosendaal in botsing gekomen met
een autobus. De enige passagier van de
bus werd op slag gedood, de chauffeur
licht gewond. De spoorbomen waren
niet gesloten, vermoedelijk door on
juiste bediening ervan, zo deelt men
ons van de zijde der Spoorwegen mede.
Het troepentransportschip „Tabinta"
is Vrijdag met troepen uit Amsterdam
naar Indonesië vertrokken. Aan boord
bevinden zich onderdelen van de Ko
ninklijke Landmacht en de Koninklijke
Marine.
BRANDSTOFFEN: De productie-cij-
fers der mijnen blijven vrij constant;
hoewel gehoopt wordt op venbetering
van het Europees betalingsverkeer, kun
nen nog geen goede gronden worden
aangevoerd, waarop ruimere importmo
gelijkheden te verwachten zouden zijn,
en wat uit een Unie met België op dit
punt zal kunnen voortvloeien, laat zich
niet gemakkelijk voorspellen. lf)e con
clusie luidt derhalve, dat er voor de
kolenverstrekking vooralsnog geien bij
zondere verbeteringen op til zijn. Het
ziet er eerder naar uit, dat het volgend
jaar de situatie nog vrijwel dezelfde zai
zijn; ook na de vorige oorlog is de dis
tributie van brandstoffen heit langst
aangehouden.
Van verschillende zijden zijn in de
laatste tijd vragen gestéld over de wijze
waarop van de kostwinnersvergoedingen,
toekomende aan verwanten vam mili
tairen der Koninklijke Landmadht, be
lasting wordt geheven. Ten einde aan
de daarbij naar voren gebrachte bezwa
ren zoveel mogelijk tegemoet te komen,
heeft de minister van Financiën, in
overleg met zijn ambtgenoot van Oor
log, thans de volgende maatregel ge
nomen:
Met ingang van 1 October zal de
belasting over de genoemde kostwin
nersvergoedingen door middel vain in
houding worden geheven, en wel op
dezelfde wijze als de loonbelasting.
Tot dusver vond op de kostwinners
vergoedingen geen inhouding voor be
lasting plaats, doch werd de belasting
geheel door middel van aanslagen ge
heven. In de toekomst zal een befeng-
rijk deel van deze aanslagen achter
wege kunnen blijven, omdat de belas
ting dan reeds door de inhoudingen
zal zijn voldaan.
De regering maakt bekend, dat
tot haar leedwezen het volgende
verlies in Indonesië is gerappor
teerd:
Kon. Ned.-Ind. Leger:
Overleden 14 September 1949,
tengevolge van zijn bekomen ver
wonding op 9 September 1949, sold.
Ie kl. Asan, stamb.nr. 93640, afkom
stig uit Indonesië.
Kon. Landmacht:
In de periode van 24 t.m. 30 Sep
tember 1949 geen verliezen.
Dat hij ruste in vréde.
Het K.N.M.I. deelt mede: De tempera
tuur van de afgelopen maand heeft te
De Bilt gemiddeld een niveau bereikt als
in de twee en een halve eeuw. waarvan
de gemiddelde maand-temperaturen be
kend zijn, nooit was voorgekomen. Dit
maal bedroeg het gemiddelde 17.2 gra
den tegen 13.7 graden normaal. De
warmste herfstmaand was tot nu toe
September 1729 geweest, toen het kwik
gemiddeld op 16.9 graden stond. De
heetste dag van de afgelopen maand was
5 September, toen op tal van plaatsen
recordtemperaturen werden gemeten en
toen zelfs de nacht een recordwarmte
opleverde. In De Bilt kwamen acht zo
merse dagen voor, het normale aantal is
slechts twee. Aan de langdurige periode
met rustig herfstweer zal nu waarschijn
lijk in de loop van de komende dagen
een einde komen.
Verwachting tot Zondagavond:
Overdrijvende wolkenvelden, maar
overwegend droog weer. Tamelijk
koude nacht met hier en daar tijde
lijk mist, overigens weinig verande
ring in temperatuur. Zwakke tot ma
tige, langs de Waddeneilanden later
vrij krachtige naar Westelijke rich
tingen draaiende wind.
Zondag: Zon: 6.41—18.17; Maan:
17.18—0.59.
Maandag:
17.31—2.16.
Zon: 6.43—18.14; Maan:
De republikeinse regering zal
vandaag of uiterlijk Maandag een
verklaring uitgeven over de poli
tieke ontwikkelingen van de laatste
tijd. Hierin zullen o.m. aangelegen
heden rond de R.T.C. en de onder
handelingen met de Nederlandse
delegatie in -ndonesië worden toe
gelicht.
De republikeinse minister van Voor
lichting, Sjamsuddin, heeft te Djocja
aan Aneta medegedeeld, dat als gevolg
van de onderhandelingen tussen de-
voorzitter van de Nederlandse delega
tie in Indonesië, mr. s'Jacob, en de
voorzitter van de republikeinse dele
gatie, mr. Susanto Tirtoprodjo, en an
deren in het vervolg naast het Neder
lands bestuur ook een republikeins be
stuur zal functionneren in de zgn. Ren-
ville-gebieden. „Zo zullen naast de re
geringscommissarissen, gouverneurs en
residenten, die door de Nederlanders
benoemd zijn, ook republikeinse gou
verneurs met hun staven het bestuur
waarnemen. Dit geldt ook voor de la
gere functies," aldus Sjamsuddin, die
toevoegde, dat dit „gemengd bestuur"
tot het einde van de R.T.C. zal worden
(Van onze Haagse redacteur)
In 1870 hebben de Parijzenaars bij het
beleg vanhun stad gebruik gemaakt
van ballons, aie met een bemanning,
welke voor die dagen over een zeldzaam
grote moed moet hebben beschikt, door
de blokkade van Farys Zijn heenge
broken. Ook kranten en brieven zijn
langs deze weg naar buiten gebracht
men kan derhalve spreken van het eer
ste luchtpostvervoer.
Materiaal hierop betrekking hebbende
vindt men op de Luchtvaart HistorisCile
Tentoonstelling, welke van 1 tot en met
9 October gehouden wordt in het Post-
museum te Den Haag. Deze expositie
omvat verder documenten, modellen van
vliegtuigen, herinneringen en tal van
andere objecten, die in enig verband
staan met het vervoer van poststukken
door de lucht.
Men vindt er het handschrift van Vi-
rnly evengoed als het logboek van de
„Snip"; Delftse wandbordjes met afbeel
dingen van ballonvaarten en envelop
pen, meegegeven bij de eerste postvlucht
van Koppen Met die luchtpostenvelop
pen natuurlijk druk beplakt met bij
zondere zegels, zodat soms voor de
adressering maar een zeer bescheiden
hoekje is overgebleven komt men
overigens op zeer exclusief verzame-
laarstgrrein. Er zijn namelijk naar schat
ting ten vijftien duizend serieuze post
zegelverzamelaars' in ons land, doch
slechts driehonderd hunner wijden spe
ciale interesse ook aan de briefomsla
gen zelf. die vaak een interessant stuk
je geschiedenis kunnen vertellen.
Daarnaast ontbreken hier vanzelfspre
kend ook de bijzondere postzegelseries
niet; de leek zal er met verbazing ont
dekken welke ongemeen fraaie zegels de
Sovjet-Unie uitgeeft.
Een apart onderdeel van de expo
sitie vormt de micro-documentatie. het
overbrengen van correspondentie door
middel van films, hetgeen in de oorlog
bij het briefvervoer voor de geallieerde
soldaten een aanmerkelijke besparing
op de hoeveelheden vracht heeft bete
kend.
De geschiedenis van het luchtpostver
voer. welke deze tentoonstelling vertelt,
is bijgewerkt tot het allerjongste ver
leden: men ziet hier namelijk ook stuk
ken, vervoerd over de luchtbrug bij de
blokkade van Berlijn.
gehandhaafd, waardoor een eventueel
„gezagsvacuüm" kan worden vermeden.
Vrijdag heeft vice-admiraal Pinke zijn
functie van hoofd van het departement
dor Marine in Indonesië overgedragen
aan zijn opvolger, vice-admiraal F. J.
Kist.
In het periodiek verslag der R. T. C.
wordt met voldoening melding gemaakt
van de vooruitgang inzake de opstelling
van het Unie-statuut*. Ook de resultaten
in de andere commissies bereikt, stem
men volgens het verslag tot tevredèn-
heid.
I
Er zijn verschillende onderwerpen be
handeld, die met de regeling der buiten
landse betrekkingen samenhangen, o.a.
in hoeverre de R.I.S. bereid zal zijn de
bestaande verdragen over te nemen.
De Indonesische delegatie verklaarde
zich bereid op hét gebied van de han
delspolitieke en monetaire verdragen
met Nederland samen te werken. Over
de vorm van die samenwerking ver
kreeg men in beginsel overeenstemming.
Er vond een informatieve bespreking
plaats tussen de voorzitters en twee
i leden van ieder der drie vertegenwoor
digingen ten aanzien van de positie van
het K.N.I.L. Aan de technische werk
groep werden de volgende punten in
behandeling gegeven:
Het opstelign van een militair-tech
nisch verantwoord plan behelzende ener
zijds het terugtrekken van Nederlandse
strijdkrachten uit Indonesië, en ander
zijds de mogelijkheid van het opnemen
van elementen van het K. N. I. L. 'n hef
leger van de R. I. S.
De samenstelling van een eventueel
te scheppen gemeenschappelijk orgaan
met het oog op de ter R. T. C. genomen
besluiten op militair gebied.
Eventuele samenstelling en taak van
■een militaire missie welke indien de R.
I. S. hiertoe het verzoek zou doen door
Nederland naar Indonesië zal worden
gestuurd.
De vraag, i i hoeverre materiëel van
het K. L. ei' het K. N. I. L. in aanmer-,
king zou kunnen komen voor overname
door de R. I. S.
Voorts werd een informele bespreking
g>evoerd over het vraagstuk van even-
tmele blijvende militaire samenwerking
trissen Nederland en Indo iesië.
Zoals wij gisteren reeds meldden heb
ben voorbijgangers aan de spoorbaan
Kesteren-Nijmegen het ontzielde li
chaam gevonden van een 26-iarige
vrouw uit Valburg. Haar echtgenoot de
26-jarige A. var de B., een los arbeider,
heeft eer. volledige bekentenis afgelegd.
Er had zich een huiselijke onenigheid
voorgedaan, die zo hoog liep, dat er een
Worsteling ontstond. De man heeft zijn
Vrouw bewusteloos geslagen en daarna
geworgd.
(Van onze Utrechtse
correspondent)
Zonder enig ceremo
nieel en zonder
enige consideratie
heeft in de afgelopen
nacht te Utrecht om
klokke twaalf een troons
wisseling plaats gehad.
De vaak verguisde, doch
doorgaans -met égards be
handelde weergoden zijn
van het toneel verdwe
nen als slachtoffers van
het feminisme, dat blijk
baar ook in hun kringen
de laatste bolwerken
dreigt te veroveren.
Bescheiden relaties
met Bacchus hadden ons
belangrijke gegevens om
trent de voorgenomen
Staatsgreep verschaft,
weshalve wij, zodra de
kalender 1 October wees,
contact met de nieuwe
machthebsters konden
zoeken. De weea godinnen
waren voor ons oen open-
oaring en wij durven be
kennen, dat de charme
van hun stem bij ons on
middellijk ieder medelij
den met hun mannelijke
voorgangers deed. ver
dwijnen.
Dank zij de zorgden van
de P.T.T. en het K.N.
M.I. zijn de ge lukkige
bezitters van een tele
foonaansluiting in het
district Utrecht vioortaan
in staat op ieder nnoment
van de dag het weerbe
richt uit de momd van
lieflijke telefonistes te
vernemen Om do zes
uur zullen weervoorspel
lingen en overzichten per
telex van het K.N.M.I.
naar de P.T.T. worden
doorgegeven, waair de
tekst van het bericht
middels de stem van een
der weergodinnen op een
vernuftig instrument zal
worden opgenomen, dat
aan na het draaien van
K 01 in technisch vol
maakte, doch charmante
.egelmaat het weerbericht
voor u zal draaien.
Depressies plegen te
deprimeren, doch men
aanvaardt met graagte de
ergste regenbui, wanneer
deze met een blijmoedige
intonatie wordt aangekon
digd. Het trieste feit,
dat het eerste weerover-
zicht een luchtdrukver
andering beloofde, die
een einde aan het schone
herfstweer zal maken,
kon de vreugde over de
verblijdende aanwinst
nauwelijks vergallen.
Hongarije heeft gisteren het twee jaar
oude verdrag van vriendschap en we
derzijdse bijstand met Joegoslavië op
gezegd.
Radio-Praag, heeft gisteravond meege
deeld, dat ook Polen zijn verdrag van
vriendschap en wederzijdse bijstand met
Joegoslavië heeft opgezegd.
Dit werd medegedeeld in een nota,
die door het Poolse ministerie van Bui
tenlandse Zaken aan het Joegoslavische
gezantschap te Warschau werd aange
boden.
Evenals Moskou voeren de Hongaren
aan, dat de regeriing-Tito het verdrag
heeft geschonden en er de betekenis aan
heeft ontnomen.
Voorts verzekeren de Hongaren, dal
de Joegoslavische schendingen van het
pact bewezen zijn door de getuigenver
klaringen in het proces tegen Laszlo
Rajk, de voormalige Hongaarse minis
ter van Buitenlandse Zaken.
De opzegging van het verdrag was
vervat in een nota, die door de minis
ter van Buitenlandse Zaken Gyula
Kallai aan de Joegoslavische gezant te
Budapest, Jura Jovanic, gistermiddag
omstreeks 12 uur werd aangeboden.
Het vriendschapsverdrag tussen Hon
garije en Joegoslavië werd op 8 Decem
ber 1947 door maarschalk Tito en de
voormalige Hongaarse premier Lajos
Dinnyes te Boedapest getekend. Het
werd voor de duur van 20 jaar gesloten.
Polen eiste gisteravond tevens de on
middellijke terugroeping van acht leden
van de Joegoslavische ambassade te
Warschau. Voorts wordt geëist de stop
zetting door de ambassade van alle ac
tiviteiten, die vijandig zijn tegenover
Polen.
Opk in de Poolse nota wordt ver
klaard, dat het proces tegen Rajk de
onderdanigheid van Joegoslavië aan de
imperialistische kringen bewees en dit
land in verband had gebracht met con-
tra-revolutionnaire complotten, die ge
richt waren tegen de souvereiniteit der
volksdemocratieën in Oost-Europa.
Groot-Brittannië is bereid het zijne te
doen om de staking van de Hongaarse
herstelbetalingen aan Joegoslavië die
de regering-Tito als een schending van
het vredesverdrag beschouwt te re
gelen.
Een woordvoerder van het Foreign
Office verklaarde, dat het hoofd van
de Britse diplomatieke missie te Buda
pest bereid is het geschil in samenwer
king met zijn Amerikaanse en Russische
collega's te bestuderen.
Deze procedure voor de behandeling
van geschillen is vastgelegd in het Hon
gaarse vredesverdrag.
Naar diplomatieke woordvoerders ver
wachten zullen de V. S. het Britse voor
beeld volgen, maar zal Rusland waar
schijnlijk weigeren aan besprekingen
deel te nemen.
In dat geval kan het geschil naar de
V. N. worden verwezen.
Mao Tse Toeng, de leider van de
communistische partij in China, is gis
teren met algemene stemmen gekozen
tot voorzitter van de „Centrale Volks
regering van de Republiek China", zo
meldt Radio-Peiping.
Mevr. Soen Yat Sen, weduwe van de
stichter Nder Chinese republiek, en gene
raal Tsjoe Teh, opperbevelhebber van
het communistische leger, zijn tot
vice-voorzitter gekozen. Er zijn zes
vice-voorzitters.
Voorts werden 56 leden gekozen van
de Raad der Centrale Volksregering,
die bevoegd is „het staatsgezag van de
Volksrepubliek China" uit te oefenen,
aldus de radio.
De Volksraad te Peiping besloot gis
teren goedkeuring te hechten aan een
resolutie cm feen boodschap te zenden
naar de Verenigde Naties, zo gauw de
nieuwe regering geïnstalleerd zou zijn,
om de Verenigde Naties mede te delen,
dat deze de enige regering was, die het
Chinese volk vertegenwoordigde, en
te verzoeken, de afgevaardigden van de
Kwomintang niet langer te Lake Suc
cess te erkennen.
Radio Peking meldde gisteren tevens,
dat het Chinese communistische regiem
een nieuwe grondwet heeft aangeno
men, die de buitenlandse politiek in
Qvereenstemming brengt met die van
de Sovjet-Unie.
Het Kwomintang-blad Central Daily
News berichtte gisteren, dat premier
Yen Hsie Sjan voornemens is af te
treden.
Kardinaal Spellman arriveerde gisteren per K.L.M. uit New York op doorreis
naar Rome op het vliegveld Schiphol. De Kardinaal werd verwelkomd door Mgr.
Paolo Ciobbe (midden) en mr. J. Visser, chef protocol van het ministerie van
Buitenlandse Zaken.
De Britse regering heeft gisteren van
de Hongaarse regering de terugroeping
geëist van een employé van de Hon
gaarse ambassade te Londen, omdat
Wallace Harrison, de 32-jarige voorma
lige employé van de Britse ambassade
te Boedapest, op 1 Juli van dit jaar door
de Hongaarse geheime politie is ont
voerd.
Harrison maakte die dag een afspraak
met iemand, die telefonisch naar de ver
blijfplaats informeerde van mevr. Tor-
bagyi, de telefoniste van de Britse le
gatie, die reeds een week vermist werd.
Hij werd echter op de afgesproken plek
gearresteerd en in een der achterbuur
ten van Boedapest door de politieke
politie aan een verhoor onderworpen.
Men scheen hem een lijst van tien „Hon
gaarse verraders" af te willen persen.
Onder het verhoor werd Harrison nog
geconfronteerd met mevr. Torbagyi, .die
dus door de politie was ontvoerd en
geestelijk gebroken bleek te zijn. Har
rison moest vóór 10 Juli de betreffende
lijst leveren. In de negen dagen die
tot de 10e Juli verliepen werd hij di
verse malen aan dit bevel herinnerd,
per telefoon en op straat via ongure
types. Tenslotte heeft hij 9 Juli het land
weten te ontvluchten. Harrison Is thans
werkzaam op de Britse ambassade te
's-Gravenhage.
Van betrouwbare kerkelijke zijde ver
neemt A.P. uit Praag, dat in Westelijk
Bohemen 26 geestelijken gearresteerd
zijn. De meeste' arrestaties zouden ver
richt zijn in Pilsen, waar de Skoda-fa-
brieken gevestigd zijn, aldus A.P. Vol
gens rooms-katholieke kerkelijke krin
gen te Praag zijn, aldus Renter, in het
district Pilsen veertien priesters en te
Karlovy Vary (Karsbad) twaalf pries
ters gearresteerd.
Zij waren er, naar gemeld wordt, van
beschuldigd het zenden door andere
priesters van protestbrieven tegen de
nieuwe wet op de kerken te hebben ge
organiseerd.
De V.S. zullen de landen van het At
lantisch Pact verzoeken zich uit te spre
ken voor het principe van een gemeen
schappelijk Europese verdediging alvo
rens wapens te zenden De acht West-
Europese landen zal gevraagd worden
deze belofte de volgende weken op
schrift te stellen. Het is mogelijk, dat
met de landen van het Pact van Brus
sel een gezamenlijke overeenkomst ge
sloten zal worden.
Er zullen afzonderlijke overeenkom
sten gesloten worden met Italië, Noor
wegen en Denemarken. Portugal, IJs
land en Canada zullen geen verklaring
behoeven te ondertekenen, omdat zij
niet om Amerikaanse wapens gevraagd
hebben. Van hen wordt evenvkel ver
wacht, dat zij ook de hand aan Sit prin
cipe zullen houden.
(Van een luchtvaart-medewerker)
Tenzij men van de dwaze gedachte
wil uitgaan, dat niet Rusland maar
de Verenigde Staten de meest
agressieve van de twee tegenover elkaar
staande partijen zouden zijn, kan het be
richt over de atoomexplosie in Rusland
moeilijk worden opgevat als een gerust
stelling. Weliswaar is er thans tot op ze
kere hoogte een evenwicht in de machts
verhouding van beide tegengestelde
ideologieën te voorzien, doch het is
geenszins denkbeeldig, dat daarop juist
het wachten van Rusland is geweest,
om de tot nu toe gevoerde expansie
politiek te zijner tijd met de wapenen
kracht bij te zetten.
Het is immers zeer wel mogelijk, dat
voornamelijk het Amerikaanse atoom
monopolie de Sovjet-leiders tot op he
den ervan weerhouden heeft een mili
taire actie te beginnen. Nu zij zelf even
wel dit strijdmiddel ook bezitten, heeft
de atoombom min of meer dezelfde
waarde voor de oorlogvoering gekregen
als gas in de tweede wereldoorlog. In
dien nu onverhoopt een derde wereld
brand mocht uitbreken is het derhalve
alleszins waarschijnlijk, dat de atoom
bom door geen van beide partijen ge
lanceerd zal worden en slechts uitslui
tend gebruik zal worden gemaakt van
de conventionele wapenen, die hoogstens
tot een betere graad van perfectie zijn
opgevoerd.
Deze zienswijze wint ook in Amerika
meer en meer terrein. In gezaghebbende
kringen zijn reeds stemmen opgegaan
om aan de luchtmacht ter uitbreiding een
supplementaire begroting toe te kennen,
terwijl Truman's militaire hulpprogram
ma, dat aanvankelijk gehalveerd zou
worden, thans door de Senaat en Het
Huis van Afgevaardigden ongewijzigd
is aanvaard.
Dit alles zal ongetwijfeld ook in Ne
derland tot enig nadenken stemmen en
vooral, nu de behandeling van de oor
logsbegroting in de Tweede Kamer voor
de deur staat. Aangezien de positie van
's lands schatkist allesbehalve rooskleu
rig is te noemen, zal bij de verdeling
van de totale Rijksbegroting eens te
meer moeten worden uitgegaan van de
gedachte: „Wat het zwaarst is, moet
het zwaarst wegen." In dit verband
willen wij in het bijzonder nogmaals de
aandacht vestigen op de noodzakelijk
heid de luchtmacht, die qua importantie
minstens gelijk staat aan landmacht en
marine, als een zelfstandige een
heid te gaan erkennen, zoals dit ook
reeds het geval is bij alle andere West-
Europese mogendheden. Deze kwestie is
uitermate dringend, want de autoritei
ten, bij wie momenteel de uiteindelijke
beslissingen berusten, hebben, althans
waar het luchtmachtaangelegenheden
betreft, reeds meerdere malen blijk ge
geven van een ontstellende ondeskun
digheid, waarvan niet zelden aanzien
lijke materiële schade het gevolg is ge
weest. Daarom kan van de luchtmacht
onmogelijk worden verwacht, dat zij
zich in de toekomst naar behoren zal
kunnen ontplooien, indien niet reeds op
dit ogenblik, nu de opbouw en uitbrei
ding in volle gang ziin, de functionaris
sen worden aangesteld, die te zijner tijd
dit instrument zullen moeten hanteren.
Inmiddels is men hiervan algemeen
overtuigd geraakt, doch het schijnt, dat
de bijkomende kosten, die het- toeken
nen van deze nieuwe status aan de
luchtmacht met zich meebrengt, de rege
ring afschrikken van het ondernemen
van zulk een staD. Het verdient even
wel alle aanbeveling goed voor ogen te
houden, dat het afzien van deze nood
zakelijke maatregel, de efficiëntie van
de luchtmacht dermate schaadt, dat een
in vergelijking tot de gehele oorlogs
begroting geringe financiële besparing
hiertegen in het geheel niet opweegt.
Mocht desondanks onze nationale ar
moede nog een beletsel ziin. dan zal de
overweging, dat de verdediging van Ne
derland voor een zeer belangrijk deel
is toevertrouwd aan de luchtmacht, bij
de verdeling van de voor landsverde
diging beschikbare gelden de doorslag
moeten geven. Het is in ieder geval niet
gerechtvaardigd de luchtmacht stiefmoe
derlijk te bedelen en met betrekking tot
dit onderdeel van de landsverdediging
een politiek te bedrijven, die vóór de
oorlog werd aangeduid met het gezegde:
geen man en geen cent. Immers hoe fu
nest de gevolgen zijn van zulk een po
litiek werd nog kort geleden zeer dui
delijk in onze herinnering teruggeroe
pen door de resultaten van het onder
zoek. dat de Parlementaire Enquête-
Commissie dienaangaande instelde.
Het ministerie van Economische Za
ken deelt mede, dat met ingang van 3
October 1949 de distributie van couran
tenpapier is opgeheven. Dit betekent,
dat met ingang van deze datum alle be
perkende bepalingen betreffende het
verbruik van courantenpapier yoor alle
categorieën verbruikers zijn ingetrok
ken: Deze maatregel kon worden geno
men op grond van de verbeterde situatie
in de papiersector.
Op Zondag 9 October zullen de Ne
derlandse Spoorwegen in verband met
de te verwachten grote belangstelling
voor de voetbalwedstrijd V.S.V—Haar
lem een extra trein laten lopen van
Haarlem naar VelsenIJmuiden-O. De
ze trein vertrekt van Haarlem om 13.40
uur, stopt te Bloemendaal en Santpoort
en komt te VelsenIJmuiden-O. aan
om 13 54 uur.
Maatregelen zijn getroffen om de
Haarlem-supporters na afloop van de
wedstrijd per extra-trein te doen terug
keren.
Z. K. H. Prins Bernhard zal de reeds
eerder aangekondigde reis naar de An
tillen en Suriname maken met een smal.
deel oorlogsschepen en zich daartoe te
Rotterdam inschepen aan "boord van Hr.
Ms. vliegkampschip „Karei Doorman".
Het smaldeel zal 2 Januari 1950 uit ons
land vertrekken.
Na een intensief onderzoek is thans
vastgesteld, dat êe oorzaak van de enor
me brand, die zoals gemeld te Finster-
wolde heeft gewoed toegeschreven
moet worden aan het speler, door kin
deren met vuur in de schuur van de
boerderij van de heer Ten Have.
Het West-Duitse parlement heeft gisteren bij stemming besloten maatregelen
te nemen om West-Berlijn in de West-Duitse federale republiek op te nemen.
Het parlement vroeg de regering „de nodige stappen" bp de geallieerde
functionarissen te doen om West-Berlijn als 12de staat tot de republiek toe
te laten.
In het voorstel, dat met zeer grote meerderheid werd aangenomen, wordt
Berlijn als de toekomstige Duitse hoofdstad genoemd.
Een andere motie betreffende West-Duitse hulp voor Berlijn werd naar de
„Berlijnse commissie" van het parlement verwezen.
Bondskanselier Dr. Konrad Adenauer zei, dat financiële steun voor Berlijn
niet voldoende zou zijn, maar dat Berlijn ook grondstoffen en bestellingen
voor industriële producten nodig had. Hij zegde toe, dat zijn regering al het
mogelijke zou doen om te helpen.
Mevr. Louise Schroeder, de socialis
tische plaatsvervangende burgemeester
van Berlijn, hield een dramatisch plei
dooi voor haar stad.
Met ontroering in haar stem verklaar
de zij, dat Berlijn geen aalmoezen wil,
maar grondstoffen, machines en credie-
ten.
Zij wees erop, dat tussen een kwart
en een derde van de Berlijnse kostwin
ners zonder werk waren, voornamelijk
als gevolg van de Russische blokkade.
Bovendien, zo vervolgde zij, moeten
sommigen, die werken, waardeloze Oost
marken in betaling aannemen.
De gemiddelde Berlijnse loontrekker
ontvangt per maand ongeveer 300 mark.
Indien hij ongetrouwd en geen kost
winner is, staat hij hiervan 34.50 marn
af aan belastingen plus nog 6 mark aan
extra-belasting.
De Berlijnse autoriteiten zijn er zich
van bewust, dat de toestand hopeloos
is, maar weten niet hoe verbetering in
de situatie te brengen. Burgemeester
Ernst Reuter deelde onlangs aan een
verslaggever mee, dat de stad een lang
zame dood sterft door de besluiteloos
heid van de geallieerden. Zij sturen ons
technische deskundigen en houden mooie
redevoeringen maar zij doen niets - om
te voorkomen, dat de stad van de dap
pere Berlijners langzaam doodbloedt
De oplossing, die hij ziet, is Berlijn
als de twaalfde staat op te nemen in
de West-Duitse republiek. Daardoor
zou een groot deel van de exploitatie
kosten niet langer ten laste komen
van de gemeente, maar van de West-
Duitse Federatie.
Het Federale Parlement te Bonn
heeft de kwestie reeds in beraad, maar
het is een netelig vraagstuk. Opne
ming van Berlijn in de republiek zou
een einde maken aan de laatste over
blijfselen van het Viermogendheden-
bestuur in de vroegere Duitse hoofd
stad.
De Viermogendheden-bijeenkomst is
door de Westelijke geallieerden tijde
lijk opgeschort, in verband met het feit,
dat de Russen zich niet hebben gehou
den aan de afspraken over de Berlijnse
spoorwegkwestie.
Van geallieerde zijde vreest men, dat
een nieuwe breuk onherstelbaar zou
blijken.
Met vrijwel algemene stemmen heeft
bet Duitse parlement gisteren besloten
de Westelijke geallieerden te verzoeken
de ontmanteling van Duitse fabrieken
stop te zetten.
De Bundestag nam de kwestie der
ontmanteling gisteren als een der eerste
agenda-punten in behandeling.
De socialist Fritz Henssler noemde
het behoud van de fabrieken, die voor
ontmanteling in aanmerking komen, een
levensvoorwaarde voor de Duitse re
publiek.
Henssler voerde aan. dat de ontman
teling de productie drukte, de werkloos
heid deed toenemen en voorts een bres
sloeg in de belasting-inkomsten van de
staat.
Dr. Konrad Adenauer noemde het
verloop van de ontmanteling een grote
teleurstelling.
Hij hoopte, dat men een zodanige weg
zou inslaan, dat hét woord „ontmante
ling" niet als eens het woord „Versail
les" na de eerste wereldoorlog tot een
strijdkreet voor het nationalisme zou
worden.
H. M.'s ambassadeur te Nanking, ba
ron F. C. van Aerssen Beyeren van Vos
hol, «al in verband met het bereiken van
de pensioengerechtigde leeftijd naar Ne
derland terugkeren. De heer N. A J. de
Voogd zal als tijdelijk zaakgelastigde ln
Nanking optreden.
Jhr. G. R. G. van Swinderen, consul-
generaal te Shanghai, is naar Nederland
teruggeroepen en zal werkzaam worden
gesteld op het departement van Buiten
landse Zaken. Als wnd. consul-generaal
te Shanghai zal optreden de heer G. J.
Dissevelt, le ambassade-secretaris te
Nanking.
De heer L. Stark, handelsraad aan
H. M.'s ambassade te Nanking met
standplaats Shanghai, zal als ambte
naar van de Indonesische regering
terugkeren naar Batavia. Zijn taak zal
worden overgenomen door de wnd. con
sul-generaal te Shanghai.
Het leed van de een is dikwijls t
nodig om een ander de weg te
wijzen.
