Banvloek van de K.N.V.B. treft
diens trouwste vazallen
Goed spel op derde dag van
handbalcompetitie NKS
Leidens ontzet
ZONDVLOED
ilIIiMEÏÏlS
Don Pedro zoekt rust
-gp
f»
mm
HIJ
B m
Kleine „boosdoeners" opgeofferd aan
jacht op de grote
van haring en brood
De professional
DSO wint weer
Toevoegingsraadsel
No. 47
194 9
De ark van Noë op
de berg Ararat
s s
mÊï> X
ZATERDAG 1 OCTOBER 1949
PAGINA 4
Wij hebben nu ruimschoois ±ijd en gelegenheid ge
had en daar ook een dankbaar gebruik van ge
maakt om de consekweniies eens ±e overwegen van he±
besluit, da± de KNVB in zijn algemene jaarvergadering
van 10 September heeft genomen „ier bescherming van
hel amateurisme", Deze consekweniies zijn naar de letter
van hel voorstel zeer verregaand, aangezien in principe
iedere official of ieder clublid lol professional wordt ge
bombardeerd, die op enigerlei wijze en in welk opzicht
dan ook betaling onlvangl voor medewerking aan bladen
of periodieken. Hel was een bekend geheim, dal de strijd
legen hel amateurisme op dil front eigenlijk bedoeld was
legen een enkeling. Zelfs de heer Van Leusen, de geestdrif
tige en welbespraakie verdediger van hel voorstel der Com
missie, erkende dal en betreurde hel, dal zovele kleintjes
hierin werden meegesleurd. Maar de Velser aris ging loch
wel heel licht over dil feil heen, loen hij zei dal de „kleine
boosdoeners" (deze uitdrukking is niel van de heer Van
Leusen) hun werk ook zonder vergoeding wel zouden
voorizeiien. „Ze doen al zoveel voor de sporl zonder dal ze
daarvoor vergoeding ontvangen, dal dil er ook nog wel bij
kan," verklaarde hij wal luchthartig.
Parlement in gebreke
Speedwaykampioenschap
DAMRUBRIEK
SCHAAKRUIBRIEK
Sportflitsen
Luchthartig inderdaad. Wij zijn van
mening, dat de amateurcommissie van
de KNVB in haar overigens prij
zenswaardige ijver om het Nederland
se voetbal te behoeden voor de geva
ren en misbruiken van het beroeps-
spel toch de gevolgen van zijn voor
stel met helemaal heeft doorzien. Met
de bedoeling een algemene regel te
maken en daarop formeel geen uit
zondering toe te staan, opdat nie
mand door de mazen van het net zou
kunnen glippen, heeft zij tal van men
sen in haar netten kunnen vangen
wier „gehonoreerde" activiteit op het
gebied van de journalistiek verre was
van elke poging of zelfs elke mogelijk
heid om het amateurisme te doen ver
wateren. Daarom trof de KNVB met
deze maatregel, pf misschien beter ge
zegd met de aldus geformuleerde maat
regelen zijn trouwste vazallen, zijn
meest oprechte en meest amateuristi
sche steunpilaren.
En velen van hen trof hij vrij érn
stig. De heer Van Leusen kan nu wel
zeggen, dat bij zoveel opofferingen en
liefdevolle toewijding voor het heil van
de sport dit offertje ook nog wel kan
worden gebracht, maar dan realiseert
hij zich toch te weinig wat de beschei
den en eervolle verdienste van de
kleine medewerkers aan de sportpubli-
caties voor velen van deze mensen be
tekent. Mensen die met deze uitga
ven de kosten dekken welke zij in
dienst van hun vereniging of bond
maken en die dan heel misschien nog
een sigarettencentje overhouden. Zij
kennen immers het systeem van de on-
kostennota's niet en zouden zich waar
schijnlijk een helq boel sportieve be
moeiingen in dienst van club of bond
reis- of extra-wedstrijdbezoek nauwe
lijks kunnen permitteren, wanneer dat
bescheiden guldentje of rijksdaaldertje
per week er niet was, waarmee het door
geven van de uitslagen of kleine ver-
slagjes gehonoreerd wordt.
Koel en hooghartig
De amateurcommissie van de KNVB
heeft deze grote categorie pur sang
amateurs wat koel en hooghartig opge
offerd aan haar bedoelingen om een
paar kopstukken alle verdere betaalde
activiteit onmogelijk te maken. Wan
neer zij daar op deze wijze al in zal sla
gen, dan is ze daarbij, om dit grote
woord te gebruiken, toch wel over lij
ken gegaan. Onder deze vaste medewer
kers aan bladen en periodieken, die zo
enorm veel hebben gedaan en nog al
tijd doen voor de popularisering van de
voetbalsport in al haar geledingen, zijn
mensen die meer dan vijftien of twin
tig jaar met alle mogelijke liefde en
zonder een enkele beloning daarvoor te
vragen of te krijgen er met hart
en ziel aan hebben meegewerkt, hun
bond of club groot te maken. Daarnaast
verdienden zij hun „grijpstuivertje" aan
de krant; maar zou iemand het in zijn
hoofd krijgen deze harde en toegewij
de werkers niet als zuivere amateurs te
bestempelen? Doch de dank van de
KNVB bestaat hierin, dat deze getrou
wen nu voor de keuze komen te staan;
of het bonds- dan wel verenigingswerk
opgeven waarin zij zich door hun ja
renlange arbeid zo volkomen thuis en
behaaglijk voelen; of afzien van het zak
centje. dat hun in deze zelfde dienst
een „extraatje" toestaat, ja dat in som
mige gevallen zelfs een welkome bij
drage betekent in de kosten van het
levensonderhoud.
Wanneer de KNVB al deze kleine
anonimi zonder zeker te zijn van zijn
succes opoffert aan de strijd tegen
enkele groten, dan mag hij toch wel eens
bedenken, hoeveel méér er op andere
wijze met dat hoogheilig amateurisme
van de voetbalbond de spot wordt ge
dreven. De bond wil niet dat de voet
baller of official zijn (bekende) naam
gebruikt om zich daarmee verdiensten
te verschaffen; maar kijk eens naar de
café's en sigarenwinkels wij misgun
nen ze de betrokkenen niet in het minst
en zeg dan dat daar niet wordt ge
speculeerd op naam en reputatie!
Met alle respect voor de goede be
doeling en het volkomen oprechte stre
ven van de amateurcommissie kunnen
wij toch niet van oordeel zijn, dat ze
in de formulering van haar voorstel bij
zonder gelukkig is geweest. Want als
het inderdaad juist is, dat er soepelheid
zal kunnen zijn bij de toepassing van
de nieuwe wet, dan is het principe al
weer aangetast. Daarom had de grens
elders moeten liggen. Voor ons is een
professional inderdaad iemand, die pro
fiteert van zijn naam en onder die naam
publicaties verricht, waarvoor hij, in
welke vorm dan ook, vergoeding ont
vangt. Maar de kleine onbekende, de X,
die een kwartje per week krijgt omdat
hij 's Zondagsavonds een paar versla
gen naar een redactie doorbelt? Kom
nou!
Naar onze smaak is het een ernstige
beschuldiging aan de competentie van
de bondsvergadering, dat zij op dit punt
niet feller heeft gereageerd. Zonder
twijfel is het een compliment aan de
eerlijke en enthousiaste welbespraakt
heid van de heer Van Leusen. dat de
assemblee op een enkele uitzondering na
met een mond vol tanden zat, terwijl
toch in zoveel verenigingen de „kleine
man van de uitslagen-voor-de-krant!"
vertegenwoordigd is. Men bleek er een
voudig geen notie van te hebben wat
deze maatregel voor velen betekende en
hoe krenkend hij eigenlijk was voor de
genen, die zovele jaren hun beste
amateuristische krachten aan de pro
pagering van de sport hadden gegeven.
Het beste wat we ervan kunnen hopen
is, dat het in de praktijk meevalt en
dat de Kleine Gevallen er onder uit
zullen komen. Maar alle goede bedoe
lingen van de amateurcommissie ten
spijt, kunnen we de aanvaarding van het
aldus geformuleerde voorstel niet an
ders dan een zwakke beurt noemen van
het KNVB-parlement.
JAN COTTAAR
Zondagmiddag om half drie wordt op
de Amsterdamse Stadionbaan het Ne
derlandse speedwaykampioenschap ge
houden; daaraan nemen de renners deel,
die als overwinnaars te voorschijn tra
den uit de voorronden te Hilversum en
Bergen op Zoom. Er worden twintig
heats verreden waaraan telkens vier van
de zestien aanwezige renners deelne
men. Iedere renner rijdt dus vijf man
ches.
Op de derde dag van de handbal
competitie NKS heeft het publiek in
alle contreien kifnnen genieten van
boeind spel. In de Zaanstreek be
haalde DSO zijn derde overwinning: in
de hoofdstad heeft het nieuwe VDO
zich als een gevaarlijke tegenstander
in de herencompetitie aangemeld.
In de Kring Kennemerland en Zaan
streek heeft DSO weer de aandacht op
zich gevestigd door een derde overwin
ning in de wacht te slepen. Onmiddel
lijk na het begin toonde DSO zich te
genover het toch sterke TYBB de meer
dere; reeds na enkele minuten moest
TYBB zich laten welgevallen, dat de
rechtsbuiten het eerste doelpunt maakte.
Het tweede doelpunt ontstond door een
fout van de doelverdedigster, die ver
uit haar doel was weggelopen, om de
bal, die uit het doelgebied het veld weer
inrolde, machtig te worden. Het was
voor de linksbuiten van DSO niet moei
lijk de bal in het net te „leggen". Hoe
zeer DSO in de aanval was, blijkt uit
het feit, dat het derde doelpunt door
een halfspeelster gescoord werd. Of
schoon TYBB na de rust herboren in
het veld kwam en na drie minuten een
tegenpunt maakte (3—1), kon het zich
niet tot de meerdere ontplooien; de
strijd ging verder gelijk op en de stand
bleef 3—1 voor DSO. In de wedstrijd
ADOBlauw Zwart moest na vijf mi
nuten ADO zijn midvoor missen wegens
een blessure. Haar plaats werd ingeno
men door de linksbuiten, mej. Vrene,
die dit verlies op uitstekende wijze heeft
goed gemaakt door drie van de vijf
doelpunten voor haar rekening te ne
men. ADO kwam uit deze wedstrijd met
een 5O-overwinning te voorschijn, hoe
wel Blauw Zwart toch niet slecht ge
speeld heeft. Het ondernam vele tegen
aanvallen, doch de hechte verdediging
en de onvolprezen doelverdedigster van
ADO ontnamen elke illusie tot doelpun
ten. Evenzo verging het DEM. dat Vi
tesse uit Castricum ontving: DEM peel
de een goede partij, doch was niet op
gewassen tegen de achterhoede van Vi
tesse en nog minder tegen diens aan
val. Hierin viel de midvoor, mej. Stet
op. die het spel op keurige wijze ver
deelde en met haar tactische opstellen en
harde, zuivere worpen de doelverdedig
ster menige angstige ogenblikken be
zorgde.
Morgen zal DEM tijdens zijn bezoek
aan TYBB in Haarlem eveneens een
harde noot te kraken hebben. Het be
hoeft geen betoog, dat Vitesse het be
zoekende Leonidas weinig kans zal ge
ven. ofschoon Leonidas tot verrassende
prestaties in staat is. Met grotere span
ning wordt de afloop tegemoet gezien
van de wedstrijd ADODSO. De gepro
moveerde tweed-klasser DSO heeft de
eerste-klassers voor verrassingen ge
plaatst met zijn goed spel; de vraag is
echter, of dit spel goed genoeg zal
zijn voor de verdediging van ADO.
Hallo met de redactie? Meneer ifc heb
hier de uitslag voor U van Beugen tegen
Geel WitDrie-twee meneer....
Tot Uw dienst.
I. SLUISKIL - OLDEHOVE - AVEREEST
2 OVERLOON - ENSCHEDE - AVENHORN
3. ALKEMADE - DOMMELEN - CHARLOIS
4. VOLENDAM - EIBERGEN - VLIERDEN
5. BLARIKUM - OTTERSUM - SCHEEMDA
6. HELVOIRT - LIOESENS - BERLIKUM
7. AALSMEER - HILLEGOM - KERKRADE
8. RASKWERT - MAKKINGA - HARMELEN
9. BRESKENS - ABBEKERK - KOEKANGE
10 BLEISWYK - RANSDAAL - STEENSEL
II. WESTZAAN - KEDICHEM - HUMMELOO
Uit elk drietal naast elkaar geplaatste
aardrijkskundige namen neemt men twee
opeenvolgende letters. Deze driemaal twee
opeenvolgende letters, in de volgorde van
elk horizontaal drietal aan elkaar gevoegd,
geven plaatsnamen te lezen, welke plaat
sen in de volgende provincies gelegen zijn:
11e hor. rijGelderl.; 7e hor. rijDrente
2e hor. rij Utrecht; 8e hor. rijN.-Holland
3e hor. rijOverijsel; 9e hor. rijNrd.-Brab.
4e hor. rij: Z.-Holl.; 10e hor. rijLimburg
5e hor. rij Zeeland; 11e hor. rij Groningen.
6e hor. rijFriesland;
Bij juiste oplpssing vormen de beginlet
ters van deze ih de elf verschillende pro
vincies gelegen plaatsen in de gegeven
volgorde een bekend gezegde.
Inzendingen tot en met Dinsdag 11 Octo
ber op open briefkaart aan Het Kasteel
van Aemstel (afd. Prijsraadsel), N.Z. Voor
burgwal 6573, Amsterdam.
Oplossing 17 September;
(MADERA MA RA) (STELLAGE
STEL GE) (VERKERING VER
RING) (LANSIER LA IER» r
(BEDUIVELEN—BED—VELEN) (ONT
DAAN—ON—AAN) (DOELWIT—DO-
WIT) (MOLENAAR—MOL—AAR)
DE LA KE NS UI TD
EL EN
DE LAKENS UITDELEN.
Na loting werden de prijzen toegekend
aan: mej. T. v. d. Reyt, Liesboslaan 35, Frin-
senhage; J. F. Werneri, Keizersgracht 05,
Amsterdam; P. A. M. van Hout, Stations
straat A 108; Mill; J. H. Baak, ApeWoornse-
laan 181, 's Gravenhage; M. Dankers, Huize
Padua, Boekei (N. Br.); J. E. Burger, Veen-
bergplein 20, Haarlem.
In de Hoofdstad speelden in de heren
afdeling KDO tegen DST en VDO te
gen Jong Leven. KDO had wel pech;
niet alleen ontbrak één van zijn beste
spelers. De Rond. maar de doelverdedi-
ser redde bovendien minder dan in ziin
vermogen ligt. Daarentegen was de
doelverdedieer van DTS als vanouds en
de snelle midvoor Van Poorten onhoud
baar De ruststand (35) wist DTS in
de tweede helft op te voeren tot 811,
zodat het tegen de verwachtingen in een
verdunde overwinning op KDO be
haalde:
Voor het eerst speelde VDO. een ïong.
sportief elftal, dat de vereniging Jong
Leven goed aan het werk heeft ge
houden. In deze eerste wedstrijd waren
de eerste tien minuten een verkenning
voor Jong Leven, waarna het met snelle
flitsende aanvallen toesloeg en voor de
rust tienmaal scoorde. VDO beant
woordde elke aanval met een volhar
dend tegenoffensief, waaruit twee doel-
nonten tot stand kwamen. Na de her
vatting kwamen beide elftallen gewij
zigd in het veld. Bii Jong Leven was
nu het geraffineerde samenspel zoek en
Ook de achterhoede was eruit. VDO
maakte hiervan dankbaar gebruik; het
had nu het h°ft volkomen in handen
en zijn aanvallen resulteerden in zes
doelnunten. De rechtbinnen van Jong
Leven zette er hier slechts twee tegen
over; de eindstand was hiermee 12—8
voor Jon v Leven. Pen zeer goed debuut
van VDO!
In de dames-afdeling won Ambon van
Wilskracht Turnen met 6—1. Deze ne
derlaag voor Wilskracht had niet zo
groot behoeven te ziin. wanneer de voor-
hoedesneelsters de bal wat beter zou
den plaatsen. Door dit gebrek wordt
het bezit van goede speelsters (die Wils
kracht nngetwüfeld heeft) volkomen te-
piet gedaan.
Veel meer spanning droeg de wed--
strijd Wilskracht SportDCG (32). In
deze wedstrijd was Wilskracht over het
geheel in de meerderheid, niettegen
staande dat het eerste doelpunt door de
rechtsbuiten van DCG gescoord werd.
Nog voor de rust maakte Wilskracht de
gelijkmaker, ondanks het vrij slechte af
werken van de meeste aanvallen. DCG
opende de tweede helft met een bij
zonder mooie aanval. De teruggeworpen
bal werd opgevangen en weer doel
puntte de rechtsbuiten (12). Wils
kracht, hierdoor uit zijn pauze-slaap
wakker geschud, viel nu weer even
fanatiek aan als voor de rust en bracht
de stand op 22. De spanning steeg nu.
Vlak voor het einde maakte Wilskracht
nog één doelpunt en won hierdoor met
32. Uitermate spannend was de wed
strijd ODOSVido. Na de opening ver
kreeg Vido door betere techniek en
prachtige combinaties van de rechter
vleugel met de midvoor een overwicht,
dat slechts in één doelpunt werd uitge
drukt. Na de rust kwam ODOS los en
het duurde niet lang of de linksbinnen
zorgde voor de gelijkmaker. ODOS
kwam er steeds" beter in en scoorde
successievelijk driemaal (41). Ondanks
het betere gehalte van de aanvaller
kreeg Vido nog maar één kans, waarna 1
ODOS de eindstnd op 52 bracht.
Morgen ontvangt DCG de kampioen
Cito. In vriendschappelijke zomerwed
strijden is DCG verreweg de meerdere
van Cito gebleken en zou men dus een
overwinning aan DCG kunnen toeschrij
ven. ODOS zal voor Pancratius wel een
cadeautje meebrengen, wanneer het mor
gen in Badhoevedorp op bezoek gaat.
Dat Pancratius dit geschenk niet zon
der meer zal accepteren, staat wel vast.
Voor de wedstrijd VidoSVA kan men
verwachten, dat SVA wint, wanneer
tenminste de voorhoede van SVA door
tastend optreedt, hetgeen in de laatste
wedstrijden niet het geval is geweest.
De wedstrijd Wilskracht SportAmbon
laat geen voorspelling toe. Beide elftal
len hebben evenveel kansen: Wilskracht
speelt de laatste tijd constant, terwijl
Ambon nog al eens kuren vertoont, doch
dan kan Ambon nog altijd rekenen op
zijn verdediging en doelverdedigster.
Kring Kennemerland Zaanstreek da
mes: Afd. I: ADODSO; VitesseLeo
nidas; TYBBDEM. Afd. II: Limmen
Vitesse 2; PSCK—GNO; WSV—Meervo-
geis. Afd. Ilia: DIOAOG; Excelsior
US VU; ADO 2—Zeevogels: Afd. III b:
DOS—Leonidas II; TYBB 3Velsen.
Afd. IV: Limmen 2Zeevogels 3; USVU
2Zeevogels 2.
Afd. heren; KDO 2Wilskracht 2;
KDO 1Wilskracht; VDO 2Vitesse.
Kring Amsterdam: Dames: Afd. I:
DCGCito; PancratiusODOS; VIDO
SVA; Wilskracht Sp.Ambon. Afd. II;
DCG 2—Cito 2; VDO—ODOS 2; Se
bastian.ODIN; VIDO 2-rAmbon 2. Afd.
III: DCG 3Wilskracht Sp.; Sebast. 2
Sportlust; ODOS 3—DOP; The Vict.—
TOB. Afd. IV: Thecla 2—DOP 2; The
Vict. 2—VDO 2; Wilskr. Sp. 3—DCG 4.
Afd. V: AmbonPancratius; Wilskr. Sp.
DCG; Sebastian.SVA.
ifiitiimiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiHim
iiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiimiiiiiiiiiiuimii
©out
aimiiiinniniiimiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiB
nfiitiimiimiiiiifiiiiiiiiHiiiiuiitiiiiiR
Wij mogen zeker wel veron
derstellen dat jullie weten dat
elk jaar op 3 October het feest
van Leidens ontzet wordt ge
vierd o.a. met het uitdelen van
haring en brood aan arme
mensen. Dat is nog een gebruik
ter herinnering aan het feit, dat
op 3 October 1574 Leiden, na
maandenlange belegering door
de Spanjaarden, werd ontzet,
bevrijd dus. Over deze gebeur
tenis uit de tachtigjarige oorlog
willen wij enkele bijzonderhe
den vertellen. Er zijn echter
weinig heldendaden mede te
delen, want voor de muren van
de stad Leiden is niet zo heel
veel gevochten. De stad was
ruim voorzien van voedsel en
krijgsvolk, zodat het beleg door
de Spanjaarden in het begin
niet de minste uitwerking had.
De taaie volharding van het
Nederlandse volk had de wrede
Alva geleerd dat er met de Hol
landers niet te spotten viel;
door wapengeweld konden de
Spanjaarden déista niet krij
gen, maar het is de 'Jand ge
lukt naamloos leed te brengen
over de Leidenaars gedurende
de maanden Mei tot October
1574 Behalve door allerlei ge
beurtenissen, verloren duizen
den het leven door de pest
ziekte. Leiden, dat hierop niet
gerekend had, was nu slecht
van voedsel en krijgsvolk voor
zien. Reeds spoedig openbaar
de zich het gebrek onder de
burgerij, ofschoon men een
goede distributie van de le
vensmiddelen aad ingesteld.
Maar naarmate gebrek kwam
en de noden dreigden heeft
het blijkbaar aan de strikte
verdeling van voedsel wel een
en ander ontbroken. Niets kon
evenwel de moed van de Lei-
denaren schokken, die een
prachtig voorbeeld hadden in
hun dappere burgervader. Van
alle hulp van buiten afgesneden
en aan de bitterste hongers
nood ten prooi, bleef hun geen
andere redding over, dan het
doorsteken der dijken, om de
Spanjaarden te verdrijven. Im
mers, bedorven land was nog
geen verloren land. Inderdaad
werden in Augustus de dijken
van Maas en IJssel doorgesto
ken, maar de wi.id was zo
buitengewoon ongunstig, dat de
platboomvaartuigen, onder aan
voering van de Zeeuwse admi
raal De Boisot, de stad niet
konden bereiken. Het wateL
kwam maar niet hoog genoeg.
Intussen speelden zich te Lei
den de vreeselijkste tonelen af.
De bevolking was de wanhoop
nabij. Velen hadden in weken
geen stukje brood in de mond
gehad. De bewoners leken op
waggelende geraamten en uit
gemergelde schimmen. Het
walglijkste voedsel werd nog
met graagte gegeten. Honden
en kattenvlees was zelfs 'n feest
maal Pereboombladeren dien
den voor het samenstellen van
allerlei gerechten Zelfs fijn ge
hakt gras werd gegeten De be
woners vervuilden en de pest
ziekte deed honderden sterven.
De bewoners, ten einde raad,
trokken naar de woning van
burgemeester Van der Werff en
verlangden overgave van de
stad. „Mannen, broeders!" was
zijn rustig antwoord, „ik heb een
eed gezworen, die ik hoop door
de bijstanc} van de Gever van
aan het einde van hur- krach
ten waren, was ook de redding
niet ver meer. Een felle Noord
westenwind, die naar het Zui
den draaide, stuwde het water
tot voor de poorten van de stad
en de Spanjaarden, die niets
voor het natte- element voelden,
moesten hals over kop de wijk
nemen naar droger oorden. In
de nacht van twee op drie Oc
tober werd de laatste verster
king verlaten en toen een jon
gen daar de volgende dag naar
toe ging, vond hij als enig
overblijfsel van de Spanjaarden
een potje hutspot. Sinds dien
tijd eten de Leidenaren op 3
October hutspot. Intussen kon
nu ook de lang-verbeide vloot
van Boisot de stad binnenvaren
om voedsel aan de uitgehon
gerde bevolking te brengen.
„Leiden is ontzet! God zij eeu-
wiglijk geprezen!" galmde het
door de straten. De blijdschap
der burgers laat zich niet be
schrijven. Allen 1. stten zich
het brood en de haring te grij
pen, die de schepelingen hun
toewierpen; sommigen zwom
men zelfs naar de schepen toe.
om zo gauw mogelijk het voed
sel in ontvangst te nemen.
Maar velen stierven ook door
hun gulzig verslinden, nadat zij
dagenlang niets behoorlijks
hadden gegeten. Kort na de
bevrijding verenigde de gehele
stad zich onder het gehoor van
de enig overgebleven 82-jarige
predikant in de St. Pieterskerk,
om God te danken voor de
wonderbare redding.
Een dag later verscheen de
prins van Oranje binnen de
stad. Tot loon voor de betoonde
dapperheid en volharding werd
Leiden in 't volgend jaar met
de oprichting van een hoge
school begunstigd. En ieder jaar
worden nog steeds, ter herinne
ring aan de bevrijding van de
stad Leiden in 1574, op 3 Octo
ber, haring en brood uitge
deeld.
Haring en brood.
Stadhuis te Leiden.
alle goede gaven, standvastig
te houden. Spijs heb ik niet,
doch doodt mij, snijdt mijn li
chaam aan stukken en deelt het
uit zover het strekken mag".
Deze mannelijke taal vond
weerklank in de harten van
alle burgers, en Leiden hield
stand tot het einde. Eindelijk,
toen de nood het hoogst was,
en de bewoners en soldaten
Er is de laatste tijd nog al
veel in de kranten geschre
ven over de ark van Noë,
waarvan resten op de berg
Ararat zouden te vinden zijn.
Die berg wordt in de Bijbelse
geschiedenis reeds genoemd en
bevindt zich in het Turks-
Russische grensgebied van Ar
menië. Het is een geweldig
hoge én moeilijk te beklimmen
berg van 5000 meter hoogte.
Bovendien is de top van de
berg geheel met sneeuw en ijs
bedekt en de resten van de ark
zouden dan ook tussen ijs en
rotsen vastgeklemd zitten. Je
begrijpt wel dat men daar
meer van zou willen weten en
dat men die arkoverblijfselen
ook wel eens zou willen zien.
Daarom gingen geleerde man
nen op reis met het doel de
berg te gaan beklimmen. Een
expeditie noemt men zo'n on-
dernemingstocht. Een Ameri
kaan had de leiding, maar in
Nederland was een jongeman
van zeventien jaar, Hans Roo-
zen geheten, die heel wat stu
die gemaakt heeft over de ark.
Hans Roozen dankt zijn belang
stelling voor de ark aan een
boekje, dat in 1681 verscheen
en dat hij in 1947 op de boe
kenmarkt kocht: „Reizen door
Moscovië, Tartarije en Indië".
Jan Struys, de schrijver ervan,
geeft daarin verslag van een
reis, die hij in 1670 ondernam.
In de buurt van de berg Ararat
vond hij eeri monnik met een
gebroken been, die hij ver
pleegde. Als bewijs van dank
kreeg hij een kruis, waarvan
de monnik vertelde, dat het van
het hout van de ark van Noë
gemaakt was, en een stuk van
de rots, waarop de ark lag.
Hans wilde er meer van we
ten en begon alle boeken en ge
schriften te verzamelen, welke
over dit onderwerp waren te
vinden. Zo groeide zijn belang
stelling tot ernstige studie uit
en natuurlijk zou hij zelf graag
met die expeditie naar het ver
re Armenië zijn meegegaan,
doch daarvoor was hij nog te
Thans een heel eenvoudig
voorbeeld, welke ook de aller
kleinsten kunnen tekenen. Een
paar paddenstoelen. Ongetwij
feld hebben jullie wel eens,
bijvoorbeeld met vacantie, bui
ten paddenstoelen zien groeien,
langs boskant of op de hei. Wij
geven weliswaar een eenvou
dig voorbeeld, doch wie goed
kan tekenen, kan er toch iets
aardigs van maken, bijvoor
beeld enige bomen, met pad
denstoelen er onder. Of wie kan
fantasietekenen, tekent er ka
bouters bij.
jong. Intussen heeft men nu
ëen gedeelte -van de berg be
klommen, maar halverwege
moest men het opgeven wegens
ontelbare moeilijkheden, o.a.
onbegaanbare wegen en water
gebrek. Hans Roozen hoeft dus
geen spijt te hebben dat hij
niet is meegegaan, maar vol
gend jaar gaat men opnieuw op
reis en dan is Hans van de
partij
Jullie kent toch het verhaal
van de zondvloed zeker, welke
duizenden jaren voor onze
jaartelling zou hebben plaats
gevonden. Die zondvloed was
een grote watervloed, waarin
alle toenmalige bewoners, als
straf voor hun goddeloze le
venswij ze omkwamen. Slechts
één rechtvaardig man ontkwam
met zijn gezin en naaste fami
lie aan deze ramp. Tot hem
sprak God: ,30UW ff van be
werkt hout een ark, maak
daarin verschillende vertrekken
en bestrijk de ark van binnen
en van buiten met lijm. Gij
zult haar maken driehonderd
elleboogsmaten lang, vijftig
breed en dertig hoog. Want ik
zal een' watersnood over de
aarde zenden en alles wat leeft
zal sterven." Noë werkte dan
aan de ark al de tijd die ervóór
de vervulling van de bedrei
ging nog verlopen moest en
hield tevens niet op de mensen
boetvaardigheid te prediken.
Maar zij sloegen aan zijn woor
den geen geloof.
De vorm van de ark was
enigszins vierkant, waardoor
zij minder geschikt was tot
varen, maar zoveel te beter
om met een zware last op het
water te drijven. Nadat Noë
op Gods bevel in zeven dagen
tijds van alle dieren een paar
in de ark had verzameld, be
nevens het nodige voedsel, be
gon het water de aarde te
II.
„Als er geen telefoon is,
dan zal er iemand naar de stad
moeten, om de dokter te halen",
zei ik.
„Kijk, nu begint meneer het
te begrijpen", lachte de vrouw.
„We hebben gezien, dat u op de
fiets hier gekomen bent en nu
dachten we
„Aha!" lachte ik nu ook, in
eens alles begrijpend, „u wou
natuurlijk even mijn fiets le
nen. Nou, dat kan.als ze er
maar" voorzichtig mee zijn."
Maar ik had nog steeds niet
goed begrepen. Want weer
schudde de vrouw haar hoofd,
terwijl ze zei: „Ach neen, me
neer! Een fiets hebben we hier
nog wel. Maar er is op het
ogenblik niemand, die naar de
stad fietsen kan en daarom
hadden we gedacht, als u dat
nu eens even deed. Die arme
jongen schreeuwt van de pijn.
We kunnen hem zo toch niet
laten, liggen."
Ja, nu begreep ik het volko
men. Ik moest naar de dokter
in de stad. Weg rust! Wat kon
ik anders doen, dan gaan. „Hoe
ver is het zowat?" vroeg ik nog.
„Ik denk een half uurtje
overdekken. Ontzettende slag
regens vielen neer, veertig da
gen en veertig nachten lang
zonder ophouden. Geheel de
aarde werd onder het water
bedolven. Al wat leven had
ontvangen, wat gaat en kruipt
en vliegt, kwam om, behalve de
enkele mensen en de verschil
lende dierenparen, die in de
ark een veilige schuilplaats
hadden gevonden. Honderd en
vijftig dagen bleef de aarde
door het water overdekt. Toen
zond God een sterke wind om
het water weg te nemen. En
de ark bleef rusten op de berg
Ararat in Armenië. Het water
verminderde steeds, de toppen
van de bergen werden zicht
baar. Na enige dagen te heb
ben gewacht opende Noë een
venster van de ark en liet een
raaf uitvliegen, die niet terug
keerde. Vervolgens zond hij
een duif uit, om te zien of het
water was opgedroogd. De duif
keerde echter terug. Na nog
zeven dagen te hebben gewacht
zond Noë een tweede duif uit,
deze bleef tot de avond weg
en kwam toen met een groen
olijftakje in haar bek terug
gevlogen. Hieruit merkte Noë
dat het water zo goed als ver
dwenen was. Noë ging op Gods
bevel met de zijnen en met
de dieren uit de ark. God
maakte ook een verbond met
Noë en zijn nageslacht, dat de
aarde nimmer meer door het
water zou verdelgd worden.
God sprak namelijk: „Dit is het
teken des verbonds tussen mij
en U en alle schepselen tot in
de verste geslachten: als ik de
hemel met regenbuien zal
overtrekken, zal mijn boog in
de wolken staan en ik zal mijn
verbond indachtig zijn, dat ik
met U heb gesloten."
fietsen. Maar dan moet u stevig
doortrappen."
Ik kreeg het adres van de
dokter en peddelde weg. Met
een stevig vaartje, daar kun je
van opaan. Na een uurtje fiet
sen was er echter van de stad
nog niets te zien. Ik rij zeker
verkeerd, dacht ik. Maar de
eerste de beste, die ik naar de
weg vroeg, verzekerde me da
delijk dat ik goed reed, maar
nog een flink half uurtje voor
de boeg had. Dat half uurtje
was tenslotte tot nog een uur
gegroeid, voor ik het huis van
de dokter bereikt had. Maar nu
was alle leed geleden, veron
derstelde ik. Maar de dokter
was niet thuis. Hoelang hij weg
bleef, wist het dienstmeisje ook
niet. Maar zo gauw ze de dok
ter bereiken kon, z-u ze hem
op de hoogte brengen. Dan
kwam hij me wel achterna.
Ziezo, daar stond ik weer. Zou
ik op straat wachten tot de dok
ter kwam? Maar het was me er
te druk, ik zocht rust. Neen, ik
zou op mijn gemak de meer
dan twee uur lange terugweg
aanvaarden. Allicht dat de dok
ter me achterop reed.
Hoe dikwijls ik op mijn te
rugtocht heb omgekeken, weet
ik niet, maar van een dokters
auto was niets te bespeuren.
Doodop van die lange trap-
partij kwam ik eindelijk in
het dorp Clatworthy aan.
Doodop en teleurgesteld, om
dat ik na zoveel moeite de
dokter nog niet eens mee
bracht.
„De dokter zal zo gauw mo
gelijk komen!" zei ik op droe
vige toon tegen mijn gastvrouw.
„Ach meneer," begon die
meteen te lachen. „De dokter
is er al lang geweest. En het
valt erg mee met Paul. Ziin
been is niet gebroken. Hij
hoeft alleen maar een paar
dagen rust te houden. Het is
erg vriendelijk van u ge
weest.
De dokter is er al geweest!
Wat de vrouw nog meer zei,
drong niet tot me doo»-. De he
le lange terugweg had ik naar
dóe .maw, uitfierien, m de hoop,
mee te kunnen rijden. En nu
was hij al weer weg. Natuur
lijk had hij een andere route
genomen. Maar daar was ik
het slachtoffer van, ik, die hier
gekomen was, om te rusten. Ik
kon niet meer. Ik gooide wat
kleren af én wierp me lang uit
op bed, om te rusten en te sla
pen.
Dit was nog maar het begin
van miin rustkuur in Clatwor
thy. Het zou nog veel erger
worden.
Ja, ja. Don Pedro was naar
Clatworthy gegaan, om eens
goed van alle avonturen uit te
rusten. Dat er geen electrici-
teit was, och dat was nog niet
zo erg. Dat er geen café of
herberg was, waar je eens een
lekker potje bier kon drinken,
daar kwam een mens ook nog
wel overheen. Nou jullie we
ten al, een telefoon was er ook
niet. (Wordt vervolgd)
Problemen voor geoefenden; serie van
H. J. C. A. Nunnink te Delft.
Zwart 9 st. op 7 8 9 12 13 14 15 20 42.
Wit 10 st. op 18 22 23 25 29 39 40 43
49 50.
No. 1714 Zw. 11 st. op 3 9 11 12 13 14
18 19 22 23 28. Wit 10 st. op 20 26 30
31 33 34 39 42 44 50.
No. 1715 Zw. 9 st. op 7 13 15 17 22 26
27 28 36. Wit 9 St. op 14 24 29 30 31 34
38 46 47.
Wit speelt en wint; oplossingen kun
nen ingezonden worden tot uiterlijk
half November.
Oplossingen
Serie van Joh. v. d. Boogaard te Nuland.
No. 1689 Wit speelt naai 29 43 7 13 14
11 en wint.
No. 1690; 26 11 22—18 28 22 5 en wint.
No. 1691; 24 44 32 3 36 en wint.
Ditmaal maakte v. d. Boogaard het
de oplossers eens niet zo lastig. Toch
heel aardig werk.
Voor beginners
No. 69 van A. P. v. d. Kooy
te Roosendaal N. B.
Wit begint en wint; oplossingen van
de nummers 69 en 70 kunnen tegelijk
ingezonden worden tot uiterlijk 15 Oc
tober a.s.
Oplossingen en correspondentie te
zenden aan B. H. M. Stevens, Eiken
laan 36, Heemstede.
Uitslag van de nummers 63 en 64.
Correcte oplossingen werden ingezon
den door: H. Manie en G. de Bresser te
's-Hertogenbosch; P. Theuns, Eindho
ven; Jopi Ritzen, Heerlerheide; R. F.
Renckens, Utrecht; E. Giezen, Weurt bij
Nijmegen; G. C. Kolenberg, Amsterdam:
A. G. J. Keyzer, Amstelveen; A. M. v.
Steyn, Hillegom; T. J. Ruisendaal Bus-
sum; V. Andringa, Haarlem; M. Vogel
sang, Haarlem; Joh. v. Hessen, Almelo;
J. J. Heytel, Amsterdam; Ant. Reuser,
Waalwijk; A. P. v. d. Kooy, Roosendaal;
G. C. Jansen, Beverwijk; A. Eetgerink,
Amsterdam; H. J. J. Dassen, Bussum; H.
J. C. A. Nunnink, Delft en Jos. v. d.
Weide, Leeuwarden.
De prijzen werden gewonnen door de
heren H. Manie te 's-Hertogenbosch, V.
Andringa te Haarlem en Jos. van der
Weide te Leeuwarden.
LADDERWEDSTRIJD. Oplossing
van de driezet nr. 906 van Jan Hartong,
Tijdschrift van de K.N.S.B. 1937.
1. Pxd3 dreigt 2. Dh2t enz.
1. Dxd3t 2. e4
1. Dflt
1. Db5t
1. Dc2
1. c5
2. Pf2t
2. Pe5t
2. Db4t
2. T5a6t
In Probleemcomponisten IV beoor
deelt dr. Niemeijer het probleem aldus;
„De Brede Crosse-check behoorde tot
de lievelingsideeën van Weenink. Ook
Hartong gevoelde zich aangetrokken tot
dit oude, doch niet verouderende pro
bleemidee. Het probleem geeft het drie
voudig weer, waarbij de drie cross
checks uit drie verschillende richtingen
komen. Het probleem is breed opgezet."
In het Themaboek van Nanning en
drs. Koldijk wordt van Brede Cross-
check het volgende gezegd: „Zwart geeft
schaak. Wit plaatst een stuk tussen het
schaakgevend stuk en de eigen koning,
waarna zwart dit stuk weer ontpent,
dat dan mat geeft."
De heer H. F. Fluitman oordeelt: „Zo'n
probleem wordt maar één keer in de
100 jaar geboren." Ook andere oplossers
gaven blijk van grote bewondering,
doch waren minder dichterlijk dan de
heer Fluitman.
Probleem 909
abcde fgh
Wit geeft mat in drie zetten.
Oplossingen tot en met de tweede zet
in alle vier varianten, binnen drie we
ken te zenden aan Jos. Duvergé, Bin
nen Brouwersstraat 40, Amsterdam-C.
UIT „BOTWINNIK KEUR VAN ZUN
BESTE PARTIJEN 1936—1948"
Leningrad 1938
Engels
Wit: M. Botwinnik. Zwart: G. Kasparjan
1. c2c4, Pg8—f6; 2. Pblc3, c7—c5;
3 Pglf3, d7d5; 4. c4xd5, Pf6xd5; 5.
e2e4, Pd5b4! 6. Rfl—c4, Pb4—d3ï;
7. Keie2, Pd3—clt; 8. Talxcl, e7e6;
9. d2d4. (Van de voorsprong van wit
in ontwikkeling kan alleen door ope
ningen van lijnen gebruik worden ge
maakt. En toch is de zwarte stelling
bij juiste verdediging nog te houden: in
gesloten partijen telt tempowinst min
der mee dan bij open partijen). 9
c5xd4; 10. Ddlxd4, Dd8xd4; 11. Pf3xd4,
a7a6; 12. Pc3—a4. (Een vernuftige po
ging het probleem van de stelling langs
combinatoire weg op te lossen. In de
eerste plaats dreigt Pb6). 12Pb8
d7; 13. Thl—dl, Rf8—e7? (Na deze voor
de hand liggende zet is de partij in eens
uit! Juist was 13b5). 14. Pd4xe6.
(Vernietigend! Want na 14fxe6;
15. Rxe6 kan de dreiging 16. Tc8t Tc8;
17. Rd7: niet meer gepareerd worden*.
Zwart geeft het op.
Annotaties zijn van Hans Müller, door
ons zeer beknopt weergegeven.
De partij van de achtste ronde om het
damkampioenschap van Nederland tus
sen Van Dijk en Onnink werd door Van
Dijk gewonnen.