Truman hoopt atoombewapenings-
wedloop te voorkomen
UNIE-PROBLEEM OPGELOST?
ONTGOOCHELING IN BELGIE
OVER DE VOOR-UNIE
ARBEIDERS BIJ WERKSPOOR
ONTSLAGEN
Bewogen weken
Centrale Commissie bespreekt
militaire vraagstukken
Tengevolge van een conflict over
de tijdsduur
ONDERZOEK NAAR OORZAAK, GENEZING EN VOORKOMING
VAN EEN DOODGEWONE VERKOUDHEID
Trambotsing nabij Rotterdam
Sovjet-Unie bereidt nieuwe voorstellen
tot ontwapening voor
Geen condominion
De Roos van Tokio
krijgt tien jaar
Het weer.
DE GESCHIEDENIS
HERHAALT ZICH
Londen—Amsterdam na
echter in 90 minuten
Vrij grote ontstemming in textiel-
kringen te vrezen
Harvard-ziekenhuis te Salisbury een
voordelig vacantie-oord
Mensen zijn goedkoper
dan chimpansees
Tot hoofd en hart
Minder werklozen in
September
Eén zwaar- en drie lichtgewonden
Nieuwe razzia 's in Praag
VRIJDAG 7 OCTOBER 1949
73ste JAARGANG No. 24583
Vein Australisch en Nederl.
Nieuw-Guinea
Kolentoeslag voor oorlogs
slachtoffers
Aardappel van 1 kilo
Oagstscizoen deed invloed
gelden
BUREAUX: SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544: Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postqiro 143480
Bijkantoor Beverwijk: Stumphlusstr. 45. tel. 5998
Voor klachten over de bezorging na 5.30
uur 's avonds 21544
Directeur: 3. 3. W. Boerrigter.
Hoofdredacteur: Drs. H. W M. van Rur»,
Wnd. hoofdredacteur: W. Severia
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per mllllmeter-
hoogte. Inaezonden mededelinaen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
ABONNEMENTSPRI3S 35 cents oer week.
f 152 per maand, f 4.55 per kwartaal.
Het mag een navrante doch niet
geheel humorloze speling van
het lot heten, dat de dusge-
noemde Oost-Duitse volksrepubliek,
welker geboorte wellicht officieel zal
hebben plaats gehad wanneer deze
regelen onder het oog van de lezer
komen, haar administratieve centrum
zal hebben in het voormalige natio-
naal-socialistische ministerie van pro
paganda in de Russische sector van
Berlijn. Aldaar werden ook de defi
nitieve plannen opgesteld tot de pro
clamatie van een Oost-Duitse rege
ring, waarbij de Volksraad naar vo
ren zal treden als een voorlopige Ka
mer van Afgevaardigden, welke, om
althans de schijn van een democrati
sche structuur aan de allerdomsten
voor te spiegelen, eerlang een soort
van Senaat of Eerste Kamer naast
zich zal krijgen.
Met deze geenszins onverwachte
politieke manoeuvre van de Sovjets
en hun knechten wordt voorlopig een
reeks van schokkende gebeurtenissen
afgesloten, welke aan de laatste we
ken het karakter hebben verleend
van uitzonderlijke bewogenheid. Al
lereerst was daar immers het gerucht
rondom de door Truman in een of
ficiële verklaring bekend gemaakte
atoomexplosie in Rusland. En nauwe
lijks was het daardoor verwekte ru
moer in de internationale politiek be
daard, of nieuwe opzienbarende ge
beurtenissen kondigden zich aan: Rus
land verbrak zijn toch reeds danig
verslechterde betrekkingen met Zuid-
slavië en ging even later over tot de
officiële erkenning van de Chinese
volksrepubliek, als zou deze feitelijk
en rechtens in de plaats zijn getreden
van een overwonnen staat, welks fic
tief bestaan nog wat werd gerekt door
een opgejaagde en thans in een hoek
teruggedrongen nationalistische rege
ring.
Duidend op deze laatste gebeurte
nissen heeft de secretaris der Ver
enigde Naties, Trygve Lie, ongéveer
een week geleden verklaard, dat er
een nieuwe en moeilijke periode in
de internationale politiek was aange
broken, welke gecompliceerder moest
worden geacht dan velen zich tevo
ren hadden voorgesteld. Blijvend op
het plan van het internationaal-poli-
tieke spel, zoals dit in de UNO-orga-
nen in het algemeen en in de Veilig
heidsraad in het bijzonder bedreven
wordt, moet men inderdaad vaststel
len, dat dit spel een treffende gelij
kenis gaat vertonen met een soort
van stoelendans, waarover enige da
gen geleden reeds in ons blad werd
geschreven..
Want allereerst is er in de Veilig
heidsraad een acute impasse gegroeid
tengevolge van de inmiddels dubieus
geworden bezetting van de aan China
toegekende permanente zetel - welk
van de beide China's moet geacht
worden deze te bezetten? en ver
volgens wordt er met verbeten na
ijver gedanst rpndom de vrijkomende
(niet permanente) zetel der Oekraïne,
welke Rusland aan de nog in faveur
staande satelliet Tsjechoslowakije wil
zien toegewezen, terwijl de meeste
andere mogendheden, waaronder ook
Nederland, deze liever zagen toebe
deeld aan het bij de Russen in onge
nade gevallen Zuidslavië.
Hoe deze zetels tenslotte ook zul
len worden bezet, men kenne niet te
veel effect toe aan een uitval in de
ene noch aan een in de andere rich
ting. Want al krijgt Rusland er een
bondgenoot bij, dan zou, afgezien van
het feit, dat ook de democratische
staten wellicht een medestander zul
len verwerven, het veto-recht precies
op dezelfde wijze kunnen worden ge
hanteerd met precies hetzelfde ob
structieve effect.
Belangrijker echter dan deze eigen
lijk alleen maar formele gevol
gen in de Veiligheidsraad zijn de
ernstige consequenties van deze ont
wikkeling in het reële leven der vol
keren. Doordat China immers ten
prooi gevallen is aan een soort van
communisme, dat zijn ware karakter
nog zal moeten tonen, is er een niet
denkbeeldig gevaar ontstaan voor een
intensieve communistische beïnvloe
ding van Zuid-Oost-Azië. Zowel Ame
rika als Engeland zullen krampachtig
pogen een zodanige politiek te voeren,
dat dit gevaar zoveel mogelijk wordt
bezworen en het lijkt niet uitge
sloten, dat zij dit zullen trachten te
bereiken langs de weg van een oppor
tunistische gedragslijn jegens de fac-
tische machthebbers in China, alsnog
hopend, dat, gelijk reeds in Zuidslavië
werd bewezen, niet alle communis-
men precies eender zijn.
Ook de kwestie-Zuidslavie verkeert
eigenlijk nog in een ontwikkeling
waarvan het einde moeilijk te voor
zien valt. De opzegging van het
vriendschapsverdrag door Rusland
ging weliswaar gepaard aan een ge-
dreig met woorden en een minstens
even luidruchtig verbaal verweer,
maar het is erg onwaarschijnlijk, dat
het wapengekletter zich tot wapen
geweld zou verhevigen. Ten andere is
het ook weer niet zó, dat Zuidslavië
rouwmoedig van de dwalingen zijns
weegs zou zijn teruggekeerd, om zich
Willig te scharen in de rij der Wes
terse democratieën. Het blijft een
communistische en daardoor totalitai
re staat, welke eerder om politieke
dan ideologische redenen tot een
breuk met Rusland heeft besloten.
Wie daaraan nog mocht twijfelen, let
te bijvoorbeeld op de spoedige en gre
tige erkenning door Zuidslavië van de
Chinese volksrepubliek, alsmede op
de bewoordingen waarin dit geschied
de.
En de jongste ontwikkeling in de
ideologische èn politieke strijd, welke
de wereld verdeeld houdt, vormt dan
de instelling ener Oost-Duitse repu
bliek, waarover wij zoëven spraken.
De gevolgen daarvan zijn vooralsnog
moeilijk te peilen. Zeker is echter, dat
een in verband daarmee geïntensi
veerde propaganda voor de eenwor
ding van Duitsland danig in de weg
zal staan aan de geestelijke groei van
West-Duitsland in democratische rich-
President Truman heeft gisteren op zijn wekelijkse persconferentie de hoop
uitgesproken, dat het mogelijk zal zijn door overeenkomsten in het kader
van de V.N. een atoombewapeningswedloop te voorkomen.
Naar aanleiding van de geruchten dat Rusland binnenkort nieuwe voorstellen
betreffende de controle van atoomwapens ter tafel zal brengen, zeide de
President, dat deze voorstellen wel weer even onaanvaardbaar zouden zijn,
als de andere Sovjetvoorstellen tot nu toe geweest zijn.
Wat de Russische atoomexplosie betreft, wilde Truman niets meer meedelen
dan hij in zijn officiële verklaring op 23 September gedaan had.
Toen een der verslaggevers vroeg of
Truman dacht, dat, nu ook de Sovjet-
Unie een atoombom bezat, er gemakke
lijker overeenstemming over de controle
bereikt zou worden, zeide Truman, dat
de Verenigde Staten het belangrijkste
voorstel in de wereldgeschiedenis had
den gedaan, toen zij te kennen gaven,
bereid te zijn de controle over de atoom
energie in handen te geven van de Ver
enigde Naties. Rusland wilde het voor
stel toen echter niet accepteren.
Dit was het plan-Baruch. dat voorzag
in internationale controle en internatio
nale inspectie zonder vetorecht voor een
van de belanghebbenden.
Zoals wij in een deel van onze oplage
van gisteren reeds meldden, heeft Jacob
Malik, permanent gedelegeerde der Sov
jet-Unie bij de U.N.O., gisteren te Lake
Success, na zijn terugkeer uit Moskou,
medegedeeld, dat de Sovjet-Unie mo
menteel nieuwe voorstellen tot ontwa
pening voorbereidt, die zij Dinsdag in
de Veiligheidsraad zal indienen.
Hij vroeg uitstel van het debat over
een Franse ontwapeningsresolutie, die
met Ruslands stem tegen door de
commissie voor conventionele bewape
ning was goedgekeurd.
Een Westelijke gedelegeerde verklaar
de te verwachten, dat de Sovjet-rege
ring met „iets opzienbarends" voor de
dag zou komen.
Sommige U.N.O.-waarnemers verwach
ten, dat de Russen het aanbod zullen
doen onthullingen te doen over hun
„atoomarsenaal", wanneer de Verenigde
Staten bereid zijn op overeenkomstige
wijze hun atoombomvoorraden voor een
enquête open te stellen.
Admiraal William Standley, die tijdens
de oorlog Amerikaans ambassadeur in
Moskou is geweest, staat sceptisch te
genover de berichten, dat de Sovjet-
Unie een atoombom heeft vervaardigd.
Hij zeide het mogelijk te achten, dat
de Sovjets een „atomische ontploffing"
hadden weten te veroorzaken, doch hij
twijfelde er zeer sterk aan of zij van de
détails om een atoombom te produceren
op de hoogte waren. Standley baseerde
zijn mening op de talrijke bezoeken, die
hij gedurende de oorlog aan Russische
fabrieken en arsenalen heeft gebracht.
De Australische minister van Buiten
landse Zaken, Eyatt, heeft in het par
lement verklaard, dat van een denk
beeld van condominion van Australisch
en Nederlands Nieuw-Guinea geen
sprake is. Dit betekende echter niet, dat
er geen nauwe betrekkingen zouden zijn
tussen het Australisch gebied en Ne
derlands Nieuw-Guinea, zo voegde hij
er aan toe.
Evatt verklaarde nog, dat overeen
stemming op wederzijds aanvaardbare
voorwaarden ter R.T.C. waarschijnlijk
leek.
De Centrale Commissie van de R.T.C.
zou in haar vergadering van heden
middag de stand der besprekingen in
de militaire commissie bespreken. De
voorzitters van de drie secties in deze
commissie zouden de vergadering bij
wonen en verslag uitbrengen van de
stand der besprekingen.
Gisteren is het vraagstuk Nieuw-
Guinea voor het eerst besproken in de
betrokken sectie van de staatkundige
commissie. Naar in conferentiekringen
verluidt, is een oplossing van het
vraagstuk Nieuw-Guinea thans drin
gend geworden in verband met de in
gang zijnde discussies over het charter
van de souvereiniteitsoverdracht. Hier
bij rijst n.l. de vraag, of in dit charter
Nieuw-Guinea al dan niet moet -wor
den uitgezonderd van de gebieden
waarover de souvereiniteit wordt over
gedragen.
De Roos van Tokio is gisteren veroor
deeld tot een gevangenisstraf van tien
jaar en een boete van 10.000 dollar. De
Roos, die tijdens de oorlog voor radio
Tokio anti-Amerikaanse propaganda
heeft gevoerd voor Amerikaanse solda
ten in de Pacific, is de 33-jarige Iva
Toguri Daqnino, dochter van een krui
denier te Chicago. Zij hoorde de uit
spraak van het Hof met neergeslagen
ogen aan, doch toonde geen emotieHet
proces tegen haar heeft drie" maanden
geduurd.
Verwachting tot Zaterdagavond:
Vannacht weer plaatselijk mist en
weinig wind. Morgen overdag enkele
overdrijvende wolkenvelden, maar
overigens vrij zonnig en droog weer.
Zwakke tot matige wind uit richtin
gen tussen Oost en Zuid. Weinig ver
andering in temperatuur.
Zon: 6.52—18.03. Maan: 18.19—8.15.
(Van onze verslaggever)
17 Mei 1920 landde op Schiphol de
Airco 16 G-EALU, een éénmotorige
tot passagiersvliegtuig omgebouwde
oorlogsmachine. Zij kwam uit de En
gelse hoofdstad en zij had de eerste
vlucht van de lijndienst LondenAm
sterdam, de eerste passagiersvlucht van
de K.L.M. tevens, afgelegd in 135 mi
nuten. Uit het toestel stapten piloot
Shaw en. de journalisten mr. O'Brien
en mr. Rhodes, die werdén verwelkomd
door Albert Plesinan, administrateur
van de K.L.M.
Gisteren, 6 October 1949, aan de voor
avond van het 30-jarig bestaan van de
K.L.M. landde op Schiphol de Convair-
liner PH-TEC. Zij kwam uit de Engel
se hoofdstad en zij had de vlucht Lon-
denAmsterdam afgelegtl in ongeveer laconiek communiqué, bleef Donderdag het commentaar omtrent deze belane-
90 minuten. Uit het toestel stapten de
vlieger Shaw en de journalist mr. Rho
des, die werden verwelkomd door de
heer Vogels namens dr. A. Plesman,
president-directeur van de K.L.M.
Waarmee wij maar willen zeggen, dat
zelfs op het gebied van de luchtvaart
zich de geschiedenis soms, zij het dan
ook in enigszins gewijzigde omstandig
heden, herhaalt. Tot die gewijzigde om
standigheden behoorde ook, dat de Con-
vair ruim een uur te laat was, terwijl
dat eerste vliegtuig bijna veertig mi
nuten te vroeg arriveerde
Destijds had piloot Shaw een brief
van Londens burgemeester, sir Edward
Cooper bij zich, pu bracht hij een
missive van de Lord Mayor G. Aylwen
mee, waarin werd bevestigd wat in
het eerste schrijven was uitgedrukt:
dat het belangrijke verkeersmiddel de
vriendschap tussen Londen en Amster
dam zou verstevigen.
De heer Vogels sprak tijdens de ont
vangst in de passagierswachtkamer van
een belangrijke dag voor de K.L.M. en
meende* dat de heren Rhodes en Shaw
zich al niet minder belangrijk moesten
gevoelen als de eersten van de drie
millioen passagiers, die de K.L.M. na
hen vervoerde. Hij overhandigde beide
heren een cadeau in de vorm van een
Delftsblauwe kruik, gevuld met krach
tige drank.
Aan oorlogsslachtoffers en évacue's
kan in het stookseizoen 1949/50 een
brandstóffentoeslag worden verleend.
Elk geval zal afzonderlijk beoordeeld
worden. Maximaal zal gedurende, het
stookseizoen (f Nov.1 Mei) worden
uitgekeerd f 2.per week vóór dege
nen die een volledige toewijzing brand
stoffen ontvangen en f 1.voor hen,
die slechts zes eenheden ontvangen.
Een inwoner van Kerkrade rooide op
zijn aardappelveld een aardappel, waar-
aan genoeg bleek te hebben voor
eeil.??ele .maaltijd. Het geval woog na
melijk niet minder dan 9 ons en 80
gram.
BRUSSEL, Donderdagavond.
(Telefonisch van onze financiële correspondent)
Vermits de heer Max Suetens, Belgische directeur-generaal yan buitenlandse
handel, die in Den Haag het Voor-Unie verdrag parafeerde, nog met te Brussel
was teruggekeerd, en er nog geen andere officiële mededeling was dan een zeer
Bconïek communiqué, bleef Donderdag het commentaar omtrent deze belang
rijke gebeurtenis eerder schaars, zowel in de pers als in officiële kringen. Deze
laatste beklemtonen, dat men eerst de volledige lijsten moet kennen van de
vrjjmakingsprodiicten en van de contingenten voor de niet-vrijgegeven produc
ten, vooraleer een gefundeerd oordeel uitgesproken kan worden. Over het alge
meen is men van oordeel, dat het verdrag van 5 October een belangrijke stap
in de goede richting betekent, maar dat het in België met een niet verborgen
ontgoocheling zal onthaald worden. De opinie in België is tijdens de jongste
maanden over het algemeen zó, dat slechts een spectaculaire inzet van de Voor-
Unie een ommekeer had kunnen verwekken.
pet. van de Belgische uitvoer naar Ne
derland door de Voor-Unie onmiddellijk
van de contingenterïng verlost wordt.
De vraag wordt daarbij gesteld of de
Nederlandse autoriteiten aan de „ver
snelde vergunning" dezelfde interpre
tatie zullen geven die in België gehecht
wordt aan de „declaratie-vergunning",
dat is een automatische vergunning, die
Stippen wij ter vergelijking aan, dat
Belgische uitvoer naar Nederland in
1943 voor 54 pet. bestond uit metaal
producten, voor 16 pet. uit textielpro
ducten en voor 30 pet. uit andere pro
ducten.
Vermits noch de metaalproducten,
noch de textielproducten door het ver
drag van 5 October vrijgemaakt wor
den, dat wil zeggen onder het regime
van de „versnelde vergunning" worden
gesteld, is 't duidelijk, dat hoogstens 30
enkel dient als controlemiddel a poste
riori.
(Vervolg op pagina 3)
Bij het bedrijf van de N.V.
Werkspoor te 'Amsterdam, waar cir
ca 3000 arbeiders worken, is ten
gevolge van de weigering van een
aantal arbeiders in de revolver
draaierij om de tijdsduur, welke zij
voor het verrichten van de diverse
werkzaamheden nodig hebben, te la
ten vaststellen door tijdmetingen,
een conflict ontstaan. De directie
heeft totaal 145 arbeiders ontslagen.
Aanvankelijk betrof dit ontslag al
léén de arbeiders uit de revolver-
draaierij. Later zijn echter een hon
derdtal arbeiders uit solidariteit in
staking gegaan en ook zij werden
ontslagen.
Het actiecomité van de ontslagenen
heeft op een Donderdagavond in de
Diamantbeurs gehouden vergadering
voor circa 250 Werkspoorarbeiders een
overzicht gegeven van het conflict en
een beroep gedaan op de morele steun
voor de collega's, die zonder werk
kwamen. De voorzitter van genoemd co
mité deelde mede, dat Dinsdagmiddag
de tijdopnemers in de revolverdraaierij
verschenen. De arbeiders, die hiermede
niet accoord gingen, omdat zij eerst
overleg wilden plegen, vooral dit sys
teem zou worden ingeyoerd, bleven in
de fabriek. Dezelfde avond werden ont
slagbrieven bij hun woningen bezorgd
en toen zij Woensdagmorgen de terrei
nen wilden betreden werden zij terug
gestuurd. De voorzitter zeide, dat de
ontslagen arbeiders eisen teruggenomen
te worden in het bedrijf, zonder dat
rancunemaatregelen zullen volgen.
Ook de Uniebond voor de metaalnij
ting, eensdeels omdat deze groei een
soort van politieke gemoedsrust van
node heeft en anderdeels omdat niets
zozeer in staat is deze te verstoren als
een aan het Duitse volkssentiment
appellerende propaganda omtrent het
door „de W os ter se onderdrukkers"
verhinderde herstel van Duitslands
eenheid.
Het is duidelijk, dat de tijden zorg-
lijker zijn dan ooit. Laten de vrije
landen in het algemeen, laat Europa
gesteund door Amerikaanse hulp
in het bijzonder, niet talmen om te
streven naar een optimale, sterkte in
de materie ter wille van de vrijheid
van de geest. Moge het eindelijk dui
delijk worden, dat een daarbij nood
zakelijk prijsgeven van eigen souve
reiniteit ter wille van een zo hecht
mogelijke aaneensluiting niet op
weegt tegen een vernietiging van
iedere zelfstandigheid en vrijheid, in
dien wat God moge verhoeden
Europa ten prooi zou vallen aan het
communistisch imperialisme.
In het Harvard-ziekenhuis van Salesbury worden met subsidie van het En
gelse ministerie voor de Volksgezondheid uitgebreide onderzoekingen ver
richt, om te weten te komen, waardoor een doodgewone verkoudheid ont
staat, hoe zij kan worden genezen en hoe voorkomen. Daarom biedt men een
Vacantie met geld toe aan mensen, die het er voor over hebben om wat te snot
teren, te niezen en een beetje koorts te hebben.
Het ongemak van een tamme, lichte verkoudheid en het op kaart laten bjren-
gen door weetgierige geleerden van de verschijnselen, heeft tal van vrijwilli
gers niet afgeschrikt, want in ongeveer drie jaar hebben meer dan 1500 personen
zich als proefkonijn beschikbaar gesteld en wat zij hebben bijgedragen tot de
kennis van de gewone verkoudheid heeft reeds vele dikke medische dossiers ge
vuld.
naderen dan tot op tien meter afstand.
Aan deze laatste voorwaarde wordt zo
streng de hand gehouden, dat men een
speciaal systeem heeft bedacht, om de
vrijwillig verkouden gasten van het
ziekenhuis die overigens behoorlijk
verwend' worden van hun maaltijden
te voorzien.
„We zouden ook chimpansees kunnen
gebruiken, maar die zijn duurder in
aanschaffing en onderhoud dan de
menselijke vrijwilligers," was de ge
zellige toelichting van een functiona
ris van het ministerie voor de Volks
gezondheid'. Maar voorlopig zal het wel
niet nodig zijn, dat men zijn toevlucht
neemt tot de dure chimpansees, want
tot dusverre heeft de uitnodiging:
„Brengt bij ons uw vacantie door en
laat u verkouden maken tegen volledig
prima pension met zakgeld" voldoende
succes gehad.
Natuurlijk moet men zich aan „de
regels van het huis" houden, maar die
zijn goed aanvaardbaar. De vrijwilligers,
die op de terreinen van het ziekenhuis
zijn - ondergebracht in montagewonin
gen, moeten zich onthouden van con
tact met de buitenwereld. Hun ver
koudheden moeten een strikt persoon
lijke aangelegenheid blijven er: mogen
niet beïnvloed worden door verkoud
heden van anderen of door andere ziek
ten, die zij door contact met mensen bui
ten de terreinen van 't ziekenhuis 7n,u
kunnen krijgen. Zij mogen dan ook niet
naar cafe's, winkels of theaters, noen
gebruik maken van bussen of trams en
zij mogen niemand buiten hun tijde
lijke woonstede toestaan hen dichter te
Een bediende gaat met het eten
in speciaal ontworpen bussen naar
de deur van de montagewoning. Hij
zet de bussen neer, belt en maakt
dat hij weg komt. De vrijwilliger
aan de binnenkant van de deur
moet tot zestig tellen, alvorens hij
de deur open doet. Men neemt aan.
dat de bediende in de tijd, die
hiervoor nodfg is, op de vereiste af
stand van tien meter is gekomen.
Maar tegenover de genoemde onge
makken en die van de verkoudheid
zelf staat, dat de proefkonijnen
logeren in comfortabele appartemen
ten, voorzien van radio en telefoon,
waar zij overvloedig en lekker wor
den gevoed, terwijl zij bovendien
drie shilling per dag ontvangen en
De smarten van het leven zijn de
vruchten van onze eigen
handelingen.j
Wilt u met vacantie gaan en hebt
u geen geld? Praat dan eens met het
Harvard ziekenhuis te Salisbury. U
kunt daar een gratis vacantie door
brengen en zelfs geld toekrijgen
mits.... u er in toestemt, dat men u
een lichte verkoudheid bezorgt. Er
zijn nog plaatsen vpor de maanden
November en December.
elke dag recht hebben op een gra
tis pint hier. Voor ontspanning
kunnen zjj wandelen in de prach
tige omgeving en hebben zij boe
ken, benevens al het nodige voor
badminton en tafeltennis. Zij bren
gen dan ook gewoonlijk in het zie
kenhuis een prettige veertien dagen
door, zeer kalmerend en met volop
gelegenheid om over allerlei eens
rustig na te denken.
Het is een ideale gelegenheid voor een
paar vrienden, die eens met elkaar al
leen willen zijn, om «iet te spreken van
jonge paartjes, die geen dure huwe
lijksreis kunnen betalen. Zij zijn zelfs
heel welkom, omdat er een goede kans
is, dat zij niet zo gauw als anderen uit
verveling overal rond zullen gaan lopen
en verboden contact met de buitenwereld
zullen maken.
Wat gebeurt er nu precies met deze
verkoudheidsvrijwilligers? Zij worden
besmet met het virus, waarvan men
meent, dat het de verwekker is van de
gewone verkoudheid. Deze besmetting
vindt plaats op alle wijzen, die men zich
maar kan voorstellen, maar bij de meeste
slachtoffers Wordt het in de neus inge
spoten. Ongeveer veertig op de honderd
proefkonijnen reageren niet. Niets
schijnt hun een verkoudheid te kunnen
bezorgen. De overige zestig op de hon
derd, die met de wetenschap meewer
ken door ziek te worden, ontvangen een
zorgvuldige verpleging en de gevallen
zijn nooit anders dan zeer licht geweest.
Maar deze lichte en nauwkeurig gecon
troleerde verkoudheidjes hebben zeer
veel bijgedragen tot de kennis der ge
leerden van die vervelende ongesteld
heid, die elk jaar zoveel ongemak ver
oorzaakt en het verlies van millioenen
arbeidsuren tot gevolg heeft.
(Vervolg op pag. 3)
verheid hield Donderdagavond een bij
eenkomst in Bellevue. Enkele honderden
arbe.iders van Werkspoor waren hier
bijeen. Ook hier werd uiteengezet hoe
het conflict ontstond. In December 1948
is door het College van Rijksbemidde
laars dispensatie-verleend voor de loon
stop. Er was echter als voorwaarde aan
verbonden, dat een halfjaarlijks on
derzoek zou worden ingesteld naar de
juistheid van de ingevoerde tarieven.
Dit zou geschieden door tijdmetingen,
uitgevoerd door- personeel van Werk
spoor. Bij vorige controles deden zich
geen moeilijkheden voor. Uit dé ver
gadering werd het bestuur verzocht
stappen te ondernemen bij de directie
teneinde de slachtoffers weer in het be
drijf te doen opnemen Van de zijde
van het bestuur werd medegedeeld, dat
men voor de werkelijke slachtoffers in
derdaad pogingen wil ondernemen.
Een E.V.C.-vertegenwoordiger had
Donderdagmorgen gepoogd door middel
van een luidspreker met versterker tij
dens de werkpauze stakingspropaganda
te maken, maar dit werd door de politie
verhinderd, die de apparatuur in be
slag nam.
De subcommissie voor het horen van
de „waardevolle belangen" zou van
daag bijeenkomen en trachten een keu
ze te maken uit de vele aanvragen, die
zijn binnengekomen. De uitnodigingen
zullen dan worden verzonden; volgen
de week kan dan begonnen worden
met het „horen" der verschillende ver
tegenwoordigers.
De Susuhunan van Surakarta zal met
zijn adviseurs Maandag naar Indonesië
terugkeren in verband met de plannen
voor bestuursoverdracht in zijn gebied.
Op die dag zal ook dr. Sukiman. de
voorzitter van de Masjumi, vertrekken.
„Hieruit kan men besluiten, aldus een
republikeins woordvoerder, dat het
Unie-probleem is opgelost."
„Het congres van guerillastrijders
van Oost- en Midden-Java" heeft ver
klaard, dat het geen enkel besluit van
de R.T.C. ten aanzien van de toekomst
van Indonesië zou aanvaarden, waar
door het gezag van de republikeinse
regering niet erkend wordt
In September daalde het aantal als
werkloos geregistreerde mannen van
45.950 tot 41.236, t.w. 32.229 geheel werk
lozen (vorige maand 32.437), 8.831 DUW
arbeiders (12.628) en 176 wachtgelders
(885).
Deze verruiming van de werkgelegen
heid was voornamelijk een gevolg Van
het oogstseizoen, zo vernemen wij van
de zijde van het ministerie van Sociale
Zaken.
In de landbouw daalde daardoor net
aantal werklozen van 3.437 tot 1.927, in
de veenderijen van 978 tot 260 en in de
groep losse ongeschoolde arbeiders van
6.985 tot 6.329. Door toegenomen activi
teit in de bouwnijverheid nam de werk
loosheid in deze bedrijfstak af van 5.549
tot 4.511. Zoals gewoonlijk nam ook di'
jaar na de vacantietijd de werkgelegen
heid in de metaalnijverheid toe. waar
door het aantal werklozen in deze be
drijfstak afnam van 4.210 tot 3.517.
Vermelding verdient, dat zich in de
maanden Juni, Juli en Augustus respec
tievelijk 1.373. 3.362 en 5.758 jeugdigen,
die de schoo1 hadden verlaten, voor de
eerste maal lieten inschrijven. Het cijfer
voor de maand September is nog niet
bekend. De vraag naar mannelijk per
soneel daalde van 25.662 tot 25.109.
Het grootste aantal werklozen per 1001'
mannelijke inwoners werd einde Sep
tember 1949 gertmden in Noord-Brabant
n.l. 13, gevolgd door Noord-Holland met
10 en Zuid-Holland met 9. Het gemid
delde voor Nederland bedraagt eveneens
9. Alle overige provincies blijven onder
het algemeen gemiddelde waarvan Zee
land het laagst met 3 werklozen per 1000
mannelijke inwoners.
Het aantal werkloze vrouwen steeg
van 4.937 tot 6.228. De vraag naar vrou
welijk personeel daalde van 18.173 t"t
17.341.
De Vakgroep Groothandel in Vaste
Brandstoffen wijst er met nadruk op,
dat er geen sprake is dat de distributie
van brandstoff envoor de kleinindustrie
wordt opgeheven.
Donderdagavond omstreeks half ne
gen zijn onder Heenvliet tussen de
trambrug, die over het kanaal voorbij
Spijkenisse ligt, en Zwartewaal twee uit
tegenovergestelde richting komende
treinen van de Rotterdamse Tramweg
Maatschappij op elkaar gereden. Eén
passagier werd zwaar gewond; voorts
hebben een aantal reizigers lichtere ver
wondingen opgelopen. De materiële
schade is aanzienlijk.
De botsing moet aan een misverstand
worden toegeschreven. Omstreeks kwart
vóór acht zou een stoomtram "uit de
richting Oostvoorne passeren, terwijl te
zelfdertijd uit Heenvliet een van Rot
terdam komende stoomtram in tegen
overgestelde richting op vertrekken
stond. Aangezien deze tramtreinen van
de R.T.M. bijna steeds op enkel spoor
rijden, moet wel degelijk tevoren vast
staan, waar tegemoetkomende treinen
een wisselpunt zullen vinden, waar zij
elkaar kunnen passeren. Daarom is het
gebruik, dat op de c verse stations te
lefonisch wordt nagevraagd, welk kruis
punt benut zal worden.
Ook nu ging de conducteur van de
uit Rotterdam komende trein telefonisch
inlichtingen inwinnen en hem werd
medegedeeld, dat de treinen niet, zoals
oorspronkelijk in de bedoeling lag, el
kaar bij het station Zwartewaal zouden
passeren, maar ongeveer anderhalve
kilometer eerder, n.l. ter hoogte van
het Voornse Kanaal. Juist toen hij uit
de telefooncel stapte om dit zijn machi
nist mede te delen, bleek hem, dat zijn
trein reeds vertrokken was. Vermoe
delijk had de machinist verondersteld,
dat hij weer was ingestapt.
De conducteur had de tegenwoordig
heid van geest een motorrijder aan te
klampen en zo ijlde hij op een ander
vervoermiddel achter zijn trein aan, in
de hoop deze nog tijdig te kunnen be
reiken en een onheil te voorkomen. Het
heeft echter niet zo mogen zijn. Toen. hij
ter hoogte van de brug over het Voornse
Kanaal gekomen was hoord'e hij nog
juist de geweldige botsing en het ver
splinteren en rinkelen van hout en
glas. De twee treinen waren met aan
zienlijke vaart op elkaar ingereden.
De niet ingelichte machinist was met
een normale gang de brug reeds gepas
seerd en had de ter plaatse aanwezige
bocht genomen, toen hij tot zijn ontstel
tenis uit tegenovergestelde richting de
andere trein met grote' snelheid zag na
deren. Ook de andere machinist zag het
gevaar. Beiden remden uit alle macht,
maar een hevige botsing was niet meer
te vermijden. Beide mannen konden op
het laatste ogenblik nog van hun ma
chine springen en aan deze tegenwoor
digheid van geest hebben zij het onge
twijfeld te danken, dat zij er ongedeerd
zijn afgekomen. Beide locomotieven
kwamen met zoveel kracht op elkaar,
dat die van de nit Rotterdam komende
trein de volgende wagon volkomen ver
nielde en er in drong.
Zoalk te begrijpen ontstond er onder
de reizigers van beide tramtreinen een
paniek. Iedereen trachtte zo spoedig
mogelijk zijn wagen te verlaten, velen
met bloedende wonden, voornamelijk
veroorzaakt door de glasscherven. De
51-jarige M. Witte uit de Meerdervoort-
straat te Rotterdam, die op het balcon
van een der eerste wagens had gestaan,
bleek er ernstig aan toe te zijn. Hij liep
n.l. een schedelbasisfractuur op en brak
een been. Per ziekenauto werd hij in
zorgwekkende toestand naar het Zuider
ziekenhuis vervoerd. Een vrouw en twee
mannelijke reizigers werden minder
ernstig gewond.
Door de Praagse politic zijn giste
ren opnieuw op grote schaal arrestaties
verricht. Al het weg- en spoorwegver
keer uit en naar Praag werd gecontro
leerd. Reeds gedurende de gehele week
is het gehele wegverkeer gecontroleerd.
Iedere reiziger moest zich op afdoende
wijze voor de politie kunnen legitime
ren. Er werden voortdurend arrestaties
verricht. Sommige ondervraagden ver
klaarden dat zij, na door de politie te
zijn ondervraagd, de krachtige verma
ning kregen „niet te kletsen."
Er zijn incidenten voorgevallen, waar
bij is geschoten. Vele afdelingshoofden
van ministeries zijn gearresteerd of
worden door de politie in verzekerde
bewaring gehouden om ondervraagd
te worden. Er zijn vele honderden per
sonen. die van onbetrouwbaarheid je
gens de Tsjechoslowaakse staat worden
verdacht door de politie gearresteerd.
Er heerst te Praag een hysterische
graad van opwinding. Er doen steeds
meer berichten de ronde over arresta
ties, zuiveringen, geheimzinnige ver
dwijningen en schietpartijen.
De thans uitgevoerde zuivering over
treft alle „normale" onderzoekingen
van de politie "naar de politieke be
trouwbaarheid der Tsjechoslowaakse
burgers. Iedereen, die in een nog zo ver
verleden ook maar het geringste me
deleven met Trotzky en diens theorieën
of met de Westelijke mogendheden
heeft betoond, is verdacht en wordt in
arrest gesteld'.
Gisteren is te Praag onthuld dat de
Tsjechoslowaakse regering 1 November
a.s. aanhoudt als de datum, waarop de
regeringsplannen voor staatscontrole op
de kerken moeten zijn verwezenlijkt.