Nederl. sportwereld zou zichzelf
wel kunnen bedruipen
Letter van de wet belemmert
navolging Fins voorbeeld
Nog geen leiders in Handbal-
competitie N.K.S.
GOUD
uit de zee
f
Broeder Juniperus en de varkenspoot
k
Don Pedro
zoekt rust
Goede prestatie
van Pancra
1949 1
Keiler favoriet bij
dammers
Nationale „pool" in
handen van regering
en sportbonden
Nederl. militair elftal
eindigt als vierde
HM
ZATERDAG 8 OCTOBER 1949
PAGINA 4
X-T ei is algemeen bekend, dai de sieun van de overheid
I op hei gebied van sport en lichamelijke opvoeding
onvoldoende is. De optimistische geluiden, welke kori na
de bevrijding over de goede voornemens van de regering
in dii opzicht werden gehoord, zijn volledig verstomd en
zelis een energiek man als dr. Jan Miedema, directeur van
hei Bureau Lichamelijke Opvoeding en Spori aan hei
Ministerie van O., K. en W., kan niei veel anders doen dan
hei betreuren dai hij zo weinig kan doen. Zeker, er zijn
enkele resuliaien bereikt. De oprichting van hei internaat
voor sportleiders ie Overveen is er een van en zij moei van
groie betekenis worden geacht. Maar een goede en afdoen
de meihode om de jeugd op school en daarna op ie vangen,
sportief ie leiden, ie stimuleren enbij hei streven naar
prestaties in de juisie banen ie houden, ligt op hei ogenblik
nog ver voorbij de grens van hei bereikbare. De overheid
kan nu eenmaal de lichamelijke opvoeding en spori niei
bovenaan op hei begrotingslijsije zeilen en voordat deze
nu aan de beuri zijn, blijken er nog maar bitter weinig
mogelijkheden ie zijn overgebleven.
Stijgende baten
Subsidie aan kunst etc.
door 31-nederlaag
tegen België
Schaaktournooi Baarn
Korfbalprogramma
'Z'1_ -iRüHH - 1ÊÊÊm. 1 atai
TEimifilIBCMIC
i bnbiiuuiitfua
Gordijn en Van Dijk echter
gevaarlijke rivalen
DAMRUBRIEK
Hockeyprogramma
Het is jammer, dat een strenge en on
verbiddelijke wet als de lotertfwet
althans de letter daarvan zowel de
regering als de sport belet, een in
dezen alleszins afdoende en ook volko
men bevredigende oplossing te vinden
Dank zü de energieke inspanningen van
de pioniers in de paardenspori.wereld
hebben de beide Kamers nu de totali
zator geaccepteerd en daarmee is de
paardensport in ons land werkelijk op
het laatste nippertje gered. Maar er
▼alt nauwelijks op te rekenen, dat de
Kamers te bewegen zouden zijn, met
een dergelijke dienst als zü aan de
paardensport bewezen, ook de lichame
lijke opvoeding en de sport in het alge
meen uit de impasse te redden. Dat
zou namelijk het geval zün, wanneer
ie het konden goedkeuren, dat de Ne
derlandse sportwereld voor haar eigen
subsidie zorgde door de organisatie van 'n
„pool", zoals die in Finland met zulk
een éclatant succes ten bate van de
sport werkt.
Laat ons vooropstellen, dat de instel
ling van een voetbal- of algemene sport-
pool nimmer mag berusten in handen
van particulieren, die alleen ten eigen
bate zo'n winstgevend zaakje op touw
willen zetten. De sportwereld zelf zou
zo'n pool moeten leiden en beheren en
de regering zou eraan moeten deelne
men, al waS het alleen maar om daar
mee te demonstreren, dat zij deze aan
gelegenheid best officieel wil zien. In
Finland bijvoorbeeld gebeurt dat op een
dergelijke wijze. De Sportpool is daar
een naamloze vennootschap, welke ge
heel in handen is van de verschillende
sportbonden. Volgens het reglement is
de minister van Opvoeding automatisch
president van de administratieve raad
en verder is de overheid door twee hoge
ambtenaren vertegenwoordigd, zowel in
de administratieve raad als in de direc
tie yan de onderneming.
Het succes, dat de Finnen met deze
organisatie hebben gehad, is werkelijk
verbluffend. Sedert het jaar van op
richting in 1940, tot en met 1947 heeft
men voor het Finse sportleven een be
drag kunnen uittrekken van 260.000.000
Finse marken, ofwel 5.200.000 gulden;
dit ondanks het feit dat gedurende de
oorlogsjaren de pool vrijwel niet heeft
kunnen werken. In het jaar 1948 bleek
pas. hoezeer de ambitie voor de sport
pool nog altijd stijgt. Ten profijte van
•port en L. O. resteerde er toen een be
drag van 3.200.000 gulden en voor 1949
schat men het eindcijfer zelfs op
6.000.000 gulden
Met een dergelijk resultaat heeft
men. ondanks de dikwijls ongunstige
omstandigheden tussen 1940 en 1950,
kunnen bereiken dat het volgend
jaar de Finse sport volledig en in
alle behoeften kan worden gesteund,
zonder dat de staat er ook maar één
Finse mark hoeft bij te passen. Dan
zal er geld genoeg zijn voor het
oprichten en instandhouden van alle
gewenste sportvelden, dan zullen er
middelen zijn voor training en re
presentatie, kortom dan is het Finse
sportleven in materieel opzicht ver
zorgd, zoals dat nauwelijks in één
land ter wereld het geval is.
Wij zeiden hét al, de harde letter van
de wet zal ons in Nederland voorlopig
die kans niet geven. Het is altijd nog
zo, dat te weinigen hier de belangen
van een sportieve educatie werkelijk
zien. Voor hen is de sport het uiterlijk,
de demonstratie bij de grote gebeurte
nissen en liever nog de wantoestanden
en misbruiken, welke zich daarbij wel
eens openbaren. De Finnen evenwel
denken er anders over. Dit sober leven
de, zwaarbeproefde, volk verstaat de
betekenis van weerbaarheid en licha
melijke educatie maar al te goed door
de harde lessen, welke het in zijn ver
en nabij verleden heeft gehad. Het
bouwt hun stadions, maar niet voor de
topklasse alléén; het propageren ermee.
En wanneer zijn jongelingschap, hunke
rend naar prestaties en onderscheiding
en zich inbeeldend een tweede Nurmi
of een Kuusinen te worden, zich op het
sportveld komt presenteren, staat de
Finse sportwereld kant en klaar om
haar te ontvangen en zonder zijn
prestatievermogen af te remmen ook
en vooral zijn geestelijk sportmanship
te ontwikkelen.
Want ondanks hun intensieve be
moeiingen voor de lichamelijke opvoe
ding van hun volk zijn de Finnen geen
spieraanbidders of recordfanaten. Zij
worden trouwens ook daarin geleid
door hun organisaties en zelfs door hun
„zakelijke" nationale sportpool, een van
de weinige N.V.'s ter wereld, waarbij de
aandeelhouders geen dividend krijgen
uitgekeerd. Want wanneer in 1951 de
inkomsten dusdanig zijn dat er een
surplus komt boven de behoeften van
de sport, zal de organisatie ertoe over
gaan subsidie te verlenen aan het Finse
kunstleven, het onderwijs en de weten
schap.
Wat moet er wel in U omgaan excel
lentie Marchant. wanneer ge dit leest!
Maar de loterij wet ziet U.
JAN COTTAAR
De 31 nederlaag van het Nederlands
militair elftal in de wedstrijd tegen Bel
gië om de derde en vierde plaats van
het internationaal militair voethaltour-
nooi, is wat de eüfers betreft niet ge
heel verdiend. De Belgen speelden in
derdaad beter voetbal, maar met één
doelpunt verschil zou deze superioriteit
ruimschoots zjjn beloond.
Van een veldmeerderheid was geen
sprake, maar bij het afwerken van de
aanvallen toonde de Belgische ploeg
zich de meerdere. De Nederlandse voor
hoede zette soms goede aanvallen op,
maar door slecht schieten en treuzelen
gingen de kansen verloren. Het oppor
tunistische voetbal der Belgen had meer
effect. Na een kwartier spelen opende
de Belgische linksbinnen Corbeel de
score. Het spel ging daarna gelijk op.
Ju^t toen de Nederlandse ploeg iets
meer kreeg in te brengen en eigenlijk
elk moment de gelijkmaker kon worden
verwacht, werd het 20 door een f -ut
van de Eindhovense spil Van TuvL Op
nieuw kreeg het Nederlandse team een
kans, toen linksbuiten Spanger tien mi
nuten voor het einde de stand op 21
bracht, maar weer bleef de gelijkmaker
uit en viel het doelpunt aan de andere
kant. Acht minuten voor tijd passeerde
de rechtsbinnen van België, Driess, op
zijn eentje de gehele Nederlandse defen
sie en scoorde 31. Met deze stand kwam
het einde van de wedstrijd, waarin
rechtshalf Schenk, linksbinnen Kolk
man en de vleugelspelers Heyster en
Spanger een goede partij speelden.
Te Baarn werd het internationaal
schaaktournooi voortgezet. De uitslagen
van de gisteravond gespeelde partijen
luiden: Uitgestelde partij 1ste ronde:
groep A: HenneberkeBarendregt 10;
afgebr. partij 3e ronde: groep A: Visser
—De Lange 01; afgebr. partij 4e ron
de: groep A: SpanjaardDe Lange
De uitslagen van de vijfde ronde
zijn: Groep A: TordionHenneberke
01; VisserDr. Euwe 01; De Lange
—Barendregt Ys—Kramer—Span
jaard afgebr.
In groep A staat Dr. Euwe bovenaan
met 4 pnt plus 1 afgebr. partij.
De vierde dag van de handbalcompe
titie NKS leverde wel enige verrassin
gen, doch nog geen duidelijke tekening
in de stand op: DSO prolongeerde zyn
overwinningenreeks, Cito won van DCG
en ODOS kon Pancratius geen nederlaag
toebrengen. In de herenafdeling dwong
Wilskracht het sterke KDO een gelük
spel af.
Kring Kennemerland Zaanstreek.
Als een gepromoveerde tweede-klasser
ooit de meeste aandacht voor zich geëist
heeft, dan is het wel DSO uit Vijfhuizen.
Het zette Zondag j.l. zijn overwinningen
voort door ADO een 30-nederlaag toe
te brengen. DSO mag hierdoor wel een
ernstige concurrent van Vitesse genoemd
worden. Het kan bogen op een goed sa
menspelende voorhoede, die met fan
tasierijke combinaties zelfs de hechte
verdediging van ADO verscheidene ma
len passeerde; tweemaal voor de rust,
met fraaie worpen van de linksbuiten,
en éénmaal na de rust met een zuiver
geplaatste bal van de rechtshalf waar
naar de zweefduik van mej. Tuyn ver
geefs was. ADO heeft toch niet bij de
pakken neergezeten. Het ondernam vele
aanvallen, die echter door de spil van
DSO, mej. Meyers, onverbiddelijk ge
keerd werden. Mej. Meyers viel op door
haar klasse-werk; als een rots in de
branding stond zij pal in de verwoede
pogingen van ADO om het begeerde
doel te bereiken. Zij zal zeker een goede
kans maken op een plaats in het dioce
sane elftal. Al zouden de twee beste
speelsters van ADO niet ontbroken heb
ben die dan wellicht voor een tegen-
punt hadden gezorgd dan nog zou
een overwinning voor DSO zeker zijn
geweest, zoals het ook nu verdiend heeft.
In Haarlem slaagde TYBB er in met een
armoedig doelpuntje DEM een 10-
nederlaag toe te brengen. Het was een
felle strijd, die beide ploegen streden,
van begin tot eind spannend en door de
zeer goede leiding van de scheidsrechter
sportief en aantrekkelijk. Het sterke Vi
tesse heeft het tegen Leonidas niet ge
makkelijk gehad. Wel scoorde de mid-
voor van Vitesse kort na het begin het
eerste doelpunt, kort daarop gevolgd
door een tweede van mej. Veld en ver
volgens door een derde, weer van de
midvoor mej. Stet. Leonidas gaf kranig
partij en zijn volharding werd nog voor
de rust beloond met een tegenpunt
(31). Na de hervatting bleef Vitesse
in de aanval, Leonidas trok zich geheel
in de verdediging terug, doch kon niet
voorkomen, dat de goed spelende mej
Reynders uit keurig opgezette aanvallen
nog tweemaal doelpuntte (5—1).
Morgen zal Leonidas dit verlies wel
goed maken in de wedstrijd tegen Blauw
Zwart, terwijl Vitesse dan in Haarlem
TYBB zijn overwicht zal doen gevoe
len. ADO gaat morgen naar DEM in
Beverwijk, waardoor twee oudé rivalen
weer eens tegenover elkaar staan met
gelijke capaciteiten.
In de hoofdstad is Jong Leven, de
favoriet voor de kampioenstitel in de
herenafdeling er gunstig voor komen
te staan, doornat Wilskracht het sterke
KDO een gelijk spel afdwong. KDO
startte met negen spelers; Wilskracht
maakte van de numerieke meerderheid
gebruik door het eerste doelpunt te
scoren. Toen KDO voltallig was, kwam
het allengs in de meerderheid en voer
de na de gelijkmaker voor de rust de
stand tot 42 in zijn voordeel op. In
de tweede helft bleef KDO aanvanke
lijk zijn overwicht behouden, zodat een
kwartier voor het einde de stand 74
voor KDO was. Plotseling kwam echter
een kentering in het spelbeeld: de an
ders zo enthousiast spelende KDO-spil
dupeerde zijn vereniging met enige
fouten, die Wilskracht met liefst drie
doelpunten afstrafte. (77). Wilskracht
voelde, dat een overwinning in zijn be
reik lag en KDO moest zich dan ook
met hand en tand verzetten tegen de
dringende offensieven, welke slechts
met uiterste moeite bedwongen werden.
Dus geen slechte beurt van Wilskracht.
In de damesafdeling zorgde Panera
tius voor een verrassing, door ODOS
geen kans op een overwinning te geven.
Voor de rust gaf de wel wat fors spe
lende midvoor haar elftal een 2—0
voorsprong, terwijl de achterhoede, de
waarlijk toch technisch beter spelende
ODOS-voorhoed'e geen doelkansen gaf.
Na de rust hetzelfde golvende spel
beeld, met iets beter spel van ODOS,
dat moeizaam een tegenpunt maakte
(12). Na dit doelpunt kwam ODOS
nog meer opzetten en in een goed opge
bouwde aanval kwam het voor het doel
van Pancratius. Juist op het moment
dat de scheidsrechter floot voor een
back van Pancratius, die het doelgebied
iiiittimiiiittiiiimimmiiiiiiHiHiHim
iiiiiiiiftiitimiHiiiHHitmiimifHHiiiii
pmTHHiim?mniwnMBiHnnniiimg
linninmnMimninwiMiiniiMMwl
betrad, maakte ODOS de gelijkmaker.
De scheidsrechter kende dit doelpunt
onder protest van Pancratius toe, zo
dat het voor ODOS wel een twijfelach
tige uitslag betekent. In de zeer spor
tieve en aantrekkelijke wedstrijd DCG
Cito heeft Cito de handbalwereld ver
rast met een verdiende 26 overwin
ning. In de eerste helft had Cito veld
meerderheid, doordat de voorhoede van
DCG niet in staat bleek het hechte
bolwerk van de Cito-defensie te nemen.
Na tien minuten spelen werd Cito een
strafworp toegekend door een vergissing
van mej. Postma, die deze dag op waar
dige wijze onder de lat heeft gestaan.
Mej. Cambach nam de strafworp op
zulk een rustige en zekere wijze, dat de
bal onhoudbaar in het net vloog (01).
Even later scoorde mej. Tr. de Vré met
een strakke, harde worp, weer gevolgd
door een van mej. Cambach. (03).
Na de rust ontketende Cito een reeks
aanvallen, waaruit spoedig het vierde
doelpunt ontstond. In het geheel niet
ontmoedigd begon DCG met een frisse
aanval, en de midvoor, die door de Cito-
spil mej. Rijven uitgeschakeld scheen,
wist één keer haar verdedigster te «ont
lopen en maakte met een prachtige
worp het eerste tegenpunt. Cito beant
woordde dit weer met een doelpunt,
ontstaan uit een fraaie worp van de
midvoor op grote afstand van het doel
(15). Even later weer een doelpunt van
Cito, doch DCH bleef volhouden, en
het waa weer de midvoor Mej. Kort die
voor het tweede tegenpunt zorgde, en
hiermede de eindstand op 26 bracht.
Het publiek heeft hier van een prettige
wedstrijd kunnen genieten, waarbij de
spanning niet ontbrak door het kranig
doorzetten van de DCG-aanval. Even
eens een spahnende wedstrijd was Wils
kracht SportAmbon. Wilskracht heeft
in de laatste wedstrijden laten zien, dat
het zeer goed samenspel te berde kan
brengen, doch de aanvallen stranden
dikwijls voor het doel, doordat het de
aanvallen slecht afwerkt. Zo was het
ook afgelopen Zondag: voor de rust had
Wilskracht het beste van het spel in
handen en drukte dit slechts in twee
doelpunten uit. Ambon maakte op keu
rige wijze gebruik van een vrije worp
voor het Wilskracht-doel en verkleinde
de achterstand tot 21. Na de rust
kwam Ambon gevaarlijker opzetten en
vond zelfs tweemaal het net (23).
Wilskracht liet het hier niet bij en met
vereende krachten ondernam het een
onweerstaanbare aanval, die leidde tot
een fraai doelpunt, waarmede de eind
stand op 33 gebracht werd.
Morgen worden enige belangrijke
wedstrijden gespeeld en daaruit kan een
uitlopen van enige leiders verwacht
worden. Zo ontvangt Ambon het vorige
week zo goed spelende Pancratius, waar
voor Ambon toch de beste papieren
heeft. DCG gaat naar SVA, waarvan de
achterhoede wel eens een struikelblok
voor de DCG-aanval kon zijn. Wils
kracht Sport ontvangt Cito, waarbij
Wilskracht weinig doelkansen zal heb
ben tegenover een sterke verdediging
als die van Cito. In de herenafdeling
staan twee oude en gevreesde rivalen
tegenover elkaar: KDOJong Leven,
terwijl DTS het nodige zal moeten doen,
om VDO een nederlaag toe te brengen.
Het programma luidt:
Kring Kennemerland
Zaanstreek: Dames:
Afd. I: LeonidasBlauw Zwart, TYBB
Vitesse. DEMADO.
Afd. II: Vitesse 2—WSV, Meervogels—
PSCK, GNO—Limmen.
Afd. Ilia: USVU—AOG, DIO—ADO 2
Afd. IV: Zeevogels 2AOG 2.
Kring Amsterdam: Dames:
Afd. I: AmbonPancratius, SVA
DCG. Wilskracht SCito.
Afd. II: AmbonThecla, DCG 2
VIDO 2. SebastianusVDO.
Afd. III: DCG 3Sebastianus 2, The
Vict.—Spirit, TOB—Sportlust, Wilskr. S.
—DOP,
Afd. IV: DCG 4Wilskr. Turn., The
Vict.—DOP 2, TOB 2—Thecla 2, Wilskr.
S.—VDO 2.
Afd. V: Sebastianus—Wilskr. T., SVA
—DCG.
Heren:
Afd. I: KDOJong Leven, VDO
DTS.
Afd. II: VDO 2Vitesse, Ambon
DOP.
Eerste klasse Noord-Holland: Rohda—
Westerkw., Luto—Blauw Wit, Oosterkw.—
SVK, K Zaandijk—Archipel.
Zuid-Holland: SpangenZuiden, Dee-
tosOSCR, Vicus Or.Ons Eibem., Gym-
nas.Achilles.
Zuiden: PSV—Deto, Or. Wit—Eindh.,
OECSportlust.
Noorden: HermesSDO. Cl. Brothers
VKC. LDOWWMD, SpartaWordt Kwiek.
Oosten: AKC—HKC. Rigtersbl—DOS,
WH Blauw—NSas, Groen Zwart—ZKG.
Het goudschip „Lutine" in
1799 bij Terschelling
met man en muis ver
gaan.
„Dat bestaat niet, goud uit
de zee", horen wij jullie al zeg
gen. Maar het is wél mogelijk
als een schip, geladen met sta
ven goud, vergaat en men pro
beert dan die goudstaven weer
uit de zee op te halen! Zo een
goudschip is nog wel bij de
Nederlandse kust vergaan. 9
October is het 150 jaar gele
den dat het Engelse fregat
schip „Lutine" nabij Terschel
ling in een zware storm ver
ging, waarbij de gehele be
manning, van ongeveer drie
honderd koppen om het leven
kwam (één heeft zich nog
kunnen redden). Een waarde
van twaalf millioen gulden aan
goud en zilver verhuisde naar
de bodem van de zee. Later
werden vele malen bergings
pogingen van de millioenen-
schat aangewend. En inder
daad heeft men een klein ge
deelte van het goud uit het
wrak opgehaald, maar het.
grootste gedeelte ligt nog steeds
op de bodem van de zee.
Honderdvijftig jaar geleden
had Europa ook al met gelde
lijke moeilijkheden te kampen
en vooral in Hamburg was ern
stige geldnood. Ten einde raad
wendden de bankmensen zich
tot Engeland om geld voor de
handel te sturen. Natuurlijk
ging dat allemaal niet zo een
voudig als wij hier met een
paar woorden zeggen, maar in
elk geval besloot men vanuit
Engeland een kostbare geld
zending per schip naar Ham
burg over te brengen. Een
oorlogsschip met een Franse
naam „La Lutine" (dat bete
kent „plaaggeest") werd daar
voor uitgekozen. Het was een
groot zeilschip van driehon
derd ton, bewapend met twee
en dertig kanonnen, want men
moest rekening houden met
kapers. Toen het schip onder
weg was, geraakte het in een
zware storm en bij de Neder
landse kust tussen Vlieland en
Terschelling is het goudschip
in de nacht van 9 op 10 Octo
ber 1799 vergaan. Sindsdien
heeft men vele pogingen aan
gewend om het goud op te ha
len. In de eerste twee jaren na
de schipbreuk, in 1800 en 1801,
werd met tangen, haken en
scheepsnetten in het wrak ge
wroet. Je snapt wel dat men
toen nog- geen goede middelen
had om zo iets op te vissen.
Maar toch kreeg men met deze
primitieve hulpmiddelen ge
daan, dat zestig goud- en vijf
en dertig zilverstaven boven
water werden gehaald. Het
wrak verzandde en hoewel
moeilijker te bereiken, heeft
men het in de jaren 1857 tot
1859 klaargespeeld om voor een
waarde van ongeveer een half
millioen gulden op te halen.
Ook munten, de scheepsklok,
het anker en andere delen van
het schip kwamen naar bo
ven. Ook kanonnen en kogels.
Nadien heeft men het met
zandzuigers geprobeerd, maar
s/.; vb-
De tinbaggermolen „Karimata"
bh' Terschelling baggerend naar de overblijfselen van het wrak
der „Lutine"
het resultaat loonde de moeite
niet. Sinds 1929 hebben ber
gingsmaatschappijen geprobeerd
goud machtig te worden. Be
kend is de poging van de uit
vinder ir. Beckers, die een to
ren construeerde boven de plek
van het wrak, maar dat heeft
ook al niet veel- uitgehaald.
Beckers was overtuigd dat, zo
dra zijn toren op het Lutine-
wrak geplaatst was, hij prompt
het goud naar boven zou ha
len. Men nam aan dat de goud
schat daar nog altijd voor het
grijpen lag. Drie zomers ach
tereen, van 1933 tot 1937,
werkten zij pp de plaats van
het wrak en meer dan eens
werd de toren verplaatst. Ten
slotte is de gehele toren in een
storm omgeslagen! In deze tijd
was men te Kinderdijk bezig
aan het bouwen van een tin
baggermolen, bestemd voor Bil-
liton, en toen die gereed was
kwam men op het idee om, al
vorens dat gevaarte naar Indië
te laten gaan, die baggermolen
te gaan gebruiken om het goud
van de Lutine op te baggeren.
Dat heeft men in het begin van
1938 gedaan en dit is dan ook
de laatste poging geweest. De
verwachtingen waren hoog ge
spannen, want de Karimata
was een geweldige molen: 75
meter lang, 23 breed en 4 me
ter diep. De emmerketting
droeg honderddertig emmers
en duizenden M3 grond konden
worden bovengebracht. Men
dacht achter elkaar het goud
boven te brengen! Maar zo ge
makkelijk ging dat niet, omdat
men steeds op de wrakdelen
stuitte en na hardnekkige po
gingen heeft men enige staven
goud tussen het zand en de
bakken gevonden. Het kostte te
veel tijd en sindsdien heeft men
de pogingen opgegeven. Maar
er moet "nog tamelijk veel goud
op de bodem van de zee liggen.
Als je met vacantie daar in de
buurt komt, ga je maar eens
naar goudstaven duiken. Maar
bezorg er ons dan tenminste
eentje voor deze waardevolle
tip!
Broeder Juniperus was een
van de vele volgelingen van de
H. Franciscus van Assisië.
Iedereen in Italië hield van hem.
Geen wonder, dat vele mensen
iets over hem vertellen konden
en dat er heel wat verhalen
over hem gemaakt werden.
Dergelijke verhalen, waarvan
de de zieke, dat hij heel erg
graag een varkenskluifje zou
willen hebben. „Welnu, dat
krijg je" besliste Juniperus da
delijk. „En ik zal het zelf klaar
maken, zo lekker, als je nog
nooit gegeten hebt."
Ziezo! Dat had hij weer be
loofd. Maar.... waar haalt zo'n
Zijn dit even varkenspootjes
Het goudschip „De Lutine
we niet meer weten of ze
waar gebeurd zijn, noemen we
legenden.
Broeder Juniperus was een
heel eenvoudig mannetje, die
weinig geleerd had en tot geen
grote dingen in staat was. Hij
was echter in alles een zeer
getrouwe volgeling van Fran
ciscus. Zo was hij doordrongen
van Franciscus' geest van ar
moede en versterving, dat hij
zich zelf helemaal niet telde.
Voor hem was het minste al
goed genoeg. Maar andere men
sen, ja, die moesten geholpen
worden. Dat was het enige doel
van het leven van broeder Ju
niperus: waar kan ik een ander
mee helpen? Hoe kan ik een
ander plezier doen. Nogmaals,
broeder Juniperus was maai
een onwetend mens. Ziin ge
dachten gingen niet ver! Hij re
deneerde niet. Hij deed alleen
maar. En daardoor gebeurde het
eens, dat hij in zijn ijver om
een ander te helpen, iets deed,
wat hij niet had moeten doen.
Je zult er eigenlijk om moe
ten lachen, als je het hoort.
Luister maar. Het kwam zo. Als
broeder. Juniperus hoorde, dat
er een van zijn medebroeders
ziek was, dan was hij steeds
de eerste, die bij het ziekbed
stond om te vragen, of hij iets
voor de zieke doen kon. Zo
stond hij op een dag weer eens
bij een zieke. Maar deze was
niet erg opgewekt. Hij wilde
niets van broeder Juniperus'
hulp weten. Maar deze liet zich
niet zo wegsturen „Je wilt toch
wel wat eten!" hield hij vol.
„Toe, zeg me maar, waar je
trek in hebt!" „Ach" klaagde
de zieke. „Dat kun je me toch
niet geven." „Als je me eerst
maar zegt. wat je wilt hebben!"
zei broeder Juniperus weer.
Eindelijk, ja hoor! Daar beken-
eenvoudige broeder een var-
kenskluif vandaan? In de keu
ken van de arme Minderbroe
ders waren zulke smakelijke
hapjes niet te vinden. Dat paste
niet bij de geest van armoede.
Maar voor zo'n zieke, zo dacht
Juniperus, moet er toch wat
op gevonden worden. En wat
deed hij? Hij nam een scherp
mes, trok daarmee naar buiten
en zocht net zo lang, tot hij er
gens op een boerderij een var
ken zag lopen. Dat moest hij
hebben. Zo'n varken had vier
poten. En een ervan was vol
doende, om voor de zieke een
lekkere kluif te bereiden. Broe
der Juniperus dacht niet verder
na. Van een varken, dat een
ander toebehoort, mag je zo
maar geen poot afsnijden. Bo
vendien doet zo iets pijn. En
dierenmishandeling is niets
voor Franciscus en zijn volge
lingen. Maar nogmaals, broeder
Juniperus dacht aan dat alles
niet. Hij had maar één verlan
gen: 'n zieke te helpen. En dus
sneed hij het varken een poot
af. Och. och, wat ging dat arme
beest te keer. Maar daar lette
broeder Juniperus niet op. Die
snelde terug naar zijn keuken
om daar zo gauw en zo lekke!-
mogelijk het kluifje klaar te
maken. Het duurde dan ook
niet lang, of de zieke broeder
smulde van dit lekkere hapje.
En Juniperus genoot mee, hoe
wel hij er zelf geen stukje van
proefde. Plots echter werden de
rust en de vreugde verstoord.
Er was herrie aan de klooster
poort. Daar was de boer, die
zich kwam beklagen, dat een
der broeders zijn varken mis
handeld heeft. Franciscus zelf
moest er aan te pas komen. Hij
probeerde de boze boer te kal
meren. Hij zou de zaak onder
zoeken. Wie van zijn broeders
toch zou zo wreed kunnen zijn,
om een dier te mishandelen.
Wie? Ineens dacht Franciscus
aan de eenvoudige Juniperus.
Zou die?De broeder werd
geroepen. Zich nog van niets
bewust, vertelde hij dadelijk,
wat er gebeurd was. En hij
keek niet weinig verwonderd,
toen hij door Vader Franciscus
om zijn daad bestraft werd met
de woorden: Foei, broeder, hoe
heb je ons deze schande kun
nen aandoen. De boer heeft
groot gelijk, om zo boos te zijn.
Dat had je niet mogen doen.
Je moet onmiddellijk naar die
boer toegaan, om hem je ver
ontschuldiging aan te bieden."
Nu, daartoe was broeder Ju
niperus dadelijk bereid. En in
zijn eenvoud zei hij nog: „Die
boer heeft natuurlijk niet ge
weten. voor wie dat ene pootje
was. Ik zal het hem wel eens
gauw vertellen en dan is de
zaak zo weer in orde." Maar zo
gemakkelijk ging dat niet. De
boer lachte de broeder smake
lijk uit. „Welja! Ik zal nog blij
«--azen, dat jij zo iets geks ge-
r'''.an hebt! Ik moest je eigen
lijk een pak slaag géven!"-
„Dat mag je ook gerust doën!"
vervolgde broeder Juniperus
kalm. „Als je dan tenminste
maar begrijpt, dat je met dat
varkenspootje een arme zieke
geholpen hebt. Da.t je dus een
goede daad gedaan hebt. En wat
is er nu aangenamer, dan an
dere mensen te helpen."
De boer keek die eenvoudige
broeder eens goed aan. Neen,
hij hield hem toch niet voor de
gek! Die broeder scheen dat al
les echt te menen. De woede
van de boer bedaarde er door.
Hij scheen iets te begrijpen van
de liefde, die broeder Juniperus
tot deze vreemde daad gedre
ven had. Het slot van deze ge
beurtenis was, dat hij zich met
de broeder verzoende; hij kreeg
spijt van de boze woorden tot
Juniperus en zelfs tot Francis
cus gesproken. En als bewijs
van die spijtliet hij even la
ter het gauw geslachte varken
aan het klooster bezorgen.
Dit is de legende van broeder
Juniperus en de varkenspoot.
Hl.
Ook daar kon ik me in schik
ken, als er dan maar geen
jongens waren, die hun been
braken. Want zo'n extra tochtje
op de fiets naar de dichtstbij
zijnde stad, daar voelde ik bit
ter weinig voor. Natuurlijk had
ik het gedaan. Als het even
kan, hek> je elkaar. Maar dat
de mensen van dat kleine
dorpje het nodig vonden, om
me zowat allemaal te komen
bedanken, dat vond ik minder
prettig.
„Dat was erg aardig van
meneer Pedro. De dokter was
er veel gauwer dan we ge
dacht hadden. De juffrouw zei,
dat u dadelijk bereid was, om
naar de stad te rijden. Dat was
heel vriendelijk van u."
Zo had ik de eerste dagen na
mijn rit naar de stad wel een
tiental bedankjes in ontvangst
te nemen. En als het daar nu
maar kortweg bij gebleven
was, neen, de mensen schenen
het nodig te vinden, mij hun
hele hebben en houden te ver
tellen. Ze meenden zeker mij
er een plezier mee te doen,
met zolang mogelijk bij me te
blijven of een gedeelte van
mijn wandeling mee te maken.
En ze wisten niet, dat ik het
liefst maar alleen was, want ik
was gekomen om rust te zoe
ken. Maar ik zou geen rust
meer krijgen. Want een dag
later kwam de moeder van
het knaapje, dat zijn been niet
gebroken had, met het vrien
delijk verzoek: „Och meneer
Pedro, misschien gaat u van
daag nog een keertje naar de
stad. Zou u dan dit receptje voor
Paul even mee willen nemen?"
„Neen", zei ik. „vandaag ga
ik niet meer naar de stad. Mis
schien morgenochtend. Als het
zo lang kan wachten, wil ik
het, wel voor u doen.'
Het kon wachten. Maar de
juffrouw wachtte niet met haar
praatjes. Het was bepaald iets
belangrijks, dat ik de volgende
morgen weer naar de stad
fietsen zou. Dat moest het
hele dorp weten. De gevolgen
waren verschrikkelijk. Na het
avondeten had ik wat je noemt
doorlopend bezoek.
„Och meneer. Pedro", begon
de eerste bezoeker. „Ik hoor
daar zo juist, dat u morgen
naar dé stad gaat. Als het niet
te veel gevraagd is, zou u dan
deze brieven op de post willen
doen? U weet zeker wel, dat
hier geen postkantoor of brie
venbus is."
Ja, dat wist ik wel. Ik had
het zelfs fijn gevonden. Het
was voor mii een prachtige re
den. om geen enkele brief te
schrijven. (Wordt vervolgd)
ifiiniuiiMuifiimiiiimimiiiiiiMiiiiiiiimiimin
iiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiHiMiiiimiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
Naar aanleiding van onze te
kening van vorige week, pad
denstoelen, maken we nu eens
een aardig geheel, bijvoorbeeld
een landschap met jonge spar-
rebomen, waaronder padden
stoelen groeien. Dit is een
zwart-wit tekening, welke met
een weinig moeite is te ver
vaardigen. Ook is er een wa
terverftekening (aquarel) van
te maken als je de kleuren
maar licht opzet, want er be
staat dikwijls de neiging om
donkere kleuren te gebruiken.
Maar in de natuur is bijna
alles licht van toon, zelfs al
lijkt het donker. Let er op als
je dit landschap tot voorbeeld
neemt, dat de heuvelrand vrij
laag ligt. En om er een
„verte" in te krijgen, teken je
kleine boompjes in het midden,
.achter de heuvelrug uitkomend
en nog verder (dus meer naar
rechts) nog kleinere. Je kunt er
op de voorgrond natuurlijk
meer paddenstoelen bij tekenen
of schilderen.
(Van onze dammedewerker)
Opvallend is in dit nationale damkam.
pioenschap het goede resultaat van de
debutant Gordijn, die zij het dan
met een toelonkende vrouwe Fortuna
als secondante gelijke tred heeft we
ten te houden met de favoriet voor de
titel R. C. Keiler. Het spel van de Ha
genaar heeft scherpte genoeg, maar ook
is gebleken, dat hij zijn posities nog al
eens overschat. Niettemin heeft zijn
braaf standhouden hem een eervolle
plaats bezorgd. Keiler heeft niets laten
blijken van enige depreciatie, al is het
opvallend, dat hij 'n tussentijdse compe
titiewedstrijd tegen Ligthart van IJmui-
den heeft verloren. Indien het zware
programma hem niet te machtig wordt
zal er van devaluatie van zijn kansen
op de titel dan ook wel geen sprake zijn
en dan zou dit kampioenschap ook inder
daad belanden bij de speler, die er, qua
vertoond spel, de meeste rechten op
mag laten gelden. Niettemin blijft de
Wageninger Van Dijk een geducht ge
vaar, want deze bescheiden speler paart
aan rustig krachtspel een gedegen ken
nis van de moderne varianten. Hij zal
daarom gevaarlijker blijken te zijn dan
de IJmuidenaar Suijk, die de goede
plaats wel verdient, maar ovér tegenslag
niet te klagen heeft gehad. Typisch is
dai Vo6 zijn klauwige trant heeft ver
loren. Geducht speler nog altijd, maar
de fijne trekjes, die hem vroeger zo
gevaarlijk maakten, zijn verdwenen. Ook
de IJmuidenaren Laros, Dukel en Ligt
hart spelen beneden hun kunnen. Waar
is toch die scherpte gebleven, waar
mede houwdegen Dukel of de fantasie
rijke Laros him tegenstanders te lijf
gingen? En waar is het fijne en ge
durfde spel van Ligthart? De spelers,
die tot nu toe nog iets verrassends ge
leverd hebben zijn Doornbos en Baas.
Laatstgenoemde door twee winstpartijen,
die hij had moeten verliezen maar door
„schwindeln" won en de Groninger door
zijn zeven reeds vergaarde punten.
Immers het vorige tournooi behaalde hij
één punt en dat nog wel tegen Keiler!
Metz en Beers vallen geducht uit de
toon. De Amsterdamse crack waarschijn
lijk door een tijdelijke baisse, maar de
Noord-Scharwouder door onaccuratesse.
Af en toe weet Beers nog wel te boeien,
maar kracht heeft zijn spel allang niet
meer. De Drentenaar Drenth is de
ruilkunstenaar. Toch weet hij het. spel
steeds weer gunstig te hergroeperen en
dat is ook een goede tournooieigenschap.
Onnink heeft niét zijn spel uit de voor
wedstrijd kunnen bereiken en liet
enkele punten zitten. De hekkensluiter
Ham kan ongetwijfeld stukken beter,
maar zijn spel lijdt aan nonauwkeurig-
heid, hetgeen een gevolg kan zijn van
het te lang ontbreken in dit milieu van
Neerlands' beste dammers.
Gezien de groeiende belangstelling
voor de lichamelijke opvoeding, heeft
een aantal organisaties, welke zich op
dit gebied bewegen, besloten in 1950
een gymnastiekcongres in ons land te
organiseren, en wel op 8, 9 en 10 Juni
te Rotterdam.
Problemen voor geoefenden; serie van
D. M. Nijland te Amsterdam.
No. 1716. Zwart 14 st. op 4 6 7 8 10
12 13 14 15 18 20 25 31 36. Wit 13 st. op
22 24 27 28 29 30 33 34 38 40 43 45 47.
No. 1717. Zw. 15 st. op 2 7 8 9 10 12 13
16 18 19 20 23 24 30 36. Wit 13 st. op
11 22 27 28 32 37 38 42 44 45 47 49 50.
No. 1718 Zw. 11 st. op 2 7 8 9 15 17 18
19 23 26 29. Wit 11 st. op 16 25 27 28 31
32 34 37 41 44 50.
Wit begint en wit; oplossingen kunnen
ingezonden worden tot uiterlijk half
November.
Oplossingen: Serie van L. Colier
te Maastricht.
No. 1692: 30 18 44 43 en wint. No. 1693:
40 43 38 32 20 2 49 en wint. No. 1694:
3530, 5044, 38, 22, 2 en wint.
Aardige stukjes, niet moeilijk; zeer ge
schikt voor de vacantie.
De prijs ad f 5.over de maand Juli
werd gewonnen door E. Giezen te Weurt
bij Nijmegen.
Heren. Eerste klasse ^Westen: HHYC
Hilversum, LarenBMHC, A'damBe Fair,
Gooi—HDM, Togo—Hoe.
ZuidenBredaVenlo, HTCCTilburg,
EMHC—Push, Zwart Wit—MOP.
Oosten: PWUnion, NijmegenDeven
ter, ZwolleDKS, UpwardArnhem.
Noorden: LHCRAP, «GroningenGHBS,
DashGron. Stud., HVAMeppel.
Dames. Eerste klasse, Westen: Gooi—
A'dam, Rood WitBe Fair, BDHCKievi
ten, HilversumHHYC.
Zuiden: BredaVenlo Girls, HTCCTil
burg, EMHC—Push, VKH—MOP.
Oosten: Quick—DKS, PW—Union, EHV—
Almelo, NijmegenDeventer,
Voor beginners:
No. 70 van P J. E.vpe te Haarlem.
Wit begint en wint. Oplossingen van
de nummers 69 en 70 kunnen ingezon
den worden tot 15 October.
Alle oplossingen en correspondentie
betreffende deze rubriek te zenden aan
B. H. M. Stevens, Eikenlaan 36, Heem
stede.
Oplossingen: Nummer 65 van P.
J. Eype te Haarlem. Wit speelt 3933,
zwart is wel verplicht tot 28x30, 4034,
22x42, 34x3, 16x27, 3x47 en wint.' Heel
goed stukje waarin vooral de eerste zet
verrassend is.
Nummer 66 van J. A. Penrtfngs te
's-Hertogenbosch. Wit speelt 2923,
zwart is verplicht tot 19x28 (indien 18x
29 dan 3832, 27x38, 42x13 enz. en Wint.)
38—32, 27x38, 36x27, 22x31, 42x13, 31x42,
47x38, 26—31, 13—9, 31—36, 9—4, 36—41,
410, en nu volgt op 4146: 105 en op
4147: 10—15 en wint. Een stukje vol
leven waarin alle stukken actief aan
het gebeuren deel hebben.
