ATOOMBOM OP LUST VAN
VERBODEN WAPENS
Naar volksraadpleging inzake
Belgische koningskwestie?
PIECK president van de
Oost-Duitse Republiek
I
W
Gepensionneerden vervallen tot
het pauperdom
Trek naar rechts
Voor de 39ste maal een veto
Senaatscommissies aanvaarden
wetsvoorstel
Twee duizend mensen iii de zaal
van de Assemblée
ISi
VIJF MILITAIREN
GESNEUVELD
Bij overval in het
Malangse
DRIE BEDEVAARTEN
NAAR ROME
Het weer.
BOUWBUREAU VOOR DE LANDBOUW OPGERICHT
Naar meer vrijheid in bouwbedrijvigheid
RECHT OP LEVENSAVOND ZONDER GEBREK
Tot hoofd en hart
J
Acht jaar tegen oud
burgemeester geëist
WOENSDAG 12 OCTOBER 1949
5
73ste JAARGANG No. 24587
BENELUX-MINISTERS-
CONFERENTIE
Ook mirt. Dreès naar
Luxemburg
Eis van Malik in Veiligheidsraad
Geen paspoort meer nodig
voor België
ZWANEN OP WEEKEND
BRAND IN PENISION
TE SCHOORL
Tienduizend Nederlandse
pelgrims
Trouw aan Stalin
Lobedanz voorzitter Senaat
;W
Auto met vier personen te water
Ontwerp Cultureel accoord
ter R.T.C.
West-Duitsland in O.E.E.S.
De kwestie-Berl^n
Brandstof fentoeslag
Hij pleegde verraad
tijdens bezetting
BUREAUX: SMEDESTRAAT S HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544: Advertentie» 21543
Abonnementen 20800 Postgiro 143480
Bijkantoor Beverwijk: Stumphiusstr. 45. tel. 3998
Voor klachten over de bezorging na 5J0
uur 's avonds 21544
Directeur: 3. 3. W. Boerrigter.
Hoofdredacteur: Drs. H. W. M. van Run»
Wnd. hoofdredacteur: W. Severin.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents oer millimeter"
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents oer m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
ABONNEMENTSPRIJS 35 cents per week.
f 1.52 per maand, f 4.55 per kwartaal.
Aan ieder, die gevolg heeft gegeven
aan de bij uitstek rationele nei
ging om in het feitelijke het al
gemene en wetmatige te ontdekken, zal
het zijn opgevallen, dat de tot nu toe
gehouden verkiezingen in de vrije Euro
pese landen wij spreken over de na
oorlogse jaren één gemeenschappelijk
kenmerk hebben gedragën, waarvoor in
pers en politiek spraakgebruik langza
merhand de term „trek naar rechts"
werd geïntroduceerd. Of men nu alleen
let op wat er in het eigen land ge
schiedde, of men denkt nog eens terug
aan de indertijd met zoveel spanning
tegemoet geziene verkiezingsuitslag in
Italië, waarbij wij tevens de gang van
zaken in West-Duitsland in het ge
heugen terugroepen om straks nog even
te wijzen op de jongste resultaten in
Oostenrijk en Noorwegen: op de een of
andere manier d.w.z. in de een of
andere verhouding had er een ver
schuiving plaats van links naar rechts,
v/elke hier meer, daar minder pregnant
naar voren kwam.
Bij de- constatering hiervan ver'lieze
men echter niet uit het oog, dat zowel
de oorzaken als het feitelijk effect van
deze tendenz overal die verschillen ver
toonden, welke men kan aanmerken als
samenhangend met de nergens eendere
intern-politieke omstandigheden. Zo is
de trek naar rechts bij de meest recente
verkiezingen in Noorwegen eenzijdig tot
uitdrukking gekomen in een opvallend
verlies van de communisten, samen
gaand met winst voor de socialisten, en
voor wat die andere nog verse uitslagen
betreft wij bedoelden die van Oos
tenrijk valt het op, dat een bijna
onrustbarende winst werd geboekt door
de dubieuze extreem-rechtse partij dor
onafhankelijken, terwijl de communis
ten minder wonnen en de volkspartij
toch nog meer achteruitging dan het
verlies der socialisten had doen ver
wachten.
De zo juist gesignaleerde gemeen
schappelijke trek kan nog nader wor
den' gespecificeerd, zonder dat men het
gevaar loopt te generaliseren instede
van op het algemene te wijzen. En wel
aldus: de absolute of relatieve winst
van de burgerlijke partijen bleek vrij
wel overal gepaard te gaan aan een
verschuiving in de socialistische gele
deren, welke aan de linkerkant wonnen
wat zij aan de rechterkant verloren1.
Alleen in het geval Oostenrijk is het
duidelijk, dat zij ook aan de linkerzijde
verliezen boekten door de afval van
enige extreme groeperingen naar het
communistische kamp
Ons houdend aan de algemene ten
denz kunnen wij als een der
belangrijkste oorzaken daarvan
vooropstellen de stabilisatie der door
de oorlog geschokte verhoudingen (zo
wel op politiek als economisch ge
bied) en het hervinden daardoor van
het politieke evenwicht.
Nauwelijks schenen de ergste na
oorlogse moeilijkheden voorbij en werd
de schaarste-economie met de daaraan
annexe distributie-regeling gemilderd!
door een ruimer goederenverkeer
?f de gezonde drang naar grotere vrij
heid brak zich baan, het particuliere
mtiatief stond gereed' tot het hernemen
van zijn réchten er. de beduchtheid
voor een van overheidswege knellend
gereguleerde economie kwam tot uit-
arukking in een wantrouwen tegen
ieder eenzijdig socialisme.
Wanneer wij tenslotte alleen letten
op de teruggang der communisten, dan
valt het nog gemakkelijker de belang
rijkste oorzaak daarvan aan te wijzen.
Hier gingen gezond inzicht, intuïtie en
sentiment hand in hand om alle niet
grondig verblinden en daardoor min of
meer ontoerekeningsvatbaren, met het
voorbeeld van elders voor ogen, te doen
inzien en gevoelen, dat men het dood
vonnis van vrijheid en democratie ja,
in vele gevallen zijn eigen doodvonnis
-tekent, wanneer men het staatsbe
stuur in handen legt van gewetenloze
extremisten, wier enig doel het is on
rust en verderf te zaaien op last van
het internationale communisme in het
algemeen en de bolsjewistische expo
nent daarvan in het bijzonder.
Al stemt deze gang van zaken voor
lopig tot verheugenis, men moet daarbij
toch hopen, dat de verwerping van het
ene negativisme niet zal leiden tot de
omhelzing van een andere ontkenning
van wat juist en rechtvaardig is. En
deze hoop moge gepaard gaan aan ie
ders vaste wil om overeenkomstig zijn
staatsburgerlijke en christelijke plicht
ertoe mee te werken, dat een in vrijheid
nagestreefde sociale gerechtigheid zo
veel mogelijk verwerkelijkt worde bin
nen de saamhorigheidskringen van
staats- en wereldgemeenschap.
Aan 6e Benelux-ministersconferentte, die
van 13 tot 15 October te Luxemburg zal
worden gehouden, zal van Nederlandse zij
de worden deelgenomen door: de minister
president dr. W. Drees, de minister van
Buitenlandse Zaken, mr. D. U. Stikker,
de minister van Economische Zaken, prof.
dr. J. van den Brink, de minister van Fi
nanciën, prof. mr. P. Lieftinck, de minis
ter van Landbouw, Visserij en Voedsel
voorziening. de heer S. Mansholt en de mi
nister van Verkeer en Waterstaat, mr. D.
Spitzen. Talrijke deskundigen van de ver
schillende ministeries zullen hen vergezel
len.
Rusland heeft gisteren in de Veiligheids
raad hij monde van Jacob A. Malik op
nieuw geëist, dat de atoomhom zal worden
opgenomen op de lijst van verboden wa
pentuig welke de UNO wil opstellen. Ma-
lik zei dat het standpunt van Rusland in
zake de atoomhom ni;t is veranderd. Hij
verlangde uitdrukkelijk, dat de atoomhom,
die oorspronkelijk niet op de lijst was op
genomen, daar alsnog op zal worden ge
plaatst. Hij zei dat pas dan controle op
het gebruik van de atoomenergie moge
lijk zal worden.
Rusland heeft zich bij een vorige gele
genheid verzet tegen opstelling van de
lijst toen die verscheidene maanden gele
den in de commissie voor conventionele
bewapening, een subcommissie van de Vei
ligheidsraad, op voorstel van Frankrijk
werd aanvaard. Men zag toen in aanvaar
ding. van de lijst een eerste stap in de
richting van wereldontwapening.
De Oekraine en Egypte waren het met
Rusland eens dat de lijst zinloos is zon
der de atoombom.
Hij herhaalde nog weer eens de Russi
sche bewering dat de V.S. de overeen
komst van Potsdam hebben geschon
den en opzettelijk de ondertekening van
vredesverdragen met Japan en Duitsland
vertragen.
Malik sprak vervolgens zijn veto uit.
over een meerderheidsrapport van de
commissie voor conventionele bewape
ning, waarin wordt verklaard, dat men
niet tot ontwapening kan komen zo
lang er geen atmosfeer van internatio
naal vertrouwen en veiligheid was. Dit
is de 39ste maal, dat de Sovjet-Unie in
de Veiligheidsraad haar veto heeft uit
gesproken.
In de politieke commissie van de Ver
enigde Naties heeft de Russische mi
nister van Buitenlandse Zaken, Andrei
Visjinsky, gisteren een aanval gedaan
op Groot-Brittannië en de Ver. Staten
Hij beschuldigde beide landen ervan
dat zij met modder gooien naar de com
munistische regeringen van Oost-Eu
ropa, omdat de door het Westen op
touw gezette samenzweringen tot om
verwerping van de communistische re
giems niet gelukt waren. Visjinsky zei,
dat de beschuldigingen, als zouden
Bulgarije, Roemenië en Hongarije de
fundamentele vrijheden hebben ge
schonden, uit de lucht waren gegrepen.
Met betrekking tot het proces-Minds-
zenty in Hongarije en de politieke en
religieuze processen in Roemenië en
Bulgarije, zei Visjinsky, dat de beklaag
den in al deze gevallen schuld Dekend
hadden.
Visjinsky verwijlde lange tijd bij de
beschuldigingen, die Sir Hartley Shaw-
cross, (Gr. Britt.), vorige week aan net
adres van de communisten richt*e, dat
zij door middel van psychologische
kwellingen, zoals b.v. langdurige een
zame opsluiting, bekentenissen aan ae
gevangenen hadden ontlokt. Visjinsky
zei, dat er talloze gevallen waren, waar
de gevangenen geen bekentenis madden
afgelegd.
Maandag zijn in het Malangse, nabij
het bergoord Tretes in Oost Java vijf
Nederlandse militairen gesneuveld, toen
een uit acht man bestaande patrouille
werd overvallen door een gewapende
bende van ongeveer 140 man. Slechts
twee der militairen wisten te ontko
men; een wordt er vermist. Onder de
gesneuvelden bevindt zich de patrouille
commandant.
Reuter meldt hierover nog, dat de
patrouille werd tegengehouden door
guerillastrijders, die de geweren van de
militairen opeisten. Toen dit werd ge
weigerd, openden de guerillastrijders
a bouf portant het vuur.
In het Siantarse is de 39-jarige planter
K. W. G. Catharinus op klaarlichte dag
door een achttal lieden vermoord. Het
slachtoffer bevond zich, vergezeld door een
gewapend ondernemingswachter, in de tui
nen. Tevoren was een jeep met enkele
andere gewapende ondernemingswachters
achtergelaten. In de tuinen ontmoette
Catharinus acht lieden, die om vuur voor
een sigaret vroegen, hetgeen door de on
dernemingswachter verstrekt werd. Plotse
ling werd de ondernemingswachter het ge
weer uit de handen gerukt, waarop de
planter en de ondernemingswachter het op
een lopen zetten. De Indonesiër, die het
geweer had bemachtigd, schoot daarop de
heer Catharinus m de nek.
(Eigen bericht)
De Nederleandse regering overweegt
binnenkort het paspoortsysteeem tussen
Nederland en België af te schaffen,
zodat ae vooroorlogse toestand zal wor
den' hersteld en alleen nationaliteitsbe-
wijs zal zijn vereist.
De trots der Middelburgse bolwerken
wordt gevormd door een aantal zwanen.
Geen wonder, dat de ontsteltenis groot
was, toen men deze dieren miste. Het
raadsel is thans opgelost: door het fraaie
weer verleid, meenden zij het (uitge
breide) weekend beter in de badplaats
Vlissingen te kunnen doorbrengen.
Thans zwemmen zij weer in de Middel
burgse wateren rond, maar in Vlissingen
verwacht men stellig, dat de zwanen
(evenais andere gasten) nog eens zullen
terugkeren.
Dinsdagmiddag is een feöe brand uitge
broken in een van de grootste pénsionbe-
drijven der gemeente Schoorl, bewoond
door de familie J. Ridder. De brandweer
kon helaas niets tegen de geweldige vuur
zee beginnen, daar het vuur door het met
riet bedekte dak uiterst snel om zich heen
greep. De brand is ontstaan door een lek
kage in een gasstel. De schade wordt ge
raamd op f 40.000. Van de inboedel kon
bjjna niets worden gered. Persoonlijke on
gelukken kwamen niet voor.
(Van onze correspondent te Rome)
Tijdens het Heilig Jaar zullen drie
Nederlandse nationale bedevaarten naar
Rome worden gehouden, nl. van 5 tot
11 April, van 15 tot 22 Mei en van 18
tot 24 October. Aan elke bedevaart zul
len ongeveer duizend pelgrims deel
nemen, onder wie leden van het Hoog
waardig Episcopaat of Hun vertegen
woordigers. Daar men nog ongeveer
zevenduizend Nederlandse pelgrims, die
niet op georganiseerde wijze reizen, tij
dens het H. Jaar te Rome verwacht, zal
het totaal aantal pelgrims uit ons land
ongeveer tienduizend bedragen.
De Nederl. Bank heeft de volgende
noteringen voor de Zwitserse franc ge
geven, geldig met ingang van 11 Oc
tober 194: t.t. en schriftelijk 86.71 87.09
(87,60—88.—); bankpapier 86,20 8760
(87.10—88.50).
Koning Leopold van België is op het
ogenblik met zijn echtgenote, prinses de
Rethy, in Italië om de internationale
golfkampioenschappen bij te wonen.
(Telefonisch van onze Belgische
correspondent)
Brussel, Dinsdagavond.
Zoals te verwachten was is het
wetsvoorstel inzake een volksraad
pleging over de koningskwestie
heden door de Senaatscommissies
van Binnenlandse Zaken en Justitie
aangenomen met 23 katholieke stem
men tegen 13 en 5 onthoudingen,
respectievelijk van de socialisten en
liberalen.
Het voorstel bepaalt, dat de uitslag
per arrondissement zal worden geteld
De Duitse communistische leider Wilhelm Pieck is gistermiddag met alge
mene stemmen gekozen tot president van de nieuwe Oost-Duitse republiek
tijdens een gemeenschappelijke zitting van de beide huizen van het parlement.
Pieck, «en beroeps-revolutionnair, is 73 jaar oud. Zijn verkiezing tot presi
dent van de Duitse republiek mag als een bekroning gezien worden van dertig
jaren onwankelbare trouw aan het Kremlin. Als vluchteling in Moskou richtte
Pieck tijdens de tweede wereldoorlog het comité „Vrjj Duitsland" op Na de
ineenstorting van het nazi-regime werd hij leider van alle „democratiscne"
machten in de Russische bezettingszone. Krachtens de Oost-Duitse grondwet
wordt de president voor de tijd van vier jaar gekozen.
Ongeveer twee duizend personen wa
ren in de kleine zaal der assemblée
samengedrongen om van de benoeming
van de president getuige te zijn.
Om kwart voor vijf Nederlandse tijd
werd Pieck bej^ligd als president, en
kele ogenblikken nadat zijn benoeming
met veel enthousiasme door' beide ka
mers was goedgekeurd. Hij was de enige
candidaat.
De met veel ophef aangekondigde
Russische politieke verklaring bleek
niet anders te zijn dan een herhaling
van de reeds Maandag gedane belofte,
dat de Sovjets administratieve func
ties aan de nieuwe staat zullen over
dragen. Dit betekent een geleidelijke
opheffing van het militaire bestuur.
De nieuwe staat zal, zoals bekend, on
der de directe supervisie staan van een
Sovjet controle-commissie.
In zijn presidentiële redevoering ver-
klaarde Pieck openlijk trouw aan Sta
lin en opende de strijd met de Weste
lijke geallieerden door zich fel te we
ren tegen het bezettingsstatuut, het
Ruhr-statuut en een eventueel afschei
den van „wat voor Duitse gebieden dan
ook van het moederland", waarmee hij
ontegenzeglijk het Saargebied bedoelde.
Buiten het gebouw stond een ere
wacht opgesteld van honderd leden
van de volkspolitie, gewapend met ge
weren. Duizenden leden van de „Vrije
Duitse Jeugd", die uit alle delen van
de Russische zone naar Berlijn ge
bracht waren, wachtten, om aan het
hoofd te lopen van een reusachtige
>optocht, die door de communistische
leiders ontworpen was.
Na afloop van de zitting ging Pieck
per auto naar „Unter den Linden",
waar de communisten de grootste ver
gadering belegd hadden sedert de de
monstraties van Hitier. Een grote me
nigte vulde de boulevard van Frie-
driehstrasse tot de Lustgarten en men
stond mannetje aan mannetje tegen
over de Berlijnse universiteit, waar
Pieck en Grotewohl een korte toe
spraak hielden.
Langs de route naar de Brandenbur
ger Tor stonden naar schatting 100.000
mensen. De totale menigte werd ge
schat op meer dan een kwart millioen.
Het gebied was omringd door 10.000
communistische politie-agenten.
De 69-jarige dr. Reinhold Lobe
danz (Christen-Democraat) is tot
voorzitter gekozen van de Senaat
der nieuwe Oost-Duitse regering. De
verkiezing werd verricht door de 34
afgevaardigden van de vijf provin-
De Koningin en de Prins zijn Dinsdag
bij hun officieel tweedaags bezoek aan
Overijsel te Zwolle op uitbundige wijze
ingehaald. De ganse stad was fraai ver
sierd en gelukkig was er een milde
October-zon, zodat het een recht fees
telijke dag werd. De „Peperbus" over
goot de stad, toen het koninklijk paar
arriveerde, met haar zware bronzen
klanken, die zij als peperkorrels uit
strooide over de straten, waar zich tien
duizenden Zwollenaren verdrongen om
een glimp op te vangen van de vorste
lijke gasten. De foto's tonen allereerst de
aankomst van Koningin en Prins voor
de villa van de Commissaris van de
Koningin, waar Hare Majesteit drie
pelotons van de Nationale Reserve, ge
formeerd uit studenten van de Nijmeeg
se Universiteit en de Deventer Land
bouwschool, inspecteert, en een over
zicht van de koninklijke stoet in de
feestelijke Sassenstraat, met op de ach
tergrond de Sassenpoort.
en geproclameerd en maakt geen mel
ding van een beslissend percentage.
Dit laatste zou aan de volksraadpleging
immers het karakter van een plebisciet
geven, hetgeen zowel tegen de opvat
ting der katholieken als van de Vlaam
se liberalen indruist
Het wetsvoorstel komt thans op 25
October voor de Senaat, waar het even
eens een katholieke meerderheid zal
vinden. In de Kamer van Volksverte
genwoordigers daarentegen, waar de
katholieken niet over een meerderheid
beschikken, zal het debat voornamelijk
de eventuele vaststelling van een per
centage betreffen, waarvan de socialis
ten en de Waalse liberalen partijgan
gers zijn. Tenzij eerste-minister Evs-
kens hierover vooraf met de partijen
reeds tot een accoord zou kunnen ge
raken. In een te Leuven uitgesproken
rede betreffende de politieke toestand,
verklaarde hij gisteren te hopen, dat
hij binnen enkele weken tot een oplos
sing van de koningskwestie zou kunnen
komen.
Dinsdagavond is een trailer, geladen met
bietenloof uit de Noord-Oost-Polder, die
moest uitwijken voor 'n personenauto, bij
de hoge brug voor Son del over de kop
geslagen en in de diepe vaart gereden.
In de cabine zaten drie volwassenen en een
klein jongetje. .Een van de volwassenen
slaagde er in onder water een ruit in te
trappen. Hierdoor konden allen worden
gered.
Verwachting tot Donderdagavond:
In de nacht en ochtend weinig
wind met plaatselijk mist en voor
namelijk in het binnenland kouder
dan de afgelopen nacht. Overdag
droog en aanhoudend zacht weer
met enkele overdrijvende wolken
velden, afgewisseld met flinke opkla
ringen. Zwakke tot matige Zuid-
Westelijke wind.
Zon 7.00—17.52. Maan 20.3614.12.
De centrale commissie van de R.T.C.
heeft Dinsdagmiddag de werkzaamheden
besproken van de commissie voor cul
turele aangelegenheden aan de hand van
een door deze commissie ingediend
overzicht.
Een werkgroep van de commissie
voor culturele aangelegenheden, heeft
een resultaat bereikt omtrent de redac
tie van een ontwerp cultureel accoord.
Deze tekst behoeft nog de instemming
van de culturele commissie en van de
delegaties ter R.T.C.
Doel van dit verdrag zal zijn de be
vordering van de culturele betrekkin
gen tussen het Koninkrijk der Neder
landen en de R.I.S. Zii zal berusten op
basis van volledige vrijheid, vrijwillig
heid er. wederkerigheid, een universeel
karakter dragen en gericht zijn op de
verwezenlijking van de vrije ontplooi
ing van dè vrije menselijke geesl.
De federale regering van West-Duits
land heeft van de geallieerde hoge com
missie toestemming ontvangen haar
eigen gedelegeerden te benoemen voor
de Organisatie voor Europese Economi
sche Samenwerking te Parijs, aldus
wordt medegedeeld m een regerings
communiqué. Tót dusverre werd Duits
land in Parijs vertegenwoordigd door
gedelegeerden, die werden benoemd
door de militaire regering in samenwer
king met Duitse deskundigen.
(Van onze Haagse redactie)
Zoals wij gisteren in een gedeelte van
bnze oplage reeds in het kort bericht
ten hebben de zes in de Stichting voor
de Landbouw samenwerkende organisa
ties gezamenlijk besloten tot oprichting
van een landelijk Bouwbureau, dat de
vorm van een stichting zal hebben. De
sterk gestegen bouwkosten, waardoor de
rentabiliteit van de bedrijven in gevaar
komt en de noodzakelijkheid om de be
langhebbenden voorlichting en bijstand
cies der Sovjet-zone. De 70-jarige
communist Otto Buchwitz werd tot
vice-voorzitter gekozen.
De Russische commandant in Berlijn,
generaal-majoor Alexander Kotikof,
heeft gisteren in een brief aan de Ame
rikaanse commandant, generaal-majoor
Maxwell D. Taylor de Westelijke mo
gendheden ervan beschuldigd, de
„volle verantwoordelijkheid te dragen"
voor het afbreken van de besprekingen
over de normalisering van het leven
in Berlijn. Kotikof schreef, dat de
Reichsbahn de voorwaarden van de
overeenkomst van dit voorjaar tot re
geling van het spoorweggeschil volle
dig was nagekomen.
De Westelijke commandanten hebben
op de brief van Kotikof geantwoord,
dat de Reichsbahn de voorwaarden
niet is nagekomen, en dat het nutteloos
is pogingen te doen om met de Russen
tot overeenstemming inzake Berlijn te
geraken.
Volgens een dezer dagen gepubli
ceerde mededeling zouden oorlogs
slachtoffers en evacué's in het stook-
seizoen 19491950 een brandstoffentoe-
slag krijgen. Dit geldt, zo vernemen
wij nader, uitsluitend voor diegenen,
die een periodieke uitkering van So
ciale Zaken ontvangen.
(Van onze Haagse redactie)
In een groot aantal autobussen, alle
behangen met de strijdleuze „Medezeg
genschap voor gepensionneerden", en
verder op eigen gelegenheid is gisteren
een groot aantal gepensionneerden naar
Den Haag gekomen om een demonstra
tieve vergadering bij te wonen in de
grote zaal van de Dierentuin. De drie
landelijke pensioenbonden de Alge
mene Bond van Gepensionneerden; de
Bond van Gepensionneerden der Ned.
Spoor- en Tramwegen en de Algemene
Militaire Pensioenbond die deze ver
gadering belegden, hadden zeker niet
gerekend op een zo overweldigend gro
te opkomst. De Haagse Dierentuinzaal
bleek te klein. Driemaal is dezelfde ver
gadering gehouden moeten worden
om half twaalf, half drie en vier uur
om de 6000 gepensionneerden uit alle
delen van het land openlijk uiting te
doen geven aan de grote teleurstelling
en ontevredenheid, die onder hen heerst.
Dé h.i. volstrekt onvoldoende behar
tiging van hun materiële belangen door
de regering en de daardoor ondervon
den achterstelling tegenover actief-die-
nende ambtenaren en particulier loon-
trekkenden is van deze ontevredenheid
de reden. Drie sprekers de heren
Groen, Castricum en Klooster heb
ben de grieven op duidelijke en hier
en daar zelfs op zeer felle wijze uit
eengezet. Het waren woorden, die ken
nelijk uit het hart gegrepen waren en
met daverend handgeklap en gebonk
van wandelstokken en parapluies op de
vloer getuigden de vergaderden telkens
van hun instemming.
Tussen de toeslag op pensioenen en
de stijging van de levenskosten bestaat
een ongemotiveerde wanverhouding, zo
dat het grootste deel van de gepension
neerden slechts een tegemoetkoming
ontvangt van ten hoogste 25 pet. tegen
over een toename van het index-cijfer
met 114 pet. Bij het toekennen van een
toeslag wordt bovendien nog onder
scheid gemaakt tussen de gepension
neerden van vóór 1947 en die van na
die datum, aldus werd opgemerkt,
met de drogreden, dat zij, die vóór
1947 gepensionneerd werden, zich wel
zullen hebben aangepast aan lagere in
komsten. Door dit alles heerst er in
vele gezinnen een nijpende armoede,
die niet langer gedragen kan worden
Vele ministers hebben reeds vele ma
len toegegeven, dat de nood hoog is en
ook de hele volksvertegenwoordiging
erkent dit. Toch gaat men maar niet
Een korporaal van het K.N.I.L. met
26 dienstjaren ontvangt als pensioen
f 510 per jaar.
Een onderofficier van het K.N.I.L.
met 36 dienstjaren ontvangt als pen
sioen f 1380 per jaar.
Dit zijn enige gevallen, die wel
spreken voor de nood van vele ge
pensionneerden, waarover u hiernaast
nog meet kunt lezen.
over tot opheffing van die nood. Met
de gewezen dienaren van de Staat
wordt gejongleerd; langzaam worden
ze naar het pauperdom gedreven. To
lereert het Nederlandse volk, dat zij,
die hun leven lang gewerkt hebben het
recht op een levensavond-zonder-ge-
brek ontnomen wordt, zo werd ge
vraagd. Meer dan 66.000 gepensionneer
den hebben zich uit bittere noodzaak
moeten organiseren.
Zie hier een kleine bloemlezing nit
het veie wat over de hoofden der zes
duizend is gegaan en in een resolutie
zijn weerslag vond. In deze resolutie
dringen de gepensionneerden er bij de
regering op aan de schrijnende, onbil
lijkheden op te heffen door verhoging
van de toeslag-percentages en de toe-
slag-maxima. Met waardering wordt
verder gesproken over de leden van de
Tweede Kamer, die de amendementen-
Van Sleen ondertekenden en steunden,
waardoor de mogelijkheid tot verbete
ring van de pensioentoeslagen is ge
opend.
De gezamenlijke pensioenbonden zul
len zich wenden tot de Stichting voor
de Arbeid als adviescollege der rege
ring en vestigen verder hun hoop op
de nieuwe minister van Binnenlandse
Zaken.
Overigens zijn de gepensionneerden
nog lang niet uitgesproken. Over de
devaluatie en de huurverhoging deden
zij tijdens deze vergadering het zwij
gen. Wij hebben, zeggen ze, eerst nog
een achterstand in te halen. Dat ande
re komt dan later nog!
Soms gaat Göd met zware stap
door een mensenleven.
te verschaffen, in de eerste plaats op
administratief terrein, doch ook op
bouwtechnisch gebied, zijn de redenen
tot oprichting van dit Bouwbureau, dat
zich ten doel stelt een snelle, goede en
goedkope voorziening van gebouwen
voor landbouwers en landarbeiders en
voor andere agrarische doeleinden te
bevorderen.
Door oorlogshandelingen werden 8040
boerderijen vernield. Slechts 1296 waren
er op 30 Juni 1949 gereed gekomen.
Jaarlijks branden ongeveer 200 boerde
rijen in Nederland af, terwijl bovendien
vervanging Yan oud door nieuw moet
plaats vinden. Men verwacht, dat in de
komende tien jaar ongeveer 10.000 boer
derijen gebouwd zullen worden. Daar
naast moet ook de voorraad landarbei
derswoningen worden aangevuld en
moeten bestaande woningen worden ver
nieuwd. Het ligt geenszins in de bedoe
ling van het Bouwbureau de architecten-
werkzaamheden voor dit gehele bouw
volume naar zich toe te trekken. Dit zou
trouwens onmogelijk zijn. De boer is
volkomen vrij in het kiezen van een ar
chitect. Het Bouwbureau zet de deuren
echter open voor ieder die van zijn
diensten gebruik wil maken en het
streeft daarbij niet het maken van
winst na.
Behalve het landelijk bureau, dat in
Den Haag gevestigd is, zijn er in de pro
vincies Limburg, Zeeland en Overijsel-
Gelderland provinciale bouwbureaux
opgericht, die in nauwe samenwerking
met Den Haag in hun rayon arbeiden.
De taak van het landelijk bouw
bureau zal behalve de reeds genoemde
werkzaamheden ook researchwerk om
vatten. De aandacht zal vooral gericht
worden op goedkopere, doch solide
bouwconstructies, normalisatie en
standaardisatie. Een zo groot mogelijk
aantal bouwtechnische onderdelen zo
wel voor bedrijfsgebouwen als voor
woningen zullen genormaliseerd wor
den, waardoor het niet alleen mogelijk
is de bouwkosten te drukken, maar
waardoor ook de voorbereiding van
de bouw vereenvoudigd en daardoor
economische wordt. Min of meer
overeenkomstige gebouwen, waarvan
de bouwplaatsen niet te ver uiteen-
liggen, zullen gelijktijdig aanbesteed
worden. Hierdoor wordt een meer eco
nomisch bouwen door de aannemer
en een economische directievoering be
reikt.
Het Bureau Wederopbouw Boerde
rijen gaat als zodanig verdwijnen en
wordt een afdeling van het Bureau We
deropbouw en Volkshuisvesting. Ook de
provinciale bureaux houden op als zo
danig te bestaan. Het ambtenarenappa
raat zal dientengevolge sterk worden in
gekrompen. De minister van Wederop
bouw heeft de stichting van dit Bouw
bureau dan ook zeer sterk gestimuleerd;
men streeft naar meer vrijheid in de
bouwbedrijvigheid. Men zou kunnen
zeggen, dat het Bouwbureau de werk
zaamheden van het Bureau Wederop
bouw Boerderijen gaat overnemen, zo
dat dit alles weer in het vrije bedrijfs
leven komt. De boer wordt weer bouw
heer.
Vijf en twintig getuigen a charge en
een aantal getuigen a décharge werden
gisteren voor de bijzondere strafkamer
van de Leeuwarder rechtbank gehoord
in de zaak van de 46-jarige J. R. J. S.,
ex-predikant en oud-burgemeester van
Sneek. De gehele dag heeft de recht
bank zich aan deze zaak gewijd. De
Officier van Justitie, mr. G. R. Nube,
eiste een gevangenisstraf van acht jaar
met ontzetting uit het recht het ambt
van predikant uit te oefenen, bij de ge
wapende macht te dienen, openbare
ambten te bekleden en uit de beide
kiesrechten.
Aan verdachte was ten laste gelegd
de Duitsers in kennis te hebben ge
steld van een melkstaking te Oudega,
met het gevolg, dat een overvalwagen
verscheen en twee arbeiders werden
doodgeschoten. Ook had hij de vijand
een lijst van namen van personen ge
geven, die èf voor gijzeling öf voor
tewerkstelling in Duitsland in aanmer
king kwamen. Tenslotte werd verdach
te ter verantwoording geroepen voor
het zich toeëigenen van meubelen van
de inwoners van Sneek, die hun wo
ning uit vrees voor arrestatie hadden
verlaten
