STAD EN OMGEVING
Zcetniapp&n
Reenters
XLv.
3.
6.
INDUSTRIE BRENGT ANDERE SOCIALE BEHOEFTEN
■lp
Luchtvaartavond
„favoMet"
Superfort in Engeland
neergestort
Tramconducteur betrapt
valsemunter
K.A.B. INSTALLEERT
NIEUWE ADVISEUR
vZUUeetf:
VOOR DE BABy
i
Herwonnen Levenskracht
Zandvoort krijgt een
gemeentevlag
SNEL repareert
lusteloze markt
VRIJDAG 14 OCTOBER 1949
PAGINA 2
POPPENTENTOONSTELLING IN
DE KONINGSTRAAT
Ten bate der Katholieke
Kind er uitzending
„DE GLIMLACH VAN
DE MONA LISA"
Serie preken in de
Stadsschouwburg
ARTISTENFEEST
Voor „Kunst zij ons doel"
Wollen Ruilen
95
Moiré
65
MEDISCHE MISSIE-ACTIE
KROTWONINGEN IN
HAARLEM
95
OUDE MAN PLEEGDE DIEFSTAL
Om in de gevangenis onder
dak te komen
De tweeduizend donateurs
gepasseerd
ONTEIGENING
PROBLEMENDIE DE AANDACHT VRAGEN
Burgerlijke Stanu
Recreate
Sociale zorg
Nijverheidsonderwijs
dat is de échte
Gelderse rookworst
ALEX VAN STRIEN f
9-jarige jongen aangereden
Het croquetje smaakte
hem niet
Zes woningen Dorpsplein
Grote partij
Fl. 1.95
Fl. 2.45
Fl. 2.95
Ca naar
Kruisstraat 35
HEEMSTEDE
Woningbouw
Drie-jarig meisjt
aangereden
Aanbieding gedenkramen
SANTPOORT
„Kinderhoofdje»" gaan
verdwijnen
ZANDVOORT
VERSTORING ZONDAGS
RUST
Negen nieuwe woningen
worden betrokken
Subsidie leerlingen
Montessori-school
Woningbouw
12 inzittenden gedood
Jhr. Van Holthe ooit bevel
hebber zeestrijdkrachten
Scheepvaartberichten
GIERSTR. 27, TEL. 16764
Beurs Tan Amsterdam
Beurs van New York
U/J?
In een bestuursvergadering van de
K.A.B. heeft de voorzitter, de heer A»
Angenent, de nieuwe geestelijke advi
seur kapelaan J. H. M. van Ingen, geïn
stalleerd. Hij betreurde het, dat kapelaan
Heemskerk zo kort het adviseurschap
heeft kunnen waarnemen, maar was
dankbaar voor diens geestelijke leiding.
Kapelaan Van Ingen zeide met genoegen
vernomen te hebben, dat hem deze func
tie was opgedragen. Hij verklaarde zich
met hart en ziel aan de sociale beweging
te zullen geven.
36 kinderen van de K.A.B. werden
uitgezonden. De heer J. v. d. Akker,
thans diocesaan voorzitter, zal zijn 30-
jarig jubileum vieren. De afdeling Haar
lem zal daar zeker de nodige aandacht
aan schenken. De beweging houdt zich
bezig met demobilisatiegevallen. Tot zijn
vreugde kon de voorzitter mededelen,
dat de verbouwing de raming niet veel
heeft overschreden. Dank werd gebracht
aan de vakbesturen voor hun bijdragen
en in het bijzonder aan het jubileum
comité.
De viering van het jubileum werd
nauwkeurig onder de loupe genomen,
zowel de receptie als de gala-avond zijn
goed geslaagd. Met het verloop van de
toneelavonden voor de leden was het
niet zo vlot verlopen. De indruk was ge
vestigd, dat „Alberdingk Thijm" deze
avonden had moeten verzorgen. Het is
echter de wens geweest van de vakorga
nisaties, bij deze gelegenheid het be
roepstoneel in te schakelen.
Het bestuur meende, dat het dagelijks
bestuur in deze aangelegenheid juist had
gehandeld.
Tenslotte werd de beschrijvingsbrief
van de jaarvergadering van de Diocesane
Bond, die op 12 November in Gebouw
St. Bavo wordt gehouden, behandeld.
Reeds voor de grote vacantie verzocht
het bestuur der Katholieke Kinderuit
zending te Haarlem aan de rectrix van
het R. K. Meisjeslyceum „Sancta Ma
ria" en aan Zr. Bemardine, hoofd der
ULO-school aan de Koningstraat, of zij
de meisjes zouden willen opwekken
deel te nemen aan een poppententoon-
stelling. Spoedig daarna stond reeds
vast, dat 26 groepen van zelf-gemaakte
poppen zouden worden ingezonden.
En nu kan Haarlem de resultaten zien
in de gymnastiekzaal van de Zuster
scholen aan de Koningstraat (ingang
Stoopsteeg). Het is werkelijk de moei
te waard wat er gepresteerd is. De ten
toonstelling, die vrij toegankelijk is, zal
geopend zijn Zaterdag van 35.30 en
van 710 uur. Zondag van 210 uur.
Er wordt alleen een programma ver
kocht en men kan een kopje thee drin-
ken-met-wat-er-bij.
Voor velen was het min of meer
een teleurstelling, dat de voorstelling
Van het Nederlandse toneelspel „De
l*Ihg en de kelim" wegens ziekte van
een der spelers niet door kon gaan.
Het vorig seizoen ging de première
reeds in Amsterdam en is er al zoveel
over geschreven, dat de toneelliefheb
bers in onze stad er eindelijk wel eens
kennis mee wilden maken. Het Am
sterdams Toneel Gezelschap heeft nu
gisteravond in de Stadsschouwburg
„De glimlach van de Mona Lisa" op
gevoerd. Het stuk is een dramatisering
van Aldous Huxley's novelle „The Gio-
conda Smile", waarin een vergifti-
gingsgeval aanleiding is tot bespiege
lingen over het menselijk leven en de
menselijke natuur. Het drama komt
hierop neer: een verliefde vrouw geeft
de zieke echtgenote van de beminde
man arsenicum en bewerkt de terdood
veroordeling van de geliefde door val
se getuigenissen. Zij bereikt haar doel
echter niet, omdat een huisdokter haar
te slim af is. Het stuk eindigt met de
suggestie, dat de veroordeelde een uur
vóór de terechtstelling gered wordt en
de schuldige haar straf niet zal ont
gaan.
Meneer Huxley had predikant moe
ten worden en geen dramaturg. Tel
kens wanneer het spel op gang komt,
bederft hij het plezier door het debite
ren van een ontstellende reeks waar
heden en misschien ook onwaarheden,
want al het gefilosofeer was toch niet
op slag te controleren. Eerst in het
derde bedrijf met een aardig twee
lingdécor van Louis Saalborn, de re
gisseur ontstond enige spanning,
die dan echter weer prompt verloren
ging in preken.
Elise Hoomans, die Haarlem met
bloemen begroette, kreeg voldoende
gelegenheid tot spel, maar moest als de
giftmengster met nogal zware effecten
spelen om de figuur duidelijk te ma
ken. Johan Schmitz kreeg weinig kans
van de schrijver, maar sloeg zich er
ferm door heen. Paul Huf maakte var»
de dokter een interessante kerel; An
toinette Visser beeldde een griezelige
mannen-hatende verpleegster uit en
Louis van Gasteren gaf een kostelijke
invalide oude generaal te zien.
Het publiek was minder talrijk dan
het beschouwende woord.
B. en W. van Haarlem delen medé,
dat voor de exploitatie van het Huis
van Looy een oedrag van f 9780.no
dig is voor het lopende jaar.
TRAININGSPAKKEN
/an 110 jaar 6.25 tot 11.25
ANEGANG 46 - HAARLEM
Het Genootschap „Kunst zij ons doel"
heeft een traditie in ere hersteld, na
melijk het artistenfeest in „Dreefzicht".
Voor de oorlog werd daar ook een jaar
lijks festijn gehouden en gisteravond
waren vele genodigden bijeen om van
een artistiek programma te genieten.
Dat artistieke moet intussen met een
korreltje zout genomen worden, wat
niet zo erg was, omdat het gezellige en
het humoristische de boventoon voerden.
Daar de voorzitter in het buitenland
vertoefde, sprak de heer Jan Wiegman
een kort maar krachtig openingswoord.
Een conférencier breide op prettige
wijze de verschillende nummers aan
een, voordrachten van eigen leden,
nieuw of met een baard, de artistieke
poppenkast, een stierengevecht, het
schimmenspel, dat ook al een traditie
heeft, een „internationaal" acrobaten-act
enz.. Het glanspunt van het feest was
ongetwijfeld het optreden van de vorst
van Utopia, die voor de ene helft ver
momd was als Sinterklaas en voor de
andere helft als een koning in vol or
naat. Z. K. Hoogheid werd door twee
pages vergezeld en nam plaats op een
zetel, om o.a. ridderorden uit te delen
aan verdienstelijke leden van „Kunst
zij ons doel". Wanneer wij u zeggen,
dat Godfried Bomans in de huid van
deze vorst was gekropen, dan zult u
begrijpen, dat de toehoorders zich tra
nen hebben gelachen.
De directeur van het Teylermuseum,
de heer Borssum Buisman, mocht ook
een kei van een ordeteken ontvangen
voor de vele verdiensten, die hij in de
loop der jaren verworven heeft.
Het was dus een genoeglijk feest, dat
tot in de nacht werd voortgezet met
muziek en dans.
Zaterdag 15 October organiseert de
Haarlemse Luchtvaartclub ter gelegen
heid van haar 15-jarig bestaan, met me
dewerking van de Kon. Ned. Ver. voor
Luchtvaart, een Luchtvaartavond in het
Concertgebouw.
Op deze avond zal een causerie gehou
den worden door de heer F. Zandvliet,
hoofd afd. Voorlichting van de K.L.M.
De heer Zandvliet verstaat de kunst om
alle mogelijke onderwerpen over de ver-
keersluchtvaart op vlotte en vaak humo
ristische wijze te behandelen.
Behalve deze causerie zullen er een
drietal films gedraaid worden. „Zweef
vliegen en Modelvliegtuigsport in Zwit
serland" is een prachtige film over de
zweefvliegsport in de bergen, terwijl
„Pak aan, de Luchtvaart roept" het dich.
ter bij huis zoekt en het werk van een
Luchtvaartclub, in het bouwlokaal en
op het vliegveld, onder de loupe neemt.
Als men deze film gezien heeft zal men
weten, dat de modelvliegtuigsport nog
wel iets anders is dan spelen met een
modelvliegtuigje.
Tenslotte geeft de film over de Miles
Aerovan een beeld van de constructie en
de bouw van dit aardige Engelse vracht
vliegtuigje. Alles bij elkaar een pro
gramma, dat iedere luchtvaartgezinde
Haarlemmer zeker moet gaan zien.
I Eerst even kijken bij
BARTELJORISSTRAAT 27
De kunstenaarsvereniging „Kunst zij
ons Doel" bestaat 40 jaar. Godfried
Bomans trad bij de viering van dat
heuglijke feit op als „Vorst van Uto
pia" en decoreerde in die hoedanigheid
enkele verdienstelijke leden, onder wie
de tekenaar Jan Wiegman.
In de eetzaal der verpleegsters van de
Mariastichting verzamelde zich Woens
dagavond een groep religieuzen, dokto
ren en verpleegsters op initiatief van
rector J. G. J. Rutten.
Dr. Niemer, die medicus is op Flores,
hield voor dit gezelschap een inleiding
over het werk van de medicus en zijn
assistenten in de missiegebieden.
Uitvoerig weidde hij uit over de
bloeiende missie op Flores en toonde aan
hoe diep het geloof wortel had gescho
ten onder dit volk en geheel zijn leven
op een bewonderenswaardige wijze be
ïnvloedde.
Prachtig is de samenwerking tussen
priester en leek, in dit geval de medi
cus, die voor toestanden staat, waarvan
wij ons geen denkbeeld kunnen vor
men. In dit verband werd gesproken
over de medische missie-actie (Memisa),
die door het geven van medische cursus
sen aan missionarissen en religieuzen,
het uitzenden van medici, het oprichten
van ziekenhuizen en het toezenden van
medicamenten en instrumenten enorme
verdiensten heeft voor de missionering.
Dr. Niemer spoorde allen aan zich in
te stellen op het werk der Memisa, dat
doktoren en verpleegsters wel zeer bij
zonder moet liggen. Simavi, dat ook de
medische belangen in Indonesië behar
tigt, is protestants.
Na dit warme en bezinnende woord
meldde geheel het gezelschap zich aan
voor de Memisa, waarvan dus katholiek
Haarlem en zijn omgeving meer zullen
gaan horen dan tot dusverre het geval
was.
Het lid van de gemeenteraad, de heer
Jacq. van Velsen, heeft verlof gevraagd de
onderstaande vragen in de aanstaande ver
gadering aan het college van B. en W. te
mogen stellen
1. Is het u bekend: a. dat in onze binnen
stad een steeds groter wordend aantal wo
ningen is, die eigenlijk als menselijk ver
blijf sinds lang niet meer bruikbaar zijn,
maar toch nog steeds bewoond worden.
b. Dat onbewoonbaarverklaring, krot
opruiming en afbraak nu, en nog zeker de
eerste tien vijftien jaar, niet mogelijk
zal zijn, terwijl die mensonterende toestand
geen tien jaar meer mag en kan voort
duren.
c. Dat in vele gevallen het overleg om
tot vérbetering over te gaan faalt en zon
der resultaat blijft.
2. Is uw college niet van mening dat in
die gevallen waarin het overleg faalt, de
bovengen, woongelegenheden met toepas
sing van de Woonruimtewet 1947 moeten
kunnen worden gevorderd, eventueel met
toepassing van de Woningwet de eigenaar
tot verbetering moet worden aangeschre
ven, waarna van gemeentewege alle nodige
voorzieningen kunnen worden uitgevoerd?
3. Is uw college bereid zich in deze be
langrijke zaak ernstig te beraden over mid
delen om deze ellende zo draaglijk mogelijk
te maken, en op de begroting voor 1950 een
bedrag voor verbetering der daarvoor in
aanmerking komende woningen uit te
trekken?
Grote keuze
Japonsioffen
140 cm. breed, va.
De Kath. Actie voor de Vrouw in de pa
rochie St. Jan, aangespoord door het suc
ces der voorgaande cursussen, begint Maan
dag 17 October a.s. haar derde gezinscursus
voor moeders. Deze cursus wordt gegeven
door mevrouw Clarenbeek. Wie over deze
gezinscursus of deelname meer wil weten,
vervoege zich tot mevr. C. Truijens, Nagt-
zaamplein 22.
Een tragisch geval noemde de officier
van Justitie het feit, dat de bijna 73-
jarige J. P. gistermorgen voor de Haar
lemse rechtbank moest terechtstaan.
De oude man woonde in een logement,
maar kon met „het geld van Drees" niet
rondkomen. De enige oplossing scheen
hem toe, wanneer hij in de gevangenis
of een werkinrichting terechtkwam,
waar hij dan tenminste onderdak was.
Hij ging daarom op pad en stal een
fiets, die hij bij de Bank van Lening be
leende, waarvoor hij dertien gulden in
casseerde.
Hij meldde zich daarna bij de politie,
niet uit gevoel van spijt, maar met bo
venvermelde bedoeling. Uiteraard kreeg
hij direct zijn zin, maar de officier zei
dat hij slechts drie maanden kon eisen,
ofschoon verdachte liever vier jaar in
de gevangenis zou willen komen. Deze
vond het echter zo ook wel goed.
Uitspraak 27 October.
Het plaatselijk bestuur van Herwon
nen Levenskracht heeft met de sub-
comité's een nabetrachting gehouden
over de speldjesdagen van deze zomer.
De voorzitter, de heer B. Reijnders,
deelde mede, dat d'e opbrengst f 6052.75
was, een resultaat, dat tot erkentelijk
heid dwingt, speciaal ten opzichte van
de honderden medewerkers en mede
werksters! Ook de penningmeester, de
heer J. Willemse, mocht een pluim
ontvangen.
Vervolgens werd besproken, welke
lering uit de gehouden collectes voorde
volgende jaren getrokken kon worden.
De heer A. J. Overtoom deed enkele
mededelingen over de huisverpleging.
Het Goede Week-offer is daarvoor be
stemd en men hoopt door een krach
tige uitbreiding van dit werk straks
meer patiënten te kunnen helpen.
De heer Th. Uitendijk deelde, mede,
dat het aantal donateurs van Herwon
nen Levenskracht de 2000 is gepas
seerd.
Als ieder K.A.B.-lid echter donateur
is, dan moeten er nog duizenden bij
komen. De medewerkers werden daar
na onthaald op een uurtje, goochel
kunst.
OVERGORDIJNEN
EN VITRAGES
Grote sortering;
v. DU1 VENBODEN
Ged. Oude Gracht 108-110 - Tel. 17165
(Adv.)
In Januari van dit jaar heeft de ge
meenteraad van Haarlem voorlopig
goedgekeurd de onteigening van een
aantal percelen, gelegen tussen de
Rijksstraatweg, de Delft en de Jan Gij-
zenvaart. Negen bezwaarschriften zijn
daartegen ingekomen. Een tweetal
wijst er op, dat het gedurende een
reeks van jaren zijn broodwinning
heeft gehad op de betrokken terreinen
door het telen van groenten en bloem
bollen. B. en W. menen, dat de recht
bank zeker de daaruit ontstane schade
zal vaststellen.
Een andere serie deelt mede, dat zij
zelf grondexploitanten zijn en willèn
bouwen. De in het terrein gelegen
boerderij wil een hunner binnen af
zienbare tijd zelf in exploitatie bren
gen. B. en W. wijzen er op, dat be
doelde gronden opgehoogd moeten wor
den en dat ook al daarom in de hui
dige omstandigheden geen gunstige ex
ploitatie te verwachten is. De gemeente
wenst ter plaatse arbeiderswoningen te.
bouwen en geen middenstandswonin
gen. Tot slot stellen B. en W. aan de.
raad voor alle ingebrachte bezwaren
ongegrond te verklaren en de uitbrei
dingsplannen vast te stellen.
De gemeente heeft onlangs op een
openbare veiling de percelen Spoor
wegstraat 20, 22 en 24 zowel rood als
zwart, en het perceel Anthoniestraat
52 aangekocht. De percelen aan de
Spoorwegstraat worden in de toekomst
gesaneerd. Het perceel aan de Antho
niestraat moet gesloopt worden ter
verbreding van d'e weg.
GEBOREN: M. van Kilsdonkva
der Wiel, z; N. M. PasschierBlokke. I
z; D. C. van de KerkhofVerslagers,
z: A. M. JongejanSmit, z; C. M.
HarmsenLigthart, z; C. M. J. Besten-
breurWitteman. z; T. M. P. Overbeek
de Weert, z; J- HruskaVitasek, z;
M. E. G. EversDornseiffen, d; P. J.
van Zantenvan Etten, d; N. Dekker
Maligina, d: J. J. Ackermansvan
Ruiten, d.
GEHUWD: J. C. M. van de Weyer
en C. E. van der Hoeven, J. Schreijers
en G. M. Eterman, J. P. ter Maat en
G. Woppenkamp.
OVERLEDEN: H. Veen—IJsbrandij,
87 j.. Jansstraat: J. van der MeijPrin
sen, 59 j.. Godfr. v. Bouillonstraat.
De werkers, die hun dagen moeten
doorbrengen in fabrieken en ateliers,
zullen uiteraard andere behoeften heb
ben met betrekking tot hun vrije-tyd-
passering dan de arbeiders in land- en
tuinbouw. Waar de laatsten hun werk
zaamheden hebben in Gods vrije natuur
en daardoor in eigen tijd minder de
noodzaak van buiten-recreatie zullen
voelen, zullen fabrieksarbeiders en ate-
liermeisjes juist wél behoefte gevoelen
aan verpozing buiten. Met de vermeer
dering van industriële arbeid zuilen
mogelijkheden moeten worden gescha
pen die aangepast zijn aan de gewyzigde
omstandigheden. Hiertoe zal samenwer
king noodzakeiyk zijn, samenwerking
tussen arbeider en ondernemer, doch
ook de betrokken gemeenten zullen hier
een taak vinden.
De gemeentebesturen, die zich de
laatste jaren hebben beijverd en zich
nog beijveren industrie aan te trekken
en daarvoor geëigende terreinen hebben
ontworpen, uitgezet of in bouwplannen
hebben opgenomen, zullen er rekening
mede dienen te houden dat daarnaast
óók terreinen voor recreatie-doeleinden
worden bestemd en aangelegd. Met de
afbakening van zo en zoveel hectaren
voor een zeker aantal fabrieken alléén
zal de overheid in haar taak tekort
schieten wanneer daarnaast geen reke
ning zou worden gehouden met de nor
male behoefte aan ontspanning die de
werkers na hun dagtaak nodig hebben.
Waarmede we zeggen willen dat naast
industrieterrein, de openstelling van
sportterreinen en uitbreiding of aanleg
van wandelplaatsen gebiedende eis is.
Dit is moeilijk, wie zal zulks ontken
nen en de ene gemeente zal hierin ge
makkelijker kunnen voorzien dan de
andere. Sassenheim b.v. is reeds geze
gend met een park dat vele grotere ge
meenten het zullen benijden en de
sportbeoefenaar vindt reeds thans in
Lisse goede gelegenheid. In Hillegom
It de zaak echter niet zo gunstig.
Sportterreinen zijn nodig, niet alleen
oor hen die de sport alleen maar
jaan zien, doch juist en vooral voor
hen die de sport metterdaad beoefe
nen. Een gezonde ziel in een gezond
lichaam is een stelregel die niet alleen
geldt in zijn algemeenheid, doch ook
bijzonderlijk voor hem die zijn werk
dag doorbrengt in ruimten en in be
roepen die een gezonde sportbeoefe
ning juist met betrekking tot die
„ruimten'' en dat beroep min of meer
noodzakelijk maken.
Ook parken en plantsoen spelen een
rol in de recreatie van de arbeidende
mens. Heeft Sassenheim zijn park en
Lisse zijn omgeving. Hillegom is ook
op dit punt karig bedeeld. Hoe mooi en
verbeterd de laatste jaren de plantsoe
nen in deze gemeente ook mogen zijn.
de verdeling daarvan in een reeks kleine
kavels maakt het geheel voor recreatieve
doeleinden, zoals wij die voorstaan, min
der geschikt. De gemeente Hillegom en
de directe omgeving daarvan is arm
aan bos en men zal daar dus op de eer
ste plaats gelegenheid moeten zoeken
om datgene te doen wat onze vaderen
eeuwen geleden reeds deden, n.l. gron
den te bestemmen voor plantsoen, en
bosaanleg, daardoor de gemeente te ver
fraaien en mettertijd een natuurlijk re
creatieoord te scheppen. Nu wreekt zich
in Hillegom, destijds ongeweten, de hon
ger naar cultuurgrond waarvoor de
groene zoom rond deze plaats moest
worden opgeofferd.
Nogmaals, wij onderschatten de moei
lijkheden niet, maar de zaak is alles
zins waard om er voor te werken. De
annexatie van de Zilk -door Hillegom
kan in dit verband een zaak zijn van
to be or not to be
Ook de inrichting van volkstuincom
plexen kan een der oplossingen van het
recreatievraagstuk zijn. Dit moge de le
zer in de bollenstreek ietwat vreemd in
de oren klinken, maar naarmate de ar
beid „binnen de muren" groeit zal,
evenals in de grote steden, zich lang
zamerhand ook hier de vraag naar deze
vorm van recreatie zich ontwikkelen.
Naast andere recreatievormen zal ook
de sociale zorg in verband met de ge
wijzigde arbeidsomstandigheden langs
andere wegen moeten worden geleid.
Waar het scheppen van recreatie-gele
genheid op de eerste plaats een zaak is
van de overheid, zal het zwaartepunt
bij de sociale verzorging in de streek
moeten worden gelegd bij het bedrijfs
leven. Hetzij per (groter) bedrijf af
zonderlijk. hetzij per groep van over
eenkomende (kleinere) bedrijven. The
oretisch bestaat misschien de mogelijk
heid van een gecentraliseerde sociale
verzorging, doch practisch zal dit niet
kunnen waar 't gaat om de verzorging in
'n veelvoud van beroepen waarvan de so
ciale en beroeps-hygiënische eisen voor
ieder beroep anders kunnen liggen
V.o.m. zal hier de „sociale verzorgster''
uiteindelijk de oplossing zijn. Over de
vraag hoe. behoeven we ons het hoofd
niet te breken, dat zal het resultaat
moeten zijn van overleg tussen de ge
vestigde en nog te vestigen bedrijven
onderling èn met de arbeiders zelf. Wél
zal een goede voorlichting over nut,
noodzaak en werk van de sociale ver
zorgster noodzakelijk zijn, waar maar
al te veel deze mensen in arbeiders
kringen nog worden beschouwd als
„pottenkijksters" die men ie ver ziet
gaan dan komen. Onbekend maakt ock
hier onbemind.
Als derde consequentie van industri
alisatie in de bloembollenstreek mogen
we het vraagstuk van het nijverheids
onderwijs niet voorbijzien. Een groeien
de industrie brengt vanzelf het belang
van aangepast ambachtsonderwijs naar
voren. Hiermede zal trouwens niet al
leen de industrie an sich gebaat zijn,
ook het plaatselijk ambacht zal hier van
profiteren.
Momenteel „s de toestand zo dat jon
gelui, die het ambachtsonderwijs aan
een dagschool willen volgen, aangewe
zen zijn op Haarlem of Leiden. Zelfs
voor avondonderwijs is in de streek zelf
nog geen voldoende gelegenheid. Niet
alleen het feit dat de scholen in Haar
lem en Leiden zoal niet reeds thans, dan
toch bij een groeiende behoefte en leer
lingental te klein worden, geldt v.o.m.
ook hier het fundamentele bezwaar,
hetwelk wij in een der vorige artikelen
hebben ontwikkeld, dat een dagelijks
verblijf van enkele jaren in de steden
van de opgroeiende ambachtsjeugd het
begin kan zijn van morele en religieuze
degeneratie. Dit is vanzelfsprekend geen
verwijt aan de scholen en hun leraren-
staf in de genoemde steden. Het gevaar
zal ook niet op de eerste plaats in die
scholen zijn, doch ook alweer in de tij
den tijdens het vervoer van en naar
school, hoewel de gevaren van de neu
trale school, welke ieder kent, niet mo
gen worden onderschat.
Wij achten daarom de stichting van
een instituut voor nijverheidsonderwijs
in de streek zelf van primair belang,
waarbij het stellen van de vraag of dit
onderwijs zo veel doenlijk dient te wor
den gegeven op confessionele inrichtin
gen voor ons het bevestigende antwoord
reeds inhoudt. Wordt het onderwijs in
de streek zelf gegeven, dan zal dit ook
gemakkelijker kunnen worden aange
past aan de streekbehoeften.
Wie dit onderwijsinstituut uiteindelijk
zal oprichten, de gemeenten, het be
drijfsleven zelf, of een combinatie
van beide, is een vraag, die nog niet
aan de orde is. Dat deze school, wan
neer ze zal worden gesticht, centraal
gelegen is achten wij wel belangrijk,
waarbij rivaliteit tussen de betrokken
gemeenten bij voorbaat moet worden
verworpen.
Met het volgende artikel, waarin
wij deze rivaliteit aan een onderzoek
zullen onderwerpen en waarin wij de
behandelde stof tevens in een aantal
stellingen zullen comprimeren, willen
wij dan deze eerste reeks artikelen
besluiten. P.
Het beste wat U op
kont brengen!
Te Haarlem is vannacht in de leeftijd
van 60 jaar overleden de heer Alex van
Strien. een bekend figuur op automo-
bilistisch gebied. Hij was o.m. voorzit
ter van de R.A.C.-West, welke vorig
jaar met zoveel succes de Tulpenrallye
organiseerde.
Een negenjarige jongen stak Donder
dag, zonder op het verkeer te letten,
met zijn autoped de Planetenlaan over.
Het gevolg was, dat hij door een auto
werd aangereden. De jongen kreeg al
leen schaafwonden. De Ongevallendienst
verleende eerste hulp.
Een timmerman ging Donderdag met
zijn echtgenote naar een Haarlemse
automatiek om croquetj es te gaan eten.
Na afloop belde hij aan het loketje aan,
om de automatiekhouder te vertellen,
dat de croquetjes hem niet zo goed wa
ren bevallen. Het leek wel of er aard
appels in zaten! Om te demonstreren
dat de croquetjes „niets" waren, nam
hij er weer een en gooide het tegen de
muur van de automatiek. Het ding bleef
plakken! Daarna pakte de man zijn mes
om het door het croquetje te werpen.
Het mes vloog echter door een raampje
en het gevolg was, dat de timmerman,
hoewel hij de schade vergoedde, van de
inmiddels opgebelde politie een bon
kreeg wegens straatschenderij.
De bouw van 6 woningen aan het
Dorpsplein is door burgemeester en
wethouders van Zandvoort opgedragen
aan de N.\. Bouwbedrijf „Hacu" te
Driehuis voor f 84910.
Voor de afd. Haarlem van de Kon.
Vereniging „Oost en West" geeft admi
raal C. E. L. Helfrich b.d„ oud-opper
bevelhebber van de vloot in Zuid-Oost
Azië, Vrijdag 21 October, 's avonds 8
uur in hotel „De Leeuwerik" een lezing
over het onderwerp „De zee-oorlog
19411942 in Nederlands Indië in vo
gelvlucht, ook in verband met de hui
dige situatie".
Vandaag 14 October is de heer H.
Cramer, vakwerkman eerste klas en
wonende Oranjestraat 125, vijf en twin
tig jaar bij de Rijkstelefoon in dienst.
De politie hield de 49-jarige los-werk-
nian W. W. aan, die bij de Hoogovens
in Velsen 50 kg. lood had gestolen.
ZEGELS
B, en W. stellen de raad voor aan
het rijk voor de bouw van 14 duplex-
woningen aan de Javalaan een bijdrage
te vragen van f 138.000. De rente zal
4 pet. per jaar zijn.
Gisteren stak het driejarig dochter
tje van de familie S. te Heemstede plot
seling en onvoorzichtig de Binnenweg
over. Zy werd daarbij door een perso
nenauto aangereden, bestuurd door de
heer L. Het meisje liep een lichte her
senschudding op en enkele schaafwon
den, maar kon met een politieauto
naar de ouderlijke woning worden ver
voerd.
De aanbieding van de drie gedenkra
men van het comité „Heemstede Vrij"
aan het gemeentebestuur zal plaats
hebben op Woensdag 19 October, des
middags 4 uur.
Sedert jaar en dag is het gedeelte van
de Hagelingerweg te Santpoort, gelegen
tussen d'e Overbil&tweg en de Hoofd
straat een ergernis van nagenoeg iedere
weggebruiker, afgezien! dan van de
voetgangers. Zelfs de meest solide fiets
rammelt er op de klinkerkeiën en be
stuurders van bakfietsen en handwa
gens hebben er al menig zweetdrup
peltje liggen.
Hieraan gaat nu een eind'e komen,
want sedert enkele dagen staan er op
het trottoir tassen Waalsteen dik for
maat opgesteld.
De „kinderhoofdjes" zullen eerstdaags
plaats maken voor de nieuwe stenen.
Dat er dikke klinkers en geen gewone
straatklinkers worden gebruikt bewijst,
dat de gemeente de zaak goed wil aan
pakken. Alleen is het jammer, dat de
weg er niet te gelijkertijd eer. flink
stuk verbreed kan worden. Dit zal
voorlopig echter wel tot de vrome wen
sen blijven behoren.
B. en W. van Zandvoort achten het
wenselijk dat een officiële vlag voor de
gemeente wordt vastgesteld. Bij informatie
bij de Hoge raad van Adel bleek dat voor
Zandvoort nog geen vlag was vastgesteld.
Deze instantie gaf tevens enkele richtlij
nen welke bij het ontwerpen van vlaggen
voor publiekrechtelijke lichamen in acht
genomen moeten worden.
Aan de raad wordt nu voorgesteld, de
vlag van Zandvoort te doen bestaan uit
een gele baan (boven) en een blauwe baan
(beneden).
De pastoor en de predikanten te
Zandvoort hebben tot de gemeenteraad
een adres gericht waarin geprotes
teerd wordt tegen het houden van
snelheidsraces op Zondag. Hierdoor
wordt op zodanige wijze in de Zon
dagsrust ingegrepen, dat daardoor zelfs
de ongestoorde uitoefening der kerk
diensten wordt belemmerd.
Geraas en gedender der motoren,
heel Zandvoort een parkeerterrein, spe
ciale politiediensten voor de verkeers
regeling, dat alles maakt zo schrij
ven adressanten een Zondagsstem
ming onmogelijk, terwijl daardoor ook
de natuurlijke voorwaarde voor een
ware Zondagsheiliging gaat ontbreken.
Bovendien moeten vele bezoekers zó
vroeg van huis gaan, dat voor hen van
het bijwonen van een godsdienstoefe
ning geen sprake kan zijn. Ook vele
buitenkerkelijken beschouwen de Zon
dag als een dag van retraite en con
templatie. De geestelijke belangen mo
gen niet wijken voor louter materiële
en commerciële.
Als belangrijke badplaats biedt Zand
voort 's zomers toch reeds zo weinig
Zondagsrust; alles wat deze toestand
verergert moet zoveel mogelijk beperkt
worden.
Het adres besluit met het verzoek
om deze wedstrijden, evenals in Enge
land, voortaan op Zaterdag te doen
houden.
Van het bijna gereed zijnde complex
van 49 woningen van de woningbouw-
te Zandvoort zullen 9 woningen, gele
gen aan de Bilderdijkstraat en Const.
Huygensstraat, deze week betokken
worden.
De R.K. Montessori-kleuterschool te Aer-
denhout wordt bezocht door een tiental
leerlingen uit de gemeente Zandvoort
(Bentveld). Het schoolbestuur heeft aan de
gemeente Zandvoort gevraagd een bijdrage
te willen verlenen in de onderwijskosten
der Zandvoortse leerlingen. Aan de raad
wordt voorgesteld het verzoek in te willi
gen.
B. en W. van Zandvoort hebben een nieu
we salarisregeling ontworpen voor het per
soneel van de openbare kleuterschool. De
jaarwedden voor het hoofd f 2400f 3000,
onderwijzeres f 1600f 2400 met akte B, en
f 1400f 2200 met akte A, helpsters f 600—
f 1200 en volontairs f 12 tot f 14 per week.
Schik een beetje op, verzocht ik de
mannen op de bank in het Bol
werk.
„Gaat niet", bromde een dikke.
„Maar er is vanmiddag nergens
plaats en ik wil toch ook wel even van
het zomerse weer genieten."
„Toe, Lewie, deine nou 'n endje, me
neer heb ook de zon nodig. Kijk 'os
hoe bleek ie ziet...."
Daar zat ik dan ook op 'n bankje,
prinsheerlijk, zorgeloos, evenals de spin
in haar web tussen twee takjes tob 'b
nog natte heester.
„Weten jullie al, dat de P. B. O. er
door is?" vroeg ik.
„Watte?" vroeg Lewie.
„Zo is dat bureau voor oorlogsmisda
digers nou opgeheven", kuchte ouwe
Manus, met zijn pruim balancerende.
„Wel nee", ging ik rustig voort, „P.
B. O. wil zeggen Publiekrechtelijke Be-
drijfs Organisatie
„O ja", vulde Lewie aan, „dat wil zo
veel zeggen asdat het publiek het recht
heeft zich met de bedrijven te bemoeien.
Heel goeie maatregel. Daar binne de
liberalen tegen, niet?"
„Wat is nou vandaag de dag een libe
raal", philosofeerde Tinus, die van 'n
pensioentje 'n prettige ouwe dag
maakte.
„Zie je die grote spin, die op weg is
om 'n armelijk vliegje in haar web op te
slokken?", zei ik plechtig. „Zó was het
nou vroeger en zo mag het nu niet meer
zijn. En daarvoor is óók de P. B. O."
DUBBELDXVANBEDDEN
25 jaar garantie, 85.
WASSENAAR Jansweg
t/o Station
(Adv.)
Aan de raad van Zandvoort wordt voor
gesteld aan de woningbouwvereniging
„Eendracht maakt macht" een bouwvoor-
schot van f 387.387 en een grondvoorschot
van f 46.433 te verlenen voor de bouw van
38 woningen aan de Vondellaan.
Verhoging presentiegeld
B. en W. van Zandvoort stellen de raad
voor, aan Gedeputeerde Staten te verzoe
ken het presentiegeld voor raadsvergade
ringen te verhogen van f 4 tot f 5 en voor
commissievergaderingen van f 3 tot f 4.
Een Amerikaans Superfort van het type
B-50 is gisteren bij Newmarket (Enge
land) neergestort. De twaalf inzittenden
zijn allen om het leven gekomen.
Het toestel stortte neer op een open stuk
land bij Isleham, een dorp 16 km. ten Noor
den van Newmarket.
Nadat de bommenwerper een hooiberg
geraakt had explodeerde de benzine. De
hooiberg vloog in brand en het vuur had
zich spoedig uitgebreid tot nabijgelegen
hooibergen en boerderijen.
Bij K. B. is vice-admiraal jhr. E J.
van Holthe, chef marinestaf, met ingang
van 1 October j.l. tevens lelast met de
functie van bevelhebber der zeestrijd
krachten.
AAGTEKERK 12 v. Izmir. ABBEKERK 13
te Colombo. ALBLASSERDIJK 12 te
Brownsville. ALHENA 12 te Bahia. ALNA-
TI 12 v. Santos n. Montevideo. ALUDRA
12 v. R. Janeiro. AMSTELDIJK 12 te Gal
veston. AMSTELKERK 12 te Accra. AM
STELVEEN 12 v. Madras n. Calcutta. AR-
KELDIJK 13 te N. York. ARMILLA 13 te
Pladjoe. ATLAS 12 v. Gdynia n. A'dam.
AXELDIJK 13 v. Bremen n. R'dam. BALI
p. 12 Ceylon. BLOMMERSDIJK 13 te Bre
men. BORNEO 13 te Khoralami. BREDA
13 te Curasao. CLEODORA 14 te Curasao
verw. COLYTTO p. 12 Gibraltar. CONGO-
STROOM 12 v. Dakar n. A'dam. CORILLA
13 v. Liverpool n. R'dam. DELFLAND 13
te Rio Grande. DELFTDIJK p. 12 de Azo-
ren. ENA p. 13 Perim. ESSO A'DAM p.
13 Perim. FRIESLAND 12 te Surabaja.
GANYMEDES 13 te Maracaibo. GAROET
13 te N. York. GORDIAS 13 te R dam.
HERA p. 13 Ouessant. HERCULES p. 13
IJmuiden. HERSILLIA 13 V. Ponta del
Gada. ILOS 12 v. Lumassol n. Alexandnë.
JAARSTROOM 11 v. Takoradi n. Liberia. J.
v. OLDENB. 13 v. Suez. JUPITER 13 te Pi
raeus. K. ONNES 14 v.m. 3 u. te Liver
pool. KEILEHAVEN p. 12 Las Palmas.
KELBERGEN p. 13 Lissabon. K. AGOENG
p. 13 Kaap St. Vincent. K. BAROE 13 v.
Suez. K. GEDE 13 te Djeddah. LARENB.
p. 13 Finisterre. LAURENSKERK 12 v. Ant
werpen n. R'dam. LEUVEKERK 13 te Ge
nua. LINGE 12 v. Toppella n. Zaandam.
LOENERKERK 12 te Antw. MAAS 12 v.
Houston n. N. Orleans. MAASKERK 13 te
Takoradi. MADOERA p. 13 Gibraltar. MAL-
VINA p. 13 Sabang. MARIEKERK 12 v.
Hongkong n. R'dam. MELISKERK 12 v.
Suez. MENTOR 13 te Algiers. MIDAS p.
13 Finisterre. N. AMSTERDAM p. 13 Li
zard. ODYSSEUS 3 te Napels. ORESTES.
9 v. N. Orleans n. Curasao. ORPHEUS 12
te Tunis. PAPENDRECHT p. 13 Ouessant.
P. LAUT 13 te Batavia. POLYDORUS p. 13
Lizard. PR. J. WILL. FRISO 12 te Quebec.
PR. WILL. V p. 13 Belle Isle. RANDKERK
13 te Mombassa. ROEPAT 12 te Hamburg.
RONDO 13 te S. Francisco. SALAWATI 12
v. Montreal n. Philadelphia. SARANGAN
12 te Batavia. SARPEDON 12 v. N. York
n. W.-Indië. SCHIE 13 v. Fort Liberie n.
Aruba. SLOTERDIJK 13 te Alexandrië.
SOESTDIJK 13 te Galveston. SOMMELS-
DIJK p. 13 Kaap Guardefui. ST. ARNHEM
12 te R'dam. ST. DORDRECHT 14 te R'dam
verw. ST. LEIDEN p. 13 Dungeness 14 te
R'dam. ST. MAASTRICHT 12 v. Lulea n.
Bremen. STENTOR p. 13 Finisterre. TA-
BIAN 12 te Aalborg. TABINTA p. 12 Perim.
TARAKAN 12 v. Colombo n. Belawan.
TARIA 12 te Abadan. TERNATE p. 13 Gi
braltar. TIBA p. 13 Las Palmas. TOSARI
12 v. Belawan n. R'dam. TRITON 13 te Ma
racaibo. VULCANUS 12 v. Gibraltar n.
Haifa. WATERMAN 13 v. Batavia 6 Nov. te
R'dam verw. WELTEVREDEN 13 te Singa
pore. WICKENBURGH 12 te R'dam. WILL.
RUYS 13 v. P Said WINTERSWIJK 13 Ie
Ceuta. ZEELAND 13 te Basrah. ZIJPEN
BERG p. 13 Kaap St. Vincent.
(Van onze verslaggever)
Dank zij een pientere tramconducteur,
heeft de Amsterdamse recherche een
falsificatie-centrale van rijksdaalder-
biljetten kunnen opsporen.
Van begin September af had de re
cherche valse muntbiljetten van f 2.50
ontvangen, maar de bron kon niet wor
den opgespoord, totdat de tramconduc
teur, op het Damrak rqdend, een biljet
ontving, dat hem niet echt leek. Hy liet
het aan de wagenbestuurder zien, die
ook meende, dat het vals was. Degene,
die het had aangeboden, werd zenuw
achtig en sprong van de tram, nage
rend door de conducteur, die hulp kreeg
van twee politie-agenten. Zy vonden
de valse munter in een café in de Lan-
gebrugsteeg, waar hij 17 valse munt
biljetten onder een barkruk had ge
worpen.
Eerst gaf hij allerlei „verklaringen"
voor het in het bezit hebben van net
valse geld, maar tenslotte bekende hij,
dat hij het zelf had gemaakt, tezamen
met een andere Amsterdammer, een
cartonnagewerker. die een kleine druk
pers bezat. Voor de foto hadden ze een
fotograaf in de arm genomen, die zij
wijsmaakten, dat het ging om certifi
caten voor de t.b.c.-bestrijding. Ze
duwden daartoe een door hen opge
stelde „Beschikking" van de minister
van Financiën onder de neus van de
fotograat en die vloog er in, evenals
een copieerinrichting. die voor 't cliché
zorgde.
Totaal zijn enige honderden valse
rijksdaalderbiljetten aan de man ge
bracht, waarvoor de valse munters drie
handlangers op het Waterlooplein had
den opgescharreld, die eveneens gear
resteerd zijn. De politie vond nog 50.000
a 60.000 biljetten, die wel gedrukt wa
ren, maar nog gesneden en genummerd
moesten worden. Er was papier besteld
voor honderdduizend muntbiljetten. De
cartonnagewerker had, angstig gewor
den, zijn apparatuur in enige kisten bij
een buurman verborgen, die hij had
wijsgemaakt dat hij iets voor de be
lasting-inspectie moest weghouden. De
handlangers hadden de valse muntbil
jetten voor 1.25 a 1.35 gekocht en
o.a. op een kermisterrein in Amsterdam
uitgegeven. In talrijke plaatsen van ons
land zijn de valse rijksdaalders aange
troffen.
(Adv.)
AMSTERDAM 13 Oct. 1949
De handel ter beurze had vandaag over
het geheel weinig te betekenen. De bin
nengekomen orders waren van geringe om
vang en ook de beroepshandel toonde wei
nig activiteit.
Aand. Kon. Olie liepen tot 310% terug
om op 311 te sluiten, waarmee het koers-
avance van gisteren nagenoeg geheel ver
loren is gegaan.
Aand. Nijma moesten opnieuw enkele
procenten prijsgeven. Aand. Intern. Viscose
werden verhandeld ex-dividend 9 pet. op
147 tegen gisteren cum-dividend 158.
Aand. Ver. Holl. Sig. fabr. boekten een
licht avance van 2 pet. op 82, doch aand.
Alg. Norit werden 6 .jet. lager aangeboden
zonder dat kopers zich meldden. Ook de
scheepvaartmarkt was niet geanimeerd.
De Ind. fondsen verloren in sommige ge
vallen 2 a 3 pet.
De Staatsfondsenmarkt gaf hier en daar
fractionele verbeteringen te zien. De dol
larlening sloot op 93% of lager dan gis
teren.
(Niet-officiële koersen)
Vorig Opening
slot 14/10
3% Nederl. 1948
3-3% Nederland 1947 9718 97 ft
3 Ned. 62-64 bel. fac. 99 '4
Inschr. Grtbk.'46 3 pCt. 9654 96(8
Ned. Handel Mi), eert 162
A.K.U. 193 193%
Van Berkels Patent 121
Calvé-Delft eert 151
Van Gelder 155
Kon. Hoogovens eert 209%
Unilever cert 246% 246
Ned. Kabel 302
Philips 241% 241%
Kon. Petroleum 311% 310
.Amsterdam" Rubber 145»/, 147%
Holl. Amerika Lijn 170
Kon. N. Stoomb Mij 137»/4 138»%
Ned. Scheepv Unie 163% 164%
H.V.A. 164% 165
Deli Mij. eert. 144% 144%
13/10
Anaconda Copper
28
Bethlehem Stee]
29%
Chrysler Corp.
53%
General Electric
38
General Motors
65%
Hudson Motors
14
Kennecott Copper
Montgomery Ward
47%
51%
North American Co
17'4
Radio Corp.
12%
Republic Steel
21%
Shell Union Oil
39%
Southern Pacific
44%
Southern Railway
33
Tidewater
24
U S Steel
24%
ex cUv.
28%
29
54%
37%
65%
14
47%
52
17%
129»
21%
39
44%
33%
24%
24%
