GOUDCLAUSULE, KERN VAN
BENELUXPROBLEMEN
Communisten
ovefW
KLOKZEEP
KUNSTENAARS HERDENKEN
GUIDO GEZELLE
Wij luisteren naar
B
MEUBELMAKERS
EEN GOEDE VAKOPLEIDING
BONTMANTELS
■7*1
Vredesverdrag met
Oost-Duitsland
Ve^huizbn?
Bij verhoogde import derde valuta
Kindje verkouden?
3* f
HULPVERKOOPSTER
PIENTERE JONGENS
van 15—19 jaar
llim
VERKOOPSTER
Was met
Velleman Koopt!
A. WIJNTJE lïZMoVfd**
ZATERDAG 15 OCTOBER 1949
PAGINA 5
Zijn poëzie de neerslag van een christelijk
moedig gedragen dichterschap
T entoonstelling
geopend
Schuldig aan poging tot
omwenteling
Adenauer spreekt met
geall. Hoge Commissie
Schacht bijna gemolesteerd
'i, W
1/ WEM
Last van «enuwen?
Amerika's militaire hulp
Huis v. Afgevaardigden
keurt wet goed
JOH. J. WULFERS ZOON
Vroom Dieesmann Haarlem N.V.
Fa. W. F. CLAUS
Een goede haan
kraait
tweemaal,
Is
dubbel
V scheelt IJ stukken!
Capes Zilvervossen - Colliers
GEDEMPTE OUDE GRACHT 72 HAARLEM
(Telefonisch van onze politieke redacteur)
LUXEMBURG, Vrijdagavond.
Er wordt hard onderhandeld tussen de ministers van de drie landen in Luxem
burg. Weliswaar verlopen de deliberaties in de goede geest, die bepaald wordt
door de wil om te slagen, doch dit neemt niet weg, dat de ministers geenszins
van plan schijnen het elkaar te schenken De moeilijkheid van de problemen,
de ongelijkheid van niveau tussen België en Nederland dwingen de partijen
daartoe.
In de monetaire commissie hebben
de Nederlanders heden een voorstel
gedaan aan de Belgen, dat deze laat-
sten vanavond laat zouden bestude
ren. Omtrent de aard van dit voor
stel, dat geresulteerd is uit overleg
in de nacht van Donderdag op Vrij
dag, voortgezet in de loop van de
aag. werd. cot dusver grote geheim
zinnigheid betracht. Uit enkele losse
gegevens vermoedt men, dat het zich
beweegt in de richting van een ver
der vrijmaken van de Belgische im
port. waartegenover de Belgen dan
tot een zekere grens valuta van derde
landen zouden accepteren. Het lijkt
nog steeds onwaarschijnlijk, dat Ne
derland in dit stadium zou toestem
men in een zodanige formulering van
de goudclausule, dat wij verplicht
zouden kunnen worden op een mm
of meer bij verrassing optredend tijd
stip goud of dollars af te geven. De
Nederlandse regering heeft zich im
mers op het standpunt gesteld, dat
de goudpositie van het land geen ver
dere vermindering gedoogt. De Bel
gen achten daartegenover ae kans dat
dit gevaar zich zal effectueren, ge
ring, aangezien zij wijzen op de to
tale omvang, die het handelsverkeer
zal kunnen nemen.
Deze bedraagt ca. 14 milliard francs,
namelijk 7 milliard, die gedekt worden
door de Marshallhulp, welke Nederland
via België ten goede komt en nog eens
7 milliard, die dekking vinden in de te
Verwachten export van Nederland naar
België. Doch Nederland, dat weet hoe-
Zeer het met de rug tegen de muur
staat, kan op een dergelijk avontuur
niet ingaan. Intussen is men hoopvol
gestemd aangaande de vraag of België
de Nederlandse voorstellen zal aanvaar
den. Het is immers de enig mogelijke
manier om de Voor-Unie uit te brei
den. In de sector der staalproducten
schuilen de moeilijkheden niet meer in
prijsdiscriminatie, die een hogere prijs
Voor Nederland als exportland met zich
meebrengt. Daarover heeft men elkaar
op een redelijk tussenplan gevonden.
Be Belgische staalexport naar Neder
land is dus een kwestie geworden van
deviezen De vrijgeving van textiel is
dit evenzeer. De deviezen zijn slechts
te vinden, indien België valuta als ster
ling of eventueel ook Franse francs
aanvaardt.
Betreft dit in de eerste plaats reeds
fle monetaire regeling tijdens de Voor-
Ünie. daarnaast staat de regeling voor
de periode der nog altijd maar beperk
te Unie die op 1 Juli 1950 moet ingaan.
Ook met betrekking tot deze periode
hebben de Nederlanders een plan m
tien punten voorgelegd, over de meeste
Waarvan wei eensgezindheid bestaat.
Maar ook daarvan kan de kern moei
lijk een andere zjjn dan de goudclausule,
waarin voor Nederland het enig denk
bare alternatief is afdekking in andere
Valuta. Men mag hopen, dat de Belgen
Ook daarin Nederland tegemoet zullen
komen, maar dan blijft toch altijd nog
te bezien of de daarna te bereiken over
eenstemming tussen België en Neder-
iand zal slagen. Meer dan een beginsel
overeenstemming tussen de drie landen
Zal men in Luxemburg moeilijk kunnen
Verwachten,
in anciere, zij het minder cruciale pro
blemen heeft men reeds overeenstem
mingen bereikt. De commissie voor de
havens en waterwegen, die vanmorgen
®an het werk ging, was spoedig klaar,
"len heeft tot grote opluchting der Bei-
Ken een commissie samengesteld, die
het vraagstuk breedvoerig zal bestude-
ten. Men heeft daarbij uitgesproken het
fkote belang t$ erkennen van de ver
bindingen te water van de twee landen.
Be commissie heeft tot taak een rap
port uit te brengen over de technische,
économische en financiële aspecten van
■Antwerpen, Gent en Luik Zij bestaat
Van Belgische zijde uit staatsminister
"an Cauwelaert, de heer Delmer, oud-
éecretaris-generaal van Economische Za
ken, en prof. Frédéricq; van Neder
landse zijde uit oud-minister Steenber-
8he, wethouder Brautigam van Rotter
dam en de heer Gottfr. H. Crone, oud-
Voorzitter van de Kamer van Koophan
del te Amsterdam.
In de landbouwsector heeft men eén
rapport van de experts goedgekeurd, op
ürond waarvan besloten werd de har
monisatie van de landbouwpolitiek der
Benelux na te streven. Verder zal men
éon rapport doen opstellen, waaruit moet
rcsulteren, dat met ingang van 1 Ja-
pPari 1950 het thans vigerende land-
h°Uwprotocol van 1947 verzacht wordt,
{éhgevolge waarvan de exportmogelijk
heden van landbouwproducten naar Bel
gië verruimd zullen worden. Men zal in
de Unie, gezien de bodemgesteldheid
van het land, een speciaal regiem in
stellen voor Luxemburg.
Men hoopt de conferentie Zaterdag
avond te kunnen beëindigen, indien men
over de monetaire vraagstukken tot
overeenstemming komt. Zo niet, dan zal
zij tot Zondagochtend worden gepro
longeerd.
Twee kunstenaars, twee dassen op
het Bossche Congres: Stijn Streuvels
en Antoon Coolen in de koffiekamer
van het Casino.
Brabantse redactie)
van het congres Kunst en Christendom in
(Van onze
De middag van de eerste dag
Den Bosch was gewijd aan de Guido Gezelle-herdenking ter gelegenheid van de
vijftigste verjaardag van diens sterfdag. De plechtige herdenkingszitting werd
geopend door pastoor Aug. Commissaris, voorzitter van het Provinciaal Genoot
schap voor Kunsten en Wetenschappen in Noord-Brabant, aie er op wees, dat
in Nederland Gezelle nog een zeer sterke bekoring op de jeugd uitoefent. „Hier
zingt hij, leeft hij en bidt hij voort", aldus spreker.
toch duidelijk van elkaar onderschei
den zijn. Beide ontstaan doordat ae
geest van de mens contact krijgt met
de werkelijkheid. De mens moet zich
los maken uit het belangenklimaat om
te komen tot contemplatieve schou
wing, die aan de wortel ligt van alle
kunst. De kunstenaar moet met een
gevoelig hart indrukken ondergaan,
maar mag zich niet in een stroom van
gevoelens laten ondergaan.
Objectivisme en subjectivisme moeten
Gezelle heeft men tijdens dit congres
op drie manieren willen huldigen. Op
de eerste plaats met een herdenkings
bijeenkomst, waar de beste Gezelleken-
ner van onze dagen, prof. Fr. Baur, een
beeld heeft gegeven van deze grote
christen kunstenaar. Verder door het
inrichten van een Gezelletentoonstelling
en het uitschrijven van een declamatie
wedstrijd voor leerlingen van middel
bare scholen. Tijdens deze toespraak
trad Gezelle's neef, Stijn Streuvels met
zijn dochter de zaal binnen, waar hij
met luid applaus werd begroet.
Prof. Baur, van de universiteit van
Gent. hield vervolgens wat hij zelf be
titelde als een meer enthousiaste dan
geleerde uiteenzetting over Guido Ge
zelle en zijn werk.
De diepere grond van het werk van
Gezelle, waarvan het bestaan door
allen wordt aanvaard, zocht spr. hier
in, dat zijn poëzie is de neerslag van
een christelijk en moedig gedragen
dichterschap. Gezelle's werk wordt
gedragen door een christelijke wee
moed. Deze weemoed is een elemen
taire weemoed, die de dichter bij zijn
geboorte heeft meegekregen. Gezelle
had veel meer de weemoedigheid van
zijn moeder, dan de levensblijheid
van zijn vader.
Dat deze weemoed niet eerst ont
stond na de tragische tijd in Roesse-
laere, toonde spr. aan door het voor
dragen o.a. van het diepweemoedige
„Gij badt op enen berg alleen", dat
van voor die tijd is. Aan de hand van
tal van voorbeelden liet hij zijn gehoor
achtereenvolgens zien, dat Gezelle ook
een romantische en kosmische dichter
was, die bovendien zijn taalinstrument
technisch perfect beheerste.
Een zeer hartelijk en langdurig ap
plaus vertolkte de dank van de talrijke
aanwezigen, welke dank pastoor Com
missaris nog even in woorden uitdrukte.
In het gebouw van het Provinciaal
Genootschap droegen daarna de winna
ressen en winnaars van de declamatie
wedstrijd Gezelle-gedichten voor, waar
na de voorzitter van het Provinciaal
Genootschap de tentoonstelling van Ge-
zelleliteratuur officieel opende.
„Christendom en Kunst"
In de morgenuren had de voorzitter
van de Alg. Kath. Kunstenaarsvereni
ging, dr. A. Wijffels, zoals in een deel
van onze vorige oplage reeds bericht,
het congres met een rede geopend. Prof.
dr. T. Rutten, minister van O. K. en W.,
Z. H. Exc. Mgr. W- Mutsaerts, bisschop
van 's Hertogenbosch, prof. dr. J. de
Quay, commissaris der Koningin in
Noord-Brabant, burgemeester mr. H.
Loeff en de Belgische gasten waren on
der de belangstellenden.
Prof. Rutten achtte het in zijn rede
een goede keus, het congres te combi
neren met de Gezelle-herdenking, om
dat Gezelle zijn kunst uit het christen
dom putte en het bewijs leverde, dat
het zeer wei mogelijk is, dat eigentijdse
kunst het volk nadert, zonder te verval
len in slappe toegeeflijkheid.
De algemene inleiding over „De
grondslag van de relatie tussen christen
dom en kunst" werd gehouden door
pater dr. St. Tesser, O.P. Spr. wees er
op, dat, hoewel er verwantschap be
staat tussen kunst en godsdienst, deze
in harmonisch verband worden ge
bracht Wat geldt voor dit aesthetische
schouwen geldt evenzeer voor het
ethische schouwen. De kunstenaar moet
zich van zijn eigen passie hebben los
gemaakt. De schoonheidsintuïtie kan
worden gevolgd door een tweede, na
melijk een godsdienstige intuïtie. Deze
tweede is dp natuurlijke bekroning van
de eerste. Wanneer nu de kunst door
deze beide vormen van bezinning ge
voed wordt, ontstaat religieuze kunst,
zelfs als het het onderwerp van deze
kunst een profaan onderwerp is.
Zo is de middeleeuwse kunst in haar
geheel religieus. De gedachte dat wij
voor moderne christelijke kunst zou
den moeten teruggaan tot de middel
eeuwen wees spr. af. Het tijdelijke vol
komen te willen scheiden van het gees
telijke is een dwaling. Onze kunste
naars moeten er naar streven een eigen
christelijk profaan karakter te geven
aan hun niet-sacrale kunst. Zij moeten
dus een eigen vorm trachten te vinden
voor de sacrale en voor de profane
kunst. Zij zullen aan de christelijke vi
sie op verschillende wijzen gestalte moe
ten geven naar gelang van het terrein
waarop zij zich bewegen.
Dan rug, keel en borstje
inwrijven met
ZATERDAG
HILVERSUM II - 415 M. Na 18 uur
ook 245 on 1875 M. 18.00 Klaas van
Beeck, 18.15 journ. overz., 18.30 Klaas
Van Beeck, 19.00 nieuws, 19.15 actuali
teiten, 19.25 zang en orgel, 19.50 com
mentaar uit de Benelux, 20.00 nieuws,
20.05 gewone man, 20.12 gram., 20.15
Lichtbaken, 20.40 septet, 21.00 De klok
heit negen, 21.45 puzzle, 21.55 Ger de
Boos, 22.30 wij luiden de Zondag in,
23.00 nieuws, 23.15 Residentie-orkest.
Hilversum i - 301 m. 18.00
bieuws, 18.15 piano, 18.30 Strijdkr.,
19.00 artistieke staalkaart, 19.30 Bijbel
lezing, 19.45 Nederlanders in Duits
land, 20.00 nieuws, 20.05 dingen van
«e dag, 20.12 varia, 20.15 Weense mu
ziek, 20.45 cabaret, 21.45 commentaar,
Z2.00 Ramblers, 22.25 hoorspel, 22.45
strijkkwartet, 23.00 nieuws, 23.15 sport,
<53.35 dansmuziek.
ZONDAG
Hilversum ii - 415 m. Voor 10 u.
0 n« 245 en na 12 uur ook 245 en 1875
ö-OO nieuws, 8.15 Schubert, 8.25 Hoog
mis, 9.30 nieuws, 9.45 zang en orgel,
m.00 Gereformeerde kerkdienst, 11.30
gewijde muziek, 12.15 Apologie, 12.35
Piano, 12.40 Klaas van Beeck, 12.55
^onnewijzer, 13.00 nieuws, 13.20 Klaas
van Beeck, 13«45 uit het boek der boe
gen, 14.00 vocaal kwartet, 14.30 Con
certgebouworkest en solist, 15.30 Ka-
moliek overleg. 15.55 orgel, 16.15 re-
Portage, 16.30 Vespers, 17.00 Kerkzang-
f^PSt» 17.45 Oecumenische studiodienst,
AQ.30 Arnhemse Orkestvereniging en
°rgel, i9.oo Nederlands kamerkoor, 19.15
^e^t gij uw Bijbel?, 19.30 nieuws, 19.45
actualiteiten, 19.52 boekbespr., 20.05 ge
wone man, 20.12 Belgisch-Nederlands
Pf°gr., 22.00 cabaret, 20.20 puzzle, 22.35
Siail0> 22.45 Avondgebed, 23.00 nieuws,
15 Arnhemse Orkestvereniging
Piano
23.15
koor.
Hilversum i
en
301 m.
8.00 nieuws,
8.40 gram.,
sport, 9.15 verzoekprogr., 9.45 gees-
9 10 8,30 Platteland, 8.40 gram.',
telijk leven, causerie, 10.00 trio. 10.25 li
terair overzicht, 10.50 Fierefluiters, 11.15
Triangel, 12.00 orkestconcert, 12.30 Zon
dagclub, 12.40 Nederlandse liedjes, 13.00
nieuws, 13.15 mededelingen, 13.20 Muset-
te-ork. en soliste, 13.50 Even afrekenen,
heren, 14.00 gram., 14.05 boekbespr., 14.30
klein vrouwenkoor, 14.50 Chopin, hoor
spel, 16.10 Skymasters, 16.30 sport, 17.00
koor, 17.20 Ome Keesje, 17.40 orgelen
semble, 18.00 sport, 18.15 nieuws, 18.30
strijdkr., 19.00 luisterclub, 19.30 Bijbel
vertelling. 20.00 nieuws, 20.05 actualitei
ten, 20.15 uit het vergeetboek, 20.45 ca
baret, 21.25 omroepork., 22.05 hersen-
gymn, 22.30 Metropole-ork., 23.00 nieuws,
23.15 Sterrenlied.
MAANDAG
HILVERSUM II - 415 m. Voor 10 u.
ook 245 en na 12 uur ook 245 en 1875 m.
7.00 nieuws, 7.15 Te Deum, 7.45 woord
voor de dag, 8.00 nieuws, 8.10 sport,
8.20 muziek bij het werk, 9.15 zieken,
9.30 waterstanden, 9.35 familiecom
petitie, 10.10 Tschaikowsky, 10.30 Mor
gendienst, 11.00 kwartet, 11.20 voor
dracht, 11.40 fluit en piano, 12.10 gram.,
12.30 mededelingen, 12.33 koor en so
list, 13.00 nieuw?, 13.15 Mandolinata,
13.45 Richard Tauber, 14.00 schoolra
dio, 14.35 gram.. 15.00 kamerorkest en
soliste, 16.00 bijbellezing, 16.45 gram.,
17.00 voor kleuters, 17.15 orgel, 17.45
Spaanse zang, 17.55 Concertgebouw
kwintet.
HILVERSUM I - 301 m. 7.00 nieuws,
7.15 gymn., 7.30 Strijdlied, 8.00 nieuws,
8.15 gram., 8.40 orgel, 9.00 kamermu
ziek, 10.00 ouden van dagen, 10.05 Mor-
gewijding, 10.20 Sandler, 10.30 vrouw,
10.45 zieken, 11.25 mezzosopraan en
piano, 11.40 voordracht, 12.00 orgel,
12.30 mededelingen, 12.33 platteland,
12.38 piano-duo, 12.55 kalender, 13.00
nieuws, 13.15 omroepork., 13.45 zang,
14.30 lezing over de anti-vivisectie, 14.45
gram., 15.10 hoorspel, 16.05 „Othello",
opera, 17.00 jeugd, 17.30 Geraldo, 17.45
Rijk overzee.
Elf communistische leiders in de V.S.
zijn gisteren schuldig bevonden aan sa
menzwering teneinde hun leer ingang te
Op de bijeenkomst, die de West-
Duitse kanselier, dr. Konrad Adenauer
gisteren met de geallieerde hoge com
missie heeft gehouden, zouden, haar
verluidt, de demontage-politiek der ge
allieerden en de status van West-Ber-
lijn zijn besproken. Uit het geallieerde
communiqué, dat na de bijeenkomst
werd uitgegeven, kon niet worden op
gemaakt, dat er besluiten genomen zijn.
In Düsseldorf heeft gisteren een grote
demonstratie tegen Hjalmar Schacht, de
vroegere Duitse minister van Financiën,
plaats gevonden. De menigte riep, dat
er geen plaats was voor oorlogsmisda
digers. Zij drongen op rond het hotel,
waarin Schacht en zijn vrouw zich be
vonden. De politie arriveerde en ge
leidde Schacht en zijn vrouw naar het
politiebureau. Zij werden na twee uur
weer uit deze „Schutzhaft" vrijgelaten.
Het nieuwe West-Duitse vakverbond
heeft gisteren te München Hans Boeck-
ler tot zijn voorzitter gekozen en het
bestuur gemachtigd deel te nemen aan
de oprichting van een niet-commums-
tische Internationale Federatie van Vak
verbonden, hetgeen volgende maand te
Londen zal geschieden.
doen vinden, dat het plicht en noodzaak
is de Amerikaanse regering op geweld
dadige wijze omver te werpen en te ver
nietigen.
De jury, die tot deze uitspraak kwam
na een proces dat maanden heeft ge
duurd en dat naar schatting anderhalf
millioen dollar gekost heeft bestond
uit acht vrouwen en vier mannen, en
had er zeven uren lang over gedelibe
reerd.
De maximumstraf, die de beschuldig
den kunnen krijgen, is tien jaar gevan
genisstraf of een boete van tienduizend
dollar. Onmiddellijk na het proces wer
den zes verdedigers der communisten
veroordeeld tot gevangenisstraf wegens
„misdadige ongehoorzaamheid aan het
hof". De federale.rechter, Harold Medi
na, beval de opsluiting van alle elf be
schuldigden tot de volgende week Vrij
dag des morgens 10.30 uur wanneer het
vonnis zal worden uitgesproken.
In het Amerikaanse Huis van Afge
vaardigden werd de bekendmaking van
de uitspraak in het proces tegen de com
munisten met applaus begroet. De me
dedeling geschiedde door de democrati
sche afgevaardigde Vincent Quinn uit
New York, die verklaarde: „De uitspraak
beeft onomstotelijk het feit vastgesteld,
dat de communistische partij streefde
naar omverwerping van de regering
door geweld".
Paul Henri Spaak, de voorzitter van de
consultatieve vergadering van de Europese
Raad, is gisteren per vliegtuig uit Brussel te
Londen aangekomen. Spaak verklaarde, dat
het een particuliere aangelegenheid betrof
er. dat hij heden naar Brussel zou terugke
ren.
De religieuze schilderkunst
in de XVHe eeuw
Bloemaert en Hondius
De directeur van het Bisschoppelijk
Museum heeft waarschijnlijk in de
inrichting van zijn bovenlichtzaal
een recapitulatie willen geven van de
museum-inhoud. In ieder geval kan
men in kort bestek, rustig zittend het
oog laten dwalen over werken, die ont
staan zijn tussen ongeveer 1475 en 1700,
in stilte vergelijkingen makend tussen
de diverse stijlperioden. En soms vindt
het oog een rustpunt in een détail van
bijzondere schoonheid, dat nog niet eer
der zó gezien was. Zo zijn het vandaag
twee schilderijen van respectabele af
metingen, die de aandacht zodanig trek
ken, dat zij het middelpunt zijn gewor
den van de beschouwing over deze grote
zaal, het hart van het museum.
Daar is eerst het Calvarië van Abra
ham Bloemaert. Aan de compositie en
de opstelling der figuren is niets bij
zonders te zien: het kruis, hoog opge
richt met de stervende Christus, Sint
Jan en Mater Dolorosa daaronder staan
de in stille smart en de Magdalena-
figuur, feller in haar uitingen, vastge
grepen aan het kruishout, twee moor
denaars op de achtergrond.
De bekoring, die van het schilderij
uitgaat, begint bij de verdichting van
de sfeer, waarin de schilder de stem
mingen van natuur en getuigen tast
baar gemaakt heeft. Wie het schilderij
kent, begrijpt onmiddellijk wat hier be
doeld wordt: in de atmosfeer liggen de
stemmingen kort bijeen, hoog licht en
een schemerige schaduw bestaan vlak
naast elkaar en hierdoor wordt een
spanning opgewekt, die dringt naar een
oplossing, welke uiteraard niet gegeven
wordt hier. Beklemming vervult het
tafereel. Christus vangt als centrale fi
guur het volle licht, dat ook nog valt
op hand en mouw van Maria Magdalena.
Bekoring ligt ook in de gave schilder
wijze en deze noopt ons het doek even,
leunend over de daarvoor geplaatste
oude communiebank, van zeer nabij te
bekijken. De heiligenfiguren zijn char
mant uitgebeeld, tè charmant en tè in
tiem voor de dramatiek van het Ge
beuren.
Het veel minder knap bewerkte doek
je met hetzelfde thema van Bramer, dat
aan de overzijde hangt, heeft oneindig
veel meer van het gigantische van de
Calvarië-gebeurtenis. Bloemaert heeft
erbij gestaan, Bramer heeft het mee
beleefd en getransponeerd naar een ho
ger plan: bij hem de suggestie van dat
wat voorafging en van dat wat volgen
zal en de absolute waarde voor alle ge
slachten. Charmant is hier dan ook
niets, het getuigt alleen van veel die
pere en zuiverder ontroering door het
gebeuren, terwijl Bloemaert de ontroe
ring niet verder brengt dan het pictu
rale.
ehoort Bloemaert's Calvarië wel tot
de gaafste geschilderde werken, die
hier hangen, op het punt van spi
ritualiteit verliest het, omdat er een
idylle van gemaakt is, ook bijvoorbeeld
van dat schetsmatige schilderij van een
tot nog toe onbekende: de Nederdaling
van de H. Geest. Men, kan het uit ieder
fragment lezen: hier staan wij voor een
jeugdwerk van een begaafd, veelbelo
vend kunstenaar. De routine ontbreekt
nog, elk der koppen en voorzover zicht
baar de lichamen, zijn spontane model
studies; het doek is echter nooit verder
dan een studie gekomen. Hierdoor heeft
het schilderij een losheid en een hel
derheid van peintuur behouden, die bij
doorwerking zeker verloren gegaan zou
den zijn.
Het tweede grote doek, dat ons naast
Bloemaert trok en dat wij tegenover
hem willen stellen, is van Hondius; zijn
onderwerp is Christus' geboorte.
Behalve dat beiden Abraham heten
en een détail uit Christus' leven uitge
beeld hebben, hebben ze meer overeen
komsten, n.l. in het artistieke punt van
uitgang; door hun groot verschil in per
soonlijkheid hebben zij zich ontwikkeld
in bijna tegengestelde richtingen. Bei
den komend uit de Italiaanse school, is
Bloemaert de stijlprinciepen blijven zien
'kW
1
I H i 1
n jé
A
„Calvarië" van Abraham Bloemaert in het Bisschoppelijk Museum.
als de observerende, aan de natuur con
trolerende Hollander. Hondius daaren
tegen laat zich gaan in een blijheid van
kleur, een uitbundigheid van compositie
en bewegingen.
Ook hij werkt met lichtpartijen, maar
dan zo, dat de kleur van zijn figuren
volkomen overstraald wordt en ze in
een licht zet van de kracht als van ge
weldige schijnwerpers: voor die tijd dus
zeer illusoir. Dit licht vindt zijn bron in
het Christuskind. In de zware schaduw
partijen laat hij tegenlicht spelen, het
geen verrassende effecten oplevert.
Doordat hij nergens de vorm weglaat,
zinken in een diep donker, doet hij ons
nogal modern aan. Zie hiertoe de haan
op de voorgrond. Zijn Italiaanse voor
beeld is de school van Caravaggio. Door
zijn decoratieve opvatting staat hij voor
die tijd wel zeer ver van de observe
rende realisten af.
De veelsoortige dieren zijn bijzonder
knap en met liefde geschilderd: knap
is trouwens de gehele compositie, die
doorgewerkt is tot ver in de achter
grond. De charme past hier in de liefe
lijkheid van het onderwerp. De zwe
vende bevolking op de bovenhelft van
het doek is oninteressante bladvulling
gebleven. Ook al zou men de indruk
krijgen over een soortgelijke afkeuring
bij De Grebber, we hebben overigens
heus niets tegen engelen in een schil
derij.
Een sterk contrast met deze verschij
ning van Hondius de daarnaast in stilte
biddende Sint. Petrus.
Schuins in de hoek geplaatst kijkt de
sobere pastoor Stenius van Akersloot
door Frans Hals geschilderd even op
van zijn notities voor een preek en met
een heldere blik een weinig ondeugend
de zaal in. L. T.
Mijnhardr'» Zeo a wtabletten
helpen U er overheen.
(Adv.)
Gisteren is bekend gemaakt, dat liet mi
nisteriële comité van de Europese Raad 3
November in Parijs zal bijeen komen. Vier
dagen later, op 7 November, zal de per
manente commissie yan de consultatieve as-
semblée in Parijs vergaderen. Het ministe
riële comité zal o.m. de kwestie van de toe
lating van West-Duitsland tot de Europese
Raad bespreken. Het zal vergaderen op het
Franse ministerie van Buitenlandse Zaken.
De president van de Oost-Duitse re
publiek en zijn premier dr. Otto Grote-
wohl, hebben gisteravond hun dank be
tuigd aan de „wijze en edelmoedige"
maarschalk Stalin voor de gelukwen
sen, die deze aan de Oost-Duitse rege
ring heeft gezonden. Zij brachten „in
naam van het Duitse volk de Sovjet-
Unie dank voor haar edelmoedigheid,
die ons in staat heeft gesteld een demo
cratische Duitse staat te vormen."
Het beroep, dat maarschalk Stalin op
de communistische leiders van Oost-
Duitsland heeft gedaan om de vrede in
Europa te stabiliseren, wordt in pro-
Russische kringen te Berlijn gezien als
een aanwijzing, dat er spoedig eer. vre
desverdrag zal worden gesloten tussen
het Sovjetblok en de nieuwe staat.
De regering van Oost-Duitsland heeft
gisteren haar communistische program
ma in de fabrieken en de mijnen ge
bracht ten einde de arbeidersklasse zich
achter de deur te scharen. De eerste
minister, dr. Otto Grotewohl,en zijn
gehele kabinet waren over het gehele
industriële gebied van de Russische
zone van Duitsland verspreid', voor een
aantal redevoeringen', te houden als be
gin van een nieuw vijfjarenplan, geba
seerd op het systeem van de Sovjet-
Unie.
Het Amerikaanse Huis van Afge
vaardigden heeft gisteren de wet op de
buitenlandse militaire hulpverlening
goedgekeurd. De wet zou waarschijn
lijk heden in de Senaat in stemming
komen. Het betreft hier een bedrag van
1.314.878.000 dollar, waarvan 1.000.000.000
dollar bestemd is voor de elf deelge
noten der V. S. aan het Atlantisch
Pact, ten dele in contant geld, ten dele
op lange termijn. Het resterende deel
is bestemd voor Griekenland, Turkije,
Iran en de. Philippijnen. Ongeveer
75.000.000 dollar zal terzijde worden ge
legd voor China, te gebruiken bij goed
vinden van de president
Zij geven zoveel voordalen! Zij
bieden zoveel mogelijkheden!
Alle „Publico-zaken" (net het
geel zwarte 'aambiljet) geven ze
bij Uw aankopen Raadpleeg de
„Publico-wegwijzer" vooi het
gebruik van Uw zegeisi
ryf
RAAMTVEST 29
14810
ippyy y i
Voor direct gevraagd:
Uitendaalstraat 54, Santpoort (Station)
Voor een aantal beschaafde dames bestaat
tijdens de a.s. St. Nicolaasdrukte gelegenheid
bij ons bedrijf te worden geplaatst als
Alleen dames, die gehele dagen beschikbaar
zijn, komen in aanmerking.
Zij, die al eerder in de verkoop werkzaam zijn
geweest, genieten de voorkeur.
Persoonlijke aanmelding iedere middag van
25 uur, Afd. Personeelszaken,
Grote Houtstraat, zesde etage.
VRAAGT EERST
INLICHT. BIJ ONS.
HET BEKENDSTE
EN SOLIEDSTE ADRES
IN HAARLEM
BETAALT!
voor huishoudlompen 20 cent
per kg. Teletoon 11436, Bake-
nessergraent 45-51.
maar Wasserij Rhee
neemt het op zich,
om U in één keer er
van te overtuigen da*
U dè ideale wasserij
gevonden hebt! Hoe
zouden we ook an
ders aan zo'n goede
reputatie gekomen
zijn? Maar.... dat
we die ook verdiend
hebben, dat kan alleen
een proefwas U be
wijzen.
WASSERIJ
Blekersvaartweg 55
Heemstede
Tel. 28201
bieden wij aan:
Zij behoeven geen ambachtsschooldiploma te
bezitten, doch moeten wel interesse hebben
voor fijn machinewerk.
Zij, die nog niet besloten hebben tot het kiezen
van.een GOED VAK, kunnen dat nu nog doen.
Aanmelden dagelijks: Zijlweg 136, Haarlem.
Nauwelijks bent U aan het
nieuwe stuk begonnen of...
't is alweer op. En zo vliegt
je geld maar door de vingers.
Is 't eigenlijk niet de moeite
waard ook daar eens op
te letten?
te
in beter genre schoenenzaak wordt
ERVAREN
gevraagd, liefst opleiding gehad hebbende in
goede detailzaak. Zeer beschaafde werkkring,
terwijl bij gebleken geschiktheid behoorlijke
positie mogelijk is. Strikte geheimhouding ver
zocht en verzekerd. Brieven onder no. 6025 aan
het bureau van dit blad.
t niet wijs dan ook eens
kijken hoe lang U met
KLOKzeep doet. Op den duur
scheelt 't U stukken! KLOK-
zeep is harder, reinigt zachter,
schuimt vlugger enslinkt
zo langzaam. De beste huishoudzeep is
op het ogenblik KLOKzeep!
Zeepfabriek
maakt
Alle soorten goede meubelen,
tapijten, kristal, goud en zil
ver, etc., voor hoge prijzen.
Telef. 14637. Zijlstraat 62.
Overal te ontbieden.
Repareren - Moderniseren- Bontbewaring
