Duitsland missieland geworden
VERORDENING WINKELSLUITING
BLIJFT GEHANDHAAFD
Jan van der Pigge
Honderdduizend jongeren
zonder vaste woonplaats
'4
Nijpend tekort aan
priesters
si
De raad houdt voorstel aan tot overeenkomst
met Stichting Het Huis van Looy
TROÜW-AUTO s
MOLTON DEKENS
HET SLOT HAERLEM TE HEEMSKERK REEDS IN
DE 14e EEUW EEN PUINHOOP
Over de heer Simon
van Haerlem
Schipper verdronken
AGENDA
Aanbieding gedenkramen
Hoe spelen de R.K. clubs?
TAXI? BEL 13000 K
SS
Si
DONDERDAG 20 OCTOBER 194»
PAGINA 2
GEMEENTERAAD HAARLEM
VEEL WOORDEN ROND EEN
PSYCHOLOOG
Burgerlijke Stand
uitsluitend eerste klas 6-persoons, bij
BOUCKAERT ZN., Rozenstraat 7-9
Gevestigd sinds 1910
Winkelsluiting
„Het Huis van Loov"
vaar uiiiv^aUiii
Overige punten
Cri de coeur
Gr. Houtstraat 81
Groot en sterk slot
Schip zonk plotseling
m de Ringvaart
H.O.V.-LEDENCONCERT
Lélia Gousseau als soliste
Pluimveevereniging
Keuring nieuwe films
2de Chopin-avond
Theo v. d. Pas
Salzburger Marionetten
theater
Met „Willem Ruys"
naar huis
Niet 1, maar 10 November
Gouden huwelijksfeest
LEERBOEK
TAFELZEIL
PLASTICS
Uitspraak rechtbank
HEEMSTEDE
BLOEMENDAAL
Spreekuur
ZANDVOORT
Jubileum
Politiesport
Kosteloze inenting
NIEUW-VENNEP
JBM
Torveelver. „Ons Genoegen"
HAARLEMMERMEER
Geen visserslatijn
Wielryden op trottoirs
Gevonden en verloren
Beurs van Amsterdam
Beurs van New York
De op het eerste gezicht vrij eenvou
dige agenda, die de Haarlemse ge
meenteraad gistermiddag kreeg te be
handelen, liet het niet aanzien, dat
enkele punten aanleiding waren tot een
uitvoerige discussie. Dat waren vooral
de benoeming van een schoolpsycho
loog, het voorstel met betrekking tot
de winkelsluiting en tenslotte „Het
Huis van Looy". Maar eer het zover
was, werd mevrouw Von EekThiel
(Arb.), die bij de vorige raadsverga
dering, toen de raad, in zijn nieuwe
samenstelling bijeen kwam, niet aan
wezig kon zijn, als raadslid beëedigd
De benoeming van een schoolpsycho
loog in de persoon van de heer H. G.
Bos te 's-Gravenhage was eigenlijk al
in kannen en kruiken, toen B. en W.
er op attent werden gemaakt, dat de
raad hierover te beslissen had. Aldus
deelde wethouder GELUK mede tij
dens de discussie die omtrent de be
noeming ontstond. Maar verschillende
raadsleden wilden er niet direct aan
en het was allereerst de heer SPEK
(A.R.), die er op wees, dat het college
in het geheel geen toelichting gegeven
had op deze voordracht en die tevens
de vraag stelde, waarom de heer Bos
als de enig aangewezen persoon voor
gedragen was
Mevrouw SCHELTEMA (V.V.D.)
sloot zich daar volledig bij aan en had
ook enkele aanmerkingen op de vorm
van aanstelling. Zij zag liever, dat de
schoolpsycholoog voorlopig op arbeids
contract werd aangesteld en niet direct
in vaste dienst van de gemeente kwam.
Zij verzocht B. en W. tenslotte de. voor
dracht terug te nemen en later een
nieuwe in te dienen met meer personen
of minstens met een uitvoerige toelich
ting op de heer Bos.
Mej. BOLSIUS (K.V.P.) onderstreepte
nog eens met nadruk hetgeen tevoren
was gezegd en vroeg zich af, waarom
deze kwestie niet eerst in de commis
sie van onderwijs was gebracht. Ook
zij drong er op aan, dat de voordracht
zou worden aangehouden.
In antwoord op al hetgeen naar vo
ren was gebracht, schetste wethouder
GELUK de voorgeschiedenis van deze
benoeming en wees hij op de moeilijk
heden, die overwonnen moesten wor
den. Op een desbetreffend verzoek
bracht prof. Langeveld van het Psy
chologisch Instituut een rapport uit
over de werkzaamheden, die. een pae-
dagoog-psycholoog te wachten zouden
staan en adviseerde hij voor deze func
tie de heer Bos, die hij van harte kon
aanbevelen. Ten aanzien van de opmer
king dat de schoolpsycholoog na 1 No
vember 1952. in gemeentedienst zijnde,
ook een particuliere practijk zou kun
nen uitoefenen, zeide de wethouder,
dat dan weliswaar een uitzondering ge
maakt zou worden op d'e normale gang
van zaken, maar dat hier van een nood
zaak gesproken kon worden, daar de
psycholoog dan het gehele maatschap
pelijk terrein kon overzien.
Zowel mevrouw Scheltema als mej.
Bolsius waren niet tevreden gesteld,
ook niet toen wethouder Geluk mede
deelde, dat er bij eventueel afwijzen
van de benoeming grote moeilijkheden
zouden ontstaan. De heer Bos had na
melijk reeds zijn ontslag genomen bij
prof. Langeveld om met ingang van
1 November in dienst te treden bij de
gemeente Haarlem.
Alle discussies werden tenslotte af
gesloten met de stemming over een
voorstel van mej. Bolsius om de
voordracht aan te houden tot er meer
gegevens zouden zijn over de heer
Bos en eventueel over andere solli
citanten. Het voorstel werd door de
raad aangenomen met 19 tegen 16
stemmen, waarmede de schoolpsy
choloog dus verschoven werd tot la
ter datum
De benoeming van een lid en een
plaatsvervangend lid in het bestuur van
l.et strandschap Zandvoort leverde al
leen een formele opmerking op van de
heer HOOIJ (K.V.P.), die gaarne gezien
had, dat in plaats van twee gemeente
ambtenaren twee leden uit de raad be
noemd waren. Het bestuurslidmaat
schap van mr. Th. A. Wesstra en de
heer H. Meeusens werd overigens door
de raad gecontinueerd.
Goedgekeurd werd vervolgens het
aangaan van een lening van f 1.000.000
door de gemeente, terwijl de raad zich
eveneens behoudens een enkele op
merking van de heer VOOREN (C.P.N.)
accoord verklaarde met de jaar
stukken over 1948 van de woningbouw-
verenigingen Spaarnoog, Onder Dak,
ONDERTROUWD: W. Haerri en C. F.
Minsart, J. W M. van der Steen en
E. M. van Maris, J. Sijm en C. J. J.
Bouman. B. J. Steeman en A. W. Mes,
P. T. van Eek en M. D. H. Jacometti,
P. L. A. L Hofmans en M. H. Steffens,
J. C. Heldoom en H. Schuiling, J. A.
te Vries en E. C. Aerts, J. J. van Al
phen en M. J. Dierge, E van Ravens-
berg en M. A. van Kessel, A. J. Piers en
B. Teeuwen, F. A. Geerlings en T. Ko
ning, C. van Beek en E. Wijers, F. J.
van Tongeren en J. J. Stuurop, C. J.
Schwithal en C. M. Blok, H. Kuvener
en D. G. Martin. li. Kiel en J. Huizin-
ga, J. de Waal Sïalefijt en A. Bijnagte,
W. Telkamp en J. Brouwer, C. A. Roba-
nus Maandag en M. Nieuwenhuis, ,T.
Besseling en E. Gerrits, J. Eelman en
S. M. Edel, J. de Peuter en H. A. H.
Geluk, A. M. Mouthaan en D. Vrielink.
GETROUWD: W. J. de Lucht en J. A.
E. T. Blom, A. P. van Zeist en A. de
Keizer, J. A. M. J. van der Zant en M.
J. Maas, F. Halderman en M. A. G. van
Assema. P. A. de Vries en J. M. Chris-
tiaans. B. J. c.e Jager en T. Riksman,
C. J. M. van oe Vliet en M. J. M. H.
van Tongeren, W. F. J. Laarhoven en
J. E. de Doelder, A. Vergers en J. A.
Murk C. D. Leevendig en A. Stouten,
J. Zeijlemaker en C. C. van den Engh,
W. F. Pel en E. P. Hom, W. Oukes en
C. Dekker, A. A. Bogers en A. Jansma,
H. de Ruiter en M. Rijlaarsdam.
GEBOREN: R. VerlaatErkelens. z;
C. J. M. CramerHoreman, d; B. j. J.
M Vloemansvan der Biezen, c'; T. J.
KaestnerMelchior, R. de Jong
van der Veen, d.
OVERLEDEN: C. Pels, 70 j., Engelsz-
straat; P. J. Rademaker. 52 j., Sperwer
straat.
(Adv.>
Luctor e* Emerge, Sint Bevo en Voor
uitgang.
De voorlopige vaststelling van de ba
lans en de verlies- en winstrekening
over 1948 van de Keuringsdienst van
Waren werd zonder meer met de ha-
merklap van de voorzitter bezegeld.
De tongen kwamen weer goed los bij
het voorstel om de verordening be
treffende de winkelsluiting in die zin
te wijzigen, dat sluiting voor de bran
ches kantoorboekhandelaren en schoen-
winkeliers niet verplicht zou zijn op
Dinsdagmiddag.
De heer SPEK (AJU meende uit de
verschillende gegevens op te moeten
maken, dat er onder de betrokken kan
toorboekhandelaren geen meerderheid
te vinden was, die zich uitsprak vóór
wijziging van de verordening. De werk
nemers in die branche hadden zich in
dezelfde zin geuit Een en ander achtte
hij niet van toepassing op de schoen
winkeliers, want daar was wel een
grote meerderheid voor wijziging.
De hoer HOOIJ (K.V.P.) zag daaren
tegen wél een meerderheid onder de
eerste groep, die zich voor wijziging
uitsprak. Hij betoogde overigens, dat
het niet ging om de arbeidstijd, want
die wordt geregeld door de Arbeids
wet. Als een winkelier zijn zaak een
middag sluit, kan hij gerust zijn perso
neel laten werken en het een andere,
middag vrijaf geven. Hij wees er ten
slotte nog op, dat de Federatie, de Mid
denstandscentrale en de Kamer van
Koophandel hadden ingestemd met het
voorstel en hij zou het vreemd vinden,
als de raad daartegenin ging. Spreker
verklaarde zich dan ook vóór het
voorstel tot wijziging.
De heer JANSEN (Arb.) gewaagde
van het achteruit zetten van de. klok en
betreurde het, dat dan het grote goed
van een vrije middag verloren zou
gaan. Naar zijn mening was het ook
onverstandig voor de schoenwinkeliers
een andere regeling te treffen, daar
dan andere groepen ongetwijfeld zou
den volgen.
Zjjn partijgenoot VOOGD tenslotte
kwam met veel cijfermateriaal en
meende, dat zeker de groep kantoor
boekhandelaren te klein was, om een
beslissende meerderheid op te brengen.
Wethouder HAPPé ging uitvoerig in
op de strekking van de winkelslui
tingswet en betoogde onder meer, dat
een grotere meerderheid nodig is voor
de binding van een verordening dan
voor de invoering daarvan. Hij achtte
wel degelijk een goede meerderheid
aanwezig bij beide groepen, die wijzi
ging van de bestaande verordening
billijkte.
Uitvoerig gingen verschillende
raadsleden op deze kwestie nog door
en na re- en dupliek kwam het voor
stel van B. en W. in stemming. Met
19 tegen 17 stemmen werd het ver
worpen. De beide groepen, die by
deze kwestie betrokken zijn, zullen
ook in het vervolg dus hun winkels
op Dinsdagmiddag moeten sluiten.
Het voorstel om met de Stichting .,Het
Huis van Looy" een overeenkomst aan
te gaan. waarbij deze stichting verschil
lende tekeningen, schilderyen, ma
nuscripten en brieven van Jac. van Looy
aan de gemeente in bruikleen afstaat
ter plaatsing in het museum-Van Looy
stuitte nogal op bezwaren van mr.
Schreurs (K.V.P.J. Deze vond het on
juist, dat volgens de overeenkomst de
gemeente niet alleen onderhoud, ver
zekering enz. van die stukken voor haar
rekening zou moeten nemen, maar ook
eventuele restauratie. Volgens spreker
moest dit ten laste komen van de eige
nares.
Zijn tweede bezwaar was meer juri
disch en kwam hierop neer, dat, wan
neer de stichting de schilderijen e.d
verkoopt, de koper niet de verplichting
overneemt ten opzichte van de gemeen
te Haarlem. Zo zou deze overeenkomst
de gemeente wel eens duur te staan
kunnen komen. Mr. Schreurs verzocht
dan ook het voorstel aan te houden, een
en ander nader te bezien en de redactie
van de vereenkomst gelukkiger te for
muleren.
Wethouder Geluk zeide daarop dat
grote maten, vanaf f 4.30
GED. OUDE GRACHT 108—110
WONINGINRICHTING - TEL. 17165
(Adv.)
deze kwestie by de besprekingen reeds
uitvoerig bekeken was. Wellicht zou
enige reserve in acht genomen worden,
wanneer de gemeente met een particu
lier te doen had. Doch hier gold het eert
stichting, die een dienende functie heeft
ten opzichte van de gemeenschap. Spre
ker was dan ook van mening, dat het
op de weg van de gemeente ligt te zor
gen, dat de stukken in een goede staat
blijven. Bovendien is in de overeenkomst
vastgelegd, dat beide partijen het recht
tot opzeggen hebben met een termijn
van één maand.
De heer Proper ging daarna nog wat
dieper in op het betoog van mr. Schreurs
en toen deze laatste opmerkte, dat die
opzeggingstermijn wat kort uitgevallen
was en hij zijn voorstel tot aanhouden
handhaafde, verklaarde wethouder Geluk
zich daarmee accoord. De kwestie was
toen nog niet van de baan. Naar aanlei
ding van het verzoek van B. en W. aan
de raad een bedrag van f 9700.
ter beschikking te stellen voor de ex
ploitatie van „Het Huis van Looy" over
1949 had mevrouw Scheltema enkele
critische opmerkingen over de balans
van inkomsten en uitgaven. Zy tikte het
college op de vingers in allen geoaoede
overigens en wees er op, dat beslis
singen pas in de raad kunnen vallen
Dit naar aanleiding van een post, uit
getrokken voor een costuumkast. De
aimetingen daarvan deden wel vermot-
den, dat die kast bestemd was voor de
collecte van Cruys Voorbergh (Dat de
concierge er zijn pakken in weg moest
hangen, kon zij zich tenminste moeilijk
indenken!). De raad weet van dat alles
echter niets, zo betoogde zy. Tenslotte
vroeg zy rich af, of met de bode. be
waarder en concierge een en dezelfde
persoon bedoeld werd of dat die inder
daad drie onderscheidene figuren waren.
De heer Loerakker (K.V.P.) informeer
de daarna naar de kosten, die een er.
ander met zich mee zou brengen.
Wethouder Geluk vertelde daarop, dat
er met het Rijk en de Provincie bespre
kingen gaande zijn om voor Cruys Voor
bergh een eigen gelegenheid te creëren
om zijn costumes op te bergen. In het
Frans Halsmuseum is dat ondoenlijk en
zeker niet verantwoord.
Wat de inderdaad lage inkomsten
betreft (f 150.—), merkte spreker op,
dat gemiddeld vier personen per dag
het museum bezochten, maar dat men
met het organiseren van tentoonstel
lingen de inkomsten hoopte te ver
hogen.
Het voorstel kreeg daarna de goed
keuring van de raad.
De raad gaf verder nog zijn goedkeu
ring aan de verordening op de doorvaart
van schepen door de beweegbare brug
gen te Haarlem. By het voorstel tot ont
eigening van percelen grond aan de
Rijksstraatweg, de Delft en de Jan Gij-
zenvaart pleitte de heer Blokdijk (Arb.)
voor een der gedupeerde tuinders. Wet
houder Angenent gaf echter de ver
zekering, dat naar een goede oplossing
gezocht werd voor de persoon in kwes
tie. Ook dit voorstel kreeg de gevraagde
goedkeuring, evenals dat tot aankoop
van grond aan de Ooievaarstraat en de
Zwaluwstraat. Vermelden wij tenslotte
nog de overeenkomst, die aangegaan zal
worden met de gemeente Haarlemmer
meer terzake van de Vleeskeuringswet
en de aanschaffing van drie stalen op-
bergkasten ten behoeve van het gemeen
telijk bureau voor beroepskeuze.
Een „cri de coeur" noemde de heer
Van Velsen (K.V.P.) zijn drie vragen,
die hij stelde over het steeds groter
wordend aantal woningen in de binnen
stad, die eigenlijk als menselijk verblijf
sinds langs niet meer bruikbaar zijn,
maar toch wel bewoond worden. Hij
vroeg B. en W. dan ook, of die woningen
niet konden worden gevorderd of dat er
in 1950 een belangrijk bedrag beschik
baar kon worden gesteld ter verbetering
daarvan.
Wethouder Angenent was het met de
vragensteller eens, dat er heel wat te
verbeteren viei, niet alleen in de binnen
stad, maar ook de kant uit van Spaarn-
dam. De woningnood maakt het wel erg
moeilijk om het onbewoonbaar verkla
ren ter hand te nemen. De volkshuisves
ting probeert echter de krotwoningen zo
spoedig mogelijk af te voeren. Vorderen
is echter onmogelijk, want dat kan pas
geschieden, wanneer er sprake is van
woonruimte.
De heer Hennevelt (C.P.N.) had eigen,
lijk vragen over hetzelfde onderwerp,
maar nam meer concrete gevallen onder
de loupe, met name in de Tulpenstraat.
De aloude Tabak- en Sigarenhandel bericht de ontvangst van
een uitgebreide sortering sigaren van geselecteerde kwali
teit. Onze voorraden zijn weer op vóóroorlogs peil. Wy
nodigen U gaarne uit deze collectie te komen bezichtigen.
Hoogachtend,
Ao 1800
Toen de Haarlemse Sint Jansheren in
de Middeleeuwen de geestelijke belan
gen verzorgden van de Beverwijkers,
door hun pastoraat van Sint Agatha,
kwam daarmee niet het eerste contact
tussen Beverwijk en de Spaarnestad tot
stand.
Reeds in de twaalfde eeuw lag in de
omgeving van het Hofland, onder Heems
kerk, het slot Haerlem, een van de oud
ste kastelen van Kennemerland, dat zyn
naam heeft ontleend aan het ridderge
slacht ,,van Haerlem", ministerialen van
het grafelijke hof in Haarlem.
In de dertiende eeuw woonden hier de
ouders van Simon van Haerlem, een
vooraanstaand man, die verscheidene be
zittingen te Beverwijk had, zoals het slot
Meerestein, waarmee hy in 1250 zijn
zwager Wouter van Egmond beleende.
Mr. Scholtens veronderstelt in zijn stan
daardwerk over Kennemerland althans,
dat deze belening waarschijnlijk Meere
stein betrof. Simon van Haerlem was
een machtig en rijk heer, die in 1249 by-
voorbeeld zijn woning aan het Zand te
Haarlem afstond voor de stichting van
een Carmelietenklooster. In 1266 was hij
baljuw van Kennemerland en in 1280 is
hij voor het altaar m het Carmelieten
klooster te Haarlem begraven. Het kas
teel Kronenburg te Castricum hij was
bezitter van de ambachtsheerlijkheid
is door hem gebouwd.
Zijn zoon Willem van Haerlem volgde
hem op. In 1321 is het slot „Haerlem"
aan de Graaf vervallen, die het in 1327
verkocht aan Jan van Polanen. In het
midden van de veertiende eeuw is het
slot verwoest of verbrand en het is nooit
meer herbouwd. De ruïne heeft enkele
eeuwen het landschap gestoffeerd en
tegenwoordig is nauwelijks de plaats,
waar „Haerlem" gelegen was, bekend.
Men moet het zoeken een kleine vier
honderd meter ten Zuidwesten van As-
sumburg, dus nog onder de gemeente
Heemskerk.
Wat er tussen 15601570 van „Haer
lem" over was, bewijst, dat net een
groot en sterk slot moet zijn geweest. In
de muren van Assumburg en naburige
hofsteden moeten vele zware stenen zyn
gebruikt, afkomstig van dit kasteel.
„Haerlem" is opzettelijk vernield, uit
welk oogmerk is niet bekend. Graaf
Willem moet ervan geweten hebben.
In een rijm wordt het volgende gezegd:
Hoe pragtig staet dit Slot van Assum
burg verneven!
Maer waer is 't oud kasteel van 't Haer-
lemsch Huys gebleve,
So oud als Haerlem is, naer Juinus be
richt,
heeft deze Stam dit Huys en onse Stad
gesticht.
De bewering als zou Beverwijk ge
sticht zyn door de heren van Haerlem,
zullen we laten voor wat ze is.
Er zijn legenden genoeg rond de bouw
vallen van „Haerlem" geweven.
Wethouder Angenent verklaarde, dat er
reeds zeer veel aan die woningen is ge
daan en hij somde een hele reeks her
stelwerkzaamheden op, die aan deze
huizen zijn verricht. Hij gaf overigens de
verzekering, dat binnenkort de raad
weer een voorstel zal worden gedaan tot
verbetering van de bestaande toestand.
De heer PROPER (C.P.N.) sloot de rij
van vragenstellers en vroeg B. en W.
de nodige voorzieningen te treffen in
het zwembad aan de Delftlaan, waarin
de toestand onbevredigend zou zijn.
Wethouder GELUK gaf daarop ten
antwoord, dat hij een rapport had ont
vangen, waarin nog meer bezwaren
waren naar voren gebracht dan reeds
door de heer Proper waren geuit. Alle
mogelijke middelen zullen worden aan
gewend om in de bestaande toestand
verbetering te brengen.
Gistermiddag voer de beurtschipper Z.
met zijn schip door de Ringvaart. Toen hij
ter hoogte was van het monument voor
gevallenen in Haarlemmermeer sloeg ten
gevolge van de storm een godf over het
schip. Kennelijk was het schip te zwaar
beladen. Het water spoelde naar binnen en
in een minimum van tijd was het schip
gezonken.
Op het moment, dat het schip water
kreeg, bevond de beurtschipper zich be
neden bij de machine. Deman kon zich
niet tijdig redden en verdronk jammerlijk.
Zijn knecht zag nog kans van het schip te
springen en veilig de wal te bereiken. De
politie dregt nog steeds naar het lijk van
de beurtschipper. Het slachtoffer was ge
huwd en laat een vrouw met vijf kinderen
achter.
De Franse pianiste Lélia Gousseau is
soliste op het Ledenconcert (het eerste
concert van serie B), dat de H.O.V.
o.l.v. Toon Verhey op Vrijdag 21 Oc
tober zal geven. Het programma ver
meldt voor de pauze de „Prélude a
l'après-midi d'un faune" van Cl. Debus
sy, waarna het optreden van de soliste
volgt. Met orkestbegeleiding zal zij het
Pianoconcert No. 4 van Saint-Saëns
vertolken.
Het tweede programmadeel zal wor
den ingenomen door de Symphonie
No. 4 van Albert Roussel, welke uit
voering door de H.O.V. als een bijzon
derheid mag worden beschouwd, daar
deze symphonie een uitgebreide orkest
bezetting vereist.
Albert Roussel, de getrouwe H.O.V.-
bezoekers hebben hem reeds uit meer
werken leren kennen, werd in 1869 te
Tourcoing geboren. Hy werd opgeleid
tot zee-officier en maakte als zodanig
verschillende reizen naar het verre
Oosten. In 1894 verliet hij de dienst en
wijdde zich geheel aan de muziek
Steunend op de hechte theoretische
grondslagen en de nauwkeurig over
wogen aesthetische principes van zyn
leermeester, Vincent d'Indy aan de Scho-
la Cantorum, en met een volkomen be
heersing van alle onderdelen van de
techniek, wist hij door zijn rijke en
dichterlijke fantasie de tradities van de
school van César Franck tot nieuwe
bloei te brengen en te verinnigen in de
poëtisch muzikale atmosfeer, die bij
bewonderend leerde kennen in het
werk van de geniale Debussy.
De muziek van Roussel kan inder
daad gelden als de synthese van de
beide dominerende richtingen in de
Franse muziek.
Het Vrijdagavond uit te voeren werk
behoort tot de composities der laatste
jaren, waarin de titels duiden op het
absoluut muzikale van vorm en inhoud.
Woensdag hield de pluimvee-vereni
ging „Haarlem" een druk bezochte ver
gadering in café-restaurant Brinkmann
onder leiding van de heer G. Ligten-
berg. De voorzitter verheugde zich over
de grote opkomst en stelde vast, dat de
vereniging nog steeds groeide en de
300 leden nadert.
Besloten is tot het houden van een
grote tentoonstelling op 19 en 20 No
vember, waarvan het vraagprogramma
onder de loupe werd genomen. Niet
minder dan 13 bekwame keurmeesters
zullen de hoenders, sierduiven en ko
nijnen beoordelen en de voorzitter ver
trouwde erop, dat de leden hun beste
beentje voor zullen zetten om deze
show te doen slagen.
Een zuster-vereniging te Heemstede
houdt half December een tentoonstel
ling. Er werd verzocht ook daar zoveel
mogelijk dieren in te zenden.
De Katholieke Film Centrale heeft de
films, die vanaf Vrijdag in de Haar
lemse bioscopen gaan draaien, als volgt
gekeurd: Zingende Engel (Rembrandt)
alle leeftijden; Tussen liefde en zonde
(Palace) ontraden; Regiment der ver
doemden (Luxor) 18 jaar; Het geheim
van Mayerling (Frans Hals) strikt vol
wassenen; Avontuur in Berlijn (City)
strikt volwassenen; De man van Texas
(Spaarne) 14 jaar.
Op verzoek zal de pianist Theo van
der Pas in de grote zaal van het Con
certgebouw een tweede Chopin-recital
geven en wel op Maandag 24 October
om 8 uur. Hij zal een geheel nieuw pro
gramma ten gehore brengen, waarin
o.a. zijn opgenomen de Polonaises in
As en Fis, de Berceuse en enkele Etu
des.
Het wereldberoemde Salzburger Mario
nettentheater, een der grote attracties
der „Salzburger Festspiele", zal een
tournée door verschillende landen van
Europa maken en in Haarlem optreden
in de Stadsschouwburg op 30 November.
Opgevoerd zullen worden o.a. Mozart's
Opera's; Anna Pavlova: De Stervende
Zwaan; Mozart in Schönbrunn, etc.
Voor de middelbare en hogere scholen
hoopt men matinees te kunnen geven,
met o.a. Dr. Johannes Faust, het oude
poppenspel, dat Goethe tot zijn „Faust"
heeft geïnspireerd.
Met de „Willem Ruys" zullen vermoe
delijk op 20 October a.s. de volgende
militairen uit Indonesië naar Nederland
terugkeren: G. de Ridder, Haarlem,
Soendastraat 62; A. v. Dongen, Nieuw-
Vennep, Venneperweg 671, en luit.-kol.
J. de Bruine, Const. Huijgenslaan 18,
Heemstede.
De Nederlandse Spoorwegen delen me
de, dat niet met ingang van 1 November,
maar van 10 November a.s. gewone N.S.
plaats- en weekkaarten van of naar
Haarlem en Bloemendaal en perronkaar
tjes voor het station Haarlem verkrijg
baar zijn bij Oscar Smit's Bank N.V.,
Rijksstraatweg 246, Haarlem-Noord.
Dinsdag 8 November hoopt het echt-
?.ar Van Gastelen—Van Roon, Regulier-
s raat 34, zijn 50-jarig huwelijksfeest te
vieren.
Rembranat: tinamoraaa (14 jj, 2, i.iö, 7
en 9.15 u. Donderdag voorstelling van de
telepaath Jonglisto 8.15 uur; Palace: In het
duister van de nacht (volw.), 2, 4.15, 7 en
9.15 u.; Luxor: Omstreden Aarde (18 j.), 2,
4.15, 7 en 9.15 u.; Frans Hals: Hallo met wie
(a. l.)> 2.30, 7 en 9.15 u.; City: De Banne
ling (a. 1.), 2.15, 4.30, 7 en 9.15 u.; Spaame-
theater: De slang van Shanghai (14 j.), 2.30,
7 en 9.15 u.
Vrijdag 21 October
Concertgebouw: Concert H.O.V., 8 uur.
Stadsschouwburg: Ned. Volkstoneel met
„Voerman Henschel", 8 uur.
Kruisstraat 22
ALLES VOOR DE STOFFERING
VAN UW WONING
(Adv.)
De Haarlemse Rechtbank deed van
morgen uitspraak in de zaak tegen de
jongeman F., die zich onder valse naam
aan een meisje had voorgesteld en van
haar f 15 had geleend om „samen naar
de autoraces te Zandvoort te gaan". We
gens oplichting eiste de Officier van
Justitie twee weken geleden 1 jaar en 6
maanden gevangenisstraf. Het vonnis is
conform.
Mevr. E. D.B. uit Santpoort, de
dame, die veertien dagen geleden te
rechtstond omdat zij haar hond los over
andermans terrein had laten lopen, werd
hedenmorgen veroordeeld tot f 5 boete.
De Officier had vrijspraak verzocht.
De uitbreiding van de bisschoppelijke
grafkelder te Overveen en het uitvoeren
van verschillende andere werken is gegund
aan de heer G. J. Evers te Bloemendaal.
Gisteren meldden wij abusievelijk, dat de
naam Even was.
Gisteravond viel een man in de Amster
damse Vaart, maar dank zij een reddings-
haak kon hij op het droge worden gehaald.
Alleen een kunstgebit viel in de strijd.
Woensdagmiddag heeft het comité
„Heemstede Vrij" in de raadzaal, in te
genwoordigheid van een groot aantal
raadsleden en enige genodigden, een
drietal gedenkramen aangeboden aan
het gemeentebestuur van Heemstede.
Het eerst werd het woord gevoerd
door de voorzitter van het comité, de
heer P. v. d. Putten, die de ellende
van de voorbije oorlog nog eens in de
herinnering van de aanwezigen terug
riep en de totstandkoming van het co
mité schetste. herinnerde er voorts
aan, dat met het overschot van het geid
de Julianaboom en de daarbij behoren
de bank, die door de bezetters waren
vernield, wederom waren geplaatst.
De loco-burgemeester, de heer E. J.
\an Lent, dankte namens het gemeen
tebestuur voor dit geschenk, dat niet
alleen blijvend zal herinneren aan een
der donkerste bladrijden uit onze ge
schiedenis, maar tevens aan de glorie
van onze bevrijding. Hij bracht hulde
aan de ontwerpers, de kunstschilder B.
H. Molkenboer en de glazenier Bogt-
man, die gezamenlijk dit kunstwerk
hebben geschapen en hij betreurde het,
dat een drietal leden van het comité,
die naar een ander leven zijn overge
gaan, deze dag niet meer mochten be
leven.
Daarna gaf de heer Bogtman een
omschrijving van de ramen, die in de
hal van het raadhuis zijn geplaatst. Het
eerste raam stelt voor het uitbreken
van de oorlog en de knechting van het
volk door geketende duiven die ge
wond rijn. Het tweede stelt de gerech
tigheid voor met het zwaard en de
weegschaal en het Boek der Boeken
met onderaan een afbeelding van het
Oude Slot en het derde de bevrijde
duiven, die in het licht van de opgaan
de zon de vrede tegemoet vliegen, met
daaronder het jaartal 10 Mei 1945.
De uitvoering van deze ramen is zeer
geslaagd: zij vormen een sieraad voor
het raadhuis.
De wethouder van Publieke Werken,
de heer A. Geluk, zal Zaterdag geen
spreekuur houden.
25 October zal de heer P. W. Zwemme
te Zandvoort, voorwerker bij de Noord-
Zuid-Holl. Vervoer Mij., zijn 40-jari-
ambtsjubileum vieren.
De Zandvoortse politie heeft ae voet
balwedstrijd tegen het Katwijkse elftal
met 32 gewonnen.
Zaterdag 22 October, des middags om
4 uur, zal de gemeente-geneesheer in
het consultatie-bureau aan de Poststraat
te Zandvoort zitting houden voor koste
loze inenting of herinenting.
Nou moet u toch maar burgemees^
ter van Heemstede worden!" zei
een adjunct-afgevaardigde van
het voorlopig comité tot onderzoek naar
de mogelijkheid van het vinden van een
candidaat, respectievelijk een geschikt
persoon voor het burgemeestersambt in
de gemeente Heemstede.
Deze uitnodiging kwam niet helemaal
onverwacht hoe gaat het met zulke
zaken, nietwaar? maar ze bracht toch
innerlijk onweer bij me teweeg.
„Ja", antwoordde ik uit louter zenu
wen mijn duimen tussen de oksels van
mijn wintervest plaatsend.
„Wij hebben overal gezocht," ging de
adjunct-afgevaardigde voort, „maar u
bent de enige redding. U krijgt een
prima stel ambtenaren met een juweel
van een secretaris en...."
„Allemaal goed en wel," interrum
peerde ik, „er is ook nog een raad en
die wil ik in heel andere banen leiden.
Om vier uur wordt er vergaderd, dan
moet dus om vijf uur de borrel op tafel
komen. Er dienen dan ook clubfauteuils
in plaats van zetels gekocht worden
„Daar moeten wij nog eens met de
minister over praten," mompelde de
adjunct-afgevaardigde.
Lezer, let goed op de koninklijke be
sluiten!
De R.K. toneelvereniging „Ons Ge
noegen" zal 22 October te Hillegom en
29 October te Nieuw-Vennep opvoeren
het drama „Hun kind". De uitvoering
te N.-Vennep wordt gegeven in „De
Gouden Leeuw".
op Zondag 23 October
VitesseKinheim
ADOKennemers
VVE—DEM
KWVelsen
HFC—TYBB
HBC—Hillinen
NAS—SCA
DSSSDC
Onze Gez.SDO
VVSBSpoorwegen
Inzendingen tot Zaterdagochtend 9 u.
op open briefkaart aan de sportredac
tie van de Nieuwe Haarl. Courant,
N. Z. Voorburgwal 6573, Amsterdam.
Over de prijsvraag wordt niet gecor
respondeerd. Binnenkomende klachten
over onjuistheden in de uitslag worden
onderzocht en zo nodig gerectificeerd,
zonder dat de deelnemer, die de klaent
heeft ingediend, nog speciaal bericht
krijgt.
Meent men, dat de thuisclub wint,
dan vult men het cijfer 1 in, bezoeken
de club is 2, gelijk spel is 3.
Om nog steeds heersende misver
standen te voorkomen: voor iedere
goede oplossing wordt één punt toege
kend.
Er komen veel inzendingen per post
lang na sluitingstijd binnen. Deze zullen
in het vervolg onherroepelijk ter de
worden gelegd.
In de laatste jaren heeft men veel over de politieke en sociale moeilijkheden
van het na-oorlogse Duitsland gesproken, en dan in het bijzonder in verband
met de elf millioen haveloze vluchtelingen, die na Potsdam het resterende
Duitsland binnenstroomden. Dit probleem blijft niet alleen actueelomdat men
er nog geen oplossing voor gevonden heeft, maar ook, omdat de vluchtelingen
stroom nog steeds aanhoudtwant nog dagelijks ontvluchten velen de Russische
zone en zoeken een heenkomen in het Westen. Nog heden komen er wekelijks
duizenden over de zogenaamde „groene grens" tussen Oost- en Westduitsland en
men schat dat er ruim 100.000 jongeren zonder vaste woonplaats en zonder
papieren door Westduitsland zwerven.
Dit alles is ook buiten Duitsland
meer en meer bekend geworden en
zal in de toekomst ook zeker nog een
onderwerp van internationale belang
stelling vormen. Maar over het alge
meen denkt men te weinig aan de
onmiddellijke gevolgen van deze toe
standen voor het geestelijk leven en
de zielzorg onder deze verdrevenen.
Onder de elf millioen vluchtelingen
bevinden zich namelijk vyf millioen
katholieken, van wie driekwart in
overwegend protestantse gebieden te
recht gekomen is. De gevolgen waren
niet alleen in materieel opzicht ver
schrikkelijk, doch vooral ook voor het
geestelijk leven. Want deze diaspora-
diocesen, die plotseling 4 a 6 honderd
duizend katholieke vluchtelingen
moesten opnemen, beschikten vanzelf
sprekend niet over de krachten om
deze mensen voldoende zielzorg te
waarborgen. Mede in verband daar
mede is dan ook van officiële zijde, de
veel aangehaalde uitspraak gevallen:
„Duitsland is een missieland gewor
den" (P. Ivo Zeiger, medewerker van
de Pauselijke Visitator in Duitsland,
in een artikel in „Stimmen der Zeit"
van Januari 1948).
Om dit alleszins onrustbarende woord
te verklaren, zijn van verschillende zij
den gegevens gepubliceerd, waarover in
Duitsland op het ogenblik hevig gedis
cussieerd wordt door Bisschoppen en
leken, in kranten en maandbladen.
Naast de genoemde Pater Zeiger. heeft
vooral de jonge katholieke schrijver dr.
Otto Roegele door zijn opstel „Der Ka-
tholizismus im sozialen Chaos" (Hoch-
land. Februari 1949) feiten genoemd en
toestanden beschreven, waarvan men
zich de betekenis zelfs In Duitsland nog
niet ten volle gerealiseerd had. Het in
dit artikel ontworpen beeld zal in me
nig opzicht te pessimistisch zyn, en de
critiek op de tot nu toe genomen maat
regelen soms te scherp maar de aan
gehaalde feiten zijn niet bestreden en
de cijfers vindt men ook in andere, ker
kelijke, publicaties. De opschudding, die
dit artikel teweeg bracht in alle krin
gen van het Duitse katholicisme en daar
buiten, noopten dr. Roegële tot een na
woord (Hochland, Augustus 1949), waar
in hij o.a. de Bisschop van Paderborn
aanhaalt, die over het artikel van
Roegele zegt: „De daar gegeven beschrij
ving van de situatie komt in het alge
meen met de werkelijkheid overeen".
Hoe ziet die werkelijkheid er nu uit?
Men weet, dat in het protestantse
Sleeswijk-Holstein ongeveer 70 pet. van
de tegenwoordige bevolking vluchteling
is. hoofdzakelijk katholieken (een be
kend voorbeeld nit deze streek: voor
1933 leefden in een bepaalde plaats 300
katholieken, thans 11.000). In het dio
cees Paderborn kwamen 600.000 katho
lieken binnen, maar er zijn 200 priesters
minder dan voor de oorlog. In het dio
cees Trier stierven sinds 1939 méér
priesters dan er gewijd werden, enz. enz.
In de Russische zone, waar ruim twee
milHo«n katholieke vluchtelingen leven
werden in het enige groot-seminarie
en
nacht
van deze zone in een jaar slechts 13
priesters gewijd.
Deze statistiek zou men nog lang kun
nen voortzetten. Men zou er aan toe
kunnen voegen, dat volgens sommige
instanties slechts 30 a 40 hun geloof
zullen behouden. Maar men zou de con
crete werkelijkheid moeten kennen, om
volledig te beseffen, wat dit alles be
tekent; het is b.v. bekend en gepubli
ceerd, dat in deze streken kinderen op
groeien, die op hun derde js^r nog niet
gedoopt zijn, met 16 jaar nog niet hun
eerste H. Communie hebben ontvangen,
ja, hun katholieke ouders laten hen
soms in de protestantse kerk aannemen,
omdaf er geen katholieke priester en
geen katholieke kerk in de buurt is.
Nog erger: door hun geestelijke nood
worden katholieke vluchtelingen ge
dwongen regelmatig naar het protes
tantse avondmaal te gaan. De priesters
in deze streken voeren een onbeschrijfe
lijk zwaar leven Hun parochie is van
een abnormale uitgestrektheid: soms be
horen 30 en meer plaatsen onder hun
jurisdictie. In vele plaatsen is er geen
kerkgebouw, waarin het Allerheiligste
bewaard kan worden. Er zijn vluchte-
ling-priesters, die op een klein kamertje
wonen, waar gekookt, gegeten en ge
slapen wordt, waar catechismus-onder
richt wordt gegeven en biecht gehoord.
Het Allerheiligste wordt daar bewaard
in een la van de schrijftafelen door
de week draagt de priester in diezelfde
kamer de H. Mis op. Op Zondagen
huurt hij daarvoor de danszaal van de
plaatselijke dorpskroeg voor een huur
van soms 50 D. Mark 40.Hoe
groot ook de materiële nood van deze
priesters is moge geïllustreerd worden
door het feit, dat een priester het kruis
je van zijn rozenkrans moest gebruiken
als altaarkruis, omdat er geen ander te
vinden was. Een andere priester ver
telt, dat hij gedurende de gehele vas
tentijd met versleten, witte misgewa
den de H. Mis moest opdragen, omdat'er
te weinig paramenten zijn.
In dit missieland zullen drastische
maatregelen genomen moeten worden
om aan deze buitengewone toestanden
het hoofd te bieden. Zo denken b.v. som
mige orden aan missieposten in de Rus
sische zone, volgens dezelfde principen
als in de missielanden overzee. Dit zou
betekenen, dat zjj daar een gebied zou
den toegewezen krijgen, waar zij, on
afhankelijk van de bisschop, een eigen
jurisdictie krijgen. Maar een eerste
noodzaak om dit te kunnen verwezen
lijken is, dat er meer priesters komen,
want door het nationaal-socialisme en
de oorlog is het priestertekort nog
schrikbarend groot. Er moet echter ook
meer geld komen om geschikte leken
ais helpers in de zielzorg te kunnen in
schakelen. Voor dit werk werden reeds
nieuwe congregaties van lekenzusters
opgericht. Wat het Duitse katholicisme
alléén kan en zal doen, voldoet in elk
geval niet aan de dringende behoefte
en daarom trachten ook de katholieken
van buiten Duitsland het hunne bij te
dragen.
Het Katholiek Genootschap voor Gees
telijke Vernieuwing te Bilthoven heeft
b.v. kort geleden meegedeeld, dat het
100.000 Duitse Cathechismusboekjes
naar de Duitse diasporagebieden gezon
den heeft. Henri de Greeve heeft in zijn
Lichtbaken van 3 September ook over
deze toestanden in de Duitse diaspora
gesproken en de Nederlandse katholie
ken er toe aangespoord, door geldelijke
bijdragen (een Duits catechismusboekje
kost 50 cent) aan het Katholiek Genoot
schap voor Geestelijke Vernieuwing, de
voortzetting van deze actie mogelijk te
maken. Dit is inderdaad een directe en
concrete weg om katholieke actie over
de grens te voeren. Want tenslotte is
een catechismus de basis van elke op
voeding in de geest van het christen
dom. Wanneer men beseft, wat het voor
Europa betekent, dat een land als Duits
land „missieland" geworden is, dan zal
men zeker de waarde van een dergelijke
actie niet onderschatten.
Dr. K. J. HAHN
Een Amsterdamse hengelaar, de heer
F. Slagt, had dezer dagen een goede
vangst. Hij haalde uit de Ringvaart een
snoek van 1.10 meter op met een ge
wicht van 21 pond.
Het heeft de laatste tijd meer dan eens
de aandacht van de burgemeester ge
trokken, dat verschillende personen
(voornamelijk kinderen, maar ook vol
wassenen, zoals winkelbedienden met
bes'telfietsen) per rijwiel over de trot
toirs rijden.
Nu ook door de ingezetenen wordt ge
klaagd over dit misbruiken van de trot
toirs, acht de burgemeester het gewenst
er de aandacht op te vestigen, dat dit
in de Algemene Politieverordening ver
boden en dus strafbaar is.
Teneinde de veiligheid van de voet
gangers op de trottoirs te verzekeren,
zal in het vervolg door de politie met
gestrengheid tegen overtreders worden
opgetreden en zonder verdere waarschu
wing proces-verbaal worden opgemaakt.
Gevonden: een medaille (regeringsju
bileum); een rood kinderarmbandje; een
zilv. schakelarmbandje; een br. porte-
monnaie" een grijs rokje
Verloren: een grote lipssleutel; een
achterschot v. e. vrachtauto; een paar
l.br.led. handschoenen; een huurboekje;
een dubbeltjesarmband.
Weggelopen: een hazewindhond (grij*
gevl. „Tilly").
(Niet-offidële koersen)
Vorig Opening
slot 20/10
3% Ifederl. 1948 100%
3-3 Va Nederland 1847 97% 9711
3 Ned. 62-64 bel. fac 99&
Inschr. Grtbk.'46 3 pCt 97% 97%
Ned. Handel Mij eert 162 g)
A.K.Ü. 193% 193%
Van Berkels Patent 121%
Calvé-Delft eert.
Van Gelder 156
Kon. Hoogovens eert 208
Unilever cert 243241%
N ed. Kabel 300 gl
Philips 241 240%
Kon. Petroleum 310% 310
„Amsterdam" Rubber 145 144»
Holl. Amerika Lijn 163
Kon. N. Stoomb. Mi) 138 gl 137%
Ned. Scheepv Unie 162% 162%
H.V.A. 162 gl 162
Deli Mi), eert. 142% 144
18/10
Anaconda Copper
27%
Bethlehem Steel
28%
Chrysler Corp.
53%
General Electric
37%
General Motors
64%
H udson Motors
13%
Kennecott Copper
47%
Montgomery Ward
52%
North American Co.
17%
Radio Corp
13%
Republic Steel
20%
Shell Union Oil
39%
Southern Pacific
44
Southern Railway
32%
Tidewater
24%
U.S Steel
24
19/1®
28%
29
53%
37 f.
65%
13'?
33?
ex cttv.