ZWARE STORM VEROORZAAKT
TAL VAN ONGELUKKEN
DEVALUATIE WIJZIGT BELASTINGPLAN
IN RAZENDE ZUID-WESTER NAAR
WIJK AAN ZEE
Tweede Kamer bespreekt de
uitzending van deserteurs
De wijkgedachte
Het weer
In de hoofdstad rukte de brandweer meer
dan vijftig maal uit
VELE SCHEPEN IN
MOEILIJKHEDEN
Incident op Kemajoran
ROOSENBURG MIOVOOR
IN NEDERL. ELFTAL
Mr. F. M. A. Schokking
Haags burgemeester
MOSKOU'S LITERAIR PORTRET VAN TITO
Meer levensmiddelen en schoenreparatie vrij van
omzetbelasting; verhoging personele belasting
half jaar uitgesteld
Het sprookje van de huizenhoge golven
Heftige communistische scheldpartij
Weer goudsmokkelaar
gearresteerd
Tot hoofd en hart
DONDERDAG 27 OCTOBER 1949
73ste JAARGANG No. 24600
Vliegvuur by branden
Circus nam geen risico
T.N.I.-officieren moesten
vliegtuig verlaten
Pest-epidemie te Wonosari
Meer dan duizend doden
Zeelieden overboord
Moeilijke beslissing voor
kapitein
Van Bun gehandhaafd
„DE TIENMILLIOENSTE"
OVERDRACHT SOUVEREINITEIT
20 DECEMBER?
Slotzitting R.T.C. mogelijk
1 November
Personele belasting
VERUCHTING ONDERNEMINGS
BELASTING
En de zee stroomde naar
Heèmskerk
Ondernemingsbelasting
Hij stond in contact met
Steinworth
Staatsloterij
BUREAUX: SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544; Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postqlro 143480
Bijkantoor Beverwijk: Stumphiusstr. 45. tel. 3998
Voor klachten over de bezorging na 5.30
uur 's avonds 21544
Directeur: 3. W. Boerrigter.
Hoofdredacteur: Drs. H. W M. van Rui*
Wnd. hoofdredacteur: W. Severin.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per mütlmeter-
hoogte. Ingezonden mededelinaen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
ABONNEMENTSPRIJS 95 cents per
f 1.52 per maand, t <55 eer kwartaal
De zware storm die gisteren en vannacht woedde heeft in het gehele land
verschillende ongelukken veroorzaakt. In Amsterdam moest de brandweer
liet minder dan vijftig maal uitrukken voor de gebruikelijke ongevallen als
iosse pannen, losse tussenmuren, enz. Op het meldingsbureau kwam men
handen te kort om de aanvragen om hulp tijdig door te geven. In de bocht
van Ameland verkeerde een met stenen beladen tjalk in ernstige moeilijk
heden. De reddingboot „Abraham Foch" heeft de drie opvarenden van boord
gehaald. Men vreest dat men het schip als verloren moet opgeven.
Zóals reeds in een deel onzer vorige
oplage gemeld waren de loodsdiensten
sedert Woensdagmorrgen stopgezet. De
dienst tussen Vlissingen en Antwerpen
werd echter normaal onderhouden.
Slechts één schip, het Zweedse stoom
schip „Ardennia", is echter naar zee ge
gaan. De overige schepen gingen voor
anker op de rede van Vlissingen. En
kele kustvaartuigen vonden een veilige
schuilplaats in Vlissingens buitenhaven.
Daarbij heeft het Duitse kustvaartuig
„Hans Karl" op weg van Antwerpen
naar Emden, moeilijkheden gehad. Het
kwam op de Oosthaven vast te zitten,
doch is tegen de avond vlot gebracht.
De veerboot „Koningin Juliana" van
de Provinciale Stoombootdienst heeft
normaal de dienst onderhouden tussen
Breskens en Vlissingen, maar om 18 uur
bleek bij aankomst in de haven van
Breskens de waterstand zo hoog, dat het
schip een meter buiten de waterlijn
moest aanleggen. De passagiers konden
met behulp van noodplanken de boot
verlaten, maar de auto's hebben onge
veer een uur moeten wachten voor zij
bet schip konden verlaten. In de avond
is de verbinding stilgelegd.
Bij Schoonhoven is het motorscheepje
„Vrede", geladen met ijzer, door de
golfslag vol water gelopen en gezonken.
De schipper en zijn vrouw hebben zich
met een roeibootje kunnen redden.
In Tilburg brak Woensdagmiddag in
de Stokhasselstraat 30 een schoorsteen
brand uit, die door de wind aangewak
kerd spoedig het geheel vrijstaande
huis in vlammen zette. De wind droeg
het vliegvuur tot ver in de omtrek mei
het gevolg, dat een op ongeveer vijftig
meter afstand gelegen boerderij even
eens in brand raakte. Beide panden gin
gen geheel verloren. Van de boerderij
ging de gehele oogst verloren. Drie ge
zinnen werden dakloos.
In Vlijmen <yn Drunen hebben Woens
dagavond felle branden gewoed, die door
de zware storm bijna niet te blussen
*Men, ondanks de uitgebreide assisten
te, welke de Bossche Brandweer de
plaatselijke brandweren verleemde.
In Vlijmen werd de boerderij van de
landbouwer Jac. Kuys volledig in de as
gelegd, terwijl het bedrijf der wed. Kuys
voor het grootste gedeelte afbrandde. In
Drunen woedde de brand in de zoge
naamde Kleine Straat en brandde de
kapitale boerderij van Jac. Peynakkers
tot de grond toe af. Eveneens werden
de schoenmakerij en net woonhuis van
Van der Wiel een prooi der vlammen
Overwaaiende vonken deden ook de rij
wielhandel Klerks vlam vatten alsmede
een schuur van boer Verhoeven. De oor
zaak is onbekend.
Onder de felle slagen van de storm,
die zich vooral op het platteland deed
gelden, is de helft van net dak van de
semi-permanente ULO-school te Wierin-
gerwerf opgenomen en op de speel
plaats neergesmakt. Een 15-jarige leer
linge werd door de brokstukken ge
troffen.
In de Nassauiaan te 's-Gravenhage
viel Woensdagmiddag omstreeks half
één een ornament van ongeveer vijf
kilogram van een huis. De juist passe
rende 24-jarige F. G. uit Utrecht werd
door het ornament getroffen en zakte
bewusteloos in elkaar en overleed aan
de gevolgen.
Op het rangeerterrein van de
spoorwegen aan de Rietlanden te
Amsterdam liep de 56-jarige onder-
ladingmeeeter S. over het terrein
hoog in zijn kraag gedoken tegen
de wind op. Hij heeft daardoor een
naderende electrische rangeerloco
motief niet opgemerkt. De man liep
pardoes onder de locomotief en is
zeer zwaar verwond naar het Onze
Lieve Vrouwegasthuis overgebracht.
Men vreest voor zijn leven.
Met het oog op de storm had men bij
circus Strassburger dat te Emmen voor
stellingen geeft de tent Dinsdagavond
na de voorstelling geheel afgebroken.
Toch wilde de directie de voorstelling
door laten gaan. Dit bracht haar er toe
de zit-accommodatie weer op te bouwen
en Dinsdagavond de voorstelling in de
openlucht, m.a.w. in de open storm op
te voeren. Niettemin mocht de kassier
wan een uitverkochtt huis spreken. Weer
®n wind trotserend zaten daar op de
oanken drieduizend inwoners van Em-
Aneta meldt, dat de Nederlandse
militaire politie van het vliegveld Ke
majoran te Batavia hedenmorgen aan
j ®n drietal T.N.I.-officieren, die reeds
h jj K.L.M.-lijnvliegtuig naar Djocja
nadden plaats genomen, verzocht het
uegtuig te verlaten; aan dit bevel werd
gevolg gegeven. Van Nederlandse mili-
aire zijde werd later medegedeeld, dat
net incident ontstaan is doordat de pa-
fi®re" v?n "?e republikeinse onderlui-
enant niet in orde waren.
de?ieiVverwaf:bt' da+ de republikeinse
ho,. .?P h°°g niveau over het ge-
urde bij de Nederlandse autoriteiten
protesteren.
De correspondent van Aneta bericht,
\Vn„ Pestepidemie in het gebied van
»o„?osarb ten Zuid-Westen van Djocja
feed:
meer dan duizend slachtoffers
"eerêt t"' welk aantal dagelijks toe-
dae re Wonosari zal binnen enkele
worden begonnen met vaccinatie.
men. Allen volgden de voorstelling van
de eerste tot de laatste minuut.
Razende golven, opgedreven door
een wind, die bijna orkaansterkte had,
beukten vannacht de kusten van Frank
rijk en Engeland, zetten kuststeden on
der water, dreven minstens drie schepen
cp de kust en brachten het Kanaalver
keer practisch tot stilstand.
De Franse trawler „Hedkin" werd
aan land gedreven te Southend; het
250 ton metende Britse schip „Arch
Glen" kwam op de rotsen te Eastcliff
te zitten en de 370 ton metende „May
flower" werd te Holhead op Salt Is
land, ter hoogte van de kust van Wa
les, gekraakt. De uit negen koppen be
staande bemanning van de Mayflower
werd gered.
Uit Brest wordt vernomen, dat drie
zeelieden over boord sloegen van een
tonijnvisser en vermoedelijk verdron
ken, terwijl verder een zeeman van het
Nederlandse schip Alhena verdronk en
het lijk van nog een andere zeeman te
Lorient aan land spoelde.
Te Santgate in Kent werden grote
stukken van de zeedijk door de golven
weggeslagen en het water stond twee
voet hoog in de hoofdstraat. De koken
de branding heeft vele huizen langs de
kust ondermijnd, waaronder het histo
rische Sandgate Castle.
In het grootste deel van Engeland
werden de wegen geblokkeerd, doordat
regen en golven ze onder water zette
tot drie voet hoog, bomen losspoelden
en dwars over de weg wierpen of
kleine aardverschuivingen veroorzaak
ten.
Het 23.000 ton metende Britse vlieg-
dekschip Illustrious hielp de 827 ton
metende Jew Park, die ter hoogte van
Cornwall in nood verkeerde, door olie
rondom het kleine Britse schip te pom
pen om de golfslag te verminderen en
te verhinderen, dat het scheepje zou
kapseizen.
De kapitein van een Nederlandse coas
ter, die een aantal nieuwe vrachtauto's
vervoerde, heeft een moeilijke beslis
sing moeten nemen. De auto's stonden
op het dek en toen het schip in een
storm verzeild raakte, knapten de lij
nen waarmee de wagens waren vastge
sjord. De wagens gingen rijden en na
eerst nog eens de mening van andere
kapiteins gevraagd te hebben, heeft de
kapitein moeten besluiten 16 auto's
overboord te zetten om schip en be
manning te redden.
tl
Het Nederlands elftal voor" de wed
strijd tegen België, die Zondag 6 Novem
ber in het Feijenoord-stadion te Rotter
dam wordt gespeeld, is als volgt samen
gesteld:
Doel: Kraak (Stormvogels)
Achter: Van Bun (MW) en Schijve-
naar (EDO)
Midden: Van Schijndel (SW), Ter
louw (Sparta) en De Vroet (Feijenoord),
aanvoerder.
Voor: Lenstra (Heerenveen), Schaap
('t Gooi), Roosenburg (Sneek), Tim
mermans (ADO) en Clavan (ADO).
Reserves: Saris (BW), Everse (Nep-
tunus), Stoffelen (Ajax) en Van der
Tuijn (Hermes-DVS)
De Regeringsvoorlichtingsdienst deelt
mede, dat bij K. B. de burgemeester van
Alphen aan de Rijn mr. F. M. A. Schok
king benoemd is tot burgemeester van
's-Gravenhage, met ingang van 1 De
cember.
Hedenavond van kwart voor acht tot
acht uur zal dr. Ph. J. Idenburg, direc
teur-generaal van het Centraal Bureau
voor de Statistiek in de rubriek „De
Regeringsvoorlichtingsdienst antwoordt"
een causerie houden over het onderwerp
„De tienmillioenste Nederlander".
In storm en regen hebben koningin
Juliana en prins Bemhard Woensdag
middag een officieel bezoek gebracht
aan 's lands hoofdstad. Het was in de
middag, te ongeveer twee uur, dat zij
te Diemen arriveerden. Hier volgde het
eerste welkom, dat werd herhaald
overal waar de koninklijke bezoekers
verschenen. Want de Amsterdammers
waren deze middag met velen op de
straten en toejuichingen vergezelden
het vorstelijk paar tot aan de raadzaal,
waar de officiële begroetingswoorden
werden gesproken. Dat het bij het Bur
gerweeshuis met minder eerbetoon
toeging, laat deze foto zien, Evenwel
ging het er even hartelijk toe. Vrien
delijk buigt zich de Vorstin naar de
kinderen, die haar een hand mogen
geven. En zo was het gedurende de
hele tocht.
Naar A.P. meldt, zal de overdracht
van de souvereiniteit aan de Verenigde
Staten van Indonesië waarschijnlijk 21)
December in de Ridderzaal door Ko
ningin Juliana worden verricht.
Deze gebeurtenis zal worden bijge
woond door een speciale delegatie nit
Indonesië.
De voorbereidingen voor de plenaire
slotzitting van de Ronde Tafelconferen
tie zijn in volle gang. Waarschijnlijk zal
deze 1 November plaatsvinden.
De Moskouse „Literaire Gazet" heeft
weer eens een nieuw portret van Tito
geschilderd. Het blad zegt, dat Tito in
Zuid-Italië met Randolph Churchill, de
zoon van de Britse oorlogsleider, wijn
dronk, terwijl het Rode leger onder
maarschalk Tolboechin de Nazi's uit
Joegoslavië verdreef.
Tito wordt er van beschuldigd de
staatsgelden te verkwisten aan zijn
vriendin.
„Tito," aldus het artikel, „wordt dik
wijls gezien in gezelschap van de Ame
rikaanse spionne, de zangeres Zinka
Kuntz. Deze vrouw is in New York
gehuwd met de Joegoslavische Trots
kistische generaal llich en is op die
wijze Joegoslavië binnengekomen. Tito
heeft haar kostbare diamanten gege
ven. Als zij een blauwe japon aan
heeft, gaat ze in een blauwe Dodge
naar het theater. Als ze een bordeaux
japon aan heeft, rijdt ze in een Buick
van dezelfde kleur."
„Tito verrijkt zichzelf, maar de grond
wankelt onder zijn voeten. Vroeg of
laat echter zal hij de toorn van het
volk moeten ontvluchten. Derhalve de
poneert hij zijn gestolen rijkdom op
naam van een koopman, op een valse
bankrekening in Zwitserland," zo heet
het verder.
Het blad weet verder te vertellen, dat
Tito zich alle kastelen in Joegoslavië
voor persoonlijk gebruik heeft toege-
eigend. Uit een er van had hij een
groep wezen verdreven.
Tito, zo heet het verder, gebruikt
bij zijn eet- en drinkgelagen een gou
den servies en de tafels zijn beladen
met delicatessen.
.Churchill na-apend," aldus het arti
kel, „wil Tito bekend zijn als schrij
ver, jager en schaakspeler, doch even
als Churchill is hij eerslechte jager en
een nog slechtere schrijver. Hij kan
reifs geen spelletje schaak winnen van
Mosje Pijade (de Joegoslavische vice-
premier)".
Tenslotte merkt de schrijver op, dat
Tito „verbluffend veel op Goering
lijkt. Als hij in het filmnieuws op het
uoek verschijnt, roept het publiek
„Goering" en inderdaad is hij even
hebzuchtig en onverzadigbaar ais Goe
ring."
Ai dit fraais wordt nog gekruid met
kernachtige epitheta als: verrader, ban-
dièt, schurk, hebzuchtige aap, kake
lende papegaai, deserteur, lafaard, ko-
r ediant, huichelaar, beul en insolente
dwerg.
In een nota van wijzigingen aan de Tweede Kamer op het ontwerp van wet
tot verhoging en technische wijziging van de omzetbelasting zegt de minister
van Financiën, dat naar het oordeel van de regering de gewijzigde omstan
digheden het wenselijk maken de uit het onderhavige ontwerp van wet voort
vloeiende verzwaring van druk voor de grote gezinnen en degenen, die een
laag of matig inkomen hebben, zoveel mogelijk teniet te doen.
De regering stelt daartoe voor, de vrijstellingen voor levensbehoeften, welke
voor de minder draagkrachtigen van belang zijn, uit te breiden door een aantal
goederen aan tewijzen, welke geheel derhalve zowel bij levering door
fabrikant en groothandelaar als bü levering door kleinhandelaar van omzet
belasting zijn vrijgesteld. Voorts wordt voorgesteld het herstellen van
schoenen, hetwelk als een dienst in de zin van de omzetbelasting wordt aan
gemerkt, niet langer aan omzetbelasting te onderwerpen.
stellingen bedraagt uit dien hoofde de
vermindering in opbrengst ongeveer 50
millioen per jaar. De opbrengst, welke
de omzetbelasting, bij aanvaarding van
het aldus gewijzigde ontwerp van wet,
meer zal opleveren, dient derhalve te
worden geschat op ongeveer 110 mil
lioen.
In verband met de devaluatie van de
gulden en de invloed daarvan op het
vraagstuk lonen en prijzen acht de re
gering het, ter voorkoming van een
schoksgewijze stijging van de kosten van j
levensonderhoud, wenselijk de verbo
ging van de personele belasting, voort
vloeiende uit de wetsontwerpen, welke
betrekking hebben op de personele be-
Voor de aanvulling van de lijst van
geheel vrijgestelde goederen heeft de
minister van Financiën in de eerste
plaats zijn keus laten vallen op een drie
tal goederensoprten, welke volgens het
aanhangige ontwerp van wet slechts ge
deeltelijk vrij zouden zijn. Het betreft
hier eieren, gerookte haring en kaas.
In de tweede plaats wordt nog een aan
tal andere goederen onder de geheel
vrijgestelde gebracht en wel goederen,
welke tot dusverre nog niet in enige
vrijstelling vielen. Het zijn kortweg aan
geduid: beschuit, krentenbrood en an
dere tot dusverre niet vrijgestelde bro
den en broodjes, ontbijtkoek en peper
koek, havermout, stroop en jam, koffie
en thee, vleeswaren, gestoomde en ge
rookte vis en vis in het zuur en derge
lijke, alsmede groenten in blik en an
dere geconserveerde groenten. Daaren
tegen zal vlees en vis in blik of lucht
dicht verpakt aan omzetbelasting blij
ven onderworpen en wel naar een hef
fing volgens het voorgestelde tusseri-
tarief.
De aangebrachte wijzigingen zullen
de omzet van de omzetbelasting doen
dalen met naar schatting 30 millioen
per jaar. Tezamen met de in het ont
werp reeds in overweging gegeven vrij-
Verwachting tot Vrijdagavond:
Wisselende bewolking met plaatselijk
regen- of hagelbuien, vooral in de
kustprovincies. Vannacht in het bin-
neiVand zwakke, overigens meest
matige wind tussen West en Noord
west. Vannacht in het binnenland
plaatselijk lichte nachtvorst, morgen
overdag ongeveer dezelfde tempera
tuur als vandaag.
Zon 7.27—17.20, Maan 15.04—22.44.
We gaan op ons centje de zee ver
kennen nu de Zuid-Wester loeit, dach
ten wij, toen gierende stormwinden gis
termiddag aan de vensters rammelden:
spookachtige geluiden rond het huis en
afgerukte takken op de straat. De storm
zou op z'n hevigst zijn en later geheel
naar het Westen keren.
Maar bij de bus tegenover Sociale
Zaken te Beverwijk, waar het bevrij
dingsbeeld zielig eenzaam staat, slank in
het ontluisterde plantsoen, kwam de
eerste verrassing: tientallen hadden met
ons hetzelfde plan. Vele Beverwijkers
kozen de weg naar Wijk aan Zee om het
zeldzaam imponerende schouwspel te
gaan genieten.
Volle bussen, als lokte een zomer-
strand onder stralende zon, reden aan
en af. Ontnuchterd stonden de bezoe
kers op het Julianaplein, waar na de
„storm" in de stad en de beschutting van
de bus de wind ineens een orkaan was,
hevig en onheilspellend rammelend met
de kettingen rond de grafstenen van hen,
die bij de dorpskerk rusten. In het dorp
zelf geen levende ziel te bekennen. „Het
is nu beter bij de kachel, meneer", zei
de sigarenwinkelier, toen we even bij
hem binnenstapten om een sigaret. Hij
moet ens een vreemde snuiter gevon
den hebben en in zijn opmerking lag
dan ook een weinig ironie. Maar we
zijn verder getrokken, na de haan van
de toren geraadpleegd te hebben, die
onverwrikbaar op Zuid-West stond, zijn
vergulde kop pal tegen de orkaan in.
Hoofdschuddend zagen oudjes van het
badhotel ons langs de vensters met de
gluur-gordijntjes passeren. Een opa blies
grote rookwolken uit zijn pijp, filosofe
rend.
We zijn de Zwaanstraat opgetornd
de storm sloeg ons fel in het gezicht
passeerden het sobere, maar indruk
wekkende monument van de doden van
Wijk aan Zee en zagen dan ineens van
tussen de hoge duinen de wit-gekuifde
golveri in hevige worsteling met de or
kaan voor ons liggen.
Machtige aanblik, een woelende, ko
kende zee in het oorverdovend geraas
van dit October-tempeest! Even op
adem komend was er de ontgoocheling,
dat huizenhoge golven, torenhoge zelfs
volgens het sprookje, zo vaak ons in
de oren gefluisterd, in werkelijkheid
niet bestaan. De Zuid-Wester dreef de
zee naar het Noorden, alsof het water de
kust schuwde en aanvallen deed op het
hoger gelegen Heemskerkse strand. „De
Westerstorm is mooier", zei een man
in oliepak, „dan donderen de golven
recht op je aan, nu schijnen ze je voor
bij te snellen".
Op het strand werd "het zand voort
gejaagd als een sneeuwstorm, scherp en
verblindend. Een jongen met knie
kousen huilde van de pijn op zijn blote
benen, een hond sprong dol in het rond,
stoof achter een aangespoelde mand aan,
die over het natte zand rolde. Tegen de
duinrand tekende zich ter hoogte van
de borden, die het betreden van deze
beschermers van de kust verbieden, dui
delijk de lijn af, waar de golven komen,
wanneer de vloed is opgerukt. Dan
klotst het water, vretend tegen het
zand en ligt het strand diep weggedoken.
Nu was het anders. Een meisje vreesde
haar zomers genoegen te moeten missen,
zei angstig tegen moeder, dat al het zand
wegwaaide; een man met een verrekijker
zocht de IJmuider pieren, die nauwelijks
zichtbaar af en toe boven de golven
staken; een pater met de studenten van
Maris Stella, droeg zijn toog als een
luchtballon, die ieder ogenblik dreigde
een luchtreis te beginnen; mensen ston
den met de rug naar de storm, als
kromgebogen bonestaken, achterover,
hellend. Elkaar toespreken was onmo
gelijk, men schreeuwde en riep, maar
de oren waren doof van het geraas.
Hoog op de duinen, boven de trap,
was het onmogelijk zich staande te hou.
den. Toen kwam ineens de regen met
kletterend geweld. De terugreis was de
ervaring van een zieke, die na lang
bed-liggen, onvast op zijn benen staat.
Een slaperig gevoel, rozig zeggen de
mensen, overviel je. Achter je raasde de
Zuid-Wester voort. Wee de schepen op
zee, merkte iemand op. Het is vreselijk.
De man in het oliepak lachte: Let op,
straks steekt de echte Westerstorm op.
Dan wordt het pas recht donderen. Dit
is nog maar een voorproefje. Het is nog
geen November.
lasting, uit te stellen van 1 Januari 1950
tot 1 Juni 1950.... Zij zal dus pas in
gaan met het voor de personele belas
ting normale belastingjaar 1950/1951.
De invoering van de heffing van de
opcenten zal hierdoor vallen op een da
tum, die later ligt dan die van de huur
verhoging, en dit betekent, althans voor
het eerste jaar, een verzachting van de
totale uit de huurverhoging en de ver
hoging van de personele belasting voort
vloeiende drukverzwaring.
Het wetsontwerp tot wijziging van
de ondernemingsbelasting zal belangrijk
worden gewijzigd, aldus heeft minister
Lieftinck aan de Tweede Kamer mede
gedeeld. Nu het terugnemen van de in
het wetsontwerp Belastingherziening
1949 opgenomen faciliteiten ten aanzien
van verstreken jaren het offer voor de
schatkist aanmerkelijk vermindert, acht
de regering het verantwoord, over te
gaan tot een verdere verlichting van
druk voor komende jaren dan aanvan
kelijk is voorgesteld.
Voor deze tegemoetkoming konrrn
thans de ondernemingen van natuurlij
ke personen in aanmerking. Met name
is daarbij gedacht aan de talrijke mid-
denstandsbedrijven, waarop juist bij 'n
betrekkelijk matige winst de onderne
mingsbelasting zwaar drukt.
De beoogde verlichting van druk
wordt naar het oordeel van de rege
ring het beste bereikt door een traps
gewijze afschaffing in twee jaar van
de ondernemingsbelasting, gepaard
gaande met een trapsgewijze verhoging
van het tarief van de vennootschaps
belasting.
(Van onze parlementaire redacteur a.i.)
Tussen de algemene beschouwingen
over de materiële oorlogsschade door
heeft de Tweede Kamer gistermiddag
een interpellatie afgewerkt van de heer
Vermeer (P. v. d. A.) over het uitzen
den naar Indonesië van militairen nit
het deserteurskamp te Schoonhoven.
Een rustige gedachtenwisseling leverde
dit op tussen de interpellant en minis
ter Schokking, doch daarna grepen drie
leden van de communistische fractie
de gelegenheid aan om er en nogal
heftige schreeuw- en scheldpartij van
te maken, waar het roffelen van de
voorzittershamer maar met moeite een
eind aan kon maken.
Evert Vermeer dan besprak de mo
tieven, welke de militairen, die niet
behoren tot de categorie der principi
ële dienstweigeraars, hebben doen de
serteren. Naast politieke redenen kun
nen hier spreken de zorg voor eigen
zaak, ziekte thuis, angst, „moederbin
ding" e.d. Deze mannen en jongens zijn
als onderduikers gepakt en de militai
re leiding tracht nu door persoonlijke
beïnvloeding de betrokkenen te over
tuigen van hun plicht om de militairen
in Indonesië af te lossen. Gevraagd
werd aan de bewindsman welke resul
taten met deze gesprekken bereikt zijn.
In de nacht van 1 op 2 September
zijn acht deserteurs geboeid wegge
voerd, hetgeen de interpellant nu niet
bepaald als een ideale methode voor
kwam. Minister Schokking heeft zich
bij deze mening aangesloten en dit op
treden een betreurenswaardig incident
genoemd.
De woordvoerder van de P. v. d. A.
vroeg ook om een duidelijk positie kie
zen voor de te volgen gedragslijn: of
wel uitzending vande deserteurs, óf be
handeling voor de Krijgsraad en hij
wees op correspondentie van de depot
commandant, welke een tweeslachtig
karakter heeft. Tenslotte wilde spreker
weten wanneer wordt aangenomen, dat
de militair verzet pleegt tegen zijn uit
zending als hjj bij een bevel op z'n
krib blijft liggen of wanneer hij wei
gert aan boord te gaan.
Minister Schokking wees op de vroe
ger toegepaste methode: het opleggen
van een straf, welke niet ten uitvoer
werd gelegd, maar die toch de betrok
kenen het odium van een vonnis mee
gaf. Nu wordt milder opgetreden:
aalmoezeniers, sociale werksters e.a.
beijveren zich om de deserteur van
gedachten te doen veranderen. Cijfers
van de resultaten, langs deze weg be
reikt, zijn echter moeilijk te geven:
misschien zijn er, die op de kade toch
niet mee willen. De militaire superieu
ren hebben het recht om desnoods
geweld te gebruiken, maar de be
windsman achtte geweld onwaardig.
Wel, de heer Vermeer toonde zich
met deze uiteenzetting tevreden. Niet
zo de C.P.N.-fractie, die drie kabaal
makende sprekers en één zakelijke de
katheder op stuurde om de affaire nog
eens flink op te blazen. De heer Wa
genaar kwam met een motie om de
uitzending niet te doen plaats vinden;
ze is met 61 tegen 6 stemmen verwor
pen. Zijn partijgenoot Gortzak uitte
in zijn betoog instemming met aanspo
ring tot dienstweigering en dr. Kor-
tenhorst moest hem het woord ont
nemen. De heer Haken bleek over het
sterkste stemgeluid te beschikken en
hij bleef schreeuwen door het straffe
hameren van de voorzitter heen. Uiter
aard waren de interrupties, vooral van
P.v.d.A.-kant niet van de lucht en een
ogenblik scheen het alsof de heer
Goedhart in deze hoek Gerben Wage
naar, die een hatelijke opmerking
richtte aan zijn adres, te lijf wilde
gaan,
Het was een weinig verheffend
schouwspel, doch de communisten had
den weer eens het pleizier van een
fiks relletje beleefd.
Bij haar pogingen om een internatio
nale bende van goudsmokkelaars te
vernietigen heeft de Franse politie een
tweede man achter de tralies gezet. Het
is een in Polen genaturaliseerd Frans
man, Frederic Ebel, die gisteren gear
resteerd werd wegens illegaal vervoer
van goud. De politie zegt dat de 34-ja-
rige Ebel de man was die de 25 kilo
gram goud moest kopen, die op de lucht
haven Le Bourget gevonden werden
in de bagage van Heinrich Steinworth,
de Geneefse apotheker, die als afge
vaardigde voor Costa Rica optrad in de
wereldgezondheidsorganisatie en die zo
als gemeld reeds eerder in Parijs werd
gearresteerd.
De politie meent dat Ebel, van wie
men gelooft dat hij eigenaar is van een
transportbedrijf in Genève, betrokken
is bij de recente smokkelhandel met
kleine, snelle particuliere vliegtuigen.
De politie zegt, dat zendingen goud
in particuliere vliegtuigen vaak gedekt
waren door wettige papieren die in ver
scheidene gevallen Ebel's naam als ge
consigneerde droegen. Steinworth heeft
verteld van plan te zijn geweest het
goud aan Ebel te verkopen, zo onthult
de politie.
Vooral in de grote steden worstelt
men met het probleem, hoe bij de
bevolking belangstelling te wek
ken voor het gemeentelijk leven. Im
mers deze steden zijn uitgegroeid tot
zulke uitgestrekte bevolkingsagglome
raties, dat daar van een contact tussea
bevolking en het gemeentebestuur"
nauwelijks sprake is. Men stelt weï
eens, dat een goed staatsburgerschap
begint met het zijn van een goed bur<
ger van de gemeente. Maar in de grote
steden is de afstand tussen de hon
derdduizenden inwoners en de 45 door
hen gekozen leden van de gemeente
raad weinig geringer dan die tussen»
de kiezers en dé leden van de Tweede-
Kamer. Het gevolg hiervan is, dat er,
bij de doorsnee-stadsburger over het
algemeen slechts geringe belangstelling,
bestaat voor het doen en laten van óc'
gemeenteraad en he.t college van bur--
gemeester en wethouders De onver
schilligheid op dat punt wórdt nog in
de hand gewerkt door het gewijzigde
systeem van belastingheffing, waardoor
aan de gemeenten een zeer bescheiden
eigen belastinggebied is gelaten en de
gemeentelijke uitgaven grotendeels
door rijksuitkeringen worden gefinan
cierd. De burgers ondervinden dus op
hun belastingbiljet nauwelijks dé in
vloed van de. wijze waarop het finan
cieel beleid door het gemeentebestuur
wordt gevoerd.
Anderzijds zijn in de grote steden de
vraagstukken van het bestuursbeleid
zó gecompliceerd en veelomvattend, dat
zelfs de. wethouders alleen op de be
langrijkste zaken directe invloed uit
oefenen en veel moeten overlaten aan
het ambtenarencorps. Onder die om
standigheden is het duidelijk, dat de
invloed van het individuele raadslid
zeer gering is. De bureaucratie is in
die steden een grote macht.
Het plaatselijk burgerschap spreekt
dan ook in vele gevallen niet meer tot
de inwoners en de waardering daar
van neemt gestadig af.
Het is dan ook niet te verwonderen,
dat men van verschillende zijden is
gaan zinnen op middelen om het ge
meenschapsbesef te versterken, de bur
gerzin op te wekken en aan liet plaat
selijk burgerschap tastbare inhoud te
geven. De wijkgedachte dankt hieraan
haar ontstaan. Men wil de burgerij van
de steden op meer intensieve wijze in
schakelen bij het beheer van de ge
meentelijke huishouding en een decen
tralisatie toepassen naar de onder-
s -heidene delen waaruit die steden zijn
opgebouwd. Door de instelling van
wijkraden wil men in daarvoor door
hun afgescheiden ligging of door hun
eigen karakter in aanmerking komende
delen van de steden, de burgerij doen
deelnemen aan de voorbereiding van
de gemeentelijke aangelegenheden,
waartoj deze wijker zijn betrokken.
In Rotterdam zijn bijvoorbeeld voor
e-Jcele wijken door burgemeester en
wethouders wijkraden ingesteld De le
den van de wijkraden worden door
burgemeester en wethouders benoemd
uit de inwoners van de betreffende
wijk; de samenstelling van de wijkra-
uft» gesfbledt zodanig, dat de kerke-
,.®i Politieke en verdere maatschap
pelijke schakering van de bevolking
zoveel mogelijk tot uitdrukking komt
De wijkraden dienen burgemeester
er wethouders van advies over alle
Welke b« de gemeenteraad aan!
hangig worden gemaakt en waarbij de
belangen van hun wijk zijn betrokken,
j u „P°f ,'nsen' om de belangstelling van
de bevolking der grote steden voor de
gemeentelijke zaken op te wekken, ver
dient toejuiching en aller medewerking.
Tenminste, voor zover men zich tot het
gestelde doel beperkt, namelijk de meer
intensieve inschakeling van de bevol
king bij de regeling van de gemeente
lijke zaken.
Er zijn evenwel tekenen, welke erop
wijzen, dat men de wijkgedachte dienst-
baar wil maken voor de verwezenly-
king van plannen van veel bredere
strekking. Ons kwam in handen een
brochure, waarin propaganda wordt ge
maakt voor het denkbeeld, in elke wijk
een gemeenschapscentrum te stichten,
bevattende voorzieningen voor indivi
duele en gemeenschappelijke vrije-tijds-
besteding en instellingen, welke tea
dienste van de bevolking staan. Men
spreekt van een gemeenschapshuis, dat
als familieclub kan dienen, met conver
satiekamers en cantine, spelkamers voor
volwassenen, speelkamers voor jonge
ren enz. enz. Met gemeenschapsgeld wil
men dus kapitale gebouwen laten ver
rijzen, welke in velerlei behoeften moe
ten voorzien, doch uiteraard op neu
trale grondslag. Waarschijnlijk onbewust
heeft men daarvan in die aantrekke
lijk geïllustreerde brochure uiting ge
geven door enkele prentjes van school
gebouwen, waarop als opschrift prijkt:
„O. L. School"!
Voor de katholieken is er alle reden,
de ontwikkeling van de wijkgedachte
en de toepassing daarvan nauwlettend
te volgen. Nu de beperkte en onzes
inziens verantwoorde opzet, zoals in
Rotterdam, zich nog in het stadium van
de proefneming bevindt, is het niet op
portuun reeds een veel uitgebreidere
toepassing van deze gedachte te propa
geren. Financiële en technische bezwa
ren zullen de verwezenlijking daarvan
trouwens tot de verdere toekomst ver
schuiven. De katholieken dienen noch
tans waakzaam te zijn, want de stich
ting van breed opgezette gemeenschaps
centra zou het parochiewerk
dat toch de oorspronkelijke belichaming
van de wijkgedachte is! ernstig
kunnen schaden. Wat men aan
een verhoging van het burgerschaps
besef zou winnen, zou men dan tegelij
kertijd verliezen door de bevordering
van de ontkerstening, welke toch het
nijpendste probleem van de grote stad is.
Intussen moet de belangstelling van
de katholieken ook positief gericht zijn
en wel op de bevordering van de ex
ploitatie van parochiehuizen, het tot
bloei brengen van het jeugdwerk en
van het parochieel verenigingsleven. De
daarvoor te brengen offers ook en
vooral financiële! zijn volkomen ge
rechtvaardigd.
De V. S. beschikken thans over bijna
100.000 man in Europa, die bij een plot
seling uitbreken van oorlog „onmiddel
lijk en direct ingeschakeld zouden wor
den", aldus heeft generaal Omar
Bradley, voorzitter van de Amerikaanse
stafchefs te Montgomery (Alabama) i
verklaard.
De prijs van f 25.000 is gevallen op
no. 14681.
I Van alle levensverzekeringen is die
van de matigheid de goedkoopste.j
