HOGE VERTEGENWOORDIGER DER KROON ZOU HEENGAAN 1 Spaak verwijt zijn partijgenoten gebrek aan moed Russisch maarschalk benoemd tot Pools minister van defensie VOLLE BELGISCHE AUTOBUSSEN VOEREN IN LIMBURG DE KLANTEN AAN Vederlicht Met duizenden komen de Belgen in de grensstreek hun inkopen doen COALITIEREGERING IN OOSTENRIJK Tot hoofd en hart Religieuze probleem moet onder de loupe worden genomen .Het weer. BLIKSEM SLAAT IN KERKTOREN R.T.C.-overeenkomst spoedig in Kamer Marinegezinnen niet meer naar Indonesië Tapijtsmokkel bracht millioenen op DINSDAG 8 NOVEMBER 1949 73ste JAARGANG No. 24609 NA DE SOUVEREINITEITSOVERDRACHT Rum, Leimena en Sjahrir genoemd als Indon. Hoge Commissarissen in Nederland Dr. Van Royen naar Indonesië? Uneileden bij Koningin Polen onderhorig aan Sovjet-Unie CONCORDAAT MET DUITSLAND Opnieuw wettig Voorstel controle atoom-energie Ingediend door Frankrijk en Canada Mussolini's graf nog een geheim Volkspartij 6, socialisten 5 zetels SLECHTS NOG ENKELE ZAKEN BIJ ONZE BUREN GOEDKOPER Middeleeuwse toren geheel verbrand Behandeling vóór Kerstmis gereed? Geen troepen meer naar Indonesië Problemen der demobilisatie Kerstgratificatie voor mijnwerkers BIJ KACHELPOETSEN IN BRAND GERAAKT Bejaarde dame overleden BUREAUX: SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM Telefoon: Redactie 21544: Advertenties 21543 Abonnementen 20800 Postgiro 143480 Bijkantoor Beverwijk: Stumphlusstr 45. tel. 5998 Voor klachten over de bezorging na 5.30 uur 's avonds 21544 Directeur: J. W. Boerrigter. Hoofdredacteur: Drs. H. W M. van Run. Wnd. hoofdredacteur: W. Severin. NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT ADVERTENTIETARIEF 28 cents per millimeter» hoogte. Ingezonden mededelinaen dubbel tarief. Omroepers 16 cents per m.m -hoogte De administratie behoudt zich het recht voor advertentiën eventueel zonder opgave van redenen te weigeren. ABONNEMENTSPRIJS 36 cents per week. f 1-52 per maand, f 4.55 per kwartaal Na reeds vorige week Donderdag een algemene beschouwing te hebben gewijd aan de resulta ten der Ronde Tafelconferentie, wil len wij thans met enige woorden in gaan op een onderdeel daarvan: het ontwerp-statuut der Unie. Wij doen dit, eensdeels omdat wij daardoor ra ken aan een der hoofdpunten van het overeengekomene, en anderdeels om dat in de uitslag van het langdurige loven en bieden te dezen opzichte bijzonder pregnant naar voren komt, hoe smadelijk ver men van Neder landse zijde tegemoet is gekomen aan de Indonesische eisen. Aan dit Uniè- statuut kan men toetsen in hoeverre werd gebroken met het beginselpro gram van Linggadjati en de Renville- cvereenkomst. alsmede in welke mate men een strijdigheid aandurfde met art. 209 der gewijzigde Grondwet. Ten tijde van Linggadjati heette het nog, dat de Unie, wat haar struc tuur betreft, zou worden onttrokken aan de internationaal-rechtelijke sfeer en een eigen staatsrechtelijke souve- reiniteit zou bezitten. Zij zou worden uitgerust met eigen organen, aan haar hoofd zou staan de Koning der Ne derlanden en in diens naam zouden de besluiten tot behartiging der ge- meenschappeliike belangen door de organen der Unie worden genomen. Men leze er art. 8 van de bepalingen van Linggadjati maar op na. En dienovereenkomstig bepaalde de gewijzigde Grondwet, dank zij een amendement-Tilanus: „De Kroon der Unie wordt gedragen door Hare Ma jesteit Koningin Wilhelmina, Prinses van Oranje-Nassau, en bij opvolging door Haar wettige opvolgers in de Kroon der Nederlanden." In het vol gende lid van hetzelfde art. 209 leest men. dat de Unie de samenwerking tussen de deelnemende staten inzake buitenlandse betrekkingen enz. zal verwezenlijken door eigen orga nen. Ziehier evenzovele vooralsnog vage richtlijnen voor de toekomstige Unie structuur. op basis waarvan velen, met de K.V.P. en haar fractie-voor zitter Romme voorop, in woord en geschrift iiverden voor wat men lang zamerhand een „zware Unie" ging noemen: zulks in tegenstelling tot de socialisten, die met veronachtzaming van het plecht) gl ijk overeengekomene en grondwettelijk vastgelegde gingen ijveren voor een „lichte Unie", welke de Indonesiërs tenslotte tot een „ve derlichte Unie" wisten te diminueren. Want wat leest men thans in het ontwerp-statuut? In de préambule heet het o.a.: „Het Koninkriik der Nederlanden en de Republiek der Verenigde Staten van Indonesië zijn overeengekomen, in dit Unie-Statuut Öe grondslag te leggen van hun on derlinge verhouding als onafhanke lijke en souvereine staten." In onge veer dezelfde bewoordingen wordt in lid 2 van art. 1 nog eens herhaald, dat de Unie geen beknotting zal mo gen opleveren voor de volledige on afhankelijkheid en souvereiniteit der deelgenoten. Uit een en ander bliikt, dat men aan de Unie de juridische vorm heeft willen geven van een in ternationaal verdrag en niet die van een onderlinge regeling tot het in het leven roepen van een nieuw volken rechtelijk lichaam. Men lette ook op art. 28 van het ontwerp-statuut, waar in wordt gesteld, dat het Uniestatuut, zoals ten aanzien van internationale Verdragen te doen gebruikelijk, kan Worden geregistreerd bij het Secre tariaat der U.N.O. In het algemeen Wordt met een bedenkelijke angst valligheid meer de nadruk gelegd op het behoud der volledige onafhanke lijkheid dan op de positieve samen- Werking tussen de deelgenoten in Unie-verband. Aan het hoofd der Unie staat Hare Majesteit Koningin Juliana en bij opvolging Hare wettige op volgers; het Hoofd der Unie verwe zenlijkt de idee van vrijwillige en duurzame samenwerking tussen de deelgenoten zo leert ons art. 5 van het Unie-ontwerp. Het eerste lid van dit artikel komt vrijwel letterlijk evereen met de oorsoronkeliike re dactie van het door een amendement- Tilanus (zie boven) verbeterde 3de lid van art. 209 der Grondwet. Hare Majesteit is niet langer de reële draagster van de Kroon ener reële Unie; neen, zij wordt verbleekt tot een soort van symbolische schim. Welke de titel van „hoofd der Unie" mag voeren. Wii vragen ons af waar om men niet conseauent is geweest in ziin hang naar onwezenliike sym- holismen door te volstaan met een Portret van Hare Majesteit instede van toch nog ziin toevlucht te nemen lot haar nersoon als draagster van een functie. De term „Kroon der Unie", indertüd uHdrukkel"k in de formu lering der Grondwet opgenomen, zal Hen tevergeefs zo°Ven in het ganse ontwerp-statuut. Men mag uit dit alles regelrecht concluderen tot strijdigheid met de Grond wet. zoals ook de N. Rott. Crt. het aan dezer dagen onomwonden deed. Het ligt bliikbaar in de geest van deze tiid, het met een bü uitstak on schendbaar Staatsstuk, als de Grond wet er een is, niet meer zo nauw te Pemen. Biina vermakeliik in hun vage onzinnigheid ziin de woorden, die ons mededelen, dat ..het Hoofd der Unie de idee van vriiwillige en duurzame samenwerking tussen de deelgenoten Verwezenliikt." Een machteloos sym bool wordt hier gezet aan de verwe zenlijking ener idee! Terwijl de wèl tot het nemen van besluiten bevoeg de organen zulks niet eens doen uit naam van het Unie-Hoofd! Wel rampzalig argeloos mag heten wie fch door deze bepaald onzinnige en leugenachtige bepaling uit het ont werp-statuut laat paaien. Wat kwam er tenslotte terecht van b.e Unie-organen, waarvan men ten ijde van Linggadjati. Renville en de Hngste Grondwetswijziging nog on- Perkt kon dromen? Geen Rijksraad, Rum, Leimena en Sjahrir worden in een artikel van de „Nieuwsgier" ge noemd als mogelijke Indonesische Hoge Commissarissen in Nederland. Over de te benoemen Nederlandse Hoge Commissaris schrijft het blad o.m., dat „men in Indonesische kringen het er vrij algemeen over eens is, dat de heer Lovink na de souvereiniteitsoverdracht zal heengaan. Niet omdat men hem niet mag of om zijn politieke overtuiging, de mate van bekwaamheid of instelling jegens de nieuwe toestand, doch omdat men in het aanblijven van de heer Lovink een zekere bestendiging van de praesouvereine periode zou kunnen zien," aldus de „Nieuwsgier". Het blad gaat voort: „Het is ons be kend, dat dr. Van Royen reeds is ge polst voor de post van Hoge Commissa ris in Indonesië. In Indonesische kringen acht men hem de meest ideale persoon en zou men het toejuichen, indien hij zich naar Djakarta zou begeven en daar zijn intrek zou nemen in de voormalige gouverneurswoning aan het Konings plein-Zuid. welke voor de Nederlandse functionaris in gereedheid zal worden gehouden, nadat Sukarno zijn intrek zal hebben genomen in het paleis. Het is ons echter tevens bekend, dat dr. Van Royen om gezondheidsredenen reeds van de benoeming heeft afgezien." In commentaar op de resultaten ter R.T.C. heeft de voorzitter van de com munistisch georiënteerde Partai Murba (volkspartij), Sukarni, volgens A. F. P. verklaard, dat „een voor honderd pro cent volledige, werkelijke en onvoor waardelijke onafhankelijkheid niet door de imperialisten kan worden verleend." Hij zei, dat „Nieuw-Guinea en de ma rinebasis te Surabaja politiek, econo misch en militair onder Nederlandse koloniale heerschappij blijven", terwijl het overige deel van Indonesië „prac- H. M. de Koningin heeft hedenmor gen ten paleize Soestdijk de heren C'ochan, Critchley en Herremans, leden van de commissie, der Verenigde Naties voor Indonesië, in audiëntie ontvan gen. De heer Cochran vertrok hedenmid dag om 3 uur van Schiphol naar Pa rijs. tisch alleen op het gebied van bestuur onafhankelijk is." Een woordvoerder van het Engelse ministerie van Buitenlandse Zaken heeft medegedeeld, dat de Engelse rege ring zeven leden van de republikeinse delegatie ter R.T.C. heeft uitgenodigd zes dagen in Engeland door te brengen. Zij zullen Woensdag aankomen en waar schijnlijk informele besprekingen voe ren met Engelse ministers en andere autoriteiten. Het betreft de heren Leimena, Djanda, Ali Sastroamidjojo, Darmase Tiawan, Margono, kolonel Subiyakto en Latumeten. (Telefonisch van onze Belgische correspondent) BRUSSEL, Maandagavond. Op het 69ste congres van de Belgische socialistische partij heeft Spaak een rede uitgesproken, waarin hij het gebrek aan moed van zijn partij hekelde om de socialistische doctrine te vernieuwen. Hjj wees er op dat de tegen stellingen der klassen ingewikkelder zijn geworden en dat arbeiders, dank zjj het socialisme, niet meer zijn wat zij honderd jaar geleden waren. De socialistische boodschap moet zich ook tot andere klassen richten. „Maar hoe wilt gij bredere lagen van de bevolking bereiken, indien gij niet uw houding ten opzichte van het religieuze probleem onder de loupe neemt?" Tijdens dit deel van zijn rede moest Spaak de partijvoorzitter op een gegeven ogenblik verzoeken, hem niet telkens in de rede te vallen. Hij besloot dan ook met een oproep tot „vrijheid van discussie en eenheid van actie". Het Britse ministerie van Buitenlandse Zaken heeft gisteren de benoeming van maarschalk Rokosofsky tot Pools mi nister van Defensie „een verdere en uiterst belangrijke ontwikkeling ge noemd in het onderhorig maken van Polen aan de Sovjet-Unie". Een woord voerder kenmerkte de benoeming als: De Russische maarschalk Roko sofsky, die benoemd is tot Pools minister van defensie. Hij is een van de meest succesvolle jonge Russische legerleiders. geen Unie-parlement zullen als zelf standige lichamen de toekomstige samenwerking in Unieverband ver wezenlijken. Slechts een periodiek bijeenkomend comité van ministers zal in paritaire samenstelling en met eenparigheid van stemmen besluiten kunnen nemen, daarbij echter ten volle verantwoordelijk blijvend je gens de wederzijdse parlementen. Voorts zal er zijn een permanent Se cretariaat, de parlementen zullen sa menwerken (wanneer en in hoever re?) en een Unie-hof van Arbitrage zal worden opgericht. Ziehier de armelijke outillage van een nog armetieriger Unie. Geen won der, dat een der vurigste voorstan ders van een zware Unie, prof. Rom me, de voorman der K.V.P.-fractie, ter rechtvaardiging van zijn onbegrij pelijk optimisme in „de Volkskrant" van 5 November zijn toevlucht moest nemen tot danig geforceerde allego rieën. Hij zag in het Unie-verband een „magere brug", vergelijkbaar met de magere brug, „die iedere Amster dammer kent en liefheeft en die door iedere vreemdeling wordt bewonderd: ijl van vorm, maar edel van lijn." Jawel, het klinkt allemaal heel aar dig, maar de betoogkracht van deze bespiegelingen rondom een magere brug achten wij toch wel teleurstel lend magertjes. Wij zijn benieuwd naar de te verwachten nadere ver klaringen van deze woordvoerder der K.V.P., ter rechtvaardiging van het weinig standvastige beleid van hem zelf en zijn fractie. „Het beste antwoord op de (Russische) beschuldigingen van imperialisme (in de kapitalistische landen). Hij bracht in herinnering, dat maar schalk Rokosofsky de Russische bevel hebber was aan het Vistula-front ten tijde van de opstand van de Warschause ondergrondse. Er zijn toen Britse en Amerikaanse verzoeken gedaan om de door de Russen gecontroleerde vliegvel den te gebruiken ten einde de Polen in Warschau bij te staan. Dit werd gewei gerd. Op een vraag of Rokosofsky zelf deze hulp geweigerd had, zei de woordvoerder „dat zij geweigerd werd door de Rus sische regering, maar dat Rokosofsky het bevel aan het betrokken front voerde". Josef Kardinaal Frings, aartsbisschop van Keulen, heeft verklaard dat het concordaat van 1933 tussen Duitsland en het Vaticaan „opnieuw wettig" is geworden met de vorming van de re gering van Bonn. Deze verklaring werd gisteren door de radiozender van het Vaticaan in een radio-nieuwsuitzending bekend ge maakt. Voooraf had Spaak critiek uitgeoefend op de regering-Eyskens, welke hij drie slechte ideeën verweet: het vrijmaken van de prijzen, de demagogische ver mindering van de belastingen en de al gehele opheffing van de economische en financiële controle. Handelend over de koningskwestie achtte Spaak het historisch üitgemaaki. dat Koning Leopold na de capitulatie van het Belgisch leger in België wilde blijven, omdat hij de militaire krachts inspanning van zijn land geëindigd meende en de neutraliteit wilde herne men ten opzichte van de oorlogvoeren de partijen. Terwijl het wezenlijke van de weer stand was, dat men niet op twee par tijen wedde, doch een beslissende keuze deed toen de toestand moeilijk was, wil de de Koning hier niet toe overgaan. Hoe kan hij dan nog het symbool van onze eenheid worden, zo vroeg Spaak. De Franse en Canadese delegatie bij de Algemene Vergadering der Verenigde Naties hebben met steun van Engeland en de Verenigde Staten bij de politieke commissie ad hoe een voorstel inge diend, waarin alle landen worden ver zocht zo veel van hun souvereiniteit af te staan om een doeltreffende controle op de atoomenergie mogelijk te maken. De resolutie zal deze week in behan deling worden genomen. Traditiegetrouw heeft het Pauselijke Hof Zaterdag tn de Sixtijnse kapel de dit jaar overleden Kardinalen Kardinaal Suhard, Aartsbisschop van Parijs, en Kardinaal Marmaggi, prefect van de H. Congregatie van het Concilie herdacht. Z. H de Paus woonde de door Kardinaal Piazza opgedragen Requiemmis bij. Bij zijn intrede in de kapel zegent de H. Vader de aanwezige diplomaten, leden van de edelgarde en Vaticaanse dignitarissen. Verwachting tot Woensdagavond: Gedurende de nacht vooral in de kustprovincies nu en dan nog buien. Matige tot zwakke wind tussen West en Noord-West. Tijdens opklaringen in het binnenland plaatselijk nacht vorst en hier en daar mist. Morgen overdag wisselende bewolking en af nemend buiig. In de loop van de dag weer tot matig en aan de kust tot vrij krachtig toenemende naar Zuid- West krimpende wind. Ongeveer de zelfde temperatuur als vandaag. Zon: 7.48—16.59. Maan: 18.20—12.06. In verband met de talrijke demonstra ties, die zich in de laatste dagen, onder meer op Allerzielen, op het kerkhof „Verano" van Rome hebben voorge daan en de geruchten, die verspreid worden, als zou het graf van Mussolini zich daar bevinden, wordt van officiële Italiaanse zijde verklaard, dat Mussoli ni niet op dit Romeinse kerkhof begra ven is. De plaats van het graf moet nog geheim blijven, doch de Italiaanse offi ciële instanties geven de verzekering, dat Mussolini in gewijde aarde begraven ligt. Oostenrijks twee grootste partijen zijn het gisteren eens geworden over de samenstelling van een coalitieregering die het land de komende vier jaar moet besturen. De onderhandelingen, die vier dagen geduurd hebben, eindigden met een overwinning voor de socialisten. De Volkspartij verklaarde zich ermee a,c- coord dat het ministerie van Verkeer de ministeries van Economische Plan ning en Stroomvoorziening in zich op neemt met aan het hoofd een socialist. Het ministerie zal ook het beheer krij gen over de genationaliseerde indus trieën, waaronder die welke te zijner tijd door de Russen als vroegere Duit se activa zullen worden teruggegeven. De Volkspartij krijgt 6 zetels in het nieuwe kabinet, de socialisten 5. (Van onze Limburgse redacteur) De devalutie heeft zich voltrokken. Wie zou menen, dat zij alleen maar onaan gename gevolgen heeft, vergist zich. In de grensstreek bijvoorbeeld is dat lang niet het geval. Tot 1947 was België een goederenparadijs en Nederland maar een arm land. Alleen in het feit, dat Nederland goedkoper was, scholen mogelijk heden voor de toekomst. Z3 zijn snel verwezenlijkt. Het ziet er naar uit, dat we met een structurele verandering te maken hebben, die, voor wat grensgemeenten als Maastricht, Roermond en Weert, als Eijsden, Roosteren Gulpen en Vaals be treft, eigenlijk niets anders doet dan vroegere verhoudingen herstellen. Het meest geldt dit voor Maastricht. Van eeuwen her is het koopcentrum van het voormalige Land van Loon, van de vette Haspengouw en van Luik, met de daartussen gelegen dalen van Maas en Jeker. Alleen grensafsluitingen in oor logstijd, handelsbelemmeringen van re delijke en andere aard, bureaucratie enz. konden een Chineese muur optrek ken, die nu, dank zij de Benelux-gedach- te, meer en meer afbrokkelt. Behoren distributie en bonnen vrij wel tot het verleden, hetzelfde kan men zeggen van de zwarte golden, tenminste in de grensstreek. De ruimheid, waar mee het rijkere België monetaire aan gelegenheden behandelt practisch mo gen onze buren zoveel geld uitvoeren als ze willen hebben vooral na de devaluatie de zwarte gulden verdreven. We zien nu met duizenden de Belgi sche kopers Limburgs hoofdstad binnen stromen. Het aantal roodgenummerde auto's is soms zo groot, dat de eigen lijke parkeerplaatsen ze niet bevatten kunnen en men ze naar het ruime marktplein moet rijden Met volle auto bussen, min of meer geregelde diensten, komen de klanten van Hasselt, Tonge ren, St. Truiden, van Visé en Luik. Het terrein dat men nu tot de economische peripheric van Maastricht rekenen mag. bereikt een diepte van 30 tot 35 kilo meter. Verder wel niet, want dan worden de aankoopkosten te hoog en verliezen de mensen te veel tijd. Voor de naaste om geving helpen de gemeentelijke auto bussen een handje, door tot zeer- dicht bij de grens te rijden. Welke kentering er kwam, merkt men nu het best aan de Belgische douane, niet meer aan de Nederlandse. Voor ons is over de grens weinig meer te halen, wat we zelf niet, zo niet beter dan toch goedkoper hebben. Er is nog wat vertier in de Belgische grenswin- kels in koffie, nylons, lakens, badhand doeken en Amerikaanse sigaretten. Er gaat niet veel geld meer uit. Voor devie- zentoewij zingen met dit doel kan niet veel animo meer bestaan. De franken, zo verkregen, blijken niet voordeliger en bij kleine bedragen zelfs duurder dan die op de vrije markt. Zo verloor die vrije markt haar zwart karakter. In de grensstreek noteert de vrije frank acht cent, bij een toewijzing van 20 franken is dit iets minder. De vrije gulden staat 12.50 fr.. de officiële 13.25. maar een klein verschil meer. Het herstel als koopcentrum doet in Maastricht de tweetaligheid herleven. In winkelramen vas deze niet helemaal verloren gegaan, maar nu verschijnen op veel plaatsen Franstalige bordjes in de vitrines. Tussen 10 en 6 uur hoort men opvallend veel Frgns en Waals, maar ook het kleurige dialect van Jekervallei en Kempen. We merkten op hoe geweldig druk het bij de Belgische douane is geworden. De importeurs in het klein staan er in de rij, net als bij ons in de onzalige da gen van het tekort. Wil België de over weldigende invoer uit ms land iets rem men? Het heeft er de schijn van, al kan het wezen dat men alleen de staatskas wat spekken wil. Al wie goederen invoert, verzekerde men ons van Belgische zijde, moet nu een vast bedrag van 10 franken of 80 cent betalen en voorts nog gemiddeld 4 pCt. rechten. Of dit alles nu hele maal volgens de Benelux-gedachte is, durven we niet uitmaken. Deze heffing, plus de reiskosten, schijnen ervan af te kunnen, want ze breidelen de kooplust geenszins. Vooral op de Zaterdagmid dagen verdringen de Belgische klanten zich bepaald in onze winkels, om schoe nen, boter, suikersbakkerswaren en voortaan ook vlees en textiel. Er zijn artikelen waarin het prijsverschil enorm is, vlees en boter b.v. kosten hier maar de helft van ginder. Nog maar enkele za ken zijn bij onze buren iets goedkoper. Bestaat er, vragen zich angstvallige naturen af, gevaar dat wij zelf tekort krijgen? Men mag aannemen van niet. Dit verschijnsel kennen we immers al leen maar in grensplaatsen, liggende tegen dichtbevolkte gebieden. Het bete kent een in wezen normale export, waar toe heel het land, via fabrikant en gros sier, bijdraagt. Stellen we het aantal nieuwe klanten voor wat Maastricht be treft, op enkele duizenden per dag, dan hebben wc met een ambulante bevol kingstoename van een paar procent te maken. Nu onze gulden geleidelijk weer hard wordt, kunnen we dit wel aan. Hier zien we meteen een ideaal der promo toren van de Marshall-hulp gerealiseerd: vrij handelsverkeer. En we gissen, dat alleen vanwege het winkelen te Maas tricht wel een millioen franken per maand in de Belgische schatkist vloeit Door blikseminslag is Maandagavond te half tien brand ontstaan in de toren van de dorpskerk van Groede (Zeeuwsch Vlaanderen). De toren brandde geheel uit, doch het schip van de middeleeuwse kerk is behouden gebleven. Te eén uur des nachts was men de brand meester. De houten bovenbouw van de toron stortte, door 't vuur aangetast, omlaag gelukkig zonder uitbreiding van de brand te veroorzaken. Daar de kerk geïsoleerd staat midden op het plein en er weinig wind was liepen de huizen in het rond niet direct gevaar. Behalve de brandweer van Groede zelf, waren ook die van de twaalf ge meenten in West-Zeeuwsch-Vlaanderen uitgerukt. De Middelburgse brandweer, die per speciale boot van Vlissingen naar Bres- kens is gevaren, kwam om een uur te Groede aan. Met behulp Van de Magyrus- ladders uit Middelburg werd omstreeks twee uur vannacht de onderbouw van de toren nog van boven af nat gehouden. In Zeeuwsch-Vlaanderen bezit men deze ladders niet. De waterschade, ook in de kerk, is groot. Cijfers over de schade zijn thans achter nog niet te geven. De kerk van Groede, een der oudste dorpen in Westelijk Zeeuwsch-Vlaan deren, dateert uit de dertiende, de toren uit 3e zeventiende eeuw. In deze Ned.- Hervormde kerk bevindt zich nog de bank van vader Cats, die eens lid van het kerkbestuur van Groede was. De toren, die eigendom is van de gemeente Groede, was verzekerd voor een ton. Hij stond op de monumentenlijst en er waren onderhandelingen gaande over restau ratie. Aan de voorbereiding van de parle mentaire behandeling van de ter R.T.C. bereikte overeenkomsten wordt thans met de grootste spoed gewerkt. Men is bezig aan de opstelling van de Memo rie van Toelichting, waaraan voor wat de materie betreft, door niet minder dan zeven ministeries wordt meege werkt. n.l. Overzeese Gebiedsdelen, Fi nanciën, Economische Zaken, Oorlog, Marine, Sociale Zaken. Onderwijs. Kunsten en Wetenschappen. Reeds is het financieel-economisch gedeelte, dat door de ministeries van Financiën en Economische Zaken in samenwerking met de Financieel-Economische Afdeling van Overzeese Gebiedsdelen werd sa mengesteld, geheel gereed. Verwacht wordt, dat men midden volgende week zover is, dat met de samenbundeling van al deze documen ten kan worden begonnen, waarna zij, gehecht aan het wetsontwerp, de nor male weg zal bewandelen, alvorens naar schatting in de eerste week van December voor openbare behandeling in de Tweede Kamer gereed te zjjn. Van officiële zijde koestert men de ver wachting, dat men nog in de loop van December gereed zal zijn, zelfs voor Kerstmis en dus zeker voor het tijdstip waarop de souvereiniteitsoverdracht zal dienen te geschieden. Op vragen van het Tweede Kmnerhd dc heer Goedhart (P. v. d. A.) betref fende opschorting van verdere uitzen dingen van troepencontingenten naar In donesië, totdat de resultaten van de Ronde Tafelconferentie bekend zouden zijn, heeft de minister van Overzeese Gebiedsdelen als volgt geam woord: In de tweede helft van 1949 zijn een zelfstandige infanterieb ögade en drie bataljons volgens liet normale uitzen dingsschema naar Indonesië gezonden. Deze uitzending .s thans voltooid. Uitzending van organieke troepen onderdelen zal voorshands en ook later, wanneer de resultaten van de Ronde Tafelconferentie zijn bekrachtigd, niet meer geschieden. Het schema van uitzending van Ne derlandse troepen naar Indonesië in de loop van 1950. waarin in de ontwerp begroting voor 1950 nog wordt voorzien, werd opgesteld lang voor de Ronde Tafelconferentie, zodat met de vooruit zichten, welke door deze conferentie worden geopend, uiteraard toen nog geen rekening kon worden gehouden. Wanneer straks vele duizenden mili tairen uit Indonesië terugkeren, zal hun demobilisatie ons volk voor verschil lende problemen stellen. Hie# p zal de aandacht worden gevestigd in een speciale radio-uitzending, die in sa menwerking met- de Nationale Demobi- lisatieraad tot stand is gekomen. Deze uitzending, die in het program ma van de N.C.R.V. zal vallen van Woensdag 9 November te 21.15 unr, zal worden ingeleid door Z.K.H. Prins Bemhard, voorzitter van de Nationale Demobilisatieraad. De mijnindustrieraad heeft ingestemd met het voornemen van de Mijndirec- ties om dit jaar in het algemeen dezelf de Kerstgratificatie uit te keren als in 1948. Prins Bemhard bezocht gisteren het motorschip Oslofjorddat in opdracht van de Norske Amerika Linje op de werf van de Ned. Dok- en Scheepsbouw Mij. te Amsterdam is gebouwd, 's (Avonds was het schip feestelijk verlicht Als uitvloeisel van de militaise over eenkomsten, gesloten op de R.T.C., is de verwachting gewettigd dat personeel der Koninklijke Marine voorlopig niet voor lange duur naar Indonesië zal worden gezonden. Hierdoor zullen voor lopig geen gezinnen van militairen der zeemacht voor Rijksrekening naar In donesië kunnen gaan. De reeds hiervoor verleende vergunningen, voor zover de gezinnen later zouden vertrekken dan 18 December met het M.S. „Oranje" worden ingetrokken. Lopende verzoe ken worden niet verder behandeld. Aan militair personeel der zeemacht wordt aangeraden voorlopig hun gezin nen ook niet voor eigen rekening naar Indonesië te laten overkomen, aangezien de tijdsduur van het verblijf van het ge zinshoofd aldaar thans nog niet valt te bepalen. Gehuwde militairen zullen voorlopig uitsluitend voor twee jaar worden uitgezonden. Aan in Indonesië vertoevend marine-personeel zal men voorlopig geen verlenging van hun ver blijf toestaan, ook niet wegens huwelijk aldaar. Zijn toom kunnen bedwingen bete- j kent de zege behalen over zijn ergste vijand. Naar de „Gazet van Antwerpen" meldt, wordt de Antwerpse fabrikant van ta pijten H. D. er van beschuldigd de le verancier te zijn van de tienduizenden Belgische tapijten, die na de oorlog o. a. met pantserauto's naar Nederland zijn gesmokkeld. De tapijten, die een kost prijs hebben van vijftig gulden, werden in Nederland verkocht voor honderd tot honderdvijftig gulden, zodat de Antwer penaar met deze zaak millioenen ver diend moet hebben. Alle pantsersmok kelaars zouden in dienst van deze H. D„ die zich echter steeds achter de scher men hield, hebben gestaan. Zaterdagavond is de 80-jarige mevr. Pietertje de WildeDijkstra te Wolsum (Fr.) bij het schoonmaken van haar petro leumkachel in haar woning in brand ge raakt en enkele uren daarna aan de ge volgen overleden. Mevr. De Wilde was alleen in de wo ning en wilde de brandende petroleum kachel met een in terpentijn gedrenkte doek schoonmaken. Deze vloog onmiddel lijk in brand en enige seconden later had het vuur zich aan haar kleding medege deeld. Gillend liep de vrouw naar buiten, waar de wind het vuur krachtig aanwak kerde. Mevr. De Wilde werd naar' het zieken huis in Sneek vervoerd, waar zij enkele uren later overleed.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1949 | | pagina 1