Critiek op de twaalf ministers van
Buitenlandse Zaken
Nog een trap na
Grotere vrijheid voor Duitsland?
Luitenant verkocht 14.000 liter
benzine aan Republikeinen
Het rampjaar 1949
Prof. Romme over de verstandhouding
K.V.P. en P.v.d.A.
ZIJ, DIE VIELEN
Tot hoofd en hart
Het weer
Tanks en B-25's naar
Formosa
Overschrijden zij grenzen der bevoegdheid?
Overtreding Praagse
kerkwet
Ernstige botsing op de
weg Ede—Arnhem
Westerse Grote Drie te Parijs bijeen
Wordt demontage
stopgezet
„VLIEGENDE BOMMEN" DOODDEN 5578
INWONERS VAN ANTWERPEN
Geraffineerde auto
diefstallen
Anderhalf jaar geëist voor het Hoog
Militair Gerechtshof
WOENSDAG 9 NOVEMBER 1949
73ste JAARGANG No. 24610
654 Europeanen uit
Sjanghai gevlucht
Twee en dertig Slowaken
van spionnage verdacht
MAARSCHALK R0K0S0FSKY
„Bestuurder van een
kolonie"
DE SAMENWERKING IN WEST-EUROPA
In België ruim 31.000
oorlogsslachtoffers
Garagehouder, opkoper en
„leveranciers" in arrest
ZACHTE WINTER?
Men geve zich niet over aan
ongegrond optimisme
Gedemobiliseerden naar
Nieuw-Zeeland
BEGROTING IN TWEEDE KAMER
TIEN GEZINNEN IN WIERDEN DAKLOOS
Zal er Donderdag een
oplossing komen?
Ontslag directeur Hooge
Veluwe
BUREAUX SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544. Advertenties 21543
Abonnementen 20800 Postgiro 143480
Bijkantoor Beverwijk: Stumphlusstr 45. tel. 5998
Voor klachten over de bezorging na 5.30
uur 's avonds 21544
Directeur: 1. 1. W Boerrigter
Hoofdredacteur: Drs. H. W M van Run.
Wnd. hoofdredacteur! W. Severirv
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents Der mfftlmeter-
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
ABONNEMENTSPRIJS 35 cents per week.
f 1.52 per maand, f 4.55 per IcwartaaL
Een dag of tien geleden hebben wii
een artikel gewijd aan een vrij
heftige aanval van de P. v. d. A.-
fractie op de K.V.P., voorkomend in
be politieke beschouwingen, welke de
Tweede Kamer jaarlijks koppelt aan
be schriftelijke behandeling van het
eerste hoofdstuk der Rijksbegroting.
De p. v. d. A. richtte hierin tal van
verwijten aan de K.V.P. vooral de
economische politiek van minister Van
ben Brink moest het ontgelden wei
ke culmineerden in de vraag over de
al of niet juistheid der geruchten, dat
evenais in andere landen ook in Ne-
berland de grootste politieke partij zou
streven naar een groepering zonder so
cialisten.
De K.V.P. heeft in dezelfde politieke
beschouwingen hierop geantwoord, dat
zij een kabinet op brede basis, met als
kernen de geestverwanten der twee
grootste politieke partijen in ons land
in een tijd als deze, meer dan ooit het
aangewezene acht en de K.V.P-fractie
voegde hieraan toe, dat zij hoopt „zich
hiet vaak meer met aanvallen van de
ze soort te behoeven bezig te houden".
..Zij heeft daarvan wel de schade voor
's lands belang begrepen, maar de nut
tigheid niet kunnen inzien".
Gisteren bij het begin van de alge
mene debatten over de Rijksbegroting
werd het eerst met de pennen gevoerde
ruzietje nog eens mondeling overge
daan. Maar o zo mat. Een der ochtend
bladen schreef, dat wie verwacht had
een flonkerend floretspel te zien tus
sen prof. Romme en mr. Van der Goes
van Naters bedrogen is uitgekomen.
„Men werd getracteerd op een slap ge
kletter met blikken sabeltjes".
Toch bleek ook gisteren uit het de
bat in de Tweede Kamer, dat de be
trekkingen tussen de beide grote
regeringspartners nu juist niet van bij
zonder hartelijke aard zijn. De vroege
re vrienden lijken soms bijna vijanden
te zijn geworden. Wanneer men bij
voorbeeld het hoofdartikel in Het Vrije
Volk van Vrijdag j.l. leest, dan vraagt
men zich af, hoelang een dergelijke ge
prikkelde stemming kan voortduren
zonder tot een openlijk conflict te lei
den.
Zoals men weet is de vorige week het
Wetsontwerp op de materiële oorlogs
schaden zonder hoofdelijke stemming
boor de Tweede Kamer aangenomen.
De K.V.P.-fractie, aanvankelijk weinig
geneigd met Lieftinck's plannen mee te
gaan, heeft tenslotte, nadat enkele ver
beteringen in net wetsontwerp waren
aangebracht, haar fiat gegeven. Men
zou nu veronderstellen, dat de P. v. d.
A. over deze meegaandheid van de
■K.V.P. zich zou verheugen. Dit doet zij
©ok wel, maar Het Vrije Volk wil blijk
baar toch niet de kans voorbij laten
gaan om de K.V.P. nog even een trap
ba te geven.
Het partijblad van de P. v. d. A.
schrijft o.a.:
,J3e agitatie in den lande is uitzonder
lijk groot geweest. Zij is niet in de laat
ste plaats ontstaan door het optreden van
Sommige partijen, die de „integrale"
schadevergoeding als ondoordachte leuze
ta hun verkiezingsvaandels meenden te
moeten schrijven.
Vooral de K.V.P. heeft op dit gebied
Verbluffende prestaties geleverd.
Zij heeft daarmee bij vele oorlogsge
troffenen en hun organisaties illusies ge-
Wekt, waarvan bij enig nadenken de on
houdbaarheid van meer ar aan auldehjK
nad moeten zijn.
In K.V.P.-kringen verwachtte men, na
de jaren van actie, bijzondere dingen van
het Kamerdebat. Het aller-bijzonderste.
wat wij hoorden, was een mening van de
heer IJsselmuiden. Hij betoogde, dat de
minister tegen de getroffenen maar had
moeten zeggen: u krijgt uw oude spul
letjes terug. Desnoc Is met enige beper
king
De K.V.P. had dus iet systeem van de
wet graag willen omkeren, maar het re
sultaat voor de getroffenen zou in de
praktijk niet anders zijn uitgevallen. Dit
geeft aan het geijver voor integrale ver
goeding over de hele linie een bijsmaak
Van onwaarachtigheid. De minister heeft
deze kwalificatie te recht gebruikt.
De motie, waarmee van K.V.P.-zijde de
Vorige week in het debat zo dreigend en
met veel tam-tam gezwaaid werd, was
een soort vlagvertoon. Dat zullen lezers
van K.V.P.-verkiezingsmanifesten kunnen
hegrijpen. Maar de vlag dekte de lading
81 niet meer, want de eis tot integrale
vergoeding werd er niet in gesteld. De
motie leidde de terugtocht in en zij ver
dween onder verontschuldigingen van het
tapijt, zodra minister Lieftinck zich
Schrap zette.
De minister heeft in alle redelijkheid,
maar zonder motie, nader overleg met de
Kamer gewild. Het is een knap staaltje
beleid geweest, dat hij daarbij zijn laatste
troeven heeft kunnen gebruiken. Daar
door is het mogelijk gebleken, de tegen
stellingen te overbruggen, zonder dat het
Uitgangspunt van de wet is geschaad.
De K.V.P. heeft te elfder ure in moeten
zien, dat haar leuzen tegen de werkelijk
heid niet bestand waren. Zij heeft o
ironie zelfs gestemd tegen amendemen
ten, die haar oude officiële ideaal van
integrale vergoeding voor een flink stuk
hadden kunnen verwezenlijken!
Het verheugt ons uiteraard, dat dit het
resultaat van verstandig overleg is ge
weest. Maar om de overspannen verwach
tingen, die zij tevoren bij sommige groe-
Pen van belanghebbenden gewekt heeft
benijden wij de K.V.P. bepaald niet."
Wij vinden het maar een vreemde
geschiedenis dat de ene regeringspart
ner de andere op een dergelijke wijze te
hjf gaat. Het geeft intussen wel precies
e huidige stemming weer. Merkwaardig
811een is, dat onze grootste politieke
jPartij. de K.V.P. op zo'n trap niet eens
"beer reageert. Is het ongevoeligheid
angst? Een angst, die beiden bindt
p op het laatste ogenblik niet alleen
j komen staan voor de eindbeslissing
de Indonesische kwestie.
l 'JTichael McDermott, de perschef van
State Department, heeft gisteren
n ®?Sedeeld, dat Amerika de Chinese
j «onalisten toestemming verleend heeft
-overtollige B-25 bommenwerpers te
nu. n vo°r de strijd tegen de commu-
o'sten in China.
7 Uit Philadelphia is verder gemeld, dat
tiin 6- Amerikaanse tanks geladen
ver "et vrachtschip Aristocratis voor
tjScheping naar de Chinese nationalis-
ne regering op Formosa.
Kan?*1 ,.s°b'P van de Internationale Or-
HWt 6 Voor Vluchtelingen (IRO), de
lokt Victory, is Zondag uit het ge-
ia,, herö? Sjanghai vertrokken met
81<hiJooord 654 Europese vluchtelingen,
•haakt de 1RO &isteren bekend ge-
Sjanchfi6 T54 vluchtelingen, die Zondag
belft verlieten, gaat meer dan de
And sraël'
A^en .gaan zich vestigen in Brazi-
?e DmSentlmë' Oostenrijk, Costa Rica
italic |ulnicaanse Republiek Frankrijk.
.8? De„ XIC0 en Turkije.
Uitsla „?nen worden gerepatrieerd naar
en Oostenrijk.
De te Parijs vergaderende permanente commissie van de Europese Consul
tatieve Assemblée heeft gisteravond de 12 Europese ministers van Buiten
landse Zaken er van beschuldigd dat zij de grenzen van hun bevoegdheid
overschrijden.
In wat een vrijwel eenstemmig besluit werd genoemd weigerden de 28 door
Paul Henri Spaak aangevoerde commissieleden de beslissing der ministers
te aanvaarden om alle economische resoluties der Assemblée over de O.E.E.C.
te laten lopen.
Op een persconferentie maakte Spaak het standpunt der permanente com
missie bekend en deelde verder mede dat er een protest-resolutie wordt
opgesteld die bjj de ministeriële groep de Eerste Kamer van de Europese
Raad zal worden ingediend.
Spaak zei dat de Assemblée voortaan
niet kan beraadslagen als de permanen
te commissies niet in de gelegenheid
zijn gesteld voorbereidend wetgevend
werk te doen. Dat de recente Straats-
burg-Assemblée iets bereikt heeft zon
der voorbereiding was, zei Spaak, een
waar wonder.
„Er moeten commissies zijn en het
statuut van de Raad van Europa staat
de Assemblée toe te beslissen, of er
commissies dienen te zijn", aldus
Spaak. „De stukken voor de Assem
blée moeten voorbereid worden en
rondgaan en het is niet aan de minis
ters om te bepalen, of de coommissies
al dan niet zullen bijeenkomen."
Volgens Spaak was de permanente
commissie bijna eenstemmig in haar
oordeel, dat de economische en sociale
commissies haar activiteit moeten ver
dubbelen in verband met de gebeur
tenissen (zoals de devaluatie en de on
langs genomen beslissingen van de
•E.E.C.) welke zich sinds „Straatsburg"
hebben voorgedaan.
Spaak zei verder, dat de permanente
commissie nog niet was toegekomen
aan een stemming over het probleem
van het buitengewone lidmaatschap
voor West-Duitsland en de Saar. De
vorige week hebben de ministers de
kwestie naar de Assemblée verwezen
voor advies. Spaak verwachtte, dat de
permanente commissie in haar slot
zitting van heden een besluit zou ne
men, dat naar hij voorspelde door de
In het Tsjechoslowaakse staatsblad
voor de katholieke geestelijkheid werden
de priesters gisteravond gewaarschuwd,
dat de periode van regeringsamnestie
voorbij is en dat voortaan elke geeste
lijke die de staatswetten overtreedt,
krachtig zal worden gestraft.
„Hoewel dc volksdemocratie zich tot
nu toe edelmoedig getoond heeft, zal Zij
voortaan met beslistheid en kracht door
geestelijken gepleegde misdaden bestraf
fen", aldus het blad.
In het artikel wordt nog beweerd, dat
de geestelijken door het episcopaat
„verleid" waren tot hun verzet tegen de
wetten op de Kerken.
In Slowakije zijn 32 personen onder
verdenking van spionnage gearresteerd,
aldus is gisteren officieel te Praag be
kend gemaakt. De gearresteerden, van
wie de meesten uit Oost-Slowakije af
komstig zijn, zouden hebben gewerkt
onder leiding van het vroegere demo
cratische Slowaakse parlementslid Folta,
die volgens de officiële bekendmaking
als agent voor een vroeger lid van de
Britse inlichtingendienst zou hebben ge
werkt
Samuel Meryn, de op 21 October j.l.
gearresteerde employé van de Ameri
kaanse ambassade te Praag, is gisteren
op vrije voeten gesteld. Hij werd naar de
Amerikaanse ambassade gebracht. Meryn
moet Tsjechoslowakije binnen drie da
gen hebben verlaten.
Ook het Amerikaanse ministerie van
Buitenlandse Zaken heeft gisteren een
verklaring uitgegeven, waarin gezegd
wordt, dat de benoeming van de in
Polen geboren Russische maarschalk
Konstantin Rokosofsky als Pools mi
nister van Defensie „Polen openlijk en
nog vaster onder Sovjet-controle
brengt."
In de verklaring werd de maarschalk
een „pro-consul" genoemd, een bestuur
der van een kolonie of een veroverd
gebied.
De nieuwe Poolse minister van De
fensie, de vroegere Sovjet-maarschalk
Konstantin Rokosofsky, werd gistèren
plechtig aan het parlement voorgesteld
Samen met president Beirut en maar
schalk Zymierski verscheen hij, ge
kleed in de uniform van een Poolse
maarschalk, in de loge van de presi
dent.
Rokosofsky kreeg een grote ovatie in
ontvangst te nefnen van de bijna 400
afgevaardigden en van de volle pu
blieke en diplomatieke tribune.
Hij werd verwelkomd door premier
Jozef Cyrankiewitsj, die in zijn rede
zei: „Vandaag komt een Wiarschause
arbeider bjj ons terug als een Poolse
Durger."
eerstvolgende plenaire zitting van de
Assemblée geratificeerd zal worden.
Door het secretariaat van de perma-
:nente commissie van de Algemene
Vergadering der Verenigde Naties is
bij de „kleine assemblée" van de Raad
van Europa te Parijs een voorstel in
gediend om elk jaar 5 Mei als „Euro
pese Dag" te vieren. Op deze dag werd
dit jaar het statuut van de Raad van
Europa getekend. Voorgesteld wordt de
viering door radio-uitzendingen, lezin
gen voor scholen, nationale feestdagen
en openbare bijeenkomsten te doen
plaatsvinden,
Op de rijksweg EdeArnhem ls
Dinsdagavond omstreeks kwart over
tien, ;er hoogte van Planken Wam
buis, een luxe Skoda op een vrachtauto
met aanhangwagen gebotst, die met een
motordefect rechts van de weg gepar
keerd stond. Een andere vrachtwagen
stond er voor om de defecte wagen weg
te slepen.
Door nog onopgehelderde oorzaak de
auto tegen de aanhangwagen op. De
voorkant van de Skoda werd volkomen
vernield. Van de vier inzittenden, allen
vertegenwoordigers van Smit en Co's
Transformatorenfabriek N.V. te Nijme
gen, werden de heren H. Therink, uit
Amsterdam en H. van Haarlem, uit
Alkmaar, levensgevaarlijk gewond, ter
wijl de bestuurder, de heer H. van
Kampen, uit Haarlem, een beenbreuk
en inwendige kneuzingen opliep. De
naast de bestuurder gezeten heer Th.
Smit, uit Haarlem, kreeg ernstige hoofd
wonden. De twee zwaargewonden wer
den naar het Juliana-Ziekenhuis te Ede
overgebracht.
Minister Stikker ondertekent te Parijs
het pact tot coördinatie der sociale ver
zekeringen. Achter hem van links naar
rechts: de ministers van Buitenlandse
Zaken van Luxemburg: Joseph Bech,
van België: Paul van Zeeland, van Enge
land: Ernst Bevin en van Frankrijk:
Robert Schuman.
USLAND
EDEN';
BRITTAJgNIE_
IERLAN
ESTZOOST
DUIT/SLAND
FRANKRIJK
TOL UNIE
PORTUGAL^
TOL UNIE
I TALI
RWKltt
grienland
V» WCSTCRM UN It
T reÏTALUX
S 9KANOINAVI SCMt UNie
fóSffiSI OCC5 LWOCN
«aadvan op»
«AMJVPEa^PAl
Het is te verwachten,.dat bij de besprekingen van de ministers Acheson, Bevin en
Schuman te Parijs de kwestie van de Europese samenwerking een belangrijk punt
van de agenda zal worden. President Truman richtte zich onlangs in een
persoonlijk schrijven, waarin hij wees op het grote belang van een krachtige
economische en politieke Europese Unie, tot de ministers Bevin en Schuman.
In dit verband is het interessant na te gaan, hoever de vorming van een Europese
eenheid thans is gevorderd. In de eerste plaats denken wij aan de Benelux als
economische unie, waarnaast als politieke eenheid de Westerse Unie staat
(Benelux, Groot-Brittannië en Frankrijk). Een nieuwe uitbreiding van de
Benelux is te zien tra de Fritalux, de monetaire Unie tussen Benelux, Frankrijk
en Italië, die thans in wording is. Naast deze verschillende combinaties zijn thans
tussen andere Europese landen reeds tolunies gevormd of in voorbereiding,
zoals de Scandinavische Unie, de Tolunie tussen Griekenland en Turkije en die
tussen Spanje en Portugal. Als economische eenheid van alle West-Europese
landen bestaat de Organisatie van Europese Economische Samenwerking. Op
politiek gebied is de Europese samenwerking te zien in de Raad van Europa.
Tegenover deze groeiende samenwerking in West-Europa staat nog steeds de
overheersing van de Kominform in Oost-Europa.
In Parjjs is hedenmorgen op de Quai
d'Orsay de conferentie begonnen tus
sen Dean Acheson, de Amerikaanse mi
nister van Buitenlandse Zaken en zijn
Franse en Britse collega's Robert Schu
man en Ernest Bevin. De ministers wer
den bijgestaan door deskundigen. O.m.
nemen aan de conferentie deel de Ame
rikaanse Hoge Commissaris in Duits
land, John McCloy, en de Britse Hoge
Commissaris, sir Brian Robertson.
Naar A.P. verneemt zullen de minis
ters tot overeenstemming trachten te
komen over het verlenen van grotere
vrijheid aan Duitsland.
Volgens een zegsman, die in nauw
contact met de ministers staat, zou de
demontage van Duitse fabrieken voor
oorlogsherstelbetalingen worden stopge
zet.
Een andere hooggeplaatste diplomatie
ke zegsman zei, dat de regering van
Bonn toestemming zou krijgen, consu
laire bureaux en commerciële missies in
andere landen té hebben, zulks echter
„zeker niet op diplomatieke basis."
De buitenlandse politiek, zelfs de be
noeming van x consulaire ambtenaren,
blijft in geallieerde handen, zo zei deze
zegsman.
De Amerikaanse minister van Bui
tenlandse Zaken, Dean Acheson, die gis
teren per vliegtuig uit Washington in
In de periode van 7 October 1944 tot
20 Maart 1945 vielen in het arrondisse
ment Antwerpen 2448 V-l- en 1265 V-2-
bommen, waardoor 5578 mensen gedood
en 9161 zwaar werden gewond. Alleen
reeds op 8 Maart 1945 vielen er 120 bom
men op Antwerpen, dit steeds met een
tussenruimte van 12 minuten.
In de stad Antwerpen werden dooi
oeze bombardementen 67.541 gebouwen
oeschadigd en 1675 geheel vernield. Ir.
net arrondissement Luik, waar 1592 vlie
gende bommen neerkwamen, telde men
3446 doden en 5245 zwaar gewonden. Te
Luik werden 92.588 gebouwen bescha
digd en 2809 geheel verhield.
Op 5 April vielen te Mortsel bij Ant
werpen 250 bommen van 500 kg, waar
bij 1000 burgers om het leven kwamen
en 600 zwaar gewond werden. Het to
taal aantal doden als gevolg van de
oorlog bedroeg in België 15.729, het
aantal zwaar gewonden 15.942.
»n een probleem te begrijpen, moet
men er aan alle kanten omheen kun-
y^raera gaan of er midden in gaan stwamj
Parijs is aangekomen, heeft een bespre
king van verscheidene uren gehad met
Duitse en Europese experts als voorbe
reiding van de conferentie van heden.
In antwoord op een gisteren te Parijs
aan Acheson gestelde vraag van een ver
slaggever, of de Sovjet-Russische mi
nister van Buitenlandse Zaken, Andrei
Vishinsky, hem een bijeenkomst te Ber
lijn had voorgesteld, waaraan ook Sta
lin en Truman zouden deelnemen, ant
woordde Acheson: „Het bericht is on
juist. Daarover werd niet gesproken."
Een woordvoerder van het Foreign
Office verklaarde gisteren, dat Enge
land „bereid is zijn oppositie tegen be
ëindiging van de demontage te herzien,
indien Duitsland genoegzame garanties
geeft dat de oorlogsproductie niet her
vat zal worden."
De Rijkspolitie te Amsterdam heeft,
in samenwerking met de Rijksrecher
che, een bijzonder geraffineerde auto
diefstal van internationale allure tot
klaarheid gebracht. Enkele Belgen hadden
het tot gewoonte gemaakt, auto's zon
der chauffeur in België te huren, met
deze wagens dan naar Frankrijk of Ne
derland te gaan, daar met inlevering
van papieren en contactsleutel aangifte
van diefstal te doen en intussen de auto
bij een Nederlandse garagehouder, die
mee in het complot zat, onder te bren
gen.
Dit lucratieve spelletje was al me
nigmaal goed gegaan en had nog ver
scheidene malen doorgespeeld zullen
en kunnen worden, was er door de
Rijkspolitie geen stokje voor gestoken
Tijdens een actie tegen smokkelaars,
was n.l. een van op deze wijze gesto
len auto's, inmiddels voo.zien van een
geheime bergplaats, in handen van de
politie gevallen. Bij hef onderzoek
kwam spoedig naar voren, waar de
wagen vandaan kwam en de rest volg
de niet lang daarna.
De Nederlandse garagehouder-opko
per en zijn „leveranciers" zijn allen ge
pakt. De gedupeerde eigenaars kregen
de anto's terug.
Het troepenschip „Empire Brent"
wordt in de nacht van Woensdag op
Donderdag 10 November in de haven
van Amsterdam verwacht. Behoudens
onvoorziene omstandigheden begint de
ontscheping Donderdag 10 November
des morgens 9 uur.
Voor het Hoog Militair Gerechtshof
te Den Haag diende gisteren het be
roep van de 30-jarige res. Ie luit M. J.
K. uit Amsterdam, die 12 Augustus j.l.
door de Krijgsraad-West tot drie jaar
gevangenisstraf is veroordeeld.
Luit. K. heeft in het tijdvak van Juli
tot October 1946 te Tandjong Friok.
waar hij was ingedeeld bij de eerste
compagnie D.K.G. (dienst kwartier
meester-generaal) 14.000 liter benzine
verduisterd en aan republikeinen ver
kocht. Verder heeft hg nog enige on
regelmatigheden van minder ernstige
aard gepleegd.
Voor het Hoog Militair Gerechtshof
bekende K. zich schuldig aan het ten
laste gelegde.
Op de vraag hoe hij tot zijn on
waardig gedrag was gekomen, ant
woordde hij met een schildering van
de toestand en sfeer, waarin hij des
tijds in Indonesië leefde. Alles, zo zei
hij, was bij ons gebaseerd op chaos en
corruptie. Corrupt gold als een eer
volle bijnaam. Hoog en laag deed mee
aan de onregelmatigheden. Men vond
het prachtig, aldus K., dat de dumps
van de Engelsen werden geplunderd
Leiding was er niet.
K. verklaarde voorts, dat hij zelf
psychisch niet in orde was. Gedepri
meerd door de heersende toestanden en
onder invloed van een geestelijke de-
Verwachting tot Donderdagavond:
Gedurende de nacht zwaar bewolkt
met tijdelijk regen, matige tot krach,
tige, aan de kust tijdelijk harde
Zuidelijke wind, later ruimend naar
Zuid-West tot West en flinke stijging
van temperatuur. Morgen overdag
wisselende bewolking met enkele
verspreid optredende buien. Matige
tot krachtige, aan de kust later tij
delijk wellicht stormachtige wind
tussen West en Zuid-West.
Zon: 7.50—16.57. Maan 19.32—13.00.
Het K.N.M.I. te De Bilt deelt mede:
Het instituut voor weersverwachtin
gen op lange termijn te Bad Homburg
(Duisland) heeft op 2 October 1949 be
kend gemaakt, dat het verwacht, dat de
komende winter in Centraal Europa
(waaronder men ook de Benelux-lan-
den rekent) niet streng zal zijn. Behal
ve deze verwachting zijn elders in de
Nederlandse pers verwachtingen uitge
sproken, waarin tot uitdrukking wordt
gebracht, dat de komende winter zacht
zal zijn.
Naar aanleiding van het bovenstaande
moge nog worden opgemerkt, dat cri-
tische studies en verdere onderzoekin
gen, die op het K.N.M.I. zijn verricht,
hebben geleid tot de conclusie, dat de
mogelijkheid om verwachtingen op
langere termijn op te stellen, nog als
zéér dubieus moet worden aangemerkt.
Men late zich dus door bovengenoemde
publicaties niet tot een ongegrond op
timisme verleiden.
Vandaag zijn per vliegtuig uit Batavia
de eerste vijftig gedemobiliseerde Ne
derlandse militairen naar Nieuw-Zee
land vertrokken, waar zij zich op de
landbouw zullen toeleggen.
pressie was hij volgens zijn zeggen in
een soort van roes tot de diefstal ge
komen.
Op verzoek van de verdediger, mr.
Frangois Pauwels, werden daarop twee
getuigen-deskundigen gehoord. luit.-
kol. dr. J. A. J. Barnhoorn en prof. E.
A. D. Carp.
Beide psychiaters kwamen tot de
conclusie dat luit. K. reeds bij zijn
aankomst in Indonesië in een psy
chisch labiele toestand verkeerde. Deze
omstandigheid verklaarden zij uit de
zware geestelijke druk waaronder luit.
K., die belangrijk illegaal werk heeft
verricht, tijdens de bezetting en daarna
in zijn diensttijd bij de stoottroepen
heeft gestaan.
De psychische toestand van appellant,
waarop tijdens de gehele behandeling
van deze zaak de nadruk viel, werd
ook door de advocaat-fiscaal, mr. Van
Gilse, beschouwd als een belangrijke
factor bij het bepalen van de straf
maat. Mr. Van Gilse nam ook aan, dat
luit. K. door zijn illegaal werk, door
de scheiding van zijn gezin en door de
toestand in Tandjong Priok was afge
stompt in zijn verantwoordelijkheids
gevoel.
Dit afwegende tegen de ernst van de
gepleegde misdrijven achtte de advo
caat-fiscaal een gevangenisstraf van
drie jaar te zwaar; hij requireerde
anderhalf jaar.
Mr. Pauwels vroeg vrijspraak, omdat
luit. K. tijdens het plegen van de dief
stal niet toerekeningsvatbaar is ge
weest. Het verzoek tot onmiddellijke in
vrijheidstelling werd door de advocaat
fiscaal bestreden.
Het Hof zou later in raadkamer over
het verzoek tot invrijheidstelling be
slissen.
Tout est perdu, sauf l'honneur", al
les is verloren, behalve de eer'
Dit waren de woorden, die de
Franse koning Frans I sprak na de ne
derlaag bij Pavia in 1525. Wij, Neder
landers, kunnen deze woorden slechts
nazeggen in een verslechterde vorm:
Tout est perdu, y compris l'honneur;
alles is verloren, ook de eer. Het jaar
1672 staat in onze nationale historie
aangetekend als het rampjaar. Maar de
ramp der Franse bezetting is evenzeer
tijdelijk geweest als die der Duitse in
1940 Er zijn andere, ernstiger rampja
ren; ik denk aan 1648, toen de eerste
Benelux, het veelbelovende rijk der 17
Nederlanden, stuk ging en aan 1839,
toen de herboren en herstelde Neder
landen wederom vaneengereten wer
den.
Een derde ramp, met mmder ernstig
dan de twee genoemde, hangt dreigend
boven ons. De tweede November 1949
waarop de onzalige Ronde Tafel-Con
ferentie met de volledige capitulatie
van Nederland eindigde, zal met rouw-
kruisen in onze geschiedboeken worden
opgetekend; we hebben op die dag niet
alleen met onze handtekening de ver
nietiging van ons Koninkrijk bekrach
tigd, maar we hebben ook onze natio
nale eer begraven.
Tussen Augustus 1945 en heden zijn
we sport voor sport afgedaald van de
ladder der eer, om tenslotte aan de voet
der ladder terecht te komen. Engelse,
Amerikaanse en Australische dank
baarheid voor hetgeen we als bondge
noten in de oorlog deden, het ongeluk
kige samengaan van K.V.P. en P. v. d.
A., angst voor internationale reacties
en voor eventueel uitblijvende dollars,
hebben ons steeds verder van de hel
ling doen afglijden.
Koninklijke rede van 7 December
1942 Linggadjati van 25 Maart 1947
werden verzamelingen van waardeloze
letters. De naam NederlandsIndone
sische Unie is te mooi voor het staats-
of volken rechtelijk wangedrocht,
dat men op de Ronde Tafel-Conferen
tie heeft uitgebroed.
Dat men degenen, die uit het Neder
landse staatsverband willen treden en
alle banden willen verbreken, hun en
ons ten nadele, dit toestaat, doet ons
verstomd staan over deze al te zwakke
toegevendheid, dat wij hun schulden
grotendeels overnemen en hen nog in
een solóatenpakje steken, vervult ons
met weerzin, maar dat wij de duizen
den en tienduizenden loyale Indonesi
ërs, van de Minahassa, van Ambon en
Timor, die in ons staatsverband willen
b 1 ij v e n, er uit jagen en hen overle
veren aan een regiem, waarmee ze
niets te maken willen hebben, kan
slechts walging en verbittering wekken.
Het is de uitlevering van onze eigen
rijksgenoten aan hun vijanden. Geef de
ze loyale Indonesiërs de kans vóór de
overdracht van de souvereiniteit zich
in vrije zelfbeschikking uit te spreken;
dat recht is hun toegezegd, en het is
niet minder dan verraad, als we ons
woord breken. Duizenden Nederlan
ders en duizenden Indonesiërs wachten
met spanning af. wat de Staten-Gene-
raal beslissen zullen. Zal het risico van
de verwerping van de souvereiniteits-
overdracht in deze vorm groter zij»
dan het risico van de aanneming? Ik
geloof, dat zulks aan gerechte twijfel
onderhevig ls.
Mogen geen partijbelangen, geen
vrees voor regeringscrisis of internatio
nale reacties, maar alleen diep verant
woordelijkheidsbesef onze volksverte
genwoordigers leiden en hen in elk ge
val verre doen blijven van woordbreuk
en verkrachting onzer nationale eer.
G. J. ROOYMANS
De Tweede Kamer heeft Dinsdagmid
dag een begin gemaakt met de alge
mene beraadslagingen over de rijksbe
groting voor 1950. Daarbj) was tevens
aan de orde de nota inzake de budge-
taire gevolgen van de devalutatie.
Eerste spreker is de heer Romme
(K.V.P.). Ter oplossing van het pro
bleem vaD de begotingsbehandeling
geeft hij in overweging voortaan het
afdelingsonderzoek te bepalen tot de
algemene beschouwingen over Troon
rede en Millioenennota. Ten aanzien
van het overleg tussen regering en
Staten-Generaal constateert hij een ge
voel van onbehagen. Hij vraagt o.m.
hoe de regering zich ten aanzien van
de Benelux het overleg denkt en geeft
de suggestie een Staatscommissie van
leden der regering en parlementariërs
in te stellen voor de nodige inschake
ling van het parlement voor deze en
andere zaken Al is er geen parlemen
tair kabinet, toch kan de regering een
algemene overeenstemming constateren.
De basis-verbreding is z.i. aan het ka
binet ten goede gekomen, al is het dan
helaas, zo zegt hij. geen parlementtair
kabinet.
Spr. verzekert, dat hem en zgn partij
genoten vreemd is een streven om te
komen tot een kabinet zonder de Partij
van de Arbeid. En zeker zon zo iets niet
betekenen een loslaten van de progres
sieve basis op sociaal-economisch en In-
(Van onze verslaggeefster)
Tien gezinnen, woonachtig in de ge
meente Wierden, staan op het punt dak
loos te worden. Een jaar geleden woon
den deze families, die tezamen vijftien
kinderen hebben, in varkenshokken,
kippenhokken of andere onmogelijk te
bewonen ruimten. Toen hebben zij hun
intrek genomen in het sinds de bevrij
ding leegstaande barakkenkamp „De
Vossekop". Zij hadden daartoe echter
niet het recht en herhaaldelijk werd
hun door het gemeentebestuur van
Wierden aangezegd het kamp te verla
ten. Voor deze mensen waren de barak
ken, die vroeger door leden van de
Arbeidsdienst bevolkt werden, een uit
komst en zij dachten er niet aan terug
te keren.
Het Wierdense gemeentebestuur zag
dit zelf ook in en liet hun overtreding
oogluikend toe.
Met ingang van 15 November a.s.
échter zal het kamp ter beschikking ko
men van het Rijk, dat er een strafkamp
voor jeugdige recidivisten van wil ma
ken. Die dag moeten de tien Wierdense
families dus verdwenen zijn. Als er
tegen die tijd voor hen geen woonruim
te gevonden is. zullen zij letterlijk op
straat staan.
Ambtenaren van het bureau Volks
huisvesting van Wierden hebben Za
terdag, (de dag dat het ministerie van
Financiën het voor deze families
noodlottige decreet uitvaardigde)Zon
dag en Maandag 't dorp „uitgekamd"
om woonruimten te vinden. Een oude
schuur en een bouwvallige stal is al
les wat zjj tot nu toe vonden. Donder
dagavond zullen zij een vergadering
houden met de door hen opgeroepen
Wierdenaren, die eventueel nog zou
den kunnen helpen. Wellicht zal zich
dan een oplossing voordoen.
De mensen in kwestie wachten apa
thisch de loop der gebeurtenissen af. Zij
weten hoe de zaken staan, doch kun
nen zich blijkbaar niet voorstellen, dat
de regering hen van de regen in de drup
zou helpen.
In een conflict met de Raad van Be
stuur der Stichting het Nationale Park
de Hooge Veluwe heeft de heer H. J.
Wormgoor aanleiding gevonden tot het
verzoek, hem ontslag te verlenen als
directeur van het Nationale Park.
De Raad van Bestuur heeft, na rijp
beraad, gemeend, aan dit verzoek te
moeten voldoen en het gevraagde ont
slag met ingang van 5 November ver
leend.
donesisch gebied der K.V.P.
Spr. verklaart, dat de economische
lijn van het beleid van minister Van
den Brink zijn instemmig heeft en geeft
te kennen, dat het hem zou verheugen
als de Partij van de Arbeid de steven
van haar tactiek enigermate zou wil
len wenden in een koers meer naar wat
verenigt, dan naar wat scheidt. In dit
verband vestigt hij de aandacht op wat
zijn fractie gedaan heeft in de richting
van het zoeken wat bindt
De heer Romme verzekert dat zgn
party haar glorieus sociaal verleden
niet zal verloochenen. Hij meent, dat
het geen inbreuk zal zijn op de wgze
beperking, waarvan de minister van Fi
nanciën sprak, als desnoods door een
voorlopige regeling gevraagd wordt om 40
a 50 miliioen, welke nodig zullen zijn om
tegemoet te komen aan de nood van de
kleine zelfstandigen met grote gezinnen.
De heer Van der Goes van Naters
(Arb.) vestigt de aandacht op de Rus
sische dreiging. Waar, zo vraagt spr„ is
het verlangen naar eenheid gebleven nu
er dreiging is? In dit verband herinnert
hij aan het opdringen van kweekschool-
onderwijs aan Suriname; hij verklaart
gevaar te zien voor nationale versplin
tering en sociale evenwichtsverstoring.
Met consumptiebeperking gaat hij ac-
coord, maar dan over de hele linie.
Laat men beginnen met versobering van
het benzine- en het electriciteitsver-
bruik.
Spr. merkt op, dat aan de K.V.P. niet
gevraagd wordt haar beginsel te ver
loochenen, maar wel dat zg zich zal
houden aan het sociaal-economisch pro
gram, dat dr. Beel destijds heeft ont
vouwd.
De regering maakt bekend, dat
tot haar leedwezen de volgende ver
liezen in Indonesië zijn gerappor
teerd:
Koninklijk Ned. Ind. Leger:
Gesneuveld 10 October 1949:
Amb. soldaat 2e kl. infie L.
Adriaansz, legemr. 281819002 (oud
stamb. no. k. 14710364).
Men. sergt. cav. A. C. Borang,
legernr 471918002, (oud stamb. no.
41594).
Sang, soldt. Ie kL infie M. M>-
muasa, legernr. 271927005, (oud
stamb. nr. k. 14710357).
Sang, soldt. 2e kl. infie Z. Man-
gosa, legernr. 212106002, (oud stamb.
no. .k. 14710408).
Soend. soldt. 2e kl. infie: Soed-
jono, legernr. 351302070, (oud stamb
no. k. 34822246).
Soend. korpl. artie Wardi, leger
nr. 221302006. (oud stamb. no. k.
54824455).
Allen afkomstig uit Indonesië.
Dat zij rusten in vrede.