HOOGSPANNINGSDRADEN
OVER DE RIVIER DE WAAL
WINTER
EPIC DE noorman:
Critiek op Indonesisch beleid
m
0
i
HET DOMEIN DER VROUW
Kleren met duurder
Tegen Bronciutj^
S'ABDHSIROOPJ
Brood is kostbaar VersPa het niet
evaren
fabrieksmeisje
Zó is mijn zoon
WINTERJASSEN
katholieke schoenwinkeliers bepleiten
I
Fl. 80.- tot FI. 110.-
DEENS AVONTURIER
OP SCHIPHOL
In het licht der schijnwerpers worden zij des
nachts van jak tot jak gehangen
Itieer stroomcapaciteit
voor hoge Noorden
Tiel weet met het fruit
geen raad
De kwestie-Meyerink
POSITIE IN P.B.0.
fl
WOENSDAG 9 NOVEMBER 1949
PAGINA 3
Moeilijkheden met de export
ONTRUIMING VAN
SRAGEN
Inzittenden verongelukte
Pipercub terecht
Nieuwe Collectie
RIJWIEL MET HULP-
MOTOR
Noorden van ons land in
uitzonderingspositie
TWEEDE KAMER
Voortdurende waakzaam
heid eis
Middenstandsexamen
Igemene Handelskennis 1950
Mijnhardtjes: de cachet»
Zes landen door zonder
één cent op zak
STUDENT SMOKKELDE
NYLONS
Twaalf maanden geëist
voor het
(Van onze redacteur)
Dinsdag-avond om tien uur, terwijl vluchtige wolkenflarden telkenmale het
vollemaansgezicht aan de hemel verduisterden en een lichte mist oprees uit
de rivier, is bij de Centrale van de Prov. Gelderse Electriciteitsmij. te Nij
megen een begin gemaakt met de overspanning van Nederlands breedste
rivier, de Waal, als onderdeel van het nieuwe hoogspanningsverbindingsnet,
dat kris kras door Nederland alle electrisclie centrales met elkaar zal ver
binden. Vanwege de drukke scheepvaart op deze rivier tengevolge van de
lage waterstand op de overige binnenwateren werd door de Rijkswaterstaat
geen toestemming verleend de draden overdag te spannen en moest men
Werken onder het schijnsel van een aantal schijnwerpers, die een fraai effect
teweeg brachten op het netwerk van de stalen jukken, die aan weerszijden
van de Waal staan opgesteld.
Op een afstand van 570 meter van
elkaar torenden twee 71 meter hoge
driemasten de lucht in, waartussen zes
stroom- en drie bliksemdraden zullen
worden gespannen met een totaal ge
wicht van ruim zes ton en een gezamen
lijke lengte van meer dan 5 kilometer.
Door de nood der tijdsomstandig
heden heeft men deze overspanning
door de lucht moeten aanleggen,
daar het aanbrengen van kabels in
de rivierbodem, zoals tot heden toe
is geschied, veel te grote kosten met
zich mee zou brengen.
Men zou het electriciteits-jargon moe
ten kunnen verstaan om iets te begrij
pen van hetgeen er bij een dergelijke
overspanning aan het gebeuren is. Maar
men heeft het ons verteld en in het kort
komt het hierop neer, dat de bronzen
draad aan de ene zijde aan de mast
wordt vastgemaakt en aan het andere
eind een stuk staaldraad wordt beves
tigd, dat door een bootje naar de over
zijde wordt gevaren. Daar haalt men
deze draad door een katrol, waarna de
stroomdraad door het water heen naar
de overkant wordt getrokken, waar hij
wordt vastgelegd aan de isolatoren op
de mast.
Dit is heel eenvoudig verteld, maar
men moet in het nachtelijk duister en
kele uren in de kou hebben staan wach
ten om te begrijpen wat de overspanning
van een enkele draad met zich mee
brengt. Nauwelijks had men zijn vreug
de over het spannen van de eerste draad
zonder ongelukken verlopen geuit
of er kwam letterlijk een kink in de
tweede kabel iets wat hoogst zelden
gebeurt en moest men weer opnieuw
beginnen.
Op de terreinen van de Tielse vei
lingen staan grote hoeveelheden fruit
Voor export naar Duitsland gereed, die
Wegens gebrek aan wagons niet verladen
kunnen worden. Dinsdagmiddag om
streeks uur wist men met ongeveer 350
j?n fruit, bestemd voor export van de
Maandagveiling, geen raad.
Wegens te grote aanvoer, heeft men
momenteel voor het fruit geen berg
ruimte en is men genoodzaakt het bui
tien te zetten, waar het aap regen en
wind bloot staat. Dit doet aan de kwa
liteit zéér veel afbreuk.
Verschillende exporteurs, die niet
langer op wagons durfden te wachten,
vervoerden fruit per autotractie naar de
Nederlands-Duitse grens, waar het ver
der per trein ging. Deze expeditie is
echter te kostbaar om op grote schaal
toe te passen.
Het bericht, dat administratief veilen
biet meer toegepast mag worden, heeft
<le vele problemen rond de fruitteelt
■bet één vermeerderd, want een grotere
boeveelheid emballage, waarvan de toe
stand toch al precair is, zal hiervoor
bodig moeten zijn.
Het regentschap Sragen is Zondag
door de Nederlandse troepen ontruimd.
He ontruiming verliep vlot en ordelijk
eb zonder incidenten, aldus meldt
Aneta.
De twee inzittenden van een Piper-
eub van de militaire luchtvaart, die 22
Dctober een noodlanding maakten in de
omgeving van Pajakumbuh, op Suma-
tra, waarbij het vliegtuig werd ver
hield doch de twee inzittenden onge
deerd bleven, zijn 8 November door de
J-N.I. in goede welstand aan de plaatse
lijke Nederlandse autoriteiten te Fort
de Koek uitgeleverd. Het zijn de luite
nant Pikkert en de korporaal Van
Looyen.
Nog drie en misschien zelfs vier nach
ten zal men nodig hebben voordat de
negen draden over de Waal zijn gespan
nen. De overspanning van de Rijn kwam
enige tijd geleden klaar en binnenkort
zal men geheel gereed zijn met de aan
leg van deze 150.000 Volt hoogspannings
leiding, die via Apeldoorn naar Deventer
loopt en vandaar over Zwolle naar her.
hoge Noorden. Spoedig daarop hoopt
men met de uitbreiding van de Gelderse
Centrale te kunnen beginnen om zo
doende de veel te geringe stroomcapa
citeit van ons land te vergroten en voor
Gelderland althans de beperkingen van
het stroomverbruik' uit de wereld te
helpen.
Aan weerszijden van de Waal bij Nijme
gen rijzen uit het vlakke land enorme
hoogspanningsmasten omhoog, die tot de
hoogste van ons land gerekend dienen
te worden. Deze „portaalspanten" zullen
de hoogspanningskabels dragen voor de
nieuwe 150.000 volts leiding van de
Nijmeegse centrale naar Apeldoorn.
Uitstekende kwaliteit
en pasvorm.
Alle maten
Weteringschans 165
Amsterdam
Stom ovetUma
(Van onze correspondent)
Ten einde misverstand te voorkomen,
brengt de fungerend directeur van politie
voor Groningen, Friesland en Drente
onder de algemene aandacht, dat voors
hands zo lang hiervoor geen wettelijke
bepalingen zijn geschapen rijwielen
met hulpmotoren moeten worden be
schouwd als motorrijtuigen, zodat daarop
geheel van toepassing zijn alle bepalin
gen van de motor- en rijwielenwet be
treffende tweewielige voertuigen.
Bij overtreding van deze bepalingen
zal door de politie verbaliserend moeten
worden opgetreden.
Hierdoor komt dus het Noorden van
ons land in een uitzonderingspositie.
4. Deze vraag van de slanke vrouw scheen de dienaar in verwarring te brengen.
„Duizendmaal vergeving, o hooggeboren meesteres, onder wier blik ik minder ben
dan een worm," mompelde hij angstig. „Mijn heer heeft tegenover deze nederige
slaaf geen vast tijdstip genoemd waarop hij onder uw machtige ogen durft ver
schijnen. Wel zei hij dat hij spoedig dit onnoembare voorrecht deelachtig hoopte te
worden
Hij kon niet verder gaan. Door een onbeheerste drift bevangen had de vrouw hem
reeds weggetraptterwijl ze met schele stem uitriep: „Hond! Jij waagt het mij een
dergelijk vaag bericht op te geven.'" Spoedig.' Spoedig! Terwijl ik je heer onmid
dellijk wens te spreken Zij wendde zich tot een grimmig uitziende deurwachter,
die haastig was komen toerennen. „Breng die man weg!" beval ze woedend. „Mis
schien zal een verblijf in de Toren der Tienduizend Uiterste Smarten hem leren
nooit meer een uitvlucht te bezigen!"
Van zijn schuilplaats uit zag Eric verbijsterd toe hoe de sidderende bediende voor
dit uiterst lichte vergrijp, waarvan de schuld nog niet eens bij hemzelf lag, door de
wachter werd vastgegrepen en weggevoerd.
„Deze vrouw moet een draak ingeslikt hebbenmompelde Taonthutst. ..Haar
woede is ais een giftige adem, die aiies verzengt. Zaagt ge de verschrikkelijke houding,
waarin die dienaar werd weggevoerd, mijn vriend? Hoewel ik niet begrijp, dat hij
zich niet woedend te weer heeft gesteld. In een dergelijke situatie zou mijn toom vre
selijk om aan te zien zijn geweest
Toen stond hij plotseling roerloos; alleen zijn ogen rolden wild in hun kassen, want
vanachter een gordijn beroerde eensklaps een zachte hand zijn schouder
In de zitting van de Tweede Kamer
besloot Dinsdagmiddag de heer Van der
Goes van Naters ((P. v. d. A.) zijn rede
met de verklaring, dat het vertrouwen
zijner fractie in dr. Drees onverzwakt is
gebleven.
De heer Schouten (A.R.) vindt het
een stoute bewering in de Memorie van
Antwoord, dat de nieuwe grondwetsar
tikelen met betrekking tot de R.T.C.
zijn nagekomen.
In di verband bespreekt hij de be
handeling van de heer Meyerink. Hem
is geweigerd een afwijkende mening te
verkondigen. Hierover uitte spr. zijn
ernstige afkeuring. Hij noemt dit een
schending van het in het openbaar ge
geven getuigenis van de positie der
„negen mannen."
Met de algemene strekking van de
industrialisatienota stemt spr. in. De
toestand van ons land is naar het in
zicht van de heer chouten zodanig, dat
het uiterste gedaan moet worden om
vermindering der investeringen te voor
komen. Vermindering der consumptie,
volgens de regering een der voorwaar
den voor dekking van ons tekort, zal
moeten geschieden zonder de rechtvaar
digheid te schaden.
De heer Tilanus (C.H.) zei, niet
van oordeel te zijn, dat er sinds ver-
leder. jaar iets is gewijzigd ten aan
zien van het kabinet. Wat de kwes-
tie-Meyerink betreft vindt spr. het
toch wel een moeilijke figuur op de
slotzitting der R.T.C. verklaringen
te doen afleggen. In velband met de
benoeming van burgemeesters en
staatssecretarissen zei spr. dat hij
de ministers niet in de eerste plaats
ziet alspartijmannen, maar als
dienaren der Kroon.
De Ned. Kath. Bond van Schoen
winkeliers heeft gisteren in Hotel
Noord-Brabant, te 's-Hertogenbosch,
~Jb jaarvergadering gehouden. In
openingsrede wees de algemeen
oorzitter, de heer C. de Jong, op
h ?teviSe grondslag, die voor de
oond gelegd is en waarop verder
gebouwd moet worden. De katho-
k u ?ciloenwinkeliers moeten zich
Krachtig aaneensluiten, teneinde in
«menwerking met de andere orga-
«aties in federatief verband, die
tfeeffSOneu' aan dit examen wensen
hede nemen, doen verstandig zich nog
befcp™ ln verbinding te stellen met de
vers schriftelijke cursus Resa-Hil-
icaarh1-' tot flet volBen van een cursus,
9ea„r .,een efficiënte opleiding wordt
«en nn'deerd. Door rustig thuis te blij-
dit 'w- ,nt H via onze schriftelijke lessen
cijfer! -°m? meestal met schitterende
PersrZ lTl één faar behalen. Honderden
st>aardn VÓÓT u deden dit reeds en
euerni n daarmede: Tijd en gelden
lieden Want thuis studeren is voor veel
Wind tveel beter dan door weer en
u>aarlJf moeten gaan voor 'n uur les,
Person men niet zelden met 20 of 30
WachT* teaeW in één lokaal zit.
en'1^1 lan3er- maar pak nog heden
ooe het volgend jaar examen!
(Adv.)
In de avondvergadering heeft de heer
Oud (V.V.D.) te kennen gegeven, dat
hij het karakter der Troonrede in hoge
mate bespiegelend achtte; veel nieuwe
plannen ontwikkelde de regering er
niet in. Hij merkt dan op, dat het ka
binet altijd rekening zal hebber, te hou
den met een der beide grote partijen.
De oude figuur van een bepaalde rege
ringsmeerderheid, die straks weer min
derheid wordt, kennen we niet meer.
Men is altijd aangewezen op samenwer-
^'ng. Naar zijn oordeel heeft niet alléén
ae Partij van de Arbeid uit te maken
wat progressiviteit is. Hij bestrijdt het
betoog in het Voorlopig Verslag, dat 't
beleid van de minister van Financiën
meer sociaal gericht zou zijn dan dat
van de minister van Economische Za
ken.
De heer Welter (N.K.P.) constateert,
dat de invloed van het parlement af
neemt en die van het kabinet toeneemt.
Hij keurt de geheimzinnigheid ten aan
zien van de Indonesische politiek en
de R.T.C. af. Dat de Veiligheidsraad
zich heeft vastgezogen aan de Indone
sische kwestie is naar zijn oordeel alleen
te verklaren door het optreden van een
Angelsaksische macht.
De schuld van het ondergaan van
het Koninkrijk is z.i. te wijten aan het
noodlottig samengaan van K.V.P. en
Partij van de Arbeid. De organisatie
der Verenigde Naties heeft naar zijn in
zicht volkomen gefaald. De oardinale
fout is, dat zij de weg van het recht
heeft verlaten.
De heer Lucas (K.V.P.) bespreekt n<?g
de belastingpolitiek en de devaluatie.
Besparingen vindt hij uitstekend, maar
voor financiering van industriële uitrus
ting zijn ze van secundaire betekenis.
Om half elf wordt de vergadering
verdaagd tot Woensdagmiddag één uur.
die pijn verdrijft en kou afzet. 40 en 75ct.
ln het restaurant van Schiphol zat
gistermiddag een treurige 22-jarige
Deense jongen, Kjela Langbolle uit
Kopenhagen, die zonder één cent op zak
17 October j.l. op stap ging, nadat hij in
zijn woonplaats met veertien vrienden
een weddenschap had afgesloten met
een lege portemonnaie zes Europese
landen door te reizen en dan in Kopen
hagen terug te zijn op Woensdagmiddag
9 November om 6 uur voor het stad
huis. Het ziet er echter naar uit, dat hij
hoewel hij de overwinning voor het
grijpen heeft deze weddenschap toch
nog zal verliezen.
De vereiste zes landen heeft hij door
gereisd. te voet, als „lifter" per auto,
geholpen door sportieve belangstellen
den, per trein en zelfs per vliegtuig.
Bijna was hij er in geslaagd het laatste
deel van zijn reis ook door de lucht af
te leggen. Maar op Schiphol had hij
geen geluk. Er werd door de combina
tie K.L.M.-S.A.S. over gesproken de
Deense avonturier te helpen, maar aan
gezien dit een precedent zou kunnen
scheppen heeft men een voor de jongen
ongunstig besluit genomen
De chartermaatschappij van Fred Ol-
sen heeft hem daarom een lift aange
boden, weliswaar niet naar Kopenha
gen, maar een stukje verder, naar Os
lo. Om negen uur gisteravond stond hij
op de Noorse luchthaven Fornebu. Hij
zou trachten van daar naar Kopenhagen
te komen.
Overigens heeft hij ondanks het feit,
dat hij niet met een vliegtuig van de
K.L.M.-S.A.S. meekon volgehouden, dat
de Nederlanders met de Fransen tot de
vriendelijkste mensen van het vasteland
van Europa behoren. Mogelijk omdat
hem in Schiphol's restaurant spontaan
een paar miniatuur-klompen cn een-
flesje jenever werden aangeboden en hij
zijn handtekening mocht zetten in het
boek voor niet-alledaagse gasten....
Voor de Arnhemse rechtbank heeft
terecht gestaan een student uit Nijme
gen, die aan de grens betrapt was op
het smokkelen van nylons. Hij had
daarop aan de douane-ambtenaren een
brief geschreven, waarin bij veronder
stelling uitte, dat „als Schiller in
deze tijd had geleefd, hij door het ge
drag dezer douane-beambten tot het
schrijven van „Die Rauber" zou zun ge
ïnspireerd". De douane had dit „compli
ment" allerminst gewaardeerd en dien
de een klacht in. Het bleef niet bij dit
geval, want de student had later met
een vals stempel en een valse paraaf
op zijn paspoort bezijden de waarheid
ingevuld, dat hij bij een bankinstelling
een bedrag van 450 Zwitserse francs
zou hebben gestort.
De student, die 25 jaar oud is, op 17-
jarige leeftijd zijn eigen studie verdien
de en in de illegaliteit op de hoogte
kwam van verschillende vervaisings-
methoden, werd dit jaar failliet ver
klaard met een schuld van f 10 000. Er
loopt nog een zaak tegen hem vegens
deviezensmokkel; hij is voorts betrokken
in een twijfelachtige postzegel-affaire.
De Officier van Justitie, mr. de Vries,
eiste twaalf maanden gevangenisstraf
waarvan drie maanden voorwaardelijk.
(J
plaats te veroveren in de P.B.O.,
die rechtens aan de federatie toe
komt.
Thans is de positie in de P.B.O. al
dus, dat in de hoofdorganisatie drie
vertegenwoordigers van de vakgroep
zitting hebben, twee van de nationale
organisatie van schoenwinkeliers een
organisatie, die een satelliet van de
vakgroep genoemd kan worden en
slechts een vertegenwoordiger der fe
deratie. Verwacht had evenwel mogen
worden, dai drie vertegenwoordigers
der federatie zitting hadden. Hierom
moeten de vrije organisaties, vertegen
woordigd in de federatie, strijden voor
evenredige vertegenwoordiging ten aan
zien van de vakgroep. Het is derhalve
noodzakelijk dat de afdelingen actief
zijn teneinde het ideaal van drie ver
tegenwoordigers te kunnen verwezen
lijken. De C.A.O. met de winkelbedien
den, die nu door de vakgroep wordt
geregeld, behoort in handen te zijn
van de vrije organisatie. Voorts werd
in de vergadering besloten om de heer
Krol uit Den Haag af te vaardigen om
aan de commissie der algemene schoe
nenconventie de wensen der katholieke
schoenwinkeliers voor te leggen. Deze
desiderata waren o.a. het verbod aan
fabrikanten om met uitsluiting van de
détailhandel aan het grootbedrijf te
leveren, de verplichting der fabrikanten
om de bestellingen af te leveren tegen
de geconditionneerde prijzen en de
mogelijkheid om aan de fabrikanten een
boete op te leggen, indien de afleve
ringstermijn wordt overschreden. Het
bondscongres werd besloten met de
aanneming van het voorstel om de
eerstvolgende bondsvergadering te hou
den in Utrecht.
Los het vastzittende slijm op. verzacht de
snijdende, scheurende pijn van het veelvul
dig hoesten, zuiver Uw luchtwegen met de
snel en krachtig ingrijpende, onschadelijke
Vijftigduizend mensen wer
ken in de Nederlandse con
fectie. Een deel van haar is
bezig met het' maken van de
kleren waar nu vraag naar is,
maar een deel is ook alweer
bezig met het samenstellen
van de collectie voor het
voorjaar, want gedurende de
aanstaande Amsterdamse
„Export-Week" van 12 tot 19
November moeten de buiten
landse inkopers voorgezet
krijgen wat de vrouw zal
gaan dragen als de bladeren
die nog niet eens gevallen
zijn weer aan de bomen
komen.
De confectie vindt de mode
zoals die uit het brein van
de Parijse modescheppers is
gekomen nogal moeilijk.
Vooral de volumineuze man
tels met hun verschrikkelijk
grote kragen, hun overdreven
zakken en enorme mouwen
zijn totaal ongeschikt om
en gros aan de (Nederlandse)
vrouw voor te zetten. Voor
het aanstaande voorjaar is
dan ook onder meer een
klassieke rustige jas ontwor
pen in ulster-model, glad met
splitje achter, kleine kraag
en lange revers, sluitend met
één knoop.
De verkoper in de mode
zaak constateert dat er altijd
een aantal vrouwen is wier
verlangen alle modedwang
ten spijt uitgaat naar een
rustige draagbare mantel in
het min of meer klassieke
genre.
Ook de klassieke tailleur wint
het dit voorjaar van alle fan
tasie-mantelpakken. Gabar
dine wordt de grote mode.
De rok is glad en aangesloten,
hoogstens met een kleine
plooi achter. De lijnen waar
naar de confectie zich richt
voor het aanstaande seizoen
zijn namelijk de laatst ge
lanceerde in Parijs.
„Worden de kleren duur
der?" vroegen wij aan de
man uit het vak, die ons over
het voorgaande sprak, maar
zweeg over de devaluatie.
„Dat kan niet", was zijn
antwoord, „en dat mag niet.
We zitten aan het plafond
met onze prijzen, we kunnen
het publiek onmogelijk nög
meer laten neertellen. De
prijzen zullen niet stijgen,
wie f 19.75 voor een jurkje
betaalde, zal over enkele
maanden nog voor f 19.75 een
jurkje kunnen krijgen".
De grondstoffen zullen stij
gen, en dat moet natuurlijk
wel op de een of andere
wijze verhaald worden, mis
schien zal dat zijn op de
kwaliteit of op de metrage,
misschien ook zal de zich
verscherpende concurrentie
de prijzen, bij dezelfde kwa
liteit, voor stijgen behoeden.
We moeten maar afwachten.
Intussen geeft het al een ge
voel van verruiming dat de
punten zijn afgeschaft.
ASTRID
Een rustige klassieke voorjaarstailleur, waarvan alleen de zak
een element van fantasie heeft, der fa. Gebr. Konersman.
Hoed van K. Poelman.
Halve broden, die onder
de deksels van vuilnisem
mers uitkijken,, grote stuk
ken wittebrood op de schil-
lenkarren, dat zijn stil
levens, die men vooral in
onze grote steden weer bij
na dagelijks te zien krijgt.
Als men dan weet, hoeveel
geld ons land jaarlijks in het
buitenland besteedt om vol
doende graan in te voeren,
zodat het brood hier vrij ver
kocht kan worden, dan zou
men alle huievrouwen wel
op het hart wilen drukken;
weest zuinig op ons brood!
Brood is voedsel voor men
sen en een goed voedsel,
waarvoor we enkele jaren
geleden nog ons kostbaarste
bezit over hadden. Let op,
wat er dagelijks van gegeten
wordt, rekent uit, hoeveel U
de volgende keer nodig zult
hebben. Ook is het een dwa
ze en ongezonde verwenne
rij om voor kinderen ouder
dan een jaar eri gezonde vol
wassenen de korstjes van het
brood te snijden. En zou het
zo erg zijn, als iedereen aan
tafel eerst een sneetje over
gebleven oud brood at, vóór
het verse werd aangesneden?
Vers brood kan smakelijk
zijn, maar voor de gezond
heid is brood, dat reeds een
dag heeft gelegen, zeker zo
goed. U bewaart Uw brood
'behalve roggebrood) toch
wel in een trommel met
luchtgaatjes of op een bord
op de kelderplank? Daar
blijft het langer zacht, dan
zo maar ergens in een kast.
Bruin brood behoudt
meestal langer zijn verse
smaak, droogt minder vlug
uit dan wittebrood.
Mo'jht er ondanks de voor
zorgen toch eens wat veel
brood overblijven, dan kun
nen we op allerlei manieren
deze rest zó in de maaltijden
verwerken, dat er weer an
dere artikelen mee worden
uitgespaard. Wij noemen
maar: broodpap, wentel
teefjes, broodschotel met
appelmoes of andere vruch
ten, geroosterd brood (bijv.
aan een vork in een
gasvlam gehouden), soep
met gebakken of geroosterde
brokjes brood, turfjes met
bessensap, paneermeel (hard-
geroosterd brood, fijngerold
met een deegrol of fles). Ook
kan men het brood zijn verse
smaak teruggeven, door het
15 minuten in een hete oven
op te bakken
Broodpannekoek
200 g. oud brood, 4 dl. melk
(of water), 2 eetlepels bloem
(een paar lepels rozijnen),
kaneel, wat zout. vet of
margarine om in te bakken,
wat suiker of jam.
De melk (het water) aan
de kook brengen, het brood
erin laten weken en fijnwrij-
ven. De rozijnen wassen en
laten uitlekken. Bloem (ro
zijnen), kaneel en zout door
het brood roeren en van dit
beslag in flink wat hete mar
garine of vet een pannekoek
aan weerszijden goudbruin
bakken. De koek geven met
suiker of wat jam.
Warme tomaten-broodjes
4 sneden oud brood, 4
soeptomaatjes. 1 ui en wat
zout, wat margarine of vet
om in te bakken.
De ui snipperen en de to
maten schillen (dit gaat ge
makkelijk, wanneer ze eerst
even in heet water zijn ge
dompeld) en in stukjes snij
den. Ui en tomaat in mar
garine of vet even smoren
en deze massa wat laten in
dampen. Peper en zout toe
voegen. Inmiddels de snee
tjes in de koekenpan in wat
margarine of vet aan weers
zijden bruin bakken. Ze be
smeren met de tomaat-mas
sa en warm opdienen.
Men kan ook warme' kaas
boterhammen maken, door
sneetjes brood aan weerszij
den met boter of margarine
te besrrleren. Dan twee aan
twee de sneetjes met een
plakje kaas of wat geraspte
kaas ertussen op elkaar druk
ken. Deze boterhammen in
de koekenpan aan weerszij
den bruin en knappend bak
ken.
Dezer dagen oezochten
wij een bijeenkomst
van dames van toe
zicht uit fabrieken, waarbij
gesproken werd over de
problemen en moeilijkheden
van het fabrieksmeisje. Het
is jammer, dat niet meer
ouders de stemmen uit de
praktijk, die hier opgingen,
konden horen. Hoe gemak
kelijk immers wordt nog het
besluit genomen een kind
naar de fabriek te laten
gaan. Mar iet je of Annie
wordt veertien jaar en de
volgende dag stapt het kind
fabriek of atelier binnen.
Vaak zijn er niet meer dan
drie, vier weken nodig om
van het onschuldige meisje
een ruwe, brutale meid te
maken, die tegen vader ec
moeder een grote mond op
zet, er een „vriend" op na
houdt en op het werk onder
de vriendinnen ijverig mee
doet aan het vertellen van
de schunnigste moppen en
praatjes. Ze is op de fabriek
terecht gekomen tussen een
grote groep van volwassenen
of van schijnvolwassenen
Ze wil er bij boren, dus doet
ze mee met al wat ze om
zich heen ziet doen. Als je
in de fabriek wilt praten,
moet je over de machines
heen, dus gaat ze hard pra
ten en zich ruw gedragen,
omdat ze denkt, dat dat flink
staat. Een grote mond kan
ze gerust opzetten tegen
haar ouders, want ze brengt
immers geld in. Een
„vriend" moet je hebben,
anders ben je niet in tel bij
de vriendinnen. Vriend en
vriendinnen echter zijn al
lemaal op dezelfde manier
plotseling van schoolkind
groot mens moeten worden.
Ze hebben geen tijd gehad
om de echte waarden van
het leven te leren zien en
ook hun leven bestaat uit
werken in de fabriek en des
avonds naar bioscoop of
dancing gaan of langs de
straat hangen. Doordat ze
geen andere belangstelling
hebben, gaan uiteraard alle
gesprekken op de fabriek over
jongens, vrienden en alles
wat met het sexuele ver
band houdt. Wij willen niet
ontkennen, dat er fabrieken
zijn, waar het anders is en
evenmin, dat er meisjes zijn,
die anders zijn. maar toch
heeft de praktijk jammer
genoeg bewezen, dat dat de
uitzonderingen zijn.
Wij hebben dit nog eens
hier naar voren willen bren
gen, omdat nog steeds veel
ouders zich niet bewust zijn
van de gevaren waaraan zij
hun kinderen, terwille vaD
de grotere verdienste, bloot
stellen. Toch zijn deze te
ernstig dan dat men daar als
vader of moeder, die zich
van de verantwoordelijk
heid bewust is. zo maar zon
der meer over heen kan
stappen. Het moeten wel
zeer dringende redenen zijn.
die het geoorloofd maken,
zijn kinderen op zo jeugdi
ge leeftijd in een zo gevaar
lijke omgeving te brengen
Alvorens hiertoe over te
gaan dient men er zich wel
degelijk op te bezinnen of
het geldelijke voordeel be
langrijk genoeg is om de
schade aan de ziel van het
kind te riskeren.
door
CLARENCE BUDINCTON
KELLAND
Vertaling van H. DE GRAAFF
29
„Als het geneesmiddel zoveel erger is
dan de kwaal," zei ik, „waarom blijf je
er dan niet af?"
„Omdat ik verslaafd ben," zei hij.
„Maar ik wist niet, dat je aan een
vrouw verslaafd kon raken," zei ik.
„O, dacht je dat je dat in je eigen
hand had? Dan ben je d'r naast. Nee,
baas, dan weet je d'r nog weinig van.
Ze vreten je op, met huid en haar. En
jij, baas, jij bent aardig op weg om de
zelfde kant op te gaan. Je bedelt er ge
woon om. Maar ik moet zeggen, ze is
een snoesje, baas. Als ik 'r zie, krijg ik
eerlijk de tranen in m'n ogen."
„Daar zal miss Jones zich wel gevleid
door voelen, Bunny,' zei ik.
„Is 'r gerajen. En nou als de weerlicht
m'n keuken uit."
Ik vond het verstandiger te gehoor
zamen.
Even later ontmoette ik Straight. „We
hebben weer 37 kalveren op moeten pik
ken," zei hij. „We konden amper nog
over de grond kruipen."
Je krijgt er de tranen van in je ogen
Als we ze nog willen redden, moeten
we ze met de wagen ergens heen bren
gen waar gras is."
„Ik schijn wel de beste tijd uitgezocht
te hebben om in de veefokkerij te be
ginnen," zei ik.
„De beroerdste tijd in minstens twaalf
jaar," zei hij somber.
„Als we een jaar verder zijn," zei ik,
„hoeven we ons over droogte geen kop
zorg te maken."
„Dan is er wel wat anders," antwoord
de hij pessimistisch. „D'r is altijd iets.
Straks krijgen we mond- en klauwzeer
Op het ogenblik heerst het in Mexico
Daar hadden ze een paar geïnfecteerde
stieren uit Brazilië geïmporteerd en nou
neemt het hand over hand toe. Straks
slaat het de grens over."
„En kunnen we daar geen soort qua
rantaine op bedenken?"
Straight snoof. „Zoiets moet je in de
kiem smoren. iJat betekent, dat je vcc
moet slachten en de lijken verbranden.
Dat kost millioenen. De Mexicanen ver
tikken het om dat verlies te nemen. Wie
weet, vinden ze het niet eens goed dat
wij het dragen, in het geval dat onze
regering ingrijpt. Nu kost het nog twee
of drie millioen, straks wordt het een
schadepost van honderden millioenen
voor onze veeteelt."
Ik was op het ogenblik niet in de
stemming om er dieper op in te gaan
Bovendien werd Straight onderbroken
doordat Bunny het diner aankondigde.
Met Maggie Jones namen we plaats aan
tafel. Bunny verscheen met een schotel
met vlees, die hij met een bons midden
op tafel plantte. Toen zette hij zijn han
den in zijn zij en keek Maggie aan.
„Juf," zei hij, voor zijn doen heel be
leefd, „je lijkt krek op een meissie. waar
ik eens mee gegaan ben. Ze was alleen
een tikkie groter van stuk en ze had
zwart haar Half Mexicaanse, half In
diaanse." Hij wees op een litteken opzij
van zijn gezicht. „Dat is een aandenken
aan d'r," zei hij op een toon als haalde
hij een heel plezierige herinnering op
,,'n Reuze knusse meid."
„Ik zou best eens kennis met haar
willen maken," zei Maggie.
„Ik wed, dat jullie samen best op
zou kunnen schieten," zei hij. „Zo'n
beetje dezelfde aard! Opgewekt en zo.
Ik mag dat wel, als je weet dat ze je
elk ogenblik met een mes kan aanvlie
gen, dat brengt spanning in de huise
lijke sfeer."
„Zou je denken, dat ik ook zo huise
lijk ben als zij?" vroeg Maggie.
„Juf," verklaarde Bunny hartstochte
lijk, „ik durf zweren dat je niet voor
'r onderdoet."
Maggie keerde haar vlees om, terwijl
ze een zedig snuitje trok. „Mijnheer
Strawn," zei ze, „ik begrijp niet hoe je
na zo'n aanbeveling nog aarzelen kunt."
„Ik kan me nauwelijks bedwingen,"
zei ik ironisch.
We aten een poosje zwijgend. Toen
begon Straight, die zelden over iets
anders dacht dan vee, zijn verontwaar
diging te uiten over de kleinhandels
prijzen voor vlees in de grote steden,
vergeleken bij wat de rancher per pond
voor zijn beesten kreeg.
„In de tijd van Hendrik de Achtste,"
zei ik, „waren de kleinhandelsprijzen
heel wat redelijker, terwijl er toch om
de haverklap oorlog gevoerd werd.
Toen kostte een pond rund- of varkens
vlees een halve stuiver. Een big of een
gans kocht je voor twintig cent en een
kuiken voor een stuiver."
Maggie, haar mond nog half vol,
mengde zich onverwacht, maar heel ge
moedelijk in het gesprek. „Volgens het
Baliol manuscript." zei ze. „was het
brood in Stratford 25% goedkoper dan
in Londen. Ik weet niet wat een cow
boy verdient, maar Koning Hendrik
stelde het loon van een boerenknecht
vast op tien gulden per jaar, plus twin
tig cent voor kleding. Dat was als zij
bij hun heer in de kost waren. In het
Guildhall Manuscript staat dat timmer
lieden en metselaars een loon genoten
van zeven en acht stuivers per dag."
„Hela." viel ik haar in de rede, „waar
heb jij gehoord van het Guildhall Ma
nuscript?"
Ze haalde haar schouders op. „Zeker
eens van de een of ander gehoord."
„Geen gebruikelijk onderwerp van ge
sprek anders."
„Ligt eraan met wat voor mensen je
omgaat," zei ze.
Het was vechten tegen de bierkaai,
maar ik wilde haar in geen geval laten
merken dat ze in hoge mate mijn
nieuwsgierigheid gewekt had.
„D'r heeft hier de een of ander rond
gereden," merkte Straight op
„Rondgereden?"
„Oleo zegt dat hij hoefsporen gevon
den heeft. Hij volgde ze en kwam bij
de afrastering. Er waren een paar dra
den doorgesneden. De sporen leiden
verder naar de rotsbrug. Er schijnt ie
mand ons'bespionneerd te hebben. Eén
stel sporen was het maar."
„Zou Jenner kunnen zijn," zei ik.
„Ik geloof eerder dat het er een van
Rancho Paloma geweest is." vond
Straight. Hij snoof. „Rancho Paloma!
Welke behoorlijke kerel zou zijn ranch
zo'n naam willen geven! Walgelijk! Een
zwembad, en kellners om je te be
dienen.
Voor een tenger persoontje als zij
legde Maggie een behoorlijke eetlust
aan de dag. Zelfs voor Bunny's gebra
den rundvlees schrok zij niet terug. Ze
kauwde tenminste geestdriftig.
„Ik heb een hekel aan raadsels,"
merkte ze op, tussen twee happen door.
„Wat voor raadsel zit je dan dwars?"
vroeg Straight.
„Initialen, zei ze. „Ik kan ze maar
niet uit mijn hoofd zetten. Net zoals je
wel eens hebt met een versje. Heel de
middag hamert het al in mijn hoofd."
„Wat voor initialen dan?" vroeg
Straight.
„Y.M.U.S.," zei ze. „Als ik probeer een
krant of boek te lezen, dan zie ik die
vier letters voor me over het papier
heen dansen. Als ik wil nadenken of
slapen, en ik doe mijn ogen dicht, dan
zie ik ze als sterren voor mijn ogen
wentelen."
(Wordt vervolgd)
I
i