REPUBLIKEINS KABINET
AANVAARDT ACCOORD
Haardvuur, logboek en foto-album
Majoor Flinterman vertelt van
oorlogsvluchten en records
ZUIVERING IN TSJECH OSLOWAKUE
WORDT VOORTGEZET
Tot hoofd en hart
ZIJ, DIE VIELEN
Massa en leiding
STARTVERBOD VOOR
VLIEGENDE FORTEN
Korps Luchtwachtdienst
Het weer
Winkels langer open
ZONDAGSRIJVERBOD
Uitgebreid complot zou onschadelijk
zijn gemaakt
Nationalisatie van
antiquairzaken
J
ZATERDAG 19 NOVEMBER 1949
73ste JAARGANG No. 24619
Ook Mohammedaanse partij stemt in
met besluiten van R.T.C.
Bij souvereiniteitsoverdracht
moeilijkheden
Unci-rapport
Globemaster met 103 passagiers
over de Oceaan
PRIMAAT VAN POLEN NAAR
ROME?
GROTE DIAMANTSMOKKEL ONTDEKT
VAN ENGELAND NAAR AMERIKA
Engeland verloor er al 600.000 dollar door
Motoren moeten worden
geïnspecteerd
Werving vrijwilligers door
„Steun Wettig Gezag"
AANTAL MOTORRIJTUIGEN
256.700
Raming van de K.N.A.C
GRENSCOMMIES ZWAAR
GEWOND
Bij achtervolging van
smokkelaar
In verband met St. Nicolaas
en Kerstmis
K.N.A.C. verzoekt
opheffing
UITKERING KINDERBIJSLAG
PER MAAND?
4tbergt
„ORGANISEER DE
MAANDVLIEGERS"
TROUWRING NA 12
JAAR TERUG
KATH. WERKGEVERS
Nieuwe voorzitters van
diocesane verenigingen
Nederlands acrobaat in
de V.S. verongelukt
Rijkskolenbureau neemt
taak van C.D.K. over
Luchtpostbladen tegen
speciaal tarief
BUREAUX: SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544: Advertenties 21543
Abonnementen Z0800 Postgiro 143480
Bijkantoor Beverwijk: Stumphlusstr. 45. tel. 3998
Voor klachten over de bezorging na 530
uur 's avonds 21544
Directeur: 3. 3. W. Boerrigter.
Hoofdredacteur: Drs. H. W M. van Run.
Wnd. hoofdredacteur) W. Severirt
COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per mifflmeter»
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents per m.m.-hoogte.
De administratie behoudt zich het recht voor
edvertentiën eventueel zonder opgave ven
redenen te weigeren.
ABONNEMENTSPRI3S 35 cents per
I 132 per maand, t 435 per kwartaal.
Radio-Djokjakarta heeft volgens United Press bekend gemaakt, dat het
republikeinse kabinet de R.T.C.-besluiten te Den Haag heeft aanvaard.
Het algemene secretariaat van de Mohammedaanse partij, de Masjumi, de
grootste politieke groep in de republiek heeft eveneens de instemming
dezer partij met het Haagse accoord medegedeeld. De ratificatie schijnt daar
door verzekerd.
Volgens betrouwbare berichten is het kabinet in principe overeen gekomen,
een plenaire parlementszitting te houden voor de ratificatie. Het verluidt, dat
deze zitting 5 December zal worden gehouden.
Dr. van Royen heeft Vrijdagavond op
een. persconferentie te Flushing Mea
dows verklaard, dat, ofschoon geen der
partijen volkomen tevreden was over de
resultaten van de R.T.C., er tqph een
hechte grondslag was gelegd voor de
toekomst van een levensvatbare unie.
De overeenkomst zou, indien zij be
krachtigd en eerlijk door beide partijen
werd nageleefd, de beste voorwaarden
scheppen voor vrede en rust in Indone
sië en dienen als een „bolwerk tegen het
communisme".
Hij gaf desgevraagd toe, dat er zich
moeilijkheden zouden kunnen voordoen
bij de souvereiniteits-overdracht. Het
zou ook mogelijk zijn, dat extremisten
in Indonesië onrust zouden trachten te
verwekken. Dr. van Royen was echter
vol vertrouwen, dat de huidige repu
blikeinse regering het zowel met het
communistische gevaar als met het ge
vaar van omverwerpende actie onder
de nationalisten zou klaar spelen.
Over de financiële regeling zei Dr.
van Royen nog: „Wij hebben ons laten
leiden door de gedachte, dat de R.I.S.
niet overladen met financiële verplich
tingen diende te beginnen".
De Veiligheidsraad heeft Vrijdag
middag na een kort debat over for
maliteiten besloten het rapport van
de U.N.C.I. op de agenda te plaat
sen en de bespreking van het rap
port op te schorten tot ten minste
drie dagen nadat de bijlagen ter be
schikking zijn gesteld van de leden
van de Raad.
De vertegenwoordiger van de Indo
nesische republiek te Nieuw-Delhi, Su-
dörsono, die op weg naar de V.S. een
tussenlanding maakte op het vliegveld
van Tokio, deelde aan A.F.P. mede, dat
naar zijn verwachting vriendschappelijke
betrekkingen zullen ontstaan tussen Ja
pan en de R.I.S. wanneer eenmaal de
twee landen op gelijke voet met elkan
der in betrekking zullen staan.
Het ministerie van Voorlichting van
Oost-Indonesië heeft bekend gemaakt,
dat thans ook de aanvoerders van de
bende, die de overval op de politiepost
te Masamba heeft gepleegd en die ver
antwoordelijk zijn voor de moord op de
heer Pluytcr, zijn gearresteerd. Het blij
ken evacuée's van buiten de negara
Oost-Indonesië te zijn, genaamd Ab
dullah Riu en Hassan.
De 81 ton wegende viermotorige „Glo
bemaster" van de Amerikaanse lucht
macht met 103 man aan boord is gister
avond in Marham (Engeland) op de ge
combineerde luchtbasis van de R.A.F.
en de Amerikaanse luchtmacht geland.
Er waren negentig passagiers aan
boord, o.w. officieren en soldaten van
de luchtmacht, die bij de derde divisie
in Engeland gedetacheerd worden voor
opleiding en een (^manning van dertien
koppen.
De machine heeft de vlucht van 2300
mijl over de Oceaan afgelegd in elf uur
en 35 minuten.
Mgr. Wyszynski, Primaat van Polen,
heeft het voornemen te kennen gege
ven om een bezoek te brengen aan het
Vaticaan. Geen enkel lid van het Pool
se Episcopaat bracht echter dit jaar
een bezoek aan Rome. Het is daarom
twijfelachtig, of mgr. Wyszynski van de
Poolse regeringsautoriteiten toestem
ming zal krijgen om deze reis te ma
ken.
Een Londcns gerechtshof is gisteren
begonnen met de behandeling van 47
aanklachten tegen drie maatschappijen,
een bank, een directeur en een procu
ratie-houder, die er van worden be
schuldigd betrekken te zijn in een plan,
om ruwe diamanten tot een hoeveelheid
Van 19.451 karaat uit Engeland te ver
zenden, waarbjj de deviezenwet opzet
telijk werd ontdoken.
De openbare aanklager verklaarde,
dat de Britse regering, als gevolg van
het heimelijk verzenden van ruwe dia
mant uit Londen naar Tanger, waar de
edelsteen werd verder verkocht naar de
Verenigde Staten, reeds een bedrag van
zeshonderd duizend dollar heeft verlo
ren. Het complot kwam uit, doordat op
het hoofdpostkantoor te Londen drie
Postpakketten werden geopend, die
diamanten ter waarde van 75.254
Pond Sterling bleken te bevatten.
De opzet van het plan was de dia
manten niet rechtstreeks naar de
Verenigde Stater, te verkopen in
dat geval had Engeland er dollars
voor ontvangen doch via de om
weg van Tanger, waar een stroman
zorgde voor de wederverkoop naar
Amerikaanse diamanthandelaren. De
koers van het Pond Sterling was des
tijds nog 4.2 dollar voor een Pond,
doch de notering bedroeg te Tanger
De Amerikaanse luchtmacht heeft gis-
'eravond een startverbod uitgevaardigd
v°or alle toestellen van type B-29, die
n°g geen modernisering van de motor
hebben ondergaan. Het verbod is uit
gevaardigd naar aanleiding van een
ïeeks ongelukken met B-29's. Het zal
Van kracht zijn, totdat alle toestellen
Z'jn geïnspecteerd.
Bij de botsing tussen twee Ameri
kaanse superforten van het type B-29
Stockton (Californië, V. S.) zijn
achttien vliegers gedood. Slechts drie
t*n de in totaal 21 inzittenden van de
wee vliegtuigen wisten zich met para-
chutes te redden.
t, ^°als bekend is dezer dagen bij de
«muda-eilanden een B-29 in zee ge-
jy,„ Ondanks vele nasporingen heeft
en het toestel nog niet gevonden. Men
het6)'' dat de twintig inzittenden om
e 1 mven zijn gekomen. Toen gisteren
b-i„iande.re B"29 opsteeg van de modder-
jrii n 'n he Tampabaai, om het ver-
„1, toestel te zoeken, storrtte deze
w-Sf g neer, waardoor vijf vliegers
Vier 3 gedood- Vermoedelijk hebben
overleefd" V3n de bemanninS deze ramp
heeft1 Bahaanse nieuwsagentschap Astra
- gisteren gemeld, dat een niet
slechts om en bij 3.2 dollar. Op deze
wijze wisten de Amerikaanse dia
manthandelaren een onwettige
extra-winst van 20 tot 25 procent te
boeken, terwijl Engeland de zo zeer
benodigde dollars ontgingen.
Het had de aandacht van de douane
getrokken, dat zich een grote uitvoer
van diamanten uit Engeland naar Tan
ger begon te ontwikkelen, daar geen der
Londense diamantdeskundigen iets
wist van een markt voor diamanten in
deze Noord-Afrikaanse haven.
Naar aanleiding van het bericht over
de aanstaande oprichting van een korps
Luchtwachtdienst heeft de directeur der
Nationale Reserve kolonel J. Termaten,
namens de Staatssecretaris van Oorlog,
nog de volgende toelichting gegeven:
„Zoals bekend, zal het korps Lucht
wachtdienst voor een groot deel bestaan
uit vrouwelijke vrijwilligers. De wer
ving en de selectie van deze vrouwelijke
vrijwilligers zal' geschieden door het in
stituut „Steun Wettig Gezag" en wel
op dezelfde basis als reeds gebeurt voor
de Nationale Reserve. Evenals de wer
ving voor de Nationale Reserve thans
meer gericht is op de kernen van het
bedrijfsleven en het verenigingsleven
zal de werving en de selectie van de
vrouwelijke vrijwilligers van de aan
vang af in overleg met en door bemid
deling van de bestaande vrouwenorga
nisaties geschieden. Op grond hiervan
heeft het dus voorlopig geen zin wan
neer vrouwen en meisjes zich indivi
dueel gaan aanmelden bij de wervings
centra voor de bestaande vrijwilligers-
diensten.
Mede in verband met' het bovenstaan
de is reeds contact opgenomen met ver
scheidene vrouwenorganisaties en in
overleg met het Nederlandse Vrouwen
comité zijn in het hoofdbestuur van
„Steun Wettig Gezag" drie vrouwen op
genomen, die representatief geacht wer
den voor de verschillende geestelijke
stromingen onder 't Nederlandse volk."
De K.N.A.C. raamt het aantal motor
rijtuigen per 15 November 1949 op
256.700 en wel personenauto's 108.000,
autobussen 5200, vracht- en bestelauto's
63.000, motorrijwielen (inclusief drie
wielers) 80.500.
Per 1 Mei 1940 was de schatting van
het totaal aantal motorrijtuigen 212.200
waarvan 104.000 personenauto's, 4700
autobussen, 32.000 vracht- en bestelauto's
en 71.500 motorrijwielen.
Weliswaar is het totaal aantal mo
torrijtuigen van nu, vergeleken met het
aantal per 1 Mei 1940, met ongeveer 5
pet. toegenomen, maar de gemiddelde
ouderdom is thans ruim anderhalf maal
zo hoog.
Aan de Duitse grens bij Emercompas-
cum heeft zich een ernstig ongeval voor
gedaan, waarbij de grenskommies J
Hans zwaar werd gewond en in zorg
wekkende toestand naar het ziekenhuis
te Emmen moest worden overgebracht.
De grenskommiezen Hans en J. Recht
op achtervolgden een smokkelaar, die
met enige pakken koffie de Duitse grens
wilde passeren, en ondanks herhaalde
sommaties op de vlucht sloeg. De kom
mies Rechtop trok zijn revolver. Hij
kwam ongelukkigerwijs te vallen, waar
bij een schot afging en de kogel zijn
collega Hans in dc buik trof.
De buit van de smokkelaar kon in
beslag worden genomen hij zelf wist
echter te ontkomen.
De voorzitter van de In. Nationale Partij
heeft van de minister van Ooriog bericht
ontvangen, dat in Indonesië geboren Neder
landers niet onder de wapenen behoeven
te komen, indien zij verklaren de Indone
sische nationaliteit te willen verwerven.
Verwachting tot Zondagavond:
Half tot zwaar bewolkt met plaat
selijk enige lichte regen. Zwakke
tot matige wind, aanvankelijk tussen
Oost en Zuid, later uit uiteenlopen
de richtingen. Weinig verandering in
temperatuur.
Zondag:
Zon: 8.08—16.43. Maan: 8.37—16.19.
Maandag:
Zon: 8.09—16.42. Maan: 10.10—16.56.
Teneinde het publiek in de gelegen
heid te stellen gedurende de dagen, on
middellijk voorafgaande aan Sint Nico
laas en Kerstmis, ook in de avonduren
zijn inkopen te doen, heeft de minister
van Economische Zaken evenals vorige
jaren de colleges van burgemeester en
wethouders van alle gemeenten gemach
tigd, ontheffing te verlenen van de .wet
telijke voorschriften inzake de winkel
sluiting.
Een dergelijke ontheffing kan slechts
worden verleend tot uiterlijk 9 uur des
avonds op 1, 2, 3, 22 en 23 December a.s.
De K.N.A.C. heeft er in een adres aan
de minister van Verkeer en Waterstaat
opnieuw op aangedrongen te willen be
vorderen, dat het verbod van het rijden
op Zondag niet zal worden verlengd.
De wettelijke grondslag, waarop dit
verbod berust, vervalt n.l. per 31 De
cember a.s.
Het Staatsgerechtshof in Praag heeft
gisteren bekend gemaakt een uitgebreid
complot onschadelijk te hebben gemaakt
25 Tsjechen, die ervan beschuldigd wer
den hieraan te hebben deelgenomen
werden veroordeeld tot gevangenisstraf
fen varierende van levenslang tot één
jaar. Onder de beschuldigden bevonden
zich twee leden van de Tsjechoslowaak-
se veiligheidspolitie.' Drie hunner waren-
vrouwen.
Volgens het Hof stelde de groep zich
ten doel de huidige Tsjechische regering
omver te werpen.
Ook heeft de Tsjechoslowaakse rege-
Aan het Voorlopige Verslag der com
missie van rapporteurs uit de Tweede
Kamer over het wetsontwerp tot wijzi
ging van de Kinderbijslagwet is het
volgende ontleend:
Sommige leden waren minder vol
daan over de oplossing, die voorgesteld
wordt met betrekking tot de» kinder
bijslag voor het natuurlijke kind. Zij
sloten zich ten aanzien van deze kwes
tie volledig aan bij diegenen, die bij de
behandeling van het amendement-Hooij i
op 7 Augustus 1946 hadden gestreden J
tegen introductie in de Kinderbijslag-
wet van een rechtsgelijkheid voor de
ouders van het wettige en het natuur- I
lijke kind. De bijstand ten behoeve van
het natuurlijke kind aldus deze le
den behoort eigenlijk niet in deze
wet te worden vastgelegd, doch behoeft
een afzonderlijke voorziening.
Door andore leden werd aangedron
gen op een wijziging in dier voege, dat
de uitkering van de bijslag niet meer
per kwartaal, doch per maand zal ge
schieden.
dae=f, geïdentificeerd 'vliegtuig Dondêr-
Branv in de A1Pen tussen Italië en
AstracriLk .verloren zou zijn gegaan.
Peliit, meldde. dat het toestel in Val
Werd m de Noordoosthoek van Italië
beerd Waai'genomen en dat het pro-
de bor°P te trekken> voordat het tegen
en u 1^en to Dlettor vlnn?. P.arihiniori
te pletter vloog. Caribinieri
roepen zoeken het gebied af.
Vertrolfvrgen is een vliegtuig uit Turijn
11 om de reddingsbrigade de
te
wijzen.
Boven de opstallen en kampementen van het vliegveld „Twente" hangt de ver
killende mistkoepel als een reusachtige geluiddemper, maar in de behaaglijke
zitkamer, een kilometer of zo achter de slagboom van de toegangspoort, gooit
mijn gastheer een nieuw blok hout in de gretig gapende muil van de open haard.
Majoor Jan Flinterman, houder van het Nederlands hoogte- en snelheidsrecord,
„Niks an, kan iedereen" zuigt een gloeiende kop op zijn pijp en blaast een
blauwe wolk kaarsrecht naar de balken zoldering. „Tja", zegt ie, „hoe gaat dat
zo". Hij springt op en lokt me van het verkwikkend haardvuur weg, een zij
kamertje in, waar ingelijste Spitfires en Hurricanes, glimlachende piloten en
correcte groepen vliegerofficieren, neerzien op een ongelooflijke hoeveelheid
haastig beschreven velletjes papier. „M'n boek", zegt ie met een soort veront
schuldigende tederheid, „mémoires van een reserve-officier, die zijn ontslag
heeft genomen, zonder-dat-er-wat-achter-zit. Daar hebben je collega's met zóveel
gretige nadruk over opgebeld, alsof ze hoopten, dat er wél wat achter zat. Maar
mis hoor!"
die niet.... Er is eigenlijk maar een
verdraaid klein percentage teruggeko
men. Sigaret?"
De volgende bladzijde heeft alweer
nieuwe herinneringen: rapporten
„ontmoetten met 6 man 20 Jerry's, heb
ben er 6 neergeschoten (Flinterman 2)
tafel isealSnbmaar~plaatsdevoorridê eif ntv£rliezen" - menu's kran-
beschreven blocnootveUen en 'n asbak te c 1So"
liggen de getuigenissen van een
nknipsels,
ilükwens
tekeningen. Een hartelijke
van luchtmaarschalk Sir
glansrijke carrière"~ük~"i:achtvWer Boderic Hill, naar aanleiding van het
Vooreerst 't logboek met zn pijnlijk DSC correcte- felicitaties namens het
nauwkeurige opsomming van ongeveer
vier jaar belangrijke oorlogsoperaties:
het staartje van de Battle of Britain
verkenningsvluchten boven Kanaal en
Vasteland, operaties tegen Parijs
Cherbourg, Brest en het hoofdkwar
tier van de S.D. in Kopenhagen, bom-
bardementsvluchten tot ver in Duits
land, een verschrikkelijke aanval op
Caen om ruimte te maken voor het
bruggehoofd, de Septemberactie bij
Arnhem, het' doorsteken van de dijken
op Walcheren, onschadelijk maken van
VI en V2's, neerschieten van de eerste
Duitse straaljager ME262, enz. enz.
Daar liggen, op het azurenblauw en
paars fluweel van kleine doosjes uit
Londense juwelierszaken, de versierse
len van het DFC, het Kruis van Ver
dienste en het onderscheidingsteken mét
de zwaardjes van de Nederlandse Leeuw.
Daar is ook het album, dat we tenslotte
meetorsen naar het haardvuur: foto's
van opleidingscursussen en squadrons
van vliegtuigbemanningen en grondper
soneel, van hoge gasten en genoeglijke
uitstapjes; majoor Flinterman als cursist,
als instucteur, als vluchtcomman-
dant. Het restant van de pijp verdwijnt
in de muil van de schouw en verklarend
wijst een vinger langs een reeks jonge,
energieke gezichten: „Dat was een Hol
lander en dat.... Die is er aiet meer en
Directoraat van de Nederlandse Lucht
macht en het Nederlandse ministerie van
Oorlog. En dan weer foto's en nog eens
foto's.
Eigenlijk hadden we op 16 Mei 1940
naar Frankrijk willen gaan, zegt majoor
Flinterman met zijn sigaret in de ene en
zijn lege pijp in de andere hand, maar
in Hoek van Holland lag een destroyer
klaar en dat verkortte de weg. Toen het
'gewone liedje: scholing, training, inlij
ving bij de RAF en om maar ineens
goed te beginnen een sprong voor je
leven met de parachute, omdat een
collega-Spitfire het beslist nodig vond.
je vleugels aan diggelen te rammen.
Tabé Spitfire
Voor de rest? Een lesrooster afwer
ken, eerst bij de Engelsen, toen in het
eerste squadron van de nieuwe Neder
landse Luchtmacht. Een beetje instruc
teur spelen in Schotland „toevallig"
ook het geboorteland van mevrouw Flin
terman en dan niet te vergeten dat
merkwaardig squadron 126, dat in theorie
Engels heette te zijn, maar in werkelijk
heid meer overeenkomst had met het
V reemdelingenlegioen.
En na de oorlog Nederland.
Ja. We zijn hier op Twente be
gonnen met een Spitiireschool. Toen
kwam er een overgangsafdeling voor
Meteoors en tenslotte mocht ik dan het
eerste straaljagerssquadron vormen, een
fijn team, waarmee we tenslotte naar
Leeuwarden verhuisden.
MAJOOR JtAN FLINTERMAN
zonder dat er wat achter zit
Flinterman is ook verwoed motorrijder.
Hij komt daarmee wel eens vast te
zitten in de modder. Zoiets hoeft hij met
zijn Gloster Meteor niet te proberen.
En records vestigden.
Ja, maar niet op de éérste plaats
om de records. We waren sterk geïn
teresseerd voor proeven met vliegen,
schieten en navigeren op grote hoogte
en wilden die gelegenheid eigenlijk en
passant benutten om het Nederlandse
record op een reële hoogte te brengen.
Eerst wilden we met drieën gaan, maar
het bleef tenslotte bij één. Daarnaast
begonnen we intussen belangstelling te
krijgen voor snelheidsproeven en, zoals
u weet, ook dat record ging eraan.
Het sigarettenpeukje volgt het restant
van de "pijp in het knappende vuur.
De belangrijkste proef? Vliegtech
nisch zonder twijfel het hoogterecord,
maar wetenschappelijk de snelheids
proef. In ieder geval moet nu op deze
beide proeven verder worden gewerkt.
En U?
We hebben een zaak in Den Haag
en ik wil óók wel weer eens wat aan
sport doen. Skiën, motorrijdenRug
by? Zeker omdat ik bij ongeluk 'n keer
m het Nederlands vijftiental heb ge
zeten! En dan blijf ik natuurlijk maand-
vlieger.
Als een veer vliegt majoor Jan Flin
terman dan plotseling uit zijn stoel op:
„Weet u", zegt hij, „ddt lijkt me nou wel
iets. Ik zou dat maandvliegen van de
reserve-officieren georganiseerd willen
zien. We moesten al die maandvliegers
samenvoegen in squadrons, dan kregen
we eenheden. Ik denk hier bijvoorbeeld
aan de Middelbaar technische scholen
en de Universiteiten, die hun eigen
groep zouden krijgen. Heus we hoeven
geen nieuw materiaal te hebben, als we
maar aan de gang kunnen. Ik geloof
heus, dat je daarmee een heleboel zou
kunnen doen voor de opbouw van de
luchtmacht. Natuurlijk zouden die oefe
ningen van de Squadrons hoofdzakelijk
op de weekenden gehouden moeten wor
den, maar ik voor mij geloof dat de zaak
het waard is om de moeilijkheden daar
aan verbonden te trotseren. Wat jij
Peter?"
Maar Peter, de 4-jarige Flinterman,
geeft geen antwoord. Die zit een ver
woed duel te leveren met zijn portie
sliertige spaghetti, één oog gericht op
het schaaltje kerser.-met-sap, waar ie
straks in zal onderduiken.
Als een Meteor, zegt Flinterman Sr.
Cr.
I Het zijn vaak zeer onbeduidende din-
gen, die aanleiding geven tot gekijf
en getwist, dat de grondslag der liefde
zelfs ondermijnt.
ring twee nieuwe spionnagecomplotten
opgerold en tegen 55 Tsjechen zware ge
vangenisstraffen geëist. Het Staatsge
rechtshof hield, hiervoor zitting in de
grote politieke gevangenis, Pankrac, te
Praag.
De leider van een groep van 35 man
kreeg levenslang, in plaats van, zoals
oorspronkelijk geëist was, de doodstraf
De leider van een tweede groep kreeg
25 jaar. Drie leden van deze groep wer
den vrijgesproken.
Een aantal Tsjechische antiquairza
ken is genationaliseerd, zo d»eU het
communistische blad „Rudo Pravo" me
de, en de regering heeft besloten dat de
antiekveilingen voortaan alleen toegan
kelijk zullen zijn voor experts en ar
beiders. Het blad meldt, dat van rege
ringszijde vier antiquiteitszaken en drie
veilinglokalen in Praag geopend zijn,
terwijl tegelijkertijd een begin gemaakt
is met de exportdienst.
Dr. Artur Maixner, de voormalige
Tsjechoslowaakse gezant bU het Vati
caan Is gearresteerd, na getracht te heb
ben op illegale wijze naar Italië te
vluchten. Maixner probeerde zich bij
zijn vrouw en dochter, die in Italië wo
nen, te voegen.
Meer dan 12 jaar geleden verloor de
heer P. te Geleen zijn gouden trouw
ring. Alle nasporingen bleven vergeefs.
Wie beschrijft edhter de verbazing van
mevr. P., toen ze Vrijdag in de krant
een berichtje las, dat een bewoner van
de Danikerstraat een gouden ring met
de initialen A. M. J. P. in zijn voor
tuintje gevonden had. Dat waren de
initialen van haar echtgenoot. En in
de Danikerstraat had ze voor 12 jaar
gewoond. Mevr. P. ijlde naar het politie
bureau en daar bleek de gouden ring
inderdaad dezelfde te zijn, die de heer
P. ruim 12 jaar geleden verloren had.
De heer G. H. de Nivelle, directeur
van de N.V. Diepenbrock en Reigers te
Ulft is de heer L. C. F. M. Smulders,
directeur van de N.V. Machinefabriek
Frans Smulders te Utrecht opgevolgd als
voorzitter van de aartsdiocesane vereni
ging der Katholieke Werkgevers.
Wegens zijn bijzondere verdiensten
voor de vereniging werd de heer Smul
ders bij gelegenheid van zijn aftreden
door Z. H. de Paus benoemd tot Ridder
in de Orde van de H. Gregorius.
De Amsterdamse acroDaat Jan Vogel,
die reeds een jaar in de Verenigde Sta
ten optrad, is te Kansas City van een
hoogte van dertig meter naar benedbn
gestort. Hij werd in zorgwekkende toe
stand naar het ziekenhuis vervoerd,
waar hij is overleden.
Jan Vogel, die 37 jaar oud was, was
bekend om zijn schijnval van een hoog
te van dertig meter. Halverwege greep
hij dan een voor de toeschouwers on
zichtbaar koord, dat aan zijn enkel be
vestigd was. Vrijdagavond viel hij ech
ter tot op de grond, zonder dat hij in
zijn val werd gestuit.
Het Centraal Distributiekantoor deelt me
de, dat de normale uitreiking van toewij
zingen voor brandstoffen ten behoeve van
nieuw gevestigde gezinnen, vestigingen uit
het buitenland, kamerbewoners (na-uitrei
king), inkwartiering van militairen en ge
vallen van tijdelijke voorziening voor uit het
buitenland hier te lande verblijvenden met
ingang van 28 November a.s. zal geschie
den door de toewijzingskantoren van het
Rijkskolenbureau, in plaats van door de
plaatselijke distributiediensten.
Geen uitreiking zal na 26 November plaats
vinden ter vergoeding van vermiste brand-
stoffenkaarten, evenmin zal na laatstgenoem
de datum gelegenheid bestaan tot ruiling
van bon 06 voor schippers en anderen, die
deze bon niet tijdig hebben ingeleverd. Ook
voor grote gezinnen, schippers en schip
persknechten, die permanent aan boord ver
blijven, en voor hen, die tijdelijk buiten
hun woonplaats verblijven, zullen geen
brandstoffenbonnen meer worden uitgereikt.
Tenslotte zal ook de uitreiking voor aan
staande moeders worden beëindigd.
Met ingang van 1 December a.s. zul
len door de P.T.T. tegen, een speciaal
tarief luchtpostbladen, de zogenaamde
„Air Mail Letter", worden uitgegeven.
Deze luchtbrieven kunnen worden ge
stuurd naar alle bestemmingen, uitge
zonderd de volgende landen: Marokko
(Spaanse zone), Egypte, Israël. Tanger
en Cyprus. Het is echter verboden in
deze luchtpostbrieven iets in te sluiten,
tenzij de frankering voldoende wordt
aangevuld voor de verzending per
vliegtuig. Sluit men wel iets in deze
luchtpostbrieven, zonder bijfrankering,
dan zullen deze brieven de normale
route per trein of boot moeten af
leggen. De brieven kunnen ook aan
getekend of per expresse verzonden
worden.
De regering maakt bekend, dat
tot haar leedwezen de volgende
verliezen in Indonesië zijn gerap
porteerd:
Koninklijke Landmacht:
Gesneuveld 12 November 1949:
Sold. D. Brouwer, legernr. 270211154,
afkomstig uit Haskerland (Fr.);
Korp. G. v. d. Eijnden, legernr.
261024192, afkomstig uit Valkens-
waard (N.-Br.).
Gesneuveld 1 Augustus 1949, na
vermissing: Sold. A. Hootsen, leger
nr. 260717118, afkomstig uit Veenen.
daal.
Kon. Ned.-hvd Leger: Geen ver
liezen.
Dat zij rusten :n vrede.
(Van een bijzondere medewerker)
Het grootste gevaar dat onze
terse beschaving bedreigt is zon
der twijfel "dat van de collectivise
ring van de mens. In een hoofdartikel
werd hierop Woensdag j.L in ons blad
nog eens nadrukkelijk de aandacht ge
vestigd. Reeds had schrijver dezes een
beschouwing in gelijke trant voor deze
Zaterdagavondrubriek gereed liggen, zij
het dan, dat hij naast het wijzen op de
gevaren een vernieuwde poging wilde
wagen, aan te geven op welke wijze
deze gevaren kunnen worden vermin
derd
Massa, in de ongunstige zin van dat
woord, heeft steeds bestaan. Immer had
den we rekening te houden en we zul
len dit ook in de toekomst moeten
blijven doen, met het feit, dat de mens
heid naar verstandelijk inzicht, en per
soonlijkheidskwalificatie in verschillen
de groepen is in te delen.... Historisch
bewijsbaar kan bijna steeds worden ge
sproken van een grote middenmoot, die
niet zelfstandig denkt, maar die onder
leiding van een intellectuele bovenlaag
welhaast instinctief handelt. Het is dan
uiteraard van beslissende betekenis op
welke wijze de leiding wordt gegeven.
Spreekt in deze o.a. niet het klassieke
voorbeeld wan Palm-Zondag en Goede
Vrijdag. Op Palm-Zondag werd de Zoon
des Mensen met gejuich Jeruzalem bin
nengehaald, bloemen en palmtakken op
Zijn pad gestrooid en „de massa" wilde
Hem tot Koning kronen. Het was deze
zelfde massa, die enige dagen later over
dezelfde Mens het doodvonnis afdwong.
De middeleeuwen tonen ons vele voor
beelden van massale gebedsacties, die
de hemel geweld moesten aandoen voor
het verkrijgen van een of andere vaak
zuiver materiële gunst. Danken o.a. de
Kruisdagen die we thans nog in de
Kerk vieren, niet aan zulk een massa-
reactie hun ontstaan?
Herinneren we ons ook politieke
stemmingen. Bij de verkiezingen in 1982
brachten in Groot-Berlijn ongeveer
200.000 mensen hun stem uit op de
Communistische partij Duitsland. Een
jaar later waren dit plotsklaps natio-
naal-socialisten geworden. Kort en goed,
het probleem van de massa bestaat e*
we hebben daar rekening mee te hou
den. Ten onrechte wordt wel eens de
indruk gevestigd alsof het hier een ho
rizontaal probleem zou betreffen. Da-
wil zeggen, dat het type massa-mens
voornamelijk zou worden gevonden in
de lagere regionen van de samenleving.
Wie dit ïneent begaat een uitermate go
vaarlijke vergissing. Het is onze stel
lige overtuiging, ontleend aan veelvuU
dige contacten, ook met kringen van z.g.
intellectuelen, werkgevers, midden
standers en ambtenaren, dat dit gevaar
lijke mensentype in alle rang en stand
wordt aangetroffen. Het vraagstuk i«
gevaarlijker in onze dagen dan het ooit
geweest is, omdat de geestelijke instel
ling van de mens in het algemeen In
zo ontstellende mate achteruit holt. Het
percentage on-kerkelijken in Nederland
steeg in 70 jaar van 0,3 pet. tot ruim
17 pet. Zolang de mens met God ver
bonden leefde, zolang de priester krach
tens zijn bovennatuurlijke roeping wer
kelijk de geestelijke leider was van do
massa, zolang was er iets waardoor de
gerichtheid ook van de massa, althans
in grote lijnen, ongeveer zuiver bleef.
We weten, dat we ons hier zeer voor
zichtig moeten uitdrukken omdat roem
ons andere met alleslei incidentele en
zelfs collectieve feiten kan komen aan
dragen, die een bewijs zouden kunnen
vormen voor het tegendeel. We menen
toch en desondanks onze stelling te mo
gen handhaven, uitgaande van de ge
dachte dat men „massa" niet kan om
vormen in een gemeenschap van louter
persoonlijkheden, maar dat de leiding
tegenover de massa de plicht heeft, te
trachten deze mede in de Hemel te hel
pen. Daar komt bij dat inderdaad op
elk lid van die massa een grote per
soonlijke verantwoordelijkheid rustte.
Vooral de arme mens, gespeend van
alle aards bezit, moest voortdurend op
de vraag zijn bedacht, hoe hij in het
onderhoud van zich en de zijnen kon
voorzien. Hij moest dat zelf doen.
Want behalve een liefdadige buurvrouw
of een weldadigheid plegende parochiële
instantie, keek niemand naar hem om
als hij in nood verkeerde.
Thans is het zo. dat in zeer veel nood
gevallen een wettelijke regeling de ge
dupeerden althans enigermate een in
komen garandeert, hetgeen wel niet
per se. maar toch met een zeer grote
mogelijkheid verslapping van het per
soonlijke verantwoordelijkheidsgevoel
met zich kan brengen. In feite hebben
we dit verschijnsel dan ook te consta
teren. Wanneer we daar dan nog aan
toevoegen de ontstellende godsdienstige
inzinking, de toenemende genotzucht en
het stijgend verlangen naar sensatie, dan
hebben we een aantal factoren, die het
massa-probleem van nu noodzakelijker
wijze gevaarlijker doen zijn dan ooit.
Stellen we thans de vraag wat hier
tegenover dient te geschieden. Gin
gen we boven uit van de gedachte,
dat massa-reactie afhankelijk is van de
hoedanigheid der leiding, dan spreekt
het voor zich, dat we op de eerste plaats
moeten stellen, dat de uiterste zorg
moet worden besteed aan de vorming
van ieder, die leiding moet geven. Ver
antwoordelijk voor de leiding van de
massa staan al degenen, die bij het
onderwijs zijn betrokken, de journalis
ten, bestuurders van organisaties, de ge
zagsdragers. Wat gebeurt er om te zor
gen dat de leiding, die zij geven, beant
woordt aan da normen, die nu eenmaal
moeten worden gesteld? Ieder van de bo-
veiiaangegevenen verricht zijn leidingge
vend werk op andere wijze en op en
andere plaats, maar het moet mogelijk
zijn een lijn te brengen, die gemeen
schappelijk loopt door aller arbeid.
Ligt hier niet een bijzondere taak
voor de Katholieke Actie?
We vernemen zo nu en dan van uit
stekende pogingen, die door dit provi
dentieel apostolaat worden onderno
men. zoals interstands studiedagen en
regelmatige bijeenkomsten voor leiders
van verschillende organisaties en dien
sten. Wij zouden daarnaast uiting wil
len geven aan onze gedachte, dat con
tact ook met onze protestantse geloofs
broeders nuttig moet kunnen werken.
Ons verenigt immers het geloof in de
zelfde Zaligmaker. En ieder kan op eigen
terrein en naar eigen inzicht, maar met
een gelijklopende hoofdlijn, zorgen, dat
elke „leider" bij al zijn werk poogt de
massa opnieuw te richten op God.
Op de derde plaats dient met de uiter
ste zorg gewerkt te worden aan het
massa-vormingswerk. Onze standsorga
nisaties. onze dag-, week- en maand
bladen, hebben altijd rekening te hou
den met het bestaan van massa en zon
der zich hiermede te vereenzelvigen,
middelen te bezigen, die deze massa
iets zeggerr Het is waar. de massa ma
terieel vereorgende middelen, zoals so
ciale wetten, kunnen we niet missen,
maar we zijn het eens met het artikel
van Woensdag jA.: Het goed van de
materiële verzorging mag nimmer voe
ren tot het kwaad van de massinërmg.
