WaAmss#"
De Gravesteenenbrug
Het platteland in de greep
van de oorlog
PARAPLUIES
PATER HUTJENS PRIESTER, ORGANISATOR,
LERAAR, STANDWERKER EN JUBILAhlS
Bijzijn koperen priester
feest
op morgen
Bouw van 114 woningen
aan Vondelweg
HERINGA WUTHRICH
ft
Bevolking van Heemskerk in paniek gevlucht
noordwijkerhout
Hockey in Haarlem
Geen Kersttoeslag voor
ouden van dagen
MAANDAG 21 NOVEMBER 1949
PAGINA 2
STAD EN OMGEVING
JONGE TOONKUNSTENAARS
Voortreffelijk piano- en
fluitspel
Burgerlijke Stand
Opening tentoonstelling
werken van Doeve
Spreekuur van wethouder
Geluk
WATERSTANDEN
Laagste inschrijver f 736.980.-
BRAND IN
RAFFINADERIJ
„Rijdend postkantoor"
morgen in Haarlem
ZANDVOORT
Touring Zandvoort
„Utile Dulci"
„De Hanze"
SCHOTH
PRIESTERJUBILEUM
OP HAGEVELD
Electrische Installaties
Luidsprekende Telefoon-
installaties
HEEMSTEDE
KAP. J. VAN ADRICHEM
Twaalf en een half jaar
priester
GEMEENTERAAD
HOOFDDORP
IJsclub Haarlemmermeer
HAARLEMMERMEER
Oogstdankdag
HALFWEG
Bloedtransfusie
HEEMSKERK
De Publiekrechtelijke
Bedrijfsorganisatie
Zo ligi de Gravesteenenbrug er nu nog bij. Binnenkort zal
er echter weer een mooie ophaalbrug komen, want de
aanbesteding staat voor de deur.
SPIEGEL VAN KENNEMERLAND
Verkoop in „De Star"
Beverwijk en Uitgeest
bieden hulp
Resident van Nieuw-Guinea
Reina Prinsen Geeriigs-
prijs 1949
PARAMENTEN VAN
„ST. VICTOR"
„HET WITTE PAARD"
R.K.G.V. „HERCULES"
W aterpolo-competitfe
Rijnvaartconferentie
Nederlandse afgevaardigde
aangewezen
Botsing te Rotterdam eist
nog een dode
James Ensor overleden
Scheepvaartberichten
Beurs van Amsterdam
Beurs van New York
47
GROTE KEUZE KOPER WEB**
Dus mooie cadeaux
in iedere prijs vindt U in
T FRXESCHE SCHATHU»»
Als Nurks maar rustig, zonder zich
er mee te bemoeien, op de dorre 'bla
ren van de Hout wil blijven kuieren,
zal geen Haarlemmer het de Katholieke
Lyceumgemeenschap misgunnen, voor
de tweede maal in één maand feest te
vieren. Waren het veertien dagen ge
leden drie docenten, die hun zilveren
ambtsjubileum herdachten, morgen.
Dinsdag 22 November, viert de conrec
tor, Pater Valentinus Hutjens O.ES.A.
zijn koperen priesterfeest. Een dergelijk
feest'van eerste rijpe bloei mag in een
jeugd-gemeenschap niet ongevierd blij
ven; bovendien, de persoon van de ju
bilaris maakt dit volkomen onmogelijk.
De functie van een conrector op een
lyceum is een zeer merkwaardige. Im
mers, behoort de rector als hoogste ge
zagdrager gehuld te zijn in een min of
meer mysterieuze majesteit, de con
rector kan zich gemakkelijker aan zijn
mouw laten trekken, kan meer ver
keren te midden van het gedaas en
gedaver, kortom, kan zich meer „af
geven met het publiek".
Dat Pater Hutjens als adjudant van
de vereerde rector der Trinitariërs vol
komen geslaagd is komt waarlijk niet
alleen door het feit, dat hij beschikt
over yde in letterlijke zin „uitstekende"
qualiteit, die het hem gemakkelijk
maakt steeds „erboven" te staan. On
middellijk na zijn priesterwijding werd
hij student aan de Katholieke Univer
siteit te Nijmegen en in 1944, in hartje
oorlog, kwam hij bijna onopgemerkt
(hoe is het mogelijk?) naar het idylli
sche 'noodklooster onzer Paters aan de
Ter Hoffsteedeweg te Overveen, om de
studie voor zijn doctoraal examen af
te maken. Hij was toen een zeer be
rooid man, want bij de reis was hij mèt
zijn koffers, zijn meest waardevolle
boeken en geschriften kwijtgeraakt.
Nauwelijks echter was lie vrede voor
ons land gekomen, of de ware aard van
de tijdelijke contemplatieve monnik
kwam boven. Hij ontpopte zich als de
meest onweerstaanbare demagoog en
opruier tot alle goede dingen en het is
geschied, dat Pater Hutjens, als een
ware Savonarola, aan zijn voeten op
gestapeld zag: de tafels, stoelen, lam
pen, borden, soepterrienen, kasten,
keukens, slaapkamers en paraplu-stan
daards, die heel Haarlem op zijn woord
kwam offeren en die straks in triomf
tocht nara het geteisterde Venray en
Nijmegen zouden worden gevoerd.
Sindsdien is Pater Hutjens niet meer
te houden. Geen preekstoel, podium,
katheder of huisstoep, is veilig voor zijn
jongensachtig-enthousiast en tegelijk
mannelijk-krachtig woord, dat altijd
tot geslaagde acties leidt. Bij de grote
mutaties van 1946 tot conrector be
noemd kon hij tot zegen voor de school
zijn ..factotische" neigingen botvieren.
Hij is overal en doet van alles. Spreek
met Hutjens en het komt in orde!
Schoolblad: Jaarboek'. Sociëteit! Toneel!
Kerkzang! Bonte avonden! Missie-actie!
Jeep-actie! Hij is de opjager der slome-
lingenl de steekvlam der vurigen! de
stuwer der bedeesden! De ontdekker
van telkens nieuwe Amerika's! De uit-
vinder van telkens nieuw buskruit! De
dynamo van telkens nieuwe en sterkere
straallichten! De radar-installatie voor
publieke mening! Het rad van avon
tuur zonder nieten! Het panacee voor
alle kankerzucht! Geen rol is hem
vreemd! Hij is de stoottroeper in alle
goede strijd! Hij is vagebond met vage
bonden! Hij zal, als het moet, de aposto
lische koorddanser zijn als een andere
Don Bosco!
En nu ben ik waar ik eigenlijk wil
Voor de eerste maal trad op een
kamermuziekavond van de „Jonge Toon
kunstenaars" een fluitiste, Saar Strum-
phler uit Arnhem, op. Dit optreden ken
merkte zich door goede technische scho
ling. veelal zeer muzikale, stijlvolle op
vatting en opvallend smaakvolle pro
grammakeuze. Alleen hadden we de
Sonate van Gaubert liever niet na Ravel,
doch als afsluiting van het eerste deel.
na René Baton, gehoord. Het programma
zou dan bijna geheel chronologisch op
gebouwd en genoemde Sonate meer tot
haar recht gekomen zijn.
De fluitiste werd gesecondeerd door
de Amsterdamse pianiste Boukje Latin,
die over de gehele linie voortreffelijk
spel gaf aan de in de Renaissance
maat tamelijk droog en stug klinkende
vleugel wijden we momenteel geen
aandacht gaf blijk hoogst artistiek
te zijn aangelegd. Deze goede eigen-
schappen vielen in nog hogere mate
bij haar solospel op.
Deden de Dupont-variaties van
Mozart charmant aan. het meer moder
ne werk ligt deze pianiste nog veel
beter. De drie Rondo's over Hongaarse
volksliederen van Bartok en „Jeux
d'eau" van Ravel werden technisch be
wonderenswaardig knap beheerst en de
karakters scherp belicht. Hielden de
Rondo's de aandacht sterk gespannen,
Ravel's prachtvol klankenspel ging als
het ware in een toomloze vaart, met een
geweldig meeslepende stuwkracht.
Wij vermelden dit or de eerste plaats,
omdat deze nummers het hoogtepunt
van de avond vormden, niet uit gering
schatting voor het fluitspel. Sonates van
Bach en Blavet schonken voldoening, ze
verrukten menigmaal door fraaie toon-
vorming en juist stijlbegrip. Leed de
toonkwaliteit een weinig m het bewer
kelijke spel van Blavet's Allegro s, m het
Adagio van Bach gaf de fluitiste blijken
een bekoorlijke, fijn genuanceerde en
mooi dynamisch geschakeerde toon te
kunnen vormen.
Ook in Milhaud's Sonatine (met zo
zuiver fluitistisch geschreven als die van
Bach en Blavet) en niet in het minst
in die van Gaubert met haar Cesar
Franck-reminiscenties toonde Saar
Strumphler een talentvolle musicienne
te zijn. die zeker een nog hogere trap
van ontwikkeling zal bereiken.
Voor deze avond toonde men meer dan
gewone belangstelling. Er werd zelfs
een herhaling afgedwongen van een iet
wat impressionistisch geschreven num
mer van ..Breville „Une flüte dans les
vergers" genaamd. OIj KOOP
GEBOREN: J. W. P. Alders—Zwet
sloot. z; T BuschmanKooij, z; J. C.
van Bemmél—Weijers, d; A. M. Roos—
Rohdens, d; A. Visee—van Dalen, d; D.
RoodzandPostma, d; J. A. Zantvoort
van der Bruggen, d; A. D. ten Berge—
Paauw d- G. W. Beijersbergen—van
Amerongen d; M M. Wonder—Comes,
d; I Zwartepoorte-Karst, d; H. Goot
jes—Nederlof, d.
OVERLEDEN: A. Hetem—van Riet,
78 j. Jan Steenstraat: H. Fiege, 4 d.,
Zomérkade; H. M. Dikkeboom—Droog
88 j., Rozenprieelstraat; D. Kansen, 60
j.. Brouwersstraat; H. A. A B. Bartels,
63 j-, Raadhuisplein.
zijn, want deze litanische lofrede is niet
alleen maar een welwillende doopceel.
Pater Hutjens is 12% jaar priester en
heel de bonte stoet van hierboven is
het afgewerkte program van die pries
terjaren. Want met alles wat goed en
mogelijk is wil hij de jongens trekken
en winnen, niet voor zich zelf, niet voor
de school, zelfs niet voor de weten
schap en de maatschappij, maar eigen
lijk alleen voor O. L. Heer. En om die
diepste intentie in hem te ontdekken is
het voldoende, dat wij ons realiseren,
dat die vitale, sprankelende man elke
morgen in stichtende rust en in een
moeilijk verholen telkens opnieuw be
leefde verrukking, als was hij dagelijks
neomist, aan het altaar staat. Het is
waarlijk God, Die zijn jeugd verblijdt
en daardoor is in hem mogelijk wat in
de wereld een onverenigbare dualiteit
heet: levenslust gepaard aan diepe
vroomheid.
Maar laten wij daar niet langer over
praten, want dit zou makkelijk indis
creet worden en de jubilaris zeker
niet aangenaam zijn. Helemaal ver
zwijgen mochten wij dit echter niet,
omdat het nastreven van die combinatie
even nodig is als aantrekkelijk.
Dinsdagmorgen om kwart vóór negen
draagt de jubilaris een plechtige H.
Mis op in de dekenale kerk in de Jans
straat. De verdere feestviering blijft
besloten tot de Lyceum-familiekring.
Voor vrienden en bekenden is er ge
legenheid tot gelukwensen in het
Lyceum-gebouw aan de Zijlweg, des
middags van 1 tot 2 uur.
Wij wensen van hieruit de feesteling
nog lang dezelfde ontstuimige kracht
toe, geput uit de Heiligste Bronnen. Wij
wensen Katholiek Haarlem toe, deze
bijzondere mens nog lang te mogen be
houden en voor het Triniteitscollege
hopen wij, dat deze jubelende en thans
jubilerende vlag nog heel lang hoog
boven Üen uit moge wapperen.
JOAN KAT.
Zaterdag is onder zeer grote belang
stelling van figuren uit de kunstwereld
de tentoonstelling op journalistiek en il
lustratief gebied van Doeve"in de zalen
van Lcffelaar.geopend. Drs. H. L Pres
sen hield een geestige inleiding, waarin
hij Doeve schetste als 'n knap tekenaar,
wiens prehtjes hij als jongen ai had
uitgeknipt en bewaard. Pierre Palla
speelde een gedeelte van Beethoven's
Móndschein-Sonata op de piano.
Het spreekuur van wethouder D. J. A.
Geluk zal voortaan iedere Woensdag
worden gehouden van 23 uur, behalve
de Woensdagen dat de Haarlemse ge
meenteraad bijeen komt. Dan wordt het
spreekuur verplaatst naar Donderdag
morgen van half elf tot half twaalf
Wethouder mr. J. C. C. Hijszeler zal
morgenavond geen spreekuur houden.
IJMUIDEN:
Maandag 21 November
Hoog water: 3.51 uur en 16.06 uur
Laag water: 11.57 uur.
Dinsdag 22 November
Hoog water: 4.37 uur en 16.53 uur.
Laag water: 6.19 uur en 12.40 uur
Hedenmogen is te Haarlem aanbe
steed het bouwen van 75 percelen,
waarin 114 woningen met schuurtjes
enz. op terreinen aan de Vondelweg,
Dullaertstraat en Roemer Visserstraat,
onder architectuur van de heer H. W.
v. Kempen, namens de. coöperatieve
woningbouwvereniging „Volkshuisves
ting". Hoogste inschrijfster was de fir
ma Colet te Enschede f 968.000.laag
ste de firma Ebbing te Haarlem voof
f 736.980. Er waren 30 inschrijvingen,
waarvan de meeste rondom de 7>j ton.
Vanmorgen was men in 'n raffinaderij
aan de Spaarndammerweg bezig met het
bereiden van vaseline, toen de kokende
massa over de rand van de ketel liep.
De vaseline kwam in aanraking met het
gas waardoor een felle steekvlam op
schoot. De Haarlemse brandweer was
spoedig ter plaatse en kon het vuur met
schuimblusapparaten bedwingen. Twee
arbeiders van de raffinaderij liepen
brandwonden op.
Dinsdag 22 November zal, evenals ver
leden jaar te Haarlem het zg. „Rijdend
Postkantoor" verschijnen, dat een pro-
paganda-verkooptocht maakt door Neder
land. De royale medewerking van enige
grote bedrijven maakt deze actie moge
lijk. In dit Postkantoor zullen de kinder
zegels en prentbriefkaarten verkocht
worden, en voor aangeboden corres
pondentie zal, mits met kinderzegels
gefrankeerd, een speciaal poststempel
worden gebruikt. Deze postauto zal op
22 November op de Grote Markt staan
van ca. 10 tot 17 uur.
Men moge niet verzuimen dit bijzon
dere stempel te bemachtigen, men krijgt
er slechts één dag de kans toe!
Op initiatief van Touring Zandvoort"
zal jhr. dr. J. C. Mollerus uit Haarlem
op Donderdag 24 November a.s. des
avonds 8 uur in hotel Keur aan de Zee
straat een lezing houden over de neger-
republiek Liberia".
De R.K. toneelvereniging „Utile Dulci"
te Zandvoort kwam Zondagavond voor
het voetlicht met „De Fuik", een blij
spel van Terlingen en Bakker. De goede
naam van dit eigenlijk te weinig op
tredend gezelschap werd voor het tal
rijke publiek weer bevestigd. Men amu
seerde zich kostelijk met de vermake
lijke verwikkelingen van dit stuk. Alle
spelers kenden hun rol tot in de puntjes
en zonder de anderen te kort te doen
mogen hier de dames Van Kleeff, Stok
man en Versteege en de heren Lefferts,
Van Staveren en Van Kleeff worden ge
noemd. Kapelaan Blom sprak een dank
woord en hoopte dat deze enthousiaste
groep nog dikwijls zal optreden voor het
Zandvoorts publiek.
Heden, Maandagavond, om 8 uur
houdt de R.K.' Middenstandsvereniging
„De Hanze" een ledenvergadering in
^Esplanade". De agenda vermeldt o.m.
jaarverslag van de centrale en een ver
slag van de gecombineerde vergadering
met de Zandvoortse handelsvereniging
GROTE HOUTSTRAAT 47
Reparaties - Tel. 18036
(Adv.)
Dinsdag 22 November herdenkt de
weleerw. zeergel. heer drs. J. Deroy,
docent aan het Seminarie Hageveld,
zijn 12%-jarig priesterjubileum. De ju
bilaris, die. geboren is op 7 Febr. 1913
te Vlissingen, kreeg voor zijn priester
wijding zijn opleiding voor het Belgi
sche Rode Kruis, om daarna zijn stu
dies aan het Theologlcum te Warmond
te beëindigen.
Na. zijn priesterwijding werd hij eerst
benoemd tot kapelaan te Lisse en in
1938 tot leraar te Hageveld. Hij deed
zijn doctoraal examen aan de universi
teit van Amsterdam. Tussen 1 en 2 uur
bestaat de gelegenheid de jubilaris ge
luk te wensen
HAARLEM
(Adv.)
Morgen is het twaalf en een half
jaar geleden, dat kapelaan J. van Adri-
chem in de kathedraal van Sint Bavo te
Haarlem de H. Priesterwijding ontving.
Van deze jaren heeft kapelaan van
Adrichem verreweg het grootste deel in
Heemstede doorgebracht, waar hij in
1941 benoemd werd tot kapelaan in de
parochie van de H. Bavo. Gedurende
acht jaren heeft hij daar zijn priesterlijk
werk verricht, tot hij kort geleden be
noemd werd tot kapelaan aan de paro
chie van O. L. Vr. Hemelvaart en Sint
Joseph te Leiden.
De afscheidsavond in Heemstede heeft
wel bewezen, hoe het werk van kape
laan van Adrichem werd gewaardeerd.
Het koperen priesterfeest wordt ker
kelijk gevierd op Zondag 27 November.
Om tien uur draagt de jubilaris dan
een plechtige Hoogmis op. Belangstel
lenden zijn die dag van half één tot
naif twee in de gelegenheid te felicite
ren aan de pastorie, Herensingel 3.
Leiden.
De Raad vergadert Donderdag 24 No
vember, des middags 4 uur. Tegen het
uitbreidingsplan voor de terreinen ge
legen westelijk van de Crayenestersingel
zijn enige bezwaren ingekomen, die B.
en W. ongegrond achten, zodat zij vast
stelling van het plan adviseren.
Het college vraagt een kasgeldlening
van ten hoogste een millioen gulden.
Een crediet van f 2700.is nodig voor
de aankoop van een motormaaimachine
ten behoeve van de Sportparken.
Er zullen zes bomen geveld worden.
Een beuk en twee kastanjes achter huize
„Meerzicht" aan de Glipperweg, drie
iepen aan de Raadhuisstraat.
Hedenavond vergadert
„Haarlemmermeer" om 8
de Landbouw.
de IJsclub
uur in hotel
Op
Land-
de oogstdankdag van de R. K.
en Tuinbouwbond, afd. Haarlem
mermeer, werd 's morgens in alle
zeven parochies in de Meer een H. Mis
uit dankbaarheid aan God opgedragen
voor de weldaden door de goede oogst
ontvangen. Tijdens de 's avonds gehou
den feestavond heeft de Geest. Adviseur,
pastoor W. J. v. d. Berg, een kort woord
gesproken. De collecte ten bate van
Kath. Thuisfront bracht f 120 op.
Donderdag en Vrijdag heeft de Bloed
transfusiedienst in de Julianaschool te
Zwanenburg van ongeveer 230 donors
bloed afgenomen. Een volgende keer
rekent het bestuur op een nog grotere
deelname.
Vandaag 21 November zal het Twee
de Kamerlid C. P. v. d. Ploeg in de
K.S.A. komen spreken over de Publiek
rechtelijke Bedrijfsorganisatie. Deze be
langrijke vergadering is zowel voor de
leden van de L.T.B., de Kath. Midden
stand als de K.A.B. toegankelijk.
Zware Eiken
BOEKENPLANKEN
'n prettige boekenberging in
'n beperkte ruimte
ƒ24.75 tot ƒ31.50
w Kruisstrai
ALLES
VOOR DE
VAN
Kruisstraat 22
STOFFERING
UW WONING
(Adv.)
rr
In de zeventiger jaren van de zes
tiende eeuw hadden de Spaanse leger
aanvoerders het plan ofigevat enkele
weerspannige steden van Noordholland
weer onder de macht van Koning Phi
lips II 'te brengen. Onder bevel van
Gilles van Barlaimont, heer van mer
ges hadden deze Spanjaarden zich
sedert 1573 gelegerd te Beverwijk en
te Assendêlft, waar zij tot 1576 ver
bleven.
Tonelen van roof, moord en brand
waren schering en inslalg in Kennemer-
land gedurende deze jaren. Enige au
thentieke stukken uit het jaar 1586 mel
den, dat het dorp Heemskerk ten tijde
van deze troebelen „bij den viant ver
woest, verbrandt, die kereke ende alle
die huisen eensdeels afghebrocKen en
de in 't voirsz. leegher te Beverwijk
gebrochtende verbrant zijn, alsuicxs,
dat in eenen soberen stoet alleen blijf-
fende staen sijn die twee slooten van
den heere van Assendelft (Assum-
burg) ende die Vrouwe van Arem-
burch (het slot Heemskerk of Mar
quette), sonder eenich huis off schuer
meer."
De plundering en verwoestng waren
zo erg, dat: „dije schamele huijsluijden
huere huijssen verloeren hebbende en
van hun beesten beroeft geweest sijn-
de, hebben moeten verlopen (ontvluch
ten) hun ghewoenliche residentie ende
meestal so'et deur benautheijt van her
ten als deur armoede verstorven zijn."
Dezé toestand heeft vijf jaar ge
duurd. Toen eindelijk begon men het
dorp weer op te bouwen.
De verwoesting van Heemskerk
kan men veilig in het jaar 1573 da
teren.
De oude katholieke kerk kreeg niet
het minst haar deel in deze verwoes
ting. In een handschrift van 173U luidt
het: „de kerek is inde Spaansche troe
belen geruineerd, en is nu omtrent
half zoo groot als eertijds is geweest,
gelijk te zien is aan 't ruwien van de
oude kerek, welcke daar nog staat ter
hoogte van het dack, in welcke tegen
woordig nog te zien is het overblijfsel
van een altaar, gedeckt met een swaare
steen." (Zie afbeelding bij dit artikel).
Eerst nadat in 1576 de Spanjaarden
hun legerplaatsen te Beverwijk, Assen
delft en in Assumburg hadden verla
ten en nadat de wrede Dirk Soonoij,
stadhouder van Noordholland, die na
hun vertrek Beverwijk enige jaren be
zet hield, en er schandelijk huis had
gehouden, was vertrokken, kon tot
enig herstel van het dorp woraen
overgegaan. Menige vervallen hofstede
met de daarbij behorende verwaar-
De gebeurtenissen tussen 11 Dec.
1572 en 13 Juli 1573, periode van het
beleg van Haarlem door de Span
jaarden, zijn overbekend. Ook wat
van 21 Augustus8 October 1573
rond Alkmaar gebeurde, is meerma
len beschreven. Maar hoe hielden
zich in die dagen het platteland van
Kennemerland? Wat speelde zich af?.
De streekhistoricus H. van Benthem
is daar dieper op in gegaan en geeft
in nevenstaand artikel de ondergang
van Heemskerk weer, geplunderd en
verwoest door Spanjaarden en Geu
zen beiden.
loosde landerijen werden In 1578 als
„desolaten boedel" in de herberg, ge
naamd „De Star", behorende aan een
zekere Jan Woutersz, in publieke vei
ling verkocht. Deze herberg was wel
eer gelegen tussen de Deutszstraat en
Starstraat, naast het tegenwoordige ka
tholieke verenigingsgebouw.
Er gingen enige jaren overheen, eer
het arme dorp geheel was opgebouwd
en de landerijen weer in goede staat
waren gebracht. Deze waren namelijk
ongeveer vijf jaren lang ongecultiveerd
„De kerek is inde Spaansche troebelen geruïneerd, en is nu omtrent half zo
groot als eertijds is geweest, gelijk te zien is aan 't ruwien van de oude kerek'
(getuigenis uit 1730). De oorspronkelijke grootte van de kerk voor de verwoes
ting in 1573 is duidelijk te zien.
gebleven. Behalve door de verwoesting
tengevolge van oorlogsgeweld, waren
ze geteisterd door het gedierte „van
harten, hinden en sonderlincx van de
conijnen."
De vooruitzichten waren nog allesbe
halve schitterend te ïoemen, want be
hoorden brand- en plundering tot het
verleden, naast de nog bestaande
vijand, het wild, dreigde een andere,
die van het water.
In twee officiële verklaringen d.d. 17
en 18 April 1586 te CastricUm afge
legd, luidt het, dat de inwoners van
Heemskerk mede nog „seert beswaert"
werden door de aanval van „binnen
ende regenwaeteren, mitsgaders van de
duynval", terwijl de vloeden van het
buitenwater jaarlijks hoegher ende
vehementer" werden, zodat het ,,hoech-
noodig is dat daer eenen swaeren acht
canten watermoollen wordt opgerecht",
waarvan de kosten wel meer dan „twee
duysent guldens" zouden bedragen.
Hoe kon Heemskerk een dergelijK
bedrag opbrengen! De belastingen al
leen waren al ondraaglijk hoog. „Dye
schamele huysluyden" van Heemskerk
moesten een som van zeven en twintig
honderd gulden opbrengen. Daarbij
werd in 1585 de eenzame oude St. Lau-
rentiustoren door het hemelvuur ge
troffen. De spits werd verwoest en de
zware klok stortte naar beneden „door
het onweder veroorsaekt." In 1586
richtten „dye ghecommitteerde des
dorps" zich tot de Staten van Holland
met het verzoek verlichting van de be
lastingen. Ze schreven, dat nog geen
honderd woningen waren opgebouwd
en dat de huizen, die er waren, meer
op hutten en stallen voor het vee ge
leken, dan op menselijke woningen.
Trouw werd Heemskerk in dit ver
zoek gesteund door Beverwijk, Uitgeest
en Castricum. Het heeft echter weinig
uitgehaald. Toegezegd werd een onder
zoek ter plaatse, terwijl in 1587 en 1588
schout en scheoeneu meermalen te
Haarlem „in de giiseline" werden gezet.
Wie hebben Heemskerk verwoest?
Het gaat niet aan alles op rekening
van de Spanjaarden te schuiven. Het
zal zijn. zoals die varf Beverwijk in
1577 schreven: „plonderinghe ende
brandschattingen van capiteijnen en
soldaten aen wederzijden". De waar
heid dezer geschiedenis zal ook hier in
het midden „acn wederzijden" liggen.
Verlaten we thans deze tonelen van
ellende en treden we in het volgende
artikel de 17e eeuw „de Gouden Eeuw"
binnen.
H. VAN BENTHEM.
H. M. de Koningin heeft Zaterdag
ten paleize Soestdijk de heren Arik3.
Kasiepo en Jouwe uit Nieuw Guinea,
die vergezeld waren van de resident
van Nieuw Guftiea, de heer Van Eec-
houd, in audiëntie ontvangen.
Donderdag 24 November a.s. 's namiddags
half drie zal in de aula van de Gemeente-
Universiteit te Amsterdam de winnaar(win-
nares) van de Reina Prinsen <*erligs-prijs
1949 worden bekend gemaakt en hem(haar)
deze prijs worden uitgereikt.
De collecte voor de paramenten van
de St. Victorkerk te Noordwijkerhout,
welke door mej. Heuzen werd gehou
den, heeft f 302.50 opgebracht. De op
brengst van de uitvoering van „Oud en
Jong" voor dit doel gehouden, bedroeg
f 119 i_. in de Kerstnacht zal het nieu
we kazuifel met dalmatieken te be
wonderen zijn. Het kazuifel draagt een
kruis een copie van het kruis te. Zie-
rikzeê, dat de edelsmid Jorna reeds
eerder inspireerde bij het maken van
het altaarkruis in de St. Victorkerk.
Men deelde ons nog mede, dat op oe
kosten nog een bedrag van f 300.— te
kort komt, maar de pastoor van St.
Victor is zo dë mening toegedaan, dat
er nog wel parochianen zijn, die hem
aan dit bedrag kunnen helpen.
Eindelijk kunnen we van Alliance
eens een gunstig geluid laten horen.
Het eerste herenteam slaagde er in
BMHC 2 met 2—1 te kloppen na een
weliswaar spannende maar matige
partij hockey, waarin BMHC aanvan
kelijk de. beste papieren had en de
leiding wist te nemen. Voor de pauze
wist Knötsche echter de gelijkmaker
te scoren nadat drie Strafcorners
daaraan waren voorafgegaan. In de
tweede helft was het spel ie.ts beter
en het was dezelfde Alliance-speler,
die met een prachtig doelpunt zijn club
een 21-voorsprong verschafte. Tot
aan het einde bleef de uitslag onze
ker. Een doelpunt van BMHC werd
nog afgekeurd en met een 2—-1-zege
voor Alliance kwam het einde De
Alliance-elftallen deden het ditmaal
zeer goed, want het tweede won met
10 van HDS 2, terwijl het derde met
42 zegevierde over HBS 3. Het
junioren A-team klopte HBS a' met
31 en alleen het B-junioren-team
verloor, n.l. met 32 van Amsterdam d.
Bij de dames kon Alliance de zege
tocht voortzetten, want nadat de rust
bij Rood-Wit 3—Alliance met 50
was ingegaan, wonnen de Alliance-
dames me.t 71 en zij stevenen recht
op het kampioenschap af.
Met Ever Swift was het ditmaal mis.
De dames speelden tegen BDHC 4
een vrij lusteloos partijtje en moesten
in de BDHC-dames hun meerderen
erkennen. Reeds met rust was de
stand 20 in he.t voordeel van Bloe-
mendaal en in de tweede helft zagen
de Bloemendaalse dames nog kans een
doelpunt aan het totaal toe te voegen.
De aanvallen van Ever Swift misten
de nodige doortastendheid om 'tegen
de. BDHC-verdediging succes te boe
ken.
Het tweede elftal deed het heel wat
beter en won met niet minder dan 50
van Eechtrop 2. Dat was dus weer een
prettig geluid, maar een domper op de
vreugde, was de 15O-nederlaag van
het derde tegen HIC 2. Deze score
viel toch wel een weinig uit de toon,
maar we vernamen dat deze meisjes
beterschap hebben beloofd.
Voor, de onderlinge competities van
de R.K. schaakclub „Het Witte Paard"
werden de volgende wedstrijden ge
speeld:
Groep I: L. Stevens—M. v d. Berg
01, P. StamJ. P. de Lange 01 J.
HompesJ. v. Emmerik
Groep II: B. Spoor—H. v. <3. Velde
01, J StolvoortP. Holtkamp 01.
Groep III: E. Spook—G. Burgman
0—1, P. Filmer—Th. Schoorl 1—0 G. v.
d. StoopA. Komen 10, J. v. d. Berg—
J. Meyer 1—0, G. v EgmondA. Nib-
bering 10.
Groep IV: B. v. Duyn—A. Rosenhait
1—0, G. Lunenburg—B. v. Duyn 0—1,
J. Gosen—J Holdorp 0—1, G. Ensink—
G. Beelen 10, G ReeuwijkJ. Ban
ken 1—0.
Voor de competitie van de N. H. S.
B. lie klasse wordt a.s. Donderdag ge
speeld: Kennemerland II—Het Witte
Paard I en voor de IIIe-kl. „Het Witte
Paard II„Het Oosten" III.
De onderlinge wedstrijden voor de
jongens en heren zijn thans weer achter
de rug. Zoals uit onderstaande uitsla
gen blijkt is de strijd in verschillende
afdelingen zeer spannend geweest. De
uitslagen luiden als volgt: Jongens van
911 jaar: 1. en 2. Th. Kersten en P
Pigmans beiden met 31% p.J 3. J. Ieke
31 p.; 4. C. Horn 30 p.; 5. en 6. B. de
Bont en W. Laarman beiden met 29 p
Afd. Overveen: 1. J. Gottmer 32 v n
2. H. Koster 31 p.; 3 H. Pijnacker 29 p
Jongens van 12—16 jaar, eerste afd
1. Sonnemans 39 p.; 2. H. Huijgen 3714
p.; 3. G. Groenendijk 35 p. Tweede afd'
,g- Srobwer 33^ p.; 2. P. Hendriks
31A p.; 3. P. Heijer 31 p.
Heren, eerste afd.: 1. en 2. S. v. d.
Heij en L. Rijn beiden 43 p.; 3 H Her-
man 42 p. Tweede afd.: 1. T. van Rijn 37
p.; 2. Fr. Zweers 36^ p. Derde afd.: 1.
B. Komen.
Voor de dames en meisjes zijn de wed
strijden a.s. Woensdag. Komt allen stipt
op de afgesproken tijd
l^ingcompetitie afdeling I dames
heeft DWT I Zaterdagavond een 6—0
overwinning op HPC behaald. DWT was
sterk in de meerderheid en de rust ging
in met' 02. Ook in de tweede speel-
helft waren de DWT-dames steeds in
de aanval en voerden de stand op tot
06.
De wedstrijd DWTNereus heren, ge
speeld voor afdeling I van de kring
competitie bracht een 41 overwinning
voor Nereus. Ook werd voor deze afde
ling gespeeld de wedstrijd HPC 1VZV
II De Heemstedenaren hadden met het
ingaan van de rust' een voorsprong van
21. Na de hervatting maakte VZV
spoedig gelijk, het was echter van korte
duur; HPC verkreeg een voorsprong van
42 en de Velsenaren wisten nog een
maal het HPC-doel te vinden, zodat het
einde kwam met 43 in het voordeel
van HPC.
Voor de Van Duylbekercompetitie
K.N.Z.B. werd gespeeld de wedstrijd
DWRNereus. De strijd ging vrijwel
gelijk op, waarbij de Nereus-aanvallen
steeds werden gestopt en DWR driemaal
succes had door in te schieten, zodat de
wedstrijd eindigde met een 30 over
winning voor DWR. In Zaandam had
Nereus 1 VZV 1 ontvangen en hier wer
den de punten gedeeld, 22. De wed
strijd Haarlem 1—DWR 1 werd gespeeld
voor de centrale wintercompetitie. De
eindstand werd 34 in het voordeel van
DWR.
(Van onze Rotterdamse redactie)
Eindelijk is er overeenstemming be
reikt over de afvaardiging van een Ne
derlands vertegenwoordiger uit het be
drijfsleven naar de binnenkort te hou
den Rijnvaartconferentie te Duisburg.
De heer Af. Meieman, vice-voorzitter
van het Centraal Bureau voor Rijn- en
Binnenvaart, is als zodanig aangewe
zen en zijn benoeming is een dezer da
gen te verwachten.
De Franse en Belgische afgevaardig
den zijn tot op heden nog niet bekend.
Zodra ook deze aangewezen zullen zijn
zal de datum van de conferentie men
hoopt dat die zal vallen op het einde
van deze maand vastgesteld worden.
In principe zal op deze conferentie,
waartoe de geallieerden alle Rij noever
staten hebben uitgenodigd, besproken
worden het Duitse grensoverschrijdende
verkeer en het Nederlandse verkeer in
Duitsland. Van Duitse zijde heeft men
laten doorschemeren dat men verwacht,
dat de Nederlandse rederijen en de par
ticuliere Rijnvaart intussen ook tot
overeenstemming zullen komen, daar
zij het voor de Rijnvaart niet bevorder
lijk vinden, dat deze twee groepen el
kaar beconcurreren.
Het hoofdbestuur van de Nederlandse
Bond van Ouden van Dagen heeft van
de minister van Soeiale Zaken antwoord
op een brief ontvangen, waarin verzocht
werd een bijslag van 25 pet. te verlenen
aan hen, die een uitkering genietfen van
wege de noodwet-ouderdomsvoorziening.
Deze bijslag was bedoeld als een Kerst
toeslag. De minister heeft afwijzend be
schikt.
Het laatste slachtoffer van het tragi
sche ongeval aan de Xerxesweg te Rot
terdam, waarbij een Citroën-auto met
drie inzittenden 140 meter werd meege
sleurd en gekraakt, de 35-jarige K. van
Reeuwijk. is aan de bekomen verwon
dingen overleden.
De Vlaamse schilder James En-or is
Zaterdagochtend in een ziekennuis te
Ostende, waar hij veertien dager, gele
den wegens een beroerte is opgenomen,
overleden.
AALSUM 21 te Savona. AARDIJK 20 bij
Lands End. ABBEDIJK 20 v. Victoria. AL-
CINOUS p. 19 Algiers. ALDEBARAN 20 bij
Hernosand. ALDERAMIN 19 n. Antwerpen.
ALKAID 20 n. Bahia. ALMDIJK 19 bij Ter-
ceira. ALMKERK 19 n. Bremen. ALNATI 20
bij St. Vincent. ALPHACCA 19 te Norfolk.
ALPHARD 19 n. B. Aires. AMSTELDIEP 19
v. Amsterdam. AMSTELDIJK p. 20 Dun-
geness. AMSTELKERK 20 te P. Bonet.
AMSTELLAND 20 bij Bermuda. AMSTEL
VEEN 20 n. Adén. AND IJK 20 te V. Cruz.
ARIADNE p. 20 Villano. A VERDIJK 20 bij
Lands End. AXELDIJK 19 te N.-Orleans.
BAARN 21 te Falcahuano. BACCHUS 19
bij Kaap Hatt. BENNEKOM 20 te Antw.
BORNEO 20 n. Bangkok. CONGSI p. 20
Finisterre. CORYDA p. 20 K. St. Vincent.
DALERD1JK 20 bij Bermuda. DELFLAND
20 bij Finisterre. DELFT 19 n. Buena Ven
tura. EEMLAND 20 n. Amst. ETREMA p.
20 Algiers. FRIESLAND 20 te Batavia.
GADILA 19 te Suez. GAROET 19 n. Ba
tavia. GOOILAND p. 20 Lissabon. GROO-
TEKERK 19 n. E. London. HEEMSKERK
19 te Rott. HERSILLA 29 te Barbados.
HESTIA 20 bij Bermuda-eil. JAARSTROOM
19 n. Antw. JOBSHAVEN 19 te La Pat-
lice. JOHAN v. OLDENBARNEVELT p. 20
Socrota. KA MERLIN GH ONNES 20 bij K.
Bon. KEDOE p. 12 L. Palmas. KELBER-
GEN p. 20 Finisterre. KLIPFONTEIN 20
n. E. London. LARENBERG 20 n. Rott.
LAURENSKERK 19 n. Basrah. LEERDAM
20 te Antw. LEERSUM 20 bij Terceira.
LINDEKERK 20 te Rott. LUTTERKERK 21
te Madras. MARKEN 21 te IJmuiden. MAS-
PESSA 19 n. Maracaïbo. MATARAM 20 n.
Menado. MERWEDE 20 bij C. Palmas. MIR-
ZA 19 n. Singapore. MODJOKERTO 19 te
Amst. MOLENKERK 20 n. Singapore. MUi-
DERKERK 19 van Grand Bassam. MIJ
DRECHT p. 20 Dover. NEDERLAND 20 v.
Ras Tanura. NOORDWIJK 20 n. LissaDon.
ONDINA 19 n. Miri. ORANJE p. 20 Oues-
sant. ORANJEFONTEIN p. 20 Evenaar. OS-
SENDRECHT p. 20 Wight. PAPENDRECHT
p. 20 R. Alhadd. POELAU LAUT 19 naar
Colombo. PRINS ALEXANDER p. 19 Care
Race. PRINS WILLEM V 21 te Valencia.
REMPANG 20 n. Kameroen. RIDDERKERK
19 n. Aden. RIOUW p. 20 Malta. ROEBIAH
19 te Khoramshar. ROTTI 20 te Balik Pap
pan. RIJNKERK 20 te Antwerpen. RIJN
LAND 20 Bij Finisterre. SAIDJA 19 n. Miri.
SALAWATI 19 n. Alexandrië. SINGKEP
19 n. Singapore. SLAMAT 19 n. Surabaja.
SLOTERDIJK 20 naar Surabaja. STAD
ARNHEM 20 te Rott. STAD DORDRECHT
19 te Stettin. STAD HAARLEM 20 te
La Goulette. STAD MAASTRICHT 20 van
Gibraltar. STREEFKERK 20 n. P. Soedan.
SUNETTA 20 n. Ras Tanura. TABINTA 20
v. P. Said. TALISSE 21 te Batavia. TARA-
KAN 19 naar Batavia. TARIA 19 te Rott.
VEËNDAM p. 21 Malta. VENUS 21 te
Alexandrië. VOLENDAM p. 21 Malta. WES-
TERDAM 21 te Rott. ZEELAND 20 te Lon
den. ZUIDERKRUIS 19 n. Surabaje.
ZWIJNDRECHT 20 n. Huelva.
(Nlet-offldële koersen)
Vorig Opening
slot 20/11
itosenr, Qrtbk. '46 3 pCt
Ned. Handel Mij- eert
A.K.U.
Van Berk els Patent
Calvè-Delft eert
Van Gelder
Kon. Hoogovens eert
Unilever cert
Ned. Kabel
Philips
Kon. Petroleum
.Amsterdam" Rubber
Roll. Amerika LtW
Kon. N. Stoomb. MO.
Ned. Scheepv. Unie
H.V.A.
Deli MO. eert
100%
98 Vs
99 ft
97gb
160
185;, gb
117%
147gb
130%
208 gl
246%
293
242%
311%
134
161%
124
146%
147y4gl
134
Anaconda Copper
Bethlehem Steel
Chrysler Corp.
General Electric
General Motors
Hudson Motors
Kennecott Copper
Montgomery Ward
Nofth American Co
Radio Corp.
Republic Sveel
Shell Union Oil
Southern Pacific
Southern Railway
Tidewater
U.S. Steel
19/11
28%
30y4
59%
40%
66%
13%
51%
53
19%
12%
22%
39%
46%
32
24
25
97%
97 A
185%
247%
240%
311
13*
125
147%
148
131%
18/11
28%
30%
60
40%
66%
13%
51
53
19%
12%
22%
39%
31%
24%
25
JANSSTRAAT 8 (t/o Nutsspaarbank)
GROTE MARKT 20 (Gem. Vishal) .Q
LET OP DE FRIESE ^dv.)