BOUW van DUPLEXWONINGEN
Zó is mijn zoon
EPIC DE noorman:
Metaalinvoer uit Luxemburg en
België komt vrij
600 gezinnen worden
geholpen
Landelijke katholieke stichting van
behuizing voor bejaarden
Bisschop van Aken brengt een
bezoek aan de „Selfkant
r
Wij luisteren naar
Doeltreffend maar gevaarlijk middel ter
leniging van de woningnood
Overmatige concentratie
en spreiding
„Laatste appèl" van
minderheden
Nieuwe gebedsactie
Oproep van Z. Em. Kardinaal De Jong
tot daadwerkelijke steun
DE VERHOUDING TUSSEN PRIESTER EN LEEK
Weekeinde op Draken-
burgh
Kerkconsecratie te
Havert
VERLAGING VAN PRIJS
.J
MAANDAG 21 NOVEMBER 1949
PAGINA 3
Oordeel Limburgse R.K. Bond van Woningbouwverenigingen
Demonstratie te Den Haag
UITVAART EN BEGRA
FENIS CH. v. d. BILT
door
CLARENCE BUDINCTON
KELLAND
Vertaling van H. DE GRAAFF
Waningen voor
ged emobiliseerden
Missionarissen repatriëren
Missievliegtuig Donderdag
op Welschap
99
DE PEEL blijft nog
een eeuw PEEL
Grootscheepse ontginning
niet verantwoord
Hersenvliesontsteking door
koepokbesmetting?
Ons motorrijtuigenpark
I
V.
(Van onze redacteur)
Tijdens de Zaterdag in Sittard gehouden buitengewone vergadering van de
■Limburgse Katholieke Bond van Woningbouwverenigingen heeft de voorzitter
van deze bond, ïr. F. Moubis, gepleit voor een Rijksbijdrageregeling welke
bet mogelijk maakt dat de duplex-woningen na vier jaren, of zoveel langer
a,s de woning door een i tweede gezin redelijkerwijs bewoond kan worden,
«onder extra financiële bezwaren voor de gemeente of de woningbouwver
eniging kunnen worden samengevoegd tot een één-gezinswoning. „Mocht een.
dergelijke bijdrage onverhoopt niet verkregen worden," aldus ir. Moubis, „dan
zullen althans de Maastrichtse woningbouwverenigingen zich in geweten
bezwaard voelen om nog aan verdere bouw van duplex-woningen haar mede-
Werking te verlenen!"
Spreker noemde de bouw van du- 1
blex-woningen een even doeltreffend
als gevaarlijk middel ter leniging van
de woningnood. De doeltreffendheid
vond hij daarin gelegen, dat het dub
bele aantal woningen ter beschikking
komt ten gerieve van jonggehuwden.
Het gevaar bestaat echter, dat een
evenredig deel kleine woningen wordt
gebouwd, waarvan het hoogst twijfel
achtig is of de meeste wel "ooit zullen
Verdwijnen. Tevens zullen deze wonin
gen zeer spoedig te klein zijn voor de
hieuw gevormde en groeiende gezin
nen, waardoor net gevaar bestaat dat
meerdere gezinnen door kinderbeper
king hun leefwijze zullen aanpassen
aan de beperkte woonruimte die hun
ter beschikking staat.
Door de overheid wordt geen extra
bijdrage verstrekt in de exploitatie van
duplex-woningen. De dubbele bewo
ning is voor een tijdvak van tien jaar
gedacht, in welke tijd door hogere
huuropbrengst een sluitende exploita
tierekening kan worden verkregen.
Men heeft echter uitgerekend, dat het
Uitgroeien der gezinnen uit de duplex-
Woningen reeds in het vierde jaar be
gint.
Na vijf jaar zijn ongeveer 12)4 pro
cent der gezinnen uit deze woningen
gegroeid. Na 7 jaar is dit percentage
reeds 25 procent en na 10 jaar meer
dan 40 procent. Volgens ir. Moubis
kan men een dergelijke gang van za
ken niet lijdelijk aanzien en moet
men speuren naar mogelijkheden om
vanwege de doeltreffendheid en de
noodzakelijkheid van de bouw van
duplex-woningen de daaraan ver
bonden gevaren tot de kleinste ver
houdingen terug te brengen. Vandaar
dat hij een rijksbijdrage bepleitte
om zonodig eerder dan aanvankelijk
was vastgesteld, tot samenvoeging van
de duplex-huizen over te kunnen
gaan.
Tijdens déze vergadering is voorts
Voorafgegaan door een drumband en
hoornblazers, marcheerden Zaterdagmiddag
ruim 2000 personen door de Haagse binnen
stad naar het Plein. Zij hadden gevolg ge
geven Aan de oproep van de delegatie van
de Persatoean Timor Besar/Twapro, de ver
tegenwoordiging van de volken van Ambon,
Timor en de Minahassa, om door „een laat
ste appèl aan het geweten van het Neder
landse volk" te bewerken, dat deze minder
heden zouden blijven behoren tot het Ko
ninkrijk der Nederlanden.
Op het Plein werd door de delegatie een
krans gelegd bij het standbeeld van Wil
lem de Zwijger, waarna de heer Polhau-
pessy een korte toespraak hield. Spr. ver
klaarde o.m.: Het ontroert ons, dat wij op
dit ogenblik van dit historisch jaar, onze
wensen op symbolische wijze kunnen voor
leggen aan de „Vader des Vaderlands", de
nobelste gestalte van de Nederlandse ge
schiedenis en symbool van vrijheid, recht
en rechtvaardigheid.
Nu de band met Nederland, een band be
zegeld met ons goed en bloed, thans door
de ongunstige loop der geschiedenis wreed
verbroken dreigt te worden, vragen wij
biets meer dan met de Nederlanders en
naast de Nederlanders te mogen voortleven,
in het Koninkrijk onder onze Koningin, bij
Wie wij on^e vrijheid het best beschermd
en verzekerd weten.
In de parochiekerk van het H. Hart
aan het Kleverpark te Haarlem neeft
pastoor J. A. Zonderland OFM de plech
tige Requiemmis opgedragen voor de
zielerust van de heer Ch. L. v. d. Bilt,
oud-lid der Tweede Kamer, drager van
Verschillende onderscheidingen.
Bij deze plechtigheid waren o.a. aan
wezig de fractievoorziter der KVP in
de Tweede Kamer, prof. jnr. C. P. M
Romme en de Kamerleden J Groen,
Th. S. J. Hooy en M. v. d. Weycen.
De KAB werd vertegenwoordigd door
de heren A. Angenent en A. v. d. \7eldt.
Verschillende leden van het Apostolaat
ter Zee bewezen de heer v. d. Bilt ook
de laatste eer.
Op het Adelbertuskerkhof te Bicemen-
daal verrichtte pastoor Zonderland even
eens de absoute in het bijzijn van boven
genoemde vertegenwoordigers.
De corvetten1 „Ceram" en „Batjan"
Zijn Zaterdag onder commando van
'esp. luit. ter zee le klasse J. Tousset
en luit. ter zee le klasse R. M. Eibers
de haven van Nieuwediep binnengeva
ren, verwelkomd door de Marinierska-
Pel uit Rotterdam eiï een groot aantal
familieleden der opvarenden.
38
„Hier in de buurt zijn ze niet ge
weest, anders had Shag het mij wel
Verteld," zei Cherry.
We reden naar de omheining en ste-
Sen af. „Ik zorg wel voor de paarden"
Zei Cherry.
We begaven ons naar het huis.
•straight deed de deur open, doch op
hetzelfde ogenblik verscheen er een
bchtschijnsel en zagen we Maggie Jones
haar kamerdeur staan met"een olie-
larnp in haar hand. Ze droeg een licht
blauwe japon en zag eruit als een plaat-
Je.
„Goede avond, miss Tacker", zei ze.
Mollie ging niet zitten. Ze leunde
ap tegen een stoel. Een ogenblik
acht ik dat ze flauw zou vallen. Maar
r vermande zich en richtte zich kaars
>ii °P- Ze scheen geschrokken te
hh. maar
gesproken door drs. J. van de Venne
over het vraagstuk van de spreiding
der woningen. Allereerst ging hij de
quantitatieve omvang van dé Limburg
se woningbehoefte na. Gemeten naar
het aantal normale samenwoningen be
draagt de woningnood rond 20.000. De
woningbehoefte kan op grond van de
bevolkingsprognose, volgens welke in
1970 Limburg 920.000 inwoners zal tel
len, vastgesteld worden op 60.000 wo
ningen, zodat Limburg voor 1970 rond
80.000 woningen gebouwd zal moeten
hebben, wil men alle Limburgers vol
gens de regelen der kunst afdoende
huisvesten. Planning en planmatige
spreiding van deze woningen om de
vorming van te grote steden tegen te
gaan zijn daarom noodzakelijk. Dit
vraagstuk is evenzeer een probleem
van industriespreiding, omdat de toe
komstige woningen rond de toekomstige
industrieën gebouwd moeten worden.
Overmatige woningconcentratie brengt
grote nadelen met zich mede, terwijl
evenzeér een willekeurige spreiding
niet aanvaardbaar is. Daarom zal men
de gulden middenweg moeten bewan
delen. De juiste oplossing, aldus drs.
v. d. Venne, is gelegen in een zekere
concentratie rond en in de regionale
industriecentra en een zodanige bouw
activiteit in de overige plaatsen, dat
een harmonische afronding kan wor
den verkregen, die uit religieus, sociaal,
economisch en ruimtelijk standpunt
bezien, verantwoord is. Over deze pro
blemen ontwikkelde zich een levendige
gedachtenwisseling.
Het feit, dat vele gezinnen van gede-
mobiliseerden te kampen hebben met
grote huisvestingsmoeilijkheden, was re
den voor de Nationale Demobilisatie
Raad zich tot de minister van Wederop
bouw en Volkshuisvesting te wenden
met het verzoek om voor deze gezinnen
een extra woningcontingent vast te
stellen. De minister heeft aan dit ver
zoek gevolg gegeven door aan de mi
nister van Oorlog een contingent van
300 woningen ter beschikking te stellen.
Laatstgenoemde minister is verzocht
deze woningen in overleg met de Natio
nale Demobilisatieraaó aan daarvoor in
aanmerking komende militairen toe te
wijzen. De gemeentebesturen ontvangen
hiervan via de provinciale directies van
de Wederopbouw en de Volkshuisves
ting bericht. Zij kunnen deze woningen
uitsluitend voor het bestemde doel bou
wen boven het reeds toegewezen of toe
te wijzen contingent.
De woningen kunnen worden ge
bouwd als woningwetwoningen of wor
den gefinancierd volgens de Financie
ringsregeling Woningbouw 1948. Zij zul
len worden gebouwd in de gemeente,
waar de gedemobiliseerde werkt.
Daar het hier in de regel kleine ge
zinnen betreft, ligt het ir. de bedoeling
deze woningen als duplexwoningen te
doen bouwen zodat hiermede de moge
lijkheid is geschapen 600 gezinnen van
gedemobiiiseerden onder dak te bren
gen.
Naar aanleiding van de oproep van
de H. Vader tot een nieuwe nog drin
gender Kruistocht van Gebed om door
het Onbevlekt Hart van Maria de vrede
in Palestina en het behoud van de
Heilige Plaatsen voor het Christendom
te verkrijgen, heeft het Hoogwaardig
Episcopaat het Nationaal Apostolaat van
het Onbevlekt Hart van Maria, geves
tigd in de Carmel, Clarastraat 22 te
's-Hertogenbosch, verzocht zich met de
organisatie van deze Gebeds-actie te
belasten.
In vele kerken van ons land is Zon
dag een Herderlijk Schrijven voorge
lezen van Z. Em. Johannes Kardinaal
de Jong over steunverlening aan de Lan
delijke Katholieke stichting van Behui
zing voor Bejaarden. In zijn opwekking
om de stichting bij te staan, zegt de
Kardinaal onder meer, dat ons land op
het ogenblik circa 260.000 katholieken
telt van 65 jaar en ouder. Het vraagstuk
hoe wjj velen hunner aan goede behui
zing kunnen helpen, wordt steeds moei
lijker.
De Landelijke Stichting van Behui
zing van Bejaarden nu wil aan die be
hoefte tegemoet komen en een oplossing
voor het bejaardenprobleem bevorde
ren. En zij stelt daarbij voorop de ge
dachte, dat de bejaarden zo veel en zo
lang mogelijk hun vrijheid en zelfstan
digheid moeten kunnen behouden. Van
daar streeft zij naar een complex kleine
vrije woningen, die gegroepeerd worden
rond een" verzorgingscentrum, van welke
centrale diensten, zoals verwarming, be-
wassing, dienstbodenhulp, verzorging
bij ziekte, enz. de afzonderlijk wonen
den gebruik kunnen maken. Gaat de
validiteit der bejaarden achteruit of
gaat het gezinsverband te loor door
sterfte, dan kan men binnen hetzelfde
complex overgaan naar het pension
tehuis, waar men volledige verzorging
vindt.
„Voorts treedt de Stichting op als ad
viesinstantie, tot welke Wij Ons steeds
De stichting „Raptim" deelt mede, dat
onvoorziene omstandigheden voorbehou
den, Donderdag 24 November het door
de stichting gecharterde missievliegtuig
tegen 3 uur op het vliegveld „Welschap"
hij Eindhoven zal arriveren. Onder de
repatriërende missionarissen bevinden
zich de volgende Nederlanders:
Pater A. Juffermans W.P., uit het
Apostolisch Vicariaat Nyasa (protecto
raat Nyasaland); pater J. Litjens W.P.
uit het Vicariaat Ruanda (Belgisch Con
go) en pater Hendriksen van de Congre
gatie van Mill Hill, uit het Vicariaat
Tororo (protectoraat Uganda), benevens
de eerw. broeders N. Toonen en J. de
Groot, beiden van de Orde der Witte
Paters, resp. uit het Vicariaat Kigoma
(Tanganyika) en Nyasa (protectoraat
Nyasaland).
Met hetzelfde toestel keren eveneens
terug kapelaan A. Meeus, uit Bergen op
Zoom, en kapelaan E. Smits, uit Ooster
hout, die gedurende enkele maanden
een studie-reis door de Belgische Congo
en Brits Oost-Afrika hebben gemaakt.
Zij hebben bij deze gelegenheid een
aantal films opgekomen, die bij de pro-
pagandering van het missie-werk in Ne
derland zullen worden gebruikt.
gaarne wenden in alle aangelegenheden,
die de huisvesting en verzorging van
bejaarden betreffen, terwijl zij ook
inrichtingen voor bejaarden bijstaat in
moeilijkheden van allerlei aard, waar
voor deze zich geplaatst zien, moeilijk
heden, die steeds groter en veelvuldiger
worden in onze huidige gecompliceerde
samenleving."
Kardinaal de Jong besluit: Opdat het
nu de Stichting mogelijk zij haar activi
teiten te ontplooien ter verwezenlijking
van de doeleinden, die zij zich heeft
gesteld, moet zij kannen beschikken
over een aanvangskapitaal. En omdat
naar onze vaste overtuiging de Stich
ting een katholiek en maatschappelijk
belang dient van de eerste rang, vragen
Wij u dringeld om uw daadwerkelijke
steun en bevelen daarom van harte in
uw milddadigheid aan de collecte, die
voor deze instelling zal worden gehouden
op Zondag a.s. de 27e November onder
alle vastgestelde H.H. Missen.
Stom övetGuna
14. Aan een kleine, lage tafel zat Yen Hsung, de keizerin, tegenover een donkere
mannenfiguur. Dit moest zijn geheimzinnige tegenstander zijn, dacht Ericdie zich
achter de naam Li Po verschool. Wie was die man werkelijk?
„Wij dienen uiterst behoedzaam te werk te gaan," hoorde hij de keizerin zeggen.
„De kleinste misstap kan ons noodlottig zijn."
„Bah!" zei de donkere figuur minachtend. „Het zal doodeenvoudig zijn de keizer
te overvallen en weg te voeren! Laat dat rustig aan mij over!"
„Ik twijfel er niet aan," knikte de keizerin. „Ge zxjt zeer sluw, Li Po. Welk
moment acht ge het meest geschikt voor de ontvoering
„Vandaag over zes dagen!"
De ander had met stemverheffing gesproken. En aan de andere zijde van het
gordijn hief Eric, die deze samenzwering ademloos had beluisterd, met een ruk
het hoofd. Vanaf het begin had hij het gevoel gehad dat hij de stem van deze
man eerder had gehoord. Nu, plotseling, herkende hij haar duidelijk. Een stille
woede maakte zich van hem meester. Wit werden zijn knokkels rond het heft van
zijn zwaard. Alle voorzichtigheid vergetend sloeg hij heftig het gordijn terzijde en
stapte naar binnen. Hij lette niet op de keizerin, die een schelle kreet slaakte. Zijn
ogen waren gericht op het gezicht van de man, die hem aanstaarde als was hij
een spookverschijning; en hij wist dat hij gelijk had toen hij de stem herkende. Hier,
voor hem, stond zijn oude vijand, die reeds zo vaak zijn ongeluk was geweest.
Li Po was Baldon
(Van een verslaggever)
Tijdens het afgelopen weekeind vond
op Drakenburgh onder leiding van prof.
mr. W. Pompe een bespreking plaats
over de verhouding tussen priester en
leek.
In een eerste inleiding belichtte prof.
Rogier de historische aspecten van het
vraagstuk en stelde deze tegen de ach
tergrond van de geestelijke ontwikke
ling sedert het Concilie van Trente, die
de typische protestgeest van de Contra-
Reformatie als begeleidend verschijnsel
had. Hij wees op de beide polen der ka
tholieke geesteshouding van de laatste
eeuwen: enerzijds die van een intellec
tualistisch, meer rationeel, humanistisch
en open christendom: de mentaliteit van
een Franciscus van Sales, Newman, Kar.
dinaal Suhard; anderzijds een fideïs-
tisch, anti-intellectualistisch, gesloten
katholicisme, dat in de zenuwoverspan
ning van het Franse ultramontanisme en
de kramp van het integralisme zijn uit
lopers vond. Tegen deze achtergrond
plaatste hij de verschijnselen van een
overspannen clericalisme en een niet
geheel ongemotiveerd binnenkerkelijk
anticlericalisme. Hij wees erop, dat deze
laatste verschijnselen speciaal in de ka
tholieke landen sterk naar voren kwa
men, omdat hier door de uitroeiing van
het protestantisme van een onuitgevoch-
ten conflict moet worden gesproken. In
dit verband pleitte hij voor de noodzaak
van een tolerantie op principiële grond
slag.
In een tweede inleiding besprak mgr.
dr. Ramselaar de verhouding van de
priester tot de intellectuele leek. Na
een zeer openhartige uiteenzetting van
de bezwaren en critiek der leken, met
name wat betreft de verburgerlijking
des geestelijkheid en de secularisatie
van hun taak, gaf hij aan de hand van
de laatste Vastenbrief van Kard. Su
hard: „Les prêtres dans la cité" een
uitvoerige uiteenzetting van de theolo
gie over priester en leek. Hij kwam
tot de conclusie, dat beiden deel heb-
(Van onze redacteur)
Het is vandaag een belangrijke dag
voor de bevolking van het door de
grenscorrecties Nederlands geworden
gebied bij Sittard, de „Selfkant" Hier
en daar waaien vlaggen van de hui
zen en de bevolking verkeert in
een nerveuze opgewonden stemming,
die zit.h uitte in de enthousiaste begroe
ting bij de met spanning verbeide
komst van hun bisschop. Mgr. dr. van
de Velden, Bisschop van Aken, die
vanmorgen de herstelde kerk van Ha
vert, toegewijd aan St. Gertrudis, op
nieuw heeft geconsacreerd en de ko
mende dagen een bezoek zal brengen
aan alle parochies van de overwegend
katholieke „Selfkant". In Havert en Tud-
dem zal hq het H. Vormsel toedienen
aan enkele tientallen kinderen.
Zoals zovele kerken in West Duits
land is ook die van het kleine plaatsje
Havert tijdens de oorlog zwaar bescha
digd en lange tijd moesten de katholie
ken van Schalbrugh, Isenbrugh. Stem
en Havert, die tot de parochianen van
St. Gertrudis gerekend worden, de Hei
lige officiën volgen in een noodkerk.
die was ingericht in een van de Darak-
ken van een voormalig Arbeidsdienst
kamp. De Duitsers gebruikten deze kerk
als bergplaats voor hun dynarmet en
men is het er niet helemaal over eens
of zij zelf deze dynamiet tot ontploffing
hebben gebracht dan wel dat de lading
door geallieerde granaten werd getrof
fen en tot ontploffing kwam.
In deze overgangstijd voor de grens-
correctiegebieden valt de Selfkaut nog
steeds onder het Diocees Aken, waar
door de plechtige consecratie door Mgr
v. d. Velden geschiedde.
Een gure wind joeg over de akkers
rond Havert en Schalbruch toen om
kwart voor negen Mgr. Dr. v. d. Velden
aan de grens arriveerde, waar hij werd
ontvangen door de landdrost voor dit
gebied, de heer Hub. Dassen.
Aan de rand van de Gertrudisparochie
was het pastoor Büchel, die, gevolgd
door al zijn parochianen, zijn bisschop
verwelkomde. Mgr. v. d. Velden sprak er
zijn vreugde over uit dat hij thans voor
het eerst in het gecorrigeerde gebied,
dat nog onder zijn bisdom valt, aanwezig
kon zijn. Voorafgegaan door de ruiterij
van Havert en een harmonie uit Nieuw-
stad trok de monseigneur vervolgens in
een grote processie naar de kerk, waar
van vele vlaggen in de rood-witte kleu
ren (de kleuren van Gertrudis) wapper
den. Alle congregaties, kerkelijke orga
nisaties en jeugdbeweggingen, alsmede
de schoolkinderen én de gehele volwas
sen bevolking volgden biddend achter de
witte baldakijn onder welke de bisschop
zegenend voortschreed.
ben aan het priesterschap van Chris
tus, voortgezet in Zijn Kerk, zij het,
dat de priester meer bijzonder belast
is met inlijving in het Mystieke Li
chaam en de leek met de kerstening
van het tijdelijke. Hij betoogde, dat
secularisatie en verburgerlijking in
even sterke mate priesters en leken
bedreigen en weet hieraan de spanning
en de klove, die beide groepen van el
kaar vervreemdt. Ook de intellectuele
leken gaan juist mank in datgene,
wat zij aan de priesters verwijten.
Tijdens de discussies, welke tussen
priesters en leken in zeer openhartige
en irenische toon werden gevoerd, kwa
men o.m. de voor- en nadelen van de
seminarie-opieiding en het priestercoeli-
baat ter sprake. Het academisch gesprek
droeg bij tot een wederzijdse verhelde
ring der begrippen.
In de middagvergadering hield pater
drs. Fidentius een inleiding over de ver
houding van de priester tot de arbeiders
en schilderde het ideaal van de sociale
priester in de maatschappij van het
heden.
De algemene conclusie was, dat pries
ter en leek elkander moeten vinden in
de gemeenschap van een modem apos
tolaat, waarbij beiden voor elkaar ver
antwoordelijk zijn en waardoor de na
tuurlijke spanning tussen beide groepen
tot normale proporties wordt terugge
bracht.
(Van onze Haagse redactie t
Het staat thans wel vast, dat tot een
grootscheepse vervening en ontginning
van de Peel voorlopig niet zal worden
overgegaan. Een dergelijke ontginning
zou economisch en financieel niet ver
antwoord zijn. De Peel omvat thans
nog ongeveer 1000 H.A. onverveende
grond en ongeveer 600 H.A. verveende
grond, die voor ontginning geschikt is.
Nu deze vervening niet door gaat, zal
het, zo menen de deskundigen, nog wel
meer dan een eeuw duren voordat het
gehele veen vergraven is. De Nederland
se Heidemaatschappij heeft thans op
verzoek van het gemeentebestuur van
Deurne onder het oog gezien welke mo
gelijkheden het reeds geheel of gedeel
telijk verveende Peelgebied nog biedt
om althans enigszins in de behoefte aan
cultuurgrond te voorzien.
Het resultaat van dit onderzoek is ge
weest, dat is komen vast te staan, dat in
de naaste toekomst toch nog 600 H.A
woeste grond ontgonnen kunnen wor
den. De behoefte aan cultuurgrond dreef
het Deurnese gemeentebestuur ertoe een
diepgaand onderzoek te laten instellen
naar de mogelijkheden van een spoedige
ontginning van de nog woeste Peel. Al
leen reeds in deze gemeente zijn het 200
jonge boeren, die dringend om grond
vragen. De afgraving door particulieren
en ook de machinale afgraving, waar
mede de gemeente in 1947 begon, leve
ren maar enkele hectaren ontginnings-
grond per jaar op. Van betekenis zou
de ontginning en de vervening alleen
kunnen worden, wanneer dit zou kun
nen geschieden met zeer grote moderne
machines, zoals die voor dit doel m het
buitenland in bedrijf zijn. De Nederland
se Turfcentrale heeft hierover een zeer
uitgebreid rapport samengesteld, waar
bij grote aandacht is besteed aan de
gemechaniseerde productiemethoden in
Duitsland. Bij gebruikmaking van een
viertal machines zou een productie van
ruim 63 millioen turven per jaar bereikt
kunnen worden. Een gebied van 550 H.A.
zou daardoor in 25 jaar ontveend kun
nen worden. De kostprijs van oe tur
ven zou bovendien 40 pet. lager worden
dan die van de huidige persturf. Voor
dergelijke grote hoeveelheden, turf
schijnt echter geen afzetgebied gevonden
te kunnen worden. Om andere economi-
s^ie en financiële gronden is hei, zoals
gezegd, niet mogelijk, plannen voor een
grootséheepse ontginning uit te voeren.
verzette
geschrokken
zich met al haar
energie. Spottend keek ze van de een
naar de ander.
„Wel, wel," zei ze op ironische toon.
„Dat noem ik van de wal in de sloot.
Wat een aardig huisdiertje houden
jullie erop na!"
XVI.
Nu we twee vrouwen in huis had
den, waren we genoopt, ons met de
slaapruimte te behelpen. Toen Maggie
Jones kwam, had Straight een onder
komen gezocht in het slaaphuis. Nu
Mollie Tacker erbij kwam, was ook ik
genoodzaakt mijn kamer af te staan
en mijn toevlucht tot het slaaphuis te
nemen. Al te plezierig vond ik dat
niet, want ik ben erg gesteld op een
comfortabel bed en op een kamer, die
ik niet met een stel snurkende man
nen behoef te delen. Maar ik was zo
doodmoe, dat ik zelfs op de kale grond
had kunnen slapen.
Noch Straight, noch ik hadden ons
de vorige avond afgevraagd wat we
eigenlijk moesten denken van de wijze
waarop Mollie Tacker reageerde -op
Maggie Jones' aanwezigheid. Vrouwen
hebben gauw een hekel aan elkaar.
Het lag voor de hand dat die twee el
kaar al eerder ontmoet hadden en nu
niet bepaald boezemvriendinnen wa
ren geworden. Het was niet te hopen
dat zij in deze nieuwe ontmoeting
aanleiding zouden vinden elkaar flink
in het haar te zitten.
Als de omstandigheden dat vereisen,
weten mannen elkaar gewoonlijk te
verdragen, maar een paar onverzoen
lijke vrouv/en zetten nog liever een
hele stad op stelten dan dat zij, in het
belan®> van him omgeving, de strijd
bijl begraven, uk had een vaag ver
moeden dat ons een niet al te pleizie-
rige tijd te wachten stond.
Een beetje schoorvoetend begaven
Straight en ik ons aan het ontbijt.
Maggie kwam het eerst uit haar ka
mer, maar Mollie volgde bijna onmid
dellijk. We wensten de dames aarze
lend goedenmorgen. Mollie bracht, in
een veelbetekenend gebaar, haar hand
naar haar keel.
„M'n hoofd zit er nog," zei ze uit
dagend.
„Beginnen we al zo vroeg m de och
tend?" informeerde Maggie.
„Als de dames zin hebben om een
partijtje te plukharen," merkte Straight
op, „laten we dan eerst eten. Daarna
zullen we de andere jongens binnen
roepen, een scheidsrechter benoemen,
en jullie op elkaar los laten."
Bunny stevende binnen met een
enorm bord met ham en eieren, pij
veegde zijn handen af aan zijn zitvlak.
„Neem nou die halve Indiaanse van
m(j. Die heeft een reuze hekel aan
blondines. Als ze er in de verte een
zag aankomen, verfde ze haar gezicht
in oorlogskleuren, deed een krijgsdans
en gilde als een bezetene. Gewoon
geen land mee te bezeilen. Geel haar
en blauwe ogen werkten op haar als
een rooie lap op een stier. Zoiets brengt
leven in de brouwerij, vind ik. Als het
een beetje saai was, hoefde je maar te
zeggen dat er een blondine aankwam,
en daar had je de poppen aan het dan
sen."
„Geweldig," zei Mollie, „een kolfje
naar mijn hand."
Maggie antwoordde niet en in stilte
prees ik haar daarom Ze weerde zich
duchtig met de ham en de eieren.
Voor een tenger persoontje wist ze
zich goed te weren. Maar voordat
Mollie aan haar ontbijt begon, moest
ze eerst nog een uitdagende opmer
king plaatsen.
„Als er soms arsenicum in mijn kof
fie zit," zei ze, „dan wil ik op de prai
rie bij de jakhalzen begraven wor
den."
Daarna heerste er een poosje stilte.
Toen ik eenmaal een paar eieren en
enkele koppen koffie naar binnen ge
werkt had, begon ik mij beter te voe
len en kreeg ik zelfsr hoop, dat ik de
situatie het hoofd nog wel zou kunnen
bieden. Ik schoof mijn stoel naar ach
teren.
„Vechten jullie het hier uit," vroeg
ik, „of moeten jullie de ruimte heb
ben?"
„Laten we liever aan tafel blijven
zitten," zei Maggie, „dan kunnen we
onze kaarten handiger open leggen."
„Goed zo," zei ik.... „Miss Tackèr,
u hebt gisteravond de aanval geopend.
Voordat u echter de voorstelling voort
zet, wil ik uw aandacht erop vestigen,
dat miss Jones er gisteren op aange
drongen heeft dat we u zouden gaan
halen."
„Natuurlijk," antwoordde Mollie. Ze
weSs met een duim naar Maggie. „Wat
doet zij hier?"
„Zij is onze gast, net als u," zei lk.
„De laatste keer, dat ik haar zag,"
zei Mollie, „was ze de gast van iemand
anders. Dat was in het cabaret waar
ik optreed."
„Van wie dan?" vroeg ik.
„Van Bolitho," antwoordde Mollie.
„En ik heb haar met Butterick gezien
en met Bergamo. Ik heb ze met prac-
tisch iedere schoelje gezien. Ze is ge
vaarlijk."
„Asjemenou," zei Straight.
„Begrijp je nu," zei Mollie, „dat ik
gisteren haast van mijn stokje ging
toen ik haar tegen het lijf liep?"
„Miss Tacker heeft geen woord on
waarheid gesproken," zei Maggie.
„Maar mag ik misschien een paar vra
gen stellen?"
„Aan mij?" zei Mollie. „Steek maar
van wal."
„Ten eerste: Ooit opgelet of ik altijd
alleen kwam en alleen weer wegging?"
„Dat bracht de tongen juist in be
weging," zei Mollie.
Maggie grinnikte. ,.ïs het miss
Tacker, ooit ter ore gekomen, dat ik
iemand kwaad heb gedaan?"
Mollie kneep haar ogen half toe en
dacht na. „Nee, dat niet," zei ze „De
meesten waren niet zozeer bang voor
wat je deed, maar voor wat je kon
doen."
(Wordt vervolgd)
Uitsluitend verkrijgbaar bij apothekers, drogisten en de speciaalbranche.
383
(Van onze politieke redacteur)
Het is te verwachten, dat een dezer dagen in het kader van de voor-unie de
invoer van metaalproducten uit België en Luxemburg in Nederland vrij
geven zal worden. Het feit is van betekenis, omdat hiermede de realisering
van de economische unie een grote stap verder wordt gebracht. En dit had
zij wel nodig, aangezien de voor-unie, die geacht wordt met ingang van
October van kracht te zijn geworden, nog slechts dertig percent van het
handelsverkeer omvat. Voor het moment blijft de import uit België ruim
schoots binnen de Marshall-trekkingsrechten en additionele credieten, die
voor de dekking van deficieten aanwezig zijn, n.l. ongeveer honderd en veer
tig millioen, nog vermeerderd met het agio, dat tengevolge van de devaluatie
ontstaan is. Zo druk loopt het vrije handelsverkeer op het ogenblik nog niet,
doch men dient te bedenken, dat er nog amper twee maanden verstreken
zijn en de zaak nog niet geheel op gang is gekomen.
Over de invoer van de metaalproduc
ten was in enkele voorname opzichten
tijdens de conferentie van Luxemburg
van half October reeds overeenstem
ming bereikt. België had afgezien van
zijn discriminerende exportprijs ten op
zichte van Nederland. De geünificeerde
prijs stond toen op ongeveer 3500 tot
3600 francs per ton. „De Maasbode" kon
reeds melden, dat deze intussen door
België verlaagd is tot 3150 a 3250 francs,
die dus voor Nederland zal gelden.
De moeilijkheid ten tijde van Lu
xemburg lag echter in de financiering
van het Nederlandse deficit op de be
talingsbalans. Daarop is toen de zaak
vooralsnog blijven hangen. In een
maand tijds heeft men echter over
eenstemming bereikt. België zal, ui
teraard niet zonder instemming van
Frankrijk, voor bet deficiet, dat ten
gevolge van deze metaalimport in Ne
derland wordt begroot op ongeveer
tien millioen gulden, Franse francs
accepteren, waarvan Nederland een
overschot heeft. België is evenwel ook
een crediteurland ten opzichte van
Frankrijk en heeft dus geen nijpende
behoefte aan Franse francs. Nochtans
zal België voorlopig Franse francs
aanvaarden, misschien ook wel
doch zekerheid konden wij daarom
trent nog niet krijgen gedeeltelijk
sterling, ofschoon het daarom ook al
niet bepaald zit te springen.
Dit vormt een zeer opmerkelijk feit,
vooral wanneer men het ziet in de door
ons Zaterdag j.l. nog gesignaleerde ten
dentie om de coördinatie van de bui-
Dat chagrijnig gedrein
van Rheumatische Pijn
door al Uw lijf en leden,
maakt U niet alleen humeurig en ziek,
maar het ondermijnt allengs Uw hele
gestel ende goede verstandhou
ding in Uw gezin Laat het zo ver niet ko
men. Begin bij de geringste aanwijzing van
Rheumatische Pijnen een bloedzuiverende
kuur. Met Kruschen Salts Niets minder
dan een wonder, die weldadige invloed van
Kruschen. Dat doen de zes minerale zouten,
waaruit Kruschen is samengesteld. De aan
sporende werking op de bloedzuiverende
organen doen Uw bloed weer krachtig cir
culeren en onzuiverheden, die Uw pijnen
veroorzaken, worden regelmatig en op na
tuurlijke wijze afgevoerd. Stel het niet uit.
Begin liever vandaag dan morgen Uw
Kruschen-kuur, tot heil van Uw gehele ge
stel. Kruschen is verkrijgbaar bij alle Apo
thekers en Drogisten. (Adv.)
tenlandse Handelspolitiek der Benelux-
landen zo ver te drijven, dat België er
toe zou komen een deficitaire handels
balans met enig land te kweken., waar
van Nederland een overschot heeft. Op
het ogenblik is België dus zover, dat
het valuta accepteert, die het niet strikt
nodig heeft. België zou dit natuurlijk
niet gedaan hebben, indien het niet
dringende behoefte had aan uitbreiding
van zijn metaalexport ter compensatie
van zijn naar Amerika inkrimpende me-
taaluitvoer, die reeds bedenkelijke vor
men heeft aangenomen.
Doch het is duidelijk, dat bet doen
accepteren door België van in zekere
zin overvloedige vreemde valuta niet
veel anders dan een incidentele en insta
biele maatregel kan zqn, die sterk af
hankelijk is van het verloop der con
junctuur. Er is dus reden te over de ver
dere ontwikkeling van de grootscheep
se planmatige economische politiek, die
hier bedreven wordt, met de grootste
belangstelling te volgen.
In het Instituut voor Praeventieve
Geneeskunde te Leiden zijn onderzoe
kingen verricht naar aanleiding van het
geval van koepokbesmetting, dat zich
ruim een week geleden in Wonderwe-
rei. in Friesland heeft voorgedaan en
dat leidde tot hersenontsteking en de
dood van het slachtoffer, een 16-jarig-
meisje.
Nadat onomstotelijk was vastgesteld
dat men inderdaad met koepokbesmet-
ting te doen had, heeft prof. dr. J. D.
Verlinde, hoofd van de bacteriologische
en experimenteel-pathologische afdeling
van genoemd instituut, de hersenen van
het slachtoffer onderzocht. In de her
senen, aldus prof. Ver linde, werd even
wel geen koepokvirus aangetroffen, zo
als dit ook vroeger na inenting van
koepokken nimmer is aangetroffen. Een
histologisch onderzoek zal nu van de
hersenweefsels verricht worden.
De opgave van de KNAC over het
motorrijtuigenpark, Zaterdag door ons
gepubliceerd, was niet geheel volledig.
De KNAC had vergeten in de opgave
per 1 Mei 1940 3000 tractoren te vermel
den en ook was het aantal vracht- en
bestelauto's niet geheel duidelijk. Dit
bedroeg niet 32.000, doch 52.000, zod^C
het totaalcijfer van het aantal motor
rijtuigen per 1 Mei 1&40 235.200 bedroeg.
MAANDAG
HILVERSUM n. 415 m. - Na 18 uur
ook 245 en 1875 m. - NCRV: 18.20 sport
18.30 pianoduo, 18.45 leeslamp, 19 00
nieuws, 19.15 Engelse les. 19.30 cello en
piano, 19.40 radiokrant, 20.00 nieuws,
20.05 omroeporkest, 21.05 luisterspel,
21.45 verzoekprogr., 22.10 Kerkvenster,
22.20 Sweelinck-kwartet. 22.45 Avond
overdenking, 23.00 nieuws, 23.15 theater-
muziek, 23.40 Residentie-orkest.
HILVERSUM I, 301 m. - ARVO: 18.00
nieuws, 18.15 Hawaiian Serenaders, 18.30
strijdkr., 19.00 kleuters. 19.05 filmkrant.
19.30 inleiding tot muziekbegrip, cau
serie, 19.45 regeringsuitz.. 20.00 nieuws,
20.05 zang en piano, 20.40 Radioscoop,
23.00 nieuws, 23.15 sport reportage, 23.30
swing-corner.
DINSDAG
HILVERSUM II, 415 m. - Vóór 10 uur
ook 245 en na 17.30 uur ook 245 en 1375
m. - KRO: 7.00 nieuws, 7.15 Morgenge
bed, 7.308.30 zendersluiting. 8.30
nieuws, 8.35 pluk de dag. 9.00 weerrap-
porten, 9.03 huisvrouw, 9.30 waterstan
den, 9.35 Lichtbaken, 10.00 kleuters,
10.15 Amerikaanse componisten. 10.40
schoolradio, 11.00 muziek houdt fit. 11 30
Als de ziele luistert, 11.40 Philadelphia-
orkest, 12.00 Angelus, 12.03 lunchconcert.
12.30 mededelingen, 12.33 lunchconcert.
12.55 Zonnewijzer, 13.00 nieuws, 13.20
Symphonette orkest, 14.00 Les petite
chanteurs de la Cöte d'Azur, 14.30 onder
ons, 15.00 schoolradio. 15.30 Ziekenlof,
16.00 Zonnebloem. 16.3017.30 zender
sluiting. 17.30 jeugd, 17.45 Klaas van
Beeck.
HILVERSUM I, 301 m. - AVRO: 7.00
nieuws, 7.15 lichte gram., 7.25 gram..
7.308.30 zendersluiting. 8.30 nieuws.
8.40 ochtendblad, 9.00 weerrapporten.
9.03 instrumentale solisten, 9.30 vrouw,
9.35 Aubade. 10.00 Morgenwijding, 10.15
arbeidsvitaminen, 10.50 kleuters. 11.00
Lyra trio, 11.30 Wekken, 12.00 Rhythm,
club. 12.30 mededelingen, 12.33 platte
land. 12.40 orgel, 14.00 nieuws, 13.15 Me-
tropole-ork., 13.45 lichte gram. 14 00
met naald en schaar, 14.30 zang en vleu
gel, 15.00 Radio matinée, 16.15 Manuel
de Falla, componist, 16.3017.30 zender
sluiting, 17.30 koor, 17.45 regeringsuitz.
