Rapport over vliegramp bij Prest wiek doet veel stof opwaaien het Isaac Allal weet weinig over ongeval te vertellen mSB i TOESTAND IN WEST-JAVA ZORGWEKKEND Rooms en Rood KOFFIE wordt Vonnissen tegen deserteurs HOOGTEMETER, uiterst belangrijk instrument voor de vlieger Vliegongelukken Tot hoofd en hart Het weer Onderzoek overbodig als de minister van Burgerluchtvaart toch een tegengesteld standpunt kan innemen" OOK ATTLEE ZWEEG Hadden de kinderen han veiligheidriem los? TUNIS IN ROUW Pater Punt uit Tsjechoslowakije gezet Felle critiek in de Engelse pers schaars en daar li glip Verklaring van premier van Pasundan Geweigerd om met de „Zuiderkruis te vertrekken Gevangenisstraf van bijna 3 jaar DE TOESTAND VAN KARD. MINDSZENTY J DONDERDAG 24 NOVEMBER 1949 73ste JAARGANG No. 1*623 Partijraad K.V.P. Buitengewone vergadering op 17 December ^Prijzen kerstbomen vrij VINNIG DEBAT IN HET ENGELSE LAGERHUIS Antwoord van McDonald DE VLIEGRAMP BIJ OSLO Overbrenging naar Tunis Geen broers of zusters ,yDaily Telegraph" draagt nieuw onderzoek Kil lil! !!i! ui Onveiligheid in Oost-Java WEER DOODSTRAF Eis van Raad van Cassatie tegen Poos en Slagter Weer in volle bezit van zijn geestvermogens? BUREAUX: SMEDESTRAAT S HAARLEM Telefoon: Redactie 21544 Advertentie* 21545 Abonnementen 20800 Postgiro 145480 Bijkantoor Beverwijk: Stumphlusstr. 45. lel. 9998 Voor klachten over de bezorging na 530 uur avond* 21544 Directeur: I. J. W. Boerrlgter. Hoofdredacteur: Drs. H. W M. van Ru* ttnd hoofdredacteur! W. Sever in. NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT AOVERTENTfETARfEF 28 cents per müHmeter- hoogte. Ingezonden mededel inoen dubbel tarief. Omroepers 15 cents per m.m.-hoogte. De administratie behoudt zich het rechi voor advertentiën eventueel aonder opgave ven redenen Se weiqeren. ABONNEMENTSPRIJS 35 cents per f 132 per maand, f 435 per kwartaal. Het weekblad Vrij Nederland nam in zijn jongste nummer het ini tiatief tot de onthulling van veler meningen omtrent de Róoms-Rode Samenwerking, kennelijk in de hoop, dat voor de lezer de waarheid aan deze confrontatie der meningen zou ontspringen. Welgeteld 22 represen tanten van het ene en het andere kamp werden daarbij aan het woord gelaten. Voor het merendeel waren het parlementariërs en mensen van de pers. Hoe lofwaardig het initiatief van Vrij Nederland ook moge heten, het resultaat bleef wel een weinig bene den datgene wat men ervan had mo gen verwachten. Want in de plaats Van een min of meer sluitend samen stel van elkaar aanvullende persoon lijke opinies, zowel uit het ene als het andere kamp, vindt men niet veel meer dan een vrij los samenhangende mozaïek van meningen, welke ten dele zelfs met elkaar in strijd komen. Dit laatste geldt overigens het minst met betrekking tot het oordeel van de Woordvoerders uit het katholieke kamp. Bij hen kan men over het alge meen een fundamentele gelijkvormig heid van mening onderkennen, ook al werden de accenten telkenmale anders gelegd. De opzet van Vrij Nederland was, een opinie-onderzoek in te stellen haar aanleiding van de vele tekenen van verwijdering tussen de K.V.P. en de P. v. d. A., zoals deze zich vooral de laatste tijd hebben voorgedaan, het meest onomwonden bij de algemene beschouwingen in de Tweede Kamer over hoofdstuk I der ontwerp-begro- ting voor 1950. Op grond daarvan kon men geredelijk concluderen tot een ernstige verwijdering tussen de beide grootste partijen, die ten tijde van het nieuwe bestand" onder het kabi- net-Beel tot nauwe samenwerking hadden besloten. De beschuldigingen, Van de zijde van de P. v. d. A. toen tot de K.V.P. gericht, waren inderdaad niet mals: zij (de K.V.P.) zou de sa menwerking tussen de beide partijen hebben losgelaten ten detrimente van de standvastigheid van het landsbe stuur en zowel het economisch beleid in het algemeen als de industrialisatie- politiek in het bijzonder zouden të eenzijdig worden bepaald door de op- Vattingen van de katholieke bewinds man Van den Brink. Opvallend was bij dat alles wel, dat de K.V.P. van haar kant tamelijk vredelievend repli ceerde. Haar fractievoorzitter, prof. Romme, sprak immers als zijn mening bit, dat een kabinet op brede basis, met als kernen de twee grootste poli tieke partijen in ons land, in een tijd als deze, meer dan ooit aangewezen schijnt. De geruchten ais zou de K.V.P. streven naar een partijgroepe ring los van de P. v. d. A., noemde hij „roddelpraatjes" of „proefballon netjes". Het teleurstellende is nu, dat de Dijna twee volle pagina's druks in Vrij Nederland ons eigenlijk niet veel wij zer maken, dan wij reeds waren. Jhr. van der Goes van Naters geeft een mitigerende aankleding van zijn eer der gedaan verwijt, dat de K.V.P. zich laat meezuigen in conservatief en hberaal vaarwater, en prof. Romme Verwijst slechts naar het door hem in de Kamer le dezen aanzien gezegde. Er valt eigenlijk slechts één in het eog lopend verschijnsel te onderken nen, en dat is, dat de woordvoerders bit het katholieke kamp een aanmer kelijk irenischer toon aanslaan dan sommige representanten van de P. v. d. A. Die irenische toon gaat' soms ge- Paard met een rustige zelfverzekerd heid, welke hier en daar bijna de grenzen raakt van het „graag of niet" vvanneer de samenwerking van de P. v d. A. met de K.V.P. ter sprake komt. Zo zegt pater Stokman, dat de K.V.P. enerzijds veel prijs stelt en prijs blijft stellen op de samenwerking met de P. v. d. A„ doch deze anderzijds niet beschouwt als een wet van Meden en Perzen, noch als een politieke nood zakelijkheid, waarvoor alles moet wij ken. Doch over het algemeen kan men Zeggen, dat zowel de representanten Van de P. v. d. A. als die der K.V.P. ®m binnenlands- en intërnationaal- Politieke redenen een geprolongeerd samengaan voorstaan, zich niet ver helend dat het resultaat van dit ge zamenlijk beleid menigmaal zal be staan in een geen van beide partijen ten volle bevredigend compromis. Omdat bijna iedereen zich beijverde aldus van een constructieve gezind heid te doen blijken, kwam een -eer lijk uitspreken van dat wat werkelijk Scheidt, wel wat in het gedrang. En Zeker werd niet duidelijk opgehelderd Wat Vrij Nederland vooral tot klaar heid wilde zien gebracht: of er e s - s e n t i 1 e tegenstellingen zijn dan tve] alleen maar incid'ente 1 e. Wij zijn van mening, dat het nutti- Sbr ware geweest, wanneer de inder daad bestaande essentiële verschillen duidelijker waren uitgesproken en te gelijkertijd de incidentele als zodanig 'h het licht waren gesteld. Want het 's een onloochenbaar feit, dat vooral de essentiële verschillen zich in de (dop der laatste jaren steeds duidelij ker hebben afgetekend, nadat zij be grijpelijkerwijs in de eerste na-oor- *°gse tijd een weinig waren verdoe zeld tengevolge van de doorbraak gedachte, die toen in heviger mate Vaardig werd over sommige politici ?an de werkelijkheid achteraf bleek e rechtvaardigen. 8er°irE reeds °P dêt jongste Congres d Katholieke Volkspartij is medege- i0 Jd zal op 17 December a.s. te Utrecht ge aet Jaarbeursrestaurant een buiten- j)la ?ne vergadering van de Partijraad Zal 5 .y'dden, welke uitsluitend gewijd lnri aan een bespreking van het Zal Pesische vraagstuk. Prof. Romme v0orlir.kfen rede de Partijraadslederr line ij, n' waarna de gedachtenwisse- een aanvang neemt. ^oorï<"lV,nist'er van Landbouw, Visserij en ïehikki„^>(^ZIening heeft de prijzenbe S Kerstbomen 1946 ingetrokken. bi het Britse Lagerhuis is het Woens dag tot een debat gekomen over de op zienbarende brief van de president van het Engelse Hof, T. P. McDonald, die Lord Pakenham, de Britse minister van Bargerlnehtvaart, er van beschuldigt de gehele verantwoordelijkheid voor de ramp met de „Nijmegen" te Prestwick in October 1948 te leggen op gezagvoer der Parmentier. George Lindgren, parlementair secre taris van het ministerie van Burger luchtvaart, heeft verklaard, dat Lord Pakenham „bijzonder bezorgd" was over deze beschuldiging. De minister was er zich heel goed van bewust, dat de om standigheden van het ongeluk het niet mogelijk maakten tot een definitieve conclusie të komen aangaande de oor zaak. Lindgren zei verder, dat Lord Pa kenham er van overtuigd was, dat geen lid van het personeel van de luchtver- keerscontróïe of de meteorologische diensten enige verantwoordelijkheid voor het ongeluk droeg. Hij, Lord Pa kenham, verlangde vurig, dat geen van hen door het leven zou gaan met een dergelijk „odium" op zich geladen. Anthony Eden, de plaatsvervangende leider van de oppositie, verklaarde hier op, dat het overbodig is een onderzoek te laten - instellen ais de minister toch een tegengesteld standpunt zon kunnen innemen. Hij vroeg Lindgren of het ooit wel eens was voorgevallen, dat een mi nister, wanneer hij het niet eens was met het rapport van een door hem zelf ingestelde commissie, hiervan in het parlement geen verklaring had gegeven. Lindgren bleef het antwoord schuldig, waarop Eden dezelfde vraag aan pre mier Attjee stelde, die echter ook niet antwoordde. Eden vroeg vervolgens: „Moeten wij hieruit opmaken, dat een minister een Hof van onderzoek kan instellen waarvoor getuigen werden opgeroepen en dan, wanneer dit Hof rapport uitbrengt, op dezelfde getuige nissen een ander standpunt kan in nemen?" Het conservatieve lid Anthony Mar lowe vroeg op welke gronden Lord Pakenham, die dé getuigen niet ge hoord had, zichzelf beter in staat achtte over de getuigenissen te oor delen dan het Hof van onderzoek. Het antwoord luidde: „De minister mag toch zeker een mening hebben." Air-commodore Arthur Harvey (Con servatief) stelde de vraag of het niet wenselijk zou zijn, dat elk onderzoek naar vliegtuigongelukken volkomen los gemaakt werd van de minister van Bur gerluchtvaart, daar men rekening zou moeten houden met de mogelijkheid, dat zijn eigen staf er bij betrokken is. Stel de, zo vroeg spreker verder, de minister zich niet bloot aan moeilijkheden met buitenlandse mogendheden, indien hij het oneens was met de bevindingen van de commissie? Lindgren: „Het was een Hof van on derzoek, dat buiten de minister om wérd samengesteld. Over bevindingen van dat Hof van onderzoek heeft hij enkele op merkingen gemaakt." Alan Lennox Boyd, tijdens de oorlog parlementair secretaris van het minis terie van Vliegtuigproductie, verklaarde niet tevreden te zijn over de antwoor den van Lindgren en zei de kwestie op nieuw te berde te zullen brengen. P. T. McDonald, de president van het Hof van onderzoek, wijst er in zijn antwoord op de in het Lager huis afgelegde verklaring op, dat uit het onderzoek niet is gebleken, dat hettoestel, vóór h^t in aan raking kwam met de hoogspan ningsdraden, een machinestoring had. McDonald verklaart het evenals Lord Pakenham te betreuren, dat op het per soneel van de controletoren critiek moet worden geleverd en dat zij, zoals Lind gren heeft gezegd, „de rest van hun leven zouden moeten doorbrengen met de schaduw van deze critiek op zich rustende". „Maar ik kan die overtuiging niet als een geldige reden aanvaarden om niet de onontkoombare conclusie van de bewijzen te aanvaarden. Het schijnt mij toe, dat het behoud van de reputatie van de gezagvoerder en de bemanning van het vliegtuig een even geldige reden zou zijn om hen vrij te spreken van enige mede-verantwoorde lijkheid voor het ongeval," aldus McDo nald. Noorse en Nederlandse luchtvaart autoriteiten zijn Woensdag begonnen met een onderzoek naar de oorzaken van het neerstorten van de Dakota van de Aero-Holland nabij Oslo. De heer Kamminga, inspecteur van de Rijks luchtvaartdienst, heeft de Noorse com missie van onderzoek bijgestaan bij haar werkzaamheden op het toneel van de ramp. De commissie heeft de gehele dag gewerkt, maar kon nog geen inlichtin gen over de oorzaken van het ongeluk verstrekken. Volgens berichten uit het sterfhuis, waar de lichamen van de vier en dertig slachtoffers thans verzameld zijn, zou den drie polshorloges gevonden zijn, die echter alle op verschillende tijdstippen stilstonden. Men verwaeht, dat horloge makers zullen uitmaken of zij afgelopen zijn of door schokken niet meer liepen. Het is nog niet geheel duidelijk waar aan de kleine Isaac zijn leven te-dan ken heeft Woensdag kwam het bericht, dat hij behouden was, omdat hij -zich op het ogenblik van de ramp in het toilet in de staart van het toestel be vond. Héden echter bereikt ons uit Dram men het bericht, dat Isaac verklaard heeft, dat hij met de veiligheidsgordel speelde. „Ik was aan het spelen met de veiligheidsgordel en maakte die nu eens vast en.dan weer los. De anderen hadden hun veiligheidsriem niet vast", aldus vertelde de kleine, en verder: „Ik hoorde overal om me heen huilen en kermen tóen het ongeluk ge beurde, daarna werd alles zwart." Isaac heeft toen het bewustzijn ver loren. Later werd hij wakker van de kóu. „Toen ik wakker werd, kon ik me helemaal niet bewegen. Ik had nog twee appels, die ik op at". Op een vraag wat hij later wilde worden, antwoordde de kleine: „Piloot". Een Röntgenonderzoek heeft uitgewe zen, dat Isaac geen beenderfracturen of ander letsel hëeft opgelopen. Isaac heeft zich bezig gehouden met tekenen. Hij heeft een groot aantal telegrammen, taarten en bloemen ont vangen. De moeder van Isaac heeft het zie kenhuis in Drammen opgebeld, doch het lukte har niet Isaac aan het toe stel te krijgen, aangezien hij juist op de Röntgenkamer was. Het stoffelijk overschot der slacht offers zal naar Oslo worden over- Woensdag arriveerde bij. zijn familie in ons land pater Af. Punt, provinciaal overste van de paters Calasaniijnen in Tsjechoslonpakije, die door'de Tsjechi sche regering het land is uitgewezen. Hij vertelde slechts drie dagen tijd te hebben gehad om orde op zijn zaken te stellen. Een verzoek tot verlenging van zijn verblijfsvergunning werd afgewe zen. gebracht. Dat der kinderen zal later naar Tunis worden gebracht om daar ter aarde te worden besteld. De Aero- Holland heeft aangeboden de stoffelij ke resten der kinderen naar Tunis te brengen. Intussen rouwt de stad Tunis om de dode kinderen. Zodra het wrak van het vliegtuig ontdekt was, zonden dë bey van Tunis, de Tunesische pre mier en hoge Franse autoriteiten in Tunis hun condolaties naar de ge troffen gezinnen en naar de Joodse leiders. Het blijkt thans, dat er geen broers of zusters van de enige overlevende aan boord van het vliegtuig waren. De pas sagierslijst bevatte wel de namen van drie andere kinderen, die Allal heten, doch Allal'. is een veel voorkomende naam in de achterbuurten van Tunis, waar Isaac geboren werd. Een tragische bijzonderheid is, dat een 18-jarige broer van de drie kinde ren Toubiana, die bij de vliegramp om het leven zijn gekomen, bij het verne men van het tragische nieuws aan een hartaanval is overleden. Een woordvoerder van het Israëliscne ministerie van Buitenlandse Zaken heeft namens zijn regering het volk en de regering van Noorwegen bedankt voor de reddingspogingen na het ver ongelukken van het Nederlandse vlieg tuig met Joodse kinderen. Naar wij vernemen is in 's-Graven- hage van particuliere zijde het initia tief genomen tot oprichting van een comité, dat ten doel zal hebben gelde lijke hulp te verlenen aan Isaac Allal. Verwachting tot Vrijdagavond: Zwaar bewolkt met hier en daar enige lichte regen of motregen en plaatselijk nevel of mist. Zwakke tot matige, maar langs de Waddenkust af en toe vrij krachtige Oostelijke wind. Ongeveer dezelfde temperatuur als vandaag. Zon: 8.15—16.38 Maan: 13.28-21.45 De Londense bladen vallen Lord Pa kenham, de Engelse minister van Bur gerluchtvaart, aan wegens zijn verwer ping van de bevindingen van een ge rechtshof, dat hij zelf aanstelde or de oorzaken van het ongeval met de „Nij megen" te onderzoeken. De „Daily -Telepraph" vraagt om een i nieuw onderzoek, onafhankelijk van het ministerie. Het blad noemt Pakenham's „onzuivere interventic" een erkenning van het feit, dat hij persoonlijk gelaakt zou kunnen worden om tekortkomingen van het Iuchtvaartcontrólestelsel. „Hij heeft onze democratische instellingen geschokt en het beginsel van de vrij heid van de persoon verzwakt," schrijft de „Daily Mail." Onder de kop „Onbehoorlijk" noemt de ..Daily Mirror" het optreden van de minister „ergerlijk." De „News Chro nicle" veroordeelt de interventie van de mniister als „onbegrijpelijk en ge vaarlijk." Het blad schrijft verder: Voor iedere gewone lezer van het rapport van het Hof is het duidelijk, dat de pi loot niet beschikte over de weerberich ten, die hq nodig had om zijn voorge nomen landingsmanoeuvre te corrige ren. De piloot had n.l. besloten een lan ding uit te voeren, die alleen dan vei lig kon geschieden, als hij in staat was de grond te zien. Hij ontving geen me teorologische gegevens, die hem in staat konden stellen het zicht op lage hoogte te beoordelen. Zolang de regering nog niet overgaat tot het doen van nieuwe aankopen van koffie, zal de prijs van dit product ge handhaafd blijven op ongev. f 1 per half pond maximumprijs f 1.10. De koffie prijs in Brazilië is echter sterk gestegen tengevolge van de ongunstig uitgevallen oogst. Naar schatting bedraagt de pro ductie 15 pCt. minder. Hoewel dit op zichzelf genomen niet zoveel is, inoet men hierbij toch reke ning houden met het feit, dat het koffie, verbruik in vergelijking met de jaren vóór de oorlog is afgenomen. Door de huidige schaarste zal het publick voor de toekomst rekening moeten houden met een nog sterkere beperking, aldus deelt men ons van officiële zijde mede. Wanneer de regering overgaat tot nieuwe aankopen voorlopig zal dit nog niet het geval zijn zal de prijs per half pond sterk Stijgen. De prijs van thee is, zoals bekend, reeds met 10 cent per ons gestegen. De premier van Pasundan, Djumhana, heeft in een interview, sprekend over de toestand in Pasundan, het volgende verklaard: „Na mijn terugkeer hier te lande sta ik voor een binnenlandse toe stand, die zeer zorgwekkend is. Sedert de totstandkoming van de Negara Pa sundan is de groep, die terugkeer naar de republiek voorstaat, altijd sterk ge weest. Thans is de controverse tussen deze groep en die, welke de Negara wenst te handhaven, dermate toege spitst, dat, indien deze toestand voort duurt, het mogelijk is, dat in het land ongeregeldheden ontstaan". Hij sprak de vrees uit, dat onverant woordelijke benden als de Darul Islam van deze twist gebruik zullen maken om grootscheepse acties te ondernemen. Ten aanzien van de,TNI meende Djumhana, dat dit leger, dat de kern van de strijdmacht der RIS wordt, van nu af niet alleen de re publiek Indonesia moet bescher men, doch ook tot taak moet heb ben de veiligheid der andere ne gara's, zoals Pasundan en Indonesia Timur, te handhaven. Djumhana meende, dat Sukarno en Hatta zo spoedig mogelijk naar Bata- (Van onze Rotterdamse redactie) Twee jaar en elf maanden, met aftrek van voorarrest, en ontslag uit de mili taire dienst, zo luidde het vonnis, dat gisteren door de Krijgsraad te Velde werd uitgesproken over de eerste twee deserteurs uit Schoonhoven, die giste ren te Rotterdam terecht stonden. Nog 31 anderer zullen volgen en wel zo spoedig mogelijk. Opzettelijke onge hoorzaamheid is hun ten laste gelegd en de Auditeur-Militair, nr. Baron van Imhoff, wenste hen te beschouwen als gewone Indië-deserteurs, evenals Je vele honderden, die reeds voor de krijgsraad verschenen zijn. Het speet ue Auditeur-Militair altijd, dat hij zulke zware ^traffen moest op leggen voor jongens' die verder niets op hun kerfstok hadden, maar hij vond het billijk en eerlijk om zich te houden aan de strafmaat, zoals die in de voor afgaande jaren was toegepast. Zijn eis luidde voor beide gevallen: drie jaar Het vliegtuigongeluk, dat een Cessna-vliegtuig van de „Aero-Hol land" op 17 Januari van dit jaar op het eiland Falstar overkwam, moet blij kens het door de Raad voor de Lucht vaart ingestelde onderzoek voorname lijk worden toegeschreven aan een fou tieve afstelling van de hoogtemeter. Of ook de vliegramp in Noorwegen aan hetzelfde euvel moet worden ge weten, kan vooralsnog uit de spaar zame gegevens, die ons bereiken, niet worden opgemaakt. Het is evenwel niet onmogelijk, dat ook hier de hoog temeter een. verraderlijke rol heeft gespeeld. In feite is de hoogtemeter slechts een zeer eenvoudig instrument, hetwelk in principe gebaseerd is op het natuurlijke verschijnsel, dat de luchtdruk afneemt naarmate men hoger stijgt. Om deze drukverschillen te registreren, wordt, evenals bij dé barometer, gebruik ge maakt van een zeer fijngevoelige mem braan. De bewegingen van deze mem braan worden overgebracht op een wij zer, die vervolgens correspondeert op een schaal, waarop het verschil in druk is omgerekend in verschil in hoogte. Teneinde de juiste hoogte boven een vliegveld te kunnen vaststellen, dient men uiteraard eerst de luchtdruk van het vliegveld te kennen. Om het aflezen te vergem kkeliiken, is de hoogtemeter dusdanig geconstrueerd, dat hij op iedere voorkomende druk kan worden afge steld. Het behoort tot de voorschriften van de vlieger vóór de start zijn hoog temeter af te stellen Op de druk van het vliegveld, dat hij gaat verlaten. Hierbij wijst het instrument dan een hoogte van 0 meter aan, indien het inderdaad cor rect is. Tijdens de vlucht kan de vlieger op ieder gewenst moment via de radio zijn hoogte controleren, hetgeen uiter aard van zeer veel belang is bij het vlie gen over bergachtig terrein. Voor de juiste afstelling van de hoog temeter tijdens de vlucht is een goede radioverbinding met de grond een essen tiële voorwaarde. Dit is reeds gebleken bij het ongeluk met de Cessna, en dit zal misschien wederom blijken bij de vliegramp in Noorwegen. Immers de be richten, die tot nu toe zijn binnengeko men over het verongelukken van de Dakota, spreken eensluidend over de verbreking van de radioverbindingen. Daar bovendien het terrein bergachtig en het zicht zeer slecht moet zijn ge weest, behoeft het geen betoog, dat de Dakota in een zeer hachelijke situatie heeft verkeerd, waaruit ontsnapping uiterst moeilijk moest worden geacht. met aftrek en ontslag uit de militaire dienst. De eerste beklaagde, soldaat De Pater uit Uithuizen, had op 28 October, toen men klaar stond om naar Rotterdam te vertrekken voor de inscheping op de „Zuiderkruis", pertinent geweigerd „onder geen enkele voorwaarde" in te stappen. Op een vraag van de president, mr. dr. J. P. van Erk, w; t de redenen dan wel waren, verklaarde de beklaagde, dat hij zich niet kon ver enigen met het standpunt van de mili taire autoriteiten ten aanzien van de Indonesische kwestie. Wanneer hij naar Indonesië zou worden uitgezonden, om daar zo eens rond te neuzen, dan zou hij er geen bezwaar tegen hebben.... Het is, zoals de president opmerk te, in de militaire justitie nog nooit voorgekomen, dat een beklaagde twee verdedigers had. Soldaat De Pater had dit voorrecht. Dr. mr. dr. W. Schuurmans Stekhoven was de eerste pleiter. Hij meende, dat de verdachte alleen maar een straf baar feit heeft gepleegd, waarop vier jaar maximum staat; desertie dus. Het herhaald bevel en het dreigen met de krijgsraad achtte hij onwet tig en zag hij als het misbruik ma ken van het dienstbevel door een ander strafbaar feit uit te lokken. Aan de jongens waren de feitelijk heden onthouden en als zij geweten hadden, dat er na het beëindigen van de R.T.C. in plaats van gevechtstroepen alleen maar verzótgingstroepen naar Indonesië zouden gezonden worden, zou het aantal deserteurs belangrijk minder geweest zijn. In vérband met het te ver wachten negen-maandelijkse verblijf van de troepen in Indonesië pleitte hij voor het halveren van de straf. De tweede verdediger, mr. Proper vroeg volledige invrijheidstelling. De tweede beklaagde, soldaat Van Kempen, had behalve de ten laste leg ging, nog een flinke straflijst, die hem allerminst tot voorspraak was! Hij gaf als redenen op, dat het zijn overtuiging was, dat zijn meisje zonder zijn steun in grote moeilijkheden zou komen en dat het verder zijn politieke commu nistische overtuiging was ten aanzien van de Indonesische kwestie, die hem deed weigeren. Na het pleidooi van mevr. mr. Sonito Heiligers, die vrij spraak of althans een minimale straf bepleitte, zei beklaagde, dat hij aan zijn principe niet ontrouw wilde worden en liever drie jaar de gevangenis in ging, dan naar Indië uitgezonden te worden. Toen hij de rechtszaal verliet stak zijn meisje met twee kinderen bij zich de vuist voor hem omhoog en aan het hoofd van een groot aantal familieleden en communistische vrienden verliet het gezelschapi de publieke tribune om bui ten een communistisch strijdlied aan te heffen, waaraan de politie echter spoe dig een einde maakte. via dienen te verhuizen, opdat, in plaats van Djocja, Batavia het centrum van de politieke en nationale activiteit zou zijn. Hij voegde er aan toe, dat, of schoon Sukarno en Hatta nog niet ver kozen zijn, men thans zekerheid heeft, dat zj) de RIS zullen leiden. In Oost-Java. in het bijzonder in de omgeving van Malang. neemt het aan tal overvallen en berovingen toe. Een auto van de gemeente Malang. die Dins dag naar Kotalama reed voor het uit betalen van arbeiders, werd door een bende van zes man overvallen. Zij maakten zich meester van 'twintigdui zend gulden en van de auto. Twaalf ondememingswachters van de landbouw-proeftuin te Pekukuhan bij Modjosari werden door een bende ont voerd. Deze nam alle wapens en schrijf machines mee. Twee nachten tevoren wenden in deze omgeving drie politie beambten met hun wapens ontvoerd. Dinsdagnacht werd de hoofdagent van politie van het marine-etablisse ment te Surabaj$ vermoord. Het lijk. waarvan het hoofd overdekt was met kapwonden, werd uit de rivier gehaaid. Twee agenten, die hem begeleidden, zijn eveneens verdwenen. Woensdagmiddag heeft de procureur- fiscaal bij de Bijzondere Raad van Cas satie, mr. Baron van Voorst tot Voorst, tegen Poos en Slagter, de beide Haagse politiemannen, die tal van Nederlanders in oorlogstijd hebben gearresteerd en van wie zeer velen zijn omgekomen, de doodstraf geëist. „112 personen zijn door Poos en 99 door Slagter gearresteerd; 97 van hen arresteerden zij in combinatie, 114 van hen kwamen in Duitse kampen om het leven", aldus de proc.-fiscaal. Uit alles blijken de ontrouw en de kwade trouw van deze beide requiran- ten. Uit het totale dossier komt vast te staan, dat 200 doden te betreuren zijn. Zeggen deze tweehonderd doden deze beide manned dan niets? Gedurende beide processen voor het'Hof en thans voor de Raad, alsmede in hun schriftelijke verweren, betuigen ze nergens berouw. Mogelijk zijn zij door .hun luguber be drijf reeds dermate afgestompt, dat menen zij zich thans werkelijk te kun nen verschuilen achter beroepen op overmacht, bevelen van hogerhand en goede trouw? Zij hebben zelf hun doodvonnis ge schreven. Aan de kogel kunnen zij, vol gens de procureur-fiscaal, niet ontko men. Het Oostenrijkse Katholieke weekblad „Der Volksbote", dat over het algemeen zeer goed is ingelicht, heeft een bericht gebracht over de lichamelijke en geestelij ke toestand van Kardinaal Mindszenty. „De Primaat bevindt zich nog steeds in de staatsgevangenis „Gyüjtöfoghaz" te Boe dapest. Lichamelijk is de Kardinaal wel zeer verzwakt, maar hij is toch weer in het volle bezit van zijn geestelijke krachten. Gelukkig schijnen de kunstmatige midde len, waarmede men zijn bewustzijn en zijn zenuwstelsel vóór en tijdens het proces had uitgeschakeld, geen ernstige gevolgen te hebben, al kan de Kardinaal zich niet meer herinneren, wat er met hem ge beurd is". „Als gevolg van zijn lichamelijke zwakte kan Kardinaal Mindszenty de laatste tijd niet langer iedere dag de H. Mis opdragen en moet zjjn dagelijkse wandeling tot een half uur beperkt blijven. Ondanks dit alles houdt hij toch vast aan zijn ascetisch pro gram, even nauwkeurig als in de dagen van zijn vrijheid. Ook thar* vast hij nog twee dagen in de week. Een dag voor het welzijn van Hongarije, de andere dag voor het Christendom in de gehele wereld; maar vooral voor het onbeschrijfelijk lij dende Russische volk. waarvoor de Kar dinaal altijd een diepe en broederlijke sympathie heeft gekoesterd". „Eén dag en één nacht ziet de Kardinaal ook af van zijn rustbed en ligt hij op de naakte vloer van zijn cel Overigens brengt de Kardinaal de gehele dag door met me ditatie, breviergebed en andere gebeden". „Voor de bewaking van de Kardinaal hebben de communisten een speciale wacht gevormd uit in politiek opzicht betrouw bare politie-beambten. Iedere dag brengen de directeur en de arts van de gevangenis een bezoek in de cel van de Kardinaal en vragen of hij nog bijzondere wensen heeft. Maar iedere dag wijst de Kardinaal deze tegemoetkoming op zeer besliste wijze af. Van een regiem, dat hem willens en wetens onschuldig in de gevangenis heeft gewor pen, wil hij geen gunsten aanvaarden". De prinsesjes Beatrix en Irene hebben Woensdag een gedeelte van de jachtrit meegemaakt, die te Haarle is gehouden. Hier zien wij prinses Irene bij het vertrek van kasteel Sprengenbergte Haarle. (Van een luchtvaartmedewerker) Het is niet anders dan een speling van het lot te noemen, dat de behandeling door de Raad voor de Luchtvaart van het vliegongeluk, het welk ruim tien maanden geleden met een Cessna op het Deense eiland Falstar plaats, vond, op dezelfde dag viel, waar op elders met man en macht werd ge zocht naar de overblijfselen van een Dakota, een vliegtuig dat eyeneens de Aero Holland toebehoorde. Zeer zeker zou het een sympathieke geste zijn geweest, als de Raad voor de Luchtvaart de behandeling van het vliegtuigongeluk op Falstar tot nader or der had uitgesteld om de directeur van „Aero-Holland", de heer Diepen, gele genheid te geven zich uitsluitend te wij den aan het onderzoek naar het gebeu ren in Noorwegen. Dat de Deense des kundigen, die speciaal voor het bijwonen van deze zitting naar Nederland waren uitgenodigd, reeds hier te lande waren aangekomen vóór de vermissing van de Dakota bekend werd, kan wellicht als een excuus gelden, waarom van uitstel moest worden afgezien. De wijze, waar op de zitting evenwel is verlopen, kun nen wij slechts matig waarderen. Welis waar betuigde de voorzitter namens de Raad aan de heer Diepen zijn gevoelens van deelneming bij de laatste ramp, die de „Aero-Holland" heeft getroffen, doch anderzijds getuigt het naar onze mening van weinig medeleven om op dezeKde zitting in het openbaar de betrokken luchtvaartmaatschappij in een bedenke, lijk daglicht te stellen, door de be kwaamheden in twijfel te trekken van één harer gezagvoerders, die niet alleen een uitstekende staat van dienst achter de rug had. maar bovendien bij het in behandeling zijnde vliegtuigongeluk om het leven is gekomen. Hoewel het ons onder de gegeven om standigheden onaangenaam aandoet in discussie te treden over het ongeluk dat reeds geruime tijd geleden heeft plaats gevonden, kunnen wij toch niet nalaten iets nader in te gaan op de vraag, wie de verantwoording draagt voor een start, els van te voren bekend is. dat het vliegtuig op zijn vlucht slecht weer te wachten staat. Het komt ons voor, dat de gezagvoerder bij het nemer, van een beslissing in vele gevallen zal af gaan op de opinie van de verkeerslei ding, die normaliter in finesses op de hoogte is van de laatste weersverande ringen op alle gangbare luchtroutes. In dien de weersgesteldheden van die aard zijn dat de geprojecteerde vlucht te ris kant zou worden, is de verkeersleiding niet alleen verplicht afwijzend te advi seren, maar zelfs een startverbod op te leggen. Hierbij dient uiteraard het type toestel, waarmee de vlucht gemaakt moet worden, in aanmerking te worden ge nomen. Het kan immers zeer wel mo gelijk zijn, dat bepaalde weersgesteld heden b.v. voor een Cessna-vliegtuig noodlottig kunnen zijn, terwijl deze voor een Dakota met haar veel grotere actie radius en veel hoger plafond in het geheel geen bezwaren behoeven te vor men. Het ligt voor de hand, dat de bestuur der van de Cessna al het mogelijke ge probeerd heeft t>m de zware regenbui, die hij nabij Falstar ontmoette, te ont wijken. De beperkte capaciteiten van zijn vliegtuig kennende, wist hij dat het hem onmogelijk zou zijn boven de bui uit te vliegen. Derhalve bleef hem slechts over naar links of naar rechts van zijn route af te wijken of een po ging te wagen onder de bui door te v liegen. Na de eerstgenoemde mogelijk heden vermoedelijk te hebben beproefd, is hij waarschijnlijk besloten tot het laatste, waarbij hij laag boven zee koer send plotseling de- beukenbossen uit de duisternis heeft zien opdoemen, die hem en zijn collega noodlottig zijn geworden. Voor de gezagvoerder van de Cessna, de heer Protiva. bij wie men door zijn praktijk als in vlieger wel enige verme telheid kon verwachten, was uiteraard een startverbod beter op zijn plaats ge weest dan een negatief advies. De Deense luchtvaartdeskundigc, ir Benze, bleek zulks eveneens van oordeel te zijn. Van Nederlandse zijde werd zijn uit spraak echter bestreden met de opmer king, dat een uur na het vertrek van de Cessna een Deense Dakota ook is op gestegen en wel veilig is geland. Het behoeft geen betoog meer, dat deze op merking geenszins als afdoende argu ment kan worden aangevoerd tegen het oordeel van de Deense deskundige. Inj tegendeel, zij is eerder een bevestiging van bovenstaande uiteenzetting. Hoe timer onze wereld wordt, hoe teleurstellender.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1949 | | pagina 1