LEIDERSKWARTET WAS BIJNA EEN
TRIO GEWORDEN
De Ruyter herstelt zich met 142
na zwak begin
m
K
KA
mm
mwm
J.L.-D.T.S. kan beslissing
brengen in Handbal NKS
Ambon gaat
naar Sloten
L.O.-wet in Tweede Kamer
st
IN GENNEP PROCENTSGEWIJZE HOOGSTE OPBRENGST VAN
DE VERMAKELIJKHEIDSBELASTING
Kruiswoordraadsel
m
m
Si
q
m
m A
Hl
Motie van de heer Peters K. V.P.voor
gecoördineerd leerplan
Minister Lieftinck en de Maze gaan er dag aan
dag hand in hand
Centrum voor bevolking
van 15.000 zielen
„Studie bij kaarslicht"
ZATERDAG 3 DECEMBER 1949
PAGINA 4
KAMPIOENSCHAP HOOFDKLASSE 71/2
(Van onze sporiredacieur)
AMSTERDAM, 2 December. Zeven poedels en 'n negen!
Dal was niel wal je noeml een veelbelovend begin van
De Ruyier in zijn partij legen Sweering. Vooral niel legen
déze Sweering. In zijn middagpariij was de Amsterdammer
zo mei huid en haar opgepeuzeld door een Van de Pol, die
dank zij Iwee honderden in 9 beurien finishte (30050!),
oal de kenners er 's avonds eens echt voor gingen zillen,
om ie zien hoe dii temperamentvol biljarilaleni op die klap
zou reageren ien kosle van de 24-jarige matador uil hel
Brabantse. En zelfs al haalde Sweering dikwijls genoeg mei
een misnoegd gebaar zijn schouders, op omdal hel ivoor
maar niel precies naar zijn pijpep wilde dansen, bij zo'n
wanhopig tasten naar de zegen van ook maar één caram
bole, werd de onweerswolk boven hei puur plezier van De
Ruyter's ongeslagen record, een zwarte luchl van horizon
lol horizon. Toen Sweering zelfs de ontevreden Swee-
1^n9' na negen beurten met 85—9 leidde, was de iribune
er heilig van overtuigd, dal er iels te gebeuren stond.
INVLOED VAN EEN INCIDENTJE
Ook andere favorieten winnen
SCHAAKRUBRIEK
^abe d e f g h
Korfbalprogramma
DAMRUBRJEK
y WK»
g
SIP
Hockeyprogramma
DINSDAG EINDSTEMMING
r—
Amerikaanse experts kunnen
echtheid niet garanderen
KERSTPAKKETTEN-ACTIE
GESLAAGD
Bescherming van burgers
in oorlogstijd
SCHADELOOSSTELLING LEDEN
TWEEDE KAMER
Nadere regeling
AANDEEL WINST PERSONEEL
HOOGOVENS
Brand in papieropslagplaats
WONINGVERBETERING
EN WONINGSPLITSING
Nieuw liclit op valse
Vermeers?
Geen tariefverlaging bij
de P.T.T. &e
Spaarsaldi in October
t
Maar De Ruyter was te vastbeslo
ten in de trein naar Amsterdam gestapt
om nu maar in negen of tien beurten
zijn aanspraken misschien niet op
de titel, maar toch in ieder geval op
de afvaardiging naar de Europese kam
pioenschappen te Luik prijs te geven.
Meer gedrukt door de stroefheid van
2ijn spel dan door de tientallen, welke
hij op die manier was achtergeraakt,
begon hij toch langzaam, heel lang
zaam weer een beetje op temperatuur
te komen. Het waren eerst maar kleine
serietjes: 17. 25, 28, 7; maar belangrijker
dan de getallen waren de tekenen, die
er op wezen, dat hier sprake was van
herstel.
De vijftiende beurt Sweering
leidde toen nog met 11487 was
beslissend voor de hele partij. Die
bracht de jonge Waalwijker plotse
ling weer in een van die buien, waar
van hij het misschien nog steeds te
veel moet hebben. In ieder geval het
gevoel was er weer. En toen einde
lijk, eindelijk dan de ballen als aan
een touwtje kwamen samen klossen
aan het einde van de lange kaderlijn,
was het gebeurd.
Eerst nog voorzichtig balancerend,
maar steeds zekerder en zelfbewuster
spelend, bouwde De Ruyter nu zijn
serie op. Langzaam kroop het ivoor
over de kaderlijn naar de andere zijde
van de speeltafel. Daar werd de hon
derd vol gemaakt; daar werd een moei
lijke „dedans" met een kloeke stoot su
bliem opgelost, daar sneuvelde van De
Pol's recordserie van de eerste dag.
Maar daar kwam ook het einde.
De piqué, die daar op tafel lag, was
niet overmoeilijk en bood voor de voort
zetting van het spel nog mogelijkheden
genoeg. De arbiter besliste, dat de speel
bal vast lag, maar herzag bij nader in
zien zijn beslissing. Het incidentje
bracht De Ruyter even uit zijn concen
tratie. De piqué werd iets te zacht ge
stoten en met een centimeter tekort
was de knappe serie 142 ten einde. De
rest van de partij was een formaliteit.
Na zijn zege op Kobus in middaguren,
behaalde de Brabander zijn vierde over
winning.
Intussen liep Kruythof, die 's middags de
vlag had gestreken voor Metz (300211),
mopperend op zijn deveine, heen en weer
tussen zijn stoel en de andere speeltafel.
En niet helemaal zonder reden. De Leeuw,
LADDERWEDSTRIJD. Oplossing
van de tweezet nr. 915 van Jos. Op-
denoordt. Tijdschrift van de K.N.S.B.
1932. 1. e7 dreigt 2. e8 D. mat. Een task
met 6 promotievarianten van 3 zwarte
pionnen. Een uitzonderlijk probleem
van de begaafde componist.
Probleem nr. 918 van N. IJ. J. Termaat
Eerste publicatie.
Wit geeft mat in twee zetten.
Oplossingen binnen drie weken te
zenden aan Jos. Duvergé, Binnen Brou
wersstraat 40, Amsterdam-C.
BOTWINNIK KEUR VAN ZIJN BESTE
PARTIJEN 1936—1948.
Geweigerd Koninginnegambiet
Wit; M. Botwinnik Zwart; I. Poljak.
1. Pgl—f3, d7d5; 2. c2—c4, e7—e6;
3. d2d4, Pg8—f6, Pblc3, c7—c6;
5. e2e3, Pb8—d7,- 6. Rfl—d3, Rf8—e7.
(Veel beter ware 6dxc4 gevolgd
door b5). 7. 0—0, 0—0; 8. b2—b3, Re7—b4.
(Beter ware 8b6). 9. Relb2,
Dd8e7; 10. a2—a3, Rb4—d6. (Zwart
stac reeds minder goed). 11. Ddl—c2,
d5xc4, 12. b3xc4, e6e5; 13. Tflel,
Tf8e8; 14. Pc3—e4, Pf6xe4; 15. Rd3xe4,
g7g6; 16. Dc2c3. (Wit maakt zich op
meesterlijke wijze de kleine onnauw
keurigheden, waaraan zwart zich heeft
schuldig gemaakt, ten nutte. Met de
tekstzet begint de beslissende aanval op
de koningsvleugel)16f7—f5; 17.
Re4—c2, e.ïe4; 18. c4c5. (Hiermede
wordt de diagonaal voor de raadsheer
op wit geopend). 18Rd6c7; 19.
Rc2b3r. Kg8f8; 20. d4d5, Rc7—e5;
21. Pf3xe5, Pd7xe522. Tal—dl, Rc8—d7;
23. d5xc6, Rd7xc6; 24. Tdl—d6. (Dit
leidt het snelst tot winst). 24Ta8
d8? (Nu verliest zwart een stuk, maar
geen andere voortzetting zou de partij
redden). 25. Dc3xe5. Zwart geeft het op.
Annotaties naar die van A. LilientaL
die zich plechtig had voorgenomen om nog
éénmaal de volle zwaarte van zijn geweldige
strijdlust en zijn veelbeproefde kwaliteiten
in het gevecht te brengen, had zich in de
vierde beurt al met 92—18 van zijn tegen
stander los gemaakt en de 60 en 44, waar
mede de Amsterdammer in zijn negende en
tiende beurt de overwinning onmiddellijk
binnen zijn bereikt bracht, stonden Kruyt
hof niet veel meer toe dan dat hij met een
48 in de voorlaatste stoot zijn gemiddelde
nog tot boven de tien wist op te voeren.
Ook in de beide laatste partijen van de
tweede dag is de hegemonie van het lei
derskwartet niet aangetast. Wel hadden zo
wel v. d. Pol als Metz in het begin niet
voldoende vaart en vastheid in hun spel
om zich respectievelijk van Eichelsheim en
Kobus te ontdoen, maar voordat de par
tijen tot de helft waren gevorderd, hadden
zij de balans weer in evenwicht en konden
zij tenslotte nog vrij gemakkelijk in het
zadel blijven.
Van de Pol had met 71 in zijn tweede
beurt het heft direct in handen genomen,
maar een paar goede series van zijn te
genstander brachten weer volop spanning
al bleef de voorsprong van Eichelsheim
zelfs op zijn hoogtepunt (125—82) te gering
om v. d. Pol ernstig te bedreigen. Toen de
ze met 65 de leiding had overgenomen,
week de spanning en de 33 en 72 welke hij
onmiddellijk daarop produceerde, maakten
aan alle onzekerheid een einde.
Metz had langer last van Kobus. die na
19 beurten nog leidde met 178145. Maar
de Hagenaar wachtte nu niet als gisteren
met het beslissende offensief. In de vol
gende beurt kreeg hij de ballen goed bij
elkaar en met de serie van 101 waarmede
hij Kobus toen passeerde, had hij het huls
onder de kap.
De uitslagen luiden:
Kobus
195
22
39
8.86
De Ruyter
300
22
88
13.63
v. d. Pol
300
9
101
33.33
Sweering
50
9
28
5.55
de Leeuw
300
20
•82
15.—
Eichelsheim
160
20
27
8.—
Kruythof
211
24
50
8.79
Metz
300
24
45
12.50
De Leeuw
300
15
60
20.—
Kruythof
154
15
48
10.26
De Ruyter
300
20
142
15.—
Sweering
174
20
34
8.70
Metz
300
24
101
12.50
Kobus
242
24
42
10.08
Eichelsheim
159
16
47
9.93
v. d. Pol
300
16
72
18.75
De stand na
de
vierde ronde luidt:
pnt. car. brt. h s. alg. gem.
Van de Pol
8
1200
52
141
23.07
De Leeuw
8
1200
86
82
13.95
Metz
8
1200
87
101
13.78
De Ruyter
8
1200
96
142
12.50
Eichelsheim
0
835
77
58
10.84
Kobus
0
884
85
46
10.40
Sweering
0
728
78
68
9.33
Kruythof
0
687
81
50
8.48
Eerste klasse, Zuid-Holland: AchillesVi-
cas Or., OSCRGymnas.
Oosten; AKCZKC, Gr. Zwart—DOS, Wit
Blauw—HKC.
Noorden: LDOSparta, Wordt Kwiek
SDO. HermesCl. Brothers.
Zuiden: EindhovenOr. Wit, Odilo
Sportlust, Bust RoestOEC.
Problemen voor geoefenden; serie van
Joh. v. d. Boogaard te Nuland.
No. 1740 Zw. 11 st. op 2, 7, 8, 12, 13, 19,
20, 23, 24, 34, 36. dam op 30. Wit 14 st.
op 11, 21, 22, 26, 27, 31, 37, 38, 39, 42,
43 45 47 49.
No.'1741 Zw. 13 st. op 2, 4, 8, 9, 12,
13, 17, 19. 21, 22, 27, 41, 45. Wit 13 st. op
16, 29, 31, 33, 34, 37, 39, 40, 42, 46, 48,
49, 50.
No. 1742 Zw. 11 st. op 6, 8, 9, 10, 13,
19, 23, 24, 30, 34, 36. Wit 11 st. op 16, 22,
25. 26, 27, 31, 33, 37, 39, 43, 47.
Wit speelt en wint; oplossingen kun
nen ingezonden worden tot uiterlijk half
Januari a.s.
Oplossingen.
Serie van D. M. Nijland te Amsterdam.
No. 1716: Wit speelt naar: 17, 28, 27, 41,
38, 38, 3, 19 en wint.
No. 1717: 17, 27—22, 33, 41, 31, 43, 1,
16 en wint.
No. 1718: 39, 28—22, 21, 44, 11, 24, 1
én wint.
Verdienstelijke stukjes op wat ver
ouderde systemen; minder moeilijk dan
men ze op het eerste gezicht zou denken.
Voor beginners.
No. 78 van J. Hondeman te Amsterdam.
BBS
s
St
Wit begint en wint; oplossingen van
de nummers 77 en 78 kunnen tegelijk
ingezonden worden tot 15 December.
No. 78 is weer een eerste product van
een beginnend problemist en mag ge
slaagd heten.
Oplossingen nummers 73 en 74.
No. 73 van A. H. v. d. Geest te Haar
lem. 29—23, 47 x 21, 26x10 en nu is ont
staan het vierkantje van v. d. Meer, een
in problemistenkring bekend motiefje
van een vroegere auteur. 18X27 of? 23 X
21, 16x27, 105 en wint. Het is niet
gemakkelijk, dit motief zo te bewer
ken dat het zonder figuranten op het
bord overblijft. Jammer is het dat wit
ook als eerste zet 2924 kan spelen met
ongeveer hetzelfde verloop.
No. 74 van H. J. C. A. Nunnink te
Delft. 38—32, 27x47, 34—29, 23X43,
49x38, 47x20, 25x1 en wint. Prachtig
is hierin de meerslagregel toegepast, een
stukje!
Namen oplossers en winnaars in de
volgende rubriek.
Heren, Eerste Klasse, Westen: Be Fair—
Hilversum, GooiTogo, HDMLaren,
HHYC—BMHC, A'dam—HOC.
Zuiden: Venlo—Breda, Tilburg—HTCC,
Push—EMHC, MOP—Zwart Wit.
Oosten: Union—PW, Deventer—Nijmegen,
DKSZwolle, ArnhemUpward.
Noorden: RAP—LHC, GHBS—Groningen,
Gron. Stud.Dash, Meppel—HVA.
Dames, Eerste Klasse, Westen: A'dam
Gooi, Be FairRood Wit, KievitenBDHC,
HHYC—Hilversum.
Zuiden: Venlo GirlsBreda, Tilburg
HTCC, Push—EMHC, MOP—VKH.
Oosten: DKFQuick, UnionPW, Alme
loSHV, DeventerNijmegen.
Heren, Westen, Promotie Klasse B: Al
liance—HHYC III. BMHC II—Groen Geel,
Delft. Stud. II—GHC, AsvionLeiden. C:
HBSAdelb.. A'dam IIIStrawb., IJsvog.
Alkmaar, SCHC—Pinoke. D: AMVJ—Amers
foort, Hilversum IISCHC II, VVVAm-
sterd. II, KampongGooi II.
Tweede Klasse D: Strawb. IIZand-
voort, BMHC III—Zuidwijk, Kraaien
HBS II, HurleyAlkmaar II. E: SCHC III
Hilversum III, A'dam IVAMVJ II, Ka
meleonHurley II, Gooi IIIBe Fair II. F:
Hilversum IVKampong II, FITA'dam V,
Be Fair IIIPinoke II, Schaerw.Voordaan.
Dames, Westen. Promotie Klasse A: Togo
MRHC, AeolusAmersf., A'dam IIIAm
sterdam II, Kampong—HOC. B: BDHC II
Strawb., LeidenHDM, HBSLeonidas, Pi
nokeVictoria.
Tweede Klasse B: HDM IIGr. Geel,
BDHC IVBDHC III, Tempo—Zandv., Ever
SwiftZuidwijk. C: Rood Wit II—FIT, Gooi
II—A'dam IV, Alkmaar—AMVJ. Hurley—
IJsvog. D: Laren—Be Fair II, Hilversum II
Kameleon, SCHCKampong II, Voordaan
Schaerw.
Het rustige programma van afgelopen
Zondag was als een stilte voor de storm:
morgen worden in de damescompetitie
vier belangrijke ontmoetingen gespeeld
en in de herenafdeling kan zelfs een
officieuze beslissing voor het kampioen
schap vallen.
In het middelpunt van de belangstel
ling staat de herenwedstrijd Jong Leven
DTS. De oud-kampioen deed het in het
begin van de competitie niet best: ver
loor een wedstrijd, kwam eenmaal r.iet
op en kreeg daarvoor twee verliespun-
ten. Het staat nu op de derde plaats met
vier punten uit vier wedstrijden. DTS
startte daarentegen goed, won zelfs van
KDO (dat zijn nederlaag inmiddels al
grondig gewroken heeft!) en behaalde
uit vijf wedstrijden acht punten met één
verloren wedstrijd. Beide elftallen nu,
hebben gelijkwaardige kansen, ofschoon
DTS in de laatste weken een niet be
paald gunstige indruk gemaakt heeft.
Dat ook KDO belang heeft bij de uitslag
blijkt wel uit het overzicht. Wint DTS,
dan ontmoet het nog eenmaal Jong
Leyen en verder de zwakkere ploegen,
dus maakt een bijna onaantastbare kans
op het kampioenschap. Verliest het
daarentegen, dan heeft het vier verlies-
punten, Jong Leven ook en KDO slechts
drie en kan de laatste zich gaan voor
bereiden op de tweede ontmoeting tegen
de oud-kampioenen en is bij een zege
kampioen, tenzij Jong Leven erin slaagt
alle komende wedstrijden te winnen....
Wilskracht kwam afgelopen Zondag met
de hakken over de sloot in zijn wed
strijd tegen Ambon (54). Het zal mor
gen wel de handen vol hebben aan VDO,
dat een zeer redelijke kans maakt in
deze strijd Ambon tot hekkensluiter te
maken, daar Ambon morgen KDO be
zoekt en de laatste zich wat dieper in
zijn eerste plaats zal nestelen.
KDO 7 11 Wilskracht 4 3
DTS 5 8 Ambon 4 0
Jong Leven 4 4 VDO 4 0
In de damesafdeling moeten de kop
groepen hun plaatsen verdedigen tegen
de staartploegen. ODOS, dat zijn eerste
plaats na een week afstand aan DCG
weer heeft ingenomen door zijn 32
overwinning op Wilskracht Sport, gaat
naar SVA en zal weinig moete hebben
met een overwinning ondanks de uitste.
kende achterhoede waarover SVA be
schikt. Cito bezoekt Wilskracht Turnen,
dat vorige week uit een blanke stand
zijn eerste winstpunt behaalde. Het zal
Cito, voordat deze met de punten naar
huis gaat, eerst wel kranig partij geven.
Ambon gaat naar Sloten met de beste
papieren voor zijn ontmoeting tegen
Pancratius. De meisjes uit Sloten laten
echter niet licht van zich winnen op
eigen veld, zodat een overwinning van
Ambon lang niet zeker is. En in het
geheel niet, wanneer het niet beter
speelt dan vorige week tegen VIDO.
Voor Pancratius zijn er nog mogelijk
heden zich in de tweede helft der com
petitie een betere plaats te verwerven
en het zal er wel naar werken ook. Dat
ODOS en Cito morgen theoretisch zul
len winnen (verrassingen voorbehou
den) kan eigenlijk niet anders, doch
voor de wedstrijd DCGWilskracht
Sport is dit .niet te zeggen. Wel werkte
DCG zich op tot de tweede plaats en
huist Wilskracht in de middenmoot, DCG
zal zich tot het uiterste moeten inspan
nen om zijn plaats te behouden.
Kring Kennemerland-Zaanstreek: da
mes senioren: Afd. I: Blauw Zwart
DEM, LeonidasVitesse. Afd. II: Lim-
men—GVO, PSCK—Vitesse 2. Afd. lila:
DIOZeevogels, ACGExcelsior. Afd.
Illb: DOS—TYBB 3, TYBB 2—Leoni
das 2. Afd. IV: Zeevogels 3USVU 2.
Junioren: Afd. I: AOGADO a, Vi
tesse bDIO. Afd. II: ADO bBlauw
Zwart, WSV—GVO, Meervogels—Vitesse
a. Afd. Ill: DEM—USVU a, TYBB a—
TYBB b.
Kring Amsterdam: dames sen.: Afd.
I: DCGWilskr. Sport, PancratiusAm-
bon, SVA—ODOS, Wilskr. T.—Cito. Afd.
II. Cito 2ODIN, ODOS 2Ambon 2,
Thecla—VIDO 2, VDOSebastianus.
Afd III: Sebastianus 2—DOP, Spirit—
Sportlust, ODOS 3—TOB. Afd. IV: DCG
4The Victory, Thecla 2Wilskr. Sp. 3,
VDO 2—TOB 2.
Junioren: AmbonDCG, Sebastianus
—VDO SVA—Pancratius, Wilskr. Sp.—
ODOS.
Heren: I: AmbonKDO, VDOWils
kracht, Jong LevenDTS. Afd. II: DCG
—DTS 2, Vitesse—Wilskracht 2.
Voor het Rockefeller Center in New York Werd dezer dagen een uit Noorwegen
geïmporteerde Kerstboom op zijn plaats gebracht. De boom is bespoten met een
vuurvaste witte verf. Meer dan vijfhonderd plastic bollen zullen voor decoratie
worden aangebracht. Zeven mijl electrisch draad wordt in de boom verwerkt
door 7500 lampjes.
Gedurende de replieken btf de behan
deling van de wijziging der L. O.-wet
heeft Vrijdagmiddag de heer Peters
(KVP) een motie ingediend, waarin tot
uitdrukking wordt gebracht, dat moet
worden aangestuurd op geiyktydige
vaststelling en invoering van richtlenen
voor gecoördineerde leerplannen voor
scholen voor voortgezet g. 1. o., lager
n. o. en lager land- en tuinbouwonder-
wjjs, voorts dat de regeling met betrek
king tot de toelating van leerlingen tot
de ambachtsschool gehandhaafd dient te
olijven. In deze motie wordt de regering
tenslotte uitgenodigd, ten deze met een
wetenschappelijk verantwoord plan te
komen.
in zijn dupliek betoogde minister Rut
ten, dat hij tegen ae algemene strekking
der motie geen bezwaar maakte, waar
na zij zonder stemming werd aangeno
men. Hierna kwamen nog enige amen
dementen aan de orde.
Een amendement-Van Sleen om hel
g 1. o. te blijven geven in scholen met
zes achtereenvolgende jaren. Hierdoor
zou men het voortgezet lager onderwijs
(acht jaren) meer reliëf geven. Minister
Rutten voelde maar weinig voor dit
amendement, dat hem de handen te veel
zal binden. Daarna wijzigde de heer Van
Sleen het amendement zodanig, dat aan
de minister wordt overgelaten waar do
zes-jarige school mogelijk is en waar
niet. De minister nam hierna het amen
dement over en wijzigde de overgangs
bepalingen zodanig, dat tot een bij de
wet te bepalen datum als regel de achr-
iarige school zal gelden met uitzonderin
gen waar die mogelijk zijn.
Met 46 tegen 29 stemmen werd aan
genomen een amendement-Terpstra om
in de wet te doen vervallen het verbod
tot overheveling van leerlingen naar
een andere school. De minister bracht
(Van onze redacteur)
De mannen van het Rijksbureau voor Statistiek hebben uitgerekend, dat de
gemeente Gennep procentsgewijze de hoogste opbrengst aan vermakelijk
heidsbelasting in Nederland heeft. Zelfs voor hen, die Gennep kennen, is
het zinloos aan de juistheid van deze berekeningen te twijfelen, want aan de
rekenknobbels van dr. ldenburg en zijn mannen valt niet te tornen. Maar wie
van de andere kant zou verwachten, dat Gennep de ganse dag davert van de
vermakelijkheid en dat in dat vriendelijke stadje tussen Maas en Niers slechts
mensen wonen, wier eerste arbeid bestaat uit het vreugdevol plengen van belas
tingoffers aan minister Lieftinck, komt evenzeer bedrogen uit. Gennep ziet er
helemaal niet uit als een stadje van louter plezier en lawaai, maar als een gewoon
nijver plaatsje, waar iedereen ijverig zijn wérk doet en slechts zo nu en dan eens
tijd voor een verzetje vindt, wanneer de portemonnaie van moeder de vrouw,
ook daar ja, dat toelaat.
De heer Van Bergen, houder van de
grootste vermakelijkheidsgelegenheid in
Gennep, vaart wel bij deze gang van
zaken. Als Gennep nu maar trots genoeg
blijft op het behaalde record, dan zal hij
zijn door de oorlog danig beschadigde
zaal spoedig genoeg weer helemaal her
steld hebben.
„Och," zegt hij. „ik heb het geluk, dat
mijn vader de grootste zaal van de ge
hele buurtschap heeft laten bouwen en
dat ik zo nu en dan een voordelige trans
actie met toneel- en cabaretgezelschap
pen kan afsluiten." Elke maand geeft hij
een filmvoorstelling van bijzondere cul
turele waarde, waarvoor hij zijn vaste
klanten heeft en voor de rest vult hij
zijn zaal met danslustigen en driemaal
in de week met de gewone filmbezoe
kers, die bij hepi enige kilo's sensatie
van het witte doek komen snoepen.
Dan is er nog een andere bioscoop
in Gennep, die echter iets kleiner is,
maar zes voorstellingen in de week
geeft. Tezamen hebben deze twee pa
leizen duizend zitplaatsen, zodat ge.
middeld vijfduizend personen per
week in Gennep de film kunnen be
zoeken. Het is begrypeiyk, dat dit
aantal niet uit het plaatsje zelf gere-
quireerd kan worden.
De Gennepenaren, die wij gesproken
hebben, zijn helemaal niét van die on
verbeterlijke uitgaanders als het re
cord zou doen verwachten. Men gaat
wel graag uit, en als alle Limburgers
doet men dat dan goed, maar neen „dat
we veel uitgaan kunnen we niet zeg
gen!". Natuurlijk gaan ze allemaal naar
de Wiener SShgerknaben, die één dezer
dagen in de zaal van Van Bergen ko
men zingen. Maar daarvoor komen ze
ook uit Boxmeer en uit Siebengewald
en uit Well en Ottersum en Heijen, en
al die andere plaatsen, die in de om
geving liggen en geen eigen oorden des
vermaaks kennen van het Gennepse
formaat.
Vanwaar dan die speciale voorliefde
voor Lieftinck's spaarpot? Men ziet geen
voortdurende kermis, zoals in de „Pra
ter" bij Wenen. Evenmin lange rijen
kijklustigen die zich de gehele dag door
verdringen voor de twee bioscopen die
Gennep rijk is. Men ziet geen overvolle
danszalen en evenmin wordt er in dit
Limburgse plaatsje de ganse dag gevoet
bald. Waar haalt dit vriendelijke rustige
stadje met zijn 4000 inwoners dit zon
derlinge record vandaan?
De oplossing van dit raadsel, zo ver
telde ons burgemeester dr. J. H. Gilis-
sen, is te vinden in de uitzonderlijke
positie die Gennep in de Noord-Lim
burgse streek inneemt. Aan deze zijde
van de Maas vindt men tussen Nijme
gen en Venlo geen enkel dorp zo
groot en met zoveel sfeer. Daarenboven
is dit plaatsje een ontspanningszaal rijk,
die zo ongeveer de grootste van de ge
hele buurtschap is. Hierdoor is Gennep
het centrum voor een bevolking van
15.000 zielen. En deze vijftienduizend
zoeken er hun vertier, omdat men im
mer klaar staat hen te ontvangen.
Gennep is een „miniatuur stadje"
aldus burgemeester Gilissen. Men vindt
er alles wat een grote stad ook heeft,
zoals winkels, café's, bioscopen en ver
gaderzalen; maar voornamelijk sfeer,
de sfeer van een gesloten eenheid, waar
het goed is te vertoeven.
De man, die alle vermakelijkheidsbe
lasting in Gennep voor minister Lieftinck
incasseert, is helemaal niet de schrape
rige inzamelaar, die men op deze post
zou verwacht hebben. De heer Fleuren
is integendeel een gemoedelijk mens, die
net als ieder ander op zijn tijd zijn be
lastingcenten voor de een of andere ver
makelijkheid stort
1
2
3
4
5
9
10
u
a
13
14
15
n
17
18
19
20
21
22
23
24
25
2<>
27
>8
29
30
31
32
33
34
35
3^
37
38
39
40
41
4?
*3
a
«5
Ai
Af
48
49
50
51
52
53
54
55
55
57
Horizontaal: 1. plaats in Noord-
Brabant; 8. modegek; 10. voorzetsel; 12.
gewicht (afk.); 14. vertrek; 15. noot; 16.
herkauwer; 18. hevig; 19. plantje; 20.
Noorse vuurgod; 22. vrijgevig; 23. af
gesloten ruimte; 25. herkauwer; 26. stui
ver; 27. afgemat; 29. onheilsgodin; 31.
plaats in Limburg; 33. sterrenbeeld in
de dierenriem; 35. kledingstuk; 37.
vreesachtig, schuw; 39. boom; 41. voor
zetsel: 43. rivier in Italië; 45. spijskaart;
47. lokspijs; 48. afgelegen; 50 lichaams
deel; 51. klein kind; 52. zuil; 54. pers.
voorn.; 55. bevestiging; 56. nog eens; 58.
plaats in Zeeland.
Verticaal: 2. gereed; 3. vaartuig;
4. plaats in Noord-Brabant; 5. nakroost;
6. voorzetsel; 7. plaats in Zeeland; 9.
soort zijde; 10. huid; 11. plaats in Lim
burg; 13. sn.'erig, vuil; 15. alleenzang;
17. pers. voorn.; 19. noot; 21. titel (afk.);
22. pers. voorn.; 24. vis; 26. tegenvaller;
27. muziekteken; 28. pers. voorn.; 29.
bloeiwijze; 30. looistof; 32. plaats in Zee
land; 34. plaats in Limburg; 36. plaats
in Noord-Brabant; 38. deel van Azië;
39. noot; 40. maanstand (öfk.); 42. on
vergelijkelijk; 44. overheidsbedrijf (af
kort.); 46. maanstand (afk.); 48. prul;
49. zeehond; 52. biljartstok; 53. ver
keerd: 55. bijwoord; 57. beruchte Duitse
instantie (afk.).
Inzendingen tot en met Dinsdag 13
December aan Het Kasteel van Aem-
stél (afd. Prijsraadsel), N. Z. Voorburg
wal 6573, Amsterdam.
Oplossing 19 November:
SCHALKWIJK
VLEBEEISW
IKKOERSNO
AALARGDAG
NAAFDIRAN
ELFAANCRU
NVIAMAAPM
HILVERSUM
EMEEAESTG
ENTABTABO
MIERCEVER
NESMOPDEK
ERBEURSNU
SFATDOLMM
WASSENAAR
Na loting werden de prijzen toege
kend aan: F. Wacker, Hoofdweg 307,
Amsterdam; M. Pronk, Kerklaan 50.
Heemstede; A. Veringa, Zaanenlaan 163,
Haarlem; J. v. d. Oudenrijn, H. de
Grootstraat 62, Hilversum; mej. J.
Voorn, Ceintuurbaan 59, Huizen N.H.;
Th. Goosen, Soembawastraat 30, Am
sterdam.
En zo vestigt dit kleine stadje, dat
volgend jaar Augustus zijn duizend
jarig bestaan gaat vieren, een zonder
ling record. Evenwel is men er nu niet
zo heel erg op gesteld, vooral niet, om
dat de vermakelijkheidsbelasting door
de burgemeester volgens de scherpste
normen is vastgesteld. Iedere danslus-
tige moet de helft van zijn dure entree
a raison van twee gulden aan de fis
cus offeren, wil hij in één van de dans
tenten wat plezier vergaren. En elke
Gennepenaar, die trouw zweert bij de
banieren van de voetbalvereniging Vi
tesse, weet, dat 20 pet van zijn plaats-
bewijsje naar de belastingpot gaat. Het
kan hem daarbij maar weinig schelen of
dat nu die van de gemeente of die van
Lieftinck is, want kwijt is hij het. En
wellicht betreuren velen bij het bekend
worden van dit record heimelijk alle
duur verdiende duiten, die zij in de
loop der jaren reeds hebben geofferd
aan de muze en aan Lieftinck, die te
genwoordig een zonderling geheim
bondgenootschap gesloten hebben.
De Amerikaanse experts, die belast
zijn geweest met het onderzoek naar de
echtheid van het doek „Studie by kaars
licht", dat als een Van Gogh aan de
filmmagnaat William Goetz is verkocht,
zijn gereed gekomen. Zij hebben gewei
gerd te verklaren, dat het schilderij in
derdaad aan Van Gogh moet worden
toegeschreven.
Het doek was, bij de verkoop aan
Goetz, voorzien van certificaten van de
Nederlandse expert Baart de la Faille er.
van de Franse deskundige Paul Garchet.
Het verwekte dan ook het nodige op
zien, toen deze „Studie bij kaarslicht"
met name genoemd werd in de aan
klacht, die Jhr. W. Sandberg, directeur
van het Stedelijk Museum, bij de justitie
indiende tegen de onbekende vervaar
diger van vele doeken, die ten onrechte
aan Van Gogh worden toegeschreven.
Goetz heeft daarop een advocaat naar
Nederland gestuurd met o.m. het voor
stel, dat de kwestie zou worden voorge
legd aan een commissie van deskundi
gen, aan te wijzen door het Metropolitan
Museum in New York. De meest gezag
hebbende experts namen er zitting in en
hebben, na een zorgvuldig geheim ge
houden onderzoek, thans verklaard, dat
zij de echtheid van het schilderij niet
kunen garanderen, waarmee dus jhr.
Sandberg althans t.a.v. dit ene schilde
rij dat overigens het meest omstreden
was gezaghebbende steun heeft gekre
gen al staat overigens deze Ameri
kaanse uitspraak geheel los van het
justitiële Amsterdamse onderzoek.
Merkwaardig is in dit verband, dat
niet alleen ir. W. van Gogh, eigenaar
van de grootste Van Gogh-collectie, de
echtheid van „Studie by kaarslicht" in
twijfel trekt, maar dat ook Paul Gachet
geneigd schünt op zqn aanvankelijke
verklaring terug te komen, althans niet
meer met volle zekerheid voor de
authenticiteit schijnt te willen instaan.
Uit een en ander blijkt, hoe gevaarlijk
het is het onderzoek naar de echtheid
van een schilderij aan een of twee ex
perts toe te vertrouwen. Een commissie,
in staat om een stuk door verschillende
experts te doen onderzoeken, lijkt ge
wenst. Er zitten veel kanten aan zulk
een onderzoek, dat evenzeer de röntgeno
logie als de graphologie, de chemie en
andere wetenschappelijke toepassingen
mogelijk moet maken.
Hoe zal intussen deze affaire verder
verlopen? elangstellenden zullen onder
elkaar wel de vraag stellen, of een en
ander op een procedure in Nederland zal
uitlopen, met andere woorden, of de Ne
derlandse Justitie nog ten tonele zal ver
schijnen.
Alle militairen overzee en de burgers,
die onder gelijke omstandigheden leven,
zullen met Kerstmis 1949 een NIWIN-
kerstpakket ontvangen. Dit is het ver
heugende resultaat van de inspanning
van het gehele Nederlandse volk, waar
door de vierde Kerstpakketten-actie we
derom een succes is. geworden. Het was
de vijfde pakketten-actie, die de NIWIN
samen met de thuisfronten voerde. In
totaal zijn thans 1.000.000 pakketten naar
Oost en West gezonden.
De regering heeft besloten over te
gaan tot aansluiting van Nederland bij
de herziening van bestaande Rode-
Kruisverdragen en een nieuw verdrag
ter bescherming van burgers in oor
logstijd, die reeds door 17 landen zijn
ondertekend.
8 December zal te Genève de onder
tekening geschieden door jhr. mr. J. J.
W. Bosch Ridder van Rosenthal.
nog de wijziging aan, dat voor het op
richten van een school niet 61, maar 51
leerlingen nodig zijn (met 3 leerkrach
ten), waarop een amendemeht-Van
Sleen, dat een gunstiger regeling voor
stelde, verworpen werd met 43 tegen 31
stemmen.
Een amendement-Van Sleen om
school- en gemeentebesturen de be
voegdheid te geven bij een vacature
voor ten hoogste drie maanden een ge
huwde onderwijzeres aan te stellen, gat
de minister aanleiding te verklaren, dat
bij deze kwestie reeds soepel toepast en
het beter is te wachten op een princi
piële uitspraak. Het amendement weid
verworpen met 43 tegen 31 stemmen. De
eindstemming over het wetsontwerp
werd bepaald op Dinsdag a.s.
Bij de Tweede Kamer is ingediend het
wetsontwerp tot nadere regeling van de
schadeloosstelling van de leden van de
Tweede Kamer. Aan de Memorie van Toe
lichting is het volgende ontleend:
De schadeloosstelling in 1947 op f 6000
gebracht, blijkt mede in verband met de
niet onbelangrijke, uit het Kamerlidmaat
schap voortvloeiende, kosten niet voldoen
de te zijn. Een verhoging van de schade
loosstelling komt de regering meer gewenst
voor dan invoering van portvrijdom voor
correspondentie, met 't Kamerlidmaatschap
samenhangende, en toekenning van een
vergoeding voor telefoonkosten.
De noodzakelijke verblijfkosten, welke de
leden, woonachtig op een afstand van meer
dan 25 km. van 's-Gravenhage, zich jaar
lijks voor het Kamerlidmaatschap moeten
getroosten, leggen op een belangrijk deel
van de schadeloosstelling beslag. Ten einde
meer tegemoet te komen aan het bezwaar,
dat de financiële gevolgen een beletsel zou
den vormen voor het vervullen van het lid
maatschap van de Tweede Kamer, heeft de
regering gemeend te moeten voorstellen het
bedrag der schadeloosstelling te verhogen.
Aangezien de kosten voor verblijf in het
algemeen hoger zullen zijn, naarmate de
afstand tussen 's-Gravenhage en de woon-
plaats groter is, ware in het bedrag der
schadeloosstelling enige differentiatie te
brengen op basis van een zone-indeling in
dier voege, dat de schadeloosstelling voor
de leden, woonachtig te 's-Gravenhage cf
in de nabijheid daarvan, wordt gesteld cf>
f 7200, voor de leden woonachtig op een
afstand van meer dan 25 km. doch minder
dan 75 km. van 's-Gravenhage op f 7800 en
voor de overige leden op f8400.
Aangetekend zij nog, dat geen wijziging
van de thans geldende pensioenbedragen is
voorgesteld, omdat het voorstel tot verho
ging van de schadeloosstelling gebaseerd is
op de uitgaven, welke aan de uitoefening
van het Kamerlidmaatschap zijn verbonden.
In plaats van de tot nu toe gebrui
kelijke Kerstgratificatie, welke in jaren
dat er winst werd gemaakt, voor het
personeel 2 pet. van het jaarloon extra
betekende, zal nu door de Kon. Ned-
Hoogovens en Staalfabrieken N.V. 'te
IJmuiden aan het personeel aandeel in
de winst worden gegeven.
De uitkering bedraagt de helft van
het dividend-percentage, doch niet min
der dan 2 en ten hoogste 4 pet.
Over het boekjaar 1948/49 werd aan de
aandeelhouders 9 pet. dividend uitbe
taald, zodat het personeel nu vóór
Kerstmis 4 pet. van het jaarloop ktiifi*
uitgekeerd.
Vrijdag omstreeks 6 uur brak brand
uit in de papieropslagplaats van de
drukkerij firma Dijkman aan de Ko
renmarkt te Delft. Het vuur vond gre
tig voedsel. In korte tijd stond de ge
hele papiervoorraad in lichterlaaie.
Dank zij het energiek optreden van de
Delftse brandweer kon een brand, die
in dit oude gedeelte van de stad catas--
trophale gevolgen had kunnen hebben,
worden voorkomen. Omtrent dc oor
zaak is nog niets bekend. De schade,
enige drukwerkorders, wordt geschat
op f 5000.
In een nota van de minister van Weder
opbouw en Volkshuisvesting aan de Tweede
Kamer, wordt vermeld het totaalbedrag aan
premies, gedurende het begrotingsjaar 194»
en het lopende begrotingsjaar (tot en met
31 October) aan gemeenten toegekend voor
de verbetering, respectievelijk splitsing vah
woningen, alsmede van de aantallen verbe
terde, respectievelijk door splitsing verkre-
gen extra-woningen.
Het Rijksaandeel in de premie voor wo
ningverbetering bedroeg over 1948 f 1.931.84*
voor 2.674 woningen, over 1949 (t.m. Octo
ber) f 5.563.640 voor 8.323 woningen. Totaal
dus f 7.495.484 voor 10.997 woningen, of ge*
middeld f 682 per woning.
Het rijksaandeel in de premie voor wo
ningsplitsing bedroeg over 1948 f 1.494.80*
voor 831 woningen en over 1949 (t.m. Oc
tober) f 3.677.602 voor 2151 woningen. TO
taal dus f 5.172.464 voor 2.982 woningen, o*
gemiddeld per woning f 1.735.
Prof. dr. P. Coremans, directeur va»
het centraal laboratorium der Belgisch
musea, die het deskundigen-onderzoe*
leidde in de zaak Van Meegeren-Vermee
zal Maandag 5 December voor Belgisch
en buitenlandse persoonlijkheden y'
universitaire en museumkringen in Bru»
sel een uiteenzetting geven over ee
ontdekking in verband met de vai
Vermeers. Deze ontdekking zou. vo
gens prof. Coremans, het slotwoord h
tekenen in de strijdvraag of de ,,ï<n
mausgangers" en „Het laatste avo
maal" al dan niet echte Vermeers M
Tot degenen die de lezing zullen bijw
nen behoort o.a. Jean de Coene. de o
gische kunstkenner, die de theccie y n
hangt dat genoemde schilderijen ge
vervalsingen van Van Meegeren kun
zyn.
In de Memorie van Antwoord van
minister van Verkeer en Watersta:<jt
de ontwerpbegroting der P.T.T. ,50
de vraag of het batig exploitaties
kan leiden tot tariefsverlaging °nlB
nend beantwoord. „telling-
Invoering van een derde besr0pO'
aldus wordt medegedeeld, zou e
misch niet verantwoord zijn. Op ing
ste plaats is het aantal stukken te g J,ct
en vervolgens zou uitbreiding van
aantal bestellingen een aanziennjK-
breiding van personeel noodza*
maken.
De door de Nederlandse Spa31'?®jgt
bond gepubliceerde cijfers we?eIL„elegd
in de maand October werd 1 fna.Hl-
f31.074.017 en terugbetaald foL* et
Het spaartegoed verminderde a gan-
f335.424. Gedurende de eerste 1" ,erug-
den van 1949 beliepen inleg en ygg
betaling resp. f334.215.400 en1 f 30U-? vef-
hetgeen voor deze periode e
meerdering van de spaargeld
f33.680.691 betekent. inleé
Bij de bankspaarbanken ware ect.
en terugbetaling in October èerS.
f2.362.557 en f2.327.883 en in 0;662.401-
10 maanden f26.922.265 en
