OUD EN TIL ANUS IN HET ONZEKERE
OOK RADAR ZOU AAN RUSSEN
ZIJN UITGELEVERD
Russen houden 38 Nederlandse en Belgische
schepen in Berlijn vast
Beide fractieleiders wachten het
antwoord van Regering af
Scrooge en
Lieftinck
DOORBEREKENING IN PRIJZEN VAN DE
KOMENDE LOONSVERHOGING?
Tot hoofd en hart
VERKIEZING PRESIDENT R.I.S.
OP 15 DECEMBER
ZIJ, DIE VIELEN
In 1943 had Amerika nog weinig uranium
Kinderbijslag zou men voor ieder kind met
5 pet. willen verhogen
.Het weer
SCHIPPERS HEBBEN VRIJWEL NIETS TE DOEN
J
Vervoer op Indië-lijn
verre van normaal
Regering bestelt 150
straaljagers
Trawler uit IJmuiden
vertrokken
WOENSDAG 7 DECEMBER 1949
73sfe JAARGANG No. 24634
TWEEDE KAMER OVER SOU VEREINITE1TSOVERDRACHT
WELTER EN A.R.
AFWIJZEND
;t fm? t
GEEH DISCRIMINATIE VAN
ONGESCHOOLDE ARBEIDERS
„VERGETEN VLOOT" VAN BINNENVAARTSCHEPEN
„Tijd van de lucht
brug was beter"
Concurrentie nam groot
deel over
„Nederland beter in staat Nieuw-Guinea
te beheren", aldus Hatta
Militaire gouverneur
West-Java
Deserteurs uitgeleverd
De kwestie der gevangenen
Reorganisatie van
de politie
Rapport is gereed
Bij „Aviolanda"
Lesvliegtuig neer
gestort
Inzittenden redden zich
per parachute
BUREAUX: SMEDESTRAAT S - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544; Advertentie» 21543
Abonnementen 20800 Postgiro 143480
Bijkantoor Beverwijk: Stumphiusstr. 45, tel. 5998
Voor klachten over de bezorging na 6J50
uur avonds 21544
Directeur: 3. 3. W. Boerrlgter.
Hoofdredacteur: Drs. H. W M. van Ru».
Wnd. hoofdredacteur: W. Severin.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 28 cents per mmimeter-
hoogte. Ingezonden mededelingen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents per m.m.-booqte.
De administratie behoudt rich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave ven
redenen te weigeren.
ABONNEMENTSPRIJS 55 cents oer week.
t 1.52 per maand, t 455 per kwartaal
Van de vele geslepen, spitsvondige, vernuftige, soms ook hartstochtelijke
beschouwingen, die op deze eerste dag van het finale Indonesische debat in
de Tweede Kanier werden ten beste gegeven, leek ons ditmaal het meest de
moeite waard de rede van de heer Tilanus. De heer Tilanus sprak menselijk,
oprecht en met gezond verstand. Hij vroeg zich af, of het destijds wel ver
standig is geweest de petitie-Sutardjo af te wijzen, en daar zat de heer Tilanus
inderdaad net op het punt, waar alle ellende is begonnen. De heer Tilanus
betreurde eenvoudig, dat er niets of maar een beetje is terechtgekomen van
wat hij bedoeld heeft en wat zovelen met hem bedoeld hebben.
Niets van de Kroon en niets van tal
Van andere desiderata, maar hij had
ook helemaal geen behoefte om dit
grondwettelijk recht te praten. De be
reikte overeenstemmingen, zeide hij,
gaan langs de Grondwet heen, en de
vervroegde souvereiniteitsoverdracht
brengt ons in grote moeilijkheden. Ver.
schillende punten noemde hij zeer pijn
lijk. Wij hebben ons alles anders voor
gesteld, zei hij oprecht, en nuis het
alleen maar de vraag, of alle risico's
aanvaard mogen worden.
De souvereiniteitsoverdracht is een
Sprong in het duister onder deze om
standigheden, maar deze constructie
kan zijn in het belang van beide vol
keren. Alles is een kwestie van ver
trouwen en onderlinge waardering. Moet
inen nu helpen de jonge staat Indonesië
mede op te bouwen, of moet men hel
pen hem te vernietigen? In het eerste
geval is er voor Nederland nog mooi en
goed werk te doen. Maar zie: men zit
met het grondwettelijk bezwaar en de
kwestie van het zelfbeschikkingsrecht
Werpt een tweede schaduw op de over
eenkomsten. De heer Tilanus kan daar
Uiet uit, maar wat hij zei klonk sym
pathiek.
Voor de politieke rotten in de Ka
mer was het natuurlijk maar ,,low
brow"-praat, die een tikje machteloos
scheen. Maar was het in wezen mach
telozer dan al die andere vertogen,
Waaraan alleen meer vernuft was be
steed ter camouflage van diezelfde
machteloosheid?
Daar was Schouten, ook een eenvou
dig man, die, van zijn visie uitgaande, de
Unie totaal afwees, zo licht als een
pluisje, helemaal in strijd met de Grond,
v.et; de onduidelijke oplossing met het
zelfbeschikkingsrecht hekelend, het
staatsnoodrecht bij voorbaat verwerpend
op zwakke argumenten, aangezien de
regering niet tijdens de R.T.C. met de
Kamer overleg heeft kunnen plegen,
daar de Kamer evenmin iets toe of af
had kunnen doen aan de grondwette
lijke stand van zaken. De heer Schouten
wil echter niet eens zeggen, dat hij heel
deze oplossing vierkant afwijst.
Hij wil alleen de overdracht aan
gehouden zien tot eerst de onafwijs
bare voorwaarden tot zijn genoegen
vervuld zijn.
Daar was Weiter, schrikkelijk in het
In de komende maanden zullen we
kelijks schepen binnenkomen met
repatriërende soldaten uit Indone
sië. Deze soldaten hebben zware of
fers gebracht, grote gevaren gelopen,
en zijn vaak gedesillusionneerd, omdat
zij het werktuig waren van een poli
tiek, waarvan zij niets begrepen. Zij
komen nu terug met duizenden en
moeten weer worden opgenomen in de
kleine en beschermende kring van het
familieleven en de grote kring, waar
in de struggle for life met de dag fel
ler gevoerd wordt, de grote kring, die
burgerlijke maatschappij heet.
Nauwelijks van de boot, maken zij
Biet het harde leven reeds kennis.
Want naast de vertegenwoordiger
Van de regering, die hen met gloed
volle woorden welkom heet in het
Vaderland, staat daar de fiscus. Welke
soldaat brengt niet graag voor zijn
ouders, verloofde en familieleden wat
cadeaux mee uit het verre tropen-
land? De fiscus eist echter meteen
25 pCt. invoerrechten op luxe artike
len, als de waarde hiervan op hoger
dan f 25 geschat wordt.
Wet is wet, zal men zeggen, en de
douane-ambtenaar doet zijn plicht.
Tegen misbruiken moet ongetwijfeld
Worden gewaakt, maar is er nu geen
milder regeling te treffen voor onze
repatriërende militairen? Gun hun de
Vreugde van het geven van iets moois,
iets waardevols, aan hen, die dag en
nacht, vaak tijdens een jarenlange
scheiding, met hen hebben meegeleefd
Jn lief en leed. Gun hun ook het ge
noegen voor zichzelf iets te bewaren
Sis herinnering aan deze tijd, ginds
onder wuivende palmen doorgebracht,
sen tijd. die waarschijnlijk niet heeft
nagelaten een stempel op heel hun
loven te drukken.
Het loopt thans tegen Kerstmis,
nuim honderd jaar geleden verscheen
J'oor het eerst dat meesterlijke ver
baal van Charles Dickens „A Christ
mas Carol", een Kerstzang in proza,
vat op de dag van vandaag nog even
actueel is als honderd jaar geleden,
fs het wonder, dat wij onwillekeurig
m de fiscus van 1949 de oude Scrooge
borkennen, geld schrapend en pluk-
bond, zonder enig mededogen, waar
bij kon. Maar de oude Scrooge be
geerde zich, toen hij geconfronteerd
J^erd met het werkelijke leven. Zijn
bardvochtigheid maakte plaats voor
mildheid tegenover zijn mede
mensen.
Laat minister Lieftinck eens in zijn
?°okenkast duiken en Dickens' Kerst
verhaal ter hand nemen. Misschien
vat de lezing ervan hem ook iets min-
hard zal maken, vooral tegenover
v® repatriërende militairen. Juist zij
rtfbben het knmers meer dan ver-
gericht tredend met Eorame, die hij al
zijn uitlatingen en fouten stuk voor
stuk aanwreef. De P.v.d.A., aldus de
heer Weiter, heeft tenminste altijd af
scheiding voorgestaan en voor de conse.
quentie in die politiek kan ik tenminste
nog tot op zekere hoogte appreciatie
hebben, doch de K.V.P. heeft net het
tegenovergestelde gewild, en wat doet
zij nu?
Daar was v. d. Goes, zwakjes als
meestentijds, groeiend in de kans om
op Weiter in te pikken. Grondwet en
politieke zeden kunnen hem eigenlijk
geen zier schelen en hij bekent dit eer
lijk ook. Hij ziet geen schennis van de
Grondwet en al zou die er wel zijn, hij
is in ieder geval vóór deze wet. De
UNCI geeft hem voldoende garantie roet
betrekking tot het zelfbeschikkings
recht en Hoofd van de Unie of Kroon
van de Unie het is voor hem één
pot nat.
Daar was dan Romme met al zijn ver
nuft, maar ook met de meer wezenlijke
bestanddelen van zijn talent. Hoe goed
is het, als hij de beslissing, die hier val
len moet, karakteriseert als een van
gespannen ernst. Inderdaad, niet eens
moeilijk, al valt ze zwaar en bovenal
aan gene zijde van droefheid en vreugde,
maar van gespannen, wij zouden er nog
aan toe willen voegen: van verheven
ernst.
In die rede van prof. Romme is één mo
ment, waarop hij zeer nabijkomt aan het
menselijke inzicht van de heer Tilanus. Het
valt al aan het begin, wanneer hij kort en
goed stelt, dat deze kans op aanvaarding
van de samenwerking met Indonesië welis
waar vele vragen openlaat, doch dat de af
wijzing van deze kans géén vragen open
laat. De afwijzing betekent dan ook zeker
de chaos.
Prof. Romme gaat nog even in deze
richting verder, want niet alleen, zo be
kent hij, is de opportuniteit van dit
moment voor hem reden genoeg tot aan
vaarding, maar ook de inhoud van de
overeenkomsten zelf. Ook hij erkent,
dat niet verwezenlijkt is wat ons voor
ogen heeft gestaan en dit alles klinkt
tienmaal menselijker en begrijpelijker
dan het brillante juridische vuurwerk,
dat erop volgt.
Prof. Romme vraagt: moet men dan
toch van de samenwerking, waartoe men
bereid is, afzien, omdat er strijdigheid
met de Grondwet zou zijn? Men zou
daarop „ja" moeten antwoorden, en prof.
Romme zou het ook wel willen, als wij
de diepere zin van zijn betoog goed
verstaan hebben, doch hij gaat nu uit
eenzetten, dat er geen afwijking van de
Grondwet is en hij geeft niet onduide
lijk te verstaan, dat verklaring van de
Grondwet alleen het werk is van juris
ten. Goed, doch men staat hier niet aan
de balies doch in het parlement, en als
de juristen redeneren, dan moet de een
voudige kiezer hen toch met enig ge
zond verstand kunnen verstaan. Men
moet zich met de bedoelingen van de
Grondwetgever helemaal niet inlaten,
zegt prof. Romme. Ook niet als het hier
gaat om Grondwetsartikelen, die niet
een halve eeuw geleden, maar als het
ware gisteren geschreven zijn en wij er
allemaal aan hebben meegedaan en ove
rigens zelf erkennen, dat wij niet be
reikt hebben wat wij bedoelden? Waar
om zeggen wij dit laatste dan nog? En
waar volgt dan toch uit, dat wij de hele
gemiddelde staatsrechtelijke betekenis
van zulk een term als „Kroon" niet meer
verstaan in de Nederlandse Grondwet?
Prof. Romme gaat intussen verder: of
men nu Unie-Hoofd of Unie-Kroon leest,
aan beide is één ding gemeen: de ko
ninklijke waardigheid. Om deze laatste
vast te stellen kan men twee normen
aanleggen: de bevoegdheden en de erfe
lijkheid. Het eerste, zegt prof. Romme,
is een kwalijke bozigheid, er bestaan zo
veel verschillende opvattingen van ko
ninklijke bevoegdheden in de wereld.
Inderdaad, maar er is ook een Neder
landse opvatting en die is niet van van
daag of gisteren en gans niet onduide
lijk.
Prof. Romme toetst de koninklijke
waardigheid dus aan de erfelijkheid, en
hoe prachtig komt het dan uit! Als men
zich dan tenminste plotseling niet her
innert, dat de erfelijkheid op minstens
even losse schroeven gezet kan worden,
als men denkt aan verschillende opvat
tingen daaromtrent in den vreemde.
Waarom daar nu niet aan te denken en
bij de koninklijke bevoegdheden wel?
Van staatsnoodrecht wil prof. Romme
vooralsnog niet horen, doch bij nader
inzien toch wel een tikje, want hij speelt
maar vast zo eens met de gédachte aan
staatsnoodrecht: het zou door een 2/3
meerderheid moeten worden erkend, en
als er een strijdigheid met de Grond
wet zou bestaan, dan zou er een ver
plichting bestaan om staatsnoodrecht
toe te passen. Dit is voor prof. Romme
niet alleen een kwestie van overigens
volstrekt respectabele opportuniteit,
maar hij ontleent die overtuiging ook
aan de geest var. de Grondwet. Hier
vraagt prof. Romme dus plotseling wel
naar de bedoeling van de Grondwet, ter
wijl hij elders zozeer aan haar letter ge
hecht is.
(Vervoêo O)
ai
ft
ft
George Racey Jordan, ex-majoor van de Amerikaanse luchtmacht, heeft
gisteren te New York meegedeeld, dat tijdens de oorlog één vliegtuig met
geheime radar-uitrusting voor het leger uit Washington naar de Sovjet-Unie
was vertrokken.
Jordan vertelde, dat hij vóór deze vlucht de Russische pogingen om geheime
radar-uitrustingen te bemachtigen had kunnen verijdelen door uit vier vlieg
tuigen op het vliegveld Great Falls in Montana, die voor de Russen bestemd
waren, de radar-uitrusting weg te halen.
Tweede Kamer zijn Dinsdagmiddag de debatten over het wetsontwerp
souvereiniteitsoverdracht begonnen. Overzicht tijdens de rede van oppositieleider
Schouten
Professor Hans A. Bethe. hoogleraar
aan de Amerikaanse Cornell Universi
teit, heeft gijteren te Ithaca verklaard,
dat de Verenigde Staten in 1943 geen
atoommaterialen naan de Sovjet-Unie
konden zenden,, omdat zij deze zelf
slechts in onbetekenende hoeveelheden
bezaten.
Prof. Bethe was tijdens de oorlog chef
van de afdeling theoretische physica in
(Van onze Haagse redacteur)
Aanstaande Vrijdag zal het vraagstuk
van lonen en prijzen weer onderwerp
van nadere besprekingen in de Stichting
van de Arbeid zijn. Het is nog niet be
kend of deze beraadslagingen tezamen
met vertegenwoordigers van de regering
zullen plaats vinden. Het overleg ver
keert nog goeddeels in de fase van
meningsvorming; men kan dan ook niet
zeggen, dat de posities aan de drie kan
ten werknemers, werkgevers en re
gering reeds geheel afgebakend zijn.
Inzake bepaalde onderwerpen beraden
zich ook nog onderling de vakcentrales
over de te volgen koers. Een. interes
sante kwestie evenals destijds toen
de Joekes-gulden aan de orde was
is hoe het straks zal komen te staan
met de doorberekening van de komen
de loonsverhoging in de prijzen.
Het percentage differentieert dan wel
naar gelang de arbeidsintensiviteit van
het bedrijf, doch men kan aannemen,
dat een loonsverhoging van 5 pet. door
berekend gemiddeld zou neerkomen op
een prijsverhoging van 2% pet. Of deze
prijsverhoging te vermijden zal zijn is
de vraag. Hiermee kornt men op het ne
telig vraagstuk van de bekende spiraal,
langs welke prijzen en lonen omhoog
gaan. Nog buiten beschouwing gelaten
de diensten, welke slechts voor bepaalde
groepen van de bevolking van belang
zijn, zoals radiodistributie, treinvervoer
op abonnement e.d., valt er een niet
onaanzienlijk aantal voor een ieder be
langrijke goederen aan te wijzen, waar
van de prijzen gestegen zijn.
Daarbij komt nu een prijsverho
ging psychologisch wéinig geluk
kig geannonceerd met een bedrag
per kilo, waar gemeentelijk bij het
ons verkocht wordt van het var
kensvlees. Hiertegen kan een sui-
kerprüsverlaging gesteld worden,
doch de fiducie hierin is na een
soortgelijke niet minder positieve
toezegging ten opzichte van het
Geroep van „nooit" en een'fluit-concert voor minister Lieftinck klonk Dinsdag
middag op uit de menigte, die zich op het Binnenhof verzameld had.
Verwachting tot Donderdagavond:
Aanvankelijk meest zwaar bewolkt
met nu en dan enige regen, later en
kele buien en plaatselijk opklaringen.
Aan' de kust krachtige tot harde en
tijdelijk wellicht stormachtige wind
tussen Zuid en West. Geleidelijke
daling van temperatuur.
Zon: 8.34—16.29. Maan: 18.36—11.40
Een „vergeten vloot" van 38 Nederlandse en Belgische binnenvaartschepen
zit sedert het einde van 1945 vast in Berlijn, omdat de Russen geen doortocht
willen verlenen. Karei van Dyck, de zestigjarige Belgische kapitein van de
„President Louis Tardy", deed daarover een van berusting getuigend verhaal
aan een verslaggever van U.P.
jaar kan ik met verlof naar Brussel.
Als de douane maar wat schappelijker
was. Ik moet vrijwel al mijn inkopen
in Brussel doen, want mijn maat
schappij betaalt mij elke maand mijn
geld, maar in Belgische francs. Ik
mag maar de helft van mijn maand
salaris meenemen. De laatste keer
heeft de douane mij zelfs mijn klein
voorraadje sigaretten afgenomen.
Die lui denken zeker, dat het hier
voor ons vetpot is, maar geloof me,
het valt niet mee voldoende Duits
geld bij elkaar te scharrelen om alle
Duitse bonnen te kunnen besteden."
„Toen de oorlog was afgelopen, lagen
onze schepen, die alle door de Duitsers
tijdens de bezetting waren gevorderd,
overal in Oost-Duitsland verspreid. Eerst
moesten we voor de Russen werken. Die
hadden omstreeks Mei 1946 al ongeveer
honderd van onze schepen in de vaart.
Wij hadden nog aan de vaarplicht onder
de Russen weten te ontkomen en vonden
het op het laatst maar beter de wijk te
nemen naar de Britse sector van Ber
lijn, om daar verder af te wachten."
Van Dyck zuchtte en klopte zijn klein
zwart hondje op de rug. „De vertegen
woordigers van onze landen hebben
alles geprobeerd, om ons hier weg te
krijgen. Maar geen kans. Weet u wat
het betekent, als maar werkeloos te moe
ten wachten? Maanden, jaren achtereen,
met alleen af en toe een klein karweitje,
juist genoeg, om niet stapelgek van ver
veling te worden. Goddank kunnen
we over onze huisvesting ten minste te
vreden zijn."
Van Dyck keek tevreden: naar zijn
vrouw, de donkere 36-jarige Gertrud,
Duitse van geboorte, die in de roef by
de lekker brandende kachel zat te
breien. Van Dyck trouwde met haar in
September 1948. Zeven andere gestrande
schippers volgden dat voorbeeld korte
tijd daarna.
„Ik heb nu ten minste wat huise
lijkheid," zei van Dyck, „en elk half
Van Dyck keek zorgelijk, toen hij dit
zei. maar even later, bij het ophalen van
een goede herinnering, klaarde zijn ge
zicht weer op: „We hadden het vrij wat
beter tijdens de „luchtbrug", toen we
heel wat vervoer op te knappen hadden
en een aardige duit verdienden. Maar
nu
Hij haalde zijn schouders op: „In 1947
hadden we hoop, dat we huistoe konden
varen, toen de Russen eindelijk 37 Ne-
De zwaarste ziekte, waaraan
mens kan lijden, is die van
onverstand.
derlandse en acht Belgische schuiten
lieten gaan. We kregen toen te horen,
dat wij ook gauw konden vertrekken.,
maar er zijn al weer achttien maanden
verstreken en nog liggen we hier."
Van Dyck's vrouw liet haar breiwerk
even rusten en zei: „Ik heb niet veeF
hoop, dat die Russen ons ooit nog naar
België zullen laten gaan. Niemand weet
daar trouwens, hoe zwaar wij het hier
te stellen hebben. Maakt u het de men
sen daar maar eens duidelijk, dat we er
beu v^n zijn hier gevangen te zitten. En
wat zijn we anders dan gevangenen?
Wie weet, misschien zijn er lui die er
iets op weten te vinden, om ons hier
weg te krijgen."
De minister van Verkeer en Water
staat deelt in zijn Memorie van Ant
woord aan de Tweede Kamer mede, dat
de ontwikkeling op de Amsterdam—
Batavia-verbinding na de opheffing van
de overvlieg- en landingsverboden zich
slechts in een langzaam tempo voltrekt.
Dit wordt mede veroorzaakt door de
omstandigheid, dat, wijl de Nederlandse
luchtvaart gedurende ongeveer een half
jaar niet langs de normale route vloog,
luchtvaartmaatschappijen van vreemde
nationaliteit het vervoer op die route
voor een belangrijk gedeelte hebben
overgenomen. Hoewel intussen de KLM
geleidelijk een deel van het verloren
gegane terrein terugwint, kan toch nog
steeds niet van een herstel van normale
verhoudingen worden gesproken.
Over het binnenlands luchtverkeer
wordt medegedeeld, dat de KLM voor
nemens is gedurende het zomerseizoen
van 1950 zo mogelijk wederom een be
perkt binnenlands verkeer te exploi
teren.
varkensvlees bij het grote publiek,
dat meer op feiten dan op oorzaken
let, niet bijster groot.
Voegt men hierbij bijvoorbeeld een
nog te verwachten stijging van de tex-
lielprijzen vrij aanzienlijk voor de
schaarse en wat lager voor de minder
schaarse goederen (door de bank geno
men schatten sommige insiders 10 pet.)
dan ziet men vrij duidelijk de ge
vreesde spiraalfiguur ontstaan,, zulks te
meer, waar de regering aan haar ant
woord van niet afwijzend staan tegen
over een loonsverhoging op 1 Januari
reeds heeft toegevoegd dan ook de
subsidiepolitiek weer opnieuw te willen
bezien. Wat nu het nog in aanloop
verkerende overleg betreft, men rekent
op een vrij dynamische ontwikkeling.
Ten aanzien van de kinderbijslag
schijnen de gedachten uit te gaan in de
richting van een verhoging van 5 pet
tout-court, dat wil zeggen geen aparte
regelingen voor eerste, tweede of der
de kind, maar eenvoudig 5 pet. op de
bedragen der thans vigerende regeling.
Een aparte, reeds enige jaren geldende
moeilijkheid vormt de honorering van
ongeschoolde arbeiders ten opzichte van
de geschoolde de tussengroep der ge-
oefenden even buiten beschouwing ge
laten.
Voor de oorlog lag tussen de lonen
dezer twee groepen een verschil van ca.
25 pet., nu slechts rond 12% pet., waar
door de prikkel tot het verwerven van
hogere vakbekwaamheid aanzienlijk
verzwakt is. De kwestie is bekend ge
noeg; men zou zich echter kunnen voor
stellen, dat er nu enige remedie ge
zocht zou worden in een zekere discri
minatie van de ongeschoolde arbeiders
bij de loonsverhoging. Dit is evenwel
niet mogelijk, daar men in 5 pet. een
absoluut minimum ziet en wat de ge
schoolden betreft het plafond ook niet
doorstoten kan worden. Hierdoorheen
spelen de belangen der jeugdige arbei
ders, ten aanzien waarvan de vakcen
trales nog geen gezamenlijke koers
schijnen te hebben uitgezet. Vrij sterk
wordt bij voortduring benadrukt de op
voering van de arbeidsproductiviteit. De
looncommissie laat nu bijvoorbeeld haar
gedachten gaan over een meer-ploegen-
stelsel.
Van officiële zijde te Djocja wordt
vernomen, dat de republikeinse regering
van het Nationale Voorbereidings Co
mité te Batavia een telegram ontvangen
heeft, waarin wordt medegedeeld, dat
de presidentsverkiezing voor de R. I. S.
ter zitting van het Nationale Voorberei
dings Comité op 15 December te Djocja
zal geschieden. In het telegram werd
verder gezegd, dat de resultaten van de
besprekingen in de parlementen der
deelstaten over de Ronde-Tafelovereen
komst op zijn laatst 12 December door
het Nationale Voorbereidings Comité
moeten zijn ontvangen.
Op de vergadering van het K.N.I.P.
gisteren heeft Hatta ten aanzien
van Nieuw-Guinea verklaard, dat op
grond van het feit, dat het volk" van
Nieuw Guinea nog niet in staat is
zijn status op democratische wijze
te bepalen en de Republiek Indone
sia Serikat buitenlandse steun nog
niet kan ontberen om over de moei
lijkheden na de souvereiniteitsover
dracht heen te komen, Nederland
beter in staat is Nieuw-Guinea te
beheren.
Dat wij Nieuw-Guinea niet loslieten,
aldus Hatta, bewijst het feit, dat de re
publikeinse delegatie het Nederlandse
voorstel verwierp tot vorming van een
con-dominium, hetwelk overheersing zou
betekenen.
Verder verklaarde Hatta, dat de Ne
derlandse troepen, die op het ogenblik
van de souvereiniteitsoverdracht vrij
van enige taak zijn, binnen zes maanden
zullen repatriëren.
Ten aanzien van de marinebasis te
Surabaja, zeide Hatta: „Wij zijn tot deze
stap overgegaan, omdat wij nog niet in
staat zijn de lange kustlijn met drie of
vier schepen te bewaken ingeval van
een grote aanval van de zijde ener
grote mogendheid. Om die reden werd
van de Nederlandse vloot geleend."
Deze kwestie komt na een jaar wederom
in behandeling.
Uit Djokja wordt bericht, dat het Na
tionale Comité van Voorbereiding nog de
ze week alle departementen van de voor
lopige federale regering zal overnemen.
De circulatiebank der R.I.S. zal 28 Dec.
haar werkzaamheden beginnen. 4 Januari
zal de dag der „onafhankelijkheidsverkla
ring" zijn.
Op een vergadering van het Natio
naal Voorbereidings Comité te Batavia
is indertijd besloten, dat de zorg en ver
antwoordelijkheid voor de veiligheid in
geheel Indonesië in handen van de Sul
tan van Djocja wordt gelegd. In deze
functie heeft de Sultan thans een bezoek
aan Bandung gebracht voor besprekin
gen met de regering van Pasundan en
De regering maakt bekend, dat
tot haar leedwezen de volgende
verliezen in Indonesië zijn gerap
porteerd:
Koninklijke Landmacht:
Gesneuveld 12 November 1949:
Wachtmeester J. Dool, legernr.
31223014, afkomstig uit Honey Lake
5b, Waltham, Abbey Sussex, Enge
land.
Gesneuveld 23 November 1949:
Sold. J. Uittenbogaard, legernr.
280604241, afkomstig uit Groot-Am-
mers (Z.-H.).
Kon. Ned.-lnd. Leger:
Geen verliezen.
de commandant der Nederlandse strijd
krachten aldaar, generaal Engles. Als
resultaat daarvan benoemde de Sultan
kolonel Sadikin, commandant ran de
Siliwangi-divisie, die bij de besprekingen
aanwezig was, tot militair gouverneur
van geheel West-Java. Hij kreeg de vol
machten om namens de coördinator voor
de veiligheid op te treden. Luitenant
kolonel Iskandar Dinata werd benoemd
tot basiscommandant te Bandung.
Alle bestaande gezagsapparaten var
Phsundan zullen aan de militaire gou
verneur en andere commandanten on
dergeschikt zijn.
„Het Dagblad" meldt, dat de TNI te
Purwakarta de deserteur van de K. L
Lieshout aan de Nederlandse militairen
heeft uitgeleverd. Eerder had de TNI
Van Staveren, die politiek links georiën
teerd is, reeds aan de Nederlandse mili-
tahe politie uitgeleverd.
Naar aanleiding van in de Indonesi
sche pers circulerende geruchten, wordt
in een officieel communiqué o.a. ge
zegd, dat geen Indonesische gevangenen
(gedetineerden 6f veroordeelden), be
horende tot welke categorie ook, naar
Nieuw-Guinea zullen worden overge
bracht en dat een dergelijke maatregel
zelfs niet is overwogen. De thans nog te
te Serong, waar de enige gevangenis op
Nieuw-Guinea is, vertoevende Indone
sische gevangenen zullen worden terug
gevoerd naar het gebied hunner her
komst, voorzover zij niet tot de autoch-
thone bevolking van Nieuw-Guinea' be
horen.
(Van onze Haagse redacteur)
Naar wij vernemen zal het rapport
van de commissie-Langemeyer over de
reorganisatie van de politie dc volgende
week worden gedrukt en aan de minis
ters van Justitie en Binnenlandse Za
ken worden aangeboden.
Het is nog niet bekend of, en zo ja,
wanneer de bevindingen van de com
missie-Langemeyer gepubliceerd wor
den.
Los Alamos, New Mexico.
Hij zei. dat het publiek terecht van
Louis Russell (lid van de Commissie
voor on-Amerikaanse activiteit) en van
Jordan kon eisen, dat zij zouden speci
ficeren. welke materialen en welke
hoeveelheden naar de Russen zouden
zijn verzonden.
„Tot dit gebeurd is zullen hun bewe
ringen voor ieder, die de geschiedenis
van onze productie van splijtbare ma
terialen tijdens de oorlog kent, een
valse klank hebben," aldus Bethe.
Een ander vooraanstaand Amerikaans
atoomgeleerde heeft gisteren te Chicago
eveneens de berichten, dat de Ver. Sta
ten in 1943 uranium naar Rusland ge
zonden hebben, tgengesproken.
Dr. Harold Urey, die de eerste
atoombom hielp maken, zei, dat de in
State Department-rapporten genoemde
hoeveelheid uranium uit 1943 van een
zodanige omvang was, dat zij toen
voor ontploffingsdoeleinden internatio
naal van geen belang kon worden ge
acht
Van de ziide van de Commissie
voor Onamerikaanse Activiteit werd
gisteren door U.P. te Washington ver
nomen dat de voormalige vice-president
Henry Wallace ongetwijfeld voor de
Commissie zal moeten verschijnen om
mede te delen wat hij afweet van de
zendingen van atoommateriaal gedu
rende de oorlog naar de Sovjet-Unie.
Naar U.P. te Washington verneemt
zal het door president Franklin D.
Roosevelt uitgevaardigde verbod op
bekendmaking van vertrouwelijke do
cumenten, dat thans ook geldt voor het
Congress, wellicht de volgende maand
worden opgeheven, zulks in verband
met de geruchtmakende beweringen
van Jordan over de rol die Harry Hop
kins heeft gespeeld bij de levering van
a i oo m ma te ria 1 e n aan de Sovjet-Unie.
De N.V. Maatschappij voor Vliegtuig
bouw .Aviolanda" in Papendrecht heeft
van de regering opdracht ontvangen
voor de bouw van 150 Gloster-Meteor-
Straaljagers. Ook voor België zullen 150
van dergelijke toestellen worden ge
bouwd.
Op 1 Mei moet het eerste toestel wor
den afgeleverd. Om aan deze verplich
ting te kunnen voldoen wordt op 1 Ja
nuari begonnen met de bouw van het
eerste toestel dit komt echter voor het
grootste deel gereed uit Engeland. De
volgende toestellen zullen echter steeds
meer en meer in Papendrecht worden
gebouwd, zodat merl 1 Januari 1951 het
eerste toestel, dat geheel in eigen fabriek
werd gebouwd, hoopt te kunnen afleve
ren, afgezien dan van de montage, die bij
Fokker geschiedt. Men hoopt in onge
veer twee jaar de opdracht te kunnen
uitvoeren.
Dinsdagmiddag is de IJmuidense mo
tortrawler „Medan IJ. 57" van de N.V.
Visserij Maatschappij Medan-Batavia
naar zee vertrokken. De reder verklaar
de, dat door interne en bijzondere om
standigheden in zijn bedrijf de moge
lijkheid aanwezig is, dat de trawler blijft
varen. De reder voegde er nog aan toe,
dat hij overigens geheel op het stand
punt van de redersvereniging staat.
Dinsdagavond laat is even buiten Rttcphen
een lesvliegtuig van het type Tiger Moth
neergestort, dat afkomstig was van de vlieg
basis Woensdrecht der L.S.K. De instruc
teur, luitenant Schippers, en de leerling-
vlieger Van der Burg konden zich echter
redden met him parachutes.
Het toestel was van Woensdrecht opge
stegen voor een nachtvlucht, maar instruc
teur en leerling raakten de weg kwijt en
kwamen steeds meer in moeilijkheden. Na
twee uur vliegen was de benzine opgebruikt
en toen ook de accu nog storingen begon
te vertonen, gaf de luitenant aan Van der
Burg opdracht het toestel te verlaten. De
jonge man klom op de vleugel en sprong
met goed gevolg. Schippers trok het toestel
ondersteboven en liet zich eruit vallen. Dat
was de enige mogelijkheid om de machine
te verlaten. Hij had moeilijkheden met zijn
parachute, die zich nog maar juist op tijd
opende. Toch kwam de luitenant nog met
een harde smak op de grond terecht, ten
gevolge waarvan hij het onderbeen brak.
Enige tientallen meters verder stortte de
Tiger Moth neer.
De instructeur is naar het ziekenhuis in
Roosendaal overgebracht.
Als het gunstige weer blijft aanhouden, zal de antobrug over het Wiedbachdal bij
Neustadt, die de verbinding vormt tussen Frankfort aan de Main en Keulen, met
Jan*tori weer voor het verkeer kunnen woeden opengesteld
