Nieuwe Haarlemsche Courant | 1949 | 9 december 1949 | pagina 3

KLEMMEND BETOOG VAN MINISTER STIKKER

EPIC DE noorman:

i

Was-automaat voor iedereen

Zó is mijn zoon

Amendement van de V. V.D. over het
zelfbeschikkingsrecht aangenomen

HULP AAN CINETONE?

D.D.D.

Replieken niet zeer
verheffend

Of aan de Nederlandse
film

Frans Kabinet behaalt
kleine meerderheid

Paul Finet voorzitter
Vrij Vakverbond

K.N.V.B. eert overleden
pioniers

Wilde staking in
atoomstad

VRIJDAG 9 DECEMBER 1949

PAGINA 3

TWEEDE KAMER AANVAARDT DE SOUVEREINITEITSOVERDRACHT

Replieken

Tragie-comedie

Drama uitgespeeld

In de kwestie der pensioenen
voor oud-strijders

55 imiUioen dollar voor de
Arabische vluchtelingen

Zalig- en heiligverklaringen

In het Heilig Jaar

Hoge Commissaris voor Libye

De heer Pelt voor twee jaar
benoemd

Schoon en droog
terwijl U wacht

door

CLARENCE BUDINCTON
KELLAND

Vertaling van H. DE CRAAFF

(Vervolg van pag. 1)

Vooral minister Stikker heeft zeer
omstandig gevolg gegeven aan de drin
gende invitatie van zijn partijgenoot
Oud om eens de buitenlandse aspec
ten van de zaak uit de doeken te doen.

Hij hield een zeer klemmend be
toog, waarin hij aanvoerde, dat de
E.C.A.-hulp ons stellig ontvallen zou
zijn, indien wij ons nog verder tegen
de wereldopinie hadden verzet. Zijn
Belgische collega heeft hem dan ook
als goed vriend België heeft zich
al die jaren door een trouw bond
genoot van ons getoond, zei de mi
nister, en het was goed, dat dit bjj
deze gelegenheid eens vanachter de
regeringstafel in de Kamer werd
uitgesproken gewaarschuwd. Het
Brewstcr-amendement op de E.C.A.-
hulp, door het Amerikaans Con
gress aangenomen en zich recht
streeks tegen ons richtend, lag ge
reed.

Waar zou zonder de Marshall-steun,
gedompeld als wij zouden zijn geraakt
in de bitterste armoede, bij een alge
hele boycot, onze sociale rust, waar onze
reconstructie, de Benelux, waar zou heel
de toekomst van Nederland geweest
zijn? Het Atlantisch Pact, door de Twee
de Kamer practisch unaniem aanvaard,
zou voor ons niet toegankelijk zijn ge
weest. Daardoor ware de hele verdedi
ging van West-Europa een onmogelijk
heid geworden. Detail voor detail ging
de minister na de geschiedenis van ha
venstakingen en sluiting van onze lucht-
Verbindingen, inzonderheid van de
scheepvaartboycot in Australië en de
sluiting van de luchthavens van India
en Pakistan voor de K.L.M.-machines.
Daar kreeg de Kamer de geschiedenis
Van in geuren en kleuren.

Minister Götzen wees kort op de per
spectieven van de financiële regelingen,
die op zichzelf wel pijnlijke offers van
ons eisen. De afwikkeling van die re
gelingen moet men zien in een sfeer
van vertrouwen. En dan: Indonesië is
een rijk land en het kan zich zeer spoe
dig herstellen. Minister Joekes was te
leurstellend en prof. Romme wond daar
later bij de repliek, mede sprekend na
mens zijn fractiegenoot De Graaf, geen
doekjes om. Minister Joekes ontkende,
dat er van vrijheidsbelemmering sprake
is. De ambtenaren uitverkocht als koop
waar? Neen, geen denken aan. Ze kun
nen immers hun ontslag nemen, als zij
dit willen. Maar ja, dan krijgen ze geen
Wachtgeld. Verbeeld u: in die ongeruste
sfeer van de laatste maanden hadden
zij wel eens op grote schaal ontslag
kunnen nemen en dit zou de regering
Van de jonge staat in ernstige ongele
genheid gebracht hebben. Inderdaad,
maar het bewees nu bepaald niet, dat
de ambtenaren vrij zijn, werkelijk vrij
en niet economisch gekneveld. Dit vond
prof. Romme blijkbaar ook..

Ziehier enkele hoofdpunten uit de rege
ringsbetogen. Des avonds begon men om
7 uur aan de replieken, nadat eerst des
middags de fracties nog hadden vergaderd
over hun definitieve houding, die zij al
lang wisten. Schouten sprak nog een uur
lang om duidelijk tc maken, dat voorstem
men voor hem en zijn geestverwanten on
mogelijk was. Van het uitstel vragen van
de souvereiniteitsoverdracht zagen zij af,
maar daarom zouden zij dan ook zonder
meer tegenstemmen. De regering heeft hun
het vóórstemmen onmogelijk gemaakt.

Prof. Romme duelleerde met velen van
zijn tegenstanders, maar het klonk niet
bijster overtuigend. Hij klaagde bijna over
het feit, dat Schouten zich maar niet uit
zijn gedachtenschema wilde laten trekken,
Zelfs niet door de allergrootste nood. Prof.
Romme klaagde daarover kennelijk alleen
om aan te tonen, dat het de nood en voor
al de nood is, die de katholieken, althans
hem beweegt vóór tè stemmen. Er gingen
Uren voorbij, waarin alle sprekers of bijna
allen nog eens kwamen opdraven om elkaar
met hartstocht de haren uit te kammen,
maar waarom nu prof. Gerbrandy zich, zo
als prof. Romme een half uur lang uiteen
bleef zetten, aan demagogie heeft schuldig
gemaakt, door hem te vragen wat er toch
Van die erfelijkheids-waarborg overblijft in
een Unie, die een verdrag is en dus op
zegbaar, dat begrepen wij maar niet. Wij

hebben het aan tal van mensen gevraagd,
maar geen sterveling was erin geslaagd daar
achter te komen. Misschien wil prof. Romme
dit nog eens verduidelijken.

Prof. Gerbrandy bepaalde zich tot de op
merking, dat hij dit puntje slechts drie
minuten lang had aangeroerd. Prof. Romme
had er daarentegen een half uur over ge
sproken. Het was een pijltje, dat hij in zijn
eenvoud had afgeschoten, zei de professor.
Het kwam hem voor, dat het dan toch wel
een tikje doel getroffen had. Het was het
enige rake pijltje in het hele betoog, dat
Gerbrandy drie kwartier lang hield.

De replieken waren niet het verheffend
ste deel van het debat. Bij zulk een ang
stig belangrijk probleem elkaar zo de man
tel uitvegen.... Minister Vap Maarseveen
gaf dan ook niet meer antwoord dan strikt
onvermijdelijk was om zijn deverentie voor
de Honderd te betonen. Het debat begon
uit te smeulen als vochtig stro.

Maar Oud, wat deed nu Oud deze hele
dag? Hij had zijn regie met onverbeterlijk
vakmanschap vastgesteld. Men herinnert
zich, hoe hij in eerste instantie de stemmen
van zijn fractiegenoten geheel en al open
had gelaten, alleen maar vragend, vooral
aan minister Stikker, om ingelicht te wor
den. Minister Stikker heeft hem, zoals wij
boven deden uitkomen, de volle laag ge
geven. Toen hij was uitgesproken, had mr.
Oud de ruggesteun, die hij tegenover zijn
opstandig kiezersvolk nodig had, volledig
ontvangen.

Maar nog kon de heer Oud de felle kop
niet in de schoot leggen. Het drama van
deze dag heette: ,,Ik worstel en stem vóór",
maar er wérd dan ook geworsteld. Bij de
replieken kwam mr. Oud vertellen, dat hij
eigenlijk wel bijna overtuigd was, maar
het was dan toch wel akelig. Hij is er nooit
voor geweest, dat de wetgeving bij de Rijks
vorming een tweederde meerderheid zou
vereisen. Hij heeft altijd wel gezegd, dat
daar moeilijkheden van zouden komen. Die
had hij dan ook volop. Doch Rotterdams
burgervader is één van die naturen, die zich
slechts sterken aan de moeilijkheden, die
zij ondervinden. Er moest nog een effect
uitgespeeld worden. Daar waren de amen
dementen, die de heer Oud had ingediend.
Hoe dat zo precies en zo geruisloos in zijn
werk gegaan mag zijn, weten wij natuur
lijk niet, maar des avonds was het tweede
van die amendementen, dat betrekking had
op de maatregelen, die de regering moet
treffen om de uitvoering van de zelfbeschik
kingsclausules te verzekeren, reeds vóór
de vergadering begon, gewijzigd en ver
zacht. Het luidde nu, dat de Kroon ervoor
zorg draagt, dat hetzij bij de UNCI, hetzij
bij enig ander orgaan der Ver, Naties, die
stappen worden gedaan, die bevorderlijk
kunnen zijn aan een volledig tot zijn recht
komen van het zelfbeschikkingsrecht, doch
er was thans aan toegevoegd: .echter niet
zonder voorafgaand overleg met de rege
ring van de V.I.S."

Het werd al spoedig voor de meest on
nozele toeschouwer bij dit bedrijf van
de tragie-comedie duidelijk, dat dit
amendement de uiterste prijs voor de
heer Oud betekende, het eerste amen
dement daarentegen te geef was. Het
bepaalde, zoals men zich misschien ner-
inneren zal, dat onder „parlement", het
welk de gemeenschappelijke regelingen
heeft goed te keuren, is te verstaan in
onze staatsrechtelijke zin ..De Kroon en
de Staten-Generaal", terwijl een tweede
lid aangaf, dat door de Koning geteken
de besluiten tot afkondiging van een
gemeenschappelijke regeling het contra-
sign van een minister nodig hebben.

Dit eerste amendement was de heer
Oud klaarblijkelijk dan ook niet gegund.
Het was immers niet noodzakelijk om
hem gunstig te stemmen. Prof. Romme
maakte er bezwaren tegen, aangezien hij
er een nadere bepaling in zag van een
overeenkomst 'van de R.T.C. en prof.
Romme njet meer van aankledingen
scheen te houden. De heer v. d. Goes viel
hem warm bij.

Hij zag bovendien in dat goedkeuren
enkel door het parlement zulk een veel
belovend begin van een eigen Unierecht
zou zijn. Minister Van Maarseveen be
kende, dat hij voor beide opvattingen
iets voelde, weshalve hij het maar aan
de Kamer overliet. Hij gaf echter een
technisch betere redactie in overweging.
Die wilde mr. Oud wel overnemen, doch
hij hield verder voet bij stuk. Dit is niet
een bepaling, zo betoogde hij, die op de
overeenkomsten van de R.T.C. ingrijpt,
doch het is geen Nederlands staatsrecht
van het parlement te spreken en hij
vond de invloed van de Kroon strikt in
de Nederlandse verhoudingen blijvend,
wel degelijk nodig.

Het hielp niet. De machtigen wa-

Onlangs hebben wij een bericht ge
plaatst, waarin werd medegedeeld, dat
een interdepartementale commissie was
•ingesteld, welke tot taak heeft, te on
derzoeken, hoe en in welke mate de
Overheid hulp zou kunnen bieden aan
de Nederlandse filmfabriek Cinetone.

Uit dit bericht zou men kunnen aflei
den, dat de regering in de mening ver
keert, dat Cinetone zich „in moeilijk
heden" bevindt. Indien zulks het geval
is. wil het ons voorkomen dat de moei
lijkheden geenszins van geldelijke aard
zijn. In Cinetone, zo redeneren wij,
Worden om zo te zeggen aan de lopen
de mand woonschuiten gemaakt die de
Werkkrachten aardig bezig houden.

Voorts is het laboratorium redelijk
biet werk belast en spuiten er flink wat
reclamefilmpjes de deur uit. Men krijgt
biet de indruk, dat Cine.tone armlastig
is, al zullen de aandeelhouders geen
kapitalen aan winst in de wacht sle
pen. De zaak is dan ook dat het niet
tozeer Cinetone is die hulp behoeft als
Wel de Nederlandse filmindustrie, die,
Zodra zij geen fictie meer zijn zal, in
Cinetone terecht moet. Me.t andere
Woorden: Cinetone beantwoordt niet
aan het doel, waarvoor het gebouwd
Werd Nu» hebben we mooi praten over
de voortreffelijkheid van de. outillage in
onze vaderlandse droomfabriek, die ook
door buitenlandse deskundigen als een
aan alle eisen voldoend complex wordt
geprezen, maar wat baat die voortreffe
lijkheid, wanneer men er niet van pro
fiteren kan. Wil men Cine.tone aan het
doel laten beantwoorden, dan zal men
de mogelijkheid moeten scheppen in
Cinetone speelfilms te maken en wel
°dder omstandigheden, die het publiek
de critiek het recht geven deugde-
Uke waar te eisen.

En ziedaar het oude zeer: de verma
kelijke vermakelijkheidsbelasting, die
leder initiatief doodt en dit zal blij—
ven doen om de eenvoudige reden,
dat een productiemaatschappij, die een
Nederlandse film wil gaan maken,
slechts uit dwazen kan bestaan. Met
J'ijf en dertig procent belasting is
Iedere kans op een Nederlandse film

Verkekenhetgeen we overigens

?1 meer hebben betoogd. Er is in deze
kwestie maar één oplossing: algehele
**schaffing van belasting voor de Ne-
"orlandse film en aanzienlijke verla

ging voor de buitenlandse film, waar
door de ondernemingsmoed terug kan
keren en het vertrouwen in de Neder
landse film kan worden hersteld.

Wie mocht menen, dat hiermede het
hek van de dam zou zijn en de film-
avonturie: zijn kans zou krijgen, vergist
zich. Eerlijk gezegd: die avonturiers, zo
ze al bestaan, vinden „het bedrijf" zo
radicaal tegenover zich, dat zij zich wel
enige malen zullen bedenken alvorens
tot gewaagde practijken over te gaan.
Neen, wil men de avonturier het volle
pond geven, men handhave de belasting,
die hem, als hij niet meer te houden is,
zal opzwepen naar een zo vulgaire en
goedkope suocesjacht, als zelfs de eerste
Jordaanfilms niet hebben gekend. WU
men hem buiten de deur houden, men
geve de verstandige ondernemers de ge
legenheid naar hartelust te werken.
Dan kan Cintone de rederij overdragen
aan anderen en het werk gaan doen, da'
al te lang verwaarloosd werd.

Dbg'

ren tegen. Het eerste amendement-

Oud werd verworpen met 6731

stemmen. De socialisten stemden

echter verdeeld.

Het. tweede amendement was dus on
verwerpelijk voor de heer Oud en het
was nu roerend te zien hoe voortreffelijk
iedereen het plotseling vond, ofschoon
niemand, met uitzondering van minister
Van Maarseveen, heeft kunnen vertel
len, waarom het niet overbodig was en
zijn inhoud feitelijk niet de stof voor een
motie opleverde. Het werd dus zonder
stemming goedgekeurd. Doch op dit mo
ment was men eigenlijk al helemaal niet
meer bezig aan de katharsis van een
drama, doch slechts aan de epiloog van
een blijspel. Voordien was er ook reeds
iets gebeurd. Want toen mr. Oud zich
tijdens zijn repliek nog steeds zo wor
stelend om zijn stem had getoond, ver
rees minister Stikker van zijn stoel en
hij riep op de schimmen van vier in In
donesië vertoevende „captains of in
dustry", vier groten der Indonesische
aarde, die hij stuk voor stuk en met de
gepaste huivering van ontzag in de stem
bij de naam noem<je. Zij hadden hem de
vorige week in Batavia hun vertrouwen
en hoopvolle stemming beleden en hem
bovendien gemachtigd hen bij naam en
toenaam in de Kamer te citeren. Daar
stonden zij om mr. Stikker heen, de
petemoeien bij de zegen, die mr. Oud
aan de Unie moest geven. De grijze kop
trilde even. Mr. Oud's politiek gemoed
was volkomen geappaiseerd, zijn stuk
was geslaagd.

Hij kreeg zijn amendement. Voor de
eindstemming begon kwam de heer Krol
nog namens de tegenstemmende C.H.-
fractieleden een verklaring afleggen. Mr.
Oud gaf geen kik meer, en het tweede
of derde lid, dat bij de stemming werd
afgeroepen, was reeds mr. Oud. Men had
hem het applaus, dat de „père noble"
toekomt, willen geven, doch het moment
was per saldo te ernstig. De Honderd
brachten hun stem uit, doordrongen van
de verantwoordelijkheid hunner taak, de
gekozenen des volks. Het grootste drama
in de politieke geschiedenis van Neder
land was uitgespeeld.

Na drie en een half uur debat en on
derhandelingen tussen de Franse rege
ringspartijen heeft de Franse regering
Donderdagavond in de Nationale Verga
dering met zes stemmen meerderheid
de overwinning behaald in de kwestie
over de pensioenen der oudstrijders. Te
voren had de regering tot tweemaal toe
door toedoen van de communisten een
nederlaag geleden.

De Nationale Vergadering accepteerde
met 399 tegen 293 stemmen een motie,
waarbij onmiddellijke bespreking werd
verzocht wordt met de regering samen*
te werken om te komen tot een verho
ging van de pensioenen van oudstrijders
en oorlogsslachtoffers in de begroting
voor 1950.

Deze motie deed de door de commu
nisten eerder ingediende motie te niet,
waarbij onmiddellijk bespreking werd
geeist van een communistisch wetsont
werp ter verhoging 'van de jaarpensioe
nen der oudstrijders van de eerste we
reldoorlog van 530 tot 2500 francs voor
de vijftig- tot vijf en vijftig-jarigen en
van 1272 tot zesduizend francs voor bo
ven de vijf en vijftig jaar. Die commu
nistische motie was aangenomen met 548
tegen nul stemmen.

Een voorstel van de voorzitter van de
commissie voor de financiën om het
wetsontwerp voor nader onderzoek naar
de commissie terug te zenden was tevo
ren met 409 tegen 164 stemmen verwor
pen.

Het bestuur van het Internationaal
Verbond van Vrije Vakverenigingen
heeft gisteren op zjjn eerste vergade
ring in County Hall te Londen met al
gemene stemmen Paul Finet ais voor
zitter van het verbond gekozen. Finet
is de 52-jarige secretaris van het Bel
gische vakverbond. Hu is vroeger in
strumentmaker geweest. Het bestuur
heeft tevens zeven vice-voorzitters be
noemd.

Het nieuwe vakverbond heeft voorts
eenstemmig een resolutie aanvaard,
waarin het regiem van Franco wordt
veroordeeld.

De resolutie spreekt zich uit tegen
het verlenen van enige hulp aan Spanje
„totdat de democratie en de volledige
vakverenigingsrechten hersteld zijn en
de arbeiders in staat zijn bij te dragen
✓tot herstel van het land". „De dictator
poogt Spanje in het plan-Marshall en
het Atlantische Pact opgenomen te
zien, doch het congres spreekt zich ook
hiertegen uit," aldus de resolutie.

De Algemene Vergadering der Ver
enigde Naties heeft gisteren met over
weldigende meerderheid haar goedkeu
ring gehecht aan het programma voor
hulpverlening aan de bijna 1 millioen
Arabische vluchtelingen van de Pales
tijnse oorlog. Voor dit programma is
54.900.000 dollar beschikbaar gesteld.

Stem om China

5o-|ki

30. Toen Eric zich op de ochtend van de vijfde dag naar het wachtlokaal begaf
om zijn laatste partij schaak met de wachtcommandant te spelen, was hij vervuld
van sombere onrust. Ming had hem medegedeeld dat zijn mannen nog steeds geen
kans hadden gezien de muur te doorbreken. De kans om de aa&slag op de keizer
te voorkomen was kleiner dan ooit. Gedachteloos verzette hij de stukken welke de
commandant reeds klaargezet had, en deze glimlachte voldaan toen de Noorman
verstrooid een paar verkeerde zetten deed.

Zij werden in hun spel gestoord doordat een wachter ietwat verbaasd kwam mede
delen dat een onbekende vrouw toegang tot de commandant verzocht. Hoewel enigs
zins geprikkeld door de onderbreking stond deze toch op vanachter het schaakbord.

„Ge krijgt een ogenblik de tijd om over de volgende zet na te denken, barbaar,"
zei hij spottend, en liep op de zwaar gesluierde vrouioenfiguur toe, die nu aarzelend
het vertrek betrad. Het klonk Eric als wrede ironie toe. De volgende zet? Overgave!
Het uiterst riskante spel voor een keizerrijkdat hij al die dagen gespeeld had,
was verloren.

Hij werd uit z'n droefgeestige overpeinzing opgeschrikt door de stem van de ge
sluierde vrouw, die thans met zwakke stem de commandant vroeg of zich ook een
blanke in de toren bevond. Het was niet zozeer dat de vraag hem verwonderde, als

wel dat hij met een ruk die stem herkende; de stem van Lotus van Jade!

Pas later begreep hij dat de jonge keizersdochter, gedreven door angst voor het
lot van haar vader, een primitieve poging in het werk had gesteld om hem te be
vrijden. Op dat ogenblik echter was er uitsluitend plaats voor intense verbazing in
zijn gedachten. Zijn ogen volgden elke beweging van het meisjedat, terwijl zij op
gedempte toon met de commandant sprak, zich langzaam zodenig omwendde dat
zij vlak bij Eric kwam te staan en haar gestalte hem een ogenblik aan de blik van
de commandant onttrok.

Het was Ming, die, vanuit de deuropening welke toegang gaf tot de hal der ge
vangenen, het eerst besefte wat het meisje van plan was. Hij was, wanhopig omdat
de muur nog steeds weerstand bood aan alle doorbraakpogingen, hierheen geslopen
om Eric op een of andere manier een teken te geven. Nu zag hij de hand van het
meisje plotseling onder haar kleed tasten om het volgende ogenblik de Noorman een
blinkend zwaard toe te duwen. En hij besefte dat dit zijn grote kans was!

Doch Eric was nog sneller dan hijTerwijl de mandarijn woest naar voren sprong
was hij reeds op dc commandant toegevlogen. En, het zwaard op diens borst richtend,
schreeuwde hij: „Ziehier, heer commandantMijn volgende zet!"

Op het officiële programma der voor
naamste plechtigheden ter gelegenheid
van het Heilig Jaar komen verscheidene
zalig- en heiligverklaringen voor. De
volgende data zijn bepaald:

2 Januari: zaligverklaring van Vin-
cenzo Pallotti (Italiaan).

5 Februari: zaligverklaring van Maria
Desolata Torres Acosta (Spaanse).

5 Maart: zaligverklaring van Dome-
nico Savio (Italiaan).

19 Maart: zaligverklaring van Paola
Elisabetta Cerioli (Italiaanse).

23 April: heiligverklaring van de ge
lukzalige Marie Guilaume de Rodat
(Franse).

7 Mei: heiligverklaring van de geluk
zalige N. Claret (Spaanse).

18 Mei: heiligverklaring van de ge
lukzaligen Bartolemeo Capitanio en
Vincenzo Gerosa (Italianen).

28 Mei: heiligverklaring van Jeanne
de Valois, koningin van Frankrijk.

11 Juni: heiligverklaring van de ge
lukzalige Maria Goretti (Italiaanse).

25 Juni: heiligverklaring van de ge
lukzaligen Vincenzo Strambi en An
tonio Gianelli (Italianen).

9 Juli: heiligverklaring van de geluk
zalige Anna de Paredes (Ecuador).

1 of 8 October: zaligverklaring van
Maria de Mattias en 15 October: hei
ligverklaring van Anne Marie Jahoevey.

Men denkt dat Paus Pius X in de
loop van het Heilig Jaar ook zalig ver
klaard zal worden.

Verder is officieel bevestigd, dat de
Paus op Pasen in de St Pieterskerk de
H. Mis zal opdragen en dat Hij zal deel
nemen aan de processie buiten de basi
liek van het Vaticaan op Sacraments
dag, zoals Paus Pius XI heeft gedaan
in 1933.

De Paus zal 2 Juni de St. Eugenius-
kerk inwijden, die gebouwd is ter her
denking van zijn bisschoppelijk jubi
leum met de over de ganse wereld voor
dit doel ingezamelde gelden.

De Nederlander Adriaan Pelt is be
noemd tot Hoge Commissaris voor Libye
voor de komende twee jaar, aldus werd
gisteravond ie Lake Success door de
U.N.O. bekend gemaakt.

De benoeming moet nog door de uit
59 landen bestaande Algemene Vergade
ring goedgekeurd worden. De vergade
ring zou vandaag of Zaterdag definitief
verdaagd worden.

Pelt zal de taak hebben de voormalige
Italiaanse koloniën voor 1 Januari 1952
naar de souvereine onafhankelijkheid
te leiden.

Kort geleden heeft de vergadering be
sloten, dat Libye, na twee jaar onder be
stuur van een Hoge Commissaris, onaf-
honkelijk zou worden.

De vroegere journalist Pelt is in Ne
derland geboren. Hij heeft ook de Ne
derlandse nationaliteit. Hij was gedu
rende een bepaalde periode aan de voor
malige Volkenbond verbonden. Later
was hij vertegenwoordiger van Neder
land op de conferentie te San Francisco
en op de eerste, te Londen gehouden Al
gemene Vergadering van de U.N.O.

In 1946 trad Pelt in dienst der Vere
nigde Naties. Hij werd toen assistent-
secretaris-generaal, belast met conferen
tie-aangelegenheden en algemene V.N.-
werkzaamheden.

Geneesmiddel tegen
'huidaandoeningen.
Zuivert de poriën, doet de
jeuk bedaren, verfrist en
sterkt de huidweefsels.

De electrisch opgezweepte
orkaan slaat het zeepsop te
gen de patrijspoorten van een
dozijn witgelakte wasmachi
nes, en in de automatische
was-inrichting, die wij in
Amsterdam bezoeken, kan
dat ineens de indruk geven
op een stilstaand schip te
zijn, waar mysterieuze stor
men woeden in klein bestek.
Dat „klein bestek" zijn de
twaalf keurig witte wasauto
maten, waar iedere huisvrouw
sinds enkele maanden haar
was in kan stoppen, die er via
enkele drukken op knoppen,
na een half uur schoon uit
komt.

Deze openbare wasinstalla-
tie, tot heden de enige in den
lande, is de showroom van de
Amerikaanse vervaardiger
van de hier gebruikte smake
lijke electrische wasmachines

Stel u voor, een witgelakte
schuin toelopende soort oven
mc.t rond klustertje, waar
achter een draaiende trom
mel met automatisch water
toe- en afvoer. Deurtje open,
witte, was of bonte was er in,
deurtje dicht. Knopje draaien,
spoeling sodabad, weer knop
je; drogen tot vijftig procent.
Inschakelen op „dop", help
ster giet zeep in, rustig een
half uur zitten breien of
kousen stoppen. Schoon.

Het is er eert gezellig ge
doe. in de was-automatiek,
vooral op de dagen na de
eerste twee van de week, die
erg druk zijn. De vrouwen,
vooral de vaste klanten, die
elkaar er wekelijks ontmoe
ten, wisselen er gezins-inti-
miteiten uit, terwijl ze de in
tieme bekieedselen der ge
zinsleden rekken, vouwen of
onder de warme electrische
mangel laten glijden.

De stoel achter de electri
sche mangel en de electrische
perser is niet dikwijls leeg,
maar ieder van hen is blijk
baar voldoende tegen de
twaalf was-„cabines", want
de meesten nemen de was

strijkdroog mee naar huis. In
centrifuges wordt het gewas
sen goed, als het schoonge
spoeld uit de electrische was
ketel komt, namelijk eerst
tot 70 pet. en dan tot 90 pet.
gedroogd.

Vriendelijk en efficient
staat de directrice, die de
kleine gemeenschap overziet,
al haar klanten, bekenden en
nieuwelingen, te woord. „Ik
wou vanavond om half negen
komen," zegt een jonge
vrouw, die kennelijk even
uit haar werkkring is weg
gelopen om af te spreken.

stig gezichtje moeder helpen
lakens rekken.

Honderdzestig „wasters"
per dag kan dit stukje Ame
rika verwerken, dat binnen
drie maanden meer dan vijf
duizend klanten gelukkig
maakte.

Vijf en zestig procent van
alle Nederlandse huisvrouwen
doen de was thuis, wijst een

statistiek uit. Deze thuiswas-
ters zullen juichen als in de
plaats harer inwoning een
dergelijk hokus-pokus inrich
ting zal verschijnen.

Want de wekelijks terug
kerende zware karwei van
sjouwen met teilen, spoelen,
ophangen, drogen, wordt hier
een wissewasje.

A. Bgl.

Maar slechts tot acht uur
's avonds kunnen er „was
sen" binnenkomen, want om
tien uur sluit de zaak. Van
zeven uur 's avonds af wordt
er echter „gedraaid". Een
student, wat onwennig tussen
dit vrouwengedoe, komt als
een onttakelde pieterman
met z'n zak binnen en
legt die op de grote
weegschaal. Hij smoest wat
met de ,was"-moeder, die
hem z'n bonnetje geeft. „Voor
mannelijke klanten maken
wij het in orde," zegt ze. „als
ze de service betalen".

Een andere man. misschien
door zijn zieke vrouw ge
stuurd, zit op een stoel te
v/achten in de beklemmende
damp van soda en verbruikt
zeepsop, naast hem zit een
bleke vrouw, die lijdelijk
wacht tot haar witwas, die
in no. 4 wordt schoongetold,
haar straks halfdroog in de
schoot valt. Maar vervelen
doen de wachtenden zich
nooit, er is altijd wat ie kij
ken, zo niet naar de anime
rende bedrijvigheid dan naar
de kinderen, die met moeder
zijn meegekomen en die
sleetje spelen in de stalen
wasmanden of met een ern-

Aan de vooravond der herdenking van het 60-jarig bestaan van de K.N.V.B.
heeft de heer Lotsy, voorzitter van de Bond, een krans gelegd bij het monument

op de Dam.

54

„Kan ook," antwoordde Cherry.
„Grenspatrouille lopen is geen grapje,
vooral niet langs deze grens. De kerels
stellen zich niet tevreden met het smok
kelen van verdovende middelen: ze ge
bruiken ze zelf ook nog. Vooral ma
rijuana. Waardoor ze in halve krank
zinnigen veranderd zijn. Ze moorden
alleen uit lust tot moorden. In een situa
tie, waarin een normaal mens zich over
zou geven, proberen zij zich al schie
tend een weg te banen."

„Ik heb de lijsten gezien in El Paso,"
zei de derde man van Cherry's gezel
schap. „Zeven-en-twintig van onze jon
gens zijn doodgeschoten. Zeven-en-twin
tig doden od vierhonderdvijftig man, dat
is geen kleinigheid."

„Wat smokkelen ze?" vroeg ik.

„Bij voorkeur narcotica en het liefst
marijuana, omdat ze daar zo makkelijk
aan kunnen komen. Dat groeit op iedere

bodem. Vroeger waren er ook Chinezen.
En verder doen ze in sterke drank, foto
toestellen en goud en diamanten uit Bra
zilië. Alles waar winst aan te behalen is
maar het meeste verdienen ze aan dai
spul, dat in sigaretten gaat. Volgens mij
moeten ze voor deze grootscheepse aan
val versterkingen uit El Paso gekregen
hebben."

„Best kans dat ze met zijn twintigen
op het sein staan te wachten."

„Het zaakje moet door een gladde jon
gen georganiseerd zijn," zei Cherry. „Ik
zou zeggen dat het 't werk is van het
hoofdkwartier in Guaymas. Ik verlang
er werkelijk naar te zien wat voor ge
boefte er rondsluipt. Een roerend weer
zien zal het worden."

„Dus dit is beschaafd Amerika," merk
te ik op.

„Zodra de zon onder is bestaat er hier
langs de grens geen beschaving meer,"
zei Cherry met een droge grijns. „Een
Apache van honderd jaar terug was een
tam huisdier, vergeleken bij een Mexi
caan of een Yaqui, die aan de marijuana
verslaafd is."

„Maar jullie zijn maar met z'n drieën,"
zei ik. „Ik ben niet roekeloos van aard
en het vooruitzicht van een gevecht te
gen een twintigtal grens-schuimers lokte
me bitter weinig aan."

„Met z'n drieën, meer niet! En wij
zijn geïsoleerd, hebben geen krijgsplan
en zijn bij verrassing omsingeld."

„Wie zegt dat?" vroeg Cherry, terwijl
hij zijn wenkbrauwen omhoog trok.
„Daar heb je ons drieën, en Jenner
en geloof maar dat ze bij de Federale
Recherche geen moederskindjes kunnen

gebruiken! En dan Bunny, die heel wat
mans is, als het erop aankomt; en dan
nog jij, en Straight, en misschien kunnen
jullie cowboys zich ook wel nuttig ma
ken. Dat vertegenwoordigt samen een
heel legertje. En wat het krijgsplan aan
gaat wij zijn doorgaans niet gewend
onbekookt te werk te gaan."

Dus er bestond wel een krijgsplan
alles was niet aan het toeval overgela
ten. Maar ik wilde zekerheid hebben.
„Weet Jenner wie jullie zijn?" vroeg ik.

„De samenwerking tussen onze organi
saties is perfect," zei Cherry „We heb
ben nota bene die tip over Guaymas van
hen gekregen." Hij grinnikte tegen mij.
„Ik heb bij geruchte gehoord dat je de
naam van die plaats tegen iemand in
New York genoemd hebtNou ge
loof ik dat we maar eens aan het werk
moesten gaan, al verwacht ik weinig ac
tie voordat het donker wordt. Het lijkt
me wel gewenst dat je de mannen van
de doorploeg en de terrein-ploeg waar
schuwt dat het vannacht wel eens een
heksenketel zou kunnen worden. Ze
moeten maar bijtijds een schuilplaats»
zoeken."

„Ik zal ze waarschuwen," zei ik. „En
als je een plan de campagne hebt, laat
dan eens iets los."

„Het is doodeenvoudig," zei hij. „Al?
ze komen, grijpen we ze. En ze moeten
komen om bewijsmateriaal te leve
ren. Je hebt goed werk gedaan door die
vrachtauto met marijuana in te pikken
maar voorlopig heb je daarmee een even
tuele verdenking op je eigen hals ge
haald."

„Waarin ik door jou geholpen en aan

gemoedigd ben," zei ik„Waar is

Jenner?"

„Ik denk dat hij in de buurt van But-
terick zit. Willen die Mexicanen de
schijn ophouden, dan zullen ze ook een
zogenaamde aanval op Rancho Paloma
moeten doen."

Ik ging het woonhuis binnen en diep
te uit een koffer een paar geweien op,
die ik op een schietwedstrijd gewonnen
had. Ze zagen er nogal opzichtig uit,
maar ze pasten tegen schouder er hand,
alsof ze ervoor geschapen waren. Ik
wierp ze over de schouder en voelde
me een beetje meer op mijn gemak. Een
man mag nog zo vreedzaam van aard
zijn, met een geweer opzij voelt hij zich
toch meer aangekleed. Dat zal nog wel
een neiging zijn, die we overgeërfd heb
ben uit oertijden. Ik voelde me tenmin
ste een voet langer. Toen ik de deur
uitkwam, stond Mollie Tacker in de
66tk3II16r.

„Bezeer je niet," zei ze droogjes.

„Ik mag van m'n moeder," antwoord
de ik onverstoorbaar.

„Ik heb nog eens goed nagedacht,"
zei ze, „of ik er niet achter kon Komen
waarom Butterick zo op mijn gezelschap
gesteld was."

„Met wat voor resultaat?" vroeg ik.

„Ik geloof dat ik het door heb. Zie
je. in mijn beroep train je jezelf, een
andere kant op te kijken en te verge
ten wat je per abuis toch mocht zien.

„En wat heb je per abuis gezien?"

„Ik herinner me die avond dat Berga
mo naar de Officier van Justitie zou
gaan," vertelde zij. „Butterick ging te

keer als een bezetene. De albino en Vi
vien Long waren ook in het cabaret.
Ze zaten aan een grote tafel. Ik zat in
mijn kleedkamer met mijn deur half
open. Na enkele ogenblikken zag ik Vi
vien Long de gang door komen, op weg
naar het toilet. Maar in plaats van het
toilet op te gaan, liep ze door, naar
buiten toe door de achtergang. Nauwe
lijks was ze verdwenen, of Bolitho stoot
voorbij. Ik dacht er niet eens over na.
Gasten, die goed betalen, hebben het
recht rare dingen uit te halen. Maar
waar het om gaat, dat is dat het meer
dan een uur duurde eer ze langs dezelf
de weg terugkwamen, eerst zij. en een
kwartier later de albino. Ze keek door
mijn open deur naar binnen en zag mi]
zitten. Ze bleef staan en trok een lang
gezicht. Tijdens hun uitstapje is Berga
mo vermoord. Ik ben degene, die weet
dat er twee mensen in die tijd uit de
zaal weg zijn geweest. Wat wil je nog
meer?"

„Was Maggie Jones van de partij?"
vroeg ik.

Mollie deed haar best om een naden
kend gezicht te trekken.

„Nee," zei ze, „die avond was ze er
niet."

„Schrijf het maar op," raadde ik haar,
„en laat ons er een paar handtekenin
gen onder zetten, ter bekrachtiging."

„Voor het geval eh....?" zei ze.

„Voor het geval, ja," zei ik.

(Wordt vervolgd)

Het bestuur van de KNVB heeft Don
derdag, de stichtingsdag van de bond,
kransen gelegd op verschillende graven
van vroegere officials en spelers van
het Nederlands elftal. De kransleggin-
gen geschiedden op de graven van dr.
J. W. de Goeie te Zaandam, oud-be
stuurslid, door de heer G. Kruyver; van
Jasper Warner te Zwolle, oud-voorzit
ter, door de heer H. Bartels; van Chr.
J. Engelberts op Westerveld, oud-be
stuurslid, door dr. C. Spoelder; van A.
J. Bronkhorst te Leiden, oud-bestuurs
lid, door de heer O. de Vries; van mr.
P. Droogleever Fortuyn en dr. D. van
Prooye. beiden oud-voorzitters, op de
begraafplaats te Den Haag. door de heer
W. H. A. Burgwal en op de graven van
de oud-internationals, prof. dr. L. Otten
op Oud-Eik en Duinen, door de heer W.
H. A. Burgwal; van J. H. H. Kessier te
Bilthoven door de heer M. Welle; van
H. J. M. Francken te Bloemendaal, door
de heer A. van der Aart; van J. H.
Welcker op de algemene begraafplaats
Vlaardingerdijk bij Schiedam, door oe
heer A. Teeuw en van J. Vos te Utrecht
door de heer M. Welle.

In een korte treffende plechtigheid
heeft de bondsvoorzitter Karei Lotsy
op de Nieuwe Oosterbegraafplaats te
Amsterdam een eenvoudig bloemstuk,
bestaande uit grote witte en paarse
herfstasters, gelegd op *t graf van Wim
Anderiesen die in zijn glorietijd 47 maal
in het Nederlands elftal speelde, waar
van zesmaal als aanvoerder.

Om half vijf legden de voorzitter van
de K.N.V.B., de heer K. J. J. Lotsy, de
vice-voorzitter, de heer S. Coldewey en
het bestuurslid H. de Munter bij het
nationaal monument op de Dam te Am
sterdam eveneens een krans neer.

De constructiewerkzaamheden aan
enige fabrieken en laboratoria van de
atoomstad Oak Ridge in de V. S. zijn
tot stilstand gekomen tengevolge van
een wilde staking, waarbij 2750 man
betrokken zijn. Er worden besprekin
gen gevoerd met de vertegenwoordi
gers van de A.F.L., maar totnutoe heb
ben de stakers nog geen opdracht van
hun organisaties gekregen om het werk
te hervatten. De president van de be
middelingscommissie voor de atoom-
industrie William H. Davis zal thans
zijn medewerking verlenen tot ophef
fing van het conflict, dat wordt toe
geschreven aan de tewerkstelling van
enige ongeorganiseerde arbeiders aan
een pijpleidingproject.

Monarchistische kringen te Madrid noe
men het voornemen van de hertog van
Segovia. Don Jaime, om zijn rechten op
de Spaanse troon terug te eisen „absurd"
en „onmogelijk".