GROOT UITBREIDINGSPLAN
VOOR DE HOOGOVENS
I
V,
HIT DOMEI
Waardering voorde
DEUGD
G
Vele kleintjes maken
één grote
Duizenden bonnen
Drukkerij Enschedé
werden uit
gesmokkeld
Wij luisteren naar
r
Tegen intendant f 500
boete geëist
Theeprijzen gestegen
Mislukte roofoverval op
postagentschap
J
VRIJDAG 9 DECEMBER 1949
PAGINA 4
23 Vz millioen dollar uit Marshall-hulp
GEHEEL NIEUWE BLIKFABRIEK
HET KAMP WIERDEN
Strafinrichting voor
debiele gevangenen
Audiënties
Mr. A. Haex overleden
Zeepost voor Oost en West
Dader zat in geldnood
Nasleep brand Kon. Paleis
te 's-Gravenhage
Totaal 13 veilingen in
Amsterdam gehouden
1 NOV. REEDS 10.006.208
INWONERS
Oud-Gastel in moeilijkheden
Raad niet rechtsgeldig op
6 September beëdigd
Voor de Haarlemse rechtbank
Daders streken grote winsten op
Vitaal bedrijf geschaad
Zware straffen geëist tegen
leden van „Sport und Spiel"
Flinke zege van De
Ijsvogels: 5—1
Feenstra productief
Verkeersregeling wedstrijd
Holland—Denemarken
Sportsnippers
(Van onze speciale verslaggever)
Zoals gisteren reeds in een deel van onze oplage berichtten zal Nederland
de beschikking krijgen over 23.5 millioen dollar uit de Marshall-hulp voor
de verdere uitbouw van de plaatwalserij en de bouw van een blikwalserij aan
de hoogovens te IJmuiden. De totale bouw van deze fabrieken zal 170 millioen
bedragen en omdat de Nederlandse staat een belangrijke bijdrage zal leveren
bij de investering, zal minister Van den Brink binnenkort een wetsontwerp
hiertoe bij de Kamer indienen. Voor het beheer en de financiering van de
enorme complexen die totaal 7 hectare zullen heslaan wordt opgericht de
Maatschappij Breedband.
Veertien grote fabriekshallen zullen
worden bijgebouwd, waarvan de groot
ste 265 meter lang en 38 meter breed is.
Voor het interne transport van het ma
teriaal moet 15 km. spoorrails worden
gelegd en de elektromotoren, die nodig
zijn om de machines in beweging te hou
den, zullen de kracht moeten hebben
van meer dan honderdduizend p.k. Dit
deelde Ir. H. A. W. Ingenhousz, presi
dent-directeur van de Hoogovens, ons
gistermiddag mede.
Over drie jaar zal het enorme com
plex gereed kunnen zijn. Tweeduizend
arbeiders zullen dan nodig zijn om de
machines, die grotendeels uit Amerika
komen, te bedienen en als u nog meer
indrukwekkende cijfers wenst, dan
kunnen wij beginnen met een regou-
reuse opsomming. Nederland heeft op
het ogenblik behoefte aan 90.000 ton
blik, een bedrag, dat wel zal stijgen
tot 100.000 ton. Van deze hoeveelheid,
die nu nog geheel moet worden inge
voerd, gaan de nieuwe fabrieken 75.000
ton fabriceren.
De hoeveelheid plaat, die de nieuwe
fabrieken kunnen gaan vervaardigen,
bedraagt ruim 300.000 ton. waardoor onze
totale productie verdubbeld wordt en
een groot deel van de invoer uit België
en Luxemburg kan vervallen. Dit bete
kent, dat dè scheepsbouw geheel met
Nederlands materiaal kan gaan werken,
maar het betekent ook, dat door deze
basis-industrie tal van nevenindustrieën
een bestaan kunnen vinden, wat voor de
industrialisatie van ons bevolkingsrijke
land van groot belang is. Ir. Ingenhousz
verwachtte ook, dat het staal en blik, dat
de Hoogovens gaan fabriceren, niet duur
der zal zijn dan het buitenlandse, mo
menteel ligt onze kostprijs onder die
van België en Amerika. Overigens is bij
de plannen tot uitbouw van deze fabrie
ken uiteraard overleg gepleegd met de
Benelux. 9
De walserijen, die in IJmuiden zullen
verrijzen, bestaan uit een blokwalsery,
waarin de grote stalen blokken, die nu
reeds in de uestaande fabrieken worden
gegoten en de omvang hebben van meer
dan een manshoogte en ruim een meter
dikte, samengeplet worden en in gloeien
de toestand worden uitgewalsd. Hiervoor
zijn enorme machines nodig, die via de
toegezegde Marshall-hulp in Amerika
worden aangekocht. Zonder tussenver-
hitting zullen deze plakken verder uit-
gewalst worden tot een dunne stalen
band van ruim 1.20 meter breed. Dit
wordt de breedbandwalserij.
De volgende bewerking vindt plaats in
de koud-walserij, waarin de plaatband
alle bewerkingen krijgt, die nodig zijn
voor de verschillende kwaliteiten. Nog
verdere uitwalsing geschiedt daarna in
de blokfabriek, waar ook speciale ma
chines voor vertinning van het blik wor
den gebouwd.
De blokwalserij zal enorme ovens no
dig heoben, die de blokken van 15.000 kg.
tot 1200 gr. C. kunnen verhitten, speciale
wagens en mammouthachtige tangen zijn
nodig om deze gloeiende blokken te ver
voeren.
Speciale dank bracht Ir. Ingenhousz
tenslotte aan Clarence Hunter en aan dr.
Valentine voor de Amerikaanse mede
werking in verband met de tot standko-
ming van dit gigantische project, dat
voor de gehele Nederlandse industrie
van vergaande betekenis zal wezen.
Voor de financiering van de voorge
nomen uitbreidingen van de Hoogovens
uit de Marshall-gelden zal een nieuwe
maatschappij worden opgericht, de N.V.
Breedband, waarvan het kapitaal voor
het overgrote deel in handen zal komen
van de Nederlandse staat, en voorts in
oie van de Hoogovens. De financiering
zal verder geschieden door leningen.
Omtrent het kapitaal van de N.V. Breed
band kon ir. In gen Housz nog niets ont
hullen. De grootte daarvan zal in een
wetsontwerp worden bekend gemaakt
Wel kon hij mededelen, dat het aande
lenkapitaal van de Hoogovens zal wor
den uitgebreid. De verdeling der ECA-
gelden zal ongeveer zodanig zijn, dat
een kwart bestemd is voor de Hoogovens
Het gemeentebestuur van Wierden heeft
van de minister van Justitie bericht ont
vangen. dat het voormalige N.A.D.-kamp
als strafinrichting in gebruik zal worden
genomen. Het kamp zal worden bestemd
voor debiele gevangenen. De naam „Do
Vossebes" zal verdwijnen.
In dit kamp verblijven nog steeds tien
gezinnen, die indertijd aanzegging hebben
gekregeil het te ontruimen. Het gemeente
bestuur van Wierden is er nog niet in ge
slaagd een oplossing te vinden voor het
elders onderbrengen van deze gezinnen.
De Aartsbisschop van Utrecht, Z. Em
Joh. Kardinaal de Jong, zal in de vol
gende week alleen op Donderdag
audiëntie verlenen.
Z. H. Exc de Bisschop van Haarlem
zal Dinsdag 13 December geen audiën
tie verlenen.
en driekwart voor de nieuwe maat
schappij. De eenheid van leiding blijft
gehandhaafd doordat de directie der
nieuwe maatschappij dezelfde zal zijn
als die van de Hoogovens.
In antwoord op desbetreffende vragen
zeide ir. Ingen Housz nog, dat met deze
uitbreiding volstrekt geen 6tille natio
nalisatie wordt bedoeld. Het is niet de
wens van de regering, van de Hoogovens
een staatsbedrijf te maken. De regering
neeft met België en Luxemburg omtrent
de uitbreidingsplannen overleg gepleegd,
in het kader van de Benelux.
Rechts: Een foto van de speciale
pers, die in Amerika zal worden
aangekocht om de stalen plaat, die
na het gloeien zacht geworden is,
koud na te walsen om een be
paalde stijfheid van het materiaal
te verkrijgen. Onder: de loszijde
van een drietal nieuw te bouwen
ovens voor het verhitten van de
plakken.
liSifl
v s.
Donderdagmorgen is op 71-jarige
leeftijd te Heerlen overleden mr. A. C.
Haex, directeur van de. N.V. Maat
schappij tot Exploitatie van Limburgsche
Steenkolenmijnen, genaamd Oranje
Nassaumijnen.
Directeur Haex werd in 1878 te Maas
tricht geboren. Hij studeerde aan de
Gemeentelijke Universiteit te Amster
dam en trad in 1900 in dienst van de
Oranje Nassaumijnen. In 1901 werd hij
benoemd tot directeur van deze onder
neming, die hij bijna vijftig jaren heeft
geleid.
Met de volgende schepen kan zeepost
worden verzonden. De data, waarop de
correspondentie uiterlijk ter post moet
zijn bezorgd, staan tussen haakjes ach
ter de naam van het schip vermeld:
Indonesië m.s. ..Johan van Oldenbame-
velt" (21 Dec.); Antillen s.s. „Bennekom"
(18 Dec.); Suriname m.s. „Bonaire"
(13 Dec.).
Een 26-jarige jongeman, L. J. W. Sch.,
inwoner van Hoograven by Utrecht, zat
in geldnood en heeft zich derhalve gis
ternacht door het ingooien van een ruit
van een winkel in de Viestraat te Utrecht,
waarin wapens worden verkocht, meester
gemaakt van een revolver. Donderdag
morgen kocht hij een zwarte baard en
plakte deze tegen zyn kin. Des middags
trachtte hij vervolgens een roofoverval
te plegen op een postagentschap, dat ge
vestigd is in de boekwinkel van de
firma de weduwe E. Bakker te Hoog
raven. Toen hij aan de beurt was, haal
de hij bij het loket plotseling de revol
ver te voorschijn cn riep: „Handen om
hoog" tot een juffrouw die hem be
diende.
Er waren op dat moment vijf vrou
wen en twee mannen in de winkel
aanwezig, die allen de handen omhoog
staken, behalve één man, die vlak ach
ter de overvaller stond. Intussen deed
de jongeman een greep in de geldtrom-
mel, maar terwijl hij enkele bankbiljet
ten trachtte te grijpen, pakte de achter
hem staande man hem beet en ontstond
er een worsteling. De man, die de
overvaller had vastgegrepen raakte
echter aan het hoofd gewond, waarna
de overvaller zelf op de vlucht sloeg,
achtervolgd door de andere aanwezi
gen, die allen: „Houdt de dief" riepen.
Sch vluchtte enkele straten door en
trachtte zich tenslotte buiten adem in
een brandgang achter een schutting te
verschuilen. Hier werd hij door inmid
dels gewaarschuwde politie-agenten
overmeesterd en vervolgens naar het
politiebureau gebracht. De revolver, die
hij op zijn vlucht had weggeworpen,
werd in beslag genomen.
Gedurende de middag van 18 Mei 1948
brak in het Koninklijk Paleis aan het
Noordeinde te 's-Gravenhage brand uit.
De gehele bovenverdieping werd ver
woest en aanmerkelijke waterschade aan
gericht. De oorzaak van deze brand werd
later gezocht in de gasolinebranders,
welke schilders, die op het dak bezig
waren, gebruikten voor het afbranden
van de oude verf.
Het voormalige hoofd van het bureau
van de Intendance der Koninklijke Pa
leizen, J. J. W. uit Wassenaar, verscheen
nu gisteren voor de rechtbank te 's-Gra
venhage, daar hij in genoemde functie
verantwoordelijk voor de brand werd
geacht en hij, zoals de dagvaarding zegt
„hoogst ondoordacht en onverantwoor
delijk zonder de toestemming van B. en
W. en zonder de goedkeuring van de
Haagse brandweer zijn goedkeuring
heeft gehecht aan het doen afbranden
van verf".
De Officier van Justitie, mr. De Lint
achtte verd. de meest verantwoordelijke
persoon, daar hij contact had gehad met
de brandweer en dus wist, dat het af
branden van oude verf zeer gevaarlijk is
Donderdag werd de laatste theevei
ling van dit jaar gehouden. Aangeboden
werden. 3598 kisten Java- en2234 kisten
Sumatrathee, directe aanvoer. Het vei
ling-aanbod in 1949, het eerste jaar na
de oorlog, Waarin weer geregeld vrije
veilingen (totaal 13) gehouden werden,
omvatte in het geheel 67.715 kisten,
waarvan 41.830 Java- en 25.885 Suma-
tra-thee. Voor de oorlog werden twee
wekelijkse verkopen gehouden. Het
aanbod omvatte toen per veiling 12.000
a 16.000 kisten, hetgeen dus wel een
aanzienlijk verschil met het na-oorlog
se kwauntum betekent, aldus vernamen
wij in makelaarskringen.
Veel thee wordt tegenwoordig recht
streeks in Indonesië gekocht. In Bata
via, dat voor de oorlog geen theeveilin
gen' kende, worden thans iedere week
5000 a 6000 kisten thee geveild. Dit is
vooral Java-thee, de Sumatra-thee (over
het algemeen iets krachtiger dan de
Java-soorten) komt voor het overgrote
deel naar Amsterdam. Hieronder zijn
vele kwaliteiten, die speciaal bij het
Nederlandse publiek in de smaak val
len.
De theeprijzen hebben dit jaar een
sterk fluctuerend verloop te zien gege
ven. In het begin van het jaar was de
animo niet groot en de stemming traag,
Tegen de zomer werd de handel iets
levendiger, mede in verband met de
vrees voor de gevolgen van de aan
Sumatra's Oostkunst heersende theepok
ken. Op de laatste veilingen van dit
jaar Werden zeer hoge prijzen
betaald, waarbij de 'vrijlating van de
kleinhandelsprijzen en het wereld-thee
tekort een belangrijke rol speelden. In
het algemeenzijn de noteringen van
Jan. tot Dec. met f 1 a f 10 per halve kg.
gestegen.
isteren vierde de. Kerk
het feest van de On
bevlekte Ontvangenis
van Maria, een feest, gewijd
aan de uitverkiezing van
Maria om bij voorbaat ge
vrijwaard te zijn van de
smet der erfzonde. Wij willen
dit feit aangrijpen om te
spreken over een der be
langrijkste gevolgen van de
ze uitverkiezing, welke in
houdt, dat Maria gevrijwaard
werd van de boze begeer
lijkheid. Hoe kon het ook
anders? Maria was immers
voorbestemd tot het worden
van de ongerepte Moeder-
Maagd, uit wie de Verlosser
zou worden geboren. Zij
geldt daarom als de Patrones
bij uitstek van maagdelijk
heid en reinheid.
Deze deugd heeft in onze
tijd klaarblijkelijk zeef veel
van haar aantrekkelijkheid
verloren.
De moderne mens kan nog
enthousiast raken voor dap
perheid, moed en voor eer
lijkheid. maar de deugd van
reinheid wordt weinig meer
geacht, evenmin als die van
trouw.
Met het voortschrijden van
de wereldse geest gaat het
respect voor deze schoonste
aller deugden verloren. Toch
is de reinheid ook nu nog
van even grote betekenis als
twintig eeuwen geleden.
Heeft Christus niet gezegd:
Zalig de zuiveren van harte,
want zij zullen God zien?
Dat woord gold, als alle
woorden van Christus, even
zeer voor de verlichte twin
tigste eeuw, als voor de tij
den der eerste Christenen,
die dit woord zo duidelijk
verstonden, dat zij zich ter-
wille van de zuiverheid aan
de hevigste martelingen on
derwierpen, liever dan deze
te verliezen.
Nog in de vorige eeuw re
kende iedere katholieke va
der en moeder het zich tot
een eer, als een van hun
kinderen tot de kloosterstaat
werd geroepen, om ze in vol
ledige reinheid God te die
nen. Niet alleen klaagt men
thans allerwege over het ge
brek aan kloosterroepingen,
maar men behoeft slechts
met jonge meisjes van nu
te spreken om te bemerken,
dat alle waardering voor de
religieuze staat ten enenmale
ontbreekt. Een kort gesprek
is echter voldoende om u te
leren, dat dit gebrek aan
waardering voortkomt uit
een volkomen onwetend zijn
op dit punt. Misschien is dat
wel een van de grootste
fouten van onze tijd. dat wij
nog wel de ondeugden ken
nen, maar dat wij niet meer
hebben geleerd de deugden
te kennen, te beoefenen en
daardoor op hoge prijs te
stellen.
s
In Parijs, Londen en Zurich, overal is er plotseling een
geweldige belangstelling voor eenvoudige, sportieve hoofd
bedekking, vervaardigd van gabardine, Egyptisch linnen of
andere geïmpregneerde stof. Een reactie op de overvloed
van veren, strikken, tulle en bloemen, die de hoedenmode
der laatste jaren kenmerkte? Flatteus zijn ze zeker en ge
makkelijk in het dragen ook. Hier zijn 4 Hollandse meisjes,
die een speciaal ontworpen model, de „All Weather" dra
gen. De rand kan zowel voor als achter, naar boven en naar
beneden worden geslagen, terwijl de hoed zonder enige
schade opgerold en in de tas kan worden meegenomen.
Zelfs de wijze waarop ze in de winkel gebracht worden, is
bijzondern.U opgerold in een in drie kleuren bedrukt
cartonnen doosje!
Het is niet prettig om bij
alles wat men doet aan de
zuinigheid te moeten den
ken. Maar zuinig zijn met
brandstof waarmee we
niet alleen kolen e.d. voor de
kachel bedoelen, maar ook
gas, electriciteit en petro
leum voor het koken van
onze maaltijden dat is
grotendeels een kwestie van
goede gewoonten. Waarom
zou men warmte verspillen
als men haar met evenveel
moeite nuttig gebruiken kan?
Misschien krijgt u uit on
derstaande wenken voor een
zuinig brandstofgebruik wel
dé indruk, dat het hierbij
gaat om kleinigheden, die
nauwelijks de moeite waard
zijn. Wij verzekeren u ech
ter, dat al deze dingen teza
men een duidelijk merkbaar
verschil zullen maken op uw
brandstofrekeningen.
De voornaamste regel voor
goed en zuinig koken is wel
de gerechten (vooral groen
ten en aardappelen) met zo
weinig mogelijk water op te
.zetten, vlug aan de kook te
brengen en daarna op een
zacht vuur gaar te laten wor
den, terwijl de pan goed ge
sloten blijft Hierbij blijven
tevens de voedingsstoffen
het best behouden Blad
groenten, zoals andijvie en
spinazie, kunnen zonder wa
ter worden opgezet: die zijn
zelf waterrijk genoeg.
Neem vooral geen grotere
pan dan nodig is.
Zet de gerechten zo kort
mogelijk voor het eten op,
zodat u ze niet warm hoeft
te houden.
Kijk zo weinig mogelijk in
de pan; bij het oplichten van
de deksel gaat veel warmte
verloren.
Steek, als u op gas kookt,
het gas pas aan als de pan
op het comfoor staat.
Zet bij electrisch koken de
pan niet op een te grote
plaat, maar kies er liever
een, waar de pan rondom
ongeveer een cm overheen
steekt behalve natuurlijk,
wanneer men een grotere
plaat al warm had laten
worden voor een ander ge
recht.
Schakel voor gerechten met
een korte kooktijd (tot on
geveer 15 minuten) direct op
stand 0. zodra de spijzen
koken. Schakel in ieder ge
val 5 a 10 minuten voor het
opdoen de kookplaat uit; da
gerechten komen dan nog
door en door warm op tafeL
Week peulvruchten, gort en
zuidvruchten een nacht of
langer voor het koken.
Zet zo mogelijk steeds een
ketel water op uw huiska
merkachel en gebruik dit
water voor wassen, afwas
sen, thee en koffie, zetten, bij
het opzetten van groenten en
aardappelen.
Stapelkoken het warm
houden van pannen door ze
op een andere pan met ko
kende inhoud te zetten
kan een uitkomst zijn voor
wie over te weinig warmte
bronnen beschikt. Dit gaat
gemakkelijker bij gebruik
van een z.g stapelring.
Al deze dingen kosten in
het begin enig nadenken,
maar al spoedig doe.t u het
vanzelf zo en bespaart daar
mee uzelf.... en ons land
onnodige uitgaven!
Aangaande de strafmaat merkte de
Omcier van Justitie op, dat een schade
vergoeding in aanmerking nemende,
dat de brandschade van het paleis
f380.000 bedroeg slechts het effect
van een druppel in een emmer water
zou hebben. Toch requireerde hij een
geldboete van f500, subs, vijftig dagen
hechtenis.
Het aantal inwoners in Nederland be
droeg op 1 November j.I. 10.006.208, al
dus het statistisch bulletin van het Cen
traal Bureau voor de Statistiek
De kleine gemeente Oud-Gastel in
West-Brabant, verkeert in moeilijkhe
den. Van de dertien raadsleden zijn er
twaalf niet rechtsgeldig op 6 September
j.I. beëedigd. Dat betekent, dat de wet
houdersverkiezing eigenlijk helemaal
geen verkiezing geweest en dat alle na
dien door de raad genomen besluiten
geen enkele kracht bezitten.
De moeilijkheden zijn het gevolg van
het feit, dat burgemeester N. Hofland
de installatievergadering van de nieuwe
raad niet kon bijwonen wegens ziekte.
De leden legden toen de voorgeschre
ven eed af in de handen van de heer
P. Verholen, die wethouder en loco
burgemeester was in het oude college.
Van 6 September af was de heer Ver
holen echter geen loco-burgemeester
meer, docr gewoon raadslid en dus was
hij niet gerechtigd de eden af te nemen.
Dit had dienen te geschieden door het
oudste lid van de nieuwe Raad.
VRIJDAG
HILVERSUM n - 415 M. Na 18 uur
ook 245 en 1875 M. K.R.O. 18.00
Promenade-orkest, 18.45 klankbeeld
voor de jongeren. 19.00 nieuws, 19.15
Regeringsuitz., 19.30 Brabants halfuur,
20.00 nieuws, 20.05 gewone man, 20.12
operaprogramma door omroeporkest
en omroepkoor, 21.10 Opbouw in liefde,
causerie, 21.25 „Ja, 7.0 was 't'\ klank
beeld over 't jaar 1900. 22.25 viool en
piano. 22.45 De zin van het huwelijk,
causerie, 23.00 nieuws, 23.15 dansmu
ziek.
HILVERSUM I - 301 M. V.A.R.A.
18.00 nieuws. 18.15 felicitaties, 18.30
Strijdkr., 19.00 „Denk om de bocht",
19.15 Accordeola. V.P.R.O. 19.30 cause
rie, 19.50 „Tien voor acht", 20.00 nieuws,
20.05 pianovoordracht, 20.30 cursus,
20 55 boekbespreking, V.A.R.A. 21.00
verzoekprogramma, 21.40 Ducdalf, 22.00
buitenlands overzicht, 22.15 Swing and
■weet. V.P.R.D. 22.40 Vandaag, cause
rie. 22.45 Avondwijding. V.A.R.A.:
23 00 nieuws. 23.15 Ernest Chausson,
23.30 Symphonieorkest.
ZATERDAG
HILVERSUM II - 415 M. Vóór 10 uur
ook 245 en na 17.30 uur ook 245 en
1875 M. K.R.O.7.00 nieuws, 7.15 Mor
gengebed, 7.308.30 zendersluiting, 8.30
nieuws, 8.40 Maria ter ere, 8.50 Strauss,
9.00 weerrapporten, 9.03 huisvrouw,
9.30 waterstanden, 9.35 kamermuziek
van Mozart, 10.00 kleuters, 10.15 Pro
menadeconcert, 11.00 Zonnebloem, 11.45
orgel, 12.00 Angelus, 12.03 lunchcon
cert, 12.30 mededelingen, 12.33 lunch
concert, 12.55 Zonnewijzer, 13.00 nieuws,
13.20 septet Johnny Ombach, 13.45 piano
duo, 14.00 balletmuziek. 14.20 Engelse les,
14.40 zang en orgel, 15.10 kroniek van
letteren en kunsten, 15.45 musicerende
dilettanten, 16.20 „De vliegende Hollan
der", 16.30 Gregoriaans, 17.00 Wigwam.
HILVERSUM I - 301 M. V.A.R.A.:
7.00 nieuws. 7.18 Weens amusements
orkest, 7.308.30 zendersluiting, 8.30
nieuws, 8.43 zang. 9.00 weeroverzicht,
9.03 Symph. orkest. V.P.R.O.: Tijdelijk
uitgeschakeld, causerie, 10.05 Morgenwij
ding. V.A.R.A.: 10.20 voordracht, 10.35
arbeiders, 11.40 viool, 12.0Q orgel, 12.30
mededelingen, 12.33 kwartet Jan Cordu-
wener. 12.55 Kalender, 13.00 nieuws, 13.15
Ramblers, 13.45 „Plakplaatjes", 14.00 het
Nederlandse lied, 14.20 Vincentino, 14.50
Drents programma, 15.15 Omroep-kamer-
orkest, 16.00 Van de wieg tot het graf,
lezing. 16.15 amateursuitzending, 16.45
sportpraatje, 17.00 gram., 17.30 De Dissel -
wagen.
Tussen de jaren 19461947 werden
duizenden bonnen op slinkse wyze
gesmokkeld uit het bedrijf van En
schedé te Haarlem. Zoals men weet
is deze affaire enige maanden gele
den in behandeling geweest bij de
Haarlemse economische politierech
ter. Deze heeft toen, nadat de gehele
geschiedenis ter zitting was uitgera
feld, het onderzoek in de zaken te
gen de vier hoofddaders geschorst tot
na het voorkomen van deze Ensche-
dé-affaire voor de Haarlemse recht
bank, die de criminele zijde, d.w.z. de
diverse verduisteringen en de helin
gen, zou berechten. Zo hadden zich
dan Donderdag vijf personen voor
het hoogste Haarlemse rechtscollege
te verantwoorden, te weten: de 31-,ja
rige verificateur J. M. v. B„ de 43-ja-
rige verificateur C. K., de 50-jarige
P.T.T.-ambtenaar J. W., de 44-jarige
meubelmaker G. J. en de 53-jarige
koopman J. F. W. V. De politierech
ter had de laatste verdachte wel ge
vonnist.
De verificateur v. B. werd ten laste
gelegd, dat hij blanco vellen, die be
stemd waren om bonkaarten te worden,
had weggenomen. Dit behoeft eer. na
dere toelichting. Toen men op het idee
gekomen was, bonkaarten uit het
bedrijf te smokkelen, zag men twee
mogelijkheden om in het bezit te ko
men van deze kaarten. De eerste me
thode was als volgt. Bij het bedrukken
van de vellen gebeurde net wel eens,
dat er twee vellen tegelijk werden
meegezogen en onder de pers kwamen.
Een van de twee bleef dan natuurlijk
onbedrukt. De verdaenten maakten
hier gebruik van. Af en toe haalden ze
een bedrukt vel uit de stapel en leg
den er dan een blanco voor in de
plaats. Dit heette dan ook meegezogen
te zijn. De tweede methode leverde
echter veel meer op. De stapels blan
co vellen, die naar de drukkerij ge
bracht werden, werden altijd van te
voren geteld. De verdachten wisten het
aantal, legden er zelf nog 'n partij boven
op en haalden die er weer af, als de
gehele stapel bedrukt was. Op deze wij
ze kregen zij de beschikking over zeer
vele bonkaarten. De politierechter zag
hier een overtreding van de distribu
tiebeschikking in, terwijl de rechtbank
verduistering ten laste legde. Zo had
de verificateur v. B, blanco vellen ver
duisterd, waarvoor hij in zijn functip
verantwoordelijk was. De president
van de rechtbank vroeg verdachte, hoe
hij tot zijn daad gekomen was. „Och",
zei de verdachte, „we wisten dat het
ging en probeerden het toen maar
eer.s". In samenwerking met de P.T.T.-
ambtenaar W., die ook bij Enschedé
weikzaam was, werden de bonkaarten
door v. B. en zijn mede-verificateur K.
achterovergedrukt. Daar de P.T.T.-
ambtenaren bij het verlaten van het
bedrijf van een speciale uitgang ge
bruik maakten en niet gefouilleerd wer
den, was W. de aangewezen man om
de kaarten in de buitenwereld te bren
gen. Daar kwamen ze in de zwarte
handel terecht entegen hoge prij
zen. Verdachte v. B. heeft een totale
winst opgestreken van 9.000.
De officier van justitie vond deze
zaak hoogst ernstig. Door de handel
wijze van de verdachten heeft een
vitaal bedrijf en daardoor het gehele
Nederlandse economische leven scha
de geleden, om dan nog maar te zwij
gen over de distributie. Op schande
lijke wijze hebben de verdachten, al
dus spreker, misbruik gemaakt van
hun vertrouwenspositie. De officier
was van mening, dat de generale pre
ventie in deze zaak moet prevaleren.
Tegen v. B. eiste hij een onvoorwaar
delijke gevangenisstraf van een jaar
en zes maanden met aftrek.
De verdediger, mr. Hellema jr., had
bezwaren tegen de opstelling van dp
dagvaarding, die hij in de huilige
vorm, waarbij het wegnemen ten eigen
bate werd ten laste gelegd, niet bewezen
achtte. Mijn cliënt kan alleen maar me
deplichtigheid worden verweten, zo
zeide de advocaat. Hij heeft de anderen
gelegenheid gegeven tot het wegnemen
van de vellen. De ongunstige inlichtin
gen, die verdachte's reclasseringsrap-
port vermeldt, noemde spreker voor
driekwart onjuist. Men heeft een ver
keerde indruk van verdachte gekregen,
was zijn betoog. De verdediger pleitte
voor de uiterste clementie en een ge
combineerde straf.
De verificateur K., die daarna terecht
stond. verklaarde, dat hij de controle
had gehad over het vervoer van de vel
len, die bedrukt moesten worden. Ook
hij had zich schuldig gemaakt aan ver
duistering en verder meermalen heling
gepleegd. Zijn totale winst loopt tussen
de 13 en de 15.000 gulden. De officier
van justitie eiste ook tegen hem ander
half jaar gevangenisstraf. De verdedi
ger, mr. Junge, sloot zich in grote lijnen
aan bij hetgeen de vorige advocaat had
betoogd. Hij vroeg de rechtbank om een
nieuw reclasseringsrapport aan te vra
gen en' verder om bij het bepalen van
een vonnis met de omstandigheden,
waarin verdachte verkeerde, rekening
te houden.
De volgende verdachte, de P.T.T.-
ambtenaar W„ had eveneens grote -win
sten gemaakt. Voor de laatste doorge-
smokkelde partij kreeg hij zelfs f 9.000.
De officier van justitie noemde W. de
onmisbare schakel tussen degenen, die
de kaarten bemachtigden, en de zwarte
handelaars. Ook nu eiste hij een jaar en
zes maanden met aftrek. De verdediger
lichtte de achtergrond van deze zaak
toe envroeg een gecombineerde straf
voor zijn cliënt.
De meubelmaker J. ontving de bon
kaarten van W. en zorgde voor de door
verkoop. Hij kocht b.v. bonkaarten voor
f 18.per stuk en deed ze dan weer
voor f 20.van de hand. Ook hij ver
diende enkele duizenden guldens. De
eis wegens heling was een jaar. Mr.
Tonino kon in J. geen zwarte handelaar
zien. De verdachten hadden destijds
samen schertsend over de mogelijkheid
van het verkrijgen err verkopen van
bonkaarten gesproken. Later kwam het
tot een proberen en zo werd het van
een grapje eer. drama. Ook hij vroeg
een gecombineerde straf.
De koopman V. was een volgende
schakel in de ketting. Hij kocht bon
kaarten van de vorige verdachte om ze
met winst door te kunnen verkopen.
Daar de economische politierechter hem
reeds veroordeeld heeft, eiste de officier
tegen deze heler slechts een voorwaar
delijke straf van 9 maanden en drie
jaar proeftijd. Uitspraak ral worden ge
daan op Donderdag 22 December.
De Utrechtse Kamer van het Amster
dams Bijzonder Gerechtshof heeft reeds
enkele zittingen gewijd aan de behan
deling van een deel der voorgeschiede
nis van de Duitse inval op 10 Mei 1940
en de daarmee verband houdende be
rechting van de leiders van „Sport und
Spiel" in Westfalen, J. H. en H. K. Te
gen laatstgenoemden, die ervan beschul
digd worden in samenwerking met de
Duitse spionnagedienst de voorberei
dingen te hebben getroffen, is inmid
dels de doodstraf geëist. Gisteren stond
terecht, en in de komende weken zal
nog terecht staan, een aantal leden van
Sport und Spiel."
Als eerste had zich nu te verant
woorden de 44-jarige E. H. S., een
voormalige „touwbaas" in Rheine
(Westfalen) woonachtig. Uit het ver
hoor bleek, dat hij nooit in Nederland
vertoefde, alleen tijdens zijn militaire
herhalingsoefeningen. Op een propa-
ganda-avond had hij zich voor „Sport
und Spiel" opgegeven en onderging een
opleiding in de kampen.
Na de overval op de brug
bij Heumen aan het Maas-Waalkanaal
keerde hij weer naar Duitsland terug
én nam hij dienst in het Duitse leger.
De proc.-fiscaal, mr. L. W. M. M.
Drabbe, achtte het in vreemde krijgs
dienst treden en het hulpverlenen aan
de vijand aan geen twijfel onderhevig,
evenmin de vrijwilligheid hiervan. Hij
eiste levenslange gevangenisstraf.
Dezelfde ten laste legging gold C. Th.
P., een 42-jarige opperman uit Elten.
Hij had deel uitgemaakt van een groep
van circa dertig Nederlanders, die in
nagemaakte Nederlandse uniformen,
maar met Duitse machinegeweren bij
Didam de grens overtrok.
De proc.-fiscaal eiste tegen hem
vijftien jaar gevangenisstraf met ont
zetting uit de burgerrechten voor het
leven.
Na de grote nederlaag tegen HHYC
hebben de Parijse Lions een 51-neder-
laag geboekt tegen de Amsterdamse Ijs
vogels. Verdiend was deze Amsterdamse
zege, omdat de Fransen, met uitzonde
ring van Lonquet, Riesler en Giamotti.
geen spelers van enig formaat bezitten.
Ook dit drietal bracht er trouwens wei
nig van terecht. Giamotti scoorde welis
waar tweemaal, maar daarvan éénmaal
in eigen doel.
De Amsterdamse doelpunten werden
alle in de eerste speelperiode gescoord
en wel door de sterkste voorhoede, die
bestond uit Loek, Overakker en Feen
stra. Al spoedig maakte Feenstra uit
een haarscherpe voorzet van. Loek, die
de puck fraai had opgebracht, er 10
van. Even later deed Loek het alleen
en bracht de stand op 20. Op dezelfde
wijze kwam het derde doelpunt tot
stand en tenslotte maakte Overakker
door een fout van de Franse keeper er
40 van. Na een serie ietwat stuntelige
aanvallen der Fransen had Giamotti
voor een Frans tegenpunt gezorgd. In
de twee andere speelperioden bleek ook
deze sterke Amsterdamse voorhoede
onmachtig tot scoren. Het laatste doel
punt was dat van Giamotti in eigen doel,
gemaakt in de tweede speelperiode:
51.
Over het algemeen bleek de stick
techniek van de spelers onvoldoende.
Spanning ontbrak in deze wedstrijd
bijna geheel. Gedurende de laatste pe
riode leek de ijsvlakte soms op een
kegelbaan na een „alle 9".
Zondag wordt in het Olympisch Sta
dion de interlandwedstrijd Holland—
Denemarken gespeeld. Teneinde een zo
vlot mogelijk aanrijden 'en parkeren te
bevorderen, wordt het volgende sys
teem gevolgd: Aanrijden van auto's en
motorrijwielen: Uit de richting 's-Gra
venhage. Dit verkeer wordt geleid over
HaagsewegSchipholweg door Amstel
veen. Bestuurders wordt verzocht vóór
de ringspoorbaan (Amstelveenseweg
nabij het Stadion) zich reeds op de
linkerzijde van de rechterrijhelft te be
geven, teneinde gemakkelijk het par
keerterrein op te kunnen rijden; Uit
richting 't Gooi. Dit verkeer wordt ge
leid over StalinlaanChurchilUaan
MuzenpleinApollolaan; Uit richting
Haarlem. Dit verkeer gaat over Hoofd
wegSurinameplein Amstelveenseweg
Oranje Nassaulaan-Valeriusplein
Poort onder Lyceum; Uit richting Noord.
Dit verkeer gaat over N.Z. Voorburgwal
—Raadhuisstraat—Rozengracht—Bilder-
dijkstraatle Constantijn Huijgens-
straat Overtoom Amstelveenseweg
Oranje NassaulaanValeriuspleinPoort
onder Lyceum.
Van autobussen: Uit richting 's-Gra
venhage. Dit verkeer wordt geleid over
Haagseweg (volgen deze dus geheel)
Aalsmeerweg; Uit richting 't Gooi. Dl1
verkeer gaat over AmsteldijkCein
tuurbaanRoelof HartstraatVan Baer-
lestraatWillemsparkweg; Uit richting
Haarlem. Als voor auto's; Uit richting
Noord. Als voor auto's.
Door middel van borden en pijlen
worden de aanrijwegen naar de parkeer
terreinen van de autobussen aangege
ven. Verzocht wordt tijdig van huis t»
gaan en de passe-files (blauw met P-
verstrekt door de K.N.V.B.) bij het van
huis gaan op de voorruit te bevestigen,
aangezien de verkeersregeling (door de
Rijkspolitie) reeds ver vóór Amsterdam
begint. Waar geparkeerd kan worden,
wordt door politiepersoneel aangegeven.
De Amstelveenseweg tussen Corn. Kru-
semanstraat en Stadion is voor alle rij-
verkeer uitgesloten. Van 11.30 tot 14.00
uur wordt geen rijverkeer over de brug
over de Kostverlorenvaart vóór de Zeii-
straat in de richting naar het Stadion
toegelaten; de brug voor het Suriname
plein blijft in beide richtingen berijd
baar. De Zuidelijke Wandelweg is al
leen berijdbaar in de richting naar d«
Amsteldijk; langs deze weg is het Sta
dion dus niet te bereiken. Mocht door
regenval het parkeerterrein tussen Ring
spoorbaan en Stadiongracht aan de
Amstelveenseweg niet geheel bruikbaar
zijn, dan zal de aanrijweg richting De»
Haag geheel of ten dele gewijzigd moe
ten worden, zodat dus ook een gedeelte
van de auto's de route van de autobussen
zullen moeten volgen.
Op Highbury heeft Arsenal met 8
van AIK (Zweden) gewonnen. De Gun
ners hadden met rust al een 70 voor
sprong en deden het verder wat kalme1"
aan.
De oud HDVS-speler Van Lent zal
per 1 Januari voor de Franse ere-di,
visieclub Rijssel gaan spelen. De KNvb
heeft hiervoor toestemming verleend.
In de loop van de volgende week za'
de Milanese ijshockeyploeg „Diavot
Rossi" een drietal wedstrijden in
land spelen. Dinsdag 13 December ko
men de Milanezen uit tegen Tilbwrs-
Woensdag 14 December legen HHIJC
Den Haag en Donderdag 15 Decembe
tegen de Ijsvogels in Amsterdam.
Het Italiaanse koppel Rigoni-Terruzz'
heeft vóór de Australiërs StromArno
de Berlijnse Zesdaagse gewonnen.
Mol, Maleboer, Lankhof en
waren de winnaars van de eerste r0
in het biljarttournooi om de Nassau
Na de tweede ronde van het JjjW®le0
kampioenschap eerste klas drieba c
leidt De Duyster met twee ge*0" aB
partijen vóór een groep van zes
met i gewonnen partij o.w. Metz, r-
hof en Jacob Sweering.
