HUISWERK EEN UITWAS, DIE BESTREDEN
DIENT TE WORDEN, aldus minister Rutten
Katholiek onderwijs heeft
vernieuwing nodig
EPIC DE noorman:
HHYC overspeelt Ijsvogels in
laatste periode
Zó is mijn zoon
Opnieuw doodstraf geëist tegen
Ridder van Rappard
Tegen ex-burgemeester van Den Haag
zes maanden geëist
r
Wij luisteren naar
Amsterdammers
met 5—2 verslagen
Accent zal moeten komen te liggen op de vormende
waarde van het onderwijs
Onderwijssysteem moet
worden veranderd
Verraad ernstiger dan dat van Massert"
Prof. Michels becritiseert bestaande vorm
Raadsman acht verdachte reeds gestraft
in het breken van zijn carrière
Hoesten
DAMPOPASTILLES
J
Nederland weer met zes
wielrenners in Tour
EERSTE KAMER OVER
P.B.O.
DONDERDAG 15 DECEMBER 1949
PAGINA 3
TWEEDE KAMER OVER ONDERWIJSVERNIEUWING
Begroting Verkeer en
Waterstaat
Uig.
HET PROCES TEGEN MR. VISSER
Eis tot onmiddellijke
gevangenneming afgewezen
Preston betaalt record
transfer-bedrag
door
CLARENCE BUDINGTON
KELLAND
Vertaling van H. DE GRAAFF
Dezelfde formule als 1949
Reeds lang gekoesterde wens
(Van onze parlementaire redacteur a.i.)
Het meest besproken onderwerp in onderwijskringen, namelijk de vernieuwing
van ons onderwijs, vormde ook gisteravond in de Tweede Kamer een punt
van uitvoerige discussie bij de algem ne beraadslaging over de begroting van
O.K. en W. Veel sprekers hadden er, behalve hun critiek, ernstig behoefte
aan, vast te stellen, dat die vernieuwing op gang is en ook minister Rutten
kon zich daarbij aansluiten. De bewindsman meende, dat het niet goed zou
zijn aan te nemen dat men daaraan zou twijfelen!
eigenlijk dus 950 vacatures. De aan
meldingen voor de kweekscholen stij
gen belangrijk, zo deelde de minister
mede. Van de omvorming van wacht
gelders, die uit overheidsdiensten ont
slagen zijn, tot onderwijzers, verwachtte
hij weinig.
In zijn antwoord aan de Kamer wens
te minister Rutten allereerst vast te
stellen, dat de onderwijsvernieuwing een
vernieuwing moet zijn, die zich aller
eerst behoort te voltrekken b'.nnen het
bestaande onderwijssysteem als zoda
nig. Maar ook dit systeem zal verande
ring moeten ondergaan; daar zal men
niet aan kunnen ontkomen, wanneer
men alleen nog maar eens denkt aan
het steeds groter wordend aantal school
gaande kinderen; aan de hogere eisen,
die de huidige maatschappij aan ons
onderwijs stelt, aan het gebrek aan on
derwijskrachten en aan de voortgaande
industrialisatie van ons land. Ideeën over
onderwijsvernieuwing zijn er genoeg
en zij komen van alle kanten. Aan vele
is echter het lot beschoren van de val
lende bladeren!
Wat de overlading van ons onder
wijs betreft: dit is naar het oordeel
van de minister inderdaad een aan
gelegenheid, die niet uit het oog ver
loren mag worden. Hij noemde dit
een verschijnsel van maatschappe
lijke aard, het gevolg van talrijke
maatschappelijke factoren en dus
niet het gevolg van een wettelijke
regeling. Tegen deze overlading zul
len inderdaad maatregelen genomen
moeten worden. Mevr. Fortanier—de
Wit (V.V.D.) had de minister ge
vraagd of hij reeds voornemens in
deze richting had. Inderdaad had de
minister die. Zij hadden nog wel
geen vaste vormen aangenomen,
maar hij wilde toch even de sluier
oplichten.
Allereerst vindt hij een wijziging in
de examens voor moderne talen aan de
verschillende schooltypes noodzakelijk.
Verder is hij van mening dat de leer
stof voor verschillende vakken beperk
ter zal moeten worden. Er zal vervol
gens meer ruimte moeten komen voor
facultatieve vakken. Tenslotte staat de
bewindsman een verandering in de
urentabel voor.
Bjj het aangeven van de richting, waar
in de onderwijsvernieuwing zich zal
moeten voltrekken, betoogde minister
Rutten dat het accent zal moeten komen
te liggen op de vormende waarde van
het onderwijs. De verandering in de
maatschappij moet het onderwijs mee
maken, het moet deze verandering vol
gen.
Met mevr. Fortanier was de minister
Van mening, dat er een bewuste opvoe
ding tot democratie moet komen. De
burgerzin moet verlevendigd worden,
ook in de school. „Wanneer daar op het
ogenblik geen werk van gemaakt wordt,
geloof ik, dat we ernstig te kort zouden
schieten," aldus minister Rutten. Deze
sfeer zou ook geschapen moeten worden
bij de opleiding van onderwijzers. Het
is hier 'echter vooral niet te zoeken in
het invoeren van een vak.
Het klaarstomen voor de toelating op
middelbare scholen had de heer Peters
(K.V.P.) een misdaad genoemd en ook
over het vele huiswerk had hij slechte
dingen te zeggen. Minister Rutten was
kort maar krachtig in zijn antwoord.
Huiswerk vond hij een uitwas, die be
streden diende te worden.
Het bestaande tekort aan onderwijs
krachten vond de bewindsman niet zo
onrustbarend als verschillende sprekers
het wel hadden voorgesteld. Mevr.
Fortanier sprak van 350 klassen zonder
onderwijzers en van 600 gehuwde on
derwijzeressen op de lagere scholen;
Naar aanleiding van vragen omtrent
het tekort aan schoolruimte deelde mi
nister Rutten mede te menen, dat de
scholenbouw een voorspoedige voort
gang vindt en wel zodanig, dat de ach
terstand in 1952 zal zijn ingehaald, zo
dat de allerergste moeilijkheden, die te
verwachten zijn door de grote toename
van het aantal leerlingen, opgevangen
zullen kunnen worden.
De heer Tilanus (C.H.), die bang was
voor reorganisatie in de top van het
departement, kon minister Rutten ge
ruststellen. Die reorganisatie beoogt
slechts meer samenwerking tussen de
verschillende afdelingen. Er zullen ze
ker geen vacatures geschapen worden,
maar er zal gestreefd worden naar een
juister taakverdeling.
Het antwoord op vele andere vragen
heeft de minister nog in petto gehou
den. Hij zal de eerste dagen nog vol
doende gelegenheid krijgen om de Ka
mer van antwoord te dienen. In over
leg met de onderwijsspecialisten uit de
Kamer werd bovendien besloten bij deze
algemene beraadslaging buiten be
schouwing te laten de reorganisatie van
het hoger onderwijs, kunst en cultuur,
met inbegrip van vorming buiten
schoolverband, en het verband tussen
industrialisatie en onderwijs. Over dit
laatste onderwerp is heden een nota van
de minister toegezegd. Het is te ver
wachten, dat de latere besprekingen
over de andere onderwerpen eveneens
door nota's zullen kunnen worden
voorbereid.
Het oude kalenderblaadje was reeds
meer dan een half uur afgescheurd,
toen de voorzitter de algemene beraad
slaging sloot.
In de Woensdagmiddag gehouden
vergadering van de Tweede Kamer
heeft minister Spitzen bij de begroting
van Verkeer en Waterstaat verklaard,
dat hij er bezwaar tegen heeft, van de
N.S. een Spoorwegdienst te maken; een
bedrijf moet z.i. de volle verantwoor
ding voor zijn beleid voelen. De stich
ting voor de particuliere binnenvaart
zegde spr. steun toe. De onbewaakte
overwegen hebben de aandacht. Vol
gend jaar worden er meer beveiligings
maatregelen genomen. Voor de kwestie
van de hulpmotor hoopte spr. een be
vredigende oplossing te vinden.
De tonnage-binding geldt ook voor de
A.T.O. Met het rijden van auto's op
Zondag is een deviezenbedrag van
ƒ20 a ƒ30.000 per Zondag gemoeid. Er
zijn maatregelen genomen opdat het
rapport-Albarda spoedig gereed zal
zijn.
Wat de wilde luchtvaart betreft zei
hij, dat er tegen moet worden gewaakt,
dat de wilde diensten zo regelmatig op
trajecten vliegen, dat aan lijndiensten
terrein wordt ontnomen. In verband
met vragen inzake de overvlieg-ver-
boden zei spr., dat de K.L.M. door goe
de service het terrein tracht te her
winnen.
Voor het Amsterdam-Rijnkanaal zul
len geen gelden verloren gaan.
Verscheidene leden bleken op een
aantal punten niet bevredigd te zijn
door de verklaringen van de minister,
die voorts enige vragen niet had be
antwoord. Hierop nader jngaande zei
minister Spitzen, dat inzake de over-
vliegverboden in overleg met de mi
nister van Buitenlandse Zaken om zeer
gewichtige redenen besloten was geen
stappen te ondernemen. De minister zai
deze redenen vertrouwelijk ter kennis
van de Kamer brengen.
De heer Van der Feltz (C.H.) trok
hierop een amendement inzake veer
geld op de Westerschelde in en kreeg
de toezegging, dat de minister !het ta
rief aan de Kamer zal overleggen.
De begroting werd daarna z.h.s. goed
gekeurd, evenals de begroting van het
Scheepvaartfonds.
ft
Onder grote publieke belangstelling
diende Woensdag voor de Bijzondere
Raad van Cassatie het cassatie-beroep
van de 50-jarige E. H. R. Ridder van
Rappard, die leider is geweest van de
N.S.N.A.P. Het Haagse Bijzondere Hof
had hem tot de doodstraf veroordeeld.
De president van de Bijzondere Raad
van Cassatie, mr. Haga, nam requirant
een uitgebreid verhoor af. Ridder van
Rappard verklaarde, dat hij in 1931 zijn
partij had opgericht. Er waren toen
veertig leden. Tien jaar later telde de
N.S.N.A.P. 14.000 leden. „Jullie weer
afdeling trad nog bruter op dan de W.
A.", zei mr. Haga. Requirant ontkende
echter, dat zijn bruinhemden provoce
rend en bruut waren opgetreden.
Vervolgens kwam het bezoek ter
sprake, dat Van R. in 1939 gebracht heeft
aan een Duits militair kamp, waar Ne
derlands sprekende Duitse soldaten een
speciale opleiding kregen voor de inval
in Nederland. Requirant gaf toe, dat hij
de Nederlandse regering niet had ge
waarschuwd. „U was waarschijnlijk
meer pro-Duits dan pro-Nederlands?",
informeerde de president
De toespraken van Van R. en de leu
zen als „Ein Reich, ein Volk, ein Füh-
rer", die hij overal liet opkalken, kwa
men hierna in behandeling. „Als je zo
leest, wat u allemaal hebt geschreven,
(Van onze verslaggeefster)
Prof. dr. A. Michels, hoogleraar aan
de Katholieke Universiteit, hield gister
avond in het I.C.C. voor de leden van
de St. Adelbertsvereniging, afdeling Am
sterdam, een lezing over het katholieke
onderwijs en de noodzakelijke vernieu
wing daarvan. Onder de toehoorders
Waren verschillende autoriteiten van
lager en middelbaar onderwijs aanwezig,
alsmede Mgr. G. P. J. v. d. Burg, deken
van Amsterdam, en prof. dr. W. Assel-
bergs.
Prof. Michels begon met critiek te
geven op de bestaande vorm van het
katholieke onderwijs. Hij laakte het te
kort aan intellectuele en geestelijke
ontwikkeling, dat, volgens spreke, "og
te merken is als een st- ar Ned -a
siteit verlaten heeft, el - .c.-
professorsbaret heeft opgezejj- Bi jonge
mensen leren niet denker., .net analy
seren, zij weten geen syn.nese te Vormen
en geen critirte ïeveren op datgene,
Wat hun wdiv voorgekauwd. Zij wor
den opgevoed tot massamens.
De manier, waarop het onderwijs nu
gegeven w'ordt, zo vervolgde spreker,
laat ook geen gelegenheid over voor in
dividuele opvoeding van het kind. Zaak
Is dus, het katholieke onderwijs te ver-
hieuwen, te beginnen bij de lagere
School. Spr. vond het dubbel triest, dat
de katholieken, die juist in hun geloof
dé basis vinden van datgene, wat nodig
Is om het kind tot een waarachtig mens
te maken, ten achter blijven.
„Wij hebben dus," zo besloot prof.
Michels, „om te beginnen hier in Am
sterdam nieuwe lagere scholen nodig,
die zullen moeten voldoen aan de ver-
hieuwde leer-methoden, en die kunnen
er kómen, indien er slechts ouders en
°hderwIjzend personeel genoeg te vin
den zijn die het belang ervan inzien en
Eventuele offers en risico's zouden wil-
len aanvaarden."
Hierop volgde een levendige dftcus-
sie, vooral gevoerd door de vertegen
woordigers van het onderwijs, waarbij
then algemeen van overtuiging was dat
?e hernieuwing van het onderwijs ze-
£er niet moest worden overgelaten aan
6t departement, maar dat particulier
initiatief hierbij een eerste vereiste
Was.
Op aandringen van professor Michels
werd uit de aanwezige deskundigen
een commissie benoemd, die de taak
op zich genomen heeft deze kwestie te
bestuderen en een actie voor te berei
den om inderdaad tot een tastbaar re
sultaat te kunnen komen. Van deze
commissie maken o.a. deel uit pater J.
van Rijckevorsel S.J., rector van het
St. Ignatiuscollege, mej. Osterkamp,
mede-oprichtster van het Montessori-
lyceum, en de heer Rutger, die ver
bonden is aan het Gooise Lyceum,
eveneens een school van de „nieuwe
richting":
De bedoeling is tevens, dat een ver
slag van deze avond in een brochure
Jand >k zal worden verspreid onder
r tóen van de St Adelbertsvereni-
dan denk je werkelijk: de man is „sta
pel", zeimr. Haga. „U moet niet alles
op een gouden schaaltje afwegen,"
meende requirant. „Neen, maar we kij
ken toch wel naar de- bedoelingen van
dit geschrijf en de invloed op het volk,"
antwoordde de president.
Van R. vond de hem opgelegde dood
straf niet rechtvaardig. U vindt dat u
geen straf hebt verdiepd?" vroeg de
raadsheer, prof. mr. Pompe. „Ja," ant
woordde requirant, „want ik heb een
fout gemaakt, doordat ik in oorlogstijd
propaganda heb gemaakt voor aanslui
ting bij Duitsland. Daardoor heb ik Ne
derlanders geërgerd." „U vindt u zelf
dus geen misdadiger?" „Neen, want ik
heb eerlijke bedoelingen gehad." „En
ook geen landverrader?" „Zeker niet,"
zei Van R.
De procureur-fiscaal mr. Baron Van
Voorst tot Voorst merkte nog op, dat
hij het zo eigenaardig vond, dat requi
rant in 1939, dus vlak vóór de Duitse
inval, naar Duitsland vertrok. Ridder
van R. antwoordde, dat hij alleen naar
Duitsland was gegaan omdat hij in Ne
derland geen bestaan meer kon vinden.
In de middagzitting heeft de procu
reur-fiscaal requisitoir genomen. Hij
achtte het hoogverraad en het landver
raad van Van R. naar vorm en inhoud
ernstiger dan het verraad van Mussert,
niet gevaarlijker.
Al moge Van R. dan tegen de terreur
van zijn S.A. zijn geweest, doordat hij
de leider was en oprichter van de N.S.
N.A.P. is hij er toch verantwoordelijk
voor. Het staat vast, dat Van R. 15.000
Nederlanders tot landverrader^ heeft
gemaakt. Zeer afkeurend oordeelde de
procureur-fiscaal over de dienstneming
van requirant bij de bijzondere eenheid,
die de inval in Nederland voorbereidde.
Spr. concludeerde tot verwerping van
het beroep.
Advertentie
Stom ovetGüna
CO*. M./ARTt* TOONOE* STDOIO
35. Toen de muur van de Toren der Tienduizend Uiterste Smarten eindelijk
onder de bonkende slagen bezweek, hieven de gevangenen een luid gejuich aan.
Nog terwijl de zware stenen neerstortten stormden zij naar voren, het licht tegemoet.
Eric, die samen met Ming nog steeds do- ingang van de hal der gevangenen tegen de
aanvallen der wachters verdedigde, hoorde hun geschreeuw. Onmiddellijk begreep
hij wat er gebeurd was. Een zucht van verlichting ontsnapte hem.
„Je mannen hebben het klaargespeeldMing! Nu snel afgedaan met deze kerels
en naar hen toe."
Enkele ogenblikken later hadden zij zich reeds aan het hoofd der gevangenen
gesteld, die hun beide aanvoerders luidkeels begroetten. Met een handgebaar verzocht
de Noorman om stilte.
„Mannen!" schreeuwde hij opgewonden. „Wij hebben gedaan wat niemand ooit
voor mogelijk had gehouden! Wij zijn uit de Toren der Tienduizend Uiterste Smarten
ontsnapt! ThanS wordt daarginds hij duidde met zijn zwaard naar het keizerlijk
paleis een aanslag op de keizer beraamd. Wie uwer volgt mij om uw recht-
matige heerser bij te staan!"
Een donderende bijval was het antwoord.
„Val aan!" schreeuwde Eric.
Het is een legendarisch verhaal geworden, deze aanval van een troep gevangenen,
aangevoerd door een blanke en een in ongenade gevallen mandarijn, op het keizerlijk
paleis. Als een lawine bestormden zij de trappen, ontwrongen de wachten hun
wapens, forceerden de deuren en liepen iedere weerstand onder de voet. Hun wilde
strijdkreten, vermengd met het zwaardgekletter, klonken schel op in de hoge
gangen. Als een razende springvloed van gewéld golfden zij het gebouw binnen.
Eric kon zich later onmogelijk herinneren wat er precies gebeurde. Tijdens dit,
wellicht het meest roekeloze gevecht van zijn leven leefde hij als in een roes.
Slechts écn gedachte hield hem bezig: op tijd te komen; Baldon en de kei2enn
vóór te zijn!! Het enige wat hij later nog wist was, dat hij op een zeker ogenblik,
samen met Ming en de voorste gevangenen, voor het zware gordijn stond dat de
troonzaal afsloot, en met bonzend hart de kostbare stof terzijde rukte
Een ontzettend tafereel ontrolde zich aan hun ogen.
De troonzaal was leeg. Omgevallen meubelen en de lichamen van enkele keizerlijke
getrouwen duidden aan dat er gevochten moest zijn. Dat was alles.
Een ogenblik stond Eric verstard. Doch Ming stootte hem aan en duidde naar een
groot gordijn, dat flauw bewoog.
„Kijk daar eens, vriend Noormanfluisterde hij
(Van onze Haagse redacteur)
Van negenen 's morgens tot achten 's avonds, met een uur onderbreking van
de zitting, heeft de Economische Politierechter te Den Haag zich gisteren bezig
gehouden met de geruchtmakende deviezen-affaire, waarvoor mr. Visser en. drs.
Bos ter verantwoording werden geroepen.
Tegen de vroegere burgemeester van Den Haag werd een gevangenisstraf van
zes maanden geëist en onmiddellijke gevangenneming.
De politierechter wees de laatste eis echter af.
De eis tegen drs. Bos luidde: vijf en een halve maand gevangenisstraf. Deze
tjjd komt overeen met die welke hy reeds in voorarrest heeft doorgebracht.
Langdurige ondervragingen en uit
eenzettingen van de inspecteurs, die
deze zaak hebben uitgezocht, bracht
deze zitting. Zo kon men trachten vast
te stellen, hoe de verdachten tewerk
zijn gegaan om Zwitserse francs te. be
machtigen, met name uit het, onder be
heer van drs. Bos staand?, vermogen
van de gewezen N.S.B.'er Bonté.
Doch waar uiteindelijk de belangstel
ling zich op concentreerde was het
vastleggen van beider verantwoorde
lijkheid en het doel, waarvoor de gel
den werden besteed -1- de affaire op zich
zelf genomen heeft, dit bleek
wel bij deze rechtszaak, in feite niet zo
schrikkelijk veel om het lijf
Al naar gelang het temperament
van de sprekers, fel of met een
lichte ironie, botsten bij de belang
rijkste vragen de meningen dér be
trokkenen, maar hoe. de vork nu
werkelijk in de steel steekt, heeft
een critisch toehoorder niet gewaar
kunnen worden.
In zijn requisitoir tegen drs. Bos
schetste de officier van justitie, dr. Lu-
lofs, deze verdachte als iemand, die
zichzelf nogal belangrijk vindt en met
een zekere mate van arrogantie optrad.
Zijn benoeming in Den Haag, tegen de
zin van de raad doorgedreven, dankte hij
uitsluitend aan zijn vriendschap met
mr. Visser. De. hem ten laste gelegde
deviezenovertredingen vormen slechts
een onderdeql van wat men hem kan
verwijten.
Het bewijs voor verduistering en op
lichting achtte mr. Lulofs niet te leveren
en hij kon ook niet voldoende beoorde
len of verdachte zich als beheerder on
behoorlijk van zijn taak had gekweten.
Hij hechtte evenwel meer waarde aan de
verklaringen van drs. Bos dan aan die
van mr. Visser deze laatste waren zo
gewrongen, dat hij ze in twijfel trok.
Het voorarrest van deze verdachte had
S'A maand geduurd, de eis werd conform.
Het schriftelijk vonnis zal 21 December
worden gewezen.
Jhr. Beelaerts, de advocaat van ver
dachte, laakte in antwoord hierop voor
eerst een z.i. onverantwoorde perscon
ferentie van de procureur-generaal, die
feiten had bekend gemaakt, welke op
vermoedens berustten, en critiseerde
scherp de voortzetting van het arrest van
zijn cliënt wegens valsheid in geschrifte,
nadat de beschuldiging daarvan reeds
door mr. Visser was teruggenomen. Naar
zijn visie had drs. Bos zich uitgesloofd
ais beheerder zijn plicht te doen.
Via Parijs en Zwitserland had verdachte
belangrijke contacten voor informaties
van achter het ijzeren gordijn, welke
bewering de raadsman deed op gezag
van een centrale figuur, wiens naam in
het openbaar niet genoemd kon worden.
Het verkrijgen van vreemde valuta voor
deze arbeid moest wel op onregelmatige
wijze geschieden. Op deze en andere
gronden bepleitte hij ontslag van rechts
vervolging.
Bij zijn tweede requisitoir, dat tegen
de gewezen burgemeester, zei mr. Lulofs
o.m. het droevig te achten, dat mr. Vis
ser niet opgewassen b'.eek tegen zijn
grote verantwoordelijkheid. Het niet in
bewaring stellen van de vroegere burge
meester is een beleidskwestie; zeer bin
nenkort zal de minister van Justitie
daarover uitsluitsel geven. Ofwel verre
gaande lichtzinnigheid, ofwel druk van
buiten moest mr. Visser tot zijn hande
lingen gebracht hebben, al wilde mr.
Lulofs het woord chantage niet noemen.
Het speet de officier van Justitie,
dat hü mr. Visser niet sympathiek kon
vinden en dat deze. na het spel verlo
ren te hebben, zich ook een slechte
verliezer toonde. Hij eiste 6 maanden
gevangenisstraf en onmiddellijke ge
vangenneming, omdat verdachte reeds
te lang op vr(je voeten is geweest en
wellicht zou ogen te ontvluchten.
In een zeer kundig en rustig voorge
dragen betoog heeft hierop de deken der
Haagse advocaten, mr. A. E. J. Nysingh,
de subjectieve toon van verschillende
elementen in dit requisitoir gekraakt.
Te veel waren daarin zijns inziens de
meningen van de officier van justitie
naar voren gekomen en te weinig de
feiten. Hij pleitte geen onschuld, maar
vervolging van zijn cliënt uitsluitend
voor een deviezenovertreding. Mr. Vis
ser had niet geprofiteerd van een ver
mogen, dat het zijne niet was; hy be
taalde de Zwitserse francs ongeveer te
gen de legale koers. Voorts stelde de
verdediger, dat mr. Visser niet gehan
deld heeft in zijn kwaliteit van burge
meester van Den Haag. De carrière van
de ex-burgemeester is door zijn ontslag
reeds gebroken, derhalve vroeg de
raadsman voor de deviezenovertredingen
zelf te volstaan met een geldboete. De
vrees voor vluchten naar het buiten
land achtte mr. Nysingh ongegrond,
daar de pas van verdachte is ingenomen.
Nadat mr.. Rinkel zich in raadkamer
had teruggetrokken viel het besluit van
afwijzing van de eis tot onmiddellijke ge
vangenneming van mr. Visser. Aanstaan
de Woensdag zal ook In'dit deel dezer
rechtszaak, die dit moet de Hagenaars
tot hun eer gezegd worden slechts
zeer weinigen naar de publieke tribune
had gedreven, schriftelyk vonnis wor
den gewezen.
De nieuwste aankoop van de tweede
divisieclub Preston North End in de
Engelse League heeft een record trans
fer-bedrag opgeleverd. Voor de binnen-
speler Eddie Quisley van Sheffield
Wednesday werd maar liefst een som
van bijna 27.000 pond sterling neerge
teld. Het hoogste bedrag dat tot dusver
was betaald, was de 25.000 pond waar
voor Derby County in April j.l. Johnny
Moris van Manchester United over
nam.
Advertentie
DONDERDAG
HILVERSUM II. 415 m. - Na 18 uur
ook 245 en 1875 m. - NCRV18.00 mu
ziekcorps Leger des heils. 18.15 causerie
over de middenstand, 18.30 jeugd, 13.55
een goed woord voor de goede zaak.
19.00 nieuws, 19.15 muzikale causerie,
19.40 radiokrant. 20.00 nieuws, 20.05 ster-
avond met familiecompetitie, 22.05 gram.,
22.15 De vaart der volken, causerie, 22.55
piano en orkest, 22.45 Avondoverden
king. 23.00 nieuws, 23.15 kamerkoor,
23.45 symphonie orkest.
HILVERSUM I. 301 m. - AVRO: 18.00
nieuws. 18.15 sportpraatje. 18.30 strijd
krachten. 19.00 kleuters, 19.05 volksmu
ziekschool, 19.35 piano, 19.45 regerings-
uitz., 20.00 nieuws, 20.05 zoeklicht, 20.i5
Concertgebouworkest, 22.15 Israël op dit
ogenblik, causerie, 22.25 Skymasters,
23.00 nieuws, 23.15 sport, 23.30 zigeuner-
muziek.
VRIJDAG
HILVERSUM II, 415 m. - Vóór 10 uur
ook 245 m. en na 17.30 uur ook 245 en
1875 m. - NCRV: 7.00'nieuws, 7.15 woord
voor de dag. 7.308.30 zendersluiting,
8.30 nieuws. 8.40 Te Deum, 9.00 weerrap-
porten, 9.03 Handel, 9.15 zieken, 9.30 wa
terstanden. 9.35 muziek bij het werk.
10.00 Mozart. 10.30 Morgendiepst. 11.00
zang en vieugel. 11.30 Weens radio orx.,
12.00 Mozart. 12.30 mededelingen, 12.33
Das jungste Gericht. 13.00 nieuws, 13.15
Vrij en blij, 13.45 Sweelinck kwartet,
14.10 piano, 14.40 voordracht, 15.00 Bovd
Neel strijkorkest. 15.10 koor, 15.40 voor
dracht van Adventspoëzie. 16.00 viool,
16.30—17.30 zendersluiting, 17.30 Fries
programma. 17.45 Amsterdams kamer
muziekgezelschap.
HILVERSUM I, 301 m. - VARA: 7.00
nieuws, 7.18 gram., 7.30—-8.30 zenderslui-
ting. 8.30 nieuws, 8.43 Richard Crean
orkest, 8 50 huisvrouw, 9.00 weerover-
zicht, 9.03 Londens symph. orkest.
VPRO: 10.00 Thuis, causerie, 10.05 Mor
genwijding. VARA: 10.20 Wiener Bohè
me orkest. 10.30 zieken, 11.00 vrouw,
11.15 accordeon orkest. 11.40 orgel.
AVRO: 12.00 Renova, 12.30 mededelin
gen. 12.33 sport, 12.45 Amerikaanse
gram., 13.00 nieuws, 13.15 Pierre Paila,
13.45 zang. 14.00 kookpraatje, 14.20 zang
en piano. 14.40 voordracht, 15.00 om-
roepkamerorkest. VARA: 16.00 Film
land. 16.3017.30 zendersluiting. 17.30
muzikale causerie.
Gisteravond werd te Den Haag de
ijshockey wedstrijd HHYC (Den Haag)
Ijsvogels (Amsterdam) voor de West-
Europacup gespeeld, welke in een 52-
overwinning voor de Hagenaars ein
digde. De tussenscores waren 02, 10,
4—0.
In de eerste twee perioden van deze
bijzonder spannende wedstrijd volgden
de Amsterdammers in de verdediging
de tactiek van voortdurend met vier of
vijf man voor eigen doel te opereren,
waardoor de Haagse aanval zich haast
geen schietkansen kon scheppen. Pas in
de laatste periode kon de HHYC-voor-
hoede onder aanvoering van Van Hees-
wijk, die de honderdste wedstrijd voor
zijn club speelde, de Amsterdamse ver
dediging meer uit elkaar halen en werd
het lot van de Ijsvogels bezegeld.
Over de verschillende spelperioden
nog he.t volgende: Direct na -het
begin is HHYC in de aanval, doch Loek
weet een fout van de Haagse defensie
te benutten en de score te openen. Een
te ver opdringen van de HHYC-verde-
diging stelt Overakker in de gelegen
heid de stand op 2—0 te brengen. Er
volgt nu een belegering van het Am
sterdamse doel, doch er is geen door
komen aan
De tweede periode biedt hetzelfde
spelbeeld. De Amsterdammers blokke
ren hun doel, waar tegenover zij slechts
sporadisch een uitval stellen, welke
echter door gebrek aan combinatie
geen resultaat -oplevert. Van Heeswijk
scoort in deze periode na een soloren
op grandioze wijze. Loek en Carrey moe
ten voor enige minuten naar het straf-
bankje. In de derde periode wordt Ta
conis voor twee minuten rust gegeven,
doch ondanks de numerieke minder
heid van de Hagenaars doelpunt Van
Heeswijk uit een mooie voorzet van
Andreola. De Hagenaars spelen de Am
sterdamse verdediging volkomen uit
het verband en onder groot enthousias
me van he.t Haagse publiek scoort
Schwencke en bij een algemene aanval
van HHYC plaatst Lamar vervolgens
de puck op ongelukkige wijze in eigen
doel. Tenslotte brengt Van der Baumen
de stand' in deze periode op 40.
De stand luidt thans:
59
Achter mij hoorde ik kreten en het
geluid van dravende voeten.
Ik keerde mij werktuiglijk om en
zag een breedgeschouderde man met
een wapperende, witte kuif meer strui
kelend dan lopend op mij toekomen.
Achter hem zag ik wazig een automo
biel staan. Ik wist dat ik moest ijlen.
Ik vroeg mij af of ik misschien getrof
fen was, zonder de kogel te voelen. Ik
keerde mij weer naar Bolitho en raakte
hem met de neus van mijn schoen aan.
Misschien was het gemeen, maar ik
moest zekerheid hebben. Hij bewoog
zich niet. Een paar grote handen gre
pen mij bij de schouders en draaiden
mij pardoes om.
„Jongen.... jongen!" zei de stem van
mijn vader een stem, die tegelijker
tijd hees en aangedaan en ruw klonk.
„Is alles goed, jongen? Heeft hij je
niet te grazen genomen?"
„Welnee," zei ik, terwijl mijn stem
oversloeg. „Ik geloof van niet. Misschien
in mijn been." En toen besefte ik dat
ik mij erg vreemd gedroeg. Alles draai
de in sneltreinvaart om mij heen, maar
ik was me ervan bewust dat ik vader
toch verwelkomen moest, vooral nu hij
zo'n reis gemaakt had om mij op te
zoeken. „Hallo, vader," zei ik. „Ik had
u helemaal niet verwacht."
Hij betastte mij, voelde langs mij
heen en bekeek zijn handen, of er geen
bloed aan kleefde. Nu was bij weer ge
rust. Het volgende ogenblik was hij een
totaal andere man geworden.
„Jij, idioot!" blafte hij. Toen keerde
hij zich naar Maggie, die bleek en be
vend naast hem stond. „Heb je het ge
zien, Pepernoot? Heb je gezien wat ik
gezien heb? Hij kuierde op die revol
ver af, of het een proppenschieter was!
En hij schoot, zo ijskoud, alsof het een
vriendschappelijk partijtje was! Heb je
bet goed gezien?"
„Ik ik heb het gezien," antwoord
de Maggie. „Alleen ehO, Mike,
je bleef tussen hem en mij. Hij kon mij
niet raken,Je dwong hem
„Houd op!" baste mijn vader. „Is hij
mijn zoon of niet?" Hij keerde zich om
naar de man die bij hem stond en keek
hem woest aan, alsof hij iets beledi
gends gezegd had. „En wie zijn jon
gen is dat?" vroeg hij, terwijl hij de
man bij een knoop van zijn jasje pakte.
„Ik voelde me nog tamelijk duizelig,
maar begon me toch al wat meer in
mijn omgeving thuis te voelen. „Kom,"
zei ik, „er is immers niemand anders,
die aanspraak op mij maakt."
„Dat moest er nog bij komen," blafte
mijn vader en toen gebeurde er iets,
dat ik nog nooit had zien gebeuren, en
dat ik niet gedacht had ooit te zullen
meemaken. Zijn gezicht begon te trek
ken en er welden tranen uit zijn blau
we ogen, die langzaam over zijn ver
weerde gelaat neerdrupten. „M'n zoon,"
stamelde hij, „m'n zoon, o, wat was ik
bang en wat was ik trots!" Hij veegde
zijn ogen af en sloeg zijn grote arm om
mijn schouders en nog nooit was ik zo
aangedaan geweest
XXIV.
Ik heb wel eens horen zeggen dat
iemand, die een ander gedood heeft,
altijd berouw voelt. Wat anderen be
treft, kan dit wel zo zijn. Maar ik, die
de albino gedood had, was me van
g'een spijt bewust. Ik voelde me alleen
maar ontzettend opgelucht 'en ik was
dankbaar dat ik hem de baas was ge
bleven. Niet dat ik trots was op het
geen ik gedaan had. Ik zal er nooit op
pochen, maar evenmin zal ik er ooit
wroeging over hebben.
Die avond zaten we met zijn allen
a'an tafel. Erg veel honger had ik niet,
maar mijn vader at als een wolf en
Maggie Jones deed niet voor hem on
der. Mollie Tacker zat met een spotten
de trek op haar gezicht; ze at traag en
sloeg ons drieën opmerkzaam gade.
„Ik word doof van zoveel stilte," ver
klaarde mijn vader, en hij trok een gri
mas naar de open deur, waardoor een
stuk van de woestenij buiten te zien
was.
„Als u wilt, zal de bulldozer wel een
slaapliedje zingen, mijnheer Strawn,"
zei Maggie Jones.
„Niet zo brutaal, pepernoot." antwoord
de vader. Hij wendde zich tot mij. „Kun
jij het in die kale vlakte uithouden?"
vroeg hij.
Dat was een vraag, die ik niet zo maar
met ja of nee kon beantwoorden.
„Er zijn dagen geweest dat ik het hier
haatte en dagen dat ik ervan hield." zei
ik. „Ik houd van de schoonheid en de
grootsheid van dit landschap. Ik ben
opgegaan in het verlangen een paar
hectaren aan deze woestijn te ontruk
ken en ze vruchtbaar en productief te
maken, 's Nachts werkten de stilte en
de eenzaamheid weldadig op mijn ge
moed. Ik hunker naar het moment, dat
er water uit onze put zal komen, om de
dorst van deze bodem eindelijk te lessen
en als eenmaal de velden groèn zijn, zal
ik geen grotere voldoening kennen
„Maar?" vroeg mijn vader.
„Maar toch ligt het mij niet," zei ik.
„Je hebt me beloofd bet een jaar vol
te houden," zei hij.
„En ik zal mijn belofte nakomen,"
antwoordde ik.
„Vanmiddag zijn de bakens verzet,
zoon." zei hij. „Ik had zo mijn ideeën en
ik heb je dit min of meer opgedrongen.
Ik had zo verstandig moeten zijn te be
denken, dat een vader zich niet in de
zaken van zijn zoon dient te mengen. Ik
heb gezien wat voor kwaad daaruit kan
voortvloeien. Ik ben een oude doordrij
ver. Omdat ik het zelf in een bepaalde
richting nogal ver geschopt heb. dacht
ik dat die richting de enig goede was."
„Voor u was het een goede richting,"
zei ik.
Ik zag dat hij niet goed wist wat te
zeggen en dat hij naar een antwoord
zocht.
„Wat ik niet inzag," zei hij, „dat was
dat een mens een ander iemand kan
zijn. als hij dat uit alle macht wil. Weet
je. ik dacht dat professoren en schrijvers
en artisten alleen maar zo waren, om
dat ze geen lef hadden het dagelijks
leven het hoofd te bieden. Neem jou bij
voorbeeld. Ik was reusachtig teleurge
steld omdat je er niets voor voelde de
maatschappelijke strijd aan te binden.
Je schreef liever verhaaltjes over dode
mensen en bleef liever in een glazen
huisje zitten koekeloeren, in plaats van
eruit te komen en het leven uit te dagen
Ik schaamde me voor je. Ja. En ik dacht
dat ik een man van je kon maken."
(Wordt vervolgd)
1. Brussel 10 7 1 2 15 6242
2. Luik 8 6 1 1 13 6035
3. Parijs 6 5 0 1 10 3516
4. H H Y. C. 6 4 0 2 8 28—15
5. Ijsvogels 7 1 3 3 5 2832
6. Antwerpen 8 2 0 6 4 29—48
7. Lions 8 1 1 6 3 2151
8. Tilburg 5 0 0 5 0 1445
Gisteren is bekend gemaakt dat de
Tour de France in 1950 volgens dezelfde
formule georganiseerd zal worden als in
1949, dus met nationale, Frans-regio
nale en buitenlandse ploegen. Het totaal
aantal deelnemers is vastgesteld op 116,
verdeeld over drie nationale ploegen
(Italië, België en Frankrijk) van elk tien
man, vijf Frans-regionale teams even
eens yan 10 man en zes buitenlandse
ploegen (Nederland, Luxemburg, Zwit
serland, Italië B, België B en vermoe
delijk een internationale equipe met
Spanjaarden) van elk zes man.
De tour zal in dezelfde richting als in
1949 worden gereden, dus om de West,
en er komen twee ritten tegen het uur
werk, een voor de Pyreneeën en een na
de Alpen.
De tijdsvergoedingen voor de winnaars
der etappes worden verminderd, terwijl
de toegestane tijdsoverschrijdingen voor
de laatkomers eveneens worden geredu
ceerd en wel van 10 tot 8 procent voor
de vlakke en van 15 tot 12 procent voor
de berg-etappes.
Zoals bekend zal de Tour van 13 Juli
tot 6 Augustus worden gereden.
De Eerste Kamer heeft haar voorlopig
verslag uitgebracht over het wetsontwerp
tot toepassing ten aanzien van het be
drijfsleven van de artikelen 80 en 152
tot en met 154 van de Grondwet. Aan
dit verslag is het vo'gende ontleend:
Vele leden betuigden hun instemming
met de strekking van het wetsontwerp,
al moesten zy ten aanzien van enkele
onderdelen meer ot minder zwaar we
gende bedenkingen opperen. Verscheide-
nen hunner verklaarden, de totstandko
ming van de P.B.O. om twee redenen van
bijzondere betekenis te achten voor Ne
derlands sociale en economische herstel.
Naar hun oordeel moet een functio
nele decentralisatie van het overheids
beleid op sociaal en economisch gebied
door middel van de P.B.O. urgent wor
den geacht. Voorts is deze bedrijfsor
ganisatie van belang, omdat in haar
organen de medezeggenschap van de
arbeiders en van de door dezen ge
vormde organisaties, in de huidige
phase van de maatschappelijke ont
wikkeling van de grootste betekenis,
tot stand kan komen. Enige leden
wensten nadrukkelijk vast te stellen,
dat zy, ook los van het constitutionele
bezwaar, reden hadden om hun stem
aan het wetsontwerp te onthouden. De
verdedigers van het beginsel van de
souvereiniteit in eigen kring, van het
subsidiariteitsbeginsel en van de auto
nomie van organen uit het maatschap
pelijk leven zelf hebben gezamenlijk de
weg gewezen, waarlangs het Neder
landse volk het probleem van de be
drijfsorganisatie tot oplossing zou
kunnen brengen.
Tal van leden verklaarden de tot
standkoming van een wettelijke regeling
als de onderwerpelyke te beschouwen
als een noodzakelijke stap naar een
maatschappelijke hervorming, welke
enerzijds aan het bedryfsleven een eigen
sociaal-cconomische laak laat ter ver
vanging van de steeds verder voortge
schreden staatsbemoeiing, en anderzyds,
met uitbanning van de klassenstryd, de
concrete vormen beoogt te vinden van
een nauwe samenwerking tnssen kapi
taal en arbeid.
